strong lǐ èr shí wǔ yán gé èr shí wǔ jiā lǐ shí strong
禮二十五 沿革二十五 嘉禮十
huáng tài hòu huáng hòu chē hé
皇太后皇后車輅
zhōu hàn hòu hàn jìn sòng qí hòu wèi běi qí hòu zhōu suí dà táng
(周 漢 後漢 晉 宋 齊 後魏 北齊 後周 隋 大唐)
zhōu lǐ, wáng hòu zhī wǔ hé: zhòng dí, yáng miàn zhū zǒng zhòng dí, dí, zhì yǔ, liǎng zhòng wèi bì, cóng wáng jì sì suǒ chéng yě. yàn dí, lēi miàn huì zǒng yàn dí, cì qí yǔ, shǐ xiāng pò jìn, yàn qí běn yě. lēi miàn wèi yǐ rú yù lóng lēi zhī wéi wèi dāng miàn shì. huì zǒng, yǐ huà zēng wèi zhī, cóng wáng bīn xiǎng suǒ chéng yě. ān chē, diāo miàn yī zǒng. jiē yǒu róng gài. ān chē, zuò chéng chē yě. fán fù rén chē, jiē zuò chéng. róng wèi chān chē. yī zǒng, qīng hēi sè zēng wèi zhī, wú bì. cháo jiàn yú wáng suǒ chéng, qù shì. dí chē, bèi miàn zǔ zǒng, yǒu wò dí chē, bù zhòng bù yàn, yǐ dí shì chē zhī cè. bèi miàn, bèi shì lēi zhī dāng miàn. yǒu wò zé wú gài yǐ, rú jīn píng chē. hòu chéng yǐ chū sāng. niǎn chē, zǔ wǎn, yǒu shà, yǔ gài. niǎn chē, bù yán shì, míng wú dí zǒng zhī shì, hòu jū gōng cóng róng suǒ chéng, dàn qī ér yǐ. wèi quán lún, rén wǎn zhī yǐ xíng. yǒu shà, suǒ yǐ yù fēng chén. yǐ yǔ zuò xiǎo gài, wèi yì rì yě.
周禮,王后之五輅:重翟,鍚面朱總;(重翟,翟,雉羽,兩重為蔽,從王祭祀所乘也。)厭翟,勒面繢總;(厭翟,次其羽,使相迫近,厭其本也。勒面謂以如玉龍勒之韋為當面飾。繢總,以畫繒為之,從王賓饗所乘也。)安車,雕面鷖總。皆有容蓋。(安車,坐乘車也。凡婦人車,皆坐乘。容謂幨車。鷖總,青黑色繒為之,無蔽。朝見於王所乘,去飾。)翟車,貝面組總,有幄;(翟車,不重不厭,以翟飾車之側。貝面,貝飾勒之當面。有幄則無蓋矣,如今軿車。後乘以出桑。)輦車,組輓,有翣,羽蓋。(輦車,不言飾,明無翟總之飾,後居宮從容所乘,但漆而已。為輇輪,人輓之以行。有翣,所以御風塵。以羽作小蓋,為翳日也。)
hàn huáng hòu yuān hé, qīng yǔ gài, jià sì mǎ, pèi jiǔ yóu.
漢皇后鴛輅,青羽蓋,駕四馬,旆九斿。
hòu hàn tài huáng tài hòu huáng tài hòu huáng hòu fǎ jià, jiē yù jīn gēn chē, zhòng dí, yǔ gài, jiā qīng jiāo luò wéi shang. qí fēi fǎ jià, zé chéng zǐ jì píng chē, yún mù jù wén huà zhōu, huáng jīn tú wǔ mò, wǔ mò, yuán yī, gǔ èr, xiāng èr, gòng wǔ yě. gài shī jīn huā. jià sān mǎ, zuǒ yòu fēi. yīng shào hàn guān yí:" míng dì yǒng píng qī nián, guāng liè yīn huáng hòu zàng, hún chē, luán hé, qīng yǔ gài, jià sì mǎ, qí jiǔ yóu, qián yǒu fāng xiāng fèng huáng chē." cǐ yīn qián hàn jiù zhì yě.
後漢太皇太后、皇太后、皇后法駕,皆御金根車,重翟,羽蓋,加青交絡帷裳。其非法駕,則乘紫罽軿車,雲〈木虡〉文畫輈,黃金塗五末,(五末,轅一,轂二,箱二,共五也。)蓋施金花。駕三馬,左右騑。(應劭漢官儀:"明帝永平七年,光烈陰皇后葬,魂車,鸞輅,青羽蓋,駕四馬,旂九斿,前有方相、鳳凰車。"此因前漢舊制也。)
jìn zhì, hòu chéng zhòng dí yǔ gài jīn gēn chē, jiā qīng luò, qīng wéi shang, yún mù jù huà yuán, huáng jīn tú wǔ mò, gài zhǎo shī jīn huá, jià sān mǎ, zuǒ yòu fēi. qí miào jiàn xiǎo jià, zé chéng zǐ jì píng chē, shì jí jià mǎ rú zhòng dí. fēi fǎ jià zé huáng tài hòu chéng niǎn, huáng hòu chéng huà lún chē. hòu xiān cán, chéng yóu huà yún mǔ ān chē, jià liù guī mǎ guī, qiǎn hēi sè. guī yīn guì. yóu huà liǎng yuán ān chē, jià wǔ guī mǎ, wèi fù yòu, jīn báo shí shān píng zǐ jiàng jì píng chē, jiē jià sān guī mǎ.
晉制,後乘重翟羽蓋金根車,加青絡,青帷裳,雲〈木虡〉畫轅,黃金塗五末,蓋爪施金華,駕三馬,左右騑。其廟見小駕,則乘紫罽軿車,飾及駕馬如重翟。非法駕則皇太后乘輦,皇后乘畫輪車。後先蠶,乘油畫雲母安車,駕六騩馬;(騩,淺黑色。騩音貴。)油畫兩轅安車,駕五騩馬,為副;又,金薄石山軿、紫絳罽軿車,皆駕三騩馬。
sòng yīn zhī, fǎ jià chéng zhòng dí. xiān cán chéng yóu huà yún mǔ ān chē. yuán jiā zhōng dōng gōng yí jì yún" zhōng gōng pū yù zhòng dí jīn gēn chē".
宋因之,法駕乘重翟。先蠶乘油畫雲母安車。(元嘉中東宮儀記雲"中宮仆御重翟金根車"。)
qí yīn zhī. zhòng dí chē, jiā jīn tú xiào jù, bái dì rén mǎ jǐn tiē, xiāng yǐn xī, hòu hù, bái yá de tiē, jīn tú miàn dīng, qī huà lún, tiě dāng, jīn tú zòng róng hòu lù guǒ, shī zi xiá, è jiē shī jīn tú chī shǒu jí lóng què děng zhū shì. è héng shàng shī jīn bó shān, yòu yǒu jīn tú zhǎng jiǎo bā shǒu. gài shì jīn tú zhǎo zhī zǐ huā èr shí bā, qīng yóu xié bì juàn huáng wén gài, qī bù xiāng zǐ yán huáng wén zǐ wén suí yīn, bì tún. tú kūn fǎn. wài shàng shī jiàng zǐ sī luò. bì qí jiǔ yóu, qǐ jǐ.
齊因之。重翟車,加金塗校具,白地人馬錦帖,箱隱膝,後戶,白牙的帖,金塗面釘,漆畫輪,鐵鐺,金塗縱容後路錁,師子鎋,軛皆施金塗螭首及龍雀等諸飾。軛衡上施金博山,又有金塗長角巴首。蓋飾金塗爪支子花二十八,青油挾碧絹黃紋蓋,漆布箱紫顏黃紋紫紋隋陰,碧芚。(徒昆反。)外上施絳紫絲絡。碧旂九斿,棨戟。
hòu wèi xī píng zhōng, yǒu sī mù shào yì: huáng hòu zhī hé, qí cóng jì zé yù jīn gēn chē, qīn sāng zé yù yún mǔ chē, bìng jià sì mǎ. guī níng zé yù zǐ jì chē, yóu xíng yù ān chē, diào wèn yù gàn jì chē, bìng jià sān mǎ.
後魏熙平中,有司穆紹議:皇后之輅,其從祭則御金根車,親桑則御雲母車,並駕四馬。歸寧則御紫罽車,遊行御安車,弔問御紺罽車,並駕三馬。
běi qí yīn zhī.
北齊因之。
hòu zhōu huáng hòu zhī chē shí èr děng: yī yuē zhòng dí, yǐ cóng huáng dì, sì jiāo méi, xiǎng xiān huáng, cháo huáng tài hòu. èr yuē yàn dí, yǐ jì yīn shè. sān yuē dí hé, yǐ cǎi sāng. sì yuē cuì hé, yǐ cóng huáng dì jiàn bīn kè. wǔ yuē diāo hé, yǐ guī níng. liù yuē zhuàn hé, yǐ lín zhū dào fǎ mén. liù hé jiē yáng miàn zhū zǒng jīn gōu. qī yuē cāng hé, yǐ shì mìng fù jiā. bā yuē qīng hé, jiǔ yuē zhū hé, shí yuē huáng hé, shí yī yuē bái hé, shí èr yuē xuán hé. wǔ shí cháng chū rù zé gōng zhī. liù hé jiē shū miàn huì zǒng.
後周皇后之車十二等:一曰重翟,以從皇帝,祀郊禖,享先皇,朝皇太后。二曰厭翟,以祭陰社。三曰翟輅,以採桑。四曰翠輅,以從皇帝見賓客。五曰雕輅,以歸寧。六曰篆輅,以臨諸道法門。六輅皆鍚面、朱總、金鈎。七曰蒼輅,以適命婦家。八曰青輅,九曰朱輅,十曰黃輅,十一曰白輅,十二曰玄輅。五時常出入則供之。六輅皆疏面、繢總。
suí kāi huáng chū, lǐ dé lín zòu, yòng hòu wèi xī píng mù shào yì huáng hòu zhī hé. hòu zhe lìng, zhì: zhòng dí, qīng zhì, jīn shì zhū mò, zhū lún, jīn gēn zhū yá, qí xiāng shì yǐ zhòng dí yǔ, qīng yóu chuáng zhū lǐ, tōng xiǎn, xiù zǐ wéi, zhū sī luò wǎng, xiù zǐ luò dài, bā luán zài héng, lòu yáng, pán yīng shí èr jiù, jīn jīn miè fāng xì, chā dí wěi, zhū zǒng, jià cāng lóng, shòu cè cóng sì jiāo méi xiǎng miào zé gōng zhī. yàn dí, chì zhì, jīn shì zhū mò, zhū lún huà zhū yá, qí xiāng shì yǐ dí yǔ, zǐ yóu chuáng zhū lǐ, tōng xiǎn, hóng jǐn wéi, zhū sī luò wǎng, hóng jǐn luò dài, yú rú zhòng dí, jià chì liú, qīn sāng gōng zhī. dí chē, huáng zhì, jīn shì zhū mò, zhū lún huà zhū yá, chē cè shì yǐ dí yǔ, huáng yóu chuáng huáng lǐ, tōng xiǎn, bái hóng jǐn wéi, zhū sī luò wǎng, bái hóng jǐn luò dài, yú rú zhòng dí, jià huáng liú, guī níng zé gōng zhī. zhū pán yīng zhī sè, jiē cóng chē zhì. ān chē, chì zhì, jīn shì, zǐ tōng xiǎn zhū lǐ, jià sì mǎ, lín xìng jí diào zé gōng zhī. niǎn chē, jīn shì, tóng yú péng niǎn, tōng xiǎn, bān lún, jià sì mǎ, gōng yuàn jìn xíng zé chéng zhī. shǔ chē sān shí liù chéng.
隋開皇初,李德林奏,用後魏熙平穆紹議皇后之輅。後著令,制:重翟,青質,金飾諸末,朱輪,金根朱牙,其箱飾以重翟羽,青油幢朱里,通幰,繡紫帷,朱絲絡網,繡紫絡帶,八鸞在衡,鏤鍚,鞶纓十二就,金釒滅方釳,插翟尾,朱總,駕蒼龍,受冊、從祀郊禖、享廟則供之。厭翟,赤質,金飾諸末,朱輪畫朱牙,其箱飾以翟羽,紫油幢朱里,通幰,紅錦帷,朱絲絡網,紅錦絡帶,餘如重翟,駕赤騮,親桑供之。翟車,黃質,金飾諸末,朱輪畫朱牙,車側飾以翟羽,黃油幢黃里,通幰,白紅錦帷,朱絲絡網,白紅錦絡帶,餘如重翟,駕黃騮,歸寧則供之。諸鞶纓之色,皆從車質。安車,赤質,金飾,紫通幰朱里,駕四馬,臨幸及吊則供之。輦車,金飾,同於蓬輦,通幰,班輪,駕四馬,宮苑近行則乘之。屬車三十六乘。
dà táng yīn suí zhì, zhòng dí yàn dí dí chē ān chē, qí shì bù yì. yòu zhì sì wàng chē, zhū zhì, zǐ yóu tōng xiǎn, yóu huà luò dài, bài líng lín diào zé gōng zhī. yòu zhì jīn gēn chē, zhū zhì, zǐ yóu tōng xiǎn, yóu huà luò dài, zhū sī luò wǎng, cháng xíng zé gōng zhī.
大唐因隋制,重翟、厭翟、翟車、安車,其飾不易。又制四望車,朱質,紫油通幰,油畫絡帶,拜陵、臨吊則供之。又制金根車,朱質,紫油通幰,油畫絡帶,朱絲絡網,常行則供之。
huáng tài zǐ huáng zǐ chē hé
皇太子皇子車輅
zhōu hàn wèi jìn dōng jìn sòng qí liáng chén hòu wèi běi qí suí dà táng
(周 漢 魏 晉 東晉 宋 齊 梁 陳 後魏 北齊 隋 大唐)
zhōu zhì, jīn chē shì zhǎng wáng wǔ hé, jīn hé, jiàn dà qí, yǐ fēng tóng xìng. tóng xìng, wèi wáng zǐ mǔ dì, lǜ yǐ gōng dé chū fēng, ruò lǔ wèi zhī shǔ.
周制,巾車氏掌王五輅,金輅,建大旂,以封同姓。(同姓,謂王子母弟,率以功德出封,若魯衛之屬。)
hàn huáng tài zǐ huáng zǐ jiē ān chē, zhū bān lún, fēi líng, qīng gài, jīn huā, yǐ hǔ fú lù, mù jù wén huà fān wén zhōu, jí yáng tóng, jīn tú wǔ mò. qí jiǔ yóu jiàng lóng. huáng zǐ wèi wáng, xī yǐ chéng zhī. huáng sūn lǜ chē yǐ cóng. jiē zuǒ yòu fēi, sān mǎ. míng huáng sūn chē.
漢皇太子、皇子皆安車,朱班輪,飛軨,青蓋,金花,倚虎伏鹿,〈木虡〉文畫轓文輈,吉陽筩,金塗五末。旂九斿降龍。皇子為王,錫以乘之。皇孫綠車以從。皆左右騑,三馬。(名皇孫車。)
wèi yīn zhī. wén dì wèn:" dōng píng wáng yǒu hé, wèi shì tè cì hū?" zhèng chēng duì yuē:" tiān zǐ wǔ hé, jīn hé yǐ fēng, tóng xìng zhū hóu dé yǔ tiān zǐ tóng chéng jīn hé, fēi tè cì."
魏因之。文帝問:"東平王有輅,為是特賜乎?"鄭稱對曰:"天子五輅,金輅以封,同姓諸侯得與天子同乘金輅,非特賜。"
jìn yīn wèi. ān chē ér jià sān mǎ, fēi fǎ jià zé chéng huà lún chē, shàng kāi sì wàng, lǜ yóu chuáng, zhū sī shéng luò, liǎng xiāng lǐ shì yǐ jīn jǐn, huáng jīn tú wǔ mò. qí fù chē sān shèng, xíng zhì rú suǒ chéng, dàn bù huà lún ěr. wáng qīng gài chē, huáng sūn lǜ gài chē, bìng jià sān, zuǒ yòu fēi.
晉因魏。安車而駕三馬,非法駕則乘畫輪車,上開四望,綠油幢,朱絲繩絡,兩箱裡飾以金錦,黃金塗五末。其副車三乘,形制如所乘,但不畫輪耳。王青蓋車,皇孫綠蓋車,並駕三,左右騑。
dōng jìn ān dì shí, chéng hòu shān ān chē, zhì rú jīn hé.
東晉安帝時,乘後山安車,制如金輅。
sòng yīn zhī. huáng zǐ wèi wáng, yì xī yǐ huáng tài zǐ zhī ān chē. huáng sūn lǜ chē, yì yīn jiù fǎ.
宋因之。皇子為王,亦錫以皇太子之安車。皇孫綠車,亦因舊法。
qí huáng tài zǐ chéng xiàng hé, xiào shì rú yù, qí qí jiǔ yóu jiàng lóng.
齊皇太子乘象輅,校飾如御,旂旗九斿降龍。
liáng yīn qí xiàng hé zhì luán hé, jià sān, zuǒ yòu fēi, zhū bān lún, yǐ shòu jiào, fú lù shì, jiǔ yóu, jiàng lóng, qīng gài, huà fān, wén zhōu, huáng jīn tú wǔ mò. yǐ huà lún chē wèi fù. cháng chéng huà lún, zé yī shū chē wèi fù. qí huà lún chē, shàng kāi sì wàng, lǜ yóu chuáng, zhū shéng luò, liǎng xiāng lǐ shì yǐ jīn jǐn.
梁因齊象輅制鸞輅,駕三,左右騑,朱班輪,倚獸較,伏鹿軾,九斿,降龍,青蓋,畫轓,文輈,黃金塗五末。以畫輪車為副。常乘畫輪,則衣書車為副。其畫輪車,上開四望,綠油幢,朱繩絡,兩箱裡飾以金錦。
chén yīn liáng zhì.
陳因梁制。
hòu wèi chéng jīn hé, zhū gài, chì zhì, jià sì mǎ.
後魏乘金輅,朱蓋,赤質,駕四馬。
běi qí yīn zhī.
北齊因之。
suí huáng tài zǐ jīn hé, chì zhì, jīn shì zhū mò, zhòng jiào, xiāng huà mù jù wén niǎo shòu, huáng wū, fú lù shì, lóng zhōu. jīn fèng yī, zài shì qián. shè zhàng chén. zhū gài huáng lǐ, lún huà zhū yá. zuǒ jiàn qí, jiǔ yóu, yòu zài tà jǐ. qí shǒu jīn lóng tóu, xián jié shòu jí líng ruí. jià chì liú sì. bā luán zài héng, èr líng zài shì. jīn jīn miè fāng xì, chā dí wěi wǔ jiāo, lòu yáng, pán yīng jiǔ jiù. cóng sì xiǎng miào zhèng dōng dà cháo nà fēi zé chéng zhī. yáo chē, jīn shì zhū mò, zǐ tōng xiǎn, zhū lǐ, jià yī mǎ, wǔ rì cháng cháo jí cháo xiǎng gōng guān, chū rù háng dào chéng zhī. sì wàng chē, jīn shì zhū mò, zǐ yóu chuáng tōng xiǎn zhū lǐ, zhū sī luò wǎng, jià yī mǎ, diào lín zé chéng zhī.
隋皇太子金輅,赤質,金飾諸末,重較,箱畫〈木虡〉文鳥獸,黃屋,伏鹿軾,龍輈。金鳳一,在軾前。設障塵。朱蓋黃里,輪畫朱牙。左建旂,九斿,右載闒戟。旂首金龍頭,銜結綬及鈴緌。駕赤騮四。八鑾在衡,二鈴在軾。金釒滅方釳,插翟尾五焦,鏤鍚,鞶纓九就。從祀享廟、正冬大朝、納妃則乘之。軺車,金飾諸末,紫通幰,朱里,駕一馬,五日常朝及朝饗宮官,出入行道乘之。四望車,金飾諸末,紫油幢通幰朱里,朱絲絡網,駕一馬,吊臨則乘之。
dà táng yīn suí zhì.
大唐因隋制。
gōng hóu dài fū děng chē hé
公侯大夫等車輅
zhōu hàn hòu hàn jìn sòng qí liáng hòu wèi běi qí hòu zhōu suí dà táng
(周 漢 後漢 晉 宋 齊 梁 後魏 北齊 後周 隋 大唐)
zhōu zhì, jīn chē zhǎng wáng wǔ hé," xiàng hé yǐ fēng yì xìng, gé hé yǐ fēng sì wèi, mù hé yǐ fēng fān guó". yì xìng, wáng shēng jiù yě. sì wèi, sì fāng zhū hóu shǒu wèi zhě, mán fú yǐ nèi yě. fān guó, wèi jiǔ zhōu zhī wài, yí fú zhèn fú fān fú yě. yòu yuē:" fú chē wǔ chéng: fú chē, fú shi zhě zhī chē yě. gū chéng xià zhuàn, wèi wǔ sè huà gǔ yuē yě. qīng chéng xià màn, xià màn, yì wǔ cǎi huà, wú zhuàn. dài fū chéng mò chē, mò chē, bù huà, dàn yǐ qī gé chē ér yǐ. shì chéng zhàn chē, bù gé mán ér qī yě. shù rén chéng yì chē." fāng xiāng kě zài rèn qì yǐ gōng yì.
周制,巾車掌王五輅,"象輅以封異姓,革輅以封四衛,木輅以封藩國"。(異姓,王甥舅也。四衛,四方諸侯守衛者,蠻服以內也。蕃國,謂九州之外,夷服、鎮服、蕃服也。)又曰:"服車五乘:(服車,服事者之車也。)孤乘夏篆,(謂五色畫轂約也。)卿乘夏縵,(夏縵,亦五采畫,無篆。)大夫乘墨車,(墨車,不畫,但以漆革車而已。)士乘棧車,(不革鞔而漆也。)庶人乘役車。"(方箱可載任器以供役。)
hàn jǐng dì zhōng yuán wǔ nián, shǐ zhào liù bǎi shí yǐ shàng shī chē fān, dé tóng wǔ mò, è yǒu jí yáng tóng. zhōng èr qiān dàn yǐ shàng yòu fēi, sān bǎi shí yǐ shàng zào bù gài, qiān dàn yǐ shàng zào zēng fù gài, èr bǎi shí yǐ xià bái bù gài, jiē yǒu sì wéi gàng yī. jiǎ rén bù dé chéng mǎ chē. chú lì chì huà gàng, qí yú jiē qīng. gǔ jīn zhù yuē:" wǔ dì tiān hàn sì nián, lìng zhū hóu wáng dà guó zhū lún, tè hǔ jū qián, zuǒ sì yòu mí. xiǎo guó tè xióng jū qián, mí jiē jū zuǒ yòu." dà shǐ chē, lì chéng, jià sì, chì wéi shang. chí jié zhě, zhòng dǎo cóng: zéi cáo chē fǔ chē dū chē gōng cáo chē, jiē liǎng dà chē, suǒ nǔ shí èr rén pì chē sì rén cóng chē sì chéng. xiǎo shǐ chē, bù lì chéng, yǒu fēi, chì píng ní yóu, zhòng jiàng wéi. dǎo wú fǔ chē. jìn xiǎo shǐ chē, lán yú chì gǔ, bái gài chì wéi, cǐ zhuī bǔ kǎo àn, yǒu suǒ chì qǔ zhě suǒ chéng. zhū shǐ chē jiē zhū bān lún, sì fú, chì héng è. gōng qīng èr qiān dàn, jiāo miào míng táng sì líng, fǎ chū, jiē dà chē, lì chéng, jià sì tā chū, chéng ān chē. dà xíng zài chē, qí shì rú jīn gēn chē, jiā shī zǔ lián bì jiāo luò sì jiǎo, jīn lóng shǒu xián bì, chuí wǔ cǎi, xī yǔ liú sū qián hòu, yún qì huà wéi shang, mù jù wén huà fān, zhǎng yú chē děng. jià bù shī mǎ. bù shī mǎ zhě, chún bái luò mǎ yě, yǐ hēi yào zhuó qí shēn wèi wǔ wén. gōng qīng yǐ xià zhì xiàn sān bǎi shí, wǔ lì zéi cáo dū zéi gōng cáo, jiē dài jiàn, sān chē dǎo zhǔ bù zhǔ jì, liǎng chē wèi cóng. xiàn lìng yǐ shàng, jiā dǎo fǔ chē. niú chē, wǔ dì tuī ēn zhī mò, zhū hóu yǒu guǎ ruò zhě, chéng niú chē, qí hòu niú chē shāo tōng guì zhě suǒ chéng.
漢景帝中元五年,始詔六百石以上施車轓,得銅五末,軛有吉陽筩。中二千石以上右騑,三百石以上皂布蓋,千石以上皂繒覆蓋,二百石以下白布蓋,皆有四維槓衣。賈人不得乘馬車。除吏赤畫槓,其餘皆青。(古今注曰:"武帝天漢四年,令諸侯王大國朱輪,特虎居前,左兕右麋。小國特熊居前,麋皆居左右。")大使車,立乘,駕駟,赤帷裳。持節者,重導從:賊曹車、斧車、督車、功曹車,皆兩;大車,璅弩十二人;辟車四人;從車四乘。小使車,不立乘,有騑,赤屏泥油,重絳帷。導無斧車。近小使車,蘭輿赤轂,白蓋赤帷,此追捕考按,有所敕取者所乘。諸使車皆朱班輪,四輻,赤衡軛。公、卿、二千石,郊廟、明堂、祀陵,法出,皆大車,立乘,駕駟;他出,乘安車。大行載車,其飾如金根車,加施組連璧交絡四角,金龍首銜璧,垂五采,析羽流蘇前後,雲氣畫帷裳,〈木虡〉文畫轓,長輿車等。駕布施馬。(布施馬者,純白駱馬也,以黑藥灼其身為武文。)公卿以下至縣三百石,五吏、賊曹、督賊功曹,皆帶劍,三車導;主簿、主記,兩車為從。縣令以上,加導斧車。牛車,武帝推恩之末,諸侯有寡弱者,乘牛車,其後牛車稍通貴者所乘。
hòu hàn zhì, gōng hóu chéng ān chē, zhū bān lún, fēi líng, yǐ lù jiào, fú xióng shì, zào zēng gài, hēi fān, yòu fēi, qí jiǔ yóu, lòu yáng chā máo, zhū biāo zhū lù, zhū wén, jiàng shàn hàn, qīng chì yàn wěi. qīng yǐ xià yǒu fēi zhě, tí shàn hàn. zhōng èr qiān dàn èr qiān dàn jiē zào gài, zhū liǎng fān. qiān dàn liù bǎi shí zhū zuǒ fān.
後漢制,公侯乘安車,朱班輪,飛軨,倚鹿較,伏熊軾,皂繒蓋,黑轓,右騑,旂九斿,鏤鍚叉旄,朱鑣朱鹿,朱文,絳扇汗,青翅燕尾。卿以下有騑者,緹扇汗。中二千石二千石皆皂蓋,朱兩轓。千石六百石朱左轓。
jìn zhì, yún mǔ chē, yǐ yún mǔ shì dú chē, yǐ cì wáng gōng. zào lún chē, jià sì niú, xíng rú dú chē, zào qī lún gǔ, shàng jiā qīng yóu chuáng, zhū sī shéng luò, zhū wáng sān gōng yǒu xūn dé zhě tè jiā zhī. wèi zhì gōng, huò sì wàng sān wàng jiā wàng chē. yóu chuáng chē, jià niú, rú dú chē zào lún, dàn bù qī gǔ, wáng gōng dà chén yǒu xūn dé zhě tè gěi zhī. tōng xiǎn chē, jià niú, rú dú chē, dàn jǔ qí xiǎn tōng fù chē shàng, zhū wáng sān gōng bìng chéng zhī. wǔ dì zhào gěi wèi shū yáng suì sì wàng xiǎo chē. sān wàng rú sì wàng. yóu chuáng luò chē, shì sān wàng ér jiǎn, wáng gōng jiā lǐ zhě chéng, cì sān wàng. píng chéng chē, zhú diàn zi bì, mù zī yú wèi lún. tōng xiǎn, qí hòu xíng lóng qiān, jīn tú zhī zǐ huā niǔ, yuán tóu hòu shāo dá fú shén chéng tú. shù rén yì rán. sān gōng zhū wáng suǒ chéng. zì sì wàng zhì píng chéng, jiē tóng xiào shì. zhū gōng gěi cháo chē jià sì ān chē hēi ěr jià sān. zì jì jiǔ yuàn xià jí lìng shǐ, jiē zào líng. tè jìn yǐ xià, zhū jiāng jūn fēi chí jié dū du zhě, gěi ān chē hēi ěr jià èr. sān gōng jiǔ qīng èr qiān dàn, jiē dà chē lì chéng, jià sì. qù wèi zhì shì gào lǎo, cì ān chē jià sì. jùn xiàn gōng hóu, ān chē jià èr, yòu fēi, jiē zhū bān lún, yǐ lù jiào, fú xióng shì, zào zēng gài. qí yóu, gōng bā, hóu qī, qīng wǔ, jiē huà jiàng lóng. zhōng èr qiān dàn èr qiān dàn, jiē zào gài, zhū liǎng fān, tóng wǔ mò, jià èr. qiān dàn liù bǎi shí, zhū zuǒ fān. wáng gōng zhī yuán zǐ shè mìng lǐ guó zhě, ān chē, jià sān, qí qī yóu, fēng hóu zhī yuán zǐ wǔ yóu. dà shǐ chē, lì chéng, jià sì, chì wéi shang, zōu qí dǎo cóng, gōng qīng èr qiān dàn jiāo miào shàng líng cóng jià suǒ chéng. xiǎo shǐ chē, bù lì chéng, jià sì, qīng chē zhī liú yě. lán yú jiē zhū, chì gǔ, chì píng ní, bái gài, chì wéi shang. yòu bié yǒu xiǎo shǐ chē, chì gǔ zào gài, zhuī bǔ chì qǔ zhě suǒ chéng. fán zhū shǐ chē, jiē zhū bān lún, chì héng è. zhuī fēng chē, qù xiǎo gài, jiā tōng xiǎn, rú yáo chē, jià èr. yǐ xùn sù wèi míng, róng zhèn zhī jiān, shì wèi chuán chéng, yáo chē, gǔ jiāng jūn suǒ chéng chuán yě. àn hàn guì zī píng ér jiàn yáo chē, wèi jìn guì yáo chē ér jiàn zī píng. sān pǐn jiāng jūn yǐ shàng shàng shū lìng yáo chē hēi ěr yǒu hòu hù, pú shè dàn yǒu hòu hù wú ěr, bìng zào lún yě.
晉制,雲母車,以雲母飾犢車,以賜王公。皂輪車,駕四牛,形如犢車,皂漆輪轂,上加青油幢,朱絲繩絡,諸王三公有勛德者特加之。位至公,或四望、三望、夾望車。油幢車,駕牛,如犢車、皂輪,但不漆轂,王公大臣有勛德者特給之。通幰車,駕牛,如犢車,但舉其幰通覆車上,諸王三公並乘之。武帝詔給魏舒陽燧四望小車。三望如四望。油幢絡車,似三望而減,王公加禮者乘,次三望。平乘車,(竹簟子壁,〈木資〉榆為輪。)通幰,(其後形龍牽,金塗支子花紐,轅頭後梢沓伏神承塗。庶人亦然。)三公諸王所乘。自四望至平乘,皆銅校飾。諸公給朝車駕駟、安車黑耳駕三。自祭酒掾下及令史,皆皂零。特進以下,諸將軍非持節都督者,給安車黑耳駕二。三公、九卿、二千石,皆大車立乘,駕四。去位致仕告老,賜安車駕四。郡縣公侯,安車駕二,右騑,皆朱班輪,倚鹿較,伏熊軾,皂繒蓋。旗斿,公八,侯七,卿五,皆畫降龍。中二千石、二千石,皆皂蓋,朱兩轓,銅五末,駕二。千石、六百石,朱左轓。王公之元子攝命理國者,安車,駕三,旗七斿,封侯之元子五斿。大使車,立乘,駕四,赤帷裳,騶騎導從,公卿二千石郊廟上陵從駕所乘。小使車,不立乘,駕四,輕車之流也。蘭輿皆朱,赤轂,赤屏泥,白蓋,赤帷裳。又別有小使車,赤轂皂蓋,追捕敕取者所乘。凡諸使車,皆朱班輪,赤衡軛。追鋒車,去小蓋,加通幰,如軺車,駕二。以迅速為名,戎陣之間,是為傳乘,軺車,古將軍所乘傳也。(按漢貴輜軿而賤軺車,魏晉貴軺車而賤輜軿。三品將軍以上、尚書令軺車黑耳有後戶,僕射但有後戶無耳,並皂輪也。)
sòng yīn jìn, yǒu zhuī fēng chē, yún mǔ chē, sì wàng chē. gōng jí liè hóu suǒ chéng ān chē, yī hàn jiù zhì, jià èr mǎ. qí qí yóu, wáng gōng bā, hóu qī, qīng wǔ, jiē jiàng lóng. gōng qīng zhōng èr qiān dàn jiāo líng fǎ chū, jiē dà chē lì chéng, jià sì tā chū qù wèi zhì shì, jiē ān chē, sì mǎ. zhōng èr qiān dàn jiē zào gài, zhū fān, tóng wǔ mò, jià èr, yòu fēi. wáng gōng zhī shì zǐ shè mìng lǐ guó zhě, ān chē, jià sān, qí qí qī yóu, hóu shì zǐ wǔ yóu.
宋因晉,有追鋒車,雲母車,四望車。公及列侯所乘安車,依漢舊制,駕二馬。旂旗斿,王公八,侯七,卿五,皆降龍。公卿中二千石郊陵法出,皆大車立乘,駕四;他出、去位、致仕,皆安車,四馬。中二千石皆皂蓋,朱轓,銅五末,駕二,右騑。王公之世子攝命理國者,安車,駕三,旂旗七斿,侯世子五斿。
qí zhì, huáng wū chē, jiàn bì qí jiǔ yóu, jiǔ yóu, luán hé yě. gài yǐ huáng zēng wèi lǐ, jīn tú xiào jù, jiàng sī luò. jiǔ mìng shàng gōng suǒ chéng. qīng gài ān chē, zhū fān bān lún, jià yī, zuǒ yòu fēi, tōng xiǎn chē wèi fù, zhū wáng lǐ xíng suǒ chéng. zào gài ān chē, zhū fān qī bān lún, jià yī, tōng xiǎn niú chē wèi fù, sān gōng lǐ xíng suǒ chéng. ān chē, hēi ěr zào gài wèi chē, zhū fān, jià yī, niú chē wèi fù, guó gōng liè hóu lǐ xíng suǒ chéng. mǎ chē, jià yī, jiǔ qīng lǐng hù èr wèi xiāo yóu sì jūn wǔ xiào cóng jiāo líng suǒ chéng. yú tóng jìn fǎ.
齊制,黃屋車,建碧旂九斿,(九斿,鸞輅也。蓋以黃繒為里,金塗校具,絳絲絡。)九命上公所乘。青蓋安車,朱轓班輪,駕一,左右騑,通幰車為副,諸王禮行所乘。皂蓋安車,朱轓漆班輪,駕一,通幰牛車為副,三公禮行所乘。安車,黑耳皂蓋為車,朱轓,駕一,牛車為副,國公列侯禮行所乘。馬車,駕一,九卿、領、護、二衛、驍游、四軍、五校從郊陵所乘。餘同晉法。
liáng zhì, èr qiān dàn sì pǐn yǐ shàng jí liè hóu, jiē gěi yáo chē, jià niú, fú tù xiāng, qīng yóu chuáng, zhū sī luò, gǔ wǎng jiē hēi qī. tiān jiān èr nián lìng, sān gōng kāi fǔ shàng shū lìng, gěi lù fān yáo, shī ěr, hòu hù, zào wǎng. shàng shū pú shè zuǒ yòu guāng lù dài fū shì zhōng zhōng shū jiān lìng mì shū jiān, gěi fèng xiá yáo, hòu hù, zào wǎng. lǐng hù guó zi jì jiǔ tài zǐ zhān shì shàng shū shì zhōng liè qīng děng, gěi liáo ní yáo, wú hòu hù, qī lún. chē qí biāo qí jí zhū wáng chú cì shǐ dài jiāng jūn, gěi lóng què yáo, yǐ jīn yín shì. yù shǐ zhōng chéng gěi fāng gài yáo, xíng xiǎo rú sǎn. zhū wáng sān gōng yǒu xūn dé zhě, jiē tè jiā zào lún chē, jià niú, xíng rú dú chē, dàn wū qī lún gǔ, huáng jīn diāo zhuāng, shàng jiā qīng yóu chuáng, zhū sī luò, tōng xiǎn. wáng gōng jiā lǐ zhě, gěi yóu chuáng luò chē, jià niú, zhū lún huá gǔ.
梁制,二千石四品以上及列侯,皆給軺車,駕牛,伏兔箱,青油幢,朱絲絡,轂輞皆黑漆。天監二年令,三公、開府、尚書令,給鹿轓軺,施耳,後戶,皂輞。尚書僕射、左右光祿大夫、侍中、中書監令、秘書監,給鳳轄軺,後戶,皂輞。領、護、國子祭酒、太子詹事、尚書、侍中、列卿等,給聊泥軺,無後戶,漆輪。車騎、驃騎及諸王除刺史帶將軍,給龍雀軺,以金銀飾。御史中丞給方蓋軺,形小如傘。諸王三公有勛德者,皆特加皂輪車,駕牛,形如犢車,但烏漆輪轂,黃金雕裝,上加青油幢,朱絲絡,通幰。王公加禮者,給油幢絡車,駕牛,朱輪華轂。
hòu wèi sān gōng jí wáng chē, zhū wū qīng gài, zhì tóng wǔ hé, míng yuē gāo chē, jià sān mǎ. shù xìng wáng hóu jí shàng shū lìng pú shè yǐ xià, liè qīng yǐ shàng, bìng gěi yáo chē, jià yī mǎ huò chéng sì wàng tōng xiǎn chē, jià yī niú.
後魏三公及王車,朱屋青蓋,制同五輅,名曰高車,駕三馬。庶姓王侯及尚書令、僕射以下,列卿以上,並給軺車,駕一馬;或乘四望通幰車,駕一牛。
běi qí yīn zhī. wáng shù xìng wáng yí tóng sān sī yǐ shàng, dí wěi shàn, zǐ sǎn. huáng zōng jí sān pǐn yǐ shàng guān, qīng sǎn zhū lǐ. qí qīng sǎn bì lǐ, dá yú shì rén, bù jīn. zhèng cóng yī pǐn zhí shì guān sàn guān jí yí tóng sān sī, chéng yóu zhū luò wǎng chē, chē niú shì de yòng jīn tú jí chún yín. èr pǐn sān pǐn chéng juǎn tōng xiǎn chē, chē niú jīn shì. qī pǐn yǐ shàng, chéng piān xiǎn chē, chē niú shì yǐ tóng.
北齊因之。王、庶姓王、儀同三司以上,翟尾扇,紫傘。皇宗及三品以上官,青傘朱里。其青傘碧里,達於士人,不禁。正從一品執事官、散官及儀同三司,乘油朱絡網車,車牛飾得用金塗及純銀。二品、三品乘卷通幰車,車牛金飾。七品以上,乘偏幰車,車牛飾以銅。
hòu zhōu zhū gōng zhī hé jiǔ. fāng hé gè xiàng fāng zhī sè. bì hé jīn hé, jiē yáng miàn, pán yīng jiǔ jiù, jīn gōu. xiàng hé xī hé bèi hé gé hé zhuàn hé mù hé, jiē shū miàn, pán yīng jiǔ jiù, jiē yǐ zhū bái cāng sān cǎi. zhū hóu zì fāng hé ér xià bā, wú bì hé. zhū bó zì fāng hé ér xià qī, wú jīn hé. zhū zi zì fāng hé ér xià liù, wú xiàng hé. zhū nán zì fāng hé ér xià wǔ, yòu wú xī hé. fán jiù, gè rú qí mìng. sān gōng zhī chē hé jiǔ: sì hé xī hé bèi hé zhuàn hé mù hé xià zhuàn xià màn mò chē zhàn chē. zì zhuàn yǐ shàng, jīn tú zhū mò, yáng, pán yīng, jīn gōu. mù hé yǐ xià, tóng shì zhū mò, shū, pán yīng jiē jiǔ jiù. sān gū zì sì hé ér xià bā, wú xī hé. liù qīng zì sì hé ér xià qī, yòu wú bèi hé. shàng dài fū zì sì hé ér xià liù, yòu wú zhuàn hé. zhōng dài fū zì sì hé ér xià wǔ, yòu wú mù hé. xià dài fū zì sì hé ér xià sì, yòu wú xià zhuàn. shì chē sān: sì chē, mò chē, zhàn chē. fán jiù, gè rú qí mìng shù. zì gū yǐ xià, jiù yǐ zhū lǜ èr cǎi.
後周諸公之輅九。方輅、(各象方之色。)碧輅、金輅,皆鍚面,鞶纓九就,金鈎。象輅、犀輅、貝輅、革輅、篆輅、木輅,皆疏面,鞶纓九就,皆以朱白蒼三采。諸侯自方輅而下八,無碧輅。諸伯自方輅而下七,無金輅。諸子自方輅而下六,無象輅。諸男自方輅而下五,又無犀輅。凡就,各如其命。三公之車輅九:祀輅、犀輅、貝輅、篆輅、木輅、夏篆、夏縵、墨車、輚車。自篆以上,金塗諸末,鍚,鞶纓,金鈎。木輅以下,銅飾諸末,疏,鞶纓皆九就。三孤自祀輅而下八,無犀輅。六卿自祀輅而下七,又無貝輅。上大夫自祀輅而下六,又無篆輅。中大夫自祀輅而下五,又無木輅。下大夫自祀輅而下四,又無夏篆。士車三:祀車,墨車,輚車。凡就,各如其命數。自孤以下,就以朱綠二采。
suí zhì, gōng jí yī pǐn xiàng hé, huáng zhì, xiàng shì zhū mò. jiàn yú, huà yǐ niǎo sǔn. shòu cè gào miào shēng tán shàng rèn qīn yíng jí zàng zé chéng zhī. hóu bó jí èr pǐn sān pǐn gé hé, bái zhì, jiàn yú, huà xióng hǔ. shòu cè gào miào qīn yíng jí zàng zé chéng zhī. zǐ nán jí sì pǐn mù hé, hēi zhì, qī shì. jiàn zhào, huà guī shé. shòu cè gào miào qīn yíng jí zàng zé chéng zhī. xiàng hé yǐ xià, yóu jí jiù shù, gè yī jué pǐn. dú chē zé wèi wǔ cì yáng biāo qī xiāng chē yě, jià niú, zì wáng gōng yǐ xià, zhì wǔ pǐn yǐ shàng, bìng gěi chéng zhī. sān pǐn yǐ shàng, qīng xiǎn zhū lǐ, wǔ pǐn yǐ shàng, gàn xiǎn bì lǐ, jiē bái tóng zhuāng. wéi yǒu cǎn jí diào sàng zhě, zé bù zhāng xiǎn ér chéng tiě zhuāng chē. liù pǐn yǐ xià bù gěi, rèn zì chéng dú chē, fú xǔ shī xiǎn ér chéng. chū, wǔ pǐn yǐ shàng, chéng piān xiǎn chē, qí hòu xián qí bù měi, tíng bù xíng yòng, yǐ gèn xiǎn dài zhī. sān pǐn yǐ shàng, tōng xiǎn chē zé qīng bì, yī pǐn yáo chē, yóu xiǎn zhū wǎng, wéi chē hé yī děng, tīng chì shǐ dé chéng zhī.
隋制,公及一品象輅,黃質,象飾諸末。建旟,畫以鳥隼。受冊、告廟、升壇、上任、親迎及葬則乘之。侯伯及二品三品革輅,白質,建旟,畫熊虎。受冊、告廟、親迎及葬則乘之。子男及四品木輅,黑質,漆飾。建旐,畫龜蛇。受冊、告廟、親迎及葬則乘之。象輅以下,斿及就數,各依爵品。犢車則魏武賜楊彪七香車也,駕牛,自王公以下,至五品以上,並給乘之。三品以上,青幰朱里,五品以上,紺幰碧里,皆白銅裝。唯有慘及弔喪者,則不張幰而乘鐵裝車。六品以下不給,任自乘犢車,弗許施幰而乘。初,五品以上,乘偏幰車,其後嫌其不美,停不行用,以亘幰代之。三品以上,通幰車則青壁,一品軺車,油幰朱網,唯車輅一等,聽敕始得乘之。
dà táng wáng gōng yǐ xià chē hé, qīn wáng jí wǔ zhí yī pǐn, xiàng hé. zì yú jí èr pǐn sān pǐn, gé hé. sì pǐn, mù hé. wǔ pǐn, yáo chē. xiàng hé, zhū bān lún, bā luán zài héng, zuǒ jiàn qí, qí huà lóng, yī shēng yī jiàng. yòu zài tà jǐ. gé hé, yǐ gé shì, zuǒ jiàn zhān, tōng bó wèi zhān. yú tóng xiàng hé. mù hé, yǐ qī shì zhī, yú tóng gé hé. yáo chē, qū bì, qīng tōng xiǎn. zhū hé, zhì gài qí zhān, jiē zhū. yī pǐn jiǔ yóu, èr pǐn bā yóu, sān pǐn qī yóu, sì pǐn liù yóu, qí pán yīng jiù shù jiē zhǔn cǐ.
大唐王公以下車輅,親王及武職一品,象輅。自餘及二品、三品,革輅。四品,木輅。五品,軺車。象輅,朱班輪,八鑾在衡,左建旂,(旂畫龍,一升一降。)右載闒戟。革輅,以革飾,左建旃,(通帛為旃。)餘同象輅。木輅,以漆飾之,餘同革輅。軺車,曲壁,青通幰。諸輅,質、蓋、旂旃,皆朱。一品九斿,二品八斿,三品七斿,四品六斿,其鞶纓就數皆準此。
zhǔ fēi mìng fù děng chē hé
主妃命婦等車輅
hàn jìn sòng qí liáng běi qí hòu zhōu suí dà táng
(漢 晉 宋 齊 梁 北齊 後周 隋 大唐)
hàn zhì, zhǎng gōng zhǔ chéng chì jì píng chē. dà guì rén guì rén gōng zhǔ wáng fēi fēng jūn yóu huà píng chē, dà guì rén jiā jié huà zhōu, jiē yòu fēi. gōng liè hóu jí èr qiān dàn fū rén, huì cháo ruò qīn cán, gè chéng qí fū zhī ān chē, yòu fēi, jiā jiāo luò wéi shang, jiē zào. fēi gōng huì, bù dé chéng cháo chē, dé chéng qī bù zī píng, tóng wǔ mò.
漢制,長公主乘赤罽軿車。大貴人、貴人、公主、王妃、封君油畫軿車,大貴人加節畫輈,皆右騑。公、列侯及二千石夫人,會朝若親蠶,各乘其夫之安車,右騑,加交絡帷裳,皆皂。非公會,不得乘朝車,得乘漆布輜軿,銅五末。
jìn zhì, sān fū rén yóu píng chē, jià liǎng mǎ, zuǒ fēi. qí guì rén jiā jié huà zhōu. sān fū rén zhù cán, chéng qīng jiāo luò ān chē, jià sān, jiē yǐ zǐ jiàng jì píng chē. jiǔ pín shì fù chéng píng chē, jià sān. zhǎng gōng zhǔ chì jì píng chē, jià liǎng mǎ. gōng zhǔ wáng tài fēi wáng fēi jiē yóu píng chē, jià liǎng mǎ, yòu fēi. gōng zhǔ yóu huà ān chē, jià sān, qīng jiāo luò, yǐ zǐ jiàng jì píng chē jià sān wèi fù, wáng tài fēi sān fū rén yì rú zhī. gōng zhǔ zhù cán, chéng yóu huà ān chē, jià sān. gōng zhǔ yǒu xiān zhì zhě, chéng qīng jiāo luò ān chē, jià sān. zhū wáng fēi gōng tài fū rén fū rén xiàn xiāng jūn zhū jùn gōng hóu tè jìn fū rén zhù cán, chéng zào jiāo luò ān chē, jià sān. zhū hóu jiān guó sì zǐ zhī shì fù shì zhōng cháng shì shàng shū zhōng shū jiān lìng qīng xiào shì fù mìng fù zhù cán, chéng zào jiāo luò ān chē, lì jià. jùn xiàn gōng hóu zhōng èr qiān dàn èr qiān dàn fū rén huì cháo jí cán, gè chéng qí fū zhī ān chē, jiē yòu fēi, zào jiāo luò, zào wéi shang. zì fēi gōng huì zé bù dé chéng cháo chē. wáng fēi tè jìn fū rén fēng jùn jūn, ān chē, jià sān, zào jiāo luò. fēng xiàn xiāng jūn, yóu píng chē, jià liǎng mǎ, yòu fēi.
晉制,三夫人油軿車,駕兩馬,左騑。其貴人加節畫輈。三夫人助蠶,乘青交絡安車,駕三,皆以紫絳罽軿車。九嬪世婦乘軿車,駕三。長公主赤罽軿車,駕兩馬。公主、王太妃、王妃皆油軿車,駕兩馬,右騑。公主油畫安車,駕三,青交絡,以紫絳罽軿車駕三為副,王太妃、三夫人亦如之。公主助蠶,乘油畫安車,駕三。公主有先置者,乘青交絡安車,駕三。諸王妃、公太夫人、夫人、縣鄉君、諸郡公侯特進夫人助蠶,乘皂交絡安車,駕三。諸侯監國嗣子之世婦、侍中常侍尚書中書監令卿校世婦、命婦助蠶,乘皂交絡安車,儷駕。郡縣公侯、中二千石、二千石夫人會朝及蠶,各乘其夫之安車,皆右騑,皂交絡,皂帷裳。自非公會則不得乘朝車。王妃、特進夫人、封郡君,安車,駕三,皂交絡。封縣鄉君,油軿車,駕兩馬,右騑。
sòng zhì, gōng zhǔ ān chē, yǐ zǐ jiàng jì píng chē wèi fù, jià sān. jiǔ pín shì fù píng chē, jià èr. wáng fēi gōng hóu tè jìn fū rén fēng jūn zào jiāo luò ān chē, jià sān. qí guì rén gōng zhǔ wáng fēi fēng jūn yóu píng jià èr, yòu fēi. gōng liè hóu zhōng èr qiān dàn èr qiān dàn fū rén huì cháo jí cán suǒ chéng, yī hàn gù shì.
宋制,公主安車,以紫絳罽軿車為副,駕三。九嬪、世婦軿車,駕二。王妃、公侯特進夫人、封君皂交絡安車,駕三。其貴人、公主、王妃、封君油軿駕二,右騑。公、列侯、中二千石、二千石夫人會朝及蠶所乘,依漢故事。
qí zhì, huáng tài zǐ fēi yàn dí chē, rú zhòng dí, shì ér wēi jiǎn. yóu luò huà ān chē, gōng zhǔ wáng fēi sān gōng tè jìn fū rén suǒ chéng. qí guì rén gōng zhǔ sān fū rén jiǔ pín shì fù sān gōng fēi tè jìn fū rén suǒ chéng zhèng fù, jiē yī hàn jìn.
齊制,皇太子妃厭翟車,如重翟,飾而微減。油絡畫安車,公主、王妃、三公特進夫人所乘。其貴人、公主、三夫人、九嬪、世婦、三公妃、特進夫人所乘正副,皆依漢晉。
liáng tiān jiān èr nián lìng, shàng tái liù gōng zhǎng gōng zhǔ gōng zhǔ zhū wáng tài fēi fēi, jiē dé chéng qīng yóu tà chuáng tōng xiǎn chē, tà chuáng niè xiǎn wèi fù. cǎi nǚ huáng nǚ zhū wáng sì zǐ hóu fū rén, jiē chéng chì yóu tà chuáng chē, yǐ niè xiǎn wèi fù. shì nǚ zhí chéng niè xiǎn zhī chéng.
梁天監二年令,上台、六宮、長公主、公主、諸王太妃、妃,皆得乘青油榻幢通幰車,榻幢涅幰為副。采女、皇女、諸王嗣子、侯夫人,皆乘赤油榻幢車,以涅幰為副。侍女直乘涅幰之乘。
běi qí zhì, zhū gōng zhǔ chéng yóu zhū luò wǎng chē, chē niú shì yòng jīn tú jí chún yín.
北齊制,諸公主乘油朱絡網車,車牛飾用金塗及純銀。
hòu zhōu zhì, zhū gōng fū rén zhī hé chē jiǔ: yàn dí dí hé cuì hé, jiē yáng miàn, zhū zǒng jīn gōu. diāo hé zhuàn hé, jiē lēi miàn, kè bái hēi wéi wèi dāng lú. huì zǒng. zhū hé, huáng hé, bái hé, xuán hé, jiē diāo miàn, kè qī wéi wèi dāng lú. yī zǒng. qīng hēi sè zēng, qí zhe rú zhū zǒng. zhū hóu fū rén zì dí hé ér xià bā, zhū bó fū rén zì cuì hé ér xià qī, zhū zi fū rén zì diāo hé ér xià liù, zhū nán fū rén zì zhuàn hé ér xià wǔ. pán yīng jiù shù, gè shì qí jūn. sān fēi sān gōng fū rén zhī hé jiǔ: zhuàn hé zhū hé huáng hé bái hé xuán hé, jiē lēi miàn, huì zǒng. xià zhuàn xià màn mò chē zhàn chē, jiē diāo miàn, yī zǒng. sān nǚ yì yóu lì fǎn. sān gū nèi zi, zì zhū hé yǐ xià bā. liù pín liù qīng nèi zi, zì huáng hé ér xià qī. shàng yuàn fù zhōng dài fū rú rén, zì xuán hé ér xià wǔ. xià yuàn fù dài fū rú rén, zì xià zhuàn ér xià sì. yù wǎn shì fù rén, zì xià màn ér xià sān. qí pán yīng jiù, gè yǐ qí děng. jiē diàn fú, qī zhī. jūn yǐ chì, qīng dài fū shì yǐ xuán. jūn jià sì, sān zhōu liù pèi. qīng dài fū jià sān, èr zhōu wǔ pèi. shì jià èr, yī zhōu sì pèi.
後周制,諸公夫人之輅車九:厭翟、翟輅、翠輅,皆鍚面,朱總、金鈎。雕輅、篆輅,皆勒面,(刻白黑韋為當顱。)繢總。朱輅,黃輅,白輅,玄輅,皆雕面,(刻漆韋為當顱。)鷖總。(青黑色繒,其著如朱總。)諸侯夫人自翟輅而下八,諸伯夫人自翠輅而下七,諸子夫人自雕輅而下六,諸男夫人自篆輅而下五。鞶纓就數,各視其君。三妃、三公夫人之輅九:篆輅、朱輅、黃輅、白輅、玄輅,皆勒面,繢總。夏篆、夏縵、墨車、輚車,皆雕面,鷖總。三〈女弋〉、(由力反。)三孤內子,自朱輅以下八。六嬪、六卿內子,自黃輅而下七。上媛婦、中大夫孺人,自玄輅而下五。下媛婦、大夫孺人,自夏篆而下四。御婉、士婦人,自夏縵而下三。其鞶纓就,各以其等。皆簟笰,漆之。君以赤,卿大夫士以玄。君駕四,三輈六轡。卿大夫駕三,二輈五轡。士駕二,一輈四轡。
suí zhì, huáng tài zǐ fēi chéng dí chē, yǐ chì wèi zhì, jià sān mǎ, huà yuán jīn shì. dú chē wèi fù, zǐ xiǎn, zhū luò wǎng. liáng dì yǐ xià, bìng chéng dú chē, qīng xiǎn zhū lǐ. sān gōng fū rén gōng zhǔ wáng fēi, bìng dú chē, zǐ xiǎn, zhū luò wǎng. wǔ pǐn yǐ shàng mìng fù, bìng chéng qīng xiǎn, yǔ qí fū tóng.
隋制,皇太子妃乘翟車,以赤為質,駕三馬,畫轅金飾。犢車為副,紫幰,朱絡網。良娣以下,並乘犢車,青幰朱里。三公夫人、公主、王妃,並犢車,紫幰,朱絡網。五品以上命婦,並乘青幰,與其夫同。
dà táng zhì, nèi mìng fù fū rén chéng yàn dí chē, pín chéng dí chē, jié yú yǐ xià shèng ān chē, gè jià èr mǎ. wài mìng fù gōng zhǔ wáng fēi chéng yàn dí chē, jià èr mǎ. zì yú yī pǐn chéng bái tóng shì dú chē, qīng tōng xiǎn, zhū lǐ yóu chuáng, zhū sī luò wǎng, jià niú. èr pǐn yǐ xià qù yóu chuáng luò wǎng, sì pǐn qīng piān xiǎn. qí sān gōng yǐ xià chē hé, jiē tài pú guān zào zhù zhǎng zhī. ruò shòu zhì xíng cè mìng jí èr shí xún líng hūn zàng, zé gěi zhī.
大唐制,內命婦夫人乘厭翟車,嬪乘翟車,婕妤以下乘安車,各駕二馬。外命婦、公主、王妃乘厭翟車,駕二馬。自餘一品乘白銅飾犢車,青通幰,朱里油幢,朱絲絡網,駕牛。二品以下去油幢、絡網,四品青偏幰。其三公以下車輅,皆太僕官造貯掌之。若受制行冊命及二時巡陵、婚葬,則給之。