zhāng lǎo zhě, yáng zhōu liù hé xiàn yuán sǒu yě. qí lín yǒu wéi shù zhě, liáng tiān jiān zhōng, zì yáng zhōu cáo yuàn zhì mǎn ér lái. yǒu zhǎng nǚ jì jī, zhào lǐ zhōng méi ǎo, lìng fǎng liáng xù. zhāng lǎo wén zhī, xǐ ér hòu méi yú wéi mén. ǎo chū, zhāng lǎo gù yán rù, qiě bèi jiǔ shí. jiǔ lán, wèi ǎo yuē: wén wéi shì yǒu nǚ jiāng shì rén, qiú liáng cái gàn ǎo, yǒu zhī hū?
張老者，揚州六合縣園叟也。其鄰有韋恕者，梁天監中，自揚州曹掾秩滿而來。有長女既笄，召里中媒媼，令訪良婿。張老聞之，喜而候媒於韋門。媼出，張老固延入，且備酒食。酒闌，謂媼曰：「聞韋氏有女將適人，求良才幹媼，有之乎？」

yuē: rán.
曰：「然。」

yuē: mǒu chéng shuāi mài, guàn yuán zhī yè, yì kě yī shí. xìng wèi qiú zhī, shì chéng hòu xiè.
曰：「某誠衰邁，灌園之業，亦可衣食。幸為求之，事成厚謝。」

ǎo dà mà ér qù. tā rì yòu yāo ǎo. ǎo yuē: sǒu hé bù zì dù? qǐ yǒu yì guān zǐ nǚ, kěn jià yuán sǒu yé? cǐ jiā chéng pín, shì dài fū jiā zhī dí zhě bù shǎo. gù shǐ fēi pǐ, wú ān néng wèi kū yī bēi jiǔ, nǎi qǔ rǔ yú wéi shì?
媼大罵而去。他日又邀媼。媼曰：「叟何不自度？豈有衣冠子女，肯嫁園叟耶？此家誠貧，士大夫家之敵者不少。顧史非匹，吾安能為哭一杯酒，乃取辱於韋氏？」

sǒu gù yuē: qiáng wèi wú yī yán zhī. yán bù cóng, jí wú mìng yě.
叟固曰：「強為吾一言之。言不從，即吾命也。」

ǎo bù dé yǐ, mào zé ér rù yán zhī. wéi shì dà nù yuē: ǎo yǐ wǒ pín, qīng wǒ nǎi rú shì! qiě wéi jiā yān yǒu cǐ shì. kuàng yuán sǒu hé rén, gǎn fā cǐ yì? sǒu gù bù zú zé, ǎo hé wú bié zhī shén yé?
媼不得已，冒責而入言之。韋氏大怒曰：「媼以我貧，輕我乃如是！且韋家焉有此事。況園叟何人，敢發此議？叟固不足責，媼何無別之甚耶？」

ǎo yuē: chéng fēi suǒ yí yán. wèi sǒu suǒ bī, bù dé bù dá qí yì.
媼曰：「誠非所宜言。為叟所逼，不得不達其意。」

wéi nù yuē: wèi wú bào zhī, jīn rì nèi dé wǔ bǎi mín zé kě.
韋怒曰：「為吾報之，今日內得五百緡則可。」

ǎo chū yǐ gào, zhāng lǎo nǎi yuē: nuò.
媼出以告，張老乃曰：「諾。」

wèi jǐ, chē zài nà yú wéi shì. zhū wéi dà jīng yuē: qián yán xì zhī ěr. qiě cǐ wēng wèi yuán, hé yǐ zhì cǐ? wú dù qí bì wú ér yán zhī, jīn bù yí shí ér qián dào, dāng rú zhī hé?
未幾，車載納於韋氏。諸韋大驚曰：「前言戲之耳。且此翁為園，何以致此？吾度其必無而言之，今不移時而錢到，當如之何？」

nǎi shǐ rén qián hòu qí nǚ. nǚ yì bù hèn, nǎi yuē: cǐ gù mìng hū!
乃使人潛候其女。女亦不恨，乃曰：「此固命乎！」

suì xǔ yān. zhāng lǎo jì qǔ wéi shì, yuán yè bù fèi. fù huì dì, yù shū bù chuò, qí qī gōng zhí cuàn zhuó, le wú zuò sè. qīn qī è zhī, yì bù néng zhǐ, shù nián, zhōng wài zhī yǒu shí zhě zé shù yuē: jūn jiā chéng pín, xiāng lǐ qǐ wú pín zǐ dì, nài hé yǐ nǚ qī yuán sǒu? jì qì zhī, hé bù lìng yuǎn qù yě?
遂許焉。張老既取韋氏，園業不廢。負穢地，鬻蔬不輟，其妻躬執爨濯，了無作色。親戚惡之，亦不能止，數年，中外之有識者責恕曰：「君家誠貧，鄉里豈無貧子弟，奈何以女妻園叟？既棄之，何不令遠去也？」

tā rì, shù zhì jiǔ zhào nǚ jí zhāng lǎo, jiǔ hān, wēi lù qí yì. zhāng lǎo qǐ yuē: suǒ yǐ bù jí qù zhě, kǒng yǒu liú niàn. jīn jì xiāng yàn, qù yì hé nán. mǒu wáng wū shān xià yǒu yī xiǎo zhuāng, míng dàn qiě guī ěr.
他日，恕致酒召女及張老，酒酣，微露其意。張老起曰：「所以不即去者，恐有留念。今既相厭，去亦何難。某王屋山下有一小莊，明旦且歸耳。」

tiān jiāng shǔ, lái bié wéi shì: tā suì xiāng sī, kě lìng dà xiōng wǎng tiān tán shān nán xiāng fǎng.
天將曙，來別韋氏：「他歲相思，可令大兄往天壇山南相訪。」

suì lìng qī qí lǘ dài lì, zhāng lǎo cè zhàng xiāng suí ér qù, jué wú xiāo xī.
遂令妻騎驢戴笠，張老策杖相隨而去，絕無消息。

hòu shù nián, shù niàn qí nǚ, yǐ wèi péng tóu gòu miàn, bù kě shí yě, lìng qí nán yì fāng fǎng zhī. dào tiān tán nán, shì yù yī kūn lún nú, jià huáng niú gēng tián. wèn yuē: cǐ yǒu zhāng lǎo jiā zhuāng fǒu?
後數年，恕念其女，以為蓬頭垢面，不可識也，令其男義方訪之。到天壇南，適遇一崑崙奴，駕黃牛耕田。問曰：「此有張老家莊否？」

kūn lún tóu zhàng bài yuē: dà láng zi, hé jiǔ bù lái? zhuāng qù cǐ shén jìn, mǒu dāng qián yǐn.
崑崙投杖拜曰：「大郎子，何久不來？莊去此甚近，某當前引。」

suì yǔ jù dōng qù. chū shàng yī shān, shān xià yǒu shuǐ, guò shuǐ lián mián fán shí yú chù, jǐng sè jiàn yì, bù yǔ rén jiān tóng. hū xià yī shān, qí shuǐ běi zhū zhōng jiǎ dì, lóu gé cān chà, huā mù fán róng, yān yún xiān mèi, luán hè kǒng què, huái xiáng qí jiān, gē guǎn liàng liàng ěr mù. kūn lún zhǐ yuē: cǐ zhāng jiā zhuāng yě.
遂與俱東去。初上一山，山下有水，過水連綿凡十餘處，景色漸異，不與人間同。忽下一山，其水北朱中甲第，樓閣參差，花木繁榮，煙雲鮮媚，鸞鶴孔雀，徊翔其間，歌管晾亮耳目。崑崙指曰：「此張家莊也。」

wéi jīng hài bù cè. é ér jí mén, mén yǒu zǐ yī rén lì, bài yǐn rù tīng zhōng. pù chén zhī huá, mù suǒ wèi dǔ, yì xiāng yīn yūn, biàn mǎn yá gǔ. hū wén zhū pèi zhī shēng jiàn jìn, èr qīng yī chū yuē: ā láng lái cǐ.
韋驚駭不測。俄而及門，門有紫衣人吏，拜引入廳中。鋪陳之華，目所未睹，異香氤氳，遍滿崖谷。忽聞珠佩之聲漸近，二青衣出曰：「阿郎來此。」

cì jiàn shí shù qīng yī, róng sè jué dài, xiāng duì ér xíng, ruò yǒu suǒ yǐn. é jiàn yī rén dài yuǎn yóu guān, yī zhū xiāo, yè zhū lǚ, xú chū mén. yī qīng yī yǐn wéi qián bài. yí zhuàng wěi rán, róng sè fāng nèn, xì shì zhī, nǎi zhāng lǎo yě. yán yuē: rén shì láo kǔ, ruò zài huǒ zhōng. shēn wèi qīng liáng, chóu yàn yòu chì, ér wú sī xū tài shí. xiōng jiǔ kè jì, hé yǐ zì yú? xián mèi lüè shū tóu, jí dāng fèng jiàn.
次見十數青衣，容色絕代，相對而行，若有所引。俄見一人戴遠遊冠，衣朱綃，曳朱履，徐出門。一青衣引韋前拜。儀狀偉然，容色芳嫩，細視之，乃張老也。言曰：「人世勞苦，若在火中。身未清涼，愁焰又熾，而無斯須泰時。兄久客寄，何以自娛？賢妹略梳頭，即當奉見。」

yīn yī lìng zuò.
因揖令坐。

wèi jǐ, yī qīng yī lái yuē: niáng zǐ yǐ shū tóu bì.
未幾，一青衣來曰：「娘子已梳頭畢。」

suì yǐn rù jiàn mèi yú táng qián. qí táng chén xiāng wèi liáng, dài mào tiē mén, bì yù chuāng, zhēn zhū bó, jiē qì jiē lěng huá bì sè, bù biàn qí wù. qí mèi yǎn shì zhī shèng, shì jiān wèi jiàn. lüè xù hán xuān, wèn zūn zhǎng ér yǐ, yì shén lǔ mǎng. yǒu qǐng jìn zhuàn, jīng měi xīn fāng, bù kě míng zhuàng. shí qì, guǎn wéi yú nèi tīng. míng rì fāng shǔ, zhāng lǎo yǔ wéi shēng zuò. hū yǒu yī qīng yī fù ěr ér yǔ. zhāng lǎo xiào yuē: zhái zhōng yǒu kè, ān dé mù guī.
遂引入見妹於堂前。其堂沉香為梁，玳瑁貼門，碧玉窗，珍珠箔，階砌皆冷滑碧色，不辨其物。其妹眼飾之盛，世間未見。略敘寒暄，問尊長而已，意甚鹵莽。有頃進饌，精美馨芳，不可名狀。食訖，館韋於內廳。明日方曙，張老與韋生坐。忽有一青衣附耳而語。張老笑曰：「宅中有客，安得暮歸。」

yīn yuē: xiǎo mèi zàn yù yóu péng lái shān, xián mèi yì dāng qù. rán wèi mù jí guī, xiōng dàn qì cǐ.
因曰：「小妹暫欲游蓬萊山，賢妹亦當去。然未暮即歸，兄但憩此。」

zhāng lǎo yī ér rù. é ér wǔ yún qǐ yú tíng zhōng, luán fèng fēi xiáng, sī zhú bìng zuò. zhāng lǎo jí mèi, gè chéng yī fèng, yú cóng chéng hè zhě shí shù rén, jiàn shàng kōng zhōng, zhèng dōng ér qù. wàng zhī yǐ méi, yóu yǐn yǐn wén yīn lè zhī shēng. wéi jūn zài hòu, xiǎo qīng yī gōng shì shén jǐn. dài mù, shāo wén shēng huáng zhī yīn, shū hū fù dào. jí xià yú tíng, zhāng lǎo yǔ qī jiàn wéi yuē: dú jū dà jì mò, rán cǐ dì shén xiān zhī fǔ, fēi sú rén dé yóu. yǐ xiōng sù mìng, hé dé dào cǐ, rán yì bù kě jiǔ jū. míng rì dāng fèng bié ěr.
張老揖而入。俄而五雲起於庭中，鸞鳳飛翔，絲竹並作。張老及妹，各乘一鳳，余從乘鶴者十數人，漸上空中，正東而去。望之已沒，猶隱隱聞音樂之聲。韋君在後，小青衣供侍甚謹。迨暮，稍聞笙簧之音，倏忽復到。及下於庭，張老與妻見韋曰：「獨居大寂寞，然此地神仙之府，非俗人得游。以兄宿命，合得到此，然亦不可久居。明日當奉別耳。」

jí shí, mèi fù chū bié xiōng, yīn qín chuán yǔ fù mǔ ér yǐ. zhāng lǎo yuē: rén shì xiá yuǎn, bù jí zuò shū.
及時，妹復出別兄，殷勤傳語父母而已。張老曰：「人世遐遠，不及作書。」

fèng jīn èr shí yì, bìng yǔ yī gù xí mào, yuē: xiōng ruò wú qián, kě yú yáng zhōu běi dǐ mài yào wáng lǎo jiā, qǔ yī qiān wàn, chí cǐ wèi xìn.
奉金二十鎰，並與一故席帽，曰：「兄若無錢，可於揚州北邸賣藥王老家，取一千萬，持此為信。」

suì bié, fù lìng kūn lún nú sòng chū. què dào tiān tán, kūn lún nú bài bié ér qù. wéi zì hé jīn ér guī. qí jiā jīng yà wèn zhī, huò yǐ wèi shén xiān, huò yǐ wèi yāo wàng, bù zhī suǒ wèi. wǔ liù nián jiān, jīn jǐn, yù qǔ wáng lǎo qián, fù yí qí wàng. huò yuē: qǔ ěr xǔ jiàn, bù chí yī zì, cǐ mào ān zú xìn?
遂別，復令崑崙奴送出。卻到天壇，崑崙奴拜別而去。韋自荷金而歸。其家驚訝問之，或以為神仙，或以為妖妄，不知所謂。五六年間，金盡，欲取王老錢，復疑其妄。或曰：「取爾許餞，不持一字，此帽安足信？」

jì ér kùn jí, qí jiā qiáng bī zhī yuē: bì bù dé qián, yì hé shāng.
既而困極，其家強逼之曰：「必不得錢，亦何傷。」

nǎi zài yáng zhōu, rù běi dǐ, ér wáng lǎo zhě fāng dāng sì chén yào. wéi qián yuē: sǒu hé xìng?
乃在揚州，入北邸，而王老者方當肆陳藥。韋前曰：「叟何姓？」

yuē: xìng wáng.
曰：「姓王。」

wéi yuē: zhāng lǎo lìng qǔ qián yī qiān wàn, chí cǐ mào wèi xìn.
韋曰：「張老令取錢一千萬，持此帽為信。」

wáng yuē: qián jí shí yǒu, xí mào shì hū?
王曰：「錢即實有，席帽是乎？」

wéi yuē: sǒu kě yàn zhī, qǐ bù shí yé?
韋曰：「叟可驗之，豈不識耶？」

wáng lǎo wèi yǔ, yǒu xiǎo nǚ chū qīng bù hán zhōng, yuē: zhāng lǎo cháng guò, lìng fèng mào dǐng, qí shí wú zào xiàn, yǐ hóng xiàn fèng zhī. xiàn sè shǒu zōng, jiē kě mù yàn.
王老未語，有小女出青布韓中，曰：「張老常過，令縫帽頂，其時無皂線，以紅線縫之。線色手蹤，皆可目驗。」

yīn qǔ kàn zhī, guǒ shì yě. suì dé zài qián ér guī, nǎi xìn zhēn shén xiān yě. qí jiā yòu sī nǚ, fù qiǎn yì fāng wǎng tiān tán nán xún zhī. dào jí qiān shān wàn shuǐ, bù fù yǒu lù. shí féng qiáo rén, yì wú zhī zhāng lǎo zhuāng zhě, bēi sī hào rán ér guī. jǔ jiā yǐ wèi xiān sú lù shū, wú xiāng jiàn qī. yòu xún wáng lǎo, yì qù yǐ. hòu shù nián, yì fāng ǒu yóu yáng zhōu, xián xíng běi dǐ qián, hū jiàn zhāng jiā kūn lún nú qián yuē: dà láng jiā zhōng hé rú? niáng zǐ suī bù dé guī, rú rì shì zuǒ yòu. jiā zhōng shì wú jù xì, mò bù zhī zhī.
因取看之，果是也。遂得載錢而歸，乃信真神仙也。其家又思女，復遣義方往天壇南尋之。到即千山萬水，不復有路。時逢樵人，亦無知張老莊者，悲思浩然而歸。舉家以為仙俗路殊，無相見期。又尋王老，亦去矣。後數年，義方偶游揚州，閒行北邸前，忽見張家崑崙奴前曰：「大郎家中何如？娘子雖不得歸，如日侍左右。家中事無巨細，莫不知之。」

yīn chū huái jīn shí jīn yǐ fèng yuē: niáng zǐ lìng sòng yǔ dà láng jūn, ā láng yǔ wáng lǎo huì yǐn yú cǐ jiǔ jiā. dà láng qiě zuò, kūn lún dāng rù bào.
因出懷金十斤以奉曰：「娘子令送與大郎君，阿郎與王老會飲於此酒家。大郎且坐，崑崙當入報。」

yì fāng zuò yú jiǔ qí xià, rì mù bù jiàn chū, nǎi rù guān zhī, yǐn zhě mǎn zuò, zuò shàng bìng wú èr lǎo, yì wú kūn lún. qǔ jīn shì zhī, nǎi zhēn jīn yě. jīng tàn ér guī. yòu yǐ gōng shù nián zhī shí, hòu bù fù zhī zhāng lǎo suǒ zài.
義方坐於酒旗下，日暮不見出，乃入觀之，飲者滿坐，坐上並無二老，亦無崑崙。取金視之，乃真金也。驚嘆而歸。又以供數年之食，後不復知張老所在。