yuán hé èr nián, lǒng xī lǐ huáng, yán tiě shǐ xùn zhī yóu zǐ yě. yīn diào xuǎn cì, chéng xiá yú cháng ān dōng shì, piē jiàn yī dú chē, shì bì shù rén yú chē zhōng huò yì. lǐ qián mù chē zhōng, yīn jiàn bái yī zhī shū, chuò yuē yǒu jué dài zhī sè. lǐ zǐ qiú wèn, shì zhě wèn:" niáng zǐ shuāng jū, yuán shì zhī nǚ. qián shì lǐ jiā, jīn shēn yī lǐ zhī fú, fāng jiāng wài chú, suǒ yǐ shì cǐ ěr."
元和二年,陇西李黄,盐铁使逊之犹子也。因调选次,乘暇于长安东市,瞥见一犊车,侍婢数人于车中货易。李潜目车中,因见白衣之姝,绰约有绝代之色。李子求问,侍者问:“娘子孀居,袁氏之女。前事李家,今身衣李之服,方将外除,所以市此耳。”
yòu xún:" kě néng zài cóng rén hū?"
又询:“可能再从人乎?”
nǎi xiào yuē:" bù zhī."
乃笑曰:“不知。”
lǐ zǐ nǎi chū yǔ qián bó, huò zhū jǐn xiù. bì bèi suì chuán yán yún:" qiě huò qián mǎi zhī, qǐng suí dào zhuāng yán sì zuǒ cè zhái zhōng, xiāng hái bù fù."
李子乃出与钱帛,货诸锦绣。婢辈遂传言云:“且货钱买之,请随到庄严寺左侧宅中,相还不负。”
lǐ zǐ shén yuè, shí rì yǐ wǎn, suì zhú dú chē ér xíng. ài yè fāng zhì suǒ zhǐ, dú chē rù zhōng mén, bái yī mèi yī rén xià chē, shì zhě yǐ wéi yōng zhī ér rù. lǐ xià mǎ, é jiàn yī shǐ zhě jiāng tà ér chū, yún:" qiě zuò."
李子甚悦,时日已晚,遂逐犊车而行。碍夜方至所止,犊车入中门,白衣妹一人下车,侍者以帷拥之而入。李下马,俄见一使者将榻而出,云:“且坐。”
zuò bì, shì zhě yún:" jīn yè láng jūn qǐ xiá lǐng qián hū? bù rán, cǐ yǒu zhǔ rén fǒu? qiě guī zhǔ rén, míng chén bù wǎn yě."
坐毕,侍者云:“今夜郎君岂暇领钱乎?不然,此有主人否?且归主人,明晨不晚也。”
lǐ zǐ yuē:" nǎi jīn wú jiāo qián zhī zhì, rán cǐ yì wú zhǔ rén, hé jiàn gé zhī shén yě?"
李子曰:“乃今无交钱之志,然此亦无主人,何见隔之甚也?”
shì zhě rù, fù chū yuē:" ruò wú zhǔ rén, cǐ qǐ bù kě, dàn wù yǐ shū lòu wèi qiào yě."
侍者入,复出曰:“若无主人,此岂不可,但勿以疏漏为诮也。”
é ér shì zhě yún:" qū láng jūn."
俄而侍者云:“屈郎君。”
lǐ zǐ zhěng yī ér rù, jiàn qīng yǎn lǎo nǚ láng lì yú tíng, xiāng jiàn yuē:" bái yī zhī yí yě."
李子整衣而入,见青眼老女郎立于庭,相见曰:“白衣之姨也。”
zhōng tíng zuò shǎo qǐng, bái yī fāng chū, sù qún càn rán, níng zhì jiǎo ruò, cí qì xián yǎ, shén xiān bù shū. lüè xù kuǎn qǔ, fān rán què rù. yí zuò xiè yuē:" chuí qíng yǔ huò zhū cǎi sè, bǐ rì lái shì zhě, jiē bù rú zhī. rán suǒ jiǎ shū hé shēn kuì."
中庭坐少顷,白衣方出,素裙粲然,凝质皎若,辞气闲雅,神仙不殊。略序款曲,翻然却入。姨坐谢曰:“垂情与货诸彩色,比日来市者,皆不如之。然所假殊荷深愧。”
lǐ zǐ yuē:" cǎi bó cū móu, bù zú yǐ fèng jiā rén fú yù, hé gǎn zhǐ jià hū?"
李子曰:“彩帛粗缪,不足以奉佳人服御,何敢指价乎?”
dá yuē:" qú qiǎn lòu, bù zú shì jūn zǐ jīn zhì, rán pín jū yǒu sān shí qiān zhài fù, láng jūn tǎng bù qì, zé yuàn shì zuǒ yòu yǐ."
答曰:“渠浅陋,不足侍君子巾栉,然贫居有三十千债负,郎君傥不弃,则愿侍左右矣。”
lǐ zǐ yuè, bài yú shì cè, fǔ ér tú zhī. chē zi yǒu huò yì suǒ xiān zài jìn, suì mìng suǒ shǐ qǔ qián sān shí qiān, xū yú ér zhì. táng xī jiān mén, huò rán ér kāi, yǐn shí bì bèi, jiē zài xī jiān. yí suì yán lǐ zǐ rù zuò, zhuǎn pàn xuàn huàn, nǚ láng xuán zhì, mìng shēng bài yí ér zuò, liù qī rén jù fàn shí bì, mìng jiǔ huān yǐn. yī zhù sān rì, yǐn lè wú suǒ bù zhì. dì sì rì, yí yún:" lǐ láng jūn qiě guī, kǒng shàng shū guài chí, hòu wǎng lái yì hé nán yě." lǐ yì yǒu guī zhì, chéng mìng bài cí ér chū.
李子悦,拜于侍侧,俯而图之。车子有货易所先在近,遂命所使取钱三十千,须臾而至。堂西间门,砉然而开,饮食毕备,皆在西间。姨遂延李子入坐,转盼炫焕,女郎旋至,命生拜姨而坐,六七人具饭食毕,命酒欢饮。一住三日,饮乐无所不至。第四日,姨云:"李郎君且归,恐尚书怪迟,后往来亦何难也。"李亦有归志,承命拜辞而出。
shàng mǎ, pú rén jué lǐ zǐ yǒu xīng sào qì yì cháng. suì guī zhái, wèn hé chǔ xǔ rì bú jiàn, yǐ tā yǔ duì. suì jué shēn chóng tóu xuán, mìng bèi ér qǐn. xiān shì hūn zhèng shì nǚ, zài cè yún:" zú xià diào guān yǐ chéng, zuó rì guò guān, mì gōng bù dé, qí èr xiōng tì guò guān, yǐ le."
上马,仆人觉李子有腥臊气异常。遂归宅,问何处许日不见,以他语对。遂觉身重头旋,命被而寝。先是婚郑氏女,在侧云:“足下调官已成,昨日过官,觅公不得,其二兄替过官,已了。”
lǐ dá yǐ kuì pèi zhī cí. é ér zhèng xiōng zhì, zé yǐ suǒ wǎng xíng. shí lǐ yǐ jiàn jué huǎng hū, zhī duì shī cì, wèi qī yuē:" wú bù qǐ yǐ!"
李答以愧佩之辞。俄而郑兄至,责以所往行。时李已渐觉恍忽,祗对失次,谓妻曰:“吾不起矣!”
kǒu suī yǔ, dàn jué bèi dǐ shēn jiàn xiāo jǐn, jiē bèi ér shì, kōng zhù shuǐ ér yǐ, wéi yǒu tóu cún. jiā dà jīng shè, hū cóng chū zhī pū kǎo zhī. pū zhě jù yán qí shì. jí qù xún jiù zhái suǒ zài, nǎi kōng yuán, yǒu yī zào jiá shù, shù shàng yǒu shí wǔ qiān, shù xià yǒu shí wǔ qiān, yú liǎo wú suǒ jiàn. wèn bǐ chù rén, yún:" wǎng wǎng yǒu jù bái shé zài shù xià, gèng wú bié wù."
口虽语,但觉被底身渐消尽,揭被而视,空注水而已,唯有头存。家大惊慑,呼从出之仆考之。仆者具言其事。及去寻旧宅所在,乃空园,有一皂荚树,树上有十五千,树下有十五千,余了无所见。问彼处人,云:“往往有巨白蛇在树下,更无别物。”
xìng yuán zhě, gài yǐ kōng yuán wèi xìng ěr.
姓袁者,盖以空园为姓耳。
fù yī shuō: yuán hé zhōng, fèng xiáng jié dù lǐ tīng, cóng zǐ guǎn, rèn jīn wú cān jūn. zì yǒng níng lǐ chū yóu, jí ān huà mén wài, nǎi yù yī chē zi, tōng yǐ yín zhuāng, pō jí xiān lì, jià yǐ bái niú. cóng èr nǚ nú, jiē chéng bái mǎ, yī fú jiē sù, ér róng zī wǎn mèi. guǎn guì jiā zǐ, bù zhī jiǎn shù, jí suí zhī. jiāng mù yān, èr nǚ nú yuē:" láng jūn guì rén. suǒ jiàn mò fēi lì zhì. jiē mǒu jiàn lì, yòu jiē cū lòu, bù gǎn dāng gōng zǐ hòu yì. rán chē zhōng xìng yǒu shū lì, chéng kě liú yì yě."
复一说:元和中,凤翔节度李听,从子琯,任金吾参军。自永宁里出游,及安化门外,乃遇一车子,通以银妆,颇极鲜丽,驾以白牛。从二女奴,皆乘白马,衣服皆素,而容姿宛媚。琯贵家子,不知检束,即随之。将暮焉,二女奴曰:“郎君贵人。所见莫非丽质。皆某贱隶,又皆粗陋,不敢当公子厚意。然车中幸有姝丽,诚可留意也。”
guǎn suì qiú nǚ nú. nǚ nú nǎi chí mǎ bàng chē, xiào ér huí yuē:" láng jūn dàn suí háng, wù shě qù, mǒu shì yǐ yán yǐ."
琯遂求女奴。女奴乃驰马傍车,笑而回曰:“郎君但随行,勿舍去,某适已言矣。”
guǎn jì suí zhī, wén qí yì xiāng yíng lù.
琯既随之,闻其异香盈路。
rì mù, jí fèng chéng yuán, èr nǚ nú yuē:" niáng zǐ zhù cǐ zhī dōng, jīn xiān qù yǐ. láng jūn qiě cǐ huí xiáng, mǒu jí chū fèng yíng ěr."
日暮,及奉诚园,二女奴曰:“娘子住此之东,今先去矣。郎君且此回翔,某即出奉迎耳。”
chē zi jì rù, guǎn nǎi zhù mǎ yú lù cè. liáng jiǔ, jiàn yī bì chū mén zhāo shǒu. guǎn nǎi xià mǎ rù, zuò yú tīng zhōng, dàn wén míng xiāng rù bí, shì fēi rén shì suǒ yǒu. guǎn suì lìng rén mǎ rù ān yì lǐ jì sù. huáng hūn hòu, fāng jiàn yī nǚ zǐ sù yī, nián shí liù qī, zī yàn ruò shén xiān. guǎn zì xǐ zhī xīn, suǒ bù néng yù, yīn liú zhǐ sù. jí míng ér chū, yǐ jiàn rén mǎ zài mén wài, suì bié ér guī. cái jí jiā, biàn jué nǎo tòng, sī xū yì shén. zhì chén sì jiān, nǎo liè ér zú. qí jiā xún wèn nú pú, zuó yè suǒ lì zhī chù. cóng zhě jù shù qí shì, yún:" láng jūn pō wén yì xiāng, mǒu bèi suǒ wén, dàn shé sāo bù kě jìn."
车子既入,琯乃驻马于路侧。良久,见一婢出门招手。琯乃下马入,坐于厅中,但闻名香入鼻,似非人世所有。琯遂令人马入安邑里寄宿。黄昏后,方见一女子素衣,年十六七,姿艳若神仙。琯自喜之心,所不能谕,因留止宿。及明而出,已见人马在门外,遂别而归。才及家,便觉脑痛,斯须益甚。至辰巳间,脑裂而卒。其家询问奴仆,昨夜所历之处。从者具述其事,云:“郎君颇闻异香,某辈所闻,但蛇臊不可近。”
jǔ jiā yuān hài, jù mìng pú rén, yú zuó yè suǒ zhǐ zhī chù, fù yàn zhī. dàn jiàn kū huái shù zhōng, yǒu dà shé pán qū zhī jī. nǎi fá qí shù, fā jué, yǐ shī dà shé, dàn yǒu xiǎo shé shù tiáo, jǐn bái, jiē shā zhī ér guī.
举家冤骇,遽命仆人,于昨夜所止之处,覆验之。但见枯槐树中,有大蛇蟠屈之迹。乃伐其树,发掘,已失大蛇,但有小蛇数条,尽白,皆杀之而归。