suí fén yīn hóu shēng, tiān xià qí shì yě. wáng dù cháng yǐ shī lǐ shì zhī. lín zhōng, zèng dù yǐ gǔ jìng, yuē: chí cǐ zé bǎi xié yuǎn rén.
隋汾陰侯生，天下奇士也。王度常以師禮事之。臨終，贈度以古鏡，曰：「持此則百邪遠人。」

dù shòu ér bǎo zhī. jìng héng jìng bā cùn, bí!
度受而寶之。鏡橫徑八寸，鼻！」

zuò qí lín dūn fú zhī xiàng, rào bí liè sì fāng, guī lóng fèng hǔ, yī fāng chén bù. sì fāng wài yòu shè bā guà, guà wài zhì shí èr chén wèi, ér jù chù yān. chén chù zhī wài, yòu zhì èr shí sì zì, zhōu rào lún kuò, wén tǐ shì lì, diǎn huà wú quē, ér fēi zì shū suǒ yǒu yě.
作麒麟蹲伏之象，繞鼻列四方，龜龍鳳虎，依方陳布。四方外又設八卦，卦外置十二辰位，而具畜焉。辰畜之外，又置二十四字，周繞輪廓，文體似隸，點畫無缺，而非字書所有也。

hóu shēng yún: èr shí sì qì zhī xiàng xíng.
侯生云：「二十四氣之象形。」

chéng rì zhào zhī, zé bèi shàng wén huà, mò rù yǐng nèi, xiān háo wú shī. jǔ ér kòu zhī, qīng yīn xú yǐn, jìng rì fāng jué. jiē hū, cǐ zé fēi fán jìng zhī suǒ tóng yě. yí qí jiàn shǎng gāo xián, zì chēng líng wù. hóu shēng cháng yún: xī zhě wú wén huáng dì zhù shí wǔ jìng qí dì yī héng jìng yī chǐ wǔ cùn, fǎ mǎn yuè zhī shù yě. yǐ qí xiāng chà gè xiào yī cùn, cǐ dì bā jìng yě.
承日照之，則背上文畫，墨入影內，纖毫無失。舉而扣之，清音徐引，竟日方絕。嗟乎，此則非凡鏡之所同也。宜其見賞高賢，自稱靈物。侯生常云：「昔者吾聞黃帝鑄十五鏡其第一橫徑一尺五寸，法滿月之數也。以其相差各校一寸，此第八鏡也。」

suī suì qǐ yōu yuǎn, tú shū jì mò, ér gāo rén suǒ shù, bù kě wū yǐ. xī yáng shì nà huán, lěi dài yán qìng, zhāng gōng sàng jiàn, qí shēn yì zhōng. jīn dù zāo shì rǎo rǎng, jū cháng yù yàng, wáng shì rú huǐ, shēng yá hé dì? bǎo jìng fù qù, āi zāi! jīn jù qí yì jī, liè zhī yú hòu. shù qiān zài zhī xià, tǎng yǒu de zhě, zhī qí suǒ yóu ěr.
雖歲杞悠遠，圖書寂寞，而高人所述，不可誣矣。昔楊氏納環，累代延慶，張公喪劍，其身亦終。今度遭世擾攘，居常郁怏，王室如毀，生涯何地？寶鏡復去，哀哉！今具其異跡，列之於後。數千載之下，倘有得者，知其所由耳。」

dà yè qī nián wǔ yuè, dù zì yù shǐ bà guī hé dōng, shì yù hóu shēng zú, ér dé cǐ jìng. zhì qí nián liù yuè, dù guī zhǎng ān. zhì zhǎng lè pō, sù yú zhǔ rén chéng xióng jiā.
大業七年五月，度自御史罷歸河東，適遇侯生卒，而得此鏡。至其年六月，度歸長安。至長樂坡，宿於主人程雄家。

xióng xīn shòu jì yī bì, pō shén duān lì, míng yuē yīng wǔ.
雄新受寄一婢，頗甚端麗，名曰鸚鵡。

dù jì shuì jià, jiāng zhěng guān lǚ, yǐn jìng zì zhào. yīng wǔ yáo jiàn, jí biàn kòu tóu liú xiě, yún: bù gǎn zhù.
度既稅駕，將整冠履，引鏡自照。鸚鵡遙見，即便叩頭流血，云：「不敢住。」

dù yīn zhào zhǔ rén wèn qí gù, xióng yún: liǎng yuè qián, yǒu yī kè xié cǐ bì cóng dōng lái. shí bì bìng shén, kè biàn jì liú, yún, hái rì dāng qǔ. bǐ bù fù lái, bù zhī qí bì yóu yě.
度因召主人問其故，雄云：「兩月前，有一客攜此婢從東來。時婢病甚，客便寄留，雲，『還日當取。』比不復來，不知其婢由也。」

dù yí jīng mèi, yǐn jìng bī zhī.
度疑精魅，引鏡逼之。

biàn yún: qǐ mìng, jí biàn xíng.
便云：「乞命，即變形。」

dù jí yǎn jìng, yuē: rǔ xiān zì xù, rán hòu biàn xíng, dāng shě rǔ mìng.
度即掩鏡，曰：「汝先自敘，然後變形，當舍汝命。」

bì zài bài zì chén yún: mǒu shì huá shān fǔ jūn miào qián zhǎng sōng xià qiān suì lǎo lí, dà xíng biàn huò, zuì hé zhì sǐ. suì wèi fǔ jūn bó zhú, táo yú hé wèi zhī jiān, wèi xià bāng chén sī gōng yì nǚ, sī gōng qī zhèng shì méng yǎng shén hòu. jià yīng wǔ yǔ tóng xiāng rù chái huá. yīng wǔ yǔ huá yì bù xiāng qiè, táo ér dōng, chū hán chéng xiàn, wèi xíng rén lǐ wú ào suǒ zhí. wú ào, cū bào zhàng fū yě, suì jié yīng wǔ yóu xíng shù suì. zuó suí zhì cǐ, hū ěr jiàn liú. bù yì zāo féng tiān jìng, yǐn xíng wú lù.
婢再拜自陳云：「某是華山府君廟前長松下千歲老狸，大形變惑，罪合至死。遂為府君搏逐，逃於河渭之間，為下邦陳思恭義女，思恭妻鄭氏蒙養甚厚。嫁鸚鵡與同鄉入柴華。鸚鵡與華意不相愜，逃而東，出韓城縣，為行人李無傲所執。無傲，粗暴丈夫也，遂劫鸚鵡遊行數歲。昨隨至此，忽爾見留。不意遭逢天鏡，隱形無路。」

dù yòu wèi yuē: rǔ běn lǎo hú, biàn xíng wèi rén, qǐ bù hài rén yě?
度又謂曰：「汝本老狐，變形為人，豈不害人也？」

bì yuē: biàn xíng shì rén, fēi yǒu hài yě. dàn táo nì huàn huò, shén dào suǒ è, zì dāng zhì sǐ ěr.
婢曰：「變形事人，非有害也。但逃匿幻惑，神道所惡，自當至死耳。」

dù yòu wèi yuē: yù shě rǔ, kě hū?
度又謂曰：「欲舍汝，可乎？」

yīng wǔ yuē: rǔ gōng hòu cì, qǐ gǎn wàng dé. rán tiān jìng yī zhào, bù kě táo xíng. dàn jiǔ wèi rén xíng, xiū fù gù tǐ. yuàn jiān yú xiá, xǔ jǐn zuì ér zhōng.
鸚鵡曰：「辱公厚賜，豈敢忘德。然天鏡一照，不可逃形。但久為人形，羞復故體。願緘於匣，許盡醉而終。」

dù yòu wèi yuē: jiān jìng yú xiá, rǔ bù táo hū?
度又謂曰：「緘鏡於匣，汝不逃乎？」

yīng wǔ xiào yuē: gōng shì yǒu měi yán, shàng xǔ xiāng shě. jiān jìng ér zǒu, qǐ bù zhōng ēn? dàn tiān jìng yī lín, cuàn jī wú lù. wéi xī shù kè zhī mìng, yǐ jǐn yī shēng zhī huān ěr.
鸚鵡笑曰：「公適有美言，尚許相舍。緘鏡而走，豈不終恩？但天鏡一臨，竄跡無路。惟希數刻之命，以盡一生之歡耳。」

dù dēng shí wèi xiá jìng, yòu wèi zhì jiǔ, xī zhào xióng jiā lín lǐ, yǔ yàn xuè. bì qǐng dà zuì, fèn yī qǐ wǔ ér gē yuē: bǎo jìng bǎo jìng, āi zāi yǔ mìng! zì wǒ lí xíng, ér jīn jǐ xìng? shēng suī kě lè, sǐ bì bù shāng. hé wèi juàn liàn, shǒu cǐ yī fāng!
度登時為匣鏡，又為致酒，悉召雄家鄰里，與宴謔。婢頃大醉，奮衣起舞而歌曰：「寶鏡寶鏡，哀哉予命！自我離形，而今幾姓？生雖可樂，死必不傷。何為眷戀，守此一方！」

gē qì, zài bài, huà wèi lǎo lí ér sǐ. yī zuò jīng tàn.
歌訖，再拜，化為老狸而死。一座驚嘆。

dà yè bā nián sì yuè yī rì, tài yáng kuī. dù shí zài tái zhí, zhòu wò tīng gé, jué rì jiàn hūn. zhū lì gào dù yǐ rì shí shén. zhěng yī shí, yǐn jìng chū, zì jué jìng yì hūn mèi, wú fù guāng sè. dù yǐ bǎo jìng zhī zuò, hé yú yīn yáng guāng jǐng zhī miào. bù rán, qǐ hé yǐ tài yáng yào ér bǎo jìng yǐ wú guāng hū? tàn guài wèi yǐ. é ér guāng cǎi chū, rì yì jiàn míng. bǐ jí rì fù, jìng yì jīng lǎng rú gù. zì cǐ zhī hòu, měi rì yòng báo shí, jìng yì hūn mèi. qí nián bā yuè shí wǔ rì, yǒu rén xuē xiá zhě huò yī tóng jiàn, zhǎng sì chǐ, jiàn lián yú bǎ, bǎ pán lóng fèng zhī zhuàng. zuǒ wén rú huǒ yàn, yòu wén rú shuǐ bō. guāng cǎi de shuò, fēi cháng wù yě. xiá chí guò dù, yuē: cǐ jiàn xiá cháng shì zhī, měi yuè shí wǔ rì, tiān dì qīng lǎng, zhì zhī àn shì, zì rán yǒu guāng, bàng zhào shù zhàng. xiá chí zhī yǒu rì yuè yǐ. míng gōng hào qí ài gǔ, rú jī rú kě, yuàn yǔ jūn jīn xī yī shì.
大業八年四月一日，太陽虧。度時在台直，晝臥廳閣，覺日漸昏。諸吏告度以日蝕甚。整衣時，引鏡出，自覺鏡亦昏昧，無復光色。度以寶鏡之作，合於陰陽光景之妙。不然，豈合以太陽曜而寶鏡以無光乎？嘆怪未已。俄而光彩出，日亦漸明。比及日復，鏡亦精朗如故。自此之後，每日用薄蝕，鏡亦昏昧。其年八月十五日，友人薛俠者獲一銅劍，長四尺，劍連於靶，靶盤龍鳳之狀。左文如火焰，右文如水波。光彩的爍，非常物也。俠持過度，曰：「此劍俠常試之，每月十五日，天地清朗，置之暗室，自然有光，傍照數丈。俠持之有日月矣。明公好奇愛古，如飢如渴，願與君今夕一試。」

dù xǐ shén.
度喜甚。

qí yè, guǒ yù tiān dì qīng jì. mì bì yī shì, wú fù tuō xì, yǔ xiá tóng sù. dù yì chū bǎo jìng, zhì yú zuò cè, é ér jìng shàng tǔ guāng, míng zhào yī shì, xiāng shì rú zhòu. jiàn héng qí cè, wú fù guāng cǎi. xiá dà jīng, yuē: qǐng nèi!
其夜，果遇天地清霽。密閉一室，無復脫隙，與俠同宿。度亦出寶鏡，置於座側，俄而鏡上吐光，明照一室，相視如晝。劍橫其側，無復光彩。俠大驚，曰：「請內！」

jìng yú xiá.
鏡於匣。

dù cóng qí yán, rán hòu jiàn nǎi tǔ guāng, bù guò yī èr chǐ ěr. xiá fǔ jiàn, tàn yuē: tiān xià shén wù, yǐ yǒu xiāng fú zhī lǐ yě.
度從其言，然後劍乃吐光，不過一二尺耳。俠撫劍，嘆曰：「天下神物，已有相伏之理也。」

shì hòu měi zhì yuè wàng, zé chū jìng yú àn shì, guāng cháng zhào shù zhàng. ruò yuè yǐng rù shì, zé wú guāng yě. qǐ tài yáng tài yīn zhī yào, bù kě dí yě hū? qí nián dōng, jiān zhù zuò láng, fèng zhào zhuàn guó shǐ, yù wèi sū chuò lì chuán. dù jiā yǒu nú yuē bào shēng, nián qī shí yǐ. běn sū shì bù qǔ, pín shè shǐ chuán, lüè jiě shǔ wén.
是後每至月望，則出鏡於暗室，光嘗照數丈。若月影入室，則無光也。豈太陽太陰之耀，不可敵也乎？其年冬，兼著作郎，奉詔撰國史，欲為蘇綽立傳。度家有奴曰豹生，年七十矣。本蘇氏部曲，頻涉史傳，略解屬文。

jiàn dù chuán cǎo, yīn bēi bù zì shèng, dù wèn qí gù. wèi dù yuē: bào shēng cháng shòu sū gōng hòu yù, jīn jiàn sū gōng yán yàn, shì yǐ bēi ěr. láng jūn suǒ yǒu bǎo jìng, shì sū gōng yǒu rén hé nán miáo jì zǐ suǒ yí sū gōng zhě. sū gōng ài zhī shén. sū gōng lín wáng zhī suì, qī qī bù lè. cháng zhào miáo shēng wèi yuē: zì dù sǐ rì bù jiǔ, bù zhī cǐ jìng dāng rù shuí shǒu, jīn yù yǐ shī shì yī guà, xiān shēng xìng guān zhī yě.
見度傳草，因悲不自勝，度問其故。謂度曰：「豹生常受蘇公厚遇，今見蘇公言驗，是以悲耳。郎君所有寶鏡，是蘇公友人河南苗季子所遺蘇公者。蘇公愛之甚。蘇公臨亡之歲，戚戚不樂。常召苗生謂曰：「自度死日不久，不知此鏡當入誰手，今欲以蓍筮一卦，先生幸觀之也。」

biàn gù bào shēng qǔ shī, sū shēng zì dié bù guà.
便顧豹生取蓍，蘇生自揲布卦。

guà qì, sū gōng yuē: wǒ sǐ shí yú nián, wǒ jiā dāng shī cǐ jìng, bù zhī suǒ zài. rán tiān dì shén wù, dòng jìng yǒu zhēng. jīn hé fén zhī jiān wǎng wǎng yǒu bǎo qì, yǔ guà zhào xiāng hé, jìng qí wǎng bǐ hū?
卦訖，蘇公曰：「我死十餘年，我家當失此鏡，不知所在。然天地神物，動靜有徵。今河汾之間往往有寶氣，與卦兆相合，鏡其往彼乎？」

jì zǐ yuē: yì wèi rén suǒ de hū?
季子曰：「亦為人所得乎？」

sū gōng yòu xiáng qí guà, yún: xiān rù hòu jiā, fù guī wáng shì. guò cǐ yǐ wǎng, mò zhī suǒ zhī yě.
蘇公又詳其卦，云：「先入侯家，復歸王氏。過此以往，莫知所之也。」

bào shēng yán qì tì wèi. dù wèn sū shì, guǒ yún jiù yǒu cǐ jìng. sū gōng liàng hòu yì shī suǒ zài, rú bào shēng zhī yán. gù dù wèi sū gōng chuán, yì jù qí shì yú wèi piān, lùn sū gōng shī shì jué lún, mò ér dú yòng, wèi cǐ yě. dà yè jiǔ nián zhēng yuè shuò dàn, yǒu yī hú sēng xíng qǐ ér zhì dù jiā. dì chū jiàn zhī. jué qí shén cǎi bù sú, gèng yāo rù shì, ér wèi jù shí, zuò yǔ liáng jiǔ, hú sēng wèi yuē: tán yuè jiā shì yǒu jué shì bǎo jìng yě, kě dé jiàn yé?
豹生言訖涕位。度問蘇氏，果雲舊有此鏡。蘇公亮後亦失所在，如豹生之言。故度為蘇公傳，亦具其事於未篇，論蘇公蓍筮絕倫，默而獨用，謂此也。大業九年正月朔旦，有一胡僧行乞而至度家。弟出見之。覺其神采不俗，更邀入室，而為具食，坐語良久，胡僧謂曰：「檀越家似有絕世寶鏡也，可得見耶？」

yuē: fǎ shī hé yǐ dé zhī zhī?
曰：「法師何以得知之？」

sēng yuē: pín dào shòu míng lù mì shù, pō shí bǎo qì. tán yuè zhái shàng měi rì cháng yǒu bì guāng lián rì, jiàng qì shǔ yuè, cǐ bǎo jìng qì yě. pín dào jiàn zhī liǎng nián yǐ. jīn zé liáng rì, gù yù yī guān.
僧曰：「貧道受明錄秘術，頗識寶氣。檀越宅上每日常有碧光連日，絳氣屬月，此寶鏡氣也。貧道見之兩年矣。今擇良日，故欲一觀。」

chū zhī, sēng guì pěng xīn yuè. yòu wèi yuē: cǐ jìng yǒu shù zhǒng líng xiāng, jiē dāng wèi jiàn. dàn yǐ jīn gāo tú zhī, zhū fěn shì zhī, jǔ yǐ zhào rì, bì yǐng chè qiáng bì.
出之，僧跪捧欣躍。又謂曰：「此鏡有數種靈相，皆當未見。但以金膏塗之，珠粉拭之，舉以照日，必影徹牆壁。」

sēng yòu tàn xī yuē: gèng zuò fǎ shì, yīng zhào jiàn fǔ zàng, suǒ hèn zú wú yào ěr. dàn yǐ jīn yān xūn zhī, yù shuǐ xǐ zhī, fù yǐ jīn gāo zhū fěn rú fǎ shì zhī, cáng zhī ní zhōng, yì bù huì yǐ.
僧又嘆息曰：「更作法試，應照見腑臟，所恨卒無藥耳。但以金煙薰之，玉水洗之，復以金膏珠粉如法拭之，藏之泥中，亦不晦矣。」

suì liú jīn yān yù shuǐ děng fǎ. xíng zhī, wú bù huò yàn. ér hú sēng suì bù fù jiàn. qí nián qiū, dù chū jiān ruì chéng lìng. jīn tīng qián yǒu yī zǎo shù, wéi kě shù zhàng, bù zhī jǐ bǎi nián yǐ, qián hòu lìng zhì, jiē cí yè cǐ shù, fǒu zé yāng huò lì jí yě. dù yǐ wèi yāo yóu rén xìng, yín sì yí jué. xiàn lì jiē kòu tóu qǐng dù.
遂留金煙玉水等法。行之，無不獲驗。而胡僧遂不復見。其年秋，度出兼芮城令。今廳前有一棗樹，圍可數丈，不知幾百年矣，前後令至，皆祠謁此樹，否則殃禍立及也。度以為妖由人興，淫祀宜絕。縣吏皆叩頭請度。

dù bù dé yǐ, wèi zhī yǐ sì. rán yīn niàn cǐ shù dāng yǒu jīng mèi suǒ tuō, rén bù néng chú, yǎng chéng qí shì. nǎi mì xuán cǐ jìng yú shù zhī jiān. qí yè èr gǔ xǔ, wén qí tīng qián lěi luò yǒu shēng ruò léi tíng zhě. suì qǐ shì zhī. zé fēng yǔ huì míng, chán rào cǐ shù, diàn guāng huǎng yào, hū shàng hū xià. zhì míng, yǒu yī dà shé, zǐ lín chì wěi, lǜ tóu bái jiǎo, é shàng yǒu wáng zì, shēn bèi shù chuàng, sǐ yú shù. dù biàn xià shōu jìng, mìng lì chū shé, fén yú xiàn mén wài. réng jué shù, shù xīn yǒu yī xué, yú dì jiàn dà, yǒu jù shé xī pō zhī jī. jì ér fén zhī, yāo guài suì jué. qí nián dōng, dù yǐ yù shǐ dài ruì chéng lìng, chí jié hé běi dào, kāi cāng liáng zhèn gěi shǎn dōng. shí tiān xià dà luàn, bǎi xìng jí bìng, pú shǎn zhī jiān bìng yì yóu shén. yǒu hé běi rén zhāng lóng jū, wèi dù xià xiǎo lì, qí jiā liáng jiàn shù shí kǒu yī shí yù jí. dù mǐn zhī, jī cǐ rén qí jiā, shǐ lóng jū chí jìng yè zhào. zhū bìng zhě jiàn jìng, jiē jīng qǐ, yún: jiàn lóng jū chí yī yuè lái xiāng zhào, guāng yīn suǒ jí, rú shuǐ zhe tǐ. lěng chè fǔ zàng.
度不得已，為之以祀。然陰念此樹當有精魅所託，人不能除，養成其勢。乃密懸此鏡於樹之間。其夜二鼓許，聞其廳前磊落有聲若雷霆者。遂起視之。則風雨晦瞑，纏繞此樹，電光晃耀，忽上忽下。至明，有一大蛇，紫鱗赤尾，綠頭白角，額上有王字，身被數創，死於樹。度便下收鏡，命吏出蛇，焚於縣門外。仍掘樹，樹心有一穴，於地漸大，有巨蛇蟋泊之跡。既而墳之，妖怪遂絕。其年冬，度以御史帶芮城令，持節河北道，開倉糧賑給陝東。時天下大亂，百姓疾病，蒲陝之間病疫尤甚。有河北人張龍駒，為度下小吏，其家良賤數十口一時遇疾。度憫之，齎此人其家，使龍駒持鏡夜照。諸病者見鏡，皆驚起，云：「見龍駒持一月來相照，光陰所及，如水著體。冷徹腑臟。」

jí shí rè dìng, zhì wǎn bìng yù. yǐ wèi wú hài yú jìng, ér suǒ jì yú zhòng. lìng mì chí cǐ jìng, biàn xún bǎi xìng.
即時熱定，至晚並愈。以為無害於鏡，而所濟於眾。令密持此鏡，遍巡百姓。

qí yè, jìng yú xiá zhōng lěng rán zì míng, shēng shén chè yuǎn, liáng jiǔ nǎi zhǐ. dù xīn dú guài. míng zǎo, lóng jū lái wèi dù yuē: lóng jū zuó hū mèng yī rén. lóng tóu shé shēn, zhū guān zǐ fú: wèi lóng jū, wǒ jí jìng jīng yě, míng yuē zǐ zhēn. cháng yǒu dé yú jūn jiā, gù lái xiāng tuō. wèi wǒ xiè wáng gōng, bǎi xìng yǒu zuì, tiān yǔ zhī jí, nài hé shǐ wǒ fǎn tiān jiù wù? qiě bìng zhì hòu yuè, dāng jiàn yù, wú wèi wǒ kǔ.
其夜，鏡於匣中冷然自鳴，聲甚徹遠，良久乃止。度心獨怪。明早，龍駒來謂度曰：「龍駒昨忽夢一人。龍頭蛇身，朱冠紫服：謂龍駒，我即鏡精也，名曰紫珍。常有德於君家，故來相托。為我謝王公，百姓有罪，天與之疾，奈何使我反天救物？且病至後月，當見愈，無為我苦。」

dù gǎn qí líng guài, yīn cǐ zhì zhī. zhì hòu yuè, bìng guǒ jiàn yù, rú qí yán yě. dà yè shí nián, dù dì dòng zì liù hé chéng qì guān guī, yòu jiāng biàn yóu shān shuǐ, yǐ wèi zhǎng wǎng zhī cè. dù zhǐ zhī yuē: jīn tiān xià xiàng luàn, dào zéi chōng chì, yù ān zhī hū? qiě wú yǔ rǔ tóng qì, wèi cháng yuǎn bié. cǐ xíng yě, shì jiāng gāo dǎo!
度感其靈怪，因此志之。至後月，病果漸愈，如其言也。大業十年，度弟動自六合丞棄官歸，又將遍游山水，以為長往之策。度止之曰：「今天下向亂，盜賊充斥，欲安之乎？且吾與汝同氣，未嘗遠別。此行也，似將高蹈！」

xī shàng zǐ píng yóu wǔ yuè, bù zhī suǒ zhī. rǔ ruò zhuī zhǒng qián xián, wú suǒ bù kān yě.
昔尚子平游五嶽，不知所之。汝若追踵前賢，吾所不堪也。」

biàn tì wèi duì yuē: yì yǐ jué yǐ, bì bù kě liú. xiōng jīn zhī dá rén, dāng wú suǒ bù tǐ. kǒng zǐ yuē: pǐ fū bù duó qí zhì yǐ. rén shēng bǎi nián, hū tóng guò xì. dé qíng zé lè, shī zhì zé bēi. ān suì qí yù, shèng rén zhī yì yě.
便涕位對曰：「意已決矣，必不可留。兄今之達人，當無所不體。孔子曰：「匹夫不奪其志矣。『人生百年，忽同過隙。得情則樂，失志則悲。安遂其欲，聖人之義也。」

dù bù dé yǐ, yǔ zhī jué bié, xūn yuē: cǐ bié yě, yì yǒu suǒ qiú. xiōng suǒ bǎo jìng, fēi chén sú wù yě. xūn jiāng kàng zhì yún lù, qī zōng yān xiá, yù xiōng yǐ cǐ wèi zèng.
度不得已，與之決別，勛曰：「此別也，亦有所求。兄所寶鏡，非塵俗物也。勛將抗志雲路，棲蹤煙霞，欲兄以此為贈。」

dù yuē: wú hé xī yú rǔ yě.
度曰：「吾何惜於汝也。」

jí yǐ yǔ zhī. dé jìng, suì xíng, bù yán suǒ shì. zhì dà yè shí sān nián xià liù yuè, shǐ guī zhǎng ān. yǐ jìng guī, wèi dù yuē: cǐ jìng zhēn bǎo wù yě. cí xiōng zhī hòu, xiān yóu sōng!
即以與之。得鏡，遂行，不言所適。至大業十三年夏六月，始歸長安。以鏡歸，謂度曰：「此鏡真寶物也。辭兄之後，先游嵩！」

jiàng shí liáng, zuò yù tán. shǔ rì mù, yù yī qiàn yán. yǒu yī shí táng, kě róng sān wǔ rén, qī xī zhǐ yān. yuè yè èr gēng hòu, yǒu liǎng rén, yī mào hú, xū méi hào ér shòu, chēng shān gōng. yī miàn kuò, bái xū méi zhǎng, hēi ér ǎi, chēng máo shēng, wèi yuē: hé rén sī jū yě? yuē: xún yōu tàn xué fǎng qí zhě. èr rén zuò yǔ tán jiǔ, wǎng wǎng yǒu yì yì chū yú yán wài. yí qí jīng guài, yǐn shǒu qián hòu kāi xiá qǔ jìng. jìng guāng chū, ér èr rén shī shēng fǔ fú. ǎi zhě huà wèi guī, hú zhě huà wèi yuán. xuán jìng zhì xiǎo, èr shēn jù yǔn. guī shēn dài lǜ máo, yuán shēn dài bái máo. jí rù jī shān, dù yǐng shuǐ, lì tài hé, shì yù jǐng. bìng bàng yǒu chí, shuǐ zhàn rán lǜ sè. wèn qiáo fū, yuē: cǐ líng shù ěr. cūn jiān měi bā jié jì zhī, yǐ qí fú yòu. ruò yī jì yǒu quē, jí chí shuǐ chū hēi yún, dà báo jìn dī huài fù. yǐn jìng zhào zhī, chí shuǐ fèi yǒng, yǒu léi rú zhèn, hū ěr chí shuǐ téng chū chí zhōng, bù yí juān dī. kě xíng èr bǎi yú bù, shuǐ luò yú dì. yǒu yī yú, kě zhǎng zhàng yú, cū xì dà yú bì. shǒu hóng é bái, shēn zuò qīng huáng jiān sè. wú lín yǒu xián, shé xíng lóng jiǎo, zuǐ jiān, zhuàng rú xún yú, dòng ér yǒu guāng. zài yú ní shuǐ, yīn ér bù néng yuǎn qù. wèi wén yě, shī shuǐ ér wú néng wèi ěr. rèn ér wèi zhì, shén gāo, yǒu wèi, yǐ chōng shù cháo kǒu fù. suì chū yú sòng biàn, biàn zhǔ rén zhāng qí jiā yǒu nǚ zǐ huàn, rù yè, āi tòng zhī shēng shí bù kān rěn. wèn qí gù, bìng lái yǐ jīng nián suì. bái rì jí ān, yè cháng rú cǐ.
降石樑，坐玉壇。屬日暮，遇一嵌岩。有一石堂，可容三五人，棲息止焉。月夜二更後，有兩人，一貌胡，鬚眉皓而瘦，稱山公。一面闊，白須、眉長，黑而矮，稱毛生，謂曰：「何人斯居也？『曰：「尋幽探穴訪奇者。』二人坐與談久，往往有異義出於言外。疑其精怪，引手潛後開匣取鏡。鏡光出，而二人失聲俯伏。矮者化為龜，胡者化為猿。懸鏡至曉，二身俱殞。龜身帶綠毛，猿身帶白毛。即入箕山，渡穎水，歷太和，視玉井。並傍有池，水湛然綠色。問樵夫，曰：「此靈漱耳。村間每八節—祭之，以祈福佑。若一祭有缺，即池水出黑雲，大雹浸堤壞阜。『引鏡照之，池水沸涌，有雷如震，忽爾池水騰出池中，不遺涓滴。可行二百餘步，水落於地。有一魚，可長丈余，粗細大於臂。首紅額白，身作青黃間色。無鱗有涎，蛇形龍角，嘴尖，狀如鱘魚，動而有光。在於泥水，因而不能遠去。謂蚊也，失水而無能為耳。刃而為炙，甚膏，有味，以充數朝口腹。遂出於宋汴—，汴主人張琦家有女子患，入夜，哀痛之聲實不堪忍。問其故，病來已經年歲。白日即安，夜常如此。

tíng yī xiǔ, jí wén nǚ zǐ shēng, suì kāi jìng zhào zhī. tòng zhě yuē: dài guān láng bèi shā., qí bìng zhě chuáng xià, yǒu dà xióng jī, sǐ yǐ. nǎi shì zhǔ rén jiā qī bā suì lǎo jī yě. yóu jiāng nán, jiāng dù guǎng líng yáng zi jiāng, hū àn yún fù shuǐ, hēi fēng bō yǒng. zhōu zǐ shī róng, lǜ yǒu fù méi. xié jìng shàng zhōu, zhào jiāng zhōng shù bù, míng lǎng chè dǐ. fēng yún sì liǎn, bō tāo suì xī. xū yú zhī jiān, dá jì tiān qiàn. qí shè shān qū fāng lǐng. huò pān jué dǐng, huò rù shēn dòng. féng qí qún niǎo, huán rén ér zào. shù xióng dāng lù ér dūn. yǐ jìng huī zhī, xióng niǎo bēn hài. shì shí lì shè zhè jiāng, yù cháo chū hǎi, tāo shēng zhèn hǒu, shù bǎi lǐ ér wén. zhōu rén yuē: tāo jì jìn, wèi kě dù nán. ruò bù huí zhōu, wú bèi bì zàng yú fù. chū jìng zhào, jiāng bō xià jìn, yì rú yún lì. sì miàn jiāng shuǐ, huō kāi wǔ shí yú bù. shuǐ jiàn qīng qiǎn, yuán tuó sàn zǒu, jǔ fān piān piān, zhí rù nán pǔ. rán hòu qǐ shì, tāo bō hóng yǒng, gāo shù shí zhàng, ér zhì suǒ dù zhī suǒ yě. suì dēng dà tái, zhōu lǎn dòng hè. yè xíng pèi zhī shān gǔ, qù shēn bǎi bù, sì miàn guāng chè, xiān wēi jiē jiàn, lín jiān sù niǎo, jīng ér luàn fēi. hái lǚ huì jī, féng yì rén zhāng shǐ luán, shòu zhōu bì jiǔ zhāng jí míng táng liù jiǎ zhī shì. yǔ chén yǒng tóng guī. gèng yóu yù zhāng!
停一宿，及聞女子聲，遂開鏡照之。痛者曰：「戴冠郎被殺。，其病者床下，有大雄雞，死矣。乃是主人家七八歲老雞也。游江南，將渡廣陵揚子江，忽暗雲覆水，黑風波涌。舟子失容，慮有覆沒。攜鏡上舟，照江中數步，明朗徹底。風雲四斂，波濤遂息。須臾之間，達濟天塹。臍攝山—麴芳嶺。或攀絕頂，或入深洞。逢其群鳥，環人而噪。數熊當路而蹲。以鏡揮之，熊鳥奔駭。是時利涉浙江，遇潮出海，濤聲振吼，數百里而聞。舟人曰：「濤既近，未可渡南。若不回舟，吾輩必葬魚腹。『出鏡照，江波下進，屹如雲立。四面江水，豁開五十餘步。水漸清淺，黿鼉散走，舉帆翩翩，直入南浦。然後起視，濤波洪涌，高數十丈，而至所渡之所也。遂登大台，周覽洞壑。夜行佩之山谷，去身百步，四面光徹，纖微皆見，林間宿鳥，驚而亂飛。還履會稽，逢異人張始鸞，授周髀九章及明堂六甲—之事。與陳永同歸。更游豫章！」

jiàn dào shì xǔ cáng mì, yún shì jīng yáng qī dài sūn, yǒu zhòu dēng dāo lǚ huǒ zhī mù.
見道士許藏秘，雲是旌陽七代孫，有咒登刀履火之木。

shuō yāo guài zhī cì, gèng yán fēng chéng xiàn cāng dū lǐ jìng shèn jiā, zài sān nǚ zāo kuí bìng, rén mò néng shí. cáng mì liáo zhī wú xiào. gù rén yuē zhào dān, yǒu cái qì, rèn fēng chéng xiàn wèi. yīn guò zhī. dān mìng zhī chéng rén zhǐ tíng chù. qǐng yuē: yù de cāng dū lǐ jìng shèn jiā jū zhǐ. dān jù mìng jìng shèn wèi zhǔ, lǐ yīn wèn qí gù, jìng yuē: sān nǚ tóng jū táng nèi gé zi, měi zhì rì wǎn, jí jìng zhuāng fú xuàn jiǎ. huáng hūn hòu, jí guī suǒ jū gé zi, miè dēng zhú. tīng zhī, qiè yǔ rén yán xiào shēng. jí qí xiǎo mián, fēi huàn bù jué. rì rì jiàn shòu, bù néng xià shí. zhì zhī xià lìng zhuāng shū, jí yù zì yì tóu jǐng, wú nài zhī hé. wèi jìng yuē, yǐn shì gé zi zhī chù. qí gé dōng yǒu chuāng. kǒng qí mén bì, gù ér nán qǐ, suì zhòu rì xiān kè duàn chuāng líng sì tiáo, què yǐ wù zhī zhù zhī rú jiù. zhì rì mù, jìng bào yuē: zhuāng shū rén gé yǐ. zhì yī gēng, tīng zhī, yán xiào zì rán. bá chuāng líng zi chí jìng rén gé zhào zhī. sān nǚ jiào yún: shā wǒ xù yě. chū xià jiàn yī wù, xuán jìng zhì míng, yǒu yī shǔ láng, shǒu wěi zhǎng yī chǐ sān sì cùn, shēn wú máo chǐ. yǒu yī lǎo shǔ yì wú máo chǐ, qí féi dà kě zhòng wǔ jīn. yòu yǒu shǒu gōng, dà rú rén shǒu, shēn pī lín jiǎ, huàn làn wǔ sè, tóu shàng yǒu liǎng jiǎo, zhǎng kě bàn cùn, wěi zhǎng wǔ cùn yǐ shàng, wěi tóu yī cùn sè bái, bìng yú bì kǒng qián sǐ yǐ. cóng cǐ bìng yù. qí hòu xún zhēn zhì lú shān, pó suō shù yuè, huò qī xī zhǎng lín, huò lù sù cǎo mǎng. hǔ bào jiē wěi, chái láng lián jī. jǔ jìng shì zhī, mò bù cuàn fú.
說妖怪之次，更言豐城縣倉督李敬慎家，在三女遭魁病，人莫能識。藏秘療之無效。故人曰趙丹，有才器，任豐城縣尉。因過之。丹命祗承人指停處。請曰：「欲得倉督李敬慎家居止。『丹遽命敬慎為主，禮因問其故，敬曰：「三女同居堂內閣子，每至日晚，即靚妝服袨甲。黃昏後，即歸所居閣子，滅燈燭。聽之，竊與人言笑聲。及其曉眠，非喚不覺。日日漸瘦，不能下食。制之下令妝梳，即欲自縊投井，無奈之何。』謂敬曰，『引示閣子之處。』其閣東有窗。恐其門閉，固而難啟，遂晝日先刻斷窗欞四條，卻以物支柱之如舊。至日暮，敬報曰：「妝梳人閣矣。『至一更，聽之，言笑自然。拔窗欞子持鏡人閣照之。三女叫云：「殺我婿也。』初下見一物，懸鏡至明，有一鼠狼，首尾長一尺三四寸，身無毛齒。有一老鼠亦無毛齒，其肥大可重五斤。又有守宮，大如人手，身披鱗甲，煥爛五色，頭上有兩角，長可半寸，尾長五寸以上，尾頭一寸色白，並於壁孔前死矣。從此病癒。其後尋真至廬山，婆娑數月，或棲息長林，或露宿草莽。虎豹接尾，豺狼連跡。舉鏡視之，莫不竄伏。

lú shān chù shì sū bīn, qí shí zhī shì yě. dòng míng yì dào, cáng wǎng zhī lái. wèi yuē: tiān xià shén wù, bì bù jiǔ jū rén jiān. jīn yǔ zhòu sàng luàn, tā xiāng wèi bì kě zhǐ. wú zi cǐ jìng shàng zài, zú xià wèi, xìng sù guī jiā xiāng yě. rán qí yán, jí shí běi guī. biàn yóu hé běi, yè mèng jìng wèi yuē: wǒ méng qīng xiōng hòu lǐ, jīn dāng shè rén jiān yuǎn qù, yù de yī bié, qīng qǐng zǎo guī zhǎng ān yě. mèng zhōng xǔ zhī. jí xiǎo, dú jū sī zhī, huǎng huǎng fā jì, jí shí xī shǒu qín lù. jīn jì jiàn xiōng, bù fù nuò yǐ. zhōng kǒng jīn líng wù yì fēi xiōng suǒ yǒu.
廬山處士蘇賓，奇識之士也。洞明《易》道，藏往知來。謂曰：「天下神物，必不久居人間。今宇宙喪亂，他鄉未必可止。吾子此鏡尚在，足下衛，幸速歸家鄉也。『然其言，即時北歸。便遊河北，夜夢鏡謂曰：「我蒙卿兄厚禮，今當舍人間遠去，欲得一別，卿請早歸長安也。』夢中許之。及曉，獨居思之，恍恍發悸，即時西首秦路。今既見兄，不負諾矣。終恐今靈物亦非兄所有。」

shù yuè, hái hé dōng. dà yè shí sān nián qī yuè shí wǔ rì, xiá zhōng bēi míng, qí shēng xiān yuǎn. é ér jiàn dà, ruò lóng páo hǔ hǒu, liáng xìn nǎi dìng. kāi xiá shì zhī, jí shī jìng yǐ.
數月，還河東。大業十三年七月十五日，匣中悲鳴，其聲纖遠。俄而漸大，若龍咆虎吼，良信乃定。開匣視之，即失鏡矣。