strong lǐ qī shí sì kāi yuán lǐ zuǎn lèi jiǔ jí lǐ liù strong
禮七十四 開元禮纂類九 吉禮六

huáng dì shí xiǎng yú tài miào
皇帝時享於太廟

fán yī suì wǔ xiǎng, wèi sì mèng yuè jí là. zōng miào sān nián yī xiá yǐ mèng dōng, wǔ nián yī dì yǐ mèng xià, jí zhū xiǎng shè shì bìng fù.
（凡一歲五享，謂四孟月及臘。宗廟三年一祫以孟冬，五年一禘以孟夏，及諸享攝事並附。）

zhāi jiè
齋戒

jiāng xiǎng, yǒu sī bo rì, rú cháng yí. huáng dì sàn zhāi sì rì yú bié diàn, zhì zhāi sān rì yú tài jí diàn, fú tōng tiān guān, jiàng shā páo, jié pèi, bìng rú yuán qiū yí. yīng xiǎng guān zhāi, jù xù lì yí. xiá dì yí tóng.
將享，有司卜日，如常儀。皇帝散齋四日於別殿，致齋三日於太極殿，服通天冠，絳紗袍，結佩，並如圓丘儀。應享官齋，具序例儀。（祫禘儀同。）

chén shè
陳設

qián xiǎng sān rì, shàng shě zhí zhǎng shī dà cì yú miào dōng mén zhī wài dào běi, nán xiàng, shàng shě fèng yù pù yù zuò. shǒu gōng shè wén wǔ shì chén cì yú dà cì zhī hòu, wén guān zài zuǒ, wǔ guān zài yòu, jù nán xiàng. shè zhū xiǎng guān cì yú zhāi fāng zhī nèi. shè shì, yòu xiào qīng sǎo nèi wài, shǒu gōng shè xiǎng guān gōng qīng yǐ xià cì yú zhāi fāng. jiǔ miào zi sūn yú zhāi fāng nèi jìn nán, xī xiàng běi shàng. wén guān jiǔ pǐn yǐ shàng yú zhāi fāng zhī nán, dōng fāng nán fāng cháo jí shǐ yòu yú qí nán, dōng fāng nán fāng fān kè yòu yú qí nán, jù měi děng yì wèi, chóng xíng, xī xiàng běi shàng. jiè gōng xī gōng yú miào xī mén zhī wài jìn nán, wǔ guān jiǔ pǐn yǐ shàng yú jiè gōng xī gōng zhī nán, xī fāng běi fāng cháo jí shǐ yú wǔ guān zhī nán, xī fāng běi fāng fān kè yòu yú qí nán, jù měi děng yì wèi, chóng xíng, dōng xiàng běi shàng. qí bāo shèng hóu wèi yú wén guān sān pǐn zhī xià, zhū zhōu shǐ rén fēn fāng gè wèi yú cháo jí shǐ zhī hòu. shè shì wú dà cì jí jiǔ miào zi sūn yǐ xià zhì cǐ yí.
前享三日，尚舍直長施大次於廟東門之外道北，南向，尚舍奉御鋪御座。守宮設文武侍臣次於大次之後，文官在左，武官在右，俱南向。設諸享官次於齋坊之內。（攝事，右校清掃內外，守宮設享官、公卿以下次於齋坊。）九廟子孫於齋坊內近南，西向北上。文官九品以上於齋坊之南，東方南方朝集使又於其南，東方南方蕃客又於其南，俱每等異位，重行，西向北上。介公、酅公於廟西門之外近南，武官九品以上於介公、酅公之南，西方北方朝集使於武官之南，西方北方蕃客又於其南，俱每等異位，重行，東向北上。（其褒聖侯位於文官三品之下，諸州使人分方各位於朝集使之後。攝事無大次及九廟子孫以下至此儀。）

qián xiǎng èr rì, tài lè lìng shè gōng xuán zhī lè yú miào tíng, rú yuán qiū yí. suǒ yì zhě, shù lù gǔ jí shè gē zhōng gē qìng yú miào táng shàng qián yíng jiān ěr. yòu xiào qīng sǎo nèi wài.
前享二日，太樂令設宮懸之樂於廟庭，如圓丘儀。（所異者，樹路鼓及設歌鐘歌磬於廟堂上前楹間耳。）右校清掃內外。

qián xiǎng yī rì, fèng lǐ shè yù wèi yú miào dōng bì dōng nán, xī xiàng. shè shì wú yù wèi. xià fǎng cǐ. shè xiǎng guān gōng qīng wèi yú dōng mén zhī nèi dào nán, zhí shì zhě wèi yú qí hòu, měi děng yì wèi, jù chóng xíng xī miàn, yǐ běi wèi shàng. shè zé gōng qīng wèi yú dào běi, zhí shì wèi yú dào nán. shè yù shǐ wèi yú miào táng zhī xià, yī wèi yú dōng nán, xī xiàng, yī wèi yú xī nán, dōng xiàng, lìng shǐ gè péi qí hòu. shè fèng lǐ wèi yú lè xuán dōng běi, zàn zhě èr rén zài nán, chà tuì, jù xī miàn. shè xié lǜ láng wèi yú miào táng zhī shàng qián yíng zhī jiān, jìn xī, dōng xiàng. shè tài lè lìng wèi yú běi xuán zhī jiān, běi xiàng.
前享一日，奉禮設御位於廟東陛東南，西向。（攝事無御位。下仿此。）設享官、公卿位於東門之內道南，執事者位於其後，每等異位，俱重行西面，以北為上。（攝則公卿位於道北，執事位於道南。）設御史位於廟堂之下，一位於東南，西向，一位於西南，東向，令史各陪其後。設奉禮位於樂懸東北，贊者二人在南，差退，俱西面。設協律郎位於廟堂之上前楹之間，近西，東向。設太樂令位於北懸之間，北向。

shè cóng xiǎng zhī guān wèi: jiǔ miào zi sūn yú xiǎng guān gōng qīng zhī nán, zhāo mù yì wèi suī yǒu guì zhě yǐ chǐ. wén guān jiǔ pǐn yǐ shàng wèi yú zi sūn zhī nán dōng fāng nán fāng cháo jí shǐ yú wén guān zhī nán dōng fāng nán fāng fān kè yòu yú qí nán. jù měi děng yì wèi, chóng xíng, xī miàn běi shàng. jiè gōng xī gōng wèi yú xī mén zhī nèi dào nán wǔ guān jiǔ pǐn yǐ shàng yú jiè gōng xī gōng zhī nán, shǎo xī, dāng wén guān xī fāng běi fāng cháo jí shǐ yú wǔ guān zhī nán xī fāng běi fāng fān kè yòu yú qí nán. jù měi děng yì wèi, chóng xíng, dōng miàn běi shàng. qí bāo shèng hóu wèi yú wén guān sān pǐn zhī xià, zhū zhōu shǐ rén fēn fāng gè wèi yú cháo jí shǐ zhī hòu.
設從享之官位：九廟子孫於享官、公卿之南，昭穆異位；（雖有貴者以齒。）文官九品以上位於子孫之南；東方南方朝集使於文官之南；東方南方蕃客又於其南。俱每等異位，重行，西面北上。介公、酅公位於西門之內道南；武官九品以上於介公、酅公之南，少西，當文官；西方北方朝集使於武官之南；西方北方蕃客又於其南。俱每等異位，重行，東面北上。（其褒聖侯位於文官三品之下，諸州使人分方各位於朝集使之後。）

shè mén wài wèi: xiǎng guān gōng qīng yǐ xià jiē yú dōng mén zhī wài dào nán, měi děng yì wèi, chóng xíng, běi miàn xī shàng. zi sūn zhī wèi yú xiǎng guān gōng qīng zhī dōng, shǎo nán, wén guān jiǔ pǐn yǐ shàng yú zi sūn zhī dōng, dōng fāng nán fāng cháo jí shǐ yú wén guān zhī dōng, dōng fāng nán fāng fān kè yòu yú qí dōng, jù měi děng yì wèi, chóng xíng, běi miàn xī shàng. shè jiè gōng xī gōng wèi yú xī mén zhī wài dào nán, wǔ guān jiǔ pǐn yǐ shàng yú jiè gōng xī gōng zhī xī, shǎo nán, xī fāng běi fāng cháo jí shǐ yú wǔ guān zhī xī, xī fāng běi fāng fān kè yòu yú qí xī, jù měi děng yì wèi, chóng xíng, běi miàn dōng shàng. qí bāo shèng hóu wèi yú wén guān sān pǐn zhī xià, zhū zhōu shǐ rén fēn fāng gè wèi yú cháo jí shǐ zhī hòu. shè shì wú jiǔ miào zi sūn yǐ xià zhì cǐ yí.
設門外位：享官、公卿以下皆於東門之外道南，每等異位，重行，北面西上。子孫之位於享官、公卿之東，少南，文官九品以上於子孫之東，東方南方朝集使於文官之東，東方南方蕃客又於其東，俱每等異位，重行，北面西上。設介公、酅公位於西門之外道南，武官九品以上於介公、酅公之西，少南，西方北方朝集使於武官之西，西方北方蕃客又於其西，俱每等異位，重行，北面東上。（其褒聖侯位於文官三品之下，諸州使人分方各位於朝集使之後。攝事無九廟子孫以下至此儀。）

shè shēng bǎng yú dōng mén zhī wài, dāng mén xī xiàng, yǐ nán wèi shàng. shè lǐn xī lìng wèi yú shēng xī nán, shǐ péi qí hòu, jù běi xiàng. shè zhū tài zhù wèi yú shēng dōng, gè dāng shēng hòu, zhù shǐ gè péi qí hòu, jù xī xiàng. shè tài cháng qīng shěng shēng wèi yú shēng qián, jìn běi, yòu shè yù shǐ wèi yú tài cháng qīng zhī xī, jù nán xiàng.
設牲榜於東門之外，當門西向，以南為上。設廩犧令位於牲西南，史陪其後，俱北向。設諸太祝位於牲東，各當牲後，祝史各陪其後，俱西向。設太常卿省牲位於牲前，近北，又設御史位於太常卿之西，俱南向。

shè zūn yí zhī wèi yú miào táng shàng qián yíng jiān, gè yú shì hù zhī zuǒ, běi xiàng. chūn xià měi shì jī yí yī, niǎo yí yī, xī zūn èr, xiàng zūn èr, shān léi èr. qiū dōng měi shì jiǎ yí yī, huáng yí yī, zhe zūn èr, hú zūn èr, shān léi èr. jiē jiā sháo mì, fán zōng miào mì jiē yǐ fǔ. jiē xī shàng, gè yǒu diàn yān. xiá xiǎng shè zūn yí yú miào táng shàng xià. měi zuò jiǎ yí yī, huáng yí yī, xī zūn èr, xiàng zūn èr, zhe zūn èr, shān léi èr, zài táng shàng, jiē yú shén zuò zhī zuǒ. xiàn zǔ tài zǔ gāo zǔ gāo zōng zūn yí zài qián yíng jiān, běi xiàng yì zǔ dài zǔ tài zōng zhōng zōng ruì zōng zūn yí zài hù wài, nán xiàng. qí hú zūn èr tài zūn èr shān léi sì, zài táng xià jiē jiān, běi xiàng xī shàng. dì xiǎng zé jī yí niǎo yí, yú tóng xiá xiǎng.
設樽彝之位於廟堂上前楹間，各於室戶之左，北向。春夏每室雞彝一，鳥彝一，犧樽二，象樽二，山罍二。秋冬每室斝彝一，黃彝一，著樽二，壺樽二，山罍二。皆加勺冪，（凡宗廟冪皆以黼。）皆西上，各有坫焉。（祫享設樽彝於廟堂上下。每座斝彝一，黃彝一，犧樽二，象樽二，著樽二，山罍二，在堂上，皆於神座之左。獻祖、太祖、高祖、高宗樽彝在前楹間，北向；懿祖、代祖、太宗、中宗、睿宗樽彝在戶外，南向。其壺樽二、太樽二、山罍四，在堂下階間，北向西上。禘享則雞彝、鳥彝，餘同祫享。）

shè guǐ xíng biān dòu zhī wèi yú miào táng zhī shàng, jù dōng cè jiē zhī běi. měi zuò sì guǐ jū qián, sì fǔ cì zhī, cì yǐ liù, cì yǐ liù xíng, biān dòu wèi hòu, měi zuò yì zhī, xiá dì shè shì, guǐ fǔ xíng yǔ zhèng shù bàn zhī. jiē yǐ nán wèi shàng, qū chén ér xià.
設簋鉶籩豆之位於廟堂之上，俱東側階之北。每座四簋居前，四簠次之，次以六，次以六鉶，籩豆為後，每座異之，（祫禘攝事，簋簠鉶與正數半之。）皆以南為上，屈陳而下。

shè yù xǐ yú dōng bì dōng nán, yà xiàn zhī xǐ yòu yú dōng nán, jù běi xiàng léi shuǐ zài xǐ dōng, fěi zài xǐ xī, nán sì fěi shí yǐ guī zàn jīn jué. zhí zūn léi fěi mì zhě gè wèi yú zūn léi fěi mì zhī hòu. xiá dì yí, xiǎng rì wèi míng wǔ kè, tài miào lìng fú qí fú, bù zhāo mù zhī zuò yú hù wài. zì xī xù yǐ dōng, huáng bā dài zǔ xiàn zǔ xuān huáng dì, huáng liù dài zǔ tài zǔ jǐng huáng dì, huáng gāo zǔ gāo zǔ shén yáo huáng dì, huáng zǔ gāo zōng tiān huáng dà dì, zuò jiē běi xiāng, nán xiàng. huáng qī dài zǔ yì zǔ guāng huáng dì, huáng wǔ dài zǔ dài zǔ yuán huáng dì, huáng zēng zǔ tài zōng wén wǔ shèng huáng dì, huáng bó kǎo zhōng zōng xiào hé huáng dì, huáng kǎo ruì zōng dà shèng zhēn huáng dì, zuò yú nán xiāng, běi xiàng. měi zuò jiē shè fǔ yǐ, guǎn xí fēn chún, zǎo xí huà chún, cì xí fǔ chún, zuǒ yòu jǐ.
設御洗於東陛東南，亞獻之洗又於東南，俱北向；罍水在洗東，篚在洗西，南肆；（篚實以珪瓚巾爵。）執樽罍篚冪者各位於樽罍篚冪之後。（祫禘儀，享日未明五刻，太廟令服其服，布昭穆之座於戶外。自西序以東，皇八代祖獻祖宣皇帝，皇六代祖太祖景皇帝，皇高祖高祖神堯皇帝，皇祖高宗天皇大帝，座皆北廂，南向。皇七代祖懿祖光皇帝，皇五代祖代祖元皇帝，皇曾祖太宗文武聖皇帝，皇伯考中宗孝和皇帝，皇考睿宗大聖真皇帝，座於南廂，北向。每座皆設黼扆，莞席紛純，藻席畫純，次席黼純，左右幾。）

shěng shēng qì
省牲器

shěng shēng zhī rì wǔ hòu shí kè, miào suǒ jìn duàn xíng rén, tài miào lìng zhěng fú shén wò. zhù shǐ gè qǔ máo xuè, měi zuò gòng shí yī dòu, zhù shǐ yòu xǐ gān yú yù chàng, yòu qǔ lǜ liáo gòng shí yī dòu, jù zhì zhuàn suǒ. yú bìng rú yuán qiū yí. lǜ liáo, cháng jiān zhī. xiá dì zhù shǐ xǐ gān yú yù chàng, yú bìng tóng yuán qiū yí.
省牲之日午後十刻，廟所禁斷行人，太廟令整拂神幄。祝史各取毛血，每座共實一豆，祝史又洗肝於郁鬯，又取膟膋共實一豆，俱置饌所。餘並如圓丘儀。（膟膋，腸間脂。祫禘祝史洗肝於郁鬯，餘並同圓丘儀。）

luán jià chū gōng
鑾駕出宮

qián chū gōng sān rì, běn sī xuān shè nèi wài gè gōng qí zhí, shǒu gōng shè cóng xiǎng guān wǔ pǐn yǐ shàng cì yú chéng tiān mén dōng xī cháo táng, rú cháng yí.
前出宮三日，本司宣攝內外各供其職，守宮設從享官五品以上次於承天門東西朝堂，如常儀。

qián èr rì, tài lè lìng shè gōng xuán zhī lè yú diàn tíng, rú cháng yí. jià chū, xuán ér bù zuò.
前二日，太樂令設宮懸之樂於殿庭，如常儀。（駕出，懸而不作。）

xiǎng rì wèi míng qī kè, chuí yī gǔ wèi yī yán, sān yán shí jié, qián yī rì shì zhōng zòu cái. shì zhōng zòu kāi gōng diàn mén jí chéng mén, yú bìng yǔ yuán qiū yí tóng, wéi jì guān chēng xiǎng wèi yì ěr.
享日未明七刻，搥一鼓為一嚴，（三嚴時節，前一日侍中奏裁。）侍中奏開宮殿門及城門，餘並與圓丘儀同，唯祭官稱享為異耳。

chén guàn
晨祼

xiǎng rì wèi míng sì kè, zhū xiǎng guān gè fú qí fú, tài miào lìng liáng yùn lìng gè shuài qí shǔ rù shí zūn léi, jī yí jiǎ yí jí xī zūn xiàng zūn zhe zūn hú zūn zhī shàng zūn jiē shí yǐ míng shuǐ, shān léi zhī shàng zūn shí yǐ xuán jiǔ, niǎo yí huáng yí shí yǐ yù chàng xī zūn zhe zūn shí yǐ lǐ qí, xiàng zūn hú zūn shí yǐ àng qí, shān léi shí yǐ qīng jiǔ. xiá dì zhī zūn, jiǎ yí jí wǔ qí shàng zūn jiē shí míng shuǐ, shān léi shàng zūn shí yǐ xuán jiǔ, huáng yí shí yǐ yù chàng, xī zūn shí yǐ fàn qí, xiàng zūn shí yǐ lǐ qí, zhe zūn shí yǐ àng qí, hú zūn shí yǐ tí qí, tài zūn shí yǐ shěn qí, shān léi shí yǐ qīng jiǔ. tài guān lìng shuài jìn zhuàn zhě shí zhū biān dòu guǐ fǔ.
享日未明四刻，諸享官各服其服，太廟令、良醞令各帥其屬入實樽罍，（雞彝、斝彝及犧樽、象樽、著樽、壺樽之上樽皆實以明水，山罍之上樽實以玄酒，鳥彝、黃彝實以郁鬯；犧樽、著樽實以醴齊，象樽、壺樽實以盎齊，山罍實以清酒。祫禘之樽，斝彝及五齊上樽皆實明水，山罍上樽實以玄酒，黃彝實以郁鬯，犧樽實以汎齊，象樽實以醴齊，著樽實以盎齊，壺樽實以醍齊，太樽實以沈齊，山罍實以清酒。）太官令帥進饌者實諸籩豆簋簠。

wèi míng sān kè, fèng lǐ shuài zàn zhě xiān rù wèi, zàn yǐn yǐn yù shǐ bó shì tài miào lìng tài zhù gōng wéi lìng jí lìng shǐ zhù shǐ yǔ zhí zūn léi fěi mì zhě rù zì dōng mén, dāng jiē jiān chóng xíng, běi miàn xī shàng. lì dìng, fèng lǐ yuē:" zài bài." zàn zhě chéng chuán, fán fèng lǐ yǒu cí, zàn zhě jiē chéng chuán. yù shǐ yǐ xià jiē zài bài qì, zhí zūn léi fěi mì zhě gè jiù wèi. zàn yǐn yǐn yù shǐ zhū tài zhù yì dōng bì shēng táng, xíng sǎo chú yú shàng, lìng shǐ zhù shǐ xíng sǎo chú yú xià, qì, yǐn jiù wèi. xiá dì yòu tài miào lìng shuài qí shǔ chén ruì wù yú miào tíng tài jiē zhī xī, shàng ruì wèi qián, zhōng xià xiāng cì, jí fá guó suǒ de bǎo qì, shàng cì xiān hòu yì rán, jù jiè yǐ xí. shè shì bù chén ruì wù bǎo qì.
未明三刻，奉禮帥贊者先入位，贊引引御史、博士、太廟令、太祝、宮闈令及令史、祝史與執樽罍篚冪者入自東門，當階間重行，北面西上。立定，奉禮曰："再拜。"贊者承傳，（凡奉禮有詞，贊者皆承傳。）御史以下皆再拜訖，執樽罍篚冪者各就位。贊引引御史、諸太祝詣東陛升堂，行掃除於上，令史祝史行掃除於下，訖，引就位。（祫禘又太廟令帥其屬陳瑞物於廟庭太階之西，上瑞為前，中下相次，及伐國所得寶器，上次先後亦然，俱藉以席。攝事不陳瑞物寶器。）

wèi míng èr kè, zàn yǐn yǐn tài miào lìng tài zhù gōng wéi lìng yì dōng bì shēng táng, yì xiàn zǔ shì, rù kāi kǎn shì, tài zhù gōng wéi lìng fèng chū shén zhǔ zhì yú zuò. xiá dì zé wèi míng èr kè, chén yāo yú yú dōng bì zhī dōng, měi shì gè èr, jiē xī xiàng běi shàng. lì dìng, zàn yǐn yǐn tài miào lìng tài zhù gōng wéi lìng shuài nèi wài zhí shì zhě, yǐ yāo yú zì dōng bì shēng, yì xiàn zǔ shì, rù kāi kǎn shì, tài zhù gōng wéi lìng fèng chū shén zhǔ, gè zhì yú yú, chū yì zuò qián, fèng shén zhǔ zhì yú zuò qì, yǐ cì fèng chū yì zǔ yǐ xià rú xiàn zǔ yí. qì, yǐn tài miào lìng yǐ xià cì fèng chū yì zǔ, cì fèng chū tài zǔ, cì fèng chū dài zǔ, cì fèng chū gāo zǔ, cì fèng chū tài zōng, cì fèng chū gāo zōng, cì fèng chū zhōng zōng, cì fèng chū ruì zōng, shén zhǔ zhì yú zuò, rú xiàn zǔ zhī yí. huáng zǔ bǐ yǐ xià shén zhǔ jiē gōng wéi lìng fèng chū, jù bìng ér chù yòu. qì, yǐn tài miào lìng yǐ xià jiàng hái běn wèi. shè shì zàn yǐn gè yǐn xiǎng guān jù jiù mén wài wèi, wú jià jiāng zhì xià zhì cóng xiǎng guān wèi yí.
未明二刻，贊引引太廟令、太祝、宮闈令詣東陛升堂，詣獻祖室，入開埳室，太祝、宮闈令奉出神主置於座。（祫禘則未明二刻，陳腰輿於東陛之東，每室各二，皆西向北上。立定，贊引引太廟令、太祝、宮闈令帥內外執事者，以腰輿自東陛升，詣獻祖室，入開埳室，太祝、宮闈令奉出神主，各置於輿，出詣座前，奉神主置於座訖，以次奉出懿祖以下如獻祖儀。）訖，引太廟令以下次奉出懿祖，次奉出太祖，次奉出代祖，次奉出高祖，次奉出太宗，次奉出高宗，次奉出中宗，次奉出睿宗，神主置於座，如獻祖之儀。（皇祖妣以下神主皆宮闈令奉出，俱並而處右。）訖，引太廟令以下降還本位。（攝事贊引各引享官俱就門外位，無駕將至下至從享官位儀。）

jià jiāng zhì, yè zhě zàn yǐn yǐn xiǎng guān, tōng shì shè rén fēn yǐn jiǔ miào zi sūn cóng xiǎng qún guān zhū fāng kè shǐ xiān zhì zhě jù jiù mén wài wèi.
駕將至，謁者、贊引引享官，通事舍人分引九廟子孫、從享群官、諸方客使先置者俱就門外位。

jià zhì dà cì mén wài, huí hé nán xiàng, jiāng jūn jiàng, lì yú hé yòu. shì zhōng jìn, dāng luán jià qián guì zòu chēng:" shì zhōng chén mǒu yán, qǐng jiàng hé." fǔ fú, xìng, hái shì wèi. huáng dì jiàng hé, chéng yú zhī dà cì, sǎn shàn huá gài shì wèi rú cháng yí. tài miào lìng yǐ zhù bǎn fèng yù shǔ qì, jìn chén fèng chū, tài miào lìng shòu, gè diàn yú diàn. tōng shì shè rén yǐn wén wǔ wǔ pǐn yǐ shàng cóng xiǎng zhī guān, jiē jiù mén wài wèi. tài lè lìng shuài gōng rén èr wǔ rù jiù wèi, wén wǔ rù chén yú xuán nèi, wǔ wǔ lì yú xuán nán dào xī. qí shēng táng zuò zhě, jiē tuō jù yú xià, jiàng nà rú cháng. yè zhě yǐn sī kōng rù jiù wèi, lì dìng, fèng lǐ yuē:" zài bài." sī kōng zài bài qì, yè zhě yǐn sī kōng yì dōng bì shēng táng, xíng sǎo chú yú shàng, jiàng, xíng lè xuán yú xià qì, yǐn fù wèi. chū sī kōng xíng lè xuán, tōng shì shè rén yè zhě zàn yǐn gè yǐn xiǎng guān jí jiǔ miào zi sūn cóng xiǎng qún guān zhū fāng kè shǐ cì rù jiù wèi. shè shì wú jiǔ miào zi sūn yǐ xià zhì huáng dì zài bài yí, dàn xiǎng guān zài bài ěr.
駕至大次門外，回輅南向，將軍降，立於輅右。侍中進，當鑾駕前跪奏稱："侍中臣某言，請降輅。"俯伏，興，還侍位。皇帝降輅，乘輿之大次，繖扇華蓋侍衛如常儀。太廟令以祝版奉御署訖，近臣奉出，太廟令受，各奠於坫。通事舍人引文武五品以上從享之官，皆就門外位。太樂令帥工人、二舞入就位，文舞入陳於懸內，武舞立於懸南道西。（其升堂座者，皆脫屨於下，降納如常。）謁者引司空入就位，立定，奉禮曰："再拜。"司空再拜訖，謁者引司空詣東陛升堂，行掃除於上，降，行樂懸於下訖，引復位。初司空行樂懸，通事舍人、謁者、贊引各引享官及九廟子孫、從享群官、諸方客使次入就位。（攝事無九廟子孫以下至皇帝再拜儀，但享官再拜耳。）

huáng dì tíng dà cì bàn kè qǐng, tài cháng bó shì yǐn tài cháng qīng lì yú dà cì mén wài, dāng mén běi xiàng. shì zhōng bǎn zòu:" wài bàn." huáng dì chū cì, huá gài shì wèi rú cháng yí. shì zhōng fù bǎo péi cóng rú shì. bó shì yǐn tài cháng qīng, tài cháng qīng yǐn huáng dì, fán tài cháng qīng qián dǎo, jiē bó shì xiān yǐn. zhì miào mén wài, diàn zhōng jiān jìn zhèn guī, huáng dì zhí zhèn guī, huá gài zhàng wèi tíng yú mén wài, jìn shì zhě cóng rù rú cháng. huáng dì zhì bǎn wèi, xī xiàng lì. měi lì dìng, tài cháng qīng yǔ bó shì tuì lì yú zuǒ. tài cháng qīng qián zòu chēng:" qǐng zài bài." tuì fù wèi. huáng dì zài bài. fèng lǐ yuē:" zhòng guān zài bài." zài wèi zhě jiē zài bài. qí xiān bài zhě bù bài.
皇帝停大次半刻頃，太常博士引太常卿立於大次門外，當門北向。侍中版奏："外辦。"皇帝出次，華蓋侍衛如常儀。（侍中負寶陪從如式。）博士引太常卿，太常卿引皇帝，（凡太常卿前導，皆博士先引。）至廟門外，殿中監進鎮珪，皇帝執鎮珪，華蓋仗衛停於門外，近侍者從入如常。皇帝至版位，西向立。（每立定，太常卿與博士退立於左。）太常卿前奏稱："請再拜。"退復位。皇帝再拜。奉禮曰："眾官再拜。"在位者皆再拜。（其先拜者不拜。）

tài cháng qīng qián zòu: shè shì yè zhě jìn tài wèi zhī zuǒ bái" qǐng xíng shì". fán shè shì jiē tài wèi chū xiàn." yǒu sī jǐn jù, qǐng xíng shì". tuì fù wèi. xié lǜ láng guì, fǔ fú, jǔ huī, fán qǔ wù zhě jiē guì fǔ fú ér qǔ yǐ xìng, diàn wù zé guì diàn qì, fǔ fú ér hòu xìng. gǔ chù, zòu yǒng hé zhī lè, nǎi yǐ huáng zhōng wèi gōng, dà lǚ wèi jiǎo, tài cù wèi zhēng, yīng zhōng wèi yǔ, zuò wén wǔ zhī wǔ lè, wǔ jiǔ chéng, huáng zhōng sān zòu, dà lǚ tài cù yīng zhōng gè zài zòu. yǎn huī, jiá yǔ, lè zhǐ. fán lè jiē xié lǜ láng jǔ huī gōng gǔ chù ér hòu zuò, yǎn huī jiá yǔ ér hòu zhǐ. tài cháng qīng qián zòu chēng:" qǐng zài bài." tuì fù wèi. huáng dì zài bài. fèng lǐ yuē:" zhòng guān zài bài." zài wèi zhě jiē zài bài.
太常卿前奏：（攝事謁者進太尉之左白"請行事"。凡攝事皆太尉初獻。）"有司謹具，請行事"。退復位。協律郎跪，俯伏，舉麾，（凡取物者皆跪俯伏而取以興，奠物則跪奠訖，俯伏而後興。）鼓柷，奏永和之樂，乃以黃鍾為宮，大呂為角，太蔟為徵，應鍾為羽，作文舞之舞樂，舞九成，（黃鍾三奏，大呂、太蔟、應鍾各再奏。）偃麾，戛敔，樂止。（凡樂皆協律郎舉麾、工鼓柷而後作，偃麾戛敔而後止。）太常卿前奏稱："請再拜。"退復位。皇帝再拜。奉禮曰："眾官再拜。"在位者皆再拜。

tài cháng qīng yǐn huáng dì yì léi xǐ, tài hé zhī lè zuò, huáng dì měi xíng, jiē rú cháng lè. huáng dì zhì léi xǐ, lè zhǐ. shì zhōng guì qǔ yí, xìng, wò shuǐ yòu shì zhōng guì qǔ pán, xìng, chéng shuǐ huáng dì jìn zhèn guī, fán shòu wù zé jìn guī, diàn qì, zhí guī, fǔ fú, xìng. huáng dì guàn shǒu. huáng mén shì láng guì qǔ jīn yú fěi, xìng, jìn, huáng dì shuì shǒu qì, huáng mén shì láng shòu jīn, guì diàn yú fěi. huáng mén shì láng yòu qǔ zàn yú fěi, xìng, jìn, huáng dì shòu zàn, shì zhōng zhuó léi shuǐ, yòu shì zhōng fèng pán, huáng dì shì zàn qì, shì zhōng diàn pán yí, huáng mén shì láng shòu jīn diàn yú fěi, jiē rú cháng.
太常卿引皇帝詣罍洗，太和之樂作，（皇帝每行，皆如常樂。）皇帝至罍洗，樂止。侍中跪取匜，興，沃水；又侍中跪取盤，興，承水；皇帝搢鎮珪，（凡受物則搢珪，奠訖，執珪，俯伏，興。）皇帝盥手。黃門侍郎跪取巾於篚，興，進，皇帝帨手訖，黃門侍郎受巾，跪奠於篚。黃門侍郎又取瓚於篚，興，進，皇帝受瓚，侍中酌罍水，又侍中奉盤，皇帝拭瓚訖，侍中奠盤匜，黃門侍郎受巾奠於篚，皆如常。

tài cháng qīng yǐn huáng dì, lè zuò, huáng dì shēng zì zuò jiē, lè zhǐ. shì zhōng zhōng shū lìng yǐ xià jí zuǒ yòu shì wèi liàng rén cóng shēng. yǐ xià jiē rú zhī. shè shì jiē tài wèi shēng bì, guàn xǐ zhuó xiàn. tài cháng qīng yǐn huáng dì yì xiàn zǔ zūn yí suǒ, zhí zūn zhě jǔ mì, shì zhōng zàn zhuó yù chàng qì, dēng gē, zuò sù hé zhī lè, yǐ huán zhōng zhī jūn. zì hòu dēng gē, jiē yòng huán zhōng. tài cháng qīng yǐn huáng dì rù yì xiàn zǔ shén zuò qián, běi xiàng guì, yǐ chàng guàn dì, diàn zhī, fǔ fú, xìng, tài cháng qīng yǐn huáng dì chū hù, xiá dì shǎo tuì. shè shì tóng. běi xiàng zài bài. qì, tài cháng qīng yǐn huáng dì cì guàn yì zǔ, cì guàn tài zǔ, cì guàn dài zǔ, cì guàn gāo zǔ, cì guàn tài zōng, cì guàn gāo zōng, cì guàn zhōng zōng, cì guàn ruì zōng, bìng rú shàng yí. qì, dēng gē zhǐ. tài cháng qīng yǐn huáng dì, lè zuò, huáng dì jiàng zì zuò jiē, hái bǎn wèi, xī xiàng lì, lè zhǐ.
太常卿引皇帝，樂作，皇帝升自阼階，樂止。侍中、中書令以下及左右侍衛量人從升。（以下皆如之。攝事皆太尉升陛，盥洗酌獻。）太常卿引皇帝詣獻祖樽彝所，執樽者舉冪，侍中贊酌郁鬯訖，登歌，作肅和之樂，以圜鍾之均。（自後登歌，皆用圜鍾。）太常卿引皇帝入詣獻祖神座前，北向跪，以鬯祼地，奠之，俯伏，興，太常卿引皇帝出戶，（祫禘少退。攝事同。）北向再拜。訖，太常卿引皇帝次祼懿祖，次祼太祖，次祼代祖，次祼高祖，次祼太宗，次祼高宗，次祼中宗，次祼睿宗，並如上儀。訖，登歌止。太常卿引皇帝，樂作，皇帝降自阼階，還版位，西向立，樂止。

chū qún guān bài qì, zhù shǐ gè fèng máo xuè jí gān liáo zhī dòu yú dōng mén wài, zhāi láng fèng lú tàn xiāo jì shǔ gè lì yú gān liáo zhī hòu. yú dēng gē zhǐ, zhù shǐ fèng máo xuè gān liáo yǔ fèng lú tàn xiāo jì shǔ zhě yǐ cì rù zì zhèng mén, shēng zì tài jiē, zhū tài zhù gè yíng qǔ máo xuè gān liáo yú jiē shàng, jù rù diàn yú shén zuò qián. zhù shǐ tuì lì yú zūn suǒ. zhāi láng fèng lú tàn jiē zhì yú shì hù wài zhī zuǒ, qí xiāo jì shǔ gè zhì yú lú tàn xià, jiàng zì zuò jiē yǐ chū. zhū tài zhù jù qǔ gān, chū hù, fán yú lú tàn, hái zūn suǒ.
初群官拜訖，祝史各奉毛血及肝膋之豆於東門外，齋郎奉爐炭、蕭、稷黍各立於肝膋之後。於登歌止，祝史奉毛血肝膋與奉爐炭蕭稷黍者以次入自正門，升自太階，諸太祝各迎取毛血肝膋於階上，俱入奠於神座前。祝史退立於樽所。齋郎奉爐炭皆置於室戶外之左，其蕭、稷黍各置於爐炭下，降自阼階以出。諸太祝俱取肝，出戶，燔於爐炭，還樽所。

kuì shí
饋食

huáng dì jì shēng guàn, tài guān lìng chū, shuài jìn kuì zhě fèng zhuàn chén yú dōng mén zhī wài, chóng xíng xī xiàng, yǐ nán wèi shàng. yè zhě yǐn sī tú chū yì zhuàn suǒ, sī tú fèng xiàn zǔ zhī zǔ. huáng dì jì zhì wèi, lè zhǐ, tài guān lìng yǐn zhuàn rù zì zhèng mén, zǔ chū rù mén, yōng hé zhī lè zuò, yǐ wú shè zhī jūn, zì hòu jiē shén zhī lè, táng xià jiē zòu wú shè. zhuàn zhì tài jiē, lè zhǐ. zhù shǐ jù jìn, chè máo xuè zhī dòu, jiàng zì zuò jiē yǐ chū. zhuàn shēng, zhū tài zhù yíng yǐn yú jiē shàng, gè shè yú shén zuò qián. biān dòu gài mì, xiān chè nǎi shēng. guǐ fǔ jì diàn, què qí gài yú xià. shè qì, yè zhě yǐn sī tú yǐ xià jiàng zì zuò jiē, fù wèi. zhū tài zhù gè qǔ xiāo jì shǔ, rú yú zhī, fán yú lú tàn, hái zūn suǒ.
皇帝既升祼，太官令出，帥進饋者奉饌陳於東門之外，重行西向，以南為上。謁者引司徒出詣饌所，司徒奉獻祖之俎。皇帝既至位，樂止，太官令引饌入自正門，俎初入門，雍和之樂作，以無射之均，（自後接神之樂，堂下皆奏無射。）饌至太階，樂止。祝史俱進，徹毛血之豆，降自阼階以出。饌升，諸太祝迎引於階上，各設於神座前。（籩豆蓋冪，先徹乃升。簋簠既奠，卻其蓋於下。）設訖，謁者引司徒以下降自阼階，復位。諸太祝各取蕭、稷黍，濡於脂，燔於爐炭，還樽所。

tài cháng qīng yǐn huáng dì yì léi xǐ, lè zuò, huáng dì zhì léi xǐ, lè zhǐ. huáng dì guàn shǒu xǐ jué, shì zhōng huáng mén shì láng zàn xǐ rú chén guàn zhī yí. qì, tài cháng qīng yǐn huáng dì, lè zuò, huáng dì shēng zì zuò jiē qì, lè zhǐ. tài cháng qīng yǐn huáng dì yì xiàn zǔ zūn yí suǒ, zhí zūn zhě jǔ mì, shì zhōng zàn zhuó lǐ qí qì, guāng dà zhī wǔ zuò, tài cháng qīng yǐn huáng dì rù yì xiàn zǔ shén zuò qián, běi miàn guì diàn jué, shǎo dōng, fǔ fú, xìng. tài cháng qīng yòu yǐn huáng dì chū, qǔ jué yú diàn, zhuó lǐ qí qì, tài cháng qīng yòu yǐn rù yì shén zuò qián, běi miàn guì diàn jué, shǎo xī, xìng. tài cháng qīng yǐn huáng dì chū hù, běi miàn lì, lè zhǐ. xiá xiǎng lè zhōng bā jié zhǐ. zhū zuò jiē rán. tài zhù chí bǎn jìn yú shì hù wài zhī yòu, dōng miàn guì dú zhù wén yuē:" wéi mǒu nián suì cì yuè shuò rì, zi xiào céng sūn kāi yuán shén wǔ huáng dì huì, gǎn zhāo gào yú xiàn zǔ xuān huáng dì shè shì yún" jǐn qiǎn tài wèi fēng chén míng". xià fǎng cǐ. zǔ bǐ xuān zhuāng huáng hòu zhāng shì: qì xù liú mài, shí wéi mèng chūn, mèng xià, mèng qiū, mèng dōng. yǒng huái wǎng jí, fú zēng yuǎn gǎn. jǐn yǐ yī yuán dà wǔ róu máo gāng liè míng zī xiāng hé xiāng qí jiā shū jiā jiàn lǐ qí, gōng xiū shí xiǎng, yǐ shēn zhuī mù, shàng xiǎng." dú qì, xìng. yǐ xià zhū shì zhù wén yí bìng tóng. xiá xiǎng zhù yún:" guǐ dù huán zhōu, suì xù yún jí, yǒng huái zhuī mù, fú zēng yuǎn gǎn. jǐn yǐ yī yuán dà wǔ róu máo gāng liè míng zī xiāng hé xiāng qí jiā shū jiā jiàn fàn qí, sù yōng míng xiàn, gōng bèi xiá xiǎng." yú zì bìng tóng. dì xiǎng zhù yún" zhī jiàn dì shì". tài zǔ yǐ xià chēng chén. huáng dì zài bài qì, yòu zài bài. chū dú zhù wén qì lè zuò, tài zhù rù diàn bǎn yú shén zuò, chū, hái zūn suǒ, huáng dì bài qì, lè zhǐ.
太常卿引皇帝詣罍洗，樂作，皇帝至罍洗，樂止。皇帝盥手洗爵，侍中、黃門侍郎贊洗如晨祼之儀。訖，太常卿引皇帝，樂作，皇帝升自阼階訖，樂止。太常卿引皇帝詣獻祖樽彝所，執樽者舉冪，侍中贊酌醴齊訖，光大之舞作，太常卿引皇帝入詣獻祖神座前，北面跪奠爵，少東，俯伏，興。太常卿又引皇帝出，取爵於坫，酌醴齊訖，太常卿又引入詣神座前，北面跪奠爵，少西，興。太常卿引皇帝出戶，北面立，樂止。（祫享樂終八節止。諸座皆然。）太祝持版進於室戶外之右，東面跪讀祝文曰："維某年歲次月朔日，子孝曾孫開元神武皇帝諱，敢昭告於獻祖宣皇帝、（攝事雲"謹遣太尉封臣名"。下仿此。）祖妣宣莊皇后張氏：氣序流邁，時惟孟春，（孟夏，孟秋，孟冬。）永懷罔極，伏增遠感。謹以一元大武、柔毛、剛鬛、明粢、薌合、薌萁、嘉蔬、嘉薦、醴齊，恭修時享，以申追慕，尚饗。"讀訖，興。（以下諸室祝文儀並同。祫享祝云："晷度環周，歲序雲及，永懷追慕，伏增遠感。謹以一元大武、柔毛、剛鬛、明粢、薌合、薌萁、嘉蔬、嘉薦、汎齊，肅雍明獻，恭備祫享。"餘字並同。禘享祝雲"祗薦禘事"。太祖以下稱臣。）皇帝再拜訖，又再拜。初讀祝文訖樂作，太祝入奠版於神座，出，還樽所，皇帝拜訖，樂止。

tài cháng qīng yǐn huáng dì yì yì zǔ zūn yí suǒ, zhí zūn zhě jǔ mì, shè shì tài wèi yì zūn yí suǒ, qǔ jué yú diàn, zhí zūn zhě jǔ mì, tài wèi zhuó lǐ qí. tā fǎng cǐ. shì zhōng qǔ jué yú diàn, jìn, huáng dì shòu jué, shì zhōng zàn zhuó lǐ qí qì, zhǎng fā zhī wǔ zuò. tài cháng qīng yǐn huáng dì rù yì yì zǔ shén zuò qián, běi xiàng guì diàn jué, shǎo dōng, fǔ fú, xìng. tài cháng qīng yòu yǐn huáng dì chū qǔ jué yú diàn, zhuó lǐ qí qì, tài cháng qīng yǐn huáng dì rù yì shén zuò qián, běi miàn guì diàn jué, shǎo xī, xìng. tài cháng qīng yǐn huáng dì chū hù, běi xiàng lì, lè zhǐ. tài zhù chí bǎn jìn yú hù zhī yòu, dōng xiàng guì dú zhù wén yuē" wéi mǒu nián suì cì yuè shuò rì, zi xiào céng sūn kāi yuán shén wǔ huáng dì huì, gǎn zhāo gào yú yì zǔ guāng huáng dì zǔ bǐ guāng yì huáng hòu jiǎ shì". dú zhù wén qì, lè zuò, tài zhù rù diàn bǎn yú shén zuò, chū, hái zūn suǒ, huáng dì bài qì, lè zhǐ.
太常卿引皇帝詣懿祖樽彝所，執樽者舉冪，（攝事太尉詣樽彝所，取爵於坫，執樽者舉冪，太尉酌醴齊。他仿此。）侍中取爵於坫，進，皇帝受爵，侍中贊酌醴齊訖，長發之舞作。太常卿引皇帝入詣懿祖神座前，北向跪奠爵，少東，俯伏，興。太常卿又引皇帝出取爵於坫，酌醴齊訖，太常卿引皇帝入詣神座前，北面跪奠爵，少西，興。太常卿引皇帝出戶，北向立，樂止。太祝持版進於戶之右，東向跪讀祝文曰"維某年歲次月朔日，子孝曾孫開元神武皇帝諱，敢昭告於懿祖光皇帝、祖妣光懿皇后賈氏"。讀祝文訖，樂作，太祝入奠版於神座，出，還樽所，皇帝拜訖，樂止。

tài cháng qīng yǐn huáng dì yì tài zǔ zūn yí suǒ rú shàng yí, dà zhèng zhī wǔ zuò, zhù wén yuē" xiào céng sūn kāi yuán shén wǔ huáng dì chén huì, gǎn zhāo gào yú tài zǔ jǐng huáng dì zǔ bǐ jǐng liè huáng hòu liáng shì". yú rú shàng yí. cì dài zǔ, dà chéng zhī wǔ zuò, zhù wén yuē" xiào céng sūn kāi yuán shén wǔ huáng dì huì, gǎn zhāo gào yú dài zǔ yuán huáng dì zǔ bǐ yuán zhēn huáng hòu dú gū shì". xiàn qì, tài cháng qīng yǐn huáng dì yì zūn yí suǒ, huáng dì bài qì, lè zhǐ. tài cháng qīng yǐn huáng dì yì gāo zǔ zūn yí suǒ rú shàng yí, dà míng zhī wǔ zuò, zhù wén yuē" xiào céng sūn kāi yuán shén wǔ huáng dì chén huì, gǎn zhāo gào yú huáng gāo zǔ shén yáo huáng dì zǔ bǐ tài mù huáng hòu dòu shì". qì, cì tài cháng qīng yǐn huáng dì yì tài zōng zūn yí suǒ rú shàng yí, chóng dé zhī wǔ zuò, zhù wén yuē" xiào céng sūn kāi yuán shén wǔ huáng dì chén huì, gǎn zhāo gào yú huáng zēng zǔ tài zōng wén wǔ shèng huáng dì huáng zēng zǔ bǐ wén dé shèng huáng hòu zhǎng sūn shì". qì, cì tài cháng qīng yǐn huáng dì yì gāo zōng zūn yí suǒ rú shàng yí, jūn tiān zhī wǔ zuò, zhù wén yuē" xiào sūn kāi yuán shén wǔ huáng dì chén huì, gǎn zhāo gào yú huáng zǔ kǎo gāo zōng tiān huáng dà dì, huáng zǔ bǐ dà shèng tiān hòu wǔ shì". qì, cì tài cháng qīng yǐn huáng dì yì zhōng zōng zūn yí suǒ rú shàng yí, zhuó lǐ qí, wén hé zhī wǔ zuò, zhù wén yuē" xiào zhí kāi yuán shén wǔ huáng dì chén huì, gǎn zhāo gào yú huáng bó kǎo zhōng zōng xiào hé huáng dì hé sī huáng hòu zhào shì". qì, cì tài cháng qīng yǐn huáng dì yì ruì zōng zūn yí suǒ rú shàng yí, jǐng yún zhī wǔ zuò, zhù wén yuē" xiào zǐ kāi yuán shén wǔ huáng dì chén huì, gǎn zhāo gào yú huáng kǎo ruì zōng dà shèng zhēn huáng dì huáng bǐ zhāo chéng huáng hòu dòu shì". qì, xìng. huáng dì zài bài qì, yòu zài bài. chū dú zhù wén qì, lè zuò, tài zhù rù diàn bǎn yú shén zuò, chū, hái zūn suǒ, huáng dì bài qì, qū zhōng lè zhǐ.
太常卿引皇帝詣太祖樽彝所如上儀，大政之舞作，祝文曰"孝曾孫開元神武皇帝臣諱，敢昭告於太祖景皇帝、祖妣景烈皇后梁氏"。餘如上儀。次代祖，大成之舞作，祝文曰"孝曾孫開元神武皇帝諱，敢昭告於代祖元皇帝、祖妣元貞皇后獨孤氏"。獻訖，太常卿引皇帝詣樽彝所，皇帝拜訖，樂止。太常卿引皇帝詣高祖樽彝所如上儀，大明之舞作，祝文曰"孝曾孫開元神武皇帝臣諱，敢昭告於皇高祖神堯皇帝、祖妣太穆皇后竇氏"。訖，次太常卿引皇帝詣太宗樽彝所如上儀，崇德之舞作，祝文曰"孝曾孫開元神武皇帝臣諱，敢昭告於皇曾祖太宗文武聖皇帝、皇曾祖妣文德聖皇后長孫氏"。訖，次太常卿引皇帝詣高宗樽彝所如上儀，鈞天之舞作，祝文曰"孝孫開元神武皇帝臣諱，敢昭告於皇祖考高宗天皇大帝，皇祖妣大聖天后武氏"。訖，次太常卿引皇帝詣中宗樽彝所如上儀，酌醴齊，文和之舞作，祝文曰"孝侄開元神武皇帝臣諱，敢昭告於皇伯考中宗孝和皇帝、和思皇后趙氏"。訖，次太常卿引皇帝詣睿宗樽彝所如上儀，景雲之舞作，祝文曰"孝子開元神武皇帝臣諱，敢昭告於皇考睿宗大聖真皇帝、皇妣昭成皇后竇氏"。訖，興。皇帝再拜訖，又再拜。初讀祝文訖，樂作，太祝入奠版於神座，出，還樽所，皇帝拜訖，曲終樂止。

tài cháng qīng yǐn huáng dì yì dōng xù xī xiàng lì, shòu hé zhī lè zuò. huáng dì xiàn jiāng qì, yè zhě yǐn sī tú yì dōng jiē, shēng lì yú yíng jiān, běi miàn dōng shàng. huáng dì xiàn qì, zhū tài zhù gè yǐ jué zhuó shàng zūn fú jiǔ, hé zhì yī jué, yī tài zhù chí jué shòu shì zhōng, shì zhōng shòu, běi xiàng jìn, huáng dì zài bài shòu jué, guì jì jiǔ, cuì jiǔ, diàn jué, fǔ fú, xìng. zhū tài zhù gè shuài zhāi láng chí zǔ jìn, tài zhù jiǎn shén zuò qián sān shēng zuò ròu gè qǔ qián jiǎo dì èr gǔ. jiā yú zǔ, yòu yǐ biān dòu qǔ jì shǔ fàn, hái zūn suǒ. yǐ zuò ròu gè zhì yī zǔ shàng, yǐ fàn gòng zhì yī biān. yǐ fàn shòu sī tú, sī tú fèng jìn, huáng dì shòu yǐ shòu zuǒ yòu. tài zhù yòu yǐ zuò ròu shòu sī tú, sī tú shòu zǔ yǐ cì jìn, huáng dì měi shòu yǐ shòu zuǒ yòu. yè zhě yǐn sī tú jiàng fù wèi. huáng dì guì qǔ jué, suì yǐn zú jué, shì zhōng jìn shòu xū jué yǐ shòu tài zhù, tài zhù shòu jué, fù yú diàn. huáng dì fǔ fú, xìng, zài bài, lè zhǐ. tài cháng qīng yǐn huáng dì, lè zuò, huáng dì jiàng zì zuò jiē, hái bǎn wèi, xī xiàng lì, lè zhǐ.
太常卿引皇帝詣東序西向立，壽和之樂作。皇帝獻將訖，謁者引司徒詣東階，升立於楹間，北面東上。皇帝獻訖，諸太祝各以爵酌上樽福酒，合置一爵，一太祝持爵授侍中，侍中受，北向進，皇帝再拜受爵，跪祭酒，啐酒，奠爵，俯伏，興。諸太祝各帥齋郎持俎進，太祝減神座前三牲胙肉（各取前腳第二骨。）加於俎，又以籩豆取稷黍飯，還樽所。以胙肉各置一俎上，以飯共置一籩。以飯授司徒，司徒奉進，皇帝受以授左右。太祝又以胙肉授司徒，司徒受俎以次進，皇帝每受以授左右。謁者引司徒降復位。皇帝跪取爵，遂飲卒爵，侍中進受虛爵以授太祝，太祝受爵，復於坫。皇帝俯伏，興，再拜，樂止。太常卿引皇帝，樂作，皇帝降自阼階，還版位，西向立，樂止。

wén wǔ chū, gǔ chù, zuò shū hé zhī lè, chū qì, jiá yǔ, lè zhǐ wǔ wǔ rù, gǔ chù, zuò shū hé zhī lè, lì dìng, jiá yǔ, lè zhǐ.
文舞出，鼓柷，作舒和之樂，出訖，戛敔，樂止；武舞入，鼓柷，作舒和之樂，立定，戛敔，樂止。

chū huáng dì jiāng fù wèi, yè zhě yǐn tài wèi yì léi xǐ, guàn shǒu xǐ jué qì, yè zhě yǐn tài wèi shēng zì zuò jiē, shè shì zé tài wèi jiāng fù wèi, yè zhě yǐn tài cháng qīng. xià fǎng cǐ. yì xiàn zǔ zūn yí suǒ, zhí zūn zhě jǔ mì, tài wèi zhuó àng qí. wǔ wǔ zuò. yè zhě yǐn tài wèi rù yì xiàn zǔ shén zuò qián, běi xiàng guì diàn jué, shǎo dōng, xìng, yè zhě yǐn tài wèi chū hù, běi xiàng zài bài. yè zhě yòu yǐn tài wèi qǔ jué yú diàn, zhuó àng qí qì, yè zhě yǐn rù yì shén zuò qián, běi xiàng guì diàn jué, shǎo xī, qì, xìng, yè zhě yǐn tài wèi chū hù, běi xiàng zài bài. yè zhě yǐn tài wèi cì yì yì zǔ zūn yí suǒ, qǔ jué yú diàn, zhí zūn zhě jǔ mì, tài wèi zhuó àng qí, yè zhě yǐn tài wèi rù yì yì zǔ shén zuò qián, běi xiàng guì diàn jué, shǎo dōng, xìng, yè zhě yǐn tài wèi chū hù, běi xiàng zài bài. yè zhě yòu yǐn tài wèi qǔ jué yú diàn, zhuó àng qí qì, yè zhě yǐn rù yì shén zuò qián, běi xiàng guì diàn jué, shǎo xī, qì, xìng, yè zhě yǐn tài wèi chū hù, běi xiàng zài bài. qì, yè zhě yǐn tài wèi cì xiàn tài zǔ, cì xiàn dài zǔ, cì xiàn gāo zǔ, cì xiàn tài zōng, cì xiàn gāo zōng, cì xiàn zhōng zōng, cì xiàn ruì zōng, bìng rú shàng yí. qì, yè zhě yǐn tài wèi yì dōng xù xī xiàng lì. zhū tài zhù gè yǐ jué zhuó léi fú jiǔ, hé zhì yī jué, yī tài zhù chí jué jìn tài wèi zhī zuǒ, běi xiàng lì, tài wèi zài bài shòu jué, guì jì jiǔ, suì yǐn zú jué, tài zhù jìn shòu xū jué, fù yú diàn, tài wèi xìng, zài bài, yè zhě yǐn tài wèi jiàng fù wèi.
初皇帝將復位，謁者引太尉詣罍洗，盥手洗爵訖，謁者引太尉升自阼階，（攝事則太尉將復位，謁者引太常卿。下仿此。）詣獻祖樽彝所，執樽者舉冪，太尉酌盎齊。武舞作。謁者引太尉入詣獻祖神座前，北向跪奠爵，少東，興，謁者引太尉出戶，北向再拜。謁者又引太尉取爵於坫，酌盎齊訖，謁者引入詣神座前，北向跪奠爵，少西，訖，興，謁者引太尉出戶，北向再拜。謁者引太尉次詣懿祖樽彝所，取爵於坫，執樽者舉冪，太尉酌盎齊，謁者引太尉入詣懿祖神座前，北向跪奠爵，少東，興，謁者引太尉出戶，北向再拜。謁者又引太尉取爵於坫，酌盎齊訖，謁者引入詣神座前，北向跪奠爵，少西，訖，興，謁者引太尉出戶，北向再拜。訖，謁者引太尉次獻太祖，次獻代祖，次獻高祖，次獻太宗，次獻高宗，次獻中宗，次獻睿宗，並如上儀。訖，謁者引太尉詣東序西向立。諸太祝各以爵酌罍福酒，合置一爵，一太祝持爵進太尉之左，北向立，太尉再拜受爵，跪祭酒，遂飲卒爵，太祝進受虛爵，復於坫，太尉興，再拜，謁者引太尉降復位。

chū tài wèi xiàn jiāng bì, yè zhě yǐn guāng lù qīng shè shì tóng. yì léi xǐ guàn xǐ, shēng zhuó àng qí zhōng xiàn, rú yà xiàn zhī yí. qì, yǐn guāng lù qīng jiàng fù wèi. wǔ wǔ zhǐ.
初太尉獻將畢，謁者引光祿卿（攝事同。）詣罍洗盥洗，升酌盎齊終獻，如亞獻之儀。訖，引光祿卿降復位。武舞止。

dēng gē, zuò yōng hé zhī lè, zhū tài zhù gè rù shì chè dòu, hái zūn suǒ, chè zhě biān dòu gè yī shǎo yí yú gù chù. dēng gē zhǐ. fèng lǐ yuē:" cì zuò." zàn zhě chàng:" zhòng guān zài bài." zài wèi zhě jiē zài bài. yǐ yǐn fú zhě bù bài. yǒng hé zhī lè zuò, tài cháng qīng qián zòu chēng:" qǐng zài bài." tuì fù wèi. huáng dì zài bài. fèng lǐ yuē:" zhòng guān zài bài." zài wèi zhě jiē zài bài. lè yī chéng zhǐ.
登歌，作雍和之樂，諸太祝各入室徹豆，還樽所，（徹者籩豆各一少移於故處。）登歌止。奉禮曰："賜胙。"贊者唱："眾官再拜。"在位者皆再拜。（已飲福者不拜。）永和之樂作，太常卿前奏稱："請再拜。"退復位。皇帝再拜。奉禮曰："眾官再拜。"在位者皆再拜。樂一成止。

tài cháng qīng qián zòu:" lǐ bì." tài cháng qīng yǐn huáng dì hái dà cì, lè zuò, huáng dì chū mén, lè zhǐ. diàn zhōng jiān shòu zhèn guī, huá gài shì wèi rú cháng yí. tōng shì shè rén yè zhě zàn yǐn gè yǐn xiǎng guān jí jiǔ miào zi sūn cóng xiǎng qún guān zhū fāng kè shǐ yǐ cì chū. zàn yǐn yǐn yù shǐ tài zhù yǐ xià jù fù zhí shì wèi, lì dìng, fèng lǐ yuē:" zài bài." yù shǐ yǐ xià jiē zài bài, zàn yǐn yǐn chū. gōng rén èr wǔ yǐ cì chū. tài miào lìng yǔ tài zhù gōng wéi lìng nà shén zhǔ rú cháng yí. qí zhù bǎn fán yú zhāi fāng.
太常卿前奏："禮畢。"太常卿引皇帝還大次，樂作，皇帝出門，樂止。殿中監受鎮珪，華蓋侍衛如常儀。通事舍人、謁者、贊引各引享官及九廟子孫、從享群官、諸方客使以次出。贊引引御史、太祝以下俱復執事位，立定，奉禮曰："再拜。"御史以下皆再拜，贊引引出。工人、二舞以次出。太廟令與太祝、宮闈令納神主如常儀。其祝版燔於齋坊。

jì qī sì gè yīn shí xiǎng jì zhī, wéi zhōng liù jì xià bié jì. xiá dì zhī rì biàn jì zhī, rú là xiǎng.
祭七祀（各因時享祭之，惟中霤季夏別祭。祫禘之日遍祭之，如臘享。）

sī mìng hù yǐ chūn, zào yǐ xià, zhōng liù yǐ jì xià tǔ wáng rì, mén lì yǐ qiū, xíng yǐ dōng.
司命戶以春，灶以夏，中霤以季夏土王日，門厲以秋，行以冬。

jì rì wèi míng yī kè, tài miào lìng shuài qí shǔ rù bù shén xí yú miào tíng xī mén zhī nèi dào nán, dōng xiàng, yǐ běi wèi shàng, xí jiē yǐ guǎn. shè shén wèi gè yú zuò shǒu. shè jiǔ zūn yú shén zuò dōng nán, shè xǐ yú jiǔ zūn dōng nán, jù běi xiàng. léi shuǐ zài xǐ dōng, fěi zài xǐ xī, nán sì. fěi shí yǐ jīn jué. tài miào lìng yǔ liáng yùn lìng zhī shǔ rù shí zūn léi rú cháng, qí zhí zūn léi fěi zhě, gè wèi yú zūn léi fěi zhī hòu. chū tài zhù yǐ xià rù, zhù shǐ yǔ zhí zūn léi fěi zhě cì rù jiù wèi. yú táng shàng shè zhuàn qì, tài guān chéng yǐn zhuàn rù, zhù shǐ yíng yǐn yú zuò shǒu, gè shè yú shén zuò qián.
祭日未明一刻，太廟令帥其屬入布神席於廟庭西門之內道南，東向，以北為上，席皆以莞。設神位各於座首。設酒樽於神座東南，設洗於酒樽東南，俱北向。罍水在洗東，篚在洗西，南肆。（篚實以巾爵。）太廟令與良醞令之屬入實樽罍如常，其執樽罍篚者，各位於樽罍篚之後。初太祝以下入，祝史與執樽罍篚者次入就位。於堂上設饌訖，太官丞引饌入，祝史迎引於座首，各設於神座前。

yú guāng lù qīng jiāng shēng xiàn, zàn yǐn yǐn xiàn guān yì léi xǐ guàn xǐ, yì jiǔ zūn suǒ, zhí zūn zhě jǔ mì, xiàn guān zhuó jiǔ, zàn yǐn yǐn xiàn guān jìn, xī miàn guì diàn yú sī mìng shén zuò, shǎo tuì, xī xiàng lì. zhù shǐ chí bǎn jìn shén zuò zhī yòu, běi xiàng guì dú zhù wén yuē:" wéi mǒu nián suì cì yuè shuò rì, zi kāi yuán shén wǔ huáng dì qiǎn jù wèi xìng míng, gǎn zhāo gào yú sī mìng: sān yáng zhào wù, sì xù wéi shǐ, shì zūn cháng lǐ, jǐn yǐ xī qí, zī shèng shù pǐn, míng jiàn yú sī mìng, shàng xiǎng." hù yún" shí wéi suì shǒu, shēng yáng zàn zhì". zào yún" shí wéi xià shǐ, shèng yáng zuò tǒng". mén yún" shí wéi mèng qiū, shēng yīn jì wù". lì yún" shí shǔ shí shěn, qì xù qīng sù". xíng yún" shí wéi dōng shǒu, shèng yīn zuò jì". dú zhù wén qì, xìng, xiàn guān zài bài, zhù shǐ jìn diàn bǎn yú shén zuò, hái zūn suǒ. qí qī sì zhù bǎn, zhù shǐ yī rén dú zhī. xiàn guān zài bài qì, zàn yǐn yǐn xiàn guān yì jiǔ zūn suǒ, zhuó xiàn bìng rú shàng yí. qì, zàn yǐn yǐn hái běn wèi. yú táng shàng chè dòu, zhù shǐ jìn chè dòu, hái zūn suǒ.
於光祿卿將升獻，贊引引獻官詣罍洗盥洗，詣酒樽所，執樽者舉冪，獻官酌酒，贊引引獻官進，西面跪奠於司命神座，少退，西向立。祝史持版進神座之右，北向跪讀祝文曰："維某年歲次月朔日，子開元神武皇帝遣具位姓名，敢昭告於司命：三陽照物，四序惟始，式遵常禮，謹以犧齊，粢盛庶品，明薦於司命，尚饗。"戶雲"時維歲首，昇陽贊滯"。灶雲"時維夏始，盛陽作統"。門雲"時維孟秋，升陰紀物"。厲雲"時屬實沈，氣序清肅"。行雲"時維冬首，盛陰作紀"。讀祝文訖，興，獻官再拜，祝史進奠版於神座，還樽所。（其七祀祝版，祝史一人讀之。）獻官再拜訖，贊引引獻官詣酒樽所，酌獻並如上儀。訖，贊引引還本位。於堂上徹豆，祝史進徹豆，還樽所。

là xiǎng zhù wén:" wéi mǒu nián suì cì yuè shuò rì, zi xiào céng sūn kāi yuán shén wǔ huáng dì mǒu, gǎn zhāo gào yú xiàn zǔ xuān huáng dì zǔ bǐ xuān zhuāng huáng hòu zhāng shì: sù chéng líng yòu, xī zī jiè fú, shí hé nián dēng, lǜ zūn yí diǎn, jǐn yǐ yī yuán dà wǔ róu máo gāng liè míng zī xiāng hé xiāng qí jiā shū jiā jiàn lǐ qí, qián gōng zhāi lì, bèi zī qīng sì, shàng xiǎng." yú shì zhù wén zhǔn cǐ. tài zǔ yǐ xià chēng chén.
臘享祝文："維某年歲次月朔日，子孝曾孫開元神武皇帝某，敢昭告於獻祖宣皇帝、祖妣宣莊皇后張氏：肅承靈祐，錫茲介福，時和年登，率遵彝典，謹以一元大武、柔毛、剛鬛、明粢、薌合、薌萁、嘉蔬、嘉薦、醴齊，虔恭齋栗，備茲清祀，尚饗。"（餘室祝文准此。太祖以下稱臣。）

là xiǎng jì qī sì wén:" wéi mǒu nián suì cì yuè shuò rì, zi kāi yuán shén wǔ huáng dì qiǎn jù wèi xìng míng, gǎn zhāo gào yú sī mìng hù zào zhōng liù mén lì xíng: jīn shí hé nián fēng, shì zūn cháng lǐ, jǐn yǐ xī qí zī shèng shù pǐn, míng jiàn yú sī mìng hù zào zhōng liù mén lì xíng, shàng xiǎng."
臘享祭七祀文："維某年歲次月朔日，子開元神武皇帝遣具位姓名，敢昭告於司命、戶、灶、中霤、門、厲、行：今時和年豐，式遵常禮，謹以犧齊粢盛庶品，明薦於司命、戶、灶、中霤、門、厲、行，尚饗。"

xiàn guān wéi xiàn sī mìng, yú zuò zhāi láng zhù diàn, yú rú shàng yí.
獻官唯獻司命，餘座齋郎助奠，餘如上儀。

xiá dì yǐ gōng
祫禘以功

chén pèi xiǎng
臣配享

xiǎng rì wèi míng yī kè, tài miào lìng bù gōng chén shén zuò yú tài miào zhī tíng:
享日未明一刻，太廟令布功臣神座於太廟之庭：

lì bù shàng shū zèng sī kōng yún guó gōng yīn kāi shān, guāng lù qīng yú guó gōng liú zhèng huì, kāi fǔ yí tóng sān sī huái ān jìng wáng shén tōng, lǐ bù shàng shū zèng sī kōng hé jiān yuán wáng xiào gōng.
吏部尚書、贈司空、鄖國公殷開山，光祿卿、渝國公劉政會，開府儀同三司、淮安靖王神通，禮部尚書、贈司空、河間元王孝恭。

yòu pèi xiǎng gāo zǔ miào tíng tài jiē zhī dōng shǎo nán, xī xiàng, yǐ běi wèi shàng. xià bìng fàng cǐ.
右配享高祖廟庭太階之東少南，西向，以北為上。（下並放此。）

sī kōng zèng tài wèi liáng guó wén zhāo gōng fáng xuán líng, tè jìn zèng sī kōng zhèng guó wén zhēn gōng wèi zhēng, luò zhōu dū du zèng shàng shū zuǒ pú shè jiǎng guó zhōng gōng qū tū tōng, kāi fǔ yí tóng sān sī zèng sī tú shēn guó wén xiàn gōng gāo shì lián.
司空、贈太尉、梁國文昭公房玄齡，特進、贈司空、鄭國文貞公魏徵，洛州都督、贈尚書左僕射、蔣國忠公屈突通，開府儀同三司、贈司徒、申國文獻公高士廉。

yòu pèi xiǎng tài zōng miào tíng, shǎo nán, xī xiàng, yǐ běi wèi shàng.
右配享太宗廟庭，少南，西向，以北為上。

sī kōng tài zǐ tài shī zèng tài wèi yīng guó zhēn wǔ gōng lǐ jī, zhōng shū lìng zèng shàng shū yòu pú shè gāo táng xiàn gōng mǎ zhōu, shàng shū zuǒ pú shè jiān tài zǐ shǎo fù běi píng xiàn gōng zhāng xíng chéng.
司空、太子太師、贈太尉、英國貞武公李勣，中書令、贈尚書右僕射、高唐縣公馬周，尚書左僕射兼太子少傅、北平縣公張行成。

yòu pèi xiǎng gāo zōng miào tíng, shǎo nán, xī xiàng, yǐ běi wèi shàng.
右配享高宗廟庭，少南，西向，以北為上。

shì zhōng qiào guó gōng huán yàn fàn, shì zhōng píng yáng jùn gōng jìng huī, zhōng shū lìng jiān lì bù shàng shū hàn yáng jùn gōng zhāng jiǎn zhī, tè jìn bó líng jùn gōng cuī xuán wěi, zhōng shū lìng nán yáng jùn gōng yuán shù jǐ.
侍中、譙國公桓彥范，侍中、平陽郡公敬暉，中書令兼吏部尚書、漢陽郡公張柬之，特進、博陵郡公崔玄暐，中書令、南陽郡公袁恕己。

yòu pèi xiǎng zhōng zōng miào tíng, shǎo nán, xī xiàng, yǐ běi wèi shàng.
右配享中宗廟庭，少南，西向，以北為上。

shàng shū zuǒ pú shè tài zǐ shǎo fù zèng sī kōng xǔ guó wén zhēn gōng sū guī, shàng shū zuǒ chéng xiàng tài zǐ shǎo bǎo xú guó gōng liú yōu qiú.
尚書左僕射、太子少傅、贈司空、許國文貞公蘇瑰，尚書左丞相、太子少保、徐國公劉幽求。

yòu pèi xiǎng ruì zōng miào tíng, shǎo nán, xī xiàng, yǐ běi wèi shàng.
右配享睿宗廟庭，少南，西向，以北為上。

zhū zuò gè shè bǎn yú zuò shǒu. qí bǎn wén gè jù tí guān jué xìng míng měi zuò gè shè hú zūn èr yú zuǒ, běi xiàng, xuán jiǔ zài xī, jiā sháo mì, zhì jué yú zūn xià. shè xǐ yú zhōng xiàn léi xǐ dōng nán, běi xiàng. tài miào lìng yǔ liáng yùn lìng yǐ qí shí zūn rú cháng. táng shàng shè zhuàn qì, tài guān lìng shuài jìn zhuàn zhě chū, fèng zhuàn rù, zhù yíng yǐn yú zuò zuǒ, gè shè yú zuò qián, tài guān lìng yǐ xià chū, zhù hái zūn suǒ. yà xiàn jiāng bì, zàn yǐn yǐn xiàn guān yì léi xǐ, guàn shǒu xǐ jué, yì jiǔ zūn suǒ, zhí zūn zhě jǔ mì, xiàn guān zhuó jiǔ, zhū zhù diàn zhě jiē zhuó jiǔ qì, zàn yǐn yǐn xiàn guān jìn yì shǒu zuò qián, dōng miàn diàn jué, zàn yǐn yǐn hái běn wèi. yú xiàn guān jìn diàn, zhū zhù diàn zhě gè jìn diàn yú zuò, hái zūn suǒ. yú táng shàng chè dòu, zhù jìn shǒu zuò qián chè dòu, hái zūn suǒ.
諸座各設版於座首。（其版文各具題官爵姓名）每座各設壺樽二於左，北向，玄酒在西，加勺冪，置爵於樽下。設洗於終獻罍洗東南，北向。太廟令與良醞令以齊實樽如常。堂上設饌訖，太官令帥進饌者出，奉饌入，祝迎引於座左，各設於座前，太官令以下出，祝還樽所。亞獻將畢，贊引引獻官詣罍洗，盥手洗爵，詣酒樽所，執樽者舉冪，獻官酌酒，諸助奠者皆酌酒訖，贊引引獻官進詣首座前，東面奠爵，贊引引還本位。於獻官進奠，諸助奠者各進奠於座，還樽所。於堂上徹豆，祝進首座前徹豆，還樽所。

luán jià hái gōng rú yuán qiū yí.
鑾駕還宮（如圓丘儀。）