lái zhèn gē shū hàn mǎ lín bái xiào dé lǐ zhèng jǐ lǐ sì yè mǎ xūn wāng jié péng xiān jué wáng pái yōu zhōng fù
来瑱 哥舒翰 马璘 白孝德 李正己 李嗣业 马勋 汪节 彭先觉 王俳优 钟傅
mò jūn hé zhōu guī yòu wáng zǎi
墨君和 周归祐 王宰
lái zhèn
来瑱
táng lái zhèn, tiān bǎo zhōng zhì zàn shàn dài fū, wèi wéi rén suǒ zhī. ān lù shān pàn nì, zhào cháo chén gè jǔ zhì móu guǒ jué cái kān tǒng zhòng zhě. zuǒ shí yí zhāng gǎo jiàn zhèn yǒu zòng héng cái lüè. biǎo rù, jí rì zhào jiàn, chēng zhǐ, bài yǐng chuān tài shǒu, chōng zhāo tǎo shǐ, lèi zòu zhàn gōng. sù zōng jì wèi, yǐ zhèn wǔ lüè, yóu jiā rèn wěi. běi shōu hé luò, shǔ qún zéi fēng qǐ, pín lái gōng zhàn, jiē wèi zhèn suǒ bài. zéi děng jù zhī, hào wèi lái jué tiě. chū tán bīn lù
唐来瑱,天宝中至赞善大夫,未为人所知。安禄山叛逆,召朝臣各举智谋果决才堪统众者。左拾遗张镐荐瑱有纵横才略。表入,即日召见,称旨,拜颍川太守,充招讨使,累奏战功。肃宗继位,以瑱武略,尤加任委。北收河洛,属群贼蜂起,频来攻战,皆为瑱所败。贼等惧之,号为来嚼铁。(出《谭宾录》)
gē shū hàn
哥舒翰
táng gē shū hàn hàn tǔ bō, zéi zhòng sān dào cóng shān xiāng xù ér xià, gē shū hàn chí bàn duàn zhé qiāng, dāng qián jī zhī, wú bù cuī mí. hàn rù zhèn, shàn shǐ qiāng, zhuī zéi jí zhī, yǐ qiāng dā qí jiān ér hē. zéi jīng gù, hàn cóng ér cì qí hóu, jiē gāo sān wǔ zhàng ér zhuì. jiā tóng zuǒ chē nián shí wǔ, měi suí rù zhèn, zhé xià mǎ zhǎn qí shǒu. chū tán bīn lù
唐哥舒翰捍吐蕃,贼众三道从山相续而下,哥舒翰持半段折枪,当前击之,无不摧靡。翰入阵,善使枪,追贼及之,以枪搭其肩而喝。贼惊顾,翰从而刺其喉,皆高三五丈而坠。家僮左车年十五,每随入阵,辄下马斩其首。(出《谭宾录》)
mǎ lín
马璘
táng guǎng dé yuán nián, tǔ bō zì cháng ān hái zhì fèng xiáng, jié dù sūn shǒu zhí bì mén jù zhī. wéi shǒu shù rì, huì zhèn xī jié dù mǎ lín lǐng jīng qí qiān yú, zì hé xī jiù yáng zhì liè huí, yǐn bīng rù chéng. chí míng, dān qí chí mǎn, zhí chōng zéi zhòng. zuǒ yòu yuàn cóng zhě bǎi yú qí. lín fèn jī dà hū, zéi tú pī mǐ, wú gǎn dāng zhě. yì rì, yòu bī zéi qǐng zhàn. jiē yuē: cǐ jiāng bù xī sǐ, bù kě dāng, qiě bì zhī. chū tán bīn lù
唐广德元年,吐蕃自长安还至凤翔,节度孙守直闭门拒之。围守数日,会镇西节度马璘领精骑千余,自河西救杨志烈回,引兵入城。迟明,单骑持满,直冲贼众。左右愿从者百余骑。璘奋击大呼,贼徒披靡,无敢当者。翌日,又逼贼请战。皆曰:此将不惜死,不可当,且避之。(出《谭宾录》)
bái xiào dé
白孝德
táng bái xiào dé wèi lǐ guāng bì piān jiàng. shǐ sī míng gōng hé yáng, shǐ xiāo jiàng liú lóng xiān zú qí wǔ qiān, lín chéng tiǎo zhàn. lóng xiān jié yǒng zì shì, jǔ zú jiā mǎ liè shàng, màn mà guāng bì. guāng bì dēng chéng wàng zhī, gù zhū jiàng yuē: shú kě qǔ zhě? pū gù huái sī qǐng xíng, guāng bì yuē: fēi dà jiàng suǒ wéi, lì xuǎn qí cì. zuǒ yòu yuē: xiào dé kě. guāng bì zhào xiào dé qián, wèn yuē: kě hū? yuē: kě. guāng bì wèn suǒ jiā jǐ hé rén ér kě? yuē: dú wǎng zé kě, jiā rén duō bù kě. guāng bì yuē: zhuàng zāi! zhōng wèn suǒ yù, duì yuē: yuàn bèi wǔ shí qí yú jūn mén, hòu rù ér jì jìn, jí qǐng dà zhòng gǔ zào yǐ jiǎ qì, tā wú yòng yě. guāng bì fǔ qí bèi yǐ qiǎn zhī. xiào dé xié èr máo, cè mǎ jié liú ér dù. bàn jì, huái sī hè yuē: kè yǐ. guāng bì yuē: wèi jí, hé zhī qí kè? huái ēn yuē: guān qí lǎn bá biàn pì, kě wàn quán. lóng xiān shǐ jiàn qí dú lái, shén yì zhī, zú bù jiàng liè. shāo jìn yù dòng, xiào dé yáo shǒu zhǐ zhī, ruò shǐ qí bù dòng, lóng xiān bù zhī cè. yòu zhǐ lóng xiān. xiào dé yuē: shì zhōng shǐ yǔ zhì cí, fēi tā yě. lóng xiān qù sān shí bù, yǔ zhī yán, xiè mà rú chū. xiào dé cì biàn, yīn chēn chēn yuán zuò míng, jù míng chāo běn gǎi mù yuē: zéi shí wǒ hū? lóng xiān yuē: hé yě? yuē: guó zhī dà jiàng bái xiào dé. lóng xiān yuē: shì zhū gǒu hū? fā shēng xiāo rán, zhí máo qián tū, chéng shàng gǔ zào, wǔ shí qí yì jì jìn. lóng xiān shǐ bù jí fā, huán zǒu dī shàng, xiào dé zhú zhī, zhǎn shǒu tí zhī guī. chū tán bīn lù
唐白孝德为李光弼偏将。史思明攻河阳,使骁将刘龙仙卒骑五千,临城挑战。龙仙捷勇自恃,举足加马鬣上,谩骂光弼。光弼登城望之,顾诸将曰:孰可取者?仆固怀思请行,光弼曰:非大将所为,历选其次。左右曰:孝德可。光弼召孝德前,问曰:可乎?曰:可。光弼问所加几何人而可?曰:独往则可,加人多不可。光弼曰:壮哉!终问所欲,对曰:愿备五十骑于军门,候入而继进,及请大众鼓噪以假气,他无用也。光弼抚其背以遣之。孝德挟二矛,策马截流而渡。半济,怀思贺曰:克矣。光弼曰:未及,何知其克?怀恩曰:观其揽跋便僻,可万全。龙仙始见其独来,甚易之,足不降鬣。稍近欲动,孝德摇手止之,若使其不动,龙仙不之测。又止龙仙。孝德曰:侍中使予致词,非他也。龙仙去三十步,与之言,亵骂如初。孝德伺便,因瞋(瞋原作瞑,据明抄本改)目曰:贼识我乎?龙仙曰:何也?曰:国之大将白孝德。龙仙曰:是猪狗乎?发声虓然,执矛前突,城上鼓噪,五十骑亦继进。龙仙矢不及发,环走堤上,孝德逐之,斩首提之归。(出《谭宾录》)
lǐ zhèng jǐ
李正己
táng lǐ zhèng jǐ běn míng bào yù. hóu xī yì wèi píng lú jūn shuài, xī yì mǔ jí zhèng jǐ gū yě. hòu yǔ xī yì tóng zhì qīng zhōu, xiāo jiàn yǒu yǒng lì. bǎo yìng zhōng, jūn zhōng tǎo shǐ cháo yì, zhì zhèng zhōu. huí hé fāng qiáng zì, zhū jié dù jiē xià zhī. zhèng jǐ shí wéi jūn hòu, dú yù yǐ qì tūn zhī, yīn yǔ jué zhú, zhòng jūn jù guān. yuē yuē: hòu zhě pī zhī. jí zhú ér xiān, zhèng jǐ qín qí lǐng ér pī qí sǎng, huí hé shǐ yè jù xià. zhòng jūn hū tū, yáo shì bù gǎn bào. huì jūn rén zhú xī yì, xī yì bēn zǒu. zhòng lì zhèng jǐ wèi shuài, cháo tíng yīn shòu píng lú jié dù shǐ. chū tán bīn lù
唐李正己本名抱玉。侯希逸为平卢军帅,希逸母即正己姑也。后与希逸同至青州,骁健有勇力。宝应中,军中讨史朝义,至郑州。回纥方强恣,诸节度皆下之。正己时为军候,独欲以气吞之,因与角逐,众军聚观。约曰:后者批之。即逐而先,正己擒其领而批其颡,回纥屎液俱下。众军呼突,繇是不敢暴。会军人逐希逸,希逸奔走。众立正己为帅,朝廷因授平卢节度使。(出《谭宾录》)
lǐ sì yè
李嗣业
táng lǐ sì yè lǐng ān xī běi tíng xíng yíng, cháng wèi xiān fēng jiāng, chí bàng chōng jī, zhòng zéi pī mǐ. yǔ jiǔ jié dù wéi zéi, yīn zhōng liú shǐ, shù rì chuāng yù yù. wò yú zhàng zhōng, hū wén jīn gǔ shēng luàn. wèn zhī, zhī zhàn. yīn hǎn, chuāng zhōng xuè rú zhù, yǎn rán ér zú. chū tán bīn lù
唐李嗣业领安西北庭行营,常为先锋将,持棒冲击,众贼披靡。与九节度围贼,因中流矢,数日疮欲愈。卧于帐中,忽闻金鼓声乱。问之,知战。因阚,疮中血如注,奄然而卒。(出《谭宾录》)
mǎ xūn
马勋
táng dé zōng yù xìng liáng yáng, yán zhèn qiǎn bīng wǔ qiān zhì zhōu zhì yǐ qí nán xìng. qí jiāng zhāng yòng chéng yīn móu pàn bèi, shū kuǎn yú lǐ huái guāng, cháo tíng yōu zhī. huì liáng zhōu jiāng mǎ xūn zhì, shàng lín xuān yǔ zhī móu. xūn yuē: chén qǐng jì rì zhì shān nán, qǔ jié dù fú zhào zhī jí bù shòu zhào, chén dāng zhǎn qí shǒu yǐ fù mìng. shàng xǐ yuē: jǐ rì dāng zhì? xūn kè rì shí ér zòu, shàng miǎn láo ér qiǎn zhī. xūn jì dé zhèn fú, nǎi yǔ zhuàng shì wǔ shí rén xié xíng chū luò gǔ. yòng chéng yǐ wéi wèi zhī qí pàn, yǐ shù bǎi qí yà xūn. xūn yǔ jù zhī chuán shě. yòng chéng zuǒ yòu sēn rán. xūn yuē: tiān hán qiě xiū. jūn shì zuǒ yòu jiē tuì, xūn nǎi lìng rén duō fén qí cǎo yǐ yòu zhī, jūn shì zhēng fù huǒ. xūn nǎi lìng rén cóng róng, chū huái zhōng fú shì zhī yuē: dài fū zhào jūn. yòng chéng huáng hài qǐ zǒu, zhuàng shì zì bèi shù qí shǒu ér qín zhī. bù yú yòng chéng zhī zǐ jū hòu, yǐn dāo zhuó xūn. xūn zuǒ yòu jù chéng qí bì bì yuán zuò bèi, jù míng chāo běn gǎi, dāo bù shèn xià, wēi shāng xūn shǒu. suì gé shā qí zi, ér pū yòng chéng yú dì, lìng zhuàng shì kuà qí fù, yǐ rèn nǐ qí hóu yuē: shēng zé sǐ zhī! xūn chí jiù qí jūn, yíng shì yǐ bèi jiǎ zhí bīng. xūn dà yán yuē: rǔ děng fù mǔ qī nú jiē zài liáng zhōu, qì zhī cóng rén fǎn nì, jiāng yù miè rǔ zú yé? dài fū shǐ wǒ qǔ zhāng yòng chéng, bù wèn rǔ bèi. nǎi hé wéi hū? zhòng shè fú. yú shì fù yòng chéng, qiǎn sòng yáng zhōu, zhèn zhàng shā zhī. bá qí èr shǐ zǒng qí zhòng. xūn yǐ yào zì fēng qí shǒu, lái fù mìng, qiān yuē bàn rì. chū tán bīn lù
唐德宗欲幸梁洋,严振遣兵五千至周至以俟南幸。其将张用诚阴谋叛背,输款于李怀光,朝廷忧之。会梁州将马勋至,上临轩与之谋。勋曰:臣请计日至山南,取节度符召之;即不受召,臣当斩其首以复命。上喜曰:几日当至?勋克日时而奏,上勉劳而遣之。勋既得振符,乃与壮士五十人偕行出骆谷。用诚以为未知其叛,以数百骑迓勋。勋与俱之传舍。用诚左右森然。勋曰:天寒且休。军士左右皆退,勋乃令人多焚其草以诱之,军士争附火。勋乃令人从容,出怀中符示之曰:大夫召君。用诚惶骇起走,壮士自背束其手而擒之。不虞用诚之子居后,引刀斫勋。勋左右俱承其臂(臂原作背,据明抄本改),刀不甚下,微伤勋首。遂格杀其子,而仆用诚于地,令壮士跨其腹,以刃拟其喉曰:声则死之!勋驰就其军,营士已被甲执兵。勋大言曰:汝等父母妻孥皆在梁州,弃之从人反逆,将欲灭汝族耶?大夫使我取张用诚,不问汝辈。乃何为乎?众慑伏。于是缚用诚,遣送洋州,振杖杀之。拔其二使总其众。勋以药自封其首,来复命,愆约半日。(出《谭宾录》)
wāng jié
汪节
tài wēi cūn zài jì xī xiàn xī běi wǔ lǐ. cūn yǒu wāng jié zhě, qí mǔ bì nüè yú cūn xī fú tián sì jīn gāng xià, yīn jiǎ mèi, gǎn ér shēng jié. jié yǒu shén lì, rù cháng ān, xíng dào dōng wèi qiáo, qiáo biān yǒu shí shī zi, qí zhòng qiān jīn. jié zhǐ ér gào rén yuē: wǒ néng tí cǐ ér zhì zhī. zhòng bù xìn zhī. jié suì tí shī zi tóu zhī zhàng yú, zhòng rén dà hài. hòu shù shí rén bù néng dòng zhī, suì yǐ lù qǐng jié, jié yòu tí ér zhì zhī gù dì. xún ér jiàn rù jìn jūn, bǔ shén cè jiāng jūn. cháng duì yù, fǔ shēn fù yī shí niǎn, zhì èr zhàng fāng mù yú niǎn shàng, mù shàng yòu zhì yī chuáng, chuáng shàng zuò qiū cí lè rén yī bù, zòu qū zhōng ér xià, wú yàn zhòng zhī sè. dé zōng shén chǒng xī, lèi yǒu shǎng cì. suī bá shān zhuāi niú zhī lì, bù néng guò yě. chū shè zhōu tú jīng
太微村在绩溪县西北五里。村有汪节者,其母避疟于村西福田寺金刚下,因假寐,感而生节。节有神力,入长安,行到东渭桥,桥边有石狮子,其重千斤。节指而告人曰:我能提此而掷之。众不信之。节遂提狮子投之丈余,众人大骇。后数十人不能动之,遂以赂请节,节又提而致之故地。寻而荐入禁军,补神策将军。尝对御,俯身负一石碾,置二丈方木于碾上,木上又置一床,床上坐龟兹乐人一部,奏曲终而下,无厌重之色。德宗甚宠惜,累有赏赐。虽拔山拽牛之力,不能过也。(出《歙州图经》)
péng xiān jué
彭先觉
táng péng xiān jué shū zǔ bó tōng lǚ lì jué lún. cháng yú cháng ān yǔ zhuàng shì wèi hóng zhé sòng lìng wén féng shī běn jué lì. bó tōng jiān wò, mìng sān rén duó qí zhěn. sān rén lì jí, chuáng jiǎo jǐn zhé, ér zhěn bù dòng. guān zhě yú zhǔ rén yuán qiáng, wū yǔ jǐn huài, míng dòng jīng shī. cháng yǔ jiā jūn tóng yǐn, huì míng, dú chí liǎng chuáng jiàng jiē, jiù yuè yú tíng. jiǔ zǔ zhī lèi, lüè wú qīng xiè yǐ. chū yù shǐ tái jì
唐彭先觉叔祖博通膂力绝伦。尝于长安与壮士魏弘哲、宋令文、冯师本角力。博通坚卧,命三人夺其枕。三人力极,床脚尽折,而枕不动。观者逾主人垣墙,屋宇尽坏,名动京师。尝与家君同饮,会瞑,独持两床降阶,就月于庭。酒俎之类,略无倾泄矣。(出《御史台记》)
wáng pái yōu
王俳优
táng gān fú zhōng, mián zhú wáng pái yōu zhě yǒu jù lì. měi yù fǔ zhōng xiǎng jūn yàn kè, xiān chéng bǎi xì. wáng shēng yāo bèi yī chuán, chuán zhōng zài shí èr rén, wǔ hé chuán yī qǔ, lüè wú kùn fá. chū běi mèng suǒ yán
唐乾符中,绵竹王俳优者有巨力。每遇府中飨军宴客,先呈百戏。王生腰背一船,船中载十二人,舞河传一曲,略无困乏。(出《北梦琐言》)
zhōng fù
钟傅
ān lù jùn yǒu chǔ shì xìng mǎ wàng qí míng, zì yún jiāng xià rén, shǎo yóu hú xiāng, yòu kè yú zhōng líng shí shù nián. cháng shuō jiāng xī zhōng fù, běn yù zhāng rén, shǎo tì tǎng, yǐ yǒng yì wén yú xiāng lǐ. bù shì nóng yè, héng hǎo shè liè. xióng lù yě shòu, yù zhī zhě wú bù huò yān. yī rì, yǒu qīn shǔ jiǔ shí xiāng huì, fù sù néng yī yǐn. shì rì dà zuì. wéi yī xiǎo pū shì xíng, bǐ mù fāng guī. qù jiā èr sān lǐ, xī gǔ shēn suì, yǒu hǔ hēi wén qīng zhì, é máo yuán bái, dān dān rán zì zhōng lín ér chū. bǎi bù zhī wài, gù wàng qián lái. pū fū jiàn ér gǔ lì, wèi fù yuē: sù dēng dà shù, yǐ táo shēng mìng. fù shí jiǔ lì fāng shèng, dǎn qì mí cū. jí yǐ pú rén suǒ chí bái tǐng, shān lì ér jù zhī. hǔ jí zhí bó fù, fù yì zuǒ yòu tiào yuè, huī zhàng jī zhī. hǔ yòu fǔ fú, fù yì dūn jù. xū yú, fù xiāng ná jué. rú cǐ zhě shù sì. hǔ zhī qián zú, dā fù zhī jiān, fù jí yǐ liǎng shǒu bào hǔ zhī xiàng, liáng jiǔ. hǔ zhī shì wú yǐ yòng qí zhǎo yá, fù zhī yǒng wú yǐ zhǎn qí xīn jì. liǎng xiāng qíng jù, ér pū fū dàn hào hū yǔ qí cè. qí jiā rén guài rì yàn wèi guī, zhàng jiàn ér yíng zhī. jí jiàn xiāng hàn, jí huī rèn qián zhuó. hǔ yāo jì zhé, fù nǎi miǎn yān. shù suì hòu, jiāng nán rǎo luàn, qún dào sì jí, fù yǐ dòu hǔ zhī míng, wèi zhòng suǒ fú, tuī wèi qiú zhǎng, jìng dēng róng shuài zhī rèn, jié zhì zhōng líng. zhèn fǔ yī fāng, chéng qīng liù jùn. táng xī zhāo zhī dài, míng zhèn jiāng xī. guān zhì zhōng shū lìng. chū ěr mù jì
安陆郡有处士姓马忘其名,自云江夏人,少游湖湘,又客于钟陵十数年。尝说江西钟傅,本豫章人,少倜傥,以勇毅闻于乡里。不事农业,恒好射猎。熊鹿野兽,遇之者无不获焉。一日,有亲属酒食相会,傅素能一饮。是日大醉。唯一小仆侍行,比暮方归。去家二三里,溪谷深遂,有虎黑文青质,额毛圆白,眈眈然自中林而出。百步之外,顾望前来。仆夫见而股栗,谓傅曰:速登大树,以逃生命。傅时酒力方盛,胆气弥粗。即以仆人所持白梃,山立而拒之。虎即直搏傅,傅亦左右跳跃,挥杖击之。虎又俯伏,傅亦蹲踞。须臾,复相拿攫。如此者数四。虎之前足,搭傅之肩,傅即以两手抱虎之项,良久。虎之势无以用其爪牙,傅之勇无以展其心计。两相擎据,而仆夫但号呼与其侧。其家人怪日晏未归,仗剑而迎之。及见相捍,即挥刃前斫。虎腰既折,傅乃免焉。数岁后,江南扰乱,群盗四集,傅以斗虎之名,为众所服,推为酋长,竟登戎帅之任,节制钟陵。镇抚一方,澄清六郡。唐僖昭之代,名振江西。官至中书令。(出《耳目记》)
mò jūn hé
墨君和
zhēn dìng mò jūn hé, yòu míng sān wàng. shì dài hán jiàn, yǐ tú zǎi wèi yè. mǔ huái rèn zhī shí, céng mèng hú sēng xié yī rú zǐ, miàn sè guāng hēi, shòu zhī yuē: yǔ ěr wèi zi, tā rì bì dà dé lì. jì shēng zhī, méi mù léng àn, jī fū ruò tiě. nián shí wǔ liù, zhào wáng róng chū jì wèi, céng jiàn zhī, yuè ér wèn yuē: cǐ zhōng hé dé kūn lún ér yě? wèn qí xìng, yǔ xíng zhì xiāng yìng, jí hū wèi mò kūn lún, yīn yǐ zào yī cì zhī. shì shí cháng shān xiàn yì lǚ wèi bīng zhōu zhōng jūn suǒ qīn lüè, zhào zhī jiāng zú pí yú zhàn dí, gào jí yú yàn wáng lǐ kuāng wēi, lǜ shī wǔ wàn lái jiù zhī. bìng rén gōng xiàn shù chéng. yàn wáng wén zhī, gōng lǐng wǔ wàn qí, jìng yǔ jìn shī zhàn yú yuán shì. jìn shī bài jī. zhào wáng gǎn yàn wáng zhī dé, chuí niú shāi jiǔ, dà kào yú gǎo chéng. niǎn jīn èr shí wàn yǐ xiè zhī. yàn wáng guī guó, bǐ jí jìng shàng, wèi qí dì kuāng chóu suǒ jù. zhào rén yǐ qí yǒu dé yú wǒ, suì yíng dōng pǔ yǐ jū zhī. yàn zhǔ zì yǐ shī guó, yòu jiàn zhào zhǔ zhī fāng yòu, nǎi tú zhī. suì cóng xià yǐ shàng fú jiǎ. míng chāo běn cóng xià yǐ shàng fú jiǎ zuò suì yǐ fú bīng, yǐ yí zuò yǐ. qí zhào wáng dàn zhì, jí shǐ qín zhī. zhào wáng qǐng yuē: mǒu chéng guāng dài jī gòu, zhǔ cǐ shān hé, měi bèi lín kòu qīn yú, kùn yú shǒu bèi. lài dài wáng wǔ lüè, lèi cuò róng fēng, huò bǎo zōng tiāo, shí zī ēn lì. gù wéi yòu nuò, fèng yǒu bēi chéng, wàng bù hū hū, kě shēn jiāo ràng. yuàn yǔ dài wáng tóng guī yá shǔ, jí jūn fǔ bì bù jù wéi. yàn wáng yǐ wéi rán, suì yǔ zhào wáng bìng pèi ér jìn. é yǒu dà fēng bìng hēi yún qǐ yú chéng shàng. é ér dà yǔ, léi diàn zhèn jī. zhì dōng jiǎo mén nèi, yǒu yǒng fū tǎn bì páng lái, quán ōu yàn zhī jiè shì. jí xié fù zhào zhǔ, yú yuán ér zǒu. suì dé guī gōng fǔ. wáng wèn qí xìng míng, jūn hé kǒng qí nán jì, dàn yán yuē: yàn zhōng zhī wù, wáng xīn zhì zhī. zuǒ yòu jūn shì, jì jiàn zhǔ miǎn nán, suì zhú yàn wáng. yàn wáng tuì zǒu yú dōng pǔ, zhào rén wéi ér shā zhī. míng rì, zhào wáng sù fú kū yú tíng, jiān lìng jù yǐ lǐ liǎn. réng shǐ gào yú yàn zhǔ. kuāng chóu fèn qí xiōng zhī jiàn shā, jí jǔ quán shī fá zhào zhī dōng bǐ. jiāng shì qí fèn qì, ér zhì shí yí zhī shū. zhào wáng qiǎn jì shì zhāng zé yǐ shì shí dá zhī. qí lüè yuē: yíng zhōng jiàng shì, huò kě zhuī hū tiān shàng léi tíng, hé rén jì huì? cí duō bù zài. zhào zhǔ jì miǎn yàn zhǔ zhī nán, zhào mò shēng yǐ qiān jīn shǎng zhī, jiān cì shàng dì yī qū, liáng tián wàn mǔ, réng shù qí shí sǐ, zòu shòu guāng lù dài fu. zhōng zhào wáng zhī shì, sì shí nián jiān, xiǎng qí fù guì. dāng shí lǘ lǐ, yǒu shēng zǐ huò yán mào hēi chǒu zhě, duō yún: wú lòu, ān zhī tā rì bù jí mò kūn lún yé? chū liú shì ěr mù jì
真定墨君和,幼名三旺。世代寒贱,以屠宰为业。母怀妊之时,曾梦胡僧携一孺子,面色光黑,授之曰:与尔为子,他日必大得力。既生之,眉目棱岸,肌肤若铁。年十五六,赵王镕初继位,曾见之,悦而问曰:此中何得昆仑儿也?问其姓,与形质相应,即呼为墨昆仑,因以皂衣赐之。是时常山县邑屡为并州中军所侵掠,赵之将卒疲于战敌,告急于燕王李匡威,率师五万来救之。并人攻陷数城。燕王闻之,躬领五万骑,径与晋师战于元氏。晋师败绩。赵王感燕王之德,椎牛酾酒,大犒于槁城。辇金二十万以谢之。燕王归国,比及境上,为其弟匡俦所拒。赵人以其有德于我,遂营东圃以居之。燕主自以失国,又见赵主之方幼,乃图之。遂从下矣上伏甲。(明抄本从下矣上伏甲作遂矣伏兵,矣疑作以)。俟赵王旦至,即使擒之。赵王请曰:某承光代基构,主此山河,每被邻寇侵渔,困于守备。赖大王武略,累挫戎锋,获保宗祧,实资恩力。顾惟幼懦,凤有卑诚,望不忽忽,可伸交让。愿与大王同归衙署,即军府必不拒违。燕王以为然,遂与赵王并辔而进。俄有大风并黑云起于城上。俄而大雨,雷电震击。至东角门内,有勇夫袒臂旁来,拳殴燕之介士。即挟负赵主,逾垣而走。遂得归公府。王问其姓名,君和恐其难记,但言曰:砚中之物,王心志之。左右军士,既见主免难,遂逐燕王。燕王退走于东圃,赵人围而杀之。明日,赵王素服哭于庭,兼令具以礼敛。仍使告于燕主。匡俦忿其兄之见杀,即举全师伐赵之东鄙。将释其愤气,而致十疑之书。赵王遣记室张泽以事实答之。其略曰:营中将士,或可追乎;天上雷霆,何人计会?词多不载。赵主既免燕主之难,召墨生以千金赏之,兼赐上第一区,良田万亩,仍恕其十死,奏授光禄大夫。终赵王之世,四十年间,享其富贵。当时闾里,有生子或颜貌黑丑者,多云:无陋,安知他日不及墨昆仑耶?(出《刘氏耳目记》)
zhōu guī yòu
周归祐
yàn zhī jiù jiāng zhōu guī yòu, jì mén gēng biàn zhī jì, yǐ jiàn zhù xīn, rèn zì bèi chū ér bù sǐ. bēn yú liáng, wèi qí jiāng zhī xiān fēng yān. shí wǔ nián, jiā hé bǎi zhàn, tōng zhōng zhī chuāng, wǎng wǎng yù zhī. hòu táng zhuāng zōng rù luò, wèi chóu zhě yú liè chǎng xí dì bǐ zuò, mǎn wǎn ér shè, guàn yè ér chū, chuàng yù wú yàng. shì zhì jùn mù jié dù liú hòu. jìng sǐ yú yǒu xià. chū běi mèng suǒ yán
燕之旧将周归祐,蓟门更变之际,以剑柱心,刃自背出而不死。奔于梁,为骑将之先锋焉。十五年,夹河百战,通中之疮,往往遇之。后唐庄宗入洛,为仇者于猎场席地俾坐,满挽而射,贯腋而出,创愈无恙。仕至郡牧节度留后。竟死于牖下。(出《北梦琐言》)
wáng zǎi
王宰
dīng chǒu suì, shǔ shī shù yú gù zhèn. yǒu jù shī yuē fèi tiě zī zhě, běn yú lù lín bù xià jiāng zú míng chāo běn zú zuò lǜ. qí rén yě, duō shǐ rén xíng jié ér nà qí huò. yī rì, qiǎn dōu jiàng lǐng rén gōng hé chí xiàn. yǒu wáng zǎi zhě shī qí míng shào zhuàng ér yǒng, zhǐ yǔ pū lì shí shù bèi zhǐ yú gōng shǔ. qún dào yè zhì, zǎi qǐ fēi ér qí zhī, gé dòu shù kè, zǎi zhōng zú shén kùn, zéi jiāng yú qí yù. xiǎo pū chí duǎn qiāng, kào fēi ér lì, lián zhòng sān sì kuí shǒu, jiē yīng rèn ér pū, cháng wèi zài dì yān. qún dào yú shì yú shī ér dùn. tā rì, tiě zī yòu jié cūn zhuāng, cái hé yè, qún dào zhì cūn. huò pái tà ér rù zhě, huò sì miàn huài bì ér rù, mín jiā dēng huǒ shàng yíng huáng. zhàng fū xī dùn qù, wéi yī fù rén yǐ sháo huī fǔ tāng pō zhī, yī èr shí bèi wú cuò shǒu, wéi hài zhě jiē láng bèi ér bēn sàn. fù rén dàn bǐng sháo jù fǔ, lüè wú suǒ sǔn shī. xún yuè hòu, tiě zī bù nèi shù rén, yǒu miàn rú chuāng lài zhě, fèi zhōng shēn chǐ zhī. chū yù táng xián huà
丁丑岁,蜀师戍于固镇。有巨师曰费铁觜者,本于绿林部下将卒(明抄本卒作率)。其人也,多使人行劫而纳其货。一日,遣都将领人攻河池县。有王宰者(失其名)少壮而勇,只与仆隶十数辈止于公署。群盗夜至,宰启扉而俟之,格斗数刻,宰中镞甚困,贼将逾其阈。小仆持短枪,靠扉而立,连中三四魁首,皆应刃而仆,肠胃在地焉。群盗于是舁尸而遁。他日,铁觜又劫村庄,才合夜,群盗至村。或排闼而入者,或四面坏壁而入,民家灯火尚莹煌。丈夫悉遁去,唯一妇人以勺挥釜汤泼之,一二十辈无措手,为害者皆狼狈而奔散。妇人但秉勺据釜,略无所损失。旬月后,铁觜部内数人,有面如疮癞者,费终身耻之。(出《玉堂闲话》)