yuán hé èr nián, lǒng xī lǐ huáng, yán tiě shǐ xùn zhī yóu zi yě. yīn diào xuǎn cì, chéng xiá yú zhǎng ān dōng shì, piē jiàn yī dú chē, shì bì shù rén yú chē zhōng huò yì. lǐ qián mù chē zhōng, yīn jiàn bái yī zhī shū, chuò yuē yǒu jué dài zhī sè. lǐ zǐ qiú wèn, shì zhě wèn: niáng zǐ shuāng jū, yuán shì zhī nǚ. qián shì lǐ jiā, jīn shēn yī lǐ zhī fú, fāng jiāng wài chú, suǒ yǐ shì cǐ ěr.
元和二年,隴西李黃,鹽鐵使遜之猶子也。因調選次,乘暇於長安東市,瞥見一犢車,侍婢數人於車中貨易。李潛目車中,因見白衣之姝,綽約有絕代之色。李子求問,侍者問:「娘子孀居,袁氏之女。前事李家,今身衣李之服,方將外除,所以市此耳。」
yòu xún: kě néng zài cóng rén hū?
又詢:「可能再從人乎?」
nǎi xiào yuē: bù zhī.
乃笑曰:「不知。」
lǐ zǐ nǎi chū yǔ qián bó, huò zhū jǐn xiù. bì bèi suì chuán yán yún: qiě huò qián mǎi zhī, qǐng suí dào zhuāng yán sì zuǒ cè zhái zhōng, xiāng hái bù fù.
李子乃出與錢帛,貨諸錦繡。婢輩遂傳言云:「且貨錢買之,請隨到莊嚴寺左側宅中,相還不負。」
lǐ zǐ shén yuè, shí rì yǐ wǎn, suì zhú dú chē ér xíng. ài yè fāng zhì suǒ zhǐ, dú chē rù zhōng mén, bái yī mèi yī rén xià chē, shì zhě yǐ wéi yōng zhī ér rù. lǐ xià mǎ, é jiàn yī shǐ zhě jiāng tà ér chū, yún: qiě zuò.
李子甚悅,時日已晚,遂逐犢車而行。礙夜方至所止,犢車入中門,白衣妹一人下車,侍者以帷擁之而入。李下馬,俄見一使者將榻而出,云:「且坐。」
zuò bì, shì zhě yún: jīn yè láng jūn qǐ xiá lǐng qián hū? bù rán, cǐ yǒu zhǔ rén fǒu? qiě guī zhǔ rén, míng chén bù wǎn yě.
坐畢,侍者云:「今夜郎君豈暇領錢乎?不然,此有主人否?且歸主人,明晨不晚也。」
lǐ zǐ yuē: nǎi jīn wú jiāo qián zhī zhì, rán cǐ yì wú zhǔ rén, hé jiàn gé zhī shén yě?
李子曰:「乃今無交錢之志,然此亦無主人,何見隔之甚也?」
shì zhě rù, fù chū yuē: ruò wú zhǔ rén, cǐ qǐ bù kě, dàn wù yǐ shū lòu wèi qiào yě.
侍者入,復出曰:「若無主人,此豈不可,但勿以疏漏為誚也。」
é ér shì zhě yún: qū láng jūn.
俄而侍者云:「屈郎君。」
lǐ zǐ zhěng yī ér rù, jiàn qīng yǎn lǎo nǚ láng lì yú tíng, xiāng jiàn yuē: bái yī zhī yí yě.
李子整衣而入,見青眼老女郎立於庭,相見曰:「白衣之姨也。」
zhōng tíng zuò shǎo qǐng, bái yī fāng chū, sù qún càn rán, níng zhì jiǎo ruò, cí qì xián yǎ, shén xiān bù shū. lüè xù kuǎn qǔ, fān rán què rù. yí zuò xiè yuē: chuí qíng yǔ huò zhū cǎi sè, bǐ rì lái shì zhě, jiē bù rú zhī. rán suǒ jiǎ shū hé shēn kuì.
中庭坐少頃,白衣方出,素裙粲然,凝質皎若,辭氣閒雅,神仙不殊。略序款曲,翻然卻入。姨坐謝曰:「垂情與貨諸彩色,比日來市者,皆不如之。然所假殊荷深愧。」
lǐ zǐ yuē: cǎi bó cū móu, bù zú yǐ fèng jiā rén fú yù, hé gǎn zhǐ jià hū?
李子曰:「彩帛粗繆,不足以奉佳人服御,何敢指價乎?」
dá yuē: qú qiǎn lòu, bù zú shì jūn zǐ jīn zhì, rán pín jū yǒu sān shí qiān zhài fù, láng jūn tǎng bù qì, zé yuàn shì zuǒ yòu yǐ.
答曰:「渠淺陋,不足侍君子巾櫛,然貧居有三十千債負,郎君儻不棄,則願侍左右矣。」
lǐ zǐ yuè, bài yú shì cè, fǔ ér tú zhī. chē zi yǒu huò yì suǒ xiān zài jìn, suì mìng suǒ shǐ qǔ qián sān shí qiān, xū yú ér zhì. táng xī jiān mén, huò rán ér kāi, yǐn shí bì bèi, jiē zài xī jiān. yí suì yán lǐ zǐ rù zuò, zhuǎn pàn xuàn huàn, nǚ láng xuán zhì, mìng shēng bài yí ér zuò, liù qī rén jù fàn shí bì, mìng jiǔ huān yǐn. yī zhù sān rì, yǐn lè wú suǒ bù zhì. dì sì rì, yí yún:" lǐ láng jūn qiě guī, kǒng shàng shū guài chí, hòu wǎng lái yì hé nán yě." lǐ yì yǒu guī zhì, chéng mìng bài cí ér chū.
李子悅,拜於侍側,俯而圖之。車子有貨易所先在近,遂命所使取錢三十千,須臾而至。堂西間門,砉然而開,飲食畢備,皆在西間。姨遂延李子入坐,轉盼炫煥,女郎旋至,命生拜姨而坐,六七人具飯食畢,命酒歡飲。一住三日,飲樂無所不至。第四日,姨云:"李郎君且歸,恐尚書怪遲,後往來亦何難也。"李亦有歸志,承命拜辭而出。
shàng mǎ, pú rén jué lǐ zǐ yǒu xīng sāo qì yì cháng. suì guī zhái, wèn hé chù xǔ rì bù jiàn, yǐ tā yǔ duì. suì jué shēn zhòng tóu xuán, mìng bèi ér qǐn. xiān shì hūn zhèng shì nǚ, zài cè yún: zú xià diào guān yǐ chéng, zuó rì guò guān, mì gōng bù dé, qí èr xiōng tì guò guān, yǐ le.
上馬,僕人覺李子有腥臊氣異常。遂歸宅,問何處許日不見,以他語對。遂覺身重頭旋,命被而寢。先是婚鄭氏女,在側云:「足下調官已成,昨日過官,覓公不得,其二兄替過官,已了。」
lǐ dá yǐ kuì pèi zhī cí. é ér zhèng xiōng zhì, zé yǐ suǒ wǎng xíng. shí lǐ yǐ jiàn jué huǎng hū, zhī duì shī cì, wèi qī yuē: wú bù qǐ yǐ!
李答以愧佩之辭。俄而鄭兄至,責以所往行。時李已漸覺恍忽,祗對失次,謂妻曰:「吾不起矣!」
kǒu suī yǔ, dàn jué bèi dǐ shēn jiàn xiāo jǐn, jiē bèi ér shì, kōng zhù shuǐ ér yǐ, wéi yǒu tóu cún. jiā dà jīng shè, hū cóng chū zhī pū kǎo zhī. pū zhě jù yán qí shì. jí qù xún jiù zhái suǒ zài, nǎi kōng yuán, yǒu yī zào jiá shù, shù shàng yǒu shí wǔ qiān, shù xià yǒu shí wǔ qiān, yú le wú suǒ jiàn. wèn bǐ chù rén, yún: wǎng wǎng yǒu jù bái shé zài shù xià, gèng wú bié wù.
口雖語,但覺被底身漸消盡,揭被而視,空注水而已,唯有頭存。家大驚懾,呼從出之仆考之。仆者具言其事。及去尋舊宅所在,乃空園,有一皂莢樹,樹上有十五千,樹下有十五千,余了無所見。問彼處人,云:「往往有巨白蛇在樹下,更無別物。」
xìng yuán zhě, gài yǐ kōng yuán wèi xìng ěr.
姓袁者,蓋以空園為姓耳。
fù yī shuō: yuán hé zhōng, fèng xiáng jié dù lǐ tīng, cóng zi guǎn, rèn jīn wú cān jūn. zì yǒng níng lǐ chū yóu, jí ān huà mén wài, nǎi yù yī chē zi, tōng yǐ yín zhuāng, pō jí xiān lì, jià yǐ bái niú. cóng èr nǚ nú, jiē chéng bái mǎ, yī fú jiē sù, ér róng zī wǎn mèi. guǎn guì jiā zǐ, bù zhī jiǎn shù, jí suí zhī. jiāng mù yān, èr nǚ nú yuē: láng jūn guì rén. suǒ jiàn mò fēi lì zhì. jiē mǒu jiàn lì, yòu jiē cū lòu, bù gǎn dāng gōng zǐ hòu yì. rán chē zhōng xìng yǒu shū lì, chéng kě liú yì yě.
復一說:元和中,鳳翔節度李聽,從子琯,任金吾參軍。自永寧里出遊,及安化門外,乃遇一車子,通以銀妝,頗極鮮麗,駕以白牛。從二女奴,皆乘白馬,衣服皆素,而容姿宛媚。琯貴家子,不知檢束,即隨之。將暮焉,二女奴曰:「郎君貴人。所見莫非麗質。皆某賤隸,又皆粗陋,不敢當公子厚意。然車中幸有姝麗,誠可留意也。」
guǎn suì qiú nǚ nú. nǚ nú nǎi chí mǎ bàng chē, xiào ér huí yuē: láng jūn dàn suí xíng, wù shě qù, mǒu shì yǐ yán yǐ.
琯遂求女奴。女奴乃馳馬傍車,笑而回曰:「郎君但隨行,勿捨去,某適已言矣。」
guǎn jì suí zhī, wén qí yì xiāng yíng lù.
琯既隨之,聞其異香盈路。
rì mù, jí fèng chéng yuán, èr nǚ nú yuē: niáng zǐ zhù cǐ zhī dōng, jīn xiān qù yǐ. láng jūn qiě cǐ huí xiáng, mǒu jí chū fèng yíng ěr.
日暮,及奉誠園,二女奴曰:「娘子住此之東,今先去矣。郎君且此迴翔,某即出奉迎耳。」
chē zi jì rù, guǎn nǎi zhù mǎ yú lù cè. liáng jiǔ, jiàn yī bì chū mén zhāo shǒu. guǎn nǎi xià mǎ rù, zuò yú tīng zhōng, dàn wén míng xiāng rù bí, shì fēi rén shì suǒ yǒu. guǎn suì lìng rén mǎ rù ān yì lǐ jì sù. huáng hūn hòu, fāng jiàn yī nǚ zǐ sù yī, nián shí liù qī, zī yàn ruò shén xiān. guǎn zì xǐ zhī xīn, suǒ bù néng yù, yīn liú zhǐ sù. jí míng ér chū, yǐ jiàn rén mǎ zài mén wài, suì bié ér guī. cái jí jiā, biàn jué nǎo tòng, sī xū yì shén. zhì chén sì jiān, nǎo liè ér zú. qí jiā xún wèn nú pú, zuó yè suǒ lì zhī chù. cóng zhě jù shù qí shì, yún: láng jūn pō wén yì xiāng, mǒu bèi suǒ wén, dàn shé sāo bù kě jìn.
車子既入,琯乃駐馬於路側。良久,見一婢出門招手。琯乃下馬入,坐於廳中,但聞名香入鼻,似非人世所有。琯遂令人馬入安邑里寄宿。黃昏後,方見一女子素衣,年十六七,姿艷若神仙。琯自喜之心,所不能諭,因留止宿。及明而出,已見人馬在門外,遂別而歸。才及家,便覺腦痛,斯須益甚。至辰巳間,腦裂而卒。其家詢問奴僕,昨夜所歷之處。從者具述其事,云:「郎君頗聞異香,某輩所聞,但蛇臊不可近。」
jǔ jiā yuān hài, jù mìng pú rén, yú zuó yè suǒ zhǐ zhī chù, fù yàn zhī. dàn jiàn kū huái shù zhōng, yǒu dà shé pán qū zhī jī. nǎi fá qí shù, fā jué, yǐ shī dà shé, dàn yǒu xiǎo shé shù tiáo, jǐn bái, jiē shā zhī ér guī.
舉家冤駭,遽命僕人,於昨夜所止之處,覆驗之。但見枯槐樹中,有大蛇蟠屈之跡。乃伐其樹,發掘,已失大蛇,但有小蛇數條,盡白,皆殺之而歸。