zhì shù zhī zǐ, bó yǎ zhī rén, zǎo yì yú cí, biàn yíng hū qì. yuàn yòu wén qíng, gù rì xīn shū zhì. sòng yù hán cái, pō yì fù sú, shǐ zào duì wèn, yǐ shēn qí zhì, fàng huái liáo kuò, qì shí shǐ wén. jí méi chéng lí yàn, shǒu zhì qī fā, yú cí yún gòu, kuā lì fēng hài. gài qī qiào suǒ fā, fā hū shì yù, shǐ xié mò zhèng, suǒ yǐ jiè gāo liáng zhī zǐ yě. yáng xióng tán sī wén gé, yè shēn zōng shù, suì wén suǒ yǔ, zhào wèi lián zhū, qí cí suī xiǎo ér míng rùn yǐ. fán cǐ sān zhě, wén zhāng zhī zhī pài, xiá yù zhī mò zào yě.
智术之子,博雅之人,藻溢于辞,辩盈乎气。苑囿文情,故日新殊致。宋玉含才,颇亦负俗,始造对问,以申其志,放怀寥廓,气实使文。及枚乘攡艳,首制《七发》,腴辞云构,夸丽风骇。盖七窍所发,发乎嗜欲,始邪末正,所以戒膏粱之子也。扬雄覃思文阁,业深综述,碎文琐语,肇为《连珠》,其辞虽小而明润矣。凡此三者,文章之枝派,暇豫之末造也。
zì duì wèn yǐ hòu, dōng fāng shuò xiào ér guǎng zhī, míng wéi kè nán, tuō gǔ wèi zhì, shū ér yǒu biàn. yáng xióng jiě cháo, zá yǐ xié xuè, huí huán zì shì, pō yì wèi gōng. bān gù bīn xì, hán yì cǎi zhī huá cuī yīn dá zhǐ, tǔ diǎn yán zhī cái zhāng héng yīng jiān, mì ér jiān yǎ cuī shí dá jī, zhěng ér wēi zhì cài yōng shì huì, tǐ ào ér wén bǐng jǐng chún kè ào, qíng jiàn ér cǎi wèi: suī dié xiāng zǔ shù, rán shǔ piān zhī gāo zhě yě. zhì yú chén sī kè wèn, cí gāo ér lǐ shū yǔ ái kè zī, yì róng ér wén cuì. sī lèi shén zhòng, wú suǒ qǔ cái yǐ. yuán fū zī wén zhī shè, nǎi fā fèn yǐ biǎo zhì. shēn cuò píng hū dào shèng, shí tún jì yú qíng tài, mò bù yuān yuè qí xīn, lín fèng qí cǎi, cǐ lì tǐ zhī dà yào yě.
自《对问》以后,东方朔效而广之,名为《客难》,托古慰志,疏而有辨。扬雄《解嘲》,杂以谐谑,回环自释,颇亦为工。班固《宾戏》,含懿采之华;崔骃《达旨》,吐典言之裁;张衡《应间》,密而兼雅;崔寔《答讥》,整而微质;蔡邕《释诲》,体奥而文炳;景纯《客傲》,情见而采蔚:虽迭相祖述,然属篇之高者也。至于陈思《客问》,辞高而理疏;庾敳《客咨》,意荣而文悴。斯类甚众,无所取才矣。原夫兹文之设,乃发愤以表志。身挫凭乎道胜,时屯寄于情泰,莫不渊岳其心,麟凤其采,此立体之大要也。
zì qī fā yǐ xià, zuò zhě jì zhǒng, guān méi shì shǒu chàng, xìn dú bá ér wěi lì yǐ. jí fù yì qī jī, huì qīng yào zhī gōng cuī yīn qī yī, rù bó yǎ zhī qiǎo zhāng héng qī biàn, jié cǎi mián mí cuī yuàn qī lì, zhí yì chún zhèng chén sī qī qǐ, qǔ měi yú hóng zhuàng zhòng xuān qī shì, zhì biàn yú shì lǐ. zì huán lín qī shuō yǐ xià, zuǒ sī qī fěng yǐ shàng, zhī fù yǐng cóng, shí yǒu yú jiā. huò wén lì ér yì kuí, huò lǐ cuì ér cí bó. guān qí dà dǐ suǒ guī, mò bù gāo tán gōng guǎn, zhuàng yǔ tián liè. qióng guī qí zhī fú zhuàn, jí gǔ mèi zhī shēng sè. gān yì yáo gǔ suǐ, yàn cí dòng hún shí, suī shǐ zhī yǐ yín chǐ, ér zhōng zhī yǐ jū zhèng. rán fěng yī quàn bǎi, shì bù zì fǎn. zi yún suǒ wèi" yóu chěng zhèng wèi zhī shēng, qū zhōng ér zòu yǎ" zhě yě. wéi qī lì xù xián, guī yǐ rú dào, suī wén fēi bá qún, ér yì shí zhuō ěr yǐ.
自《七发》以下,作者继踵,观枚氏首唱,信独拔而伟丽矣。及傅毅《七激》,会清要之工;崔骃《七依》,入博雅之巧;张衡《七辨》,结采绵靡;崔瑗《七厉》,植义纯正;陈思《七启》,取美于宏壮;仲宣《七释》,致辨于事理。自桓麟《七说》以下,左思《七讽》以上,枝附影从,十有馀家。或文丽而义暌,或理粹而辞驳。观其大抵所归,莫不高谈宫馆,壮语畋猎。穷瑰奇之服馔,极蛊媚之声色。甘意摇骨髓,艳词洞魂识,虽始之以淫侈,而终之以居正。然讽一劝百,势不自反。子云所谓“犹骋郑卫之声,曲终而奏雅”者也。唯《七厉》叙贤,归以儒道,虽文非拔群,而意实卓尔矣。
zì lián zhū yǐ xià, nǐ zhě jiān chū. dù dǔ jiǎ kuí zhī cáo, liú zhēn pān xù zhī bèi, yù chuān míng zhū, duō guàn yú mù. kě wèi shòu líng pú fú, fēi fù hán dān zhī bù lǐ chǒu pěng xīn, bù guān xī shī zhī pín yǐ. wéi shì héng yùn sī, lǐ xīn wén mǐn, ér cái zhāng zhì jù, guǎng yú jiù piān, qǐ mù zhū zhòng sì cùn zhī dāng hū! fū wén xiǎo yì zhōu, sī xián kě shàn. zú shǐ yì míng ér cí jìng, shì yuán ér yīn zé, lěi lěi zì zhuàn, kě chēng zhū ěr.
自《连珠》以下,拟者间出。杜笃、贾逵之曹,刘珍、潘勖之辈,欲穿明珠,多贯鱼目。可谓寿陵匍匐,非复邯郸之步;里丑捧心,不关西施之颦矣。唯士衡运思,理新文敏,而裁章置句,广于旧篇,岂慕朱仲四寸之珰乎!夫文小易周,思闲可赡。足使义明而词净,事圆而音泽,磊磊自转,可称珠耳。
xiáng fū hàn lái zá wén, míng hào duō pǐn. huò diǎn gào shì wèn, huò lǎn lüè piān zhāng, huò qū cāo nòng yǐn, huò yín fěng yáo yǒng. zǒng kuò qí míng, bìng guī zá wén zhī qū zhēn bié qí yì, gè rù tǎo lùn zhī yù. lèi jù yǒu guàn, gù bù qū shù yě.
详夫汉来杂文,名号多品。或典诰誓问,或览略篇章,或曲操弄引,或吟讽谣咏。总括其名,并归杂文之区;甄别其义,各入讨论之域。类聚有贯,故不曲述也。
zàn yuē
赞曰∶
wěi yǐ qián xiū, xué jiān cái bǎo. fù wén yú lì, fēi mí nòng qiǎo.
伟矣前修,学坚才饱。负文馀力,飞靡弄巧。
zhī cí zǎn yìng, huì ruò cān mǎo. mù pín zhī xīn, yú yān zhǐ jiǎo.
枝辞攒映,嚖若参昴。慕颦之心,于焉只搅。