strong lǐ èr shí wǔ yán gé èr shí wǔ jiā lǐ shí strong
礼二十五 沿革二十五 嘉礼十
huáng tài hòu huáng hòu chē lù
皇太后皇后车辂
zhōu hàn hòu hàn jìn sòng qí hòu wèi běi qí hòu zhōu suí dà táng
(周 汉 后汉 晋 宋 齐 后魏 北齐 后周 隋 大唐)
zhōu lǐ, wáng hòu zhī wǔ lù: zhòng dí, yáng miàn zhū zǒng zhòng dí, dí, zhì yǔ, liǎng chóng wèi bì, cóng wáng jì sì suǒ chéng yě. yàn dí, lēi miàn huì zǒng yàn dí, cì qí yǔ, shǐ xiāng pò jìn, yàn qí běn yě. lēi miàn wèi yǐ rú yù lóng lēi zhī wéi wèi dāng miàn shì. huì zǒng, yǐ huà zēng wèi zhī, cóng wáng bīn xiǎng suǒ chéng yě. ān chē, diāo miàn yī zǒng. jiē yǒu róng gài. ān chē, zuò chéng chē yě. fán fù rén chē, jiē zuò chéng. róng wèi chān chē. yī zǒng, qīng hēi sè zēng wèi zhī, wú bì. cháo jiàn yú wáng suǒ chéng, qù shì. dí chē, bèi miàn zǔ zǒng, yǒu wò dí chē, bù zhòng bù yàn, yǐ dí shì chē zhī cè. bèi miàn, bèi shì lēi zhī dāng miàn. yǒu wò zé wú gài yǐ, rú jīn píng chē. hòu chéng yǐ chū sāng. niǎn chē, zǔ wǎn, yǒu shà, yǔ gài. niǎn chē, bù yán shì, míng wú dí zǒng zhī shì, hòu jū gōng cóng róng suǒ chéng, dàn qī ér yǐ. wèi quán lún, rén wǎn zhī yǐ xíng. yǒu shà, suǒ yǐ yù fēng chén. yǐ yǔ zuò xiǎo gài, wèi yì rì yě.
周礼,王后之五辂:重翟,钖面朱总;(重翟,翟,雉羽,两重为蔽,从王祭祀所乘也。)厌翟,勒面缋总;(厌翟,次其羽,使相迫近,厌其本也。勒面谓以如玉龙勒之韦为当面饰。缋总,以画缯为之,从王宾飨所乘也。)安车,雕面鹥总。皆有容盖。(安车,坐乘车也。凡妇人车,皆坐乘。容谓幨车。鹥总,青黑色缯为之,无蔽。朝见於王所乘,去饰。)翟车,贝面组总,有幄;(翟车,不重不厌,以翟饰车之侧。贝面,贝饰勒之当面。有幄则无盖矣,如今軿车。后乘以出桑。)辇车,组輓,有翣,羽盖。(辇车,不言饰,明无翟总之饰,后居宫从容所乘,但漆而已。为辁轮,人輓之以行。有翣,所以御风尘。以羽作小盖,为翳日也。)
hàn huáng hòu yuān lù, qīng yǔ gài, jià sì mǎ, pèi jiǔ yóu.
汉皇后鸳辂,青羽盖,驾四马,旆九斿。
hòu hàn tài huáng tài hòu huáng tài hòu huáng hòu fǎ jià, jiē yù jīn gēn chē, zhòng dí, yǔ gài, jiā qīng jiāo luò wéi shang. qí fēi fǎ jià, zé chéng zǐ jì píng chē, yún mù jù wén huà zhōu, huáng jīn tú wǔ mò, wǔ mò, yuán yī, gǔ èr, xiāng èr, gòng wǔ yě. gài shī jīn huā. jià sān mǎ, zuǒ yòu fēi. yīng shào hàn guān yí:" míng dì yǒng píng qī nián, guāng liè yīn huáng hòu zàng, hún chē, luán lù, qīng yǔ gài, jià sì mǎ, qí jiǔ yóu, qián yǒu fāng xiāng fèng huáng chē." cǐ yīn qián hàn jiù zhì yě.
后汉太皇太后、皇太后、皇后法驾,皆御金根车,重翟,羽盖,加青交络帷裳。其非法驾,则乘紫罽軿车,云〈木虡〉文画辀,黄金涂五末,(五末,辕一,毂二,箱二,共五也。)盖施金花。驾三马,左右騑。(应劭汉官仪:"明帝永平七年,光烈阴皇后葬,魂车,鸾辂,青羽盖,驾四马,旂九斿,前有方相、凤凰车。"此因前汉旧制也。)
jìn zhì, hòu chéng zhòng dí yǔ gài jīn gēn chē, jiā qīng luò, qīng wéi shang, yún mù jù huà yuán, huáng jīn tú wǔ mò, gài zhǎo shī jīn huá, jià sān mǎ, zuǒ yòu fēi. qí miào jiàn xiǎo jià, zé chéng zǐ jì píng chē, shì jí jià mǎ rú zhòng dí. fēi fǎ jià zé huáng tài hòu chéng niǎn, huáng hòu chéng huà lún chē. hòu xiān cán, chéng yóu huà yún mǔ ān chē, jià liù guī mǎ guī, qiǎn hēi sè. guī yīn guì. yóu huà liǎng yuán ān chē, jià wǔ guī mǎ, wèi fù yòu, jīn báo shí shān píng zǐ jiàng jì píng chē, jiē jià sān guī mǎ.
晋制,后乘重翟羽盖金根车,加青络,青帷裳,云〈木虡〉画辕,黄金涂五末,盖爪施金华,驾三马,左右騑。其庙见小驾,则乘紫罽軿车,饰及驾马如重翟。非法驾则皇太后乘辇,皇后乘画轮车。后先蚕,乘油画云母安车,驾六騩马;(騩,浅黑色。騩音贵。)油画两辕安车,驾五騩马,为副;又,金薄石山軿、紫绛罽軿车,皆驾三騩马。
sòng yīn zhī, fǎ jià chéng zhòng dí. xiān cán chéng yóu huà yún mǔ ān chē. yuán jiā zhōng dōng gōng yí jì yún" zhōng gōng pū yù zhòng dí jīn gēn chē".
宋因之,法驾乘重翟。先蚕乘油画云母安车。(元嘉中东宫仪记云"中宫仆御重翟金根车"。)
qí yīn zhī. zhòng dí chē, jiā jīn tú xiào jù, bái dì rén mǎ jǐn tiē, xiāng yǐn xī, hòu hù, bái yá de tiē, jīn tú miàn dīng, qī huà lún, tiě dāng, jīn tú zòng róng hòu lù guǒ, shī zi xiá, è jiē shī jīn tú chī shǒu jí lóng què děng zhū shì. è héng shàng shī jīn bó shān, yòu yǒu jīn tú zhǎng jiǎo bā shǒu. gài shì jīn tú zhǎo zhī zǐ huā èr shí bā, qīng yóu xié bì juàn huáng wén gài, qī bù xiāng zǐ yán huáng wén zǐ wén suí yīn, bì tún. tú kūn fǎn. wài shàng shī jiàng zǐ sī luò. bì qí jiǔ yóu, qǐ jǐ.
齐因之。重翟车,加金涂校具,白地人马锦帖,箱隐膝,后户,白牙的帖,金涂面钉,漆画轮,铁铛,金涂纵容后路錁,师子鎋,轭皆施金涂螭首及龙雀等诸饰。轭衡上施金博山,又有金涂长角巴首。盖饰金涂爪支子花二十八,青油挟碧绢黄纹盖,漆布箱紫颜黄纹紫纹隋阴,碧芚。(徒昆反。)外上施绛紫丝络。碧旂九斿,棨戟。
hòu wèi xī píng zhōng, yǒu sī mù shào yì: huáng hòu zhī lù, qí cóng jì zé yù jīn gēn chē, qīn sāng zé yù yún mǔ chē, bìng jià sì mǎ. guī níng zé yù zǐ jì chē, yóu xíng yù ān chē, diào wèn yù gàn jì chē, bìng jià sān mǎ.
后魏熙平中,有司穆绍议:皇后之辂,其从祭则御金根车,亲桑则御云母车,并驾四马。归宁则御紫罽车,游行御安车,吊问御绀罽车,并驾三马。
běi qí yīn zhī.
北齐因之。
hòu zhōu huáng hòu zhī chē shí èr děng: yī yuē zhòng dí, yǐ cóng huáng dì, sì jiāo méi, xiǎng xiān huáng, cháo huáng tài hòu. èr yuē yàn dí, yǐ jì yīn shè. sān yuē dí lù, yǐ cǎi sāng. sì yuē cuì lù, yǐ cóng huáng dì jiàn bīn kè. wǔ yuē diāo lù, yǐ guī níng. liù yuē zhuàn lù, yǐ lín zhū dào fǎ mén. liù lù jiē yáng miàn zhū zǒng jīn gōu. qī yuē cāng lù, yǐ shì mìng fù jiā. bā yuē qīng lù, jiǔ yuē zhū lù, shí yuē huáng lù, shí yī yuē bái lù, shí èr yuē xuán lù. wǔ shí cháng chū rù zé gōng zhī. liù lù jiē shū miàn huì zǒng.
后周皇后之车十二等:一曰重翟,以从皇帝,祀郊禖,享先皇,朝皇太后。二曰厌翟,以祭阴社。三曰翟辂,以采桑。四曰翠辂,以从皇帝见宾客。五曰雕辂,以归宁。六曰篆辂,以临诸道法门。六辂皆钖面、朱总、金钩。七曰苍辂,以適命妇家。八曰青辂,九曰朱辂,十曰黄辂,十一曰白辂,十二曰玄辂。五时常出入则供之。六辂皆疏面、缋总。
suí kāi huáng chū, lǐ dé lín zòu, yòng hòu wèi xī píng mù shào yì huáng hòu zhī lù. hòu zhe lìng, zhì: zhòng dí, qīng zhì, jīn shì zhū mò, zhū lún, jīn gēn zhū yá, qí xiāng shì yǐ zhòng dí yǔ, qīng yóu chuáng zhū lǐ, tōng xiǎn, xiù zǐ wéi, zhū sī luò wǎng, xiù zǐ luò dài, bā luán zài héng, lòu yáng, pán yīng shí èr jiù, jīn jīn miè fāng xì, chā dí wěi, zhū zǒng, jià cāng lóng, shòu cè cóng sì jiāo méi xiǎng miào zé gōng zhī. yàn dí, chì zhì, jīn shì zhū mò, zhū lún huà zhū yá, qí xiāng shì yǐ dí yǔ, zǐ yóu chuáng zhū lǐ, tōng xiǎn, hóng jǐn wéi, zhū sī luò wǎng, hóng jǐn luò dài, yú rú zhòng dí, jià chì liú, qīn sāng gōng zhī. dí chē, huáng zhì, jīn shì zhū mò, zhū lún huà zhū yá, chē cè shì yǐ dí yǔ, huáng yóu chuáng huáng lǐ, tōng xiǎn, bái hóng jǐn wéi, zhū sī luò wǎng, bái hóng jǐn luò dài, yú rú zhòng dí, jià huáng liú, guī níng zé gōng zhī. zhū pán yīng zhī sè, jiē cóng chē zhì. ān chē, chì zhì, jīn shì, zǐ tōng xiǎn zhū lǐ, jià sì mǎ, lín xìng jí diào zé gōng zhī. niǎn chē, jīn shì, tóng yú péng niǎn, tōng xiǎn, bān lún, jià sì mǎ, gōng yuàn jìn xíng zé chéng zhī. shǔ chē sān shí liù chéng.
隋开皇初,李德林奏,用后魏熙平穆绍议皇后之辂。后著令,制:重翟,青质,金饰诸末,朱轮,金根朱牙,其箱饰以重翟羽,青油幢朱里,通幰,绣紫帷,朱丝络网,绣紫络带,八鸾在衡,镂钖,鞶缨十二就,金钅灭方釳,插翟尾,朱总,驾苍龙,受册、从祀郊禖、享庙则供之。厌翟,赤质,金饰诸末,朱轮画朱牙,其箱饰以翟羽,紫油幢朱里,通幰,红锦帷,朱丝络网,红锦络带,馀如重翟,驾赤骝,亲桑供之。翟车,黄质,金饰诸末,朱轮画朱牙,车侧饰以翟羽,黄油幢黄里,通幰,白红锦帷,朱丝络网,白红锦络带,馀如重翟,驾黄骝,归宁则供之。诸鞶缨之色,皆从车质。安车,赤质,金饰,紫通幰朱里,驾四马,临幸及吊则供之。辇车,金饰,同於蓬辇,通幰,班轮,驾四马,宫苑近行则乘之。属车三十六乘。
dà táng yīn suí zhì, zhòng dí yàn dí dí chē ān chē, qí shì bù yì. yòu zhì sì wàng chē, zhū zhì, zǐ yóu tōng xiǎn, yóu huà luò dài, bài líng lín diào zé gōng zhī. yòu zhì jīn gēn chē, zhū zhì, zǐ yóu tōng xiǎn, yóu huà luò dài, zhū sī luò wǎng, cháng xíng zé gōng zhī.
大唐因隋制,重翟、厌翟、翟车、安车,其饰不易。又制四望车,朱质,紫油通幰,油画络带,拜陵、临吊则供之。又制金根车,朱质,紫油通幰,油画络带,朱丝络网,常行则供之。
huáng tài zǐ huáng zǐ chē lù
皇太子皇子车辂
zhōu hàn wèi jìn dōng jìn sòng qí liáng chén hòu wèi běi qí suí dà táng
(周 汉 魏 晋 东晋 宋 齐 梁 陈 后魏 北齐 隋 大唐)
zhōu zhì, jīn chē shì zhǎng wáng wǔ lù, jīn lù, jiàn dà qí, yǐ fēng tóng xìng. tóng xìng, wèi wáng zǐ mǔ dì, lǜ yǐ gōng dé chū fēng, ruò lǔ wèi zhī shǔ.
周制,巾车氏掌王五辂,金辂,建大旂,以封同姓。(同姓,谓王子母弟,率以功德出封,若鲁卫之属。)
hàn huáng tài zǐ huáng zǐ jiē ān chē, zhū bān lún, fēi líng, qīng gài, jīn huā, yǐ hǔ fú lù, mù jù wén huà fān wén zhōu, jí yáng tóng, jīn tú wǔ mò. qí jiǔ yóu xiáng lóng. huáng zǐ wèi wáng, xī yǐ chéng zhī. huáng sūn lǜ chē yǐ cóng. jiē zuǒ yòu fēi, sān mǎ. míng huáng sūn chē.
汉皇太子、皇子皆安车,朱班轮,飞軨,青盖,金花,倚虎伏鹿,〈木虡〉文画轓文辀,吉阳筩,金涂五末。旂九斿降龙。皇子为王,锡以乘之。皇孙绿车以从。皆左右騑,三马。(名皇孙车。)
wèi yīn zhī. wén dì wèn:" dōng píng wáng yǒu lù, wéi shì tè cì hū?" zhèng chēng duì yuē:" tiān zǐ wǔ lù, jīn lù yǐ fēng, tóng xìng zhū hóu dé yǔ tiān zǐ tóng chéng jīn lù, fēi tè cì."
魏因之。文帝问:"东平王有辂,为是特赐乎?"郑称对曰:"天子五辂,金辂以封,同姓诸侯得与天子同乘金辂,非特赐。"
jìn yīn wèi. ān chē ér jià sān mǎ, fēi fǎ jià zé chéng huà lún chē, shàng kāi sì wàng, lǜ yóu chuáng, zhū sī shéng luò, liǎng xiāng lǐ shì yǐ jīn jǐn, huáng jīn tú wǔ mò. qí fù chē sān shèng, xíng zhì rú suǒ chéng, dàn bù huà lún ěr. wáng qīng gài chē, huáng sūn lǜ gài chē, bìng jià sān, zuǒ yòu fēi.
晋因魏。安车而驾三马,非法驾则乘画轮车,上开四望,绿油幢,朱丝绳络,两箱里饰以金锦,黄金涂五末。其副车三乘,形制如所乘,但不画轮耳。王青盖车,皇孙绿盖车,并驾三,左右騑。
dōng jìn ān dì shí, chéng hòu shān ān chē, zhì rú jīn lù.
东晋安帝时,乘后山安车,制如金辂。
sòng yīn zhī. huáng zǐ wèi wáng, yì xī yǐ huáng tài zǐ zhī ān chē. huáng sūn lǜ chē, yì yīn jiù fǎ.
宋因之。皇子为王,亦锡以皇太子之安车。皇孙绿车,亦因旧法。
qí huáng tài zǐ chéng xiàng lù, xiào shì rú yù, qí qí jiǔ yóu xiáng lóng.
齐皇太子乘象辂,校饰如御,旂旗九斿降龙。
liáng yīn qí xiàng lù zhì luán lù, jià sān, zuǒ yòu fēi, zhū bān lún, yǐ shòu jiào, fú lù shì, jiǔ yóu, xiáng lóng, qīng gài, huà fān, wén zhōu, huáng jīn tú wǔ mò. yǐ huà lún chē wèi fù. cháng chéng huà lún, zé yī shū chē wèi fù. qí huà lún chē, shàng kāi sì wàng, lǜ yóu chuáng, zhū shéng luò, liǎng xiāng lǐ shì yǐ jīn jǐn.
梁因齐象辂制鸾辂,驾三,左右騑,朱班轮,倚兽较,伏鹿轼,九斿,降龙,青盖,画轓,文辀,黄金涂五末。以画轮车为副。常乘画轮,则衣书车为副。其画轮车,上开四望,绿油幢,朱绳络,两箱里饰以金锦。
chén yīn liáng zhì.
陈因梁制。
hòu wèi chéng jīn lù, zhū gài, chì zhì, jià sì mǎ.
后魏乘金辂,朱盖,赤质,驾四马。
běi qí yīn zhī.
北齐因之。
suí huáng tài zǐ jīn lù, chì zhì, jīn shì zhū mò, zhòng jiào, xiāng huà mù jù wén niǎo shòu, huáng wū, fú lù shì, lóng zhōu. jīn fèng yī, zài shì qián. shè zhàng chén. zhū gài huáng lǐ, lún huà zhū yá. zuǒ jiàn qí, jiǔ yóu, yòu zài dá jǐ. qí shǒu jīn lóng tóu, xián jié shòu jí líng ruí. jià chì liú sì. bā luán zài héng, èr líng zài shì. jīn jīn miè fāng xì, chā dí wěi wǔ jiāo, lòu yáng, pán yīng jiǔ jiù. cóng sì xiǎng miào zhèng dōng dà cháo nà fēi zé chéng zhī. yáo chē, jīn shì zhū mò, zǐ tōng xiǎn, zhū lǐ, jià yī mǎ, wǔ rì cháng cháo jí cháo xiǎng gōng guān, chū rù háng dào chéng zhī. sì wàng chē, jīn shì zhū mò, zǐ yóu chuáng tōng xiǎn zhū lǐ, zhū sī luò wǎng, jià yī mǎ, diào lín zé chéng zhī.
隋皇太子金辂,赤质,金饰诸末,重较,箱画〈木虡〉文鸟兽,黄屋,伏鹿轼,龙辀。金凤一,在轼前。设障尘。朱盖黄里,轮画朱牙。左建旂,九斿,右载阘戟。旂首金龙头,衔结绶及铃緌。驾赤骝四。八銮在衡,二铃在轼。金钅灭方釳,插翟尾五焦,镂钖,鞶缨九就。从祀享庙、正冬大朝、纳妃则乘之。轺车,金饰诸末,紫通幰,朱里,驾一马,五日常朝及朝飨宫官,出入行道乘之。四望车,金饰诸末,紫油幢通幰朱里,朱丝络网,驾一马,吊临则乘之。
dà táng yīn suí zhì.
大唐因隋制。
gōng hóu dài fū děng chē lù
公侯大夫等车辂
zhōu hàn hòu hàn jìn sòng qí liáng hòu wèi běi qí hòu zhōu suí dà táng
(周 汉 后汉 晋 宋 齐 梁 后魏 北齐 后周 隋 大唐)
zhōu zhì, jīn chē zhǎng wáng wǔ lù," xiàng lù yǐ fēng yì xìng, gé lù yǐ fēng sì wèi, mù lù yǐ fēng fān guó". yì xìng, wáng shēng jiù yě. sì wèi, sì fāng zhū hóu shǒu wèi zhě, mán fú yǐ nèi yě. fān guó, wèi jiǔ zhōu zhī wài, yí fú zhèn fú fān fú yě. yòu yuē:" fú chē wǔ chéng: fú chē, fú shi zhě zhī chē yě. gū chéng xià zhuàn, wèi wǔ sè huà gǔ yuē yě. qīng chéng xià màn, xià màn, yì wǔ cǎi huà, wú zhuàn. dài fū chéng mò chē, mò chē, bù huà, dàn yǐ qī gé chē ér yǐ. shì chéng zhàn chē, bù gé mán ér qī yě. shù rén chéng yì chē." fāng xiāng kě zài rèn qì yǐ gōng yì.
周制,巾车掌王五辂,"象辂以封异姓,革辂以封四卫,木辂以封藩国"。(异姓,王甥舅也。四卫,四方诸侯守卫者,蛮服以内也。蕃国,谓九州之外,夷服、镇服、蕃服也。)又曰:"服车五乘:(服车,服事者之车也。)孤乘夏篆,(谓五色画毂约也。)卿乘夏缦,(夏缦,亦五采画,无篆。)大夫乘墨车,(墨车,不画,但以漆革车而已。)士乘栈车,(不革鞔而漆也。)庶人乘役车。"(方箱可载任器以供役。)
hàn jǐng dì zhōng yuán wǔ nián, shǐ zhào liù bǎi shí yǐ shàng shī chē fān, dé tóng wǔ mò, è yǒu jí yáng tóng. zhōng èr qiān dàn yǐ shàng yòu fēi, sān bǎi shí yǐ shàng zào bù gài, qiān dàn yǐ shàng zào zēng fù gài, èr bǎi shí yǐ xià bái bù gài, jiē yǒu sì wéi gāng yī. gǔ rén bù dé chéng mǎ chē. chú lì chì huà gāng, qí yú jiē qīng. gǔ jīn zhù yuē:" wǔ dì tiān hàn sì nián, lìng zhū hóu wáng dà guó zhū lún, tè hǔ jū qián, zuǒ sì yòu mí. xiǎo guó tè xióng jū qián, mí jiē jū zuǒ yòu." dà shǐ chē, lì chéng, jià sì, chì wéi shang. chí jié zhě, zhòng dǎo cóng: zéi cáo chē fǔ chē dū chē gōng cáo chē, jiē liǎng dà chē, suǒ nǔ shí èr rén pì chē sì rén cóng chē sì chéng. xiǎo shǐ chē, bù lì chéng, yǒu fēi, chì píng ní yóu, zhòng jiàng wéi. dǎo wú fǔ chē. jìn xiǎo shǐ chē, lán yú chì gǔ, bái gài chì wéi, cǐ zhuī bǔ kǎo àn, yǒu suǒ chì qǔ zhě suǒ chéng. zhū shǐ chē jiē zhū bān lún, sì fú, chì héng è. gōng qīng èr qiān dàn, jiāo miào míng táng sì líng, fǎ chū, jiē dà chē, lì chéng, jià sì tā chū, chéng ān chē. dà xíng zài chē, qí shì rú jīn gēn chē, jiā shī zǔ lián bì jiāo luò sì jiǎo, jīn lóng shǒu xián bì, chuí wǔ cǎi, xī yǔ liú sū qián hòu, yún qì huà wéi shang, mù jù wén huà fān, zhǎng yú chē děng. jià bù shī mǎ. bù shī mǎ zhě, chún bái luò mǎ yě, yǐ hēi yào zhuó qí shēn wéi wǔ wén. gōng qīng yǐ xià zhì xiàn sān bǎi shí, wǔ lì zéi cáo dū zéi gōng cáo, jiē dài jiàn, sān chē dǎo zhǔ bù zhǔ jì, liǎng chē wèi cóng. xiàn lìng yǐ shàng, jiā dǎo fǔ chē. niú chē, wǔ dì tuī ēn zhī mò, zhū hóu yǒu guǎ ruò zhě, chéng niú chē, qí hòu niú chē shāo tōng guì zhě suǒ chéng.
汉景帝中元五年,始诏六百石以上施车轓,得铜五末,轭有吉阳筩。中二千石以上右騑,三百石以上皂布盖,千石以上皂缯覆盖,二百石以下白布盖,皆有四维杠衣。贾人不得乘马车。除吏赤画杠,其馀皆青。(古今注曰:"武帝天汉四年,令诸侯王大国朱轮,特虎居前,左兕右麋。小国特熊居前,麋皆居左右。")大使车,立乘,驾驷,赤帷裳。持节者,重导从:贼曹车、斧车、督车、功曹车,皆两;大车,璅弩十二人;辟车四人;从车四乘。小使车,不立乘,有騑,赤屏泥油,重绛帷。导无斧车。近小使车,兰舆赤毂,白盖赤帷,此追捕考按,有所敕取者所乘。诸使车皆朱班轮,四辐,赤衡轭。公、卿、二千石,郊庙、明堂、祀陵,法出,皆大车,立乘,驾驷;他出,乘安车。大行载车,其饰如金根车,加施组连璧交络四角,金龙首衔璧,垂五采,析羽流苏前后,云气画帷裳,〈木虡〉文画轓,长舆车等。驾布施马。(布施马者,纯白骆马也,以黑药灼其身为武文。)公卿以下至县三百石,五吏、贼曹、督贼功曹,皆带剑,三车导;主簿、主记,两车为从。县令以上,加导斧车。牛车,武帝推恩之末,诸侯有寡弱者,乘牛车,其后牛车稍通贵者所乘。
hòu hàn zhì, gōng hóu chéng ān chē, zhū bān lún, fēi líng, yǐ lù jiào, fú xióng shì, zào zēng gài, hēi fān, yòu fēi, qí jiǔ yóu, lòu yáng chā máo, zhū biāo zhū lù, zhū wén, jiàng shàn hàn, qīng chì yàn wěi. qīng yǐ xià yǒu fēi zhě, tí shàn hàn. zhōng èr qiān dàn èr qiān dàn jiē zào gài, zhū liǎng fān. qiān dàn liù bǎi shí zhū zuǒ fān.
后汉制,公侯乘安车,朱班轮,飞軨,倚鹿较,伏熊轼,皂缯盖,黑轓,右騑,旂九斿,镂钖叉旄,朱镳朱鹿,朱文,绛扇汗,青翅燕尾。卿以下有騑者,缇扇汗。中二千石二千石皆皂盖,朱两轓。千石六百石朱左轓。
jìn zhì, yún mǔ chē, yǐ yún mǔ shì dú chē, yǐ cì wáng gōng. zào lún chē, jià sì niú, xíng rú dú chē, zào qī lún gǔ, shàng jiā qīng yóu chuáng, zhū sī shéng luò, zhū wáng sān gōng yǒu xūn dé zhě tè jiā zhī. wèi zhì gōng, huò sì wàng sān wàng jiā wàng chē. yóu chuáng chē, jià niú, rú dú chē zào lún, dàn bù qī gǔ, wáng gōng dà chén yǒu xūn dé zhě tè gěi zhī. tōng xiǎn chē, jià niú, rú dú chē, dàn jǔ qí xiǎn tōng fù chē shàng, zhū wáng sān gōng bìng chéng zhī. wǔ dì zhào gěi wèi shū yáng suì sì wàng xiǎo chē. sān wàng rú sì wàng. yóu chuáng luò chē, shì sān wàng ér jiǎn, wáng gōng jiā lǐ zhě chéng, cì sān wàng. píng chéng chē, zhú diàn zi bì, mù zī yú wèi lún. tōng xiǎn, qí hòu xíng lóng qiān, jīn tú zhī zǐ huā niǔ, yuán tóu hòu shāo dá fú shén chéng tú. shù rén yì rán. sān gōng zhū wáng suǒ chéng. zì sì wàng zhì píng chéng, jiē tóng xiào shì. zhū gōng gěi cháo chē jià sì ān chē hēi ěr jià sān. zì jì jiǔ yuàn xià jí lìng shǐ, jiē zào líng. tè jìn yǐ xià, zhū jiàng jūn fēi chí jié dū du zhě, gěi ān chē hēi ěr jià èr. sān gōng jiǔ qīng èr qiān dàn, jiē dà chē lì chéng, jià sì. qù wèi zhì shì gào lǎo, cì ān chē jià sì. jùn xiàn gōng hóu, ān chē jià èr, yòu fēi, jiē zhū bān lún, yǐ lù jiào, fú xióng shì, zào zēng gài. qí yóu, gōng bā, hóu qī, qīng wǔ, jiē huà xiáng lóng. zhōng èr qiān dàn èr qiān dàn, jiē zào gài, zhū liǎng fān, tóng wǔ mò, jià èr. qiān dàn liù bǎi shí, zhū zuǒ fān. wáng gōng zhī yuán zǐ shè mìng lǐ guó zhě, ān chē, jià sān, qí qī yóu, fēng hóu zhī yuán zǐ wǔ yóu. dà shǐ chē, lì chéng, jià sì, chì wéi shang, zōu qí dǎo cóng, gōng qīng èr qiān dàn jiāo miào shàng líng cóng jià suǒ chéng. xiǎo shǐ chē, bù lì chéng, jià sì, qīng chē zhī liú yě. lán yú jiē zhū, chì gǔ, chì píng ní, bái gài, chì wéi shang. yòu bié yǒu xiǎo shǐ chē, chì gǔ zào gài, zhuī bǔ chì qǔ zhě suǒ chéng. fán zhū shǐ chē, jiē zhū bān lún, chì héng è. zhuī fēng chē, qù xiǎo gài, jiā tōng xiǎn, rú yáo chē, jià èr. yǐ xùn sù wéi míng, róng zhèn zhī jiān, shì wèi chuán chéng, yáo chē, gǔ jiāng jūn suǒ chéng chuán yě. àn hàn guì zī píng ér jiàn yáo chē, wèi jìn guì yáo chē ér jiàn zī píng. sān pǐn jiāng jūn yǐ shàng shàng shū lìng yáo chē hēi ěr yǒu hòu hù, pú yè dàn yǒu hòu hù wú ěr, bìng zào lún yě.
晋制,云母车,以云母饰犊车,以赐王公。皂轮车,驾四牛,形如犊车,皂漆轮毂,上加青油幢,朱丝绳络,诸王三公有勋德者特加之。位至公,或四望、三望、夹望车。油幢车,驾牛,如犊车、皂轮,但不漆毂,王公大臣有勋德者特给之。通幰车,驾牛,如犊车,但举其幰通覆车上,诸王三公并乘之。武帝诏给魏舒阳燧四望小车。三望如四望。油幢络车,似三望而减,王公加礼者乘,次三望。平乘车,(竹簟子壁,〈木资〉榆为轮。)通幰,(其后形龙牵,金涂支子花纽,辕头后梢沓伏神承涂。庶人亦然。)三公诸王所乘。自四望至平乘,皆铜校饰。诸公给朝车驾驷、安车黑耳驾三。自祭酒掾下及令史,皆皂零。特进以下,诸将军非持节都督者,给安车黑耳驾二。三公、九卿、二千石,皆大车立乘,驾四。去位致仕告老,赐安车驾四。郡县公侯,安车驾二,右騑,皆朱班轮,倚鹿较,伏熊轼,皂缯盖。旗斿,公八,侯七,卿五,皆画降龙。中二千石、二千石,皆皂盖,朱两轓,铜五末,驾二。千石、六百石,朱左轓。王公之元子摄命理国者,安车,驾三,旗七斿,封侯之元子五斿。大使车,立乘,驾四,赤帷裳,驺骑导从,公卿二千石郊庙上陵从驾所乘。小使车,不立乘,驾四,轻车之流也。兰舆皆朱,赤毂,赤屏泥,白盖,赤帷裳。又别有小使车,赤毂皂盖,追捕敕取者所乘。凡诸使车,皆朱班轮,赤衡轭。追锋车,去小盖,加通幰,如轺车,驾二。以迅速为名,戎阵之间,是为传乘,轺车,古将军所乘传也。(按汉贵辎軿而贱轺车,魏晋贵轺车而贱辎軿。三品将军以上、尚书令轺车黑耳有后户,仆射但有后户无耳,并皂轮也。)
sòng yīn jìn, yǒu zhuī fēng chē, yún mǔ chē, sì wàng chē. gōng jí liè hóu suǒ chéng ān chē, yī hàn jiù zhì, jià èr mǎ. qí qí yóu, wáng gōng bā, hóu qī, qīng wǔ, jiē xiáng lóng. gōng qīng zhōng èr qiān dàn jiāo líng fǎ chū, jiē dà chē lì chéng, jià sì tā chū qù wèi zhì shì, jiē ān chē, sì mǎ. zhōng èr qiān dàn jiē zào gài, zhū fān, tóng wǔ mò, jià èr, yòu fēi. wáng gōng zhī shì zǐ shè mìng lǐ guó zhě, ān chē, jià sān, qí qí qī yóu, hóu shì zǐ wǔ yóu.
宋因晋,有追锋车,云母车,四望车。公及列侯所乘安车,依汉旧制,驾二马。旂旗斿,王公八,侯七,卿五,皆降龙。公卿中二千石郊陵法出,皆大车立乘,驾四;他出、去位、致仕,皆安车,四马。中二千石皆皂盖,朱轓,铜五末,驾二,右騑。王公之世子摄命理国者,安车,驾三,旂旗七斿,侯世子五斿。
qí zhì, huáng wū chē, jiàn bì qí jiǔ yóu, jiǔ yóu, luán lù yě. gài yǐ huáng zēng wèi lǐ, jīn tú xiào jù, jiàng sī luò. jiǔ mìng shàng gōng suǒ chéng. qīng gài ān chē, zhū fān bān lún, jià yī, zuǒ yòu fēi, tōng xiǎn chē wèi fù, zhū wáng lǐ xíng suǒ chéng. zào gài ān chē, zhū fān qī bān lún, jià yī, tōng xiǎn niú chē wèi fù, sān gōng lǐ xíng suǒ chéng. ān chē, hēi ěr zào gài wèi chē, zhū fān, jià yī, niú chē wèi fù, guó gōng liè hóu lǐ xíng suǒ chéng. mǎ chē, jià yī, jiǔ qīng lǐng hù èr wèi xiāo yóu sì jūn wǔ xiào cóng jiāo líng suǒ chéng. yú tóng jìn fǎ.
齐制,黄屋车,建碧旂九斿,(九斿,鸾辂也。盖以黄缯为里,金涂校具,绛丝络。)九命上公所乘。青盖安车,朱轓班轮,驾一,左右騑,通幰车为副,诸王礼行所乘。皂盖安车,朱轓漆班轮,驾一,通幰牛车为副,三公礼行所乘。安车,黑耳皂盖为车,朱轓,驾一,牛车为副,国公列侯礼行所乘。马车,驾一,九卿、领、护、二卫、骁游、四军、五校从郊陵所乘。馀同晋法。
liáng zhì, èr qiān dàn sì pǐn yǐ shàng jí liè hóu, jiē gěi yáo chē, jià niú, fú tù xiāng, qīng yóu chuáng, zhū sī luò, gǔ wǎng jiē hēi qī. tiān jiàn èr nián lìng, sān gōng kāi fǔ shàng shū lìng, gěi lù fān yáo, shī ěr, hòu hù, zào wǎng. shàng shū pú yè zuǒ yòu guāng lù dài fu shì zhōng zhōng shū jiān lìng mì shū jiān, gěi fèng xiá yáo, hòu hù, zào wǎng. lǐng hù guó zǐ jì jiǔ tài zǐ zhān shì shàng shū shì zhōng liè qīng děng, gěi liáo ní yáo, wú hòu hù, qī lún. chē qí piào qí jí zhū wáng chú cì shǐ dài jiāng jūn, gěi lóng què yáo, yǐ jīn yín shì. yù shǐ zhōng chéng gěi fāng gài yáo, xíng xiǎo rú sǎn. zhū wáng sān gōng yǒu xūn dé zhě, jiē tè jiā zào lún chē, jià niú, xíng rú dú chē, dàn wū qī lún gǔ, huáng jīn diāo zhuāng, shàng jiā qīng yóu chuáng, zhū sī luò, tōng xiǎn. wáng gōng jiā lǐ zhě, gěi yóu chuáng luò chē, jià niú, zhū lún huá gǔ.
梁制,二千石四品以上及列侯,皆给轺车,驾牛,伏兔箱,青油幢,朱丝络,毂辋皆黑漆。天监二年令,三公、开府、尚书令,给鹿轓轺,施耳,后户,皂辋。尚书仆射、左右光禄大夫、侍中、中书监令、秘书监,给凤辖轺,后户,皂辋。领、护、国子祭酒、太子詹事、尚书、侍中、列卿等,给聊泥轺,无后户,漆轮。车骑、骠骑及诸王除刺史带将军,给龙雀轺,以金银饰。御史中丞给方盖轺,形小如伞。诸王三公有勋德者,皆特加皂轮车,驾牛,形如犊车,但乌漆轮毂,黄金雕装,上加青油幢,朱丝络,通幰。王公加礼者,给油幢络车,驾牛,朱轮华毂。
hòu wèi sān gōng jí wáng chē, zhū wū qīng gài, zhì tóng wǔ lù, míng yuē gāo chē, jià sān mǎ. shù xìng wáng hóu jí shàng shū lìng pú yè yǐ xià, liè qīng yǐ shàng, bìng gěi yáo chē, jià yī mǎ huò chéng sì wàng tōng xiǎn chē, jià yī niú.
后魏三公及王车,朱屋青盖,制同五辂,名曰高车,驾三马。庶姓王侯及尚书令、仆射以下,列卿以上,并给轺车,驾一马;或乘四望通幰车,驾一牛。
běi qí yīn zhī. wáng shù xìng wáng yí tóng sān sī yǐ shàng, dí wěi shàn, zǐ sǎn. huáng zōng jí sān pǐn yǐ shàng guān, qīng sǎn zhū lǐ. qí qīng sǎn bì lǐ, dá yú shì rén, bù jīn. zhèng cóng yī pǐn zhí shì guān sàn guān jí yí tóng sān sī, chéng yóu zhū luò wǎng chē, chē niú shì de yòng jīn tú jí chún yín. èr pǐn sān pǐn chéng juǎn tōng xiǎn chē, chē niú jīn shì. qī pǐn yǐ shàng, chéng piān xiǎn chē, chē niú shì yǐ tóng.
北齐因之。王、庶姓王、仪同三司以上,翟尾扇,紫伞。皇宗及三品以上官,青伞朱里。其青伞碧里,达於士人,不禁。正从一品执事官、散官及仪同三司,乘油朱络网车,车牛饰得用金涂及纯银。二品、三品乘卷通幰车,车牛金饰。七品以上,乘偏幰车,车牛饰以铜。
hòu zhōu zhū gōng zhī lù jiǔ. fāng lù gè xiàng fāng zhī sè. bì lù jīn lù, jiē yáng miàn, pán yīng jiǔ jiù, jīn gōu. xiàng lù xī lù bèi lù gé lù zhuàn lù mù lù, jiē shū miàn, pán yīng jiǔ jiù, jiē yǐ zhū bái cāng sān cǎi. zhū hóu zì fāng lù ér xià bā, wú bì lù. zhū bó zì fāng lù ér xià qī, wú jīn lù. zhū zǐ zì fāng lù ér xià liù, wú xiàng lù. zhū nán zì fāng lù ér xià wǔ, yòu wú xī lù. fán jiù, gè rú qí mìng. sān gōng zhī chē lù jiǔ: sì lù xī lù bèi lù zhuàn lù mù lù xià zhuàn xià màn mò chē zhàn chē. zì zhuàn yǐ shàng, jīn tú zhū mò, yáng, pán yīng, jīn gōu. mù lù yǐ xià, tóng shì zhū mò, shū, pán yīng jiē jiǔ jiù. sān gū zì sì lù ér xià bā, wú xī lù. liù qīng zì sì lù ér xià qī, yòu wú bèi lù. shàng dài fū zì sì lù ér xià liù, yòu wú zhuàn lù. zhōng dài fū zì sì lù ér xià wǔ, yòu wú mù lù. xià dài fū zì sì lù ér xià sì, yòu wú xià zhuàn. shì chē sān: sì chē, mò chē, zhàn chē. fán jiù, gè rú qí mìng shù. zì gū yǐ xià, jiù yǐ zhū lǜ èr cǎi.
后周诸公之辂九。方辂、(各象方之色。)碧辂、金辂,皆钖面,鞶缨九就,金钩。象辂、犀辂、贝辂、革辂、篆辂、木辂,皆疏面,鞶缨九就,皆以朱白苍三采。诸侯自方辂而下八,无碧辂。诸伯自方辂而下七,无金辂。诸子自方辂而下六,无象辂。诸男自方辂而下五,又无犀辂。凡就,各如其命。三公之车辂九:祀辂、犀辂、贝辂、篆辂、木辂、夏篆、夏缦、墨车、輚车。自篆以上,金涂诸末,钖,鞶缨,金钩。木辂以下,铜饰诸末,疏,鞶缨皆九就。三孤自祀辂而下八,无犀辂。六卿自祀辂而下七,又无贝辂。上大夫自祀辂而下六,又无篆辂。中大夫自祀辂而下五,又无木辂。下大夫自祀辂而下四,又无夏篆。士车三:祀车,墨车,輚车。凡就,各如其命数。自孤以下,就以朱绿二采。
suí zhì, gōng jí yī pǐn xiàng lù, huáng zhì, xiàng shì zhū mò. jiàn yú, huà yǐ niǎo sǔn. shòu cè gào miào shēng tán shàng rèn qīn yíng jí zàng zé chéng zhī. hóu bó jí èr pǐn sān pǐn gé lù, bái zhì, jiàn yú, huà xióng hǔ. shòu cè gào miào qīn yíng jí zàng zé chéng zhī. zǐ nán jí sì pǐn mù lù, hēi zhì, qī shì. jiàn zhào, huà guī shé. shòu cè gào miào qīn yíng jí zàng zé chéng zhī. xiàng lù yǐ xià, yóu jí jiù shù, gè yī jué pǐn. dú chē zé wèi wǔ cì yáng biāo qī xiāng chē yě, jià niú, zì wáng gōng yǐ xià, zhì wǔ pǐn yǐ shàng, bìng gěi chéng zhī. sān pǐn yǐ shàng, qīng xiǎn zhū lǐ, wǔ pǐn yǐ shàng, gàn xiǎn bì lǐ, jiē bái tóng zhuāng. wéi yǒu cǎn jí diào sāng zhě, zé bù zhāng xiǎn ér chéng tiě zhuāng chē. liù pǐn yǐ xià bù gěi, rèn zì chéng dú chē, fú xǔ shī xiǎn ér chéng. chū, wǔ pǐn yǐ shàng, chéng piān xiǎn chē, qí hòu xián qí bù měi, tíng bù xíng yòng, yǐ gèn xiǎn dài zhī. sān pǐn yǐ shàng, tōng xiǎn chē zé qīng bì, yī pǐn yáo chē, yóu xiǎn zhū wǎng, wéi chē lù yī děng, tīng chì shǐ dé chéng zhī.
隋制,公及一品象辂,黄质,象饰诸末。建旟,画以鸟隼。受册、告庙、升坛、上任、亲迎及葬则乘之。侯伯及二品三品革辂,白质,建旟,画熊虎。受册、告庙、亲迎及葬则乘之。子男及四品木辂,黑质,漆饰。建旐,画龟蛇。受册、告庙、亲迎及葬则乘之。象辂以下,斿及就数,各依爵品。犊车则魏武赐杨彪七香车也,驾牛,自王公以下,至五品以上,并给乘之。三品以上,青幰朱里,五品以上,绀幰碧里,皆白铜装。唯有惨及吊丧者,则不张幰而乘铁装车。六品以下不给,任自乘犊车,弗许施幰而乘。初,五品以上,乘偏幰车,其后嫌其不美,停不行用,以亘幰代之。三品以上,通幰车则青壁,一品轺车,油幰朱网,唯车辂一等,听敕始得乘之。
dà táng wáng gōng yǐ xià chē lù, qīn wáng jí wǔ zhí yī pǐn, xiàng lù. zì yú jí èr pǐn sān pǐn, gé lù. sì pǐn, mù lù. wǔ pǐn, yáo chē. xiàng lù, zhū bān lún, bā luán zài héng, zuǒ jiàn qí, qí huà lóng, yī shēng yī jiàng. yòu zài dá jǐ. gé lù, yǐ gé shì, zuǒ jiàn zhān, tōng bó wèi zhān. yú tóng xiàng lù. mù lù, yǐ qī shì zhī, yú tóng gé lù. yáo chē, qū bì, qīng tōng xiǎn. zhū lù, zhì gài qí zhān, jiē zhū. yī pǐn jiǔ yóu, èr pǐn bā yóu, sān pǐn qī yóu, sì pǐn liù yóu, qí pán yīng jiù shù jiē zhǔn cǐ.
大唐王公以下车辂,亲王及武职一品,象辂。自馀及二品、三品,革辂。四品,木辂。五品,轺车。象辂,朱班轮,八銮在衡,左建旂,(旂画龙,一升一降。)右载阘戟。革辂,以革饰,左建旃,(通帛为旃。)馀同象辂。木辂,以漆饰之,馀同革辂。轺车,曲壁,青通幰。诸辂,质、盖、旂旃,皆朱。一品九斿,二品八斿,三品七斿,四品六斿,其鞶缨就数皆准此。
zhǔ fēi mìng fù děng chē lù
主妃命妇等车辂
hàn jìn sòng qí liáng běi qí hòu zhōu suí dà táng
(汉 晋 宋 齐 梁 北齐 后周 隋 大唐)
hàn zhì, cháng gōng zhǔ chéng chì jì píng chē. dà guì rén guì rén gōng zhǔ wáng fēi fēng jūn yóu huà píng chē, dà guì rén jiā jié huà zhōu, jiē yòu fēi. gōng liè hóu jí èr qiān dàn fū rén, huì cháo ruò qīn cán, gè chéng qí fū zhī ān chē, yòu fēi, jiā jiāo luò wéi shang, jiē zào. fēi gōng huì, bù dé chéng cháo chē, dé chéng qī bù zī píng, tóng wǔ mò.
汉制,长公主乘赤罽軿车。大贵人、贵人、公主、王妃、封君油画軿车,大贵人加节画辀,皆右騑。公、列侯及二千石夫人,会朝若亲蚕,各乘其夫之安车,右騑,加交络帷裳,皆皂。非公会,不得乘朝车,得乘漆布辎軿,铜五末。
jìn zhì, sān fū rén yóu píng chē, jià liǎng mǎ, zuǒ fēi. qí guì rén jiā jié huà zhōu. sān fū rén zhù cán, chéng qīng jiāo luò ān chē, jià sān, jiē yǐ zǐ jiàng jì píng chē. jiǔ pín shì fù chéng píng chē, jià sān. cháng gōng zhǔ chì jì píng chē, jià liǎng mǎ. gōng zhǔ wáng tài fēi wáng fēi jiē yóu píng chē, jià liǎng mǎ, yòu fēi. gōng zhǔ yóu huà ān chē, jià sān, qīng jiāo luò, yǐ zǐ jiàng jì píng chē jià sān wèi fù, wáng tài fēi sān fū rén yì rú zhī. gōng zhǔ zhù cán, chéng yóu huà ān chē, jià sān. gōng zhǔ yǒu xiān zhì zhě, chéng qīng jiāo luò ān chē, jià sān. zhū wáng fēi gōng tài fū rén fū rén xiàn xiāng jūn zhū jùn gōng hóu tè jìn fū rén zhù cán, chéng zào jiāo luò ān chē, jià sān. zhū hóu jiān guó sì zǐ zhī shì fù shì zhōng cháng shì shàng shū zhōng shū jiān lìng qīng xiào shì fù mìng fù zhù cán, chéng zào jiāo luò ān chē, lì jià. jùn xiàn gōng hóu zhōng èr qiān dàn èr qiān dàn fū rén huì cháo jí cán, gè chéng qí fū zhī ān chē, jiē yòu fēi, zào jiāo luò, zào wéi shang. zì fēi gōng huì zé bù dé chéng cháo chē. wáng fēi tè jìn fū rén fēng jùn jūn, ān chē, jià sān, zào jiāo luò. fēng xiàn xiāng jūn, yóu píng chē, jià liǎng mǎ, yòu fēi.
晋制,三夫人油軿车,驾两马,左騑。其贵人加节画辀。三夫人助蚕,乘青交络安车,驾三,皆以紫绛罽軿车。九嫔世妇乘軿车,驾三。长公主赤罽軿车,驾两马。公主、王太妃、王妃皆油軿车,驾两马,右騑。公主油画安车,驾三,青交络,以紫绛罽軿车驾三为副,王太妃、三夫人亦如之。公主助蚕,乘油画安车,驾三。公主有先置者,乘青交络安车,驾三。诸王妃、公太夫人、夫人、县乡君、诸郡公侯特进夫人助蚕,乘皂交络安车,驾三。诸侯监国嗣子之世妇、侍中常侍尚书中书监令卿校世妇、命妇助蚕,乘皂交络安车,俪驾。郡县公侯、中二千石、二千石夫人会朝及蚕,各乘其夫之安车,皆右騑,皂交络,皂帷裳。自非公会则不得乘朝车。王妃、特进夫人、封郡君,安车,驾三,皂交络。封县乡君,油軿车,驾两马,右騑。
sòng zhì, gōng zhǔ ān chē, yǐ zǐ jiàng jì píng chē wèi fù, jià sān. jiǔ pín shì fù píng chē, jià èr. wáng fēi gōng hóu tè jìn fū rén fēng jūn zào jiāo luò ān chē, jià sān. qí guì rén gōng zhǔ wáng fēi fēng jūn yóu píng jià èr, yòu fēi. gōng liè hóu zhōng èr qiān dàn èr qiān dàn fū rén huì cháo jí cán suǒ chéng, yī hàn gù shì.
宋制,公主安车,以紫绛罽軿车为副,驾三。九嫔、世妇軿车,驾二。王妃、公侯特进夫人、封君皂交络安车,驾三。其贵人、公主、王妃、封君油軿驾二,右騑。公、列侯、中二千石、二千石夫人会朝及蚕所乘,依汉故事。
qí zhì, huáng tài zǐ fēi yàn dí chē, rú zhòng dí, shì ér wēi jiǎn. yóu luò huà ān chē, gōng zhǔ wáng fēi sān gōng tè jìn fū rén suǒ chéng. qí guì rén gōng zhǔ sān fū rén jiǔ pín shì fù sān gōng fēi tè jìn fū rén suǒ chéng zhèng fù, jiē yī hàn jìn.
齐制,皇太子妃厌翟车,如重翟,饰而微减。油络画安车,公主、王妃、三公特进夫人所乘。其贵人、公主、三夫人、九嫔、世妇、三公妃、特进夫人所乘正副,皆依汉晋。
liáng tiān jiàn èr nián lìng, shàng tái liù gōng cháng gōng zhǔ gōng zhǔ zhū wáng tài fēi fēi, jiē dé chéng qīng yóu tà chuáng tōng xiǎn chē, tà chuáng niè xiǎn wèi fù. cǎi nǚ huáng nǚ zhū wáng sì zǐ hóu fū rén, jiē chéng chì yóu tà chuáng chē, yǐ niè xiǎn wèi fù. shì nǚ zhí chéng niè xiǎn zhī chéng.
梁天监二年令,上台、六宫、长公主、公主、诸王太妃、妃,皆得乘青油榻幢通幰车,榻幢涅幰为副。采女、皇女、诸王嗣子、侯夫人,皆乘赤油榻幢车,以涅幰为副。侍女直乘涅幰之乘。
běi qí zhì, zhū gōng zhǔ chéng yóu zhū luò wǎng chē, chē niú shì yòng jīn tú jí chún yín.
北齐制,诸公主乘油朱络网车,车牛饰用金涂及纯银。
hòu zhōu zhì, zhū gōng fū rén zhī lù chē jiǔ: yàn dí dí lù cuì lù, jiē yáng miàn, zhū zǒng jīn gōu. diāo lù zhuàn lù, jiē lēi miàn, kè bái hēi wéi wèi dāng lú. huì zǒng. zhū lù, huáng lù, bái lù, xuán lù, jiē diāo miàn, kè qī wéi wèi dāng lú. yī zǒng. qīng hēi sè zēng, qí zhe rú zhū zǒng. zhū hóu fū rén zì dí lù ér xià bā, zhū bó fū rén zì cuì lù ér xià qī, zhū zǐ fū rén zì diāo lù ér xià liù, zhū nán fū rén zì zhuàn lù ér xià wǔ. pán yīng jiù shù, gè shì qí jūn. sān fēi sān gōng fū rén zhī lù jiǔ: zhuàn lù zhū lù huáng lù bái lù xuán lù, jiē lēi miàn, huì zǒng. xià zhuàn xià màn mò chē zhàn chē, jiē diāo miàn, yī zǒng. sān nǚ yì yóu lì fǎn. sān gū nèi zǐ, zì zhū lù yǐ xià bā. liù pín liù qīng nèi zǐ, zì huáng lù ér xià qī. shàng yuàn fù zhōng dài fū rú rén, zì xuán lù ér xià wǔ. xià yuàn fù dài fū rú rén, zì xià zhuàn ér xià sì. yù wǎn shì fù rén, zì xià màn ér xià sān. qí pán yīng jiù, gè yǐ qí děng. jiē diàn fú, qī zhī. jūn yǐ chì, qīng dài fū shì yǐ xuán. jūn jià sì, sān zhōu liù pèi. qīng dài fū jià sān, èr zhōu wǔ pèi. shì jià èr, yī zhōu sì pèi.
后周制,诸公夫人之辂车九:厌翟、翟辂、翠辂,皆钖面,朱总、金钩。雕辂、篆辂,皆勒面,(刻白黑韦为当颅。)缋总。朱辂,黄辂,白辂,玄辂,皆雕面,(刻漆韦为当颅。)鹥总。(青黑色缯,其著如朱总。)诸侯夫人自翟辂而下八,诸伯夫人自翠辂而下七,诸子夫人自雕辂而下六,诸男夫人自篆辂而下五。鞶缨就数,各视其君。三妃、三公夫人之辂九:篆辂、朱辂、黄辂、白辂、玄辂,皆勒面,缋总。夏篆、夏缦、墨车、輚车,皆雕面,鹥总。三〈女弋〉、(由力反。)三孤内子,自朱辂以下八。六嫔、六卿内子,自黄辂而下七。上媛妇、中大夫孺人,自玄辂而下五。下媛妇、大夫孺人,自夏篆而下四。御婉、士妇人,自夏缦而下三。其鞶缨就,各以其等。皆簟笰,漆之。君以赤,卿大夫士以玄。君驾四,三辀六辔。卿大夫驾三,二辀五辔。士驾二,一辀四辔。
suí zhì, huáng tài zǐ fēi chéng dí chē, yǐ chì wèi zhì, jià sān mǎ, huà yuán jīn shì. dú chē wèi fù, zǐ xiǎn, zhū luò wǎng. liáng dì yǐ xià, bìng chéng dú chē, qīng xiǎn zhū lǐ. sān gōng fū rén gōng zhǔ wáng fēi, bìng dú chē, zǐ xiǎn, zhū luò wǎng. wǔ pǐn yǐ shàng mìng fù, bìng chéng qīng xiǎn, yǔ qí fū tóng.
隋制,皇太子妃乘翟车,以赤为质,驾三马,画辕金饰。犊车为副,紫幰,朱络网。良娣以下,并乘犊车,青幰朱里。三公夫人、公主、王妃,并犊车,紫幰,朱络网。五品以上命妇,并乘青幰,与其夫同。
dà táng zhì, nèi mìng fù fū rén chéng yàn dí chē, pín chéng dí chē, jié yú yǐ xià shèng ān chē, gè jià èr mǎ. wài mìng fù gōng zhǔ wáng fēi chéng yàn dí chē, jià èr mǎ. zì yú yī pǐn chéng bái tóng shì dú chē, qīng tōng xiǎn, zhū lǐ yóu chuáng, zhū sī luò wǎng, jià niú. èr pǐn yǐ xià qù yóu chuáng luò wǎng, sì pǐn qīng piān xiǎn. qí sān gōng yǐ xià chē lù, jiē tài pú guān zào zhù zhǎng zhī. ruò shòu zhì xíng cè mìng jí èr shí xún líng hūn zàng, zé gěi zhī.
大唐制,内命妇夫人乘厌翟车,嫔乘翟车,婕妤以下乘安车,各驾二马。外命妇、公主、王妃乘厌翟车,驾二马。自馀一品乘白铜饰犊车,青通幰,朱里油幢,朱丝络网,驾牛。二品以下去油幢、络网,四品青偏幰。其三公以下车辂,皆太仆官造贮掌之。若受制行册命及二时巡陵、婚葬,则给之。