lǎo fù! xìng jiǎ míng chāng, cháng ān xuān yáng lǐ rén. kāi yuán yuán nián guǐ chǒu shēng. yuán hé gēng yín suì, jiǔ shí bā nián yǐ. shì tīng bù shuāi, yán shén ān xú, xīn lì bù hào, yǔ tài píng shì lì lì kě tīng. fù zhōng, zhǎng jiǔ chǐ, lì néng dào yè niú, yǐ cái gōng wèi zhōng gōng mù shì. jǐng lóng sì nián, chí mù gān suí xuán zōng rù dà míng gōng, zhū wéi shì, fèng ruì zōng cháo qún hòu, suì wèi jǐng yún gōng chén. yǐ cháng dāo bèi qīn wèi. zhào tú jiā dōng yún lóng mén.
老父!姓贾名昌,长安宣阳里人。开元元年癸丑生。元和庚寅岁,九十八年矣。视听不衰,言甚安徐,心力不耗,语太平事历历可听。父忠,长九尺,力能倒曳牛,以材宫为中宫幕士。景龙四年,持幕竿随玄宗入大明宫,诛韦氏,奉睿宗朝群后,遂为景云功臣。以长刀备亲卫。诏徒家东云龙门。
chāng shēng qī suì, juē jié guò rén, néng tuán zhù chéng liáng, shàn yìng duì, jiě niǎo yǔ yīn. xuán zōng zài fān dǐ shí, lè mín jiān qīng míng jié dòu jī xì. jí jí wèi, zhì jī fāng yú liǎng gōng jiān. suǒ cháng ān xióng jī, jīn háo tiě jù gāo guān áng wěi qiān shù, yǎng yú jī fāng, xuǎn liù jūn xiǎo ér wǔ bǎi rén, shǐ xún rǎo jiào sì. shàng zhī hǎo zhī, mín fēng yóu shén. zhū wáng shì jiā, wài qī jiā, guì zhǔ jiā, hòu jiā, qīng tǎng pò chǎn shì jī, yǐ cháng jī zhí. dōu zhōng nán nǚ, yǐ nòng jī wèi shì pín zhě nòng jiǎ jī. dì chū yóu, jiàn chāng nòng mù jī yú yún lóng mén dào páng, zhào rù, wèi jī fāng xiǎo ér, yī shí yòu lóng wǔ jūn. sān chǐ tóng zǐ, rù jī qún, rú xiá qún xiǎo, zhuàng zhě, ruò zhě, yǒng zhě, qiè zhě, shuǐ gǔ zhī shí, jí bìng zhī hòu, xī néng zhī zhī. jǔ èr jī, jī wèi ér xún, shǐ lìng rú rén. hù jī fāng zhōng yè zhě wáng chéng ēn yán yú xuán zōng. zhào shì diàn tíng, jiē zhōng xuán zōng yì. jí rì wèi wǔ bǎi xiǎo ér zhǎng. jiā zhī yǐ zhōng hòu jǐn mì, tiān zǐ shén ài xìng zhī. jīn bó zhī cì, rì zhì qí jiā. kāi yuán shí sān nián, lóng jī sān bǎi, cóng fēng dōng yuè. fù zhōng sǐ tài shān xià, dé zi lǐ fèng shī guī zàng yōng zhōu. xiàn guān wèi zàng qì sàng chē, chéng chuán luò yáng dào. shí sì nián sān yuè, yī dòu jī fú, huì xuán zōng yú wēn quán. dāng shí tiān xià hào wèi" shén jī tóng". shí rén wéi zhī yǔ yuē:" shēng ér bù yòng shí wén zì, dòu jī zǒu mǎ shèng dú shū. jiǎ jiā xiǎo ér nián shí sān, fù guì róng huá dài bù rú. néng lìng jīn jù qī shèng fù, bái luó xiù shān suí ruǎn yú. fù sǐ cháng ān qiān lǐ wài, chà fū chí dào wǎn sàng chē."
昌生七岁,蹻捷过人,能抟柱乘梁,善应对,解鸟语音。玄宗在藩邸时,乐民间清明节斗鸡戏。及即位,治鸡坊于两宫间。索长安雄鸡,金毫铁钜高冠昂尾千数,养于鸡坊,选六军小儿五百人,使驯扰教饲。上之好之,民风尤甚。诸王世家,外戚家,贵主家,侯家,倾帑破产市鸡,以偿鸡直。都中男女,以弄鸡为事;贫者弄假鸡。帝出游,见昌弄木鸡于云龙门道旁,召入,为鸡坊小儿,衣食右龙武军。三尺童子,入鸡群,如狎群小,壮者,弱者,勇者,怯者,水谷之时,疾病之候,悉能知之。举二鸡,鸡畏而驯,使令如人。护鸡坊中谒者王承恩言于玄宗。召试殿庭,皆中玄宗意。即日为五百小儿长。加之以忠厚谨密,天子甚爱幸之。金帛之赐,日至其家。开元十三年,笼鸡三百,从封东岳。父忠死太山下,得子礼奉尸归葬雍州。县官为葬器丧车,乘传洛阳道。十四年三月,衣斗鸡服,会玄宗于温泉。当时天下号为“神鸡童”。时人为之语曰:“生儿不用识文字,斗鸡走马胜读书。贾家小儿年十三,富贵荣华代不如。能令金钜期胜负,白罗绣衫随软舆。父死长安千里外,差夫持道挽丧车。”
zhāo chéng huáng hòu zhī zài xiāng wáng fǔ, dàn shèng yú bā yuè wǔ rì. zhōng xīng zhī hòu, zhì wèi qiān qiū jié. cì tiān xià mín niú jiǔ lè sān rì, mìng zhī yuē pú, yǐ wéi cháng yě. dà hé lè yú gōng zhōng, suì huò pú yú luò. yuán huì yǔ qíng míng jié, lǜ jiē zài lí shān. měi zhì shì rì, wàn lè jù jǔ, liù gōng bì cóng. chāng guān diāo cuì jīn huá guān, jǐn xiù xiù rú kù, zhí fēng fú dào. qún jī xù lì yú guǎng chǎng, gù miǎn rú shén, zhǐ huī fēng shēng. shù máo zhèn yì, lì wěn mó jù, yì nù dài shèng, jìn tuì yǒu zhāo, suí biān zhǐ dī áng, bù shī chāng dù. shèng fù jì jué, qiáng zhě qián, ruò zhě hòu, suí chāng yàn háng, guī yú jī fāng. jiǎo dǐ wàn fū, tiào jiàn xún tóng, cù qiú tà shéng!"
昭成皇后之在相王府,诞圣于八月五日。中兴之后,制为千秋节。赐天下民牛酒乐三日,命之曰酺—,以为常也。大合乐于宫中,岁或酺于洛。元会与情明节,率皆在骊山。每至是日,万乐具举,六宫毕从。昌冠雕翠金华冠,锦袖绣襦袴,执锋拂道。群鸡叙立于广场,顾眄如神,指挥风生。树毛振翼,砺吻磨距,抑怒待胜,进退有朝,随鞭指低昂,不失昌度。胜负既决,强者前,弱者后,随昌雁行,归于鸡坊。角牴万夫,跳剑寻橦—,蹴球踏绳!”
wǔ yú gān diān zhě, suǒ qì jǔ sè, qūn xún bù gǎn rù. qǐ jiào náo rǎo lóng zhī tú yú? èr shí sān nián, xuán zōng wèi qǔ lí yuán dì zǐ pān dà tóng nǚ, nán yǎn pèi yù, nǚ fú xiù nuò, jiē chū yù fǔ. chāng nán zhì xìn zhì dé. tiān bǎo zhōng, qī pān shì yǐ gē wǔ zhòng xìng yú yáng guì fēi. fū fù xí chǒng sì shí nián, ēn zé bù yú, qǐ bù mǐn yú jì, jǐn yú xīn hū? shàng shēng yú yǐ yǒu jī chén, shǐ rén cháo fú dòu jī, zhào luàn yú tài píng yǐ. shàng xīn bù wù.
舞于竿颠者,索气沮色,逡巡不敢入。岂教猱扰龙之徒欤?二十三年,玄宗为娶梨园弟子潘大同女,男眼佩玉,女服绣懦,皆出御府。昌男至信、至德。天宝中,妻潘氏以歌舞重幸于杨贵妃。夫妇席宠四十年,恩泽不渝,岂不敏于伎,谨于心乎?上生于乙酉鸡辰,使人朝服斗鸡,兆乱于太平矣。上心不悟。
shí sì zài, hú jié xiàn luò, tóng guān bù shǒu. dà jià xìng chéng dū, bēn wèi shèng yú. yè chū biàn mén, mǎ lù dào jǐng. shāng zú, bù néng jìn, zhàng rù nán shān. měi jìn jī zhī rì, zé xiàng xī nán dà kū. lù shān wǎng nián cháo yú jīng shī, shí chāng yú héng mén wài. jí luàn èr jīng, yǐ qiān jīn gòu chāng cháng ān luò yáng shì. chāng biàn xìng míng, yī yú fú shě, chú dì jī zhōng, shī lì yú fú. jì tài shàng huáng guī xīng qìng gōng, sù zōng shòu mìng yú bié diàn, chāng hái jiù lǐ. jū shì wèi bīng lüè, jiā wú yí wù. bù yī qiáo cuì, bù fù dé rù jìn mén yǐ. míng rì, fù chū cháng ān nán mén, dào jiàn qī ér yú zhāo guó lǐ, cài sè àn yān. ér hé xīn, qī fù gù xù. chāng jù kū, jué yú dào. suì cháng shì xī cháng ān fó sì, xué dà shī fú zhǐ, dà lì yuán nián, yī zī shèng sì dà dé sēng yùn píng zhù dōng shì hǎi chí, lì tuó luó ní shí chuáng. shū néng jì xìng míng dú shì shì jīng, yì néng le qí shēn yì zhì dào, yǐ shàn xīn huà shì jǐng rén. jiàn sēng fáng fú shě, zhí měi cǎo gān mù. zhòu bǎ tǔ yōng gēn, jí shuǐ guàn zhú, yè zhèng guān yú chán shì. jiàn zhōng sān nián, sēng yùn píng rén shòu jǐn. fú lǐ bì, fèng shè lì tǎ yú cháng ān dōng mén wài zhèn guó sì dōng piān, shǒu zhí sōng bǎi bǎi zhū. gòu xiǎo shè, jū yú tǎ xià, zhāo xī fén xiāng sǎ sǎo, shì shī rú shēng.
十四载,胡羯陷洛,潼关不守。大驾幸成都,奔卫乘舆。夜出便门,马路道阱。伤足,不能进,杖入南山。每进鸡之日,则向西南大哭。禄山往年朝于京师,识昌于横门外。及乱二京,以千金购昌长安、洛阳市。昌变姓名,依于佛舍,除地击钟,施力于佛。洎太上皇归兴庆宫,肃宗受命于别殿,昌还旧里。居室为兵掠,家无遗物。布衣憔悴,不复得入禁门矣。明日,复出长安南门,道见妻儿于招国里,菜色黯焉。儿荷薪,妻负故絮。昌聚哭,决于道。遂长逝息长安佛寺,学大师佛旨,大历元年,依资圣寺大德僧运平住东市海池,立陁罗尼石幢。书能纪姓名;读释氏经,亦能了其深义至道,以善心化市井人。建僧房佛舍,植美草甘木。昼把土拥根,汲水灌竹,夜正观于禅室。建中三年,僧运平人寿尽。服礼毕,奉舍利塔于长安东门外镇国寺东偏,手植松柏百株。构小舍,居于塔下,朝夕焚香洒扫,事师如生。
shùn zōng zài dōng gōng, shě qián sān shí wàn, wèi chāng lì dà shī yǐng táng jí zhāi shè. yòu lì wài céng, jū yóu mín, qǔ yōng gěi. chāng yīn rì shí zhōu yī bēi, jiāng shuǐ yī shēng, wò cǎo xí, xù yī. guò shì, xī guī yú fú. qī pān shì hòu yì bù zhī suǒ wǎng. zhēn yuán zhōng, zhǎng zǐ zhì xìn yī bīng zhōu jiǎ, suí dà sī tú suì yǐ rù jìn, shěng chāng yú cháng shòu lǐ. chāng rú jǐ bù shēng, jué zhī shǐ qù. cì zǐ zhì dé guī, fàn zēng luò yáng shì, lái wǎng cháng ān jiān, suì yǐ jīn bó fèng chāng, jiē jué zhī. suì jù qù, bù fù lái. yuán hé!"
顺宗在东宫,舍钱三十万,为昌立大师影堂及斋舍。又立外层,居游民,取佣给。昌因日食粥一杯,浆水一升,卧草席,絮衣。过是,悉归于佛。妻潘氏后亦不知所往。贞元中,长子至信衣并州甲,随大司徒燧矣入觐,省昌于长寿里。昌如己不生,绝之使去。次子至德归,贩缯洛阳市,来往长安间,岁以金帛奉昌,皆绝之。遂俱去,不复来。元和!”
zhōng, yǐng chuān chén hóng zǔ xié yǒu rén chū chūn míng mén, jiàn zhú bǎi sēn rán, xiāng yān wén yú dào, xià mǎ jìn chāng yú tǎ xià. tīng qí yán, wàng liáng zhī mù. sù hóng zǔ yú zhāi shè, huà shēn zhī chū chù, jiē yǒu tiáo guàn. suì jí wáng zhì. hóng zǔ wèn kāi yuán zhī lǐ luàn. chāng yuē:" lǎo rén shǎo shí, yǐ dòu jī qiú mèi yú shàng. shàng chàng yōu chù zhī, jiā yú wài gōng, ān yǐ zhī cháo tíng zhī shì. rán yǒu yǐ wéi wú zi yán zhě. lǎo rén jiàn huáng mén shì láng dù xiān chū wèi qì xī jié dù, shè yù shǐ dài fū, shǐ jiǎ fēng xiàn yǐ wēi yuǎn. jiàn gē shū hàn zhī zhèn liáng zhōu yě, xià shí bǎo, shù qīng hǎi chéng, chū bái lóng, yú cōng lǐng, jiè tiě guān, zǒng guǎn hé zuǒ dào, qī mìng shǐ shè yù shǐ dài fū. jiàn zhāng shuō zhī lǐng yōu zhōu yě, měi suì rù guān, zhé zhǎng yuán wǎn fú chē, niǎn hé jiān jì zhōu yōng diào zēng bù, jià lián, bèn rù guān mén. shū yú wáng fǔ, jiāng huái qǐ hú, bā shǔ jǐn xiù, hòu gōng wán hǎo ér yǐ. hé zhōu dūn huáng dào suì tún tián, shí biān shí, yú sù zhuǎn shū líng zhōu, cáo xià huáng hé, rù tài yuán cāng, bèi guān zhōng xiōng nián. guān zhōng sù mǐ, cáng yú bǎi xìng. tiān zǐ xìng wǔ yuè, cóng guān qiān shèng mǎ qí, bù shí yú mín. lǎo rén suì shí fú là dé guī xiū, xíng dū shì jiān, jiàn yǒu mài bái shān bái dié bù. xíng lín bǐ chán jiān, yǒu rén ráng bìng, fǎ yòng zào bù yī pǐ, chí zhòng jià bù kè zhì, jìng yǐ fú tóu luó dài zhī. jìn zhě, zhuān rén fú zhàng chū mén, yuè jiē qú zhōng, dōng xī nán běi shì zhī, jiàn bái shān zhě bù mǎn bǎi. qǐ tiān xià zhī rén jiē zhí bīng hū? kāi yuán shí èr nián, zhào sān xǐng shì láng yí yǒu quē, xiān qiú céng rèn cì shǐ zhě. láng guān quē, xiān qiú céng rèn xiàn lìng zhě. jí lǎo rén jiàn sì shí, sān xǐng láng lì, yǒu lǐ xíng cái míng, dà zhě chū cì jùn, xiǎo zhě zhèn xiàn. zì lǎo rén jū dà dào páng, wǎng wǎng yǒu jùn tài shǒu xiū mǎ yú cǐ, jiē cǎn rán bù lè cháo tíng shā tài shǐ zhì jùn. kāi yuán qǔ shì, xiào dì lǐ rén ér yǐ. bù wén jìn shì hóng cí bá cuì zhī wèi qí dé rén yě. dà lüè rú cǐ."
中,颍川陈鸿祖携友人出春明门,见竹柏森然,香烟闻于道,下马觐昌于塔下。听其言,忘良之暮。宿鸿祖于斋舍,话身之出处,皆有条贯。遂及王制。鸿祖问开元之理乱。昌曰:“老人少时,以斗鸡求媚于上。上倡优畜之,家于外宫,安以知朝廷之事。然有以为吾子言者。老人见黄门侍郎杜暹出为碛西节度,摄御史大夫,始假风宪以威远。见哥舒翰之镇凉州也,下石堡,戍青海城,出白龙,逾葱岭,界铁关,总管河左道,七命始摄御史大夫。见张说之领幽州也,每岁入关,辄长辕挽辐车,辇河间、蓟州庸调缯布,驾连,坌入关门。输于王府,江淮绮縠,巴蜀锦绣,后宫玩好而已。河州敦煌道岁屯田,实边食,余粟转输灵州,漕下黄河,入太原仓,备关中凶年。关中粟米,藏于百姓。天子幸五岳,从官千乘马骑,不食于民。老人岁时伏腊得归休,行都市间,见有卖白衫白叠布。行邻比廛间,有人禳病,法用皂布一匹,持重价不克致,竟以幞头罗—代之。近者,专人扶仗出门,阅街衢中,东西南北视之,见白衫者不满百。岂天下之人皆执兵乎?开元十二年,诏三省侍郎仪有缺,先求曾任刺史者。郎官缺,先求曾任县令者。及老人见四十,三省郎吏,有理刑才名,大者出刺郡,小者镇县。自老人居大道旁,往往有郡太守休马于此,皆惨然不乐朝廷沙汰使治郡。开元取士,孝弟理人而已。不闻进士宏词拔萃之为其得人也。大略如此。”
yīn qì xià. fù yán yuē:" shàng huáng běi chén qióng lú, dōng chén jī lín sǎng, nán chén diān chí!"
因泣下。复言曰:“上皇北臣穹庐,东臣鸡林颡,南臣滇池!”
xī chén kūn yí, sān suì yī lái huì. cháo jìn zhī lǐ róng, lín zhào zhī ēn zé, yī zhī jǐn xù, sì zhī jiǔ shí, shǐ zhǎn shì ér qù, dōu zhōng wú liú wài guó bīn. jīn běi hú yǔ jīng shī zá chǔ, qǔ qī shēng zǐ. cháng ān zhōng shào nián, yǒu hú xīn yǐ. wú zi shì shǒu shì xuē fú zhī zhì, bù yǔ xiàng tóng, dé fēi wù yāo hū?"
西臣昆夷,三岁一来会。朝觐之礼容,临照之恩泽,衣之锦絮,饲之酒食,使展事而去,都中无留外国宾。今北胡与京师杂处,娶妻生子。长安中少年,有胡心矣。吾子视首饰靴服之制,不与向同,得非物妖呼?”
hóng zǔ mò bù gǎn yīng ér qù.
鸿祖默不敢应而去。