lǎo fù! xìng jiǎ míng chāng, zhǎng ān xuān yáng lǐ rén. kāi yuán yuán nián guǐ chǒu shēng. yuán hé gēng yín suì, jiǔ shí bā nián yǐ. shì tīng bù shuāi, yán shén ān xú, xīn lì bù hào, yǔ tài píng shì lì lì kě tīng. fù zhōng, zhǎng jiǔ chǐ, lì néng dào yè niú, yǐ cái gōng wèi zhōng gōng mù shì. jǐng lóng sì nián, chí mù gān suí xuán zōng rù dà míng gōng, zhū wéi shì, fèng ruì zōng cháo qún hòu, suì wèi jǐng yún gōng chén. yǐ zhǎng dāo bèi qīn wèi. zhào tú jiā dōng yún lóng mén.
老父!姓賈名昌,長安宣陽里人。開元元年癸丑生。元和庚寅歲,九十八年矣。視聽不衰,言甚安徐,心力不耗,語太平事歷歷可聽。父忠,長九尺,力能倒曳牛,以材宮為中宮幕士。景龍四年,持幕竿隨玄宗入大明宮,誅韋氏,奉睿宗朝群後,遂為景雲功臣。以長刀備親衛。詔徒家東雲龍門。
chāng shēng qī suì, juē jié guò rén, néng tuán zhù chéng liáng, shàn yīng duì, jiě niǎo yǔ yīn. xuán zōng zài fān dǐ shí, lè mín jiān qīng míng jié dòu jī xì. jí jí wèi, zhì jī fāng yú liǎng gōng jiān. suǒ zhǎng ān xióng jī, jīn háo tiě jù gāo guān áng wěi qiān shù, yǎng yú jī fāng, xuǎn liù jūn xiǎo ér wǔ bǎi rén, shǐ xún rǎo jiào sì. shàng zhī hǎo zhī, mín fēng yóu shén. zhū wáng shì jiā, wài qī jiā, guì zhǔ jiā, hòu jiā, qīng tǎng pò chǎn shì jī, yǐ cháng jī zhí. dōu zhōng nán nǚ, yǐ nòng jī wèi shì pín zhě nòng jiǎ jī. dì chū yóu, jiàn chāng nòng mù jī yú yún lóng mén dào páng, zhào rù, wèi jī fāng xiǎo ér, yī shí yòu lóng wǔ jūn. sān chǐ tóng zǐ, rù jī qún, rú xiá qún xiǎo, zhuàng zhě, ruò zhě, yǒng zhě, qiè zhě, shuǐ gǔ zhī shí, jí bìng zhī hòu, xī néng zhī zhī. jǔ èr jī, jī wèi ér xún, shǐ lìng rú rén. hù jī fāng zhōng yè zhě wáng chéng ēn yán yú xuán zōng. zhào shì diàn tíng, jiē zhōng xuán zōng yì. jí rì wèi wǔ bǎi xiǎo ér zhǎng. jiā zhī yǐ zhōng hòu jǐn mì, tiān zǐ shén ài xìng zhī. jīn bó zhī cì, rì zhì qí jiā. kāi yuán shí sān nián, lóng jī sān bǎi, cóng fēng dōng yuè. fù zhōng sǐ tài shān xià, dé zi lǐ fèng shī guī zàng yōng zhōu. xiàn guān wèi zàng qì sàng chē, chéng chuán luò yáng dào. shí sì nián sān yuè, yī dòu jī fú, huì xuán zōng yú wēn quán. dāng shí tiān xià hào wèi shén jī tóng. shí rén wèi zhī yǔ yuē: shēng ér bù yòng shí wén zì, dòu jī zǒu mǎ shèng dú shū. jiǎ jiā xiǎo ér nián shí sān, fù guì róng huá dài bù rú. néng lìng jīn jù qī shèng fù, bái luó xiù shān suí ruǎn yú. fù sǐ zhǎng ān qiān lǐ wài, chà fū chí dào wǎn sàng chē.
昌生七歲,蹻捷過人,能摶柱乘梁,善應對,解鳥語音。玄宗在藩邸時,樂民間清明節鬥雞戲。及即位,治雞坊於兩宮間。索長安雄雞,金毫鐵鉅高冠昂尾千數,養於雞坊,選六軍小兒五百人,使馴擾教飼。上之好之,民風尤甚。諸王世家,外戚家,貴主家,侯家,傾帑破產市雞,以償雞直。都中男女,以弄雞為事;貧者弄假雞。帝出遊,見昌弄木雞於雲龍門道旁,召入,為雞坊小兒,衣食右龍武軍。三尺童子,入雞群,如狎群小,壯者,弱者,勇者,怯者,水谷之時,疾病之候,悉能知之。舉二雞,雞畏而馴,使令如人。護雞坊中謁者王承恩言於玄宗。召試殿庭,皆中玄宗意。即日為五百小兒長。加之以忠厚謹密,天子甚愛幸之。金帛之賜,日至其家。開元十三年,籠雞三百,從封東嶽。父忠死太山下,得子禮奉屍歸葬雍州。縣官為葬器喪車,乘傳洛陽道。十四年三月,衣鬥雞服,會玄宗於溫泉。當時天下號為「神雞童」。時人為之語曰:「生兒不用識文字,鬥雞走馬勝讀書。賈家小兒年十三,富貴榮華代不如。能令金鉅期勝負,白羅繡衫隨軟輿。父死長安千里外,差夫持道挽喪車。」
zhāo chéng huáng hòu zhī zài xiāng wáng fǔ, dàn shèng yú bā yuè wǔ rì. zhōng xìng zhī hòu, zhì wèi qiān qiū jié. cì tiān xià mín niú jiǔ lè sān rì, mìng zhī yuē pú, yǐ wèi cháng yě. dà hé lè yú gōng zhōng, suì huò pú yú luò. yuán huì yǔ qíng míng jié, lǜ jiē zài lí shān. měi zhì shì rì, wàn lè jù jǔ, liù gōng bì cóng. chāng guān diāo cuì jīn huá guān, jǐn xiù xiù rú kù, zhí fēng fú dào. qún jī xù lì yú guǎng chǎng, gù miǎn rú shén, zhǐ huī fēng shēng. shù máo zhèn yì, lì wěn mó jù, yì nù dài shèng, jìn tuì yǒu zhāo, suí biān zhǐ dī áng, bù shī chāng dù. shèng fù jì jué, qiáng zhě qián, ruò zhě hòu, suí chāng yàn háng, guī yú jī fāng. jiǎo dǐ wàn fū, tiào jiàn xún tóng, cù qiú tà shéng!
昭成皇后之在相王府,誕聖於八月五日。中興之後,制為千秋節。賜天下民牛酒樂三日,命之曰酺—,以為常也。大合樂於宮中,歲或酺於洛。元會與情明節,率皆在驪山。每至是日,萬樂具舉,六宮畢從。昌冠雕翠金華冠,錦袖繡襦袴,執鋒拂道。群雞敘立於廣場,顧眄如神,指揮風生。樹毛振翼,礪吻磨距,抑怒待勝,進退有朝,隨鞭指低昂,不失昌度。勝負既決,強者前,弱者後,隨昌雁行,歸於雞坊。角牴萬夫,跳劍尋橦—,蹴球踏繩!」
wǔ yú gān diān zhě, suǒ qì jǔ sè, qūn xún bù gǎn rù. qǐ jiào náo rǎo lóng zhī tú yú? èr shí sān nián, xuán zōng wèi qǔ lí yuán dì zǐ pān dà tóng nǚ, nán yǎn pèi yù, nǚ fú xiù nuò, jiē chū yù fǔ. chāng nán zhì xìn zhì dé. tiān bǎo zhōng, qī pān shì yǐ gē wǔ zhòng xìng yú yáng guì fēi. fū fù xí chǒng sì shí nián, ēn zé bù yú, qǐ bù mǐn yú jì, jǐn yú xīn hū? shàng shēng yú yǐ yǒu jī chén, shǐ rén cháo fú dòu jī, zhào luàn yú tài píng yǐ. shàng xīn bù wù.
舞於竿顛者,索氣沮色,逡巡不敢入。豈教猱擾龍之徒歟?二十三年,玄宗為娶梨園弟子潘大同女,男眼佩玉,女服繡懦,皆出御府。昌男至信、至德。天寶中,妻潘氏以歌舞重幸於楊貴妃。夫婦席寵四十年,恩澤不渝,豈不敏於伎,謹於心乎?上生於乙酉雞辰,使人朝服鬥雞,兆亂於太平矣。上心不悟。
shí sì zài, hú jié xiàn luò, tóng guān bù shǒu. dà jià xìng chéng dū, bēn wèi chéng yú. yè chū biàn mén, mǎ lù dào jǐng. shāng zú, bù néng jìn, zhàng rù nán shān. měi jìn jī zhī rì, zé xiàng xī nán dà kū. lù shān wǎng nián cháo yú jīng shī, shí chāng yú héng mén wài. jí luàn èr jīng, yǐ qiān jīn gòu chāng zhǎng ān luò yáng shì. chāng biàn xìng míng, yī yú fú shě, chú dì jī zhōng, shī lì yú fú. jì tài shàng huáng guī xìng qìng gōng, sù zōng shòu mìng yú bié diàn, chāng hái jiù lǐ. jū shì wèi bīng lüè, jiā wú yí wù. bù yī qiáo cuì, bù fù dé rù jìn mén yǐ. míng rì, fù chū zhǎng ān nán mén, dào jiàn qī ér yú zhāo guó lǐ, cài sè àn yān. ér hé xīn, qī fù gù xù. chāng jù kū, jué yú dào. suì zhǎng shì xī zhǎng ān fó sì, xué dà shī fú zhǐ, dà lì yuán nián, yī zī shèng sì dà dé sēng yùn píng zhù dōng shì hǎi chí, lì tuó luó ní shí chuáng. shū néng jì xìng míng dú shì shì jīng, yì néng le qí shēn yì zhì dào, yǐ shàn xīn huà shì jǐng rén. jiàn sēng fáng fú shě, zhí měi cǎo gān mù. zhòu bǎ tǔ yōng gēn, jí shuǐ guàn zhú, yè zhèng guān yú chán shì. jiàn zhōng sān nián, sēng yùn píng rén shòu jǐn. fú lǐ bì, fèng shè lì tǎ yú zhǎng ān dōng mén wài zhèn guó sì dōng piān, shǒu zhí sōng bǎi bǎi zhū. gòu xiǎo shè, jū yú tǎ xià, zhāo xī fén xiāng sǎ sǎo, shì shī rú shēng.
十四載,胡羯陷洛,潼關不守。大駕幸成都,奔衛乘輿。夜出便門,馬路道阱。傷足,不能進,杖入南山。每進雞之日,則向西南大哭。祿山往年朝於京師,識昌於橫門外。及亂二京,以千金購昌長安、洛陽市。昌變姓名,依於佛舍,除地擊鐘,施力於佛。洎太上皇歸興慶宮,肅宗受命於別殿,昌還舊里。居室為兵掠,家無遺物。布衣憔悴,不復得入禁門矣。明日,復出長安南門,道見妻兒於招國里,菜色黯焉。兒荷薪,妻負故絮。昌聚哭,決於道。遂長逝息長安佛寺,學大師佛旨,大曆元年,依資聖寺大德僧運平住東市海池,立陁羅尼石幢。書能紀姓名;讀釋氏經,亦能了其深義至道,以善心化市井人。建僧房佛舍,植美草甘木。晝把土擁根,汲水灌竹,夜正觀於禪室。建中三年,僧運平人壽盡。服禮畢,奉舍利塔於長安東門外鎮國寺東偏,手植松柏百株。構小舍,居於塔下,朝夕焚香灑掃,事師如生。
shùn zōng zài dōng gōng, shě qián sān shí wàn, wèi chāng lì dà shī yǐng táng jí zhāi shě. yòu lì wài céng, jū yóu mín, qǔ yōng gěi. chāng yīn rì shí zhōu yī bēi, jiāng shuǐ yī shēng, wò cǎo xí, xù yī. guò shì, xī guī yú fú. qī pān shì hòu yì bù zhī suǒ wǎng. zhēn yuán zhōng, zhǎng zi zhì xìn yī bīng zhōu jiǎ, suí dà sī tú suì yǐ rù jìn, shěng chāng yú zhǎng shòu lǐ. chāng rú jǐ bù shēng, jué zhī shǐ qù. cì zǐ zhì dé guī, fàn zēng luò yáng shì, lái wǎng zhǎng ān jiān, suì yǐ jīn bó fèng chāng, jiē jué zhī. suì jù qù, bù fù lái. yuán hé!
順宗在東宮,舍錢三十萬,為昌立大師影堂及齋舍。又立外層,居遊民,取傭給。昌因日食粥一杯,漿水一升,臥草蓆,絮衣。過是,悉歸於佛。妻潘氏後亦不知所往。貞元中,長子至信衣并州甲,隨大司徒燧矣入覲,省昌於長壽里。昌如己不生,絕之使去。次子至德歸,販繒洛陽市,來往長安間,歲以金帛奉昌,皆絕之。遂俱去,不復來。元和!」
zhōng, yǐng chuān chén hóng zǔ xié yǒu rén chū chūn míng mén, jiàn zhú bǎi sēn rán, xiāng yān wén yú dào, xià mǎ jìn chāng yú tǎ xià. tīng qí yán, wàng liáng zhī mù. sù hóng zǔ yú zhāi shě, huà shēn zhī chū chù, jiē yǒu tiáo guàn. suì jí wáng zhì. hóng zǔ wèn kāi yuán zhī lǐ luàn. chāng yuē: lǎo rén shǎo shí, yǐ dòu jī qiú mèi yú shàng. shàng chàng yōu chù zhī, jiā yú wài gōng, ān yǐ zhī cháo tíng zhī shì. rán yǒu yǐ wèi wú zi yán zhě. lǎo rén jiàn huáng mén shì láng dù xiān chū wèi qì xī jié dù, shè yù shǐ dài fū, shǐ jiǎ fēng xiàn yǐ wēi yuǎn. jiàn gē shū hàn zhī zhèn liáng zhōu yě, xià shí bǎo, shù qīng hǎi chéng, chū bái lóng, yú cōng lǐng, jiè tiě guān, zǒng guǎn hé zuǒ dào, qī mìng shǐ shè yù shǐ dài fū. jiàn zhāng shuō zhī lǐng yōu zhōu yě, měi suì rù guān, zhé zhǎng yuán wǎn fú chē, niǎn hé jiān jì zhōu yōng diào zēng bù, jià lián, bèn rù guān mén. shū yú wáng fǔ, jiāng huái qǐ hú, bā shǔ jǐn xiù, hòu gōng wán hǎo ér yǐ. hé zhōu dūn huáng dào suì tún tián, shí biān shí, yú sù zhuǎn shū líng zhōu, cáo xià huáng hé, rù tài yuán cāng, bèi guān zhōng xiōng nián. guān zhōng sù mǐ, cáng yú bǎi xìng. tiān zǐ xìng wǔ yuè, cóng guān qiān shèng mǎ qí, bù shí yú mín. lǎo rén suì shí fú là dé guī xiū, xíng dū shì jiān, jiàn yǒu mài bái shān bái dié bù. xíng lín bǐ chán jiān, yǒu rén ráng bìng, fǎ yòng zào bù yī pǐ, chí zhòng jià bù kè zhì, jìng yǐ fú tóu luó dài zhī. jìn zhě, zhuān rén fú zhàng chū mén, yuè jiē qú zhōng, dōng xī nán běi shì zhī, jiàn bái shān zhě bù mǎn bǎi. qǐ tiān xià zhī rén jiē zhí bīng hū? kāi yuán shí èr nián, zhào sān xǐng shì láng yí yǒu quē, xiān qiú céng rèn cì shǐ zhě. láng guān quē, xiān qiú céng rèn xiàn lìng zhě. jí lǎo rén jiàn sì shí, sān xǐng láng lì, yǒu lǐ xíng cái míng, dà zhě chū cì jùn, xiǎo zhě zhèn xiàn. zì lǎo rén jū dà dào páng, wǎng wǎng yǒu jùn tài shǒu xiū mǎ yú cǐ, jiē cǎn rán bù lè cháo tíng shā tài shǐ zhì jùn. kāi yuán qǔ shì, xiào dì lǐ rén ér yǐ. bù wén jìn shì hóng cí bá cuì zhī wèi qí dé rén yě. dà lüè rú cǐ.
中,潁川陳鴻祖攜友人出春明門,見竹柏森然,香煙聞於道,下馬覲昌於塔下。聽其言,忘良之暮。宿鴻祖於齋舍,話身之出處,皆有條貫。遂及王制。鴻祖問開元之理亂。昌曰:「老人少時,以鬥雞求媚於上。上倡優畜之,家於外宮,安以知朝廷之事。然有以為吾子言者。老人見黃門侍郎杜暹出為磧西節度,攝御史大夫,始假風憲以威遠。見哥舒翰之鎮涼州也,下石堡,戍青海城,出白龍,逾蔥嶺,界鐵關,總管河左道,七命始攝御史大夫。見張說之領幽州也,每歲入關,輒長轅挽輻車,輦河間、薊州庸調繒布,駕連,坌入關門。輸於王府,江淮綺縠,巴蜀錦繡,後宮玩好而已。河州敦煌道歲屯田,實邊食,余粟轉輸靈州,漕下黃河,入太原倉,備關中凶年。關中粟米,藏於百姓。天子幸五嶽,從官千乘馬騎,不食於民。老人歲時伏臘得歸休,行都市間,見有賣白衫白疊布。行鄰比廛間,有人禳病,法用皂布一匹,持重價不克致,竟以幞頭羅—代之。近者,專人扶仗出門,閱街衢中,東西南北視之,見白衫者不滿百。豈天下之人皆執兵乎?開元十二年,詔三省侍郎儀有缺,先求曾任刺史者。郎官缺,先求曾任縣令者。及老人見四十,三省郎吏,有理刑才名,大者出刺郡,小者鎮縣。自老人居大道旁,往往有郡太守休馬於此,皆慘然不樂朝廷沙汰使治郡。開元取士,孝弟理人而已。不聞進士宏詞拔萃之為其得人也。大略如此。」
yīn qì xià. fù yán yuē: shàng huáng běi chén qióng lú, dōng chén jī lín sǎng, nán chén diān chí!
因泣下。復言曰:「上皇北臣穹廬,東臣雞林顙,南臣滇池!」
xī chén kūn yí, sān suì yī lái huì. cháo jìn zhī lǐ róng, lín zhào zhī ēn zé, yī zhī jǐn xù, sì zhī jiǔ shí, shǐ zhǎn shì ér qù, dōu zhōng wú liú wài guó bīn. jīn běi hú yǔ jīng shī zá chù, qǔ qī shēng zǐ. zhǎng ān zhōng shào nián, yǒu hú xīn yǐ. wú zi shì shǒu shì xuē fú zhī zhì, bù yǔ xiàng tóng, dé fēi wù yāo hū?
西臣昆夷,三歲一來會。朝覲之禮容,臨照之恩澤,衣之錦絮,飼之酒食,使展事而去,都中無留外國賓。今北胡與京師雜處,娶妻生子。長安中少年,有胡心矣。吾子視首飾靴服之制,不與向同,得非物妖呼?」
hóng zǔ mò bù gǎn yīng ér qù.
鴻祖默不敢應而去。