qián fèi dì guǎng líng wáng hòu fèi dì ān dìng wáng chū dì píng yáng wáng
前废帝广陵王 后废帝 安定王〓出帝平阳王
qián fèi dì, huì gōng, zì xiū yè, guǎng líng huì wáng yǔ zhī zǐ yě. mǔ yuē wáng shì. shǎo duān jǐn, yǒu zhì dù. zhǎng ér hào xué, shì zǔ mǔ dí mǔ yǐ xiào wén. zhèng shǐ zhōng, xí jué. yán chāng zhōng, bài tōng zhí sàn qí cháng shì. shén guī zhōng, jìn jiān sàn qí cháng shì. zhèng guāng èr nián, zhèng cháng shì, lǐng jǐ shì huáng mén shì láng. dì yǐ yuán chā shàn quán, suì chēng jí bù qǐ. jiǔ zhī, yīn tuō yīn bìng. wǔ nián, jiù chú jīn zǐ guāng lù dài fu, jiā sàn qí cháng shì. jiàn yì yuán nián, chú yí tóng sān sī. wáng jì jué yán, chuí jiāng yī jì, jū yú lóng huā sì, wú suǒ jiāo tōng. yǒng ān mò, yǒu bái zhuāng dì zhě, yán wáng bù yǔ, jiāng yǒu yì tú mín jiān yóu shēng, yòu yún yǒu tiān zǐ zhī qì. wáng jù huò, táo nì shàng luò, xún jiàn zhuī niè, zhí sòng jīng shī, jū jìn duō rì, yǐ wú zhuàng huò miǎn. jí zhuāng dì bēng, ěr zhū shì lóng děng yǐ yuán yè shū yuǎn, yòu fēi rén wàng suǒ tuī, yǐ wáng qián mò huì shēn, yǒu guò rén zhī liàng, jiāng móu fèi lì. kǒng shí bù yǔ, nǎi lìng wáng suǒ qīn shēn qí yì, qiě jiān pò xié. wáng suì dá yuē:" tiān hé yán zāi!" shì lóng děng dà yuè.
前废帝,讳恭,字修业,广陵惠王羽之子也。母曰王氏。少端谨,有志度。长 而好学,事祖母、嫡母以孝闻。正始中,袭爵。延昌中,拜通直散骑常侍。神龟中, 进兼散骑常侍。正光二年,正常侍,领给事黄门侍郎。帝以元叉擅权,遂称疾不起。 久之,因托喑病。五年,就除金紫光禄大夫,加散骑常侍。建义元年,除仪同三司。 王既绝言,垂将一纪,居于龙花寺,无所交通。永安末,有白庄帝者,言王不语, 将有异图;民间游声,又云有天子之气。王惧祸,逃匿上洛,寻见追蹑,执送京师, 拘禁多日,以无状获免。及庄帝崩,尔朱世隆等以元晔疏远,又非人望所推,以王 潜默晦身,有过人之量,将谋废立。恐实不语,乃令王所亲申其意,且兼迫胁。王 遂答曰:“天何言哉!”世隆等大悦。
chūn èr yuè jǐ sì, yè jìn zhì máng nán, shì lóng děng fèng wáng dōng guō zhī wài, xíng shàn ràng zhī lǐ. qún chén shàng biǎo yuē: " fǒu tài yán shí, yīn yōu qǐ shèng, gù liù fēi zài yù, sān shí xìng fú. fú wéi bì xià yùn shǔ qiān líng, zhì zhōu wàn wù, dú zhāo xì xiàng, miào jí tiān rén. bǎo lì yǒu guī, guāng zhái yōu shǔ, ér jiāng ān dú shàn, bù wù jiān jì, líng mìng pái huái, yōu míng zài zhù. fú yuàn shí shùn ōu yáo, niàn zī zōng shí, yòng shě láo jí, yǔn dá rén shén." wáng dá yuē:" zì liàng miǎo shēn, shì yǐ ràng zhí. rán wáng gōng qín zhì, bù kě jù wéi. jīn jìng chéng suǒ chén, wéi kuì fú kān fù hè ěr." tài wèi gōng ěr zhū dù lǜ fèng jìn xǐ shòu āi miǎn zhī fú. nǎi jiù lù chē, bǎi guān shì wèi, rù zì jiàn chūn yún lóng mén, shēng tài jí qián diàn, qún chén bài hè. lǐ bì, dēng chāng hé mén, zhào yuē:" zhèn yǐ guǎ báo, fǔ lín wàn bāng, sī yǔ yì zhào tóng zī qìng tài, kě dà shè tiān xià, yǐ wèi wèi dà wèi, gǎi jiàn míng èr nián wèi pǔ tài yuán nián. qí shuì shì jí shuì yán zhī guān, kě xī fèi zhī. bǎi zá zhī hù, dài cì mín míng, guān rèn réng jiù. tiān xià diào juàn, sì bǎi yī pǐ. nèi wài wén wǔ, pǔ fàn sì jiē hé xù wèi dìng dì zhě, yì zhān jí. chú míng miǎn guān zhě, tè fù běn zī, pǐn fēng yī jiù. yǐng chuān wáng ěr zhū zhào, péng chéng wáng ěr zhū zhòng yuǎn, lǒng xī wáng ěr zhū tiān guāng, lè píng wáng ěr zhū shì lóng, cháng shān wáng ěr zhū dù lǜ, chē qí dà jiàng jūn yí tóng sān sī qí xiàn wǔ wáng, dū du hú sī chūn xià jūn shì, pǔ fàn liù jí." gēng wǔ, zhào yuē:" zhèn yǐ miǎo shēn, lín wáng gōng zhī shàng, xī tì zhī huái, ruò lǚ bīng gǔ. lài qī miào zhī líng, bǎi pì zhōng chéng zhī jǔ, shù miǎn zhuì mò. fū sān huáng chēng huáng, wǔ dì yún dì, sān dài chēng wáng, dié chōng yì yě. zì qín zhī mò, jìng wèi huáng dì. wàng fù chéng zhī shēn yāng, chuí tān bǐ yú wàn yè. yǔ jīn chēng dì, yǐ wèi bāo yǐ! kě pǔ gào lìng zhī." shì yuè, zhèn yuǎn jiāng jūn qīng hé cuī zǔ chī jù qīng zhōu qī jùn zhī zhòng shí yú wàn rén wéi dōng yáng. yōu zhōu cì shǐ liú líng zhù qǐ bīng yú jì. fǔ jūn jiāng jūn jīn zǐ guāng lù dài fu jiān shì zhōng hé běi dà shǐ gāo gān yōng jí dì píng běi jiāng jūn tōng zhí sàn qí cháng shì áo cáo, lǜ zhòng yè xí jì zhōu, zhí cì shǐ yuán yí, shā jiān jūn sūn bái yào, gòng tuī qián hé nèi tài shǒu fēng lóng zhī xíng zhōu shì.
春二月己巳,晔进至邙南,世隆等奉王东郭之外,行禅让之礼。群臣上表曰: “否泰沿时,殷忧启圣,故六飞在御,三石兴符。伏惟陛下运属千龄,智周万物, 独昭系象,妙极天人。宝历有归,光宅攸属,而将安独善,不务兼济,灵命徘徊, 幽明载伫。伏愿时顺讴谣,念兹宗祏,用舍劳疾,允答人神。”王答曰:“自量眇 身,是以让执。然王公勤至,不可拒违。今敬承所陈,惟愧弗堪负荷耳。”太尉公 尔朱度律奉进玺绶哀冕之服。乃就辂车,百官侍卫,入自建春、云龙门,升太极前 殿,群臣拜贺。礼毕,登阊阖门,诏曰:“朕以寡薄,抚临万邦,思与亿兆同兹庆 泰,可大赦天下,以魏为大魏,改建明二年为普泰元年。其税市及税盐之官,可悉 废之。百杂之户,贷赐民名,官任仍旧。天下调绢,四百一匹。内外文武,普泛四 阶;合叙未定第者,亦沾级。除名免官者,特复本资,品封依旧。颍川王尔朱兆, 彭城王尔朱仲远,陇西王尔朱天光,乐平王尔朱世隆,常山王尔朱度律,车骑大将 军、仪同三司齐献武王,都督斛斯椿下军士,普泛六级。”庚午,诏曰:“朕以眇 身,临王公之上,夕惕祗怀,若履冰谷。赖七庙之灵,百辟忠诚之举,庶免坠殁。 夫三皇称皇,五帝云帝,三代称王,迭冲挹也。自秦之末,竞为皇帝。忘负乘之深 殃,垂贪鄙于万叶。予今称帝,已为褒矣!可普告令知。”是月,镇远将军清河崔 祖螭聚青州七郡之众十余万人围东阳。幽州刺史刘灵助起兵于蓟。抚军将军、金紫 光禄大夫、兼侍中、河北大使高乾邕及弟平北将军、通直散骑常侍敖曹,率众夜袭 冀州,执刺史元嶷,杀监军孙白鹞,共推前河内太守封隆之行州事。
sān yuè guǐ yǒu, fēng zhǎng guǎng wáng yè wèi dōng hǎi wáng. zhào tài shī piào qí dà jiàng jūn qīng zhōu cì shǐ lǔ jùn wáng sù hái wèi tài shī tè jìn chē qí dà jiàng jūn pèi jùn wáng xīn wèi tài fù sī zhōu mù, gǎi fēng huái yáng wáng piào qí dà jiàng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī xú zhōu cì shǐ péng chéng wáng ěr zhū zhòng yuǎn, piào qí dà jiàng jūn yí tóng sān sī yōng zhōu cì shǐ lǒng xī wáng ěr zhū tiān guāng, bìng wèi dà jiàng jūn zhù guó dà jiàng jūn bīng zhōu cì shǐ yǐng chuān wáng ěr zhū zhào wèi tiān zhù dà jiàng jūn piào qí dà jiàng jūn yí tóng sān sī zuǒ wèi jiāng jūn dà dū dū jìn zhōu cì shǐ píng yáng jùn kāi guó gōng qí xiàn wǔ wáng fēng bó hǎi wáng, zēng yì wǔ bǎi hù tè jìn chē qí dà jiàng jūn qīng hé wáng dǎn wèi yí tóng sān sī shì zhōng tài fù piào qí dà jiàng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī shàng shū lìng lè píng wáng ěr zhū shì lóng wèi tài bǎo kāi fǔ qián sī tú gōng zhǎng sūn zhì wèi tài wèi gōng lù shàng shū shì shì zhōng piào qí dà jiàng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī zhào jùn wáng chén wèi sī kōng gōng. zhì gù cí, xún chú piào qí dà jiàng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī. bǐng zǐ, dì yǐn jiàn shàng shū yòu pú yè yuán luó jí huáng zōng yú xiǎn yáng diàn, láo miǎn zhī. dīng chǒu, jiā piào qí dà jiàng jūn běi huá zhōu cì shǐ gōng sūn lüè yí tóng sān sī. jǐ mǎo, zhào yòu wèi jiāng jūn hè bá shèng bìng shàng shū yī rén mù jì zuò jí zá hù cóng zhēng zhě, zhèng rù chū shēn, jiē shòu shí guān, sī mǎ zhě yōu yī dà jiē. gēng chén, yǐ shì zhōng wèi jiāng jūn xián yáng wáng tǎn, wèi jiāng jūn shàng shū zuǒ pú yè nán yáng wáng bǎo jù, shì zhōng zhēng dōng jiāng jūn píng yáng wáng xiū, bìng yí tóng sān sī. yǐ yǒu, zhào jiǎn běi lái jí zài jīng èr guān yuán wài shèng zhì zhě. jǐ chǒu, yǐ chí jié piào qí jiāng jūn jīng zhōu cì shǐ hè bá yuè wèi yí tóng sān sī qí zhōu cì shǐ, shǐ chí jié chē qí dà jiàng jūn wèi zhōu cì shǐ hóu mò chén yuè wèi yí tóng sān sī qín zhōu cì shǐ. gēng yín, zhào tiān xià yǒu dé xiào rén xián zhōng yì zhì xìn zhě, kě yǐ lǐ zhào fù quē, bù yìng zhào zhě yǐ bù jìng lùn. bǐng shēn, liú líng zhù lǜ zhòng cì yú ān guó chéng, dìng zhōu cì shǐ hóu yuān pò zhǎn zhī, chuán shǒu jīng shī. wù xū, yǐ shǐ chí jié shì zhōng chē qí dà jiàng jūn hú sī chūn, shì zhōng wèi jiāng jūn yuán shòu, bìng tè jìn yí tóng sān sī. zhào yuē:" qǐng guān fāng shī xù, réng lìng shā tài, dìng yuán jiǎn shèng, yǐ yǒu pàn jué. tuì xià zhī tú, wēi yì kě mǐn. zhū zài jiǎn xià, kě tè yōu yī jí, jiē shòu jiāng jūn, yù cān xuǎn xiàn, suí néng bǔ yòng." shì chūn, guàn jūn jiāng jūn nán qīng zhōu cì shǐ rú huái lǎng shǐ qí bù jiàng hé bǎo lǜ bù qí sān qiān jī xiāo yǎn shǒu jiāng yú láng yá, qín qí shàng shū zuǒ pú yè yí tóng sān sī yún huī jiāng jūn xú yǎn èr zhōu cì shǐ liú xiàng rú.
三月癸酉,封长广王晔为东海王。诏太师、骠骑大将军、青州刺史、鲁郡王肃 还为太师;特进、车骑大将军、沛郡王欣为太傅、司州牧,改封淮阳王;骠骑大将 军、开府仪同三司、徐州刺史、彭城王尔朱仲远,骠骑大将军、仪同三司、雍州刺 史、陇西王尔朱天光,并为大将军;柱国大将军、并州刺史、颍川王尔朱兆为天柱 大将军;骠骑大将军、仪同三司、左卫将军、大都督、晋州刺史、平阳郡开国公齐 献武王封勃海王,增邑五百户;特进、车骑大将军、清河王亶为仪同三司;侍中、 太傅、骠骑大将军、开府仪同三司、尚书令、乐平王尔朱世隆为太保;开府、前司 徒公长孙稚为太尉公、录尚书事;侍中、骠骑大将军、开府仪同三司、赵郡王谌为 司空公。稚固辞,寻除骠骑大将军、开府仪同三司。丙子,帝引见尚书右仆射元罗 及皇宗于显阳殿,劳勉之。丁丑,加骠骑大将军、北华州刺史公孙略仪同三司。己 卯,诏右卫将军贺拔胜并尚书一人募伎作及杂户从征者,正入出身,皆授实官,私 马者优一大阶。庚辰,以侍中、卫将军、咸阳王坦,卫将军、尚书左仆射、南阳王 宝炬,侍中、征东将军、平阳王脩,并仪同三司。乙酉,诏简北来及在京二官员外 剩置者。己丑,以持节、骠骑将军、泾州刺史贺拔岳为仪同三司、岐州刺史,使持 节、车骑大将军、渭州刺史侯莫陈悦为仪同三司、秦州刺史。庚寅,诏天下有德孝 仁贤忠义志信者,可以礼召赴阙,不应召者以不敬论。丙申,刘灵助率众次于安国 城,定州刺史侯渊破斩之,传首京师。戊戌,以使持节、侍中、车骑大将军斛斯椿, 侍中、卫将军元受,并特进仪同三司。诏曰:“顷官方失序,仍令沙汰,定员简剩, 已有判决。退下之徒,微亦可愍。诸在简下,可特优一级,皆授将军,豫参选限, 随能补用。”是春,冠军将军、南青州刺史茹怀朗使其部将何宝率步骑三千击萧衍 守将于琅邪,擒其尚书左仆射、仪同三司、云麾将军、徐兗二州刺史刘相如。
xià sì yuè guǐ mǎo, xìng huá lín dōu tíng yàn shè, bān xī yǒu chà. tài lè zòu jì yǒu chàng yōu wèi yú chī zhě, dì yǐ fēi yǎ xì, zhào bà zhī. rén zǐ, yǒu shì yú tài miào. guǐ chǒu, zhào yǐ qí xiàn wǔ wáng wèi shǐ chí jié shì zhōng dū du jì zhōu zhū jūn shì piào qí dà jiàng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī dà dū dū dōng dào dà xíng tái jì zhōu cì shǐ, piào qí dà jiāng jūn ān dìng wáng ěr zhū zhì hǔ wèi kāi fǔ yí tóng sān sī sì zhōu cì shǐ. yǐ mǎo, yǐ yòu wèi jiāng jūn hè bá shèng wǔ wèi jiāng jūn dà yě bá bìng wèi yí tóng sān sī. jǐ wèi, dì yú xiǎn yáng diàn jiǎn shì tōng zhí sàn qí cháng shì sàn qí shì láng tōng zhí láng, shèng yuán fēi cái tā zhuǎn zhī. guǐ hài, lǒng xī wáng ěr zhū tiān guāng dà pò sù qín míng dá, qín sòng jīng shī, zhǎn zhī. bǐng yín, yǐ shì zhōng piào qí dà jiàng jūn ěr zhū yàn bó wèi sī tú gōng. zhào yǒu sī bù dé fù chēng wěi liáng, bà xì zuò zhī tiáo, wú jìn lín guó wǎng huán. zhào yuán wài jiàn yì dài fū bù bīng xiào wèi fèng chē dū wèi yǔ lín jiān jǐ shì zhōng jī shè jiāng jūn fèng cháo qǐng diàn zhōng jiàng jūn gōng mén pú yè diàn zhōng sī mǎ dū zhì lǐ láng shí yī guān, dé fèng ér bù gěi lì, lǎo hé wài xuǎn zhě, yī cháng gé, qí wèi lǎo yù wài xuǎn zhě, tīng jiě. qí qī pǐn yǐ shàng, shuò wàng rù cháo, ruò zhèng yuán yǒu quē, suí cái jìn bǔ. qián yuán wài jiǎn tuì yōu jiē zhě zhuī zhī, chēng shì jiǎn xià zhě, réng yōu yī jí. xiān shì, nán yáng tài shǒu zhào xiū yán zhí cì shǐ lǐ yǎn zhī wǔ yuè bǐng zǐ, jīng zhōu chéng mín zhǎn xiū yán, sòng shǒu, hái tuī yǎn zhī wèi cì shǐ. ěr zhū zhòng yuǎn shǐ qí dū du wèi sēng xù děng tǎo cuī zǔ chī yú dōng yáng, qín zhǎn zhī. liù yuè gēng shēn, qí xiàn wǔ wáng yǐ ěr zhū nì luàn, shǐ xīng yì bīng yú xìn dōu. xī dìng yīn zhōu, zhǎn qí cì shǐ ěr zhū yǔ shēng, mìng nán zhào jùn tài shǒu lǐ yuán zhōng wèi cì shǐ, zhèn guǎng ā. guǐ hài, dì lín xiǎn yáng diàn, qīn lǐ yuān sòng. wù chén, yǐ shǐ chí jié piào qí dà jiàng jūn kāi fǔ ěr zhū bì wèi yí tóng sān sī.
夏四月癸卯,幸华林都亭燕射,班锡有差。太乐奏伎有倡优为愚痴者,帝以非 雅戏,诏罢之。壬子,有事于太庙。癸丑,诏以齐献武王为使持节、侍中、都督冀 州诸军事、骠骑大将军、开府仪同三司、大都督、东道大行台、冀州刺史,骠骑大 将军、安定王尔朱智虎为开府仪同三司、肆州刺史。乙卯,以右卫将军贺拔胜、武 卫将军大野拔并为仪同三司。己未,帝于显阳殿简试通直散骑常侍、散骑侍郎、通 直郎,剩员非才他转之。癸亥,陇西王尔朱天光大破宿勤明达,擒送京师,斩之。 丙寅,以侍中、骠骑大将军尔朱彦伯为司徒公。诏有司不得复称伪梁,罢细作之条, 无禁邻国往还。诏员外谏议大夫、步兵校尉、奉车都尉、羽林监、给事中、积射将 军、奉朝请、殿中将军、宫门仆射、殿中司马督、治礼郎十一官,得俸而不给力, 老合外选者,依常格,其未老欲外选者,听解。其七品以上,朔望入朝,若正员有 阙,随才进补。前员外简退优阶者追之,称事简下者,仍优一级。先是,南阳太守 赵修延执刺史李琰之;五月丙子,荆州城民斩修延,送首,还推琰之为刺史。尔朱 仲远使其都督魏僧勖等讨崔祖螭于东阳,擒斩之。六月庚申,齐献武王以尔朱逆乱, 始兴义兵于信都。西定殷州,斩其刺史尔朱羽生,命南赵郡太守李元忠为刺史,镇 广阿。癸亥,帝临显阳殿,亲理冤讼。戊辰,以使持节、骠骑大将军、开府尔朱弼 为仪同三司。
qiū qī yuè rén shēn, ěr zhū shì lóng děng hài qián tài bǎo yáng chūn qián sī kōng gōng yáng jīn jí qí jiā. bǐng wù, sī tú gōng ěr zhū yàn bó yǐ hàn xùn wèi. wù zǐ, chú yàn bó shì zhōng kāi fǔ yí tóng sān sī. gēng yín, yǐ shì zhōng tài bǎo kāi fǔ shàng shū lìng lè píng wáng ěr zhū shì lóng wèi yí tóng sān sī, wèi cì shàng gōng. bā yuè gēng zǐ, zhào lǒng xī wáng ěr zhū tiān guāng xià wén wǔ tǎo sù qín míng dá zhě, fàn sān jí. yǐng chuān wáng ěr zhū zhào dù bù qí èr wàn chū jǐng xíng, qū yīn zhōu, lǐ yuán zhōng qì chéng hái xìn dōu. bǐng wǔ, cháng shān wáng ěr zhū dù lǜ péng chéng wáng ěr zhū zhòng yuǎn děng lǜ zhòng chū kàng yì qí. jiǔ yuè dīng chǒu, yǐ shì zhōng piào qí jiāng jūn lú tóng, piào qí dà jiàng jūn dù dé, chē qí dà jiàng jūn qiáo níng bìng wèi yí tóng sān sī. jǐ mǎo, yǐ shǐ chí jié dū du dōng dào zhū jūn shì jiān shàng shū lìng dōng dào dà xíng tái péng chéng wáng ěr zhū zhòng yuǎn wèi tài zǎi. gēng chén, jiā shǐ chí jié dà jiàng jūn dū du guān zhōng zhū jūn shì jiān shàng shū lìng xī dào dà xíng tái lǒng xī wáng ěr zhū tiān guāng wèi dà sī mǎ. piào qí dà jiàng jūn qīng zhōu cì shǐ kāi fǔ yí tóng sān sī mù shào hōng. guǐ sì, zhuī zūn huáng kǎo wèi xiān dì, huáng bǐ wáng shì wèi xiān tài fēi fēng huáng dì yǒng yè wèi gāo mì wáng, huáng zǐ zi shù wèi bó hǎi wáng.
秋七月壬申,尔朱世隆等害前太保杨椿、前司空公杨津及其家。丙戊,司徒公 尔朱彦伯以旱逊位。戊子,除彦伯侍中、开府仪同三司。庚寅,以侍中、太保、开 府、尚书令、乐平王尔朱世隆为仪同三司,位次上公。八月庚子,诏陇西王尔朱天 光下文武讨宿勤明达者,泛三级。颍川王尔朱兆度步骑二万出井陉,趋殷州,李元 忠弃城还信都。丙午,常山王尔朱度律、彭城王尔朱仲远等率众出抗义旗。九月丁 丑,以侍中、骠骑将军卢同,骠骑大将军杜德,车骑大将军桥宁并为仪同三司。己 卯,以使持节、都督东道诸军事、兼尚书令、东道大行台、彭城王尔朱仲远为太宰。 庚辰,加使持节、大将军、都督关中诸军事、兼尚书令、西道大行台、陇西王尔朱 天光为大司马。骠骑大将军、青州刺史、开府仪同三司穆绍薨。癸巳,追尊皇考为 先帝,皇妣王氏为先太妃;封皇弟永业为高密王,皇子子恕为勃海王。
dōng shí yuè rén yín, qí xiàn wǔ wáng tuī bó hǎi tài shǒu yuán lǎng jí huáng dì wèi yú xìn dōu.
冬十月壬寅,齐献武王推勃海太守元朗即皇帝位于信都。
èr nián chūn sān yuè, qí xiàn wǔ wáng bài ěr zhū tiān guāng děng yú hán líng.
二年春三月,齐献武王败尔朱天光等于韩陵。
xià sì yuè xīn sì, qí xiàn wǔ wáng yǔ fèi dì zhì máng shān, shǐ wèi lán gēn wèi yù luò yì, qiě guān dì zhī wéi rén. lán gēn jì dì yǎ dé, hái zhì huǐ bàng, jìng cóng cuī xin líng yì, fèi dì yú chóng xùn fó sì, ér lì píng yáng wáng xiū wéi dì. dì jì shī wèi, nǎi fù shī yuē:" zhū mén jiǔ kě huàn, zǐ jí fēi qíng wán. diān fù lì kě dài, yī nián sān yì huàn. shí yùn zhèng rú cǐ, wéi yǒu xiū zhēn guān."
夏四月辛巳,齐献武王与废帝至邙山,使魏兰根尉谕洛邑,且观帝之为人。兰 根忌帝雅德,还致毁谤,竟从崔忄夌议,废帝于崇训佛寺,而立平阳王修为帝。帝 既失位,乃赋诗曰:“朱门久可患,紫极非情玩。颠覆立可待,一年三易换。时运 正如此,唯有修真观。”
tài chāng chū, dì cú yú mén xià wài shěng, shí nián sān shí wǔ. chū dì zhào bǎi sī fù huì, dà hóng lú jiān hù sāng shì, zàng yòng wáng lǐ, jiā yǐ jiǔ liú luán lù huáng wū zuǒ dào, bān jiàn bǎi èr shí rén, èr wèi yǔ lín bèi yí wèi. hòu fèi dì, huì lǎng, zì zhòng zhé, zhāng wǔ wáng róng dì sān zi yě. mǔ yuē chéng shì. shǎo chēng míng wù. yǒng ān èr nián, wèi sì zhōu lǔ jùn wáng hòu jūn fǔ lù shì cān jūn yí tóng kāi fǔ sī mǎ. yuán yè zhī jiàn míng èr nián zhēng yuè wù zǐ, wèi jì zhōu bó hǎi tài shǒu. jí qí xiàn wǔ wáng qǐ yì bīng, jiāng zhū bào nì, nǎi tuī dài zhī.
太昌初,帝殂于门下外省,时年三十五。出帝诏百司赴会,大鸿胪监护丧事, 葬用王礼,加以九旒、銮辂、黄屋、左纛,班剑百二十人,二卫、羽林备仪卫。后 废帝,讳朗,字仲哲,章武王融第三子也。母曰程氏。少称明悟。永安二年,为肆 州鲁郡王后军府录事参军、仪同开府司马。元晔之建明二年正月戊子,为冀州勃海 太守。及齐献武王起义兵,将诛暴逆,乃推戴之。
dōng shí yuè rén yín, jí huáng dì wèi yú xìn dū chéng xī. shēng tán fén liáo, dà shè, chēng zhōng xīng yuán nián. wén wǔ bǎi guān pǔ fàn sì jí. yǐ qí xiàn wǔ wáng wèi shì zhōng chéng xiàng dū du zhōng wài zhū jūn shì dà jiàng jūn lù shàng shū shì dà xíng tái, zēng yì sān wàn hù yǐ jiān shì zhōng fǔ jūn jiāng jūn hé běi dà shǐ gāo gān yōng wèi shì zhōng sī kōng gōng qián píng běi jiāng jūn tōng zhí sàn qí cháng shì gāo áo cáo wèi piào qí dà jiàng jūn yí tóng sān sī jì zhōu cì shǐ yǐ zhōng qí shēn yǐ qián cì shǐ yuán yí wèi yí tóng sān sī. jǐ yǒu, ěr zhū dù lǜ ěr zhū zhòng yuǎn hú sī chūn hè bá shèng jiǎ xiǎn zhì cì yú yáng píng, jiāng kàng yì shī. qí xiàn wǔ wáng zòng fǎn jiàn gòu zhī, suì yǔ ěr zhū zhào xiāng yí, bài sàn ér hái. xīn hài, qí xiàn wǔ wáng dà pò ěr zhū zhào yú guǎng ā, lǔ qí zú wǔ qiān yú rén. zhào jiàng shì fàn wǔ jí, liú shǒu zhě èr jí. zhào zhēng dōng jiāng jūn lì bù shàng shū fēng lóng zhī wèi shǐ chí jié běi dào dà shǐ, suí fāng chǔ fèn. shí yǒu yī yuè jǐ sì, zhào yuē:" wáng dù chuàng kāi, yí lún fāng shǐ, suǒ bān guān zhì, bù gǎi jiù zhāng. ér wú shí zhī tú, yīn zī jiǎo xìng, miù zēng jūn jí, xū míng xiǎn wèi, jiē yán qián cháo suǒ shòu, lǐ nán tuī yì. zì fēi yán wèi tiáo zhì, wú yǐ fáng qí wěi qiè. zhū yǒu xū zēng guān hào, wèi rén fā jiū, zuì cóng jūn fǎ. ruò rù gé jiǎn hé wú míng zhě, tuì wèi píng mín, zhōng shēn jìn gù." gēng chén, qí xiàn wǔ wáng lǜ shī gōng yè chéng. shì nián, nán yǎn chéng mín wáng qǐ dé bī qián cì shǐ liú shì míng yǐ zhōu jiàng xiāo yǎn, yǎn shǐ qí jiāng yuán shù rù jù qiáo chéng.
冬十月壬寅,即皇帝位于信都城西。升坛焚燎,大赦,称中兴元年。文武百官 普泛四级。以齐献武王为侍中、丞相、都督中外诸军事、大将军、录尚书事、大行 台,增邑三万户;以兼侍中、抚军将军、河北大使高乾邕为侍中、司空公;前平北 将军、通直散骑常侍高敖曹为骠骑大将军、仪同三司、冀州刺史以终其身;以前刺 史元嶷为仪同三司。己酉,尔朱度律、尔朱仲远、斛斯椿、贺拔胜、贾显智次于阳 平,将抗义师。齐献武王纵反间构之,遂与尔朱兆相疑,败散而还。辛亥,齐献武 王大破尔朱兆于广阿,虏其卒五千余人。诏将士泛五级,留守者二级。诏征东将军、 吏部尚书封隆之为使持节、北道大使,随方处分。十有一月己巳,诏曰:“王度创 开,彝伦方始,所班官秩,不改旧章。而无识之徒,因兹侥幸,谬增军级,虚名显 位,皆言前朝所授,理难推抑。自非严为条制,无以防其伪窃。诸有虚增官号,为 人发纠,罪从军法。若入格检核无名者,退为平民,终身禁锢。”庚辰,齐献武王 率师攻鄴城。是年,南兗城民王乞德逼前刺史刘世明以州降萧衍,衍使其将元树入 据谯城。
èr nián chūn zhēng yuè rén wǔ, bá yè, qín cì shǐ liú dàn. zhào zhū jiàng shì fàn sì jí. fēng hóu zēng yì jiǔ shí qī rén, gè yǒu chà děng. guǐ wèi, zhào yuē:" zì zhōng xīng cǎo mèi, diǎn zhì quán yú, jùn xiàn zhī guān, lǜ duō xíng dū. jiǎ yǒu zhèng zhě, fēng huà wèi jūn. juàn bǐ zhōu yú, zhuān wèi yú liè. zhèn suǒ yǐ sù xīng yè mèi, yǒu tì yú huái. yǒu sī míng jiā jiū fá, chēng zhèn yì yān." èr yuè xīn hài, shàng xiào zhuāng huáng dì shì yuē wǔ huái huáng dì. jiǎ zǐ, yǐ qí xiàn wǔ wáng wèi dà chéng xiāng zhù guó dà jiàng jūn tài shī, zēng fēng sān wàn hù, bìng qián wèi liù wàn hù.
二年春正月壬午,拔鄴,擒刺史刘诞。诏诸将士泛四级。封侯、增邑九十七人, 各有差等。癸未,诏曰:“自中兴草昧,典制权舆,郡县之官,率多行、督。假有 正者,风化未均。眷彼周余,专为渔猎。朕所以夙兴夜寐,有惕于怀。有司明加纠 罚,称朕意焉。”二月辛亥,上孝庄皇帝谥曰武怀皇帝。甲子,以齐献武王为大丞 相、柱国大将军、太师,增封三万户,并前为六万户。
sān yuè bǐng yín, yǐ qí wén xiāng wáng qǐ jiā wèi piào qí dà jiàng jūn yí tóng sān sī. bǐng zǐ, yǐ shì zhōng chē qí dà jiāng jūn shàng shū zuǒ pú yè sūn téng wèi piào qí dà jiàng jūn yí tóng sān sī. dīng chǒu, chē jià xìng yè. yǐ yǒu, zhào wén wǔ jiā shǔ zì xìn dōu fù yè chéng. rùn yuè yǐ wèi, yǐ ān běi jiāng jūn guāng lù dài fu bó yě xiàn kāi guó bó wèi jǐng wèi piào qí dà jiàng jūn yí tóng sān sī. bǐng shēn, yǐ wèi jiāng jūn jīn zǐ guāng lù dài fu kù dí gàn wèi chē qí dà jiàng jūn yí tóng sān sī. rén yín, ěr zhū tiān guāng zhào dù lǜ zhòng yuǎn děng tún yú huán shuǐ zhī nán. guǐ chǒu, qí xiàn wǔ wáng chū dùn zǐ mò. gēng shēn, ěr zhū zhào lǜ qīng qí sān qiān yè xí yè chéng, kòu xī mén, bù kè, tuì zǒu. rén xū, qí xiàn wǔ wáng dà pò ěr zhū tiān guāng děng sì hú yú hán líng, qián fèi dì zhèn guó jiāng jūn hè bá shèng xú zhōu cì shǐ dù dé yú chén jiàng. ěr zhū zhào zǒu qù bīng zhōu, zhòng yuǎn bēn dōng jùn, tiān guāng dù lǜ jiāng fù luò yáng. dà dū dū hú sī chūn jiǎ xiǎn zhì bèi dào xiān hái.
三月丙寅,以齐文襄王起家为骠骑大将军、仪同三司。丙子,以侍中、车骑大 将军、尚书左仆射孙腾为骠骑大将军、仪同三司。丁丑,车驾幸鄴。乙酉,诏文武 家属自信都赴鄴城。闰月乙未,以安北将军、光禄大夫、博野县开国伯尉景为骠骑 大将军、仪同三司。丙申,以卫将军、金紫光禄大夫库狄干为车骑大将军、仪同三 司。壬寅,尔朱天光、兆、度律、仲远等屯于洹水之南。癸丑,齐献武王出顿紫陌。 庚申,尔朱兆率轻骑三千夜袭鄴城,叩西门,不克,退走。壬戌,齐献武王大破尔 朱天光等四胡于韩陵,前废帝镇国将军贺拔胜、徐州刺史杜德于陈降。尔朱兆走趣 并州,仲远奔东郡,天光、度律将赴洛阳。大都督斛斯椿、贾显智倍道先还。
xià sì yuè jiǎ zǐ shuò, chūn děng jù hé qiáo, jù zuì zì hé. xún qín tiān guāng dù lǜ yú hé qiáo. xī běi dà xíng tái zhǎng sūn zhì dū du jiǎ xiǎn zhì děng lǜ qí rù jīng shī, zhí ěr zhū shì lóng yàn bó, zhǎn yú dū jiē qiú sòng tiān guāng dù lǜ yú qí xiàn wǔ wáng. xīn wèi, qián fèi dì piào qí dà jiàng jūn xíng jì zhōu shì hóu jǐng jù chéng jiàng, réng chú yí tóng sān sī jiān shàng shū pú yè nán dào dà xíng tái jì zhōu cì shǐ. jiǎ shù, yǐ chē qí jiāng jūn shàng shū yòu pú yè wèi lán gēn wèi biāo qí dà jiàng jūn yí tóng sān sī. yǐ hài, yǐ chē qí dà jiàng jūn yí tóng sān sī zhōng jūn dà dū dū gāo shèng jiān shàng shū pū shè běi dào héng tái, suí jī chǔ fèn. ěr zhū zhòng yuǎn bēn xiāo yǎn. qīng zhōu cì shǐ ěr zhū bì wèi qí bù xià féng shào lóng suǒ shā, chuán shǒu jīng shī. bǐng zǐ, qián fèi dì ān dōng jiāng jūn xīn yǒng, yòu jiāng jūn jiàn zhōu dà dū dū zhāng yuè jǔ chéng jiàng.
夏四月甲子朔,椿等据河桥,惧罪自劾。寻擒天光、度律于河桥。西北大行台 长孙稚、都督贾显智等率骑入京师,执尔朱世隆、彦伯,斩于都街;囚送天光、度 律于齐献武王。辛未,前废帝骠骑大将军、行济州事侯景据城降,仍除仪同三司、 兼尚书仆射、南道大行台、济州刺史。甲戍,以车骑将军、尚书右仆射魏兰根为骠 骑大将军、仪同三司。乙亥,以车骑大将军、仪同三司、中军大都督高盛兼尚书仆 射、北道行台,随机处分。尔朱仲远奔萧衍。青州刺史尔朱弼为其部下冯绍隆所杀, 传首京师。丙子,前废帝安东将军辛永,右将军、建州大都督张悦举城降。
xīn sì, chē jià zhì hé yáng, xùn wèi yú bié dǐ. tài chāng yuán nián wǔ yuè, fēng ān dìng jùn wáng, yì yī wàn hù. hòu yǐ zuì cú yú mén xià wài shěng, shí nián èr shí. yǒng xī èr nián zàng yú yè xī nán yě mǎ gāng. chū dì, huì xiū, zì xiào zé, guǎng píng wǔ mù wáng huái zhī dì sān zi yě. mǔ lǐ shì. xìng chén hòu shǎo yán, hǎo wǔ shì. shǐ fēng rǔ yáng xiàn kāi guó gōng, bài tōng zhí sàn qí shì láng, zhuǎn zhōng shū shì láng. jiàn yì chū, chú sàn qí cháng shì, xún qiān píng dōng jiāng jūn jiān tài cháng qīng, yòu wèi zhèn dōng jiāng jūn zōng zhèng qīng. yǒng ān sān nián, fēng píng yáng wáng. pǔ tài chū, zhuǎn shì zhōng zhèn dōng jiāng jūn yí tóng sān sī jiān shàng shū yòu pú yè, yòu jiā shì zhōng shàng shū zuǒ pú yè.
辛巳,车驾至河阳,逊位于别邸。太昌元年五月,封安定郡王,邑一万户。后 以罪殂于门下外省,时年二十。永熙二年葬于鄴西南野马冈。出帝,讳修,字孝则, 广平武穆王怀之第三子也。母李氏。性沉厚少言,好武事。始封汝阳县开国公,拜 通直散骑侍郎,转中书侍郎。建义初,除散骑常侍,寻迁平东将军、兼太常卿,又 为镇东将军、宗正卿。永安三年,封平阳王。普泰初,转侍中、镇东将军、仪同三 司、兼尚书右仆射,又加侍中、尚书左仆射。
zhōng xīng èr nián xià sì yuè, ān dìng wáng zì yǐ shū yuǎn, wèi yǔn sì hǎi zhī xīn, qǐng xùn dà wèi. qí xiàn wǔ wáng yǔ bǎi liáo huì yì, qiān wèi gāo zǔ bù kě wú hòu, nǎi gòng fèng wáng. wù zǐ, jí dì wèi yú dōng guō zhī wài, rù zì dōng yáng yún lóng mén, yù tài jí qián diàn, qún chén cháo hè. lǐ bì, shēng chāng hé mén, zhào yuē:" fǒu tài xiāng yán, fèi xìng hù yǒu, xuán tiān wú suǒ yǐn, jīng líng fú néng yù. dà wèi tǒng gān, dé jiàn qū yǔ, láo lóng jiǔ fú, páng bó sān guāng. ér shàng tiān jiàng huò, yùn zhǒng duō nàn, lǐ yuè bēng lún, xiàn zhāng piào méi. hè hè zōng zhōu, jiǎn wèi róng kòu sù sù qīng miào, jiāng chéng mào cǎo. hú jié chéng jī, sì qí hūn nüè, shā jūn hài wáng, kū tī hǎi nèi. jìng qí tūn shì zhī yì, bù shí zuì bǎo zhī xīn. zì shū qì yǐ lái, wèi yǒu ruò sī zhě yǐ! dà chéng xiàng bó hǎi wáng zhōng cún běn cháo, jīng guàn bái rì, yuán jǔ yì qí, zhì xuě guó chǐ. gù guǎng ā zhī jūn, pí hǔ duó qì yè xià zhī shī, jīn tāng shī xiǎn. jìn zhě sì hú xiāng shuài, shí fán yǒu tú, qū tiān xià zhī bīng, jǐn huá róng zhī ruì. fú gǔ zàn jiāo, yī zhāo dàng miè, yuán xiōng shòu shǒu, dà duì sī qín. yáng pèi jì hé sǎo qīng yī luò, shì mín ān dǔ, bù shī jiù zhāng. shè jì wēi ér fù ān, hóng jī huǐ ér hái gòu. zhèn yǐ tuō tǐ chén jí, wěi dāng lè tuī, zhī wò bǎo tú, chéng zī dà yè. dé yǐ miǎo shēn, tuō yú wáng gōng zhī shàng, ruò shè yuān shuǐ, wǎng shí yōu jīn. sī yǔ zhào mín tóng zī jiā qìng, kě dà shè tiān xià. gǎi zhōng xīng èr nián wèi tài chāng yuán nián." zhào qián yù shǐ zhōng wèi fán zi gǔ qǐ fù běn guān, jiān shàng shū zuǒ pú yè dōng nán dào dà xíng tái, dū du yí tóng sān sī xú zhōu cì shǐ dù dé tǎo yuán shù. qí xiàn wǔ wáng shàng yán, jiàn yì zhī jiā wǎng wèi ěr zhū shì jí mò zhě, xī jiē juān miǎn. dì yǐ shì yì, fù chú qí xiàn wǔ wáng wèi dà chéng xiàng tiān zhù dà jiàng jūn tài shī, shì xí dìng zhōu cì shǐ, zēng fēng jiǔ wàn, bìng qián shí wǔ wàn hù. gēng yín, jiā qí wén xiāng wáng shì zhōng kāi fǔ yí tóng, yú rú gù. rén chén, qí xiàn wǔ wáng hái yè, chē jià jiàn bié yú gān pú shān.
中兴二年夏四月,安定王自以疏远,未允四海之心,请逊大位。齐献武王与百 僚会议,佥谓高祖不可无后,乃共奉王。戊子,即帝位于东郭之外,入自东阳、云 龙门,御太极前殿,群臣朝贺。礼毕,升阊阖门,诏曰:“否泰相沿,废兴互有, 玄天无所隐,精灵弗能谕。大魏统乾,德渐区宇,牢笼九服,旁礴三光。而上天降 祸,运踵多难,礼乐崩沦,宪章漂没。赫赫宗周,翦为戎寇;肃肃清庙,将成茂草。 胡羯乘机,肆其昏虐,杀君害王,刳剔海内。竞其吞噬之意,不识醉饱之心。自书 契以来,未有若斯者已!大丞相勃海王忠存本朝,精贯白日,爰举义旗,志雪国耻。 故广阿之军,貔虎夺气;鄴下之师,金汤失险。近者四胡相率,实繁有徒,驱天下 之兵,尽华戎之锐。桴鼓暂交,一朝荡灭,元凶授首,大憝斯擒。扬旆济河、扫清 伊洛,士民安堵,不失旧章。社稷危而复安,洪基毁而还构。朕以托体宸极,猥当 乐推,祗握宝图,承兹大业。得以眇身,托于王公之上,若涉渊水,罔识攸津。思 与兆民同兹嘉庆,可大赦天下。改中兴二年为太昌元年。”诏前御史中尉樊子鹄起 复本官,兼尚书左仆射、东南道大行台,都督仪同三司、徐州刺史杜德讨元树。齐 献武王上言,建义之家枉为尔朱氏籍没者,悉皆蠲免。帝以世易,复除齐献武王为 大丞相、天柱大将军、太师,世袭定州刺史,增封九万,并前十五万户。庚寅,加 齐文襄王侍中、开府仪同,余如故。壬辰,齐献武王还鄴,车驾饯别于乾脯山。
wǔ yuè bǐng shēn, qián fèi dì guǎng líng wáng cú. yǐ tài fù huái yáng wáng xīn wèi tài shī, fēng pèi jùn wáng sī tú gōng zhào jùn wáng chén wèi tài bǎo shì zhōng piào qí dà jiàng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī qīng hé wáng dǎn yí tóng sān sī shǐ chí jié shì zhōng piào qí dà jiàng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī sī zhōu mù nán yáng wáng bǎo jù wèi tài wèi gōng shì zhōng tài bǎo lù shàng shū shì zhǎng sūn zhì wèi tài fù shì zhōng piào qí dà jiàng jūn shàng shū zuǒ pú yè yuán luó yí tóng sān sī shàng shū lìng piào qí dà jiàng jūn lì bù shàng shū yuán shì jùn yí tóng sān sī. wù xū, yǐ qí xiàn wǔ wáng gù ràng, tīng jiě tiān zhù dà jiàng jūn, miè fēng wǔ wàn hù, yú xī rú gù. xìng chǒu, yǐ qián sī kōng gāo gān yōng fù wèi sī kōng gōng. yǐ sì, dì xìng huá lín dōu tíng, yàn qún chén, bān jī yǒu chà. yǔ lín duì zhǔ táng měng tū rù chēng qìng, dì yǐ měng fàn jìn wèi, zhàng zhī. měng cí sè yǒu wǔ, zhǎn zhī jiē xià. dīng wèi, zhào yuē:" wú wǔ qióng dú, shì bǐng qián jīng huì cǐ guān guǎ, shēng liú wǎng cè. zhèn yǐ báo dé, zuò mín fù mǔ, nǎi juàn yuán yuán, wù yán zēng tàn. jīn lǐ yùn wéi xīn, āi jīn yī shǐ, rú yǒu gū lǎo jí bìng wú suǒ yī guī zhě, yǒu sī míng jiā yǐn kuò, yī gé zhèn shàn." yòu zhào yuē:" lǐ yǒu yī zhǔn, zé mín wú jì yú fǎ qǐ èr mén, zé lì duō wēi fú. qián zhǔ wèi lǜ, hòu zhǔ wèi lìng, lì shì yǒng jiǔ, shí yòng zī zhāng. fēi suǒ yǐ zhǔn dì shù pǐn, dī fáng wàn wù. kě lìng zhí shì zhī guān sì pǐn yǐ shàng, jí yú dū shěng, qǔ zhū tiáo gé, yì dìng yī tú. qí bù kě shī yòng zhě, dāng jú tíng jì. xīn dìng zhī gé, wù yǔ jiù zhì xiāng lián. wù zài yuē tōng, wú zhì rǒng zhì." jǐ yǒu, yǐ shì zhōng piào qí dà jiàng jūn yí tóng sān sī qīng hé wáng dǎn wèi sī tú gōng. gēng xū, zhào yuē:" qǐng xī tǔ nián jī, bǎi xìng liú tú, huò shēn yǐ gōu qú, huò mìng xuán dào lù, jiē jiàn qì cǎo tǔ, qǔ yàn wū yuān. yán niàn yú cǐ, yǒu jǐng yè mèi. yǎn gé zhī lǐ, chéng suǒ shù jī xíng jìn zhī yì, jì yì kě miǎn. qí zhū yǒu lù shī, lìng suǒ zài mái fù. kě xuān gào tiān xià." yǐ mǎo, zhào wài nèi jiě yán. liù yuè guǐ hài shuò, dì yú huá lín yuán nà sòng. bǐng yín, rú rú yè dā gāo lí qì dān kù mò xī guó bìng qiǎn shǐ cháo gòng. dīng mǎo, tài wèi gōng sī zhōu mù nán yáng wáng bǎo jù zuò shì jiàng wèi piào qí dà jiàng jūn kāi fǔ, wáng rú gù, guī dì, lìng yǔ lín wèi shǒu. gǎi shì wǔ huái huáng dì yuē xiào zhuāng. guǐ yǒu, rú rú yè dā guó qiǎn shǐ cháo gòng. wù yín, zhào nèi wài bǎi sī pǔ fàn liù jí. zài jīng bǎi liáo jiā zhōng xīng sì jí, yì shī jiàng shì bìng jiā jūn fàn liù jí, zài yè bǎi guān sān jí, hé běi tóng yì zhī zhōu liǎng jí, hé qiáo jiàn yì zhě jiā wǔ jí, guān xī èr jí. zhū shòu jiàn míng pǔ tài fēng jué fàn jí yōu tè zhī jiē, xī zhuī. jǐ mǎo, dì lín xiǎn yáng diàn nà sòng. yǐ yǒu, gāo lí qì dān kù mò xī guó qiǎn shǐ cháo gòng. bǐng xū, yǐ qián piào qí dà jiàng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī hú sī chūn hái wèi qián guān. zhào yuē:" jiān zhě, xiōng quán dàn zì, fǎ lìng biàn cháng suì lì yí mò qīng fù, jì shōu tiān xià zhī yì suí yǐ jī liǎn zhī zhòng, zhōng nà shí bèi zhī zhēng. yǎn mù bǔ què, hé néng guò cǐ? zhèn shǔ niàn zhēng lí, wú wàng qǐn shí. jiā tián sāng shǐ shì, shēng yè wèi zī, ruò dùn yī cháng gé, huò bù zhōu zhǎn. jīn suì zū diào, qiě liǎng shōu yī gài, lái nián fù jiù." xīn mǎo, yǐ shǐ chí jié wèi dà jiàng jūn yí tóng sān sī shàng shū zuǒ pú yè jiǎ xiǎn dù wèi piào qí dà jiàng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī.
五月丙申,前废帝广陵王殂。以太傅、淮阳王欣为太师,封沛郡王;司徒公、 赵郡王谌为太保;侍中、骠骑大将军、开府仪同三司、清河王亶仪同三司;使持节、 侍中、骠骑大将军、开府仪同三司、司州牧、南阳王宝炬为太尉公;侍中、太保、 录尚书事长孙稚为太傅;侍中、骠骑大将军、尚书左仆射元罗仪同三司、尚书令; 骠骑大将军、吏部尚书元世俊仪同三司。戊戌,以齐献武王固让,听解天柱大将军, 灭封五万户,余悉如故。幸丑,以前司空高乾邕复为司空公。乙巳,帝幸华林都亭, 宴群臣,班赍有差。羽林队主唐猛突入称庆,帝以猛犯禁卫,杖之。猛辞色有忤, 斩之阶下。丁未,诏曰:“无侮茕独,事炳前经;惠此鳏寡,声留往册。朕以薄德, 作民父母,乃眷元元,寤言增叹。今理运惟新,哀矜伊始,如有孤老、疾病、无所 依归者,有司明加隐括,依格赈赡。”又诏曰:“理有一准,则民无觊觎;法启二 门,则吏多威福。前主为律,后主为令,历世永久,实用滋章。非所以准的庶品, 提防万物。可令执事之官四品以上,集于都省,取诸条格,议定一途。其不可施用 者,当局停记。新定之格,勿与旧制相连。务在约通,无致冗滞。”己酉,以侍中、 骠骑大将军、仪同三司、清河王亶为司徒公。庚戌,诏曰:“顷西土年饥,百姓流 徒,或身倚沟渠,或命悬道路,皆见弃草土,取厌乌鸢。言念于此,有警夜寐。掩 骼之礼,诚所庶几;行墐之义,冀亦可勉。其诸有露尸,令所在埋覆。可宣告天下。” 乙卯,诏外内解严。六月癸亥朔,帝于华林园纳讼。丙寅,蠕蠕、嚈哒、高丽、契 丹、库莫奚国并遣使朝贡。丁卯,太尉公、司州牧、南阳王宝炬坐事降为骠骑大将 军、开府,王如故,归第,令羽林卫守。改谥武怀皇帝曰孝庄。癸酉,蠕蠕、嚈哒 国遣使朝贡。戊寅,诏内外百司普泛六级。在京百僚加中兴四级,义师将士并加军 泛六级,在鄴百官三级,河北同义之州两级,河桥建义者加五级,关西二级。诸受 建明、普泰封爵、泛级、优特之阶,悉追。己卯,帝临显阳殿纳讼。乙酉,高丽、 契丹、库莫奚国遣使朝贡。丙戌,以前骠骑大将军、开府仪同三司斛斯椿还为前官。 诏曰:“间者,凶权诞恣,法令变常;遂立夷貊轻赋,冀收天下之意;随以箕敛之 重,终纳十倍之征。掩目捕雀,何能过此?朕属念蒸黎,无忘寝食。加田桑始事, 生业未滋,若顿依常格,或不周展。今岁租调,且两收一丐,来年复旧。”辛卯, 以使持节、卫大将军、仪同三司、尚书左仆射贾显度为骠骑大将军、开府仪同三司。
qiū qī yuè yǐ wèi, zhào yuē:" qǐng yǒng ān yù yùn, zài yù huáng chǔ, suì xī fàn jiē, yǐ shēn guó qìng. jìn jīng pǔ tài, biàn ěr zhōng zhuī. jīn zuì rén jì tiǎn, jiù zhāng sī fù. yí shù wǎng zhǐ, yòng zú qián ēn. huáng zǐ fàn èr jí, xī kě hái shòu. wén mù miào fàn, gù yí tíng qǐn, ruò yǐ shòu zhě, yī lì zhuī zhī." gēng zǐ, yǐ piào qí dà jiàng jūn kāi fǔ nán yáng wáng bǎo jù wèi tài wèi gōng. rén yín, qí xiàn wǔ wáng lǜ zhòng rù zì fǔ kǒu, dà dū dū kù dí gàn rù zì jǐng xíng, tǎo ěr zhū zhào. yǐ sì, qí xiàn wǔ wáng yǐ ěr zhū tiān guāng ěr zhū dù lǜ sòng zhī jīng shī, zhǎn yú dū shì. jǐ yǒu, yǐ jiān shàng shū zuǒ pú yè dōng nán dào dà xíng tái fán zi gǔ wèi yí tóng sān sī. gēng xū, zhào shì zhōng piào qí jiāng jūn zuǒ guāng lù dài fū gāo lóng zhī wèi shǐ chí jié piào qí dà jiàng jūn yí tóng sān sī jiān shàng shū zuǒ pú yè běi dào héng tái, lǜ bù qí shí wàn qū tài xíng, huì qí xiàn wǔ wáng. lóng zhī jiě xíng tái, réng wèi dà chéng xiàng jūn sī. qí xiàn wǔ wáng cì yú wǔ xiāng. ěr zhū zhào dà lüè jìn yáng, běi zǒu xiù róng. bīng zhōu píng. yǐ mǎo, dì lín xiǎn yáng diàn, qīn lǐ yuān yù. bǐng chén, yǐ zōng shī dōng lái wáng guì píng wèi chē qí dà jiàng jūn yí tóng sān sī. shì yuè, xià zhōu xǐ mín guō qiān jù yòu zhōu fǎn, cì shǐ yuán yí qì chéng zǒu. zhào xíng tái hóu jǐng lǜ qí zhōu cì shǐ wèi jǐng jì zhōu cì shǐ jì jùn děng gōng tǎo zhī. chéng xiàn, qiān bēn xiāo yǎn. dōng nán dào dà xíng tái fán zi gǔ dà pò xiāo yǎn jūn yú qiáo chéng, qín qí yè wáng yuán shù jí qiáo zhōu cì shǐ zhū wén kāi. bā yuè rén xū shuò, qí wén xiāng wáng lái zhāo, yàn shè, bān jī bù xià gè yǒu chà. dīng mǎo, yǐ xī zhōng láng jiàng yuán níng wèi gāo píng wáng. jiǎ xū, yǐ chē qí dà jiàng jūn zuǒ guāng lù dài fu lǐ yǎn zhī wèi yí tóng sān sī. gēng yín, yǐ chē qí jiāng jūn zuǒ guāng lù dà fū cuī bǐng wèi piào qí dà jiàng jūn yí tóng sān sī. xīn mǎo, yǐ chē qí jiāng jūn yòu guāng lù dài fu gāo yuè wèi piào qí dà jiàng jūn yí tóng sān sī. jiǔ yuè guǐ wèi, yǐ shì zhōng piào qí dà jiàng jūn zuǒ guāng lù dài fu fēng jīn wèi yí tóng sān sī. gēng zi, dì xìng huá lín dōu tíng, yǐn jiàn yuán shù jí gōng qīng bǎi liáo fān shǐ dū jiāng děng, yàn shè, bān jī gè yǒu chà. guǐ mǎo, yàn jùn kāi guó gōng hè bá yǔn jìn jué wèi wáng. yǐ sì, dì xìng dōu shuǐ, nán guò luò ruì, suì zhì chán jiàn. jǐ yǒu, fù tián yú běi yuán. guǐ chǒu, yǐ tài shī pèi wáng xīn wèi guǎng líng wáng, qián fèi dì zi bó hǎi wáng zǐ shù gǎi fēng pèi jùn wáng. jiǎ yín, yǐ shì zhōng piào qí dà jiàng jūn fēng lóng zhī rèn xiáng bìng wèi yí tóng sān sī. yǐ chē qí dà jiàng jūn hé nán yǐn yuán zhòng jǐng wèi piào qí dà jiàng jūn yí tóng sān sī. yǐ mǎo, chē jià yè shān líng. bǐng chén, rú rú gāo chāng guó qiǎn shǐ cháo gòng. gēng shēn, yǐ wèi jiāng jūn qián lì bù shàng shū lǐ shén juàn, fǔ jūn jiāng jūn yòu wèi jiāng jūn lóu zhāo bìng wèi piào qí dà jiàng jūn yí tóng sān sī.
秋七月乙未,诏曰:“顷永安驭运,载育皇储,遂锡泛阶,以申国庆。近经普 泰,便尔中追。今罪人既殄,旧章斯复。宜述往旨,用卒前恩。皇子泛二级,悉可 还授。文穆庙泛,故宜停寝,若已受者,依例追之。”庚子,以骠骑大将军、开府、 南阳王宝炬为太尉公。壬寅,齐献武王率众入自滏口,大都督库狄干入自井陉,讨 尔朱兆。乙巳,齐献武王以尔朱天光、尔朱度律送之京师,斩于都市。己酉,以兼 尚书左仆射、东南道大行台樊子鹄为仪同三司。庚戌,诏侍中、骠骑将军、左光禄 大夫高隆之为使持节、骠骑大将军、仪同三司、兼尚书左仆射、北道行台,率步骑 十万趋太行,会齐献武王。隆之解行台,仍为大丞相军司。齐献武王次于武乡。尔 朱兆大掠晋阳,北走秀容。并州平。乙卯,帝临显阳殿,亲理冤狱。丙辰,以宗师、 东莱王贵平为车骑大将军、仪同三司。是月,夏州徙民郭迁据宥州反,刺史元嶷弃 城走。诏行台侯景率齐州刺史尉景、济州刺史祭俊等攻讨之。城陷,迁奔萧衍。东 南道大行台樊子鹄大破萧衍军于谯城,擒其鄴王元树及谯州刺史朱文开。八月壬戌 朔,齐文襄王来朝,燕射,班赍部下各有差。丁卯,以西中郎将元宁为高平王。甲 戌,以车骑大将军、左光禄大夫李琰之为仪同三司。庚寅,以车骑将军、左光禄大 夫崔秉为骠骑大将军、仪同三司。辛卯,以车骑将军、右光禄大夫高岳为骠骑大将 军、仪同三司。九月癸未,以侍中、骠骑大将军、左光禄大夫封津为仪同三司。庚 子,帝幸华林都亭,引见元树及公卿百僚蕃使督将等,宴射,班赍各有差。癸卯, 燕郡开国公贺拔允进爵为王。乙巳,帝幸都水,南过洛汭,遂至瀍涧。己酉,复田 于北原。癸丑,以太师、沛王欣为广陵王,前废帝子勃海王子恕改封沛郡王。甲寅, 以侍中、骠骑大将军封隆之、任祥并为仪同三司。以车骑大将军、河南尹元仲景为 骠骑大将军、仪同三司。乙卯,车驾谒山陵。丙辰,蠕蠕、高昌国遣使朝贡。庚申, 以卫将军、前吏部尚书李神隽,抚军将军、右卫将军娄昭并为骠骑大将军、仪同三 司。
dōng shí yuè jiǎ zǐ, yǐ shǐ chí jié wèi jiāng jūn guāng zhōu cì shǐ gāo zhòng mì wèi chē qí dà jiàng jūn yí tóng sān sī. dīng mǎo, yǐ chē qí dà jiàng jūn zuǒ guāng lù dài fu pān mán wèi yí tóng sān sī. jǐ mǎo, yǐ chē qí dà jiàng jūn zuǒ guāng lù dài fū gāo chēn wèi tè jìn piào qí kāi fǔ yí tóng sān sī. gēng yín, yǐ shǐ chí jié piào qí jiāng jūn sì zhōu cì shǐ liú guì wèi piào qí dà jiàng jūn yí tóng sān sī. shí yǒu yī yuè jiǎ wǔ, yǐ chē qí jiāng jūn yáng zhōu cì shǐ hú sī dūn wèi piào qí dà jiàng jūn yí tóng sān sī. dīng yǒu, rì nán zhì, chē jià yǒu shì yú yuán qiū. wù xū, cháo huì bǎi guān yú tài jí qián diàn. jiǎ chén, ān dìng wáng lǎng jí dōng hǎi wáng yè zuò shì sǐ. yǐ sì, rú rú guó qiǎn shǐ cháo gòng. jǐ yǒu, yǐ qián tài wèi gōng rǔ nán wáng yuè wèi shì zhōng dà sī mǎ kāi fǔ. zàng líng tài hòu hú shì. shí yǒu èr yuè bǐng yín, yǐ piào qí dà jiàng jūn lǐng yù shǐ zhōng wèi qí juàn wèi yí tóng sān sī. yǐ hài, yǐ shì zhōng guǎng píng wáng zàn wèi piào qí dà jiàng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī. dīng hài, shā dà sī mǎ rǔ nán wáng yuè. dà shè tiān xià, gǎi tài chāng wèi yǒng xīng, yǐ tài zōng hào, xún gǎi wéi yǒng xī yuán nián.
冬十月甲子,以使持节、卫将军、光州刺史高仲密为车骑大将军、仪同三司。 丁卯,以车骑大将军、左光禄大夫潘蛮为仪同三司。己卯,以车骑大将军、左光禄 大夫高琛为特进、骠骑、开府仪同三司。庚寅,以使持节、骠骑将军、肆州刺史刘 贵为骠骑大将军、仪同三司。十有一月甲午,以车骑将军、扬州刺史斛斯敦为骠骑 大将军、仪同三司。丁酉,日南至,车驾有事于圆丘。戊戌,朝会百官于太极前殿。 甲辰,安定王朗及东海王晔坐事死。乙巳,蠕蠕国遣使朝贡。己酉,以前太尉公、 汝南王悦为侍中、大司马、开府。葬灵太后胡氏。十有二月丙寅,以骠骑大将军、 领御史中尉綦隽为仪同三司。乙亥,以侍中、广平王赞为骠骑大将军、开府仪同三 司。丁亥,杀大司马、汝南王悦。大赦天下,改太昌为永兴,以太宗号,寻改为永 熙元年。
èr nián chūn zhēng yuè gēng yín shuò, cháo xiǎng qún chén yú tài jí qián diàn. jiǎ wǔ, qí xiàn wǔ wáng zì jìn yáng chū tǎo ěr zhū zhào. dīng yǒu, dà pò zhī yú chì hóng lǐng. zhào dùn zǒu, zì shā. jǐ hài, chē jià xìng lǐng gāo shí kū líng yán sì. gēng zǐ, yòu xìng, sàn shī gè yǒu chà. gēng xū, yí tóng sān sī lǐ yǎn zhī hōng. dīng sì, zhuī zūn huáng kǎo wèi wǔ mù dì, huáng tài fēi féng shì wèi wǔ mù hòu, huáng bǐ lǐ shì wèi huáng tài fēi. yǐ piào qí jiāng jūn qián cāng zhōu cì shǐ gāo yù wèi piào qí dà jiàng jūn yí tóng sān sī. xiāo yǎn láo zhōu cì shǐ cáo fèng dōng jīng zhōu cì shǐ léi néng shèng děng jǔ chéng nèi shǔ.
二年春正月庚寅朔,朝飨群臣于太极前殿。甲午,齐献武王自晋阳出讨尔朱兆。 丁酉,大破之于赤洪岭。兆遁走,自杀。己亥,车驾幸岭高石窟灵岩寺。庚子,又 幸,散施各有差。庚戌,仪同三司李琰之薨。丁巳,追尊皇考为武穆帝,皇太妃冯 氏为武穆后,皇妣李氏为皇太妃。以骠骑将军、前沧州刺史高聿为骠骑大将军、仪 同三司。萧衍劳州刺史曹凤、东荆州刺史雷能胜等举城内属。
èr yuè gēng shēn, yǐ shǐ chí jié zhèn dōng jiāng jūn xíng fén zhōu shì zhāng qióng wèi piào qí dà jiàng jūn yí tóng sān sī. xīn yǒu, yǐ sī kōng gōng gāo gān yōng wèi shǐ chí jié piào qí dà jiàng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī, xián yáng wáng tǎn wèi sī kōng gōng. sān yuè jǐ chǒu shuò, jiā piào qí dà jiàng jūn cāng zhōu cì shǐ jiǎ xiǎn zhì kāi fǔ yí tóng sān sī. xīn mǎo, zhào yǐ qián pǔ jiě zhū xíng tái, jīn ā zhì luó xiāng dù jiàng kuǎn, fù yǐ qí xiàn wǔ wáng wèi dà xíng tái, suí jī cái chǔ. jiǎ wǔ, yǐ chē qí jiāng jūn wèi zhōu cì shǐ dòu tài wèi shǐ chí jié chē qí dà jiàng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī xiāng zhōu cì shǐ. shǐ chí jié piào qí dà jiāng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī xú zhōu cì shǐ gāo gān yōng zuò shì cì sǐ. tài shī lǔ jùn wáng sù hōng. wù shēn, yǐ shǐ chí jié dū du hé wèi bù sān zhōu zhū jūn shì piào qí dà jiàng jūn shì xí hé zhōu cì shǐ liáng jǐng ruì wèi yí tóng sān sī. dīng sì, yǐ shì zhōng tài bǎo sī zhōu mù zhào jùn wáng chén wèi tài wèi gōng, jiā yǔ bǎo gǔ chuī shì zhōng tài wèi gōng nán yáng wáng bǎo jù wèi tài wèi kāi fǔ shàng shū lìng.
二月庚申,以使持节、镇东将军、行汾州事张琼为骠骑大将军、仪同三司。辛 酉,以司空公高乾邕为使持节、骠骑大将军、开府仪同三司,咸阳王坦为司空公。 三月己丑朔,加骠骑大将军、沧州刺史贾显智开府仪同三司。辛卯,诏以前普解诸 行台,今阿至罗相度降款,复以齐献武王为大行台,随机裁处。甲午,以车骑将军、 蔚州刺史窦泰为使持节、车骑大将军、开府仪同三司、相州刺史。使持节、骠骑大 将军、开府仪同三司、徐州刺史高乾邕坐事赐死。太师、鲁郡王肃薨。戊申,以使 持节、都督河渭部三州诸军事、骠骑大将军、世袭河州刺史梁景睿为仪同三司。丁 巳,以侍中、太保、司州牧、赵郡王谌为太尉公,加羽葆鼓吹;侍中、太尉公、南 阳王宝炬为太尉、开府、尚书令。
xià sì yuè wù chén, zhào zhū cān zuǒ zì sān fǔ yǐ xià yuán jí wài zhōu, jiē bù dé fù jiā cháng shì jí jiān liǎng yuán, suī yǐ shòu zhě yì xī zhuī zhī. shì yuè, qīng zhōu rén gěng xiáng xí jù jiāo zhōu, shā cì shǐ péi càn, tōng yú xiāo yǎn. wǔ yuè gēng yín, zhào zhū yōu wǎng wèi shēn, shì jīng yī zhōu yǐ shàng, xī jí huá lín, jiāng qīn lǎn chá tuō shì yǐ jīng nián, yǒu sī bù liè zhě, tīng qí rén gè zì chén sù ruò shì lián zhōu jùn yóu yuán yān suì zhě, yì yǎng shàng shū zǒng jí yǐ wén. rén yín, yǐ shǐ chí jié piào qí dà jiàng jūn yí tóng sān sī qí zhōu cì shǐ hóu yuān fù wèi kāi fǔ yí tóng sān sī. yǐ sì, zhào yuē:" dài fū zhī zhí, wèi zhì guì xiǎn yuán wài zhī guān, yì wèi fěi jiàn. ér xià jí xū lì, dài lǐng fēi yī, gāo bēi hún zá, yǒu sǔn yí zhāng. zì jīn yǐ hòu, jīng guān lè wèi chēng shì xiǎo zhí zhě, zhí jiā sàn hào jiāng jūn, yuàn bà bēi guān zhě tīng wèi dài fū jí yuán wài zhī zhí, bù yí réng qián sàn shí cān lǐng. qí zhōng zhǐ tè jiā zhě, bù zài cǐ lì." dōng xú zhōu chéng mín wáng zǎo jiǎn shí děng shā cì shǐ cuī xiáng, jù zhōu rù xiāo yǎn. liù yuè rén shēn, yǐ piào qí dà jiàng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī shàng shū yòu pú yè fán zi gǔ wèi qīng jiāo dà shǐ, dū jì zhōu cì shǐ dà dū dū chá jùn tǎo gěng xiáng. dīng chǒu, yǐ piào qí dà jiàng jūn qián xíng nán yǎn zhōu shì niàn xián wèi yí tóng sān sī.
夏四月戊辰,诏诸参佐自三府以下爰及外州,皆不得复加常侍及兼两员,虽已 授者亦悉追之。是月,青州人耿翔袭据胶州,杀刺史裴粲,通于萧衍。五月庚寅, 诏诸幽枉未申,事经一周已上,悉集华林,将亲览察;脱事已经年,有司不列者, 听其人各自陈诉;若事连州郡、由缘淹岁者,亦仰尚书总集以闻。壬寅,以使持节、 骠骑大将军、仪同三司、齐州刺史侯渊复为开府仪同三司。乙巳,诏曰:“大夫之 职,位秩贵显;员外之官,亦为匪贱。而下及胥吏,带领非一,高卑浑杂,有损彝 章。自今已后,京官乐为称事小职者,直加散号将军,愿罢卑官者听为大夫及员外 之职,不宜仍前散实参领。其中旨特加者,不在此例。”东徐州城民王早、简实等 杀刺史崔庠,据州入萧衍。六月壬申,以骠骑大将军、开府仪同三司、尚书右仆射 樊子鹄为青胶大使,督济州刺史、大都督察俊讨耿翔。丁丑,以骠骑大将军、前行 南兗州事念贤为仪同三司。
qiū qī yuè xīn mǎo, yǐ shǐ chí jié zhèn běi jiāng jūn dà dū dū qín zhōu cì shǐ mò qí pǔ bō wèi piào qí dà jiàng jūn yí tóng sān sī. rén chén, yǐ tài shī sī zhōu mù guǎng líng wáng xīn wèi dà sī mǎ shì zhōng, yǐ tài wèi gōng zhào jùn wáng chén wèi tài shī, bìng kāi fǔ. gēng xū, yǐ qián sī tú gōng yàn jùn wáng hè bá yǔn wèi tài wèi gōng. bā yuè yǐ chǒu, qí wén xiāng wáng lái zhāo, dì yàn yú huá lín dōu tíng, bān jī bù xià gè yǒu chà. yǐ piào qí dà jiàng jūn qián nán qí zhōu cì shǐ sī mǎ zi rú wèi yí tóng sān sī. wù chén, chē jià jiàn wén xiāng wáng yú hé liáng, réng jì hé ér fǎn. guǐ yǒu, qí xiàn wǔ wáng shàng biǎo gù ràng wáng jué, bù xǔ qǐng fēn yì shí wàn hù, jié jiàng wèi pǐn, huí shòu xūn yì, cóng zhī. jiǔ yuè rén zǐ, yǐ sàn qí cháng shì chē qí dà jiàng jūn zuǒ guāng lù dài fu cuī xiào fēn wèi yí tóng sān sī.
秋七月辛卯,以使持节、镇北将军、大都督、秦州刺史万俟普拨为骠骑大将军、 仪同三司。壬辰,以太师、司州牧、广陵王欣为大司马、侍中,以太尉公、赵郡王 谌为太师,并开府。庚戌,以前司徒公、燕郡王贺拔允为太尉公。八月乙丑,齐文 襄王来朝,帝燕于华林都亭,班赍部下各有差。以骠骑大将军、前南岐州刺史司马 子如为仪同三司。戊辰,车驾饯文襄王于河梁,仍济河而返。癸酉,齐献武王上表 固让王爵,不许;请分邑十万户,节降为品,回授勋义,从之。九月壬子,以散骑 常侍、车骑大将军、左光禄大夫崔孝芬为仪同三司。
dōng shí yuè guǐ wèi, yǐ wèi jiāng jūn guā zhōu cì shǐ tài lín xiàn kāi guó bó gāo chāng wáng qū zi jiān wèi yí tóng sān sī, jìn jué jùn wáng. shí yǒu yī yuè guǐ sì, chí jié zhēng běi jiāng jūn yīn zhōu cì shǐ dǐ zhēn wèi xú zhōu dà dū dū dōng dào héng tái pú yè, lǜ jiāng tǎo dōng xú zhōu. shí yǒu èr yuè dīng sì, chē jià shòu yú sōng yáng. jǐ sì, suì xìng wēn tāng. dīng chǒu, chē jià hái gōng.
冬十月癸未,以卫将军、瓜州刺史、泰临县开国伯、高昌王麹子坚为仪同三司, 进爵郡王。十有一月癸巳,持节、征北将军、殷州刺史邸珍为徐州大都督、东道行 台仆射,率将讨东徐州。十有二月丁巳,车驾狩于嵩阳。己巳,遂幸温汤。丁丑, 车驾还宫。
sān nián chūn zhēng yuè rén chén, qí xiàn wǔ wáng tǎo fèi yě tóu yú hé xī kǔ xiè hé, dà pò zhī, huò qí shuài gē dòu líng yī lì, qiān qí bù luò yú nèi dì.
三年春正月壬辰,齐献武王讨费也头于河西苦洩河,大破之,获其帅纥豆陵伊 利,迁其部落于内地。
èr yuè, dōng liáng zhōu wèi yí mín qīn bī, zhào shǐ chí jié chē qí dà jiàng jūn xíng dōng yōng zhōu shì quán qǐ wèi dōng liáng zhōu xíng tái dū du yǐ tǎo zhī. jǐ wèi, xiāo yǎn jiǎ jié yù zhōu cì shǐ nán chāng wáng máo xiāng jǔ chéng nèi fù, shòu yǐ chí jié ān nán jiāng jūn xìn zhōu cì shǐ yì chāng wáng. rén xū, dà shè tiān xià. bǐng zǐ, dì qīn shì diàn lǐ xiān shī. xīn sì, xìng hóng chí bēi, suì yóu tián. rén wǔ, yǐ wèi jiāng jūn qián xú zhōu cì shǐ yuán yòu wèi wèi dà jiàng jūn yí tóng sān sī, yǐ piào qí jiāng jūn zuǒ wèi jiāng jūn yuán bīn zhī wèi yǐng chuān wáng. sān yuè rén yín, yǐ qián shì zhōng chē qí dà jiàng jūn lǐ yù wèi biāo qí dà jiàng jūn yí tóng sān sī.
二月,东梁州为夷民侵逼,诏使持节、车骑大将军、行东雍州事泉企为东梁州 行台、都督以讨之。己未,萧衍假节、豫州刺史、南昌王毛香举城内附,授以持节、 安南将军、信州刺史、义昌王。壬戌,大赦天下。丙子,帝亲释奠礼先师。辛巳, 幸洪池陂,遂游田。壬午,以卫将军、前徐州刺史元祐为卫大将军、仪同三司,以 骠骑将军、左卫将军元斌之为颍川王。三月壬寅,以前侍中、车骑大将军李彧为骠 骑大将军、仪同三司。
xià sì yuè wù wǔ, qì dān guó qiǎn shǐ cháo gòng. xīn wèi, gāo píng wáng níng zuò shì jiàng jué wèi gōng. bǐng zǐ, gāo lí guó qiǎn shǐ cháo gòng. wǔ yuè bǐng xū, zēng zhì xūn fǔ shù zǐ, xiāng bié liù bǎi rén yòu zēng qí guān, xiāng bié èr bǎi rén, yī dì chū shēn, qí guān zhì bǐ zhí zhāi. xīn mǎo, zhào yuē:" dà wèi dé yī jū chén, chéng liù yù yǔ. kǎo fēng yún zhī suǒ huì, zhái rì yuè zhī suǒ zhōng. zì běi ér nán, dōng zhēng xī yuàn, hòu lái qí sū, wú sī bù yǎn. ér jù wú fù xiǎn, jiǔ yí dù wài. shì zǔ tài wǔ huáng dì, wò jīn jìng yǐ zhào yào, jī yù gǔ yǐ kēng qiāng, shén wǔ zhī suǒ láo lóng, wēi fēng zhī suǒ lán lì, mò bù yún chè wù juǎn, wǎ jiě bīng xiāo. cháng jiāng yǐ běi, jǐn wèi wèi tǔ. qǐng tiān bù zhōng pǐ, guó gāng shí tún, xiōng shù yīn jī, hù kuī shàng guó, jiāng chǎng qīn shì, zhōu jùn lún xū. nǎi juàn dōng gù, wú wàng qǐn shí. zì fēi wǔ niú jǐng pèi, qī cuì àn bù, hé yǐ fù wén wǔ zhī jiù yè, zhěng tú tàn yú yí lí? zhèn jiāng qīn zǒng liù jūn, jìng lín péng biàn. yī láo yǒng yì, shù bǎo wú jiāng. nèi wài bǎi liáo, biàn kě yán bèi. chū dùn zhī qī, gèng tīng hòu chì." shí dì wèi hú sī chūn yuán pí wáng sī zhèng wèi guāng děng chǎn nìng jiān zǔ, èr yú qí xiàn wǔ wáng, tuō tǎo xiāo yǎn, shèng shǔ zhēng fā hé nán zhū zhōu zhī bīng, tiān xià guài è zhī. yǔ zài hú sī chūn chuán. bǐng shēn, yǐ shǐ chí jié shì zhōng dà sī mǎ kāi fǔ sī zhōu mù guǎng líng wáng xīn wèi zuǒ jūn dà dū dū, tài fù lù shàng shū shì zhǎng sūn zhì wèi zhōng jūn sì miàn dà dū dū. dīng yǒu, dì xìng huá lín dōu tíng, jí jīng jī dū du jí jūn shì sān qiān yú rén, wèi miǎn zhī. gēng zǐ, yòu xìng huá lín dōu tíng nà sòng. rén yín, yòu yǐ zhǎng sūn zhì wèi hòu jūn dà dū dū. liù yuè dīng mǎo, dà dū dū yuán zi gōng zhèn hú yáng, rǔ yáng wáng xiān shǒu shí jì, yí tóng sān sī jiǎ xiǎn zhì lǜ yù zhōu cì shǐ hú sī shòu dōng qū jì zhōu. gēng wǔ, tǔ yù hún guó qiǎn shǐ cháo gòng. bǐng zǐ, zhào yuē:" qǐng nián yǐ lái, tiān bù shí zǔ, gān gē bù jí, jīng jí sī shēng. huò xùn jié gǎn ēn, fèn bù gù mìng huò lín róng duì dí, fù nàn rú guī. shēn shǒu héng fēn, hái gǔ bù liǎn. xūn chéng mí lù, róng zèng mò jiā. wù mèi jīn zhī, liáng yǒu jiē dào. kě pǔ gào nèi wài, suǒ zài yán liè. ruò wú qīn jìn, tīng gù yǒu chén zhī. shàng shū jiǎn shí, suí zhuàng kē zèng. shù cū wèi yuān hún, shǎo shēn cè yǐn." gēng chén, yǐ shǐ chí jié chē qí dà jiàng jūn zhōng jūn dà dū dū hú lǜ shā mén wèi kāi fǔ yí tóng sān sī.
夏四月戊午,契丹国遣使朝贡。辛未,高平王宁坐事降爵为公。丙子,高丽国 遣使朝贡。五月丙戌,增置勋府庶子,厢别六百人;又增骑官,厢别二百人,依第 出身,骑官秩比直斋。辛卯,诏曰:“大魏得一居宸,乘六驭宇。考风云之所会, 宅日月之所中。自北而南,东征西怨,后来其苏,无思不偃。而句吴负险,久遗度 外。世祖太武皇帝,握金镜以照耀,击玉鼓以铿锵,神武之所牢笼,威风之所兰 轹,莫不云彻雾卷,瓦解冰消。长江已北,尽为魏土。顷天步中圮,国纲时屯,凶 竖因机,互窥上国,疆场侵噬,州郡沦胥。乃眷东顾,无忘寝食。自非五牛警旆, 七萃按部,何以复文武之旧业,拯涂炭于遗黎?朕将亲总六军,径临彭、汴。一劳 永逸,庶保无疆。内外百僚,便可严备。出顿之期,更听后敕。”时帝为斛斯椿、 元毗、王思政、魏光等谄佞间阻,贰于齐献武王,托讨萧衍,盛暑征发河南诸州之 兵,天下怪恶之。语在《斛斯椿传》。丙申,以使持节、侍中、大司马、开府、司 州牧、广陵王欣为左军大都督,太傅、录尚书事长孙稚为中军四面大都督。丁酉, 帝幸华林都亭,集京畿都督及军士三千余人,慰勉之。庚子,又幸华林都亭纳讼。 壬寅,又以长孙稚为后军大都督。六月丁卯,大都督源子恭镇胡阳,汝阳王暹守石 济,仪同三司贾显智率豫州刺史斛斯寿东趋济州。庚午,吐谷浑国遣使朝贡。丙子, 诏曰:“顷年以来,天步时阻,干戈不戢,荆棘斯生。或徇节感恩,奋不顾命;或 临戎对敌,赴难如归。身首横分,骸骨不敛。勋诚靡录,荣赠莫加。寤寐矜之,良 有嗟悼。可普告内外,所在言列。若无亲近,听故友陈之。尚书检实,随状科赠。 庶粗慰冤魂,少申恻隐。”庚辰,以使持节、车骑大将军、中军大都督斛律沙门为 开府仪同三司。
qiū qī yuè xīn sì shuò, yǐ zhèn dōng jiāng jūn qián dà hóng lú qīng tài yuán wáng chǎng tè wèi chē qí dà jiàng jūn yí tóng sān sī. jǐ chǒu, dì qīn zǒng liù jūn shí yú wàn zhòng cì yú hé qiáo. yǐ hú sī chūn wèi qián jūn dà dū dū, xún zhào chūn zhèn hǔ láo. yòu zhào jīng zhōu cì shǐ hè bá shèng fù yú xíng suǒ. shèng lǜ suǒ bù cì yú rǔ shuǐ. gēng zǐ, yǐ shǐ chí jié zhēng xī jiāng jūn qí zhōu cì shǐ yuè gōng tè wèi yí tóng sān sī. dīng wèi, dì wèi chūn děng pò xié, suì chū yú cháng ān. jǐ yǒu, qí xiàn wǔ wáng rù luò, hè bá shèng zǒu hái jīng zhōu.
秋七月辛巳朔,以镇东将军、前大鸿胪卿、太原王昶特为车骑大将军、仪同三 司。己丑,帝亲总六军十余万众次于河桥。以斛斯椿为前军大都督,寻诏椿镇虎牢。 又诏荆州刺史贺拔胜赴于行所。胜率所部次于汝水。庚子,以使持节、征西将军、 岐州刺史越肱特为仪同三司。丁未,帝为椿等迫胁,遂出于长安。己酉,齐献武王 入洛,贺拔胜走还荆州。
bā yuè jiǎ yín, tuī sī tú gōng qīng hé wáng dǎn wèi dà sī mǎ, chéng zhì zǒng wàn jǐ, jū shàng shū shěng. xīn yǒu, qí xiàn wǔ wáng xī yíng chē jià. wù chén, zhì yuē:" huì wèi míng shǐ, luàn shí zhì jī, yuán zhe tiān dào, yòu fú rén shì. gù jī zuò zhōng wēi, jiàn tǔ yǒu qín wáng zhī yì liú shì jiāng qīng, běi jūn zhì zuǒ tǎn zhī jǔ. yòng néng lóng cǐ yuǎn nián, kè zī bo shì. yǒng xī zhī jì, quán nìng shàn cháo, qún xiǎo shì chóng, xūn xián jiàn hài. guān yuán jià yǐ guì jiàn, yù yīn huò ér sǐ shēng. zōng shí piāo ruò zhuì liú, mín mìng qì rú cǎo mǎng. dà chéng xiàng wèi jū jìn zhèng, rèn shǔ huán wén, xìng jiǎ fén chuān, wèn zuì yī luò. qún jiān wèi wēi, yōng pò rén zhǔ, yǐ zì bì wèi, yuǎn chū qín fāng. suī chē jià liú yí, wèi jí fǎn yù, rán quán nìng jiāng chú, tiān xià yán jǐng. wèi bāng suī jiù, qí huà wéi xīn, sī yǔ zhào mín, tóng zī gēng shǐ. kě dà shè tiān xià." xíng tái hóu jǐng tǎo jīng zhōu, hè bá shèng zhàn bài, zǒu bēn xiāo yǎn.
八月甲寅,推司徒公、清河王亶为大司马,承制总万几,居尚书省。辛酉,齐 献武王西迎车驾。戊辰,制曰:“晦为明始,乱实治基,爰著天道,又符人事。故 姬祚中微,践土有勤王之役;刘氏将倾,北军致左袒之举。用能隆此远年,克兹卜 世。永熙之季,权佞擅朝,群小是崇,勋贤见害。官缘价以贵贱,狱因货而死生。 宗祏飘若缀旒,民命弃如草莽。大丞相位居晋郑,任属桓文,兴甲汾川,问罪伊洛。 群奸畏威,拥迫人主,以自蔽卫,远出秦方。虽车驾流移,未即返御,然权佞将除, 天下延颈。魏邦虽旧,其化惟新,思与兆民,同兹更始。可大赦天下。”行台侯景 讨荆州,贺拔胜战败,走奔萧衍。
jiǔ yuè guǐ sì, yǐ wèi dà jiàng jūn hé nán yǐn yuán zǐ sī wèi shǐ chí jié xíng tái pú yè, shǐ chí jié piào qí dà jiāng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī lǐng jūn jiāng jūn lóu zhāo wèi xī dào dà dū dū, bìng lǜ zuǒ yòu shì guān xī yíng chē jià. jǐ yǒu, chūn dǎng máo hóng bīn shǒu tóng guān, qí xiàn wǔ wáng pò qín zhī. shì rì, qí xiàn wǔ wáng dōng hái yú luò. shì yuè, dōng qīng hé rén fù jīng shā tài shǒu hán zi jié, jù jùn fǎn. huì shè, nǎi jiàng.
九月癸巳,以卫大将军、河南尹元子思为使持节、行台仆射,使持节、骠骑大 将军、开府仪同三司、领军将军娄昭为西道大都督,并率左右侍官西迎车驾。己酉, 椿党毛鸿宾守潼关,齐献武王破擒之。是日,齐献武王东还于洛。是月,东清河人 傅晶杀太守韩子捷,据郡反。会赦,乃降。
dōng shí yuè wù chén, shǐ chí jié piào qí dà jiàng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī xíng qīng zhōu shì hóu yuān kè dōng yáng, zhǎn cì shǐ dōng lái wáng guì píng, chuán shǒu jīng shī.
冬十月戊辰,使持节、骠骑大将军、开府仪同三司、行青州事侯渊克东阳,斩 刺史东莱王贵平,传首京师。
rùn shí èr yuè guǐ sì, dì wèi yǔ wén hēi tǎ suǒ hài, shí nián èr shí wǔ.
闰十二月癸巳,帝为宇文黑獭所害,时年二十五。
shǐ chén yuē: guǎng líng fèi yú qián, zhōng xīng fèi yú hòu, píng yáng cāi huò, zì jué zōng miào. pǔ tài yǎ dào jū duō, yǒng xī bèi dé wéi shèn. shì jù wáng miè, tiān xià suǒ qì yú!
史臣曰:广陵废于前,中兴废于后,平阳猜惑,自绝宗庙。普泰雅道居多,永 熙悖德为甚。是俱亡灭,天下所弃欤!