lú jiāng wèi lǐ kǎn zhě, lǒng xī rén, jiā yú luò zhī hé nán. tài hé chū, zú yú guān. yǒu wài fù cuī shì, běn guǎng líng chàng jiā, shēng èr nǚ, jì gū qiě yòu, shuāng mǔ fǔ zhī yǐ dào, jìn yú chéng rén, yīn yù jiā lú jiāng. kǎn jì sǐ, suī kǎn zhī zōng qīn jū xiǎn yào zhě, jué bù xiāng wén. lú jiāng zhī rén, xián āi qí gū miǎo ér néng zì qiáng. cuī shì xìng kù shì yīn, suī pín kǔ qiú huó. cháng yǐ xián gē zì yú. yǒu nǚ dì qú nú, fēng róng bù xià, shàn gǔ zhēng, wèi gǔ jīn jué miào, zhī míng yú shí. nián shí qī, wèi jià ér zú, rén duō shāng yān. èr nǚ yòu chuán qí yì. cháng nǚ shì yì rén dīng xuán fū, xìng shí bù shèn cōng huì. yòu shí, měi jiào qí yì, xiǎo yǒu suǒ wèi zhì, qí mǔ zhé jiā biān chuí, zhōng mò jiū qí miào. měi xīn niàn qí yí yuē:" wǒ yí zhī shēng yě, jīn nǎi sǐ shēng shū tú, ēn ài jiǔ jué. yí zhī shēng nǎi cōng míng, sǐ hé miè rán, ér bù néng yǐ lì yòu zhù, shǐ wǒ xīn kāi mù míng, cū jí liú bèi zāi?"
庐江尉李侃者,陇西人,家于洛之河南。太和初,卒于官。有外妇崔氏,本广陵倡家,生二女,既孤且幼,孀母抚之以道,近于成人,因寓家庐江。侃既死,虽侃之宗亲居显要者,绝不相闻。庐江之人,咸哀其孤藐而能自强。崔氏性酷嗜音,虽贫苦求活。常以弦歌自娱。有女弟菃奴,风容不下,善鼓筝,为古今绝妙,知名于时。年十七,未嫁而卒,人多伤焉。二女幼传其艺。长女适邑人丁玄夫,性识不甚聪慧。幼时,每教其艺,小有所未至,其母辄加鞭棰,终莫究其妙。每心念其姨曰:“我姨之甥也,今乃死生殊途,恩爱久绝。姨之生乃聪明,死何蔑然,而不能以力祐助,使我心开目明,粗及流辈哉?”
měi zhì jié shuò, zhé jǔ shāng lèi dì, āi yàn liú tì, rú cǐ zhě bā suì. mǔ yì" yì" yuán zuò" xuán", jù míng jù běn gǎi āi ér mǐn yān. kāi chéng wǔ nián, sì yuè sān rì, yīn yè mèi, jīng qǐ hào qì, wèi qí mǔ yuē: " xiàng zhě mèng yí zhí shǒu qì yuē:' wǒ zì cí rén shì, zài yīn sī bù shǔ jiào fāng, shòu qū yú bó shì lǐ yuán píng. yuán píng lǚ jiàn wǒ yú xiàn zōng huáng dì, dì zhào jū gōng yī nián. yǐ wǒ gèng zhí mù zōng huáng dì gōng zhōng, yǐ zhēng dǎo zhū fēi, chū rù yī nián. shàng dì zhū zhèng zhù, tiān xià dà pú. táng shì zhū dì gōng zhōng hù xuǎn jì lè, yǐ jìn shén yáo tài zōng èr gōng, wǒ fù dé shì xiàn zōng. měi yī yuè zhī zhōng, wǔ rì yī zhí zhǎng qiū diàn, yú rì dé sì yóu guān, dàn bù dé chū gōng jìn ěr. rǔ zhī qíng kěn, wǒ nǎi zhī yě, dàn wú yóu de lái. jìn rì xiāng yáng gōng zhǔ yǐ wǒ wèi nǚ, sī niàn pō zhì, dé chū rù zhǔ dì. sī xǔ wǒ guī, chéng rǔ zhī yuàn, rǔ zǎo tú zhī. yīn zhōng fǎ yán, dì huò wén zhī, dāng huò dà qiǎn, yì shàng lèi yú zhǔ.'"
每至节朔,辄举觞酹地,哀咽流涕,如此者八岁。母亦(“亦”原作“玄”,据明据本改)哀而悯焉。开成五年,四月三日,因夜寐,惊起号泣,谓其母曰: “向者梦姨执手泣曰:‘我自辞人世,在阴司簿属教坊,授曲于博士李元凭。元凭屡荐我于宪宗皇帝,帝召居宫一年。以我更直穆宗皇帝宫中,以筝导诸妃,出入一年。上帝诛郑注,天下大酺。唐氏诸帝宫中互选妓乐,以进神尧、太宗二宫,我复得侍宪宗。每一月之中,五日一直长秋殿,余日得肆游观,但不得出宫禁耳。汝之情恳,我乃知也,但无由得来。近日襄阳公主以我为女,思念颇至,得出入主第。私许我归,成汝之愿,汝早图之。阴中法严,帝或闻之,当获大谴,亦上累于主。’”
fù yǔ qí mǔ xiāng chí ér qì. yì rì, nǎi sǎ sǎo yī shì, liè xū yán, shè jiǔ guǒ, fǎng fú rú yǒu suǒ jiàn. yīn zhí zhēng jiù zuò, bì mù dàn zhī, suí zhǐ yǒu de. chū shòu rén jiān zhī qū, shí rì bù dé yī qǔ, cǐ yī rì huò shí qū. qū zhī míng pǐn, dài fēi shēng rén zhī yì. shēng diào āi yuàn, yōu yōu rán xiāo tí guǐ xiào, wén zhī zhě mò bù xū xī. qū yǒu yíng jūn yuè zhèng shāng diào, èr shí bā dié hú lín tàn fēn sī diào, sì shí sì dié qín wáng shǎng jīn gē xiǎo shí diào, èr shí bā dié guǎng líng sàn zhèng shāng diào, èr shí bā dié xíng lù nán zhèng shāng diào, èr shí bā dié shàng jiāng hóng zhèng shāng diào, èr shí bā dié jìn chéng xiān xiǎo shí diào, èr shí bā dié sī zhú shǎng jīn gē xiǎo yù diào, èr shí bā dié hóng chuāng yǐng shuāng zhù diào, sì shí dié. shí qū bì, cǎn rán wèi nǚ yuē:" cǐ jiē gōng wéi zhōng xīn fān qū, dì yóu suǒ ài zhòng. hú lín tàn hóng chuāng yǐng děng, měi yàn yǐn, jí fēi qiú wǔ zhǎn, wèi zuǒ jiǔ cháng yè zhī huān. mù zōng chì xiū wén shè rén yuán zhěn zhuàn qí cí shù shí shǒu, shén měi, yàn hān, lìng gōng rén dì gē zhī. dì qīn zhí yù rú yì, jī jié ér hé zhī. dì mì qí diào jí qiè, kǒng wèi zhū guó suǒ de, gù bù gǎn xiè. suì shè tí, dì fǔ dāng yǒu dà biàn, dé yǐ liú chuán rén shì. yōu míng lù yì, rén guǐ dào shū, jīn zhě rén shì xiāng jiē, yì wàn dài yī shí, fēi ǒu rán yě. huì yǐ wú zhī shí qū, xiàn yáng dì tiān zǐ, bù kě shǐ wú wén yú míng dài."
复与其母相持而泣。翼日,乃洒扫一室,列虚筵,设酒果,仿佛如有所见。因执筝就坐,闭目弹之,随指有得。初授人间之曲,十日不得一曲,此一日获十曲。曲之名品,殆非生人之意。声调哀怨,幽幽然鸮啼鬼啸,闻之者莫不嘘唏。曲有《迎君乐》(正商调,二十八叠)、《槲林叹》(分丝调,四十四叠)、《秦王赏金歌》(小石调,二十八叠)、《广陵散》(正商调,二十八叠)、《行路难》(正商调,二十八叠)、《上江虹》(正商调,二十八叠)、《晋城仙》(小石调,二十八叠)、《丝竹赏金歌》(小玉调,二十八叠)、《红窗影》(双柱调,四十叠)。十曲毕,惨然谓女曰:“此皆宫闱中新翻曲,帝尤所爱重。《槲林叹》《红窗影》等,每宴饮,即飞球舞盏,为佐酒长夜之欢。穆宗敕修文舍人元稹撰其词数十首,甚美,宴酣,令宫人递歌之。帝亲执玉如意,击节而和之。帝秘其调极切,恐为诸国所得,故不敢泄。岁摄提,地府当有大变,得以流传人世。幽明路异,人鬼道殊,今者人事相接,亦万代一时,非偶然也。会以吾之十曲,献阳地天子,不可使无闻于明代。”
yú shì xiàn bái zhōu, zhōu bái fǔ, cì shǐ cuī shú qīn zhào shì zhī, zé sī tóng zhī yīn, qiāng cōng kě tīng, qí chà qín diào bù lèi qín shēng. nǎi yǐ zhòng lè hé zhī, zé gōng shāng diào shū bù tóng yǐ. mǔ lìng xiǎo nǚ zài bài, qiú chuán shí qū, yì bèi dé zhī, zhì mù jué qù. shù rì fù lái yuē:" wén yáng zhōu lián shuài yù qǔ rǔ, kǒng yǒu miù wù, rǔ kě yī yī dàn zhī."
于是县白州,州白府,刺史崔璹亲召试之,则丝桐之音,枪鏦可听,其差琴调不类秦声。乃以众乐合之,则宫商调殊不同矣。母令小女再拜,求传十曲,亦备得之,至暮诀去。数日复来曰:“闻扬州连帅欲取汝,恐有谬误,汝可一一弹之。”
yòu liú yī qǔ yuē sī guī lè. wú hé, zhōu fǔ guǒ lìng sòng zhì yáng zhōu, yī wú chā cuò. lián shǐ gù xiāng lǐ dé yù yì biǎo qí shì, nǚ xún zú.
又留一曲曰《思归乐》。无何,州府果令送至扬州,一无差错。廉使故相李德裕议表其事,女寻卒。