lú jiāng wèi lǐ kǎn zhě, lǒng xī rén, jiā yú luò zhī hé nán. tài hé chū, zú yú guān. yǒu wài fù cuī shì, běn guǎng líng chàng jiā, shēng èr nǚ, jì gū qiě yòu, shuāng mǔ fǔ zhī yǐ dào, jìn yú chéng rén, yīn yù jiā lú jiāng. kǎn jì sǐ, suī kǎn zhī zōng qīn jū xiǎn yào zhě, jué bù xiāng wén. lú jiāng zhī rén, xián āi qí gū miǎo ér néng zì qiáng. cuī shì xìng kù shì yīn, suī pín kǔ qiú huó. cháng yǐ xián gē zì yú. yǒu nǚ dì qú nú, fēng róng bù xià, shàn gǔ zhēng, wèi gǔ jīn jué miào, zhī míng yú shí. nián shí qī, wèi jià ér zú, rén duō shāng yān. èr nǚ yòu chuán qí yì. zhǎng nǚ shì yì rén dīng xuán fū, xìng shí bù shèn cōng huì. yòu shí, měi jiào qí yì, xiǎo yǒu suǒ wèi zhì, qí mǔ zhé jiā biān chuí, zhōng mò jiū qí miào. měi xīn niàn qí yí yuē: wǒ yí zhī shēng yě, jīn nǎi sǐ shēng shū tú, ēn ài jiǔ jué. yí zhī shēng nǎi cōng míng, sǐ hé miè rán, ér bù néng yǐ lì yòu zhù, shǐ wǒ xīn kāi mù míng, cū jí liú bèi zāi?
廬江尉李侃者,隴西人,家於洛之河南。太和初,卒於官。有外婦崔氏,本廣陵倡家,生二女,既孤且幼,孀母撫之以道,近於成人,因寓家廬江。侃既死,雖侃之宗親居顯要者,絕不相聞。廬江之人,咸哀其孤藐而能自強。崔氏性酷嗜音,雖貧苦求活。常以弦歌自娛。有女弟菃奴,風容不下,善鼓箏,為古今絕妙,知名於時。年十七,未嫁而卒,人多傷焉。二女幼傳其藝。長女適邑人丁玄夫,性識不甚聰慧。幼時,每教其藝,小有所未至,其母輒加鞭棰,終莫究其妙。每心念其姨曰:「我姨之甥也,今乃死生殊途,恩愛久絕。姨之生乃聰明,死何蔑然,而不能以力祐助,使我心開目明,粗及流輩哉?」
měi zhì jié shuò, zhé jǔ shāng lèi dì, āi yàn liú tì, rú cǐ zhě bā suì. mǔ yì yì yuán zuò xuán, jù míng jù běn gǎi āi ér mǐn yān. kāi chéng wǔ nián, sì yuè sān rì, yīn yè mèi, jīng qǐ hào qì, wèi qí mǔ yuē: xiàng zhě mèng yí zhí shǒu qì yuē: wǒ zì cí rén shì, zài yīn sī bù shǔ jiào fāng, shòu qū yú bó shì lǐ yuán píng. yuán píng lǚ jiàn wǒ yú xiàn zōng huáng dì, dì zhào jū gōng yī nián. yǐ wǒ gèng zhí mù zōng huáng dì gōng zhōng, yǐ zhēng dǎo zhū fēi, chū rù yī nián. shàng dì zhū zhèng zhù, tiān xià dà pú. táng shì zhū dì gōng zhōng hù xuǎn jì lè, yǐ jìn shén yáo tài zōng èr gōng, wǒ fù dé shì xiàn zōng. měi yī yuè zhī zhōng, wǔ rì yī zhí zhǎng qiū diàn, yú rì dé sì yóu guān, dàn bù dé chū gōng jìn ěr. rǔ zhī qíng kěn, wǒ nǎi zhī yě, dàn wú yóu de lái. jìn rì xiāng yáng gōng zhǔ yǐ wǒ wèi nǚ, sī niàn pō zhì, dé chū rù zhǔ dì. sī xǔ wǒ guī, chéng rǔ zhī yuàn, rǔ zǎo tú zhī. yīn zhōng fǎ yán, dì huò wén zhī, dāng huò dà qiǎn, yì shàng lèi yú zhǔ.
每至節朔,輒舉觴酹地,哀咽流涕,如此者八歲。母亦(「亦」原作「玄」,據明據本改)哀而憫焉。開成五年,四月三日,因夜寐,驚起號泣,謂其母曰: 「向者夢姨執手泣曰:『我自辭人世,在陰司簿屬教坊,授曲於博士李元憑。元憑屢薦我於憲宗皇帝,帝召居宮一年。以我更直穆宗皇帝宮中,以箏導諸妃,出入一年。上帝誅鄭注,天下大酺。唐氏諸帝宮中互選妓樂,以進神堯、太宗二宮,我復得侍憲宗。每一月之中,五日一直長秋殿,余日得肆游觀,但不得出宮禁耳。汝之情懇,我乃知也,但無由得來。近日襄陽公主以我為女,思念頗至,得出入主第。私許我歸,成汝之願,汝早圖之。陰中法嚴,帝或聞之,當獲大譴,亦上累於主。』」
fù yǔ qí mǔ xiāng chí ér qì. yì rì, nǎi sǎ sǎo yī shì, liè xū yán, shè jiǔ guǒ, fǎng fú rú yǒu suǒ jiàn. yīn zhí zhēng jiù zuò, bì mù dàn zhī, suí zhǐ yǒu de. chū shòu rén jiān zhī qū, shí rì bù dé yī qǔ, cǐ yī rì huò shí qū. qū zhī míng pǐn, dài fēi shēng rén zhī yì. shēng diào āi yuàn, yōu yōu rán xiāo tí guǐ xiào, wén zhī zhě mò bù xū xī. qū yǒu yíng jūn lè zhèng shāng diào, èr shí bā dié hú lín tàn fēn sī diào, sì shí sì dié qín wáng shǎng jīn gē xiǎo shí diào, èr shí bā dié guǎng líng sàn zhèng shāng diào, èr shí bā dié xíng lù nán zhèng shāng diào, èr shí bā dié shàng jiāng hóng zhèng shāng diào, èr shí bā dié jìn chéng xiān xiǎo shí diào, èr shí bā dié sī zhú shǎng jīn gē xiǎo yù diào, èr shí bā dié hóng chuāng yǐng shuāng zhù diào, sì shí dié. shí qū bì, cǎn rán wèi nǚ yuē: cǐ jiē gōng wéi zhōng xīn fān qū, dì yóu suǒ ài zhòng. hú lín tàn hóng chuāng yǐng děng, měi yàn yǐn, jí fēi qiú wǔ zhǎn, wèi zuǒ jiǔ zhǎng yè zhī huān. mù zōng chì xiū wén shè rén yuán zhěn zhuàn qí cí shù shí shǒu, shén měi, yàn hān, lìng gōng rén dì gē zhī. dì qīn zhí yù rú yì, jī jié ér hé zhī. dì mì qí diào jí qiè, kǒng wèi zhū guó suǒ de, gù bù gǎn xiè. suì shè tí, dì fǔ dāng yǒu dà biàn, dé yǐ liú chuán rén shì. yōu míng lù yì, rén guǐ dào shū, jīn zhě rén shì xiāng jiē, yì wàn dài yī shí, fēi ǒu rán yě. huì yǐ wú zhī shí qū, xiàn yáng dì tiān zǐ, bù kě shǐ wú wén yú míng dài.
復與其母相持而泣。翼日,乃灑掃一室,列虛筵,設酒果,仿佛如有所見。因執箏就坐,閉目彈之,隨指有得。初授人間之曲,十日不得一曲,此一日獲十曲。曲之名品,殆非生人之意。聲調哀怨,幽幽然鴞啼鬼嘯,聞之者莫不噓唏。曲有《迎君樂》(正商調,二十八疊)、《槲林嘆》(分絲調,四十四疊)、《秦王賞金歌》(小石調,二十八疊)、《廣陵散》(正商調,二十八疊)、《行路難》(正商調,二十八疊)、《上江虹》(正商調,二十八疊)、《晉城仙》(小石調,二十八疊)、《絲竹賞金歌》(小玉調,二十八疊)、《紅窗影》(雙柱調,四十疊)。十曲畢,慘然謂女曰:「此皆宮闈中新翻曲,帝尤所愛重。《槲林嘆》《紅窗影》等,每宴飲,即飛球舞盞,為佐酒長夜之歡。穆宗敕修文舍人元稹撰其詞數十首,甚美,宴酣,令宮人遞歌之。帝親執玉如意,擊節而和之。帝秘其調極切,恐為諸國所得,故不敢泄。歲攝提,地府當有大變,得以流傳人世。幽明路異,人鬼道殊,今者人事相接,亦萬代一時,非偶然也。會以吾之十曲,獻陽地天子,不可使無聞於明代。」
yú shì xiàn bái zhōu, zhōu bái fǔ, cì shǐ cuī shú qīn zhào shì zhī, zé sī tóng zhī yīn, qiāng cōng kě tīng, qí chà qín diào bù lèi qín shēng. nǎi yǐ zhòng lè hé zhī, zé gōng shāng diào shū bù tóng yǐ. mǔ lìng xiǎo nǚ zài bài, qiú chuán shí qū, yì bèi dé zhī, zhì mù jué qù. shù rì fù lái yuē: wén yáng zhōu lián shuài yù qǔ rǔ, kǒng yǒu miù wù, rǔ kě yī yī dàn zhī.
於是縣白州,州白府,刺史崔璹親召試之,則絲桐之音,槍鏦可聽,其差琴調不類秦聲。乃以眾樂合之,則宮商調殊不同矣。母令小女再拜,求傳十曲,亦備得之,至暮訣去。數日復來曰:「聞揚州連帥欲取汝,恐有謬誤,汝可一一彈之。」
yòu liú yī qǔ yuē sī guī lè. wú hé, zhōu fǔ guǒ lìng sòng zhì yáng zhōu, yī wú chà cuò. lián shǐ gù xiāng lǐ dé yù yì biǎo qí shì, nǚ xún zú.
又留一曲曰《思歸樂》。無何,州府果令送至揚州,一無差錯。廉使故相李德裕議表其事,女尋卒。