strong fán kuài qín fú sī mǎ áng strong
樊噲擒伏司馬卬
qiě shuō hán xìn rén mǎ, dào le hé nèi jùn, lí chéng wǔ shí lǐ, ān xià yíng zhài, yǒu yīn wáng yù zhī hán xìn bīng dào lái, lí chéng sān shí lǐ xià yíng, gè mén shè rén mǎ fáng shǒu, yīn wáng sī mǎ áng yǒu dà jiāng sūn yín, fù jiāng wèi hēng, móu shì dōu wàn dá, zhòng rén wén hán xìn rén mǎ dào lái, yǔ áng huì yì, áng yuē: hán xìn bīng shì zhòng dà, yòu jiān guǐ jì shén duō, qīng děng yǒu hé liáng cè? dōu wàn dá yuē: yǐ chén yú jiàn, qiě zhe sān jūn, yán jiā fáng shǒu, yī biān chāi rén bào zhī bà wáng, qiǎn bīng lái jiù yuán, hé nèi kě bǎo wú shì. ruò yǔ duì dí, kǒng nán qǔ shèng. sūn yín yuē: hán xìn yuǎn lái, lì zài sù zhàn, qǐ róng zuò dài jiù jūn zhì ér hòu gōng zéi yé, yī miàn chāi rén qiú jiù yú chǔ, yī miàn chū chéng duì dí, tǎng shèng zé hán xìn bì zǒu, rú bù shèng zé gù shǒu, wèi wèi wǎn yě. áng yuē: yín zhī yán shì yě. suì qiǎn shǐ xiū shū, qiú jiù yú chǔ.
且說韓信人馬,到了河內郡,離城五十里,安下營寨,有殷王預知韓信兵到來,離城三十里下營,各門設人馬防守,殷王司馬卬有大將孫寅,副將魏亨,謀士都萬達,眾人聞韓信人馬到來,與卬會議,卬曰:「韓信兵勢眾大,又兼詭計甚多,卿等有何良策?」都萬達曰:「以臣愚見,且着三軍,嚴加防守,一邊差人報知霸王,遣兵來救援,河內可保無事。若與對敵,恐難取勝。」孫寅曰:「韓信遠來,利在速戰,豈容坐待救軍至而後攻賊耶,一面差人求救於楚,一面出城對敵,倘勝則韓信必走,如不勝則固守,未為晚也。」卬曰:「寅之言是也。」遂遣使修書,求救於楚。
sūn yín děng lǐng yī zhī rén mǎ, chū hé nèi yǔ hán xìn duì dí, xìn yuē: rǔ yīn wáng bù zhī tiān shí, bù xiǎo rén shì, gè guó zhū hóu wàng fēng guī jiàng, kuàng rǔ piān bāng xiǎo guó, nǎi gǎn kàng jù tiān bīng yé? yín yuē: rǔ hàn wáng yǐ dé xián yáng, gǒu yán xìng mìng zú yǐ, shàng bù zhī zhǐ, fù chà rǔ lái sòng sǐ yě! hán xìn bèi hòu fán kuài dà nù, yī mǎ chōng chū, yǔ sūn yín jiāo zhàn, èr jiāng bīng qì qí jǔ, zhàn wǔ shí hé, bù fēn shèng bài, wèi hēng jiàn sūn yín zhàn fán kuài bù xià, jí jǔ dāo chū mǎ zhù zhàn, hán xìn zhèn shàng zǒu chū liǎng yuán dà jiāng xuē ōu chén pèi, gè jǔ bīng qì, jié zhàn wèi hēng, wǔ yuán dà jiāng, zhàn zài yī chù, qǐ yī lǚ zhēng chén, mǎn tiān shā qì, zhèng zài zhàn dòu zhōng jiān, sī mǎ áng chéng shàng wàng jiàn, jí lǐng yī zhī jīng bīng, kāi le chéng mén, fàng xià diào qiáo, tū chū jūn qián, yī shēng pào xiǎng, chōng shā hàn bīng. zhè biān èr jiāng lēi huí mǎ, tuì xià zhèn lái, hán xìn jiàn sī mǎ áng chōng lái, jí zhe zhōu bó chái wǔ lú suō jìn shè lǐng dà duì rén mǎ dǐ zhù, xìn gāo chù dà hū yuē: rú yǒu yī rén tuì hòu zhě, jí zhǎn shǒu shì zhòng! yǐ cǐ zhòng rén zhā zhù yíng pán bù dòng. sī mǎ áng lián chōng sān zhèn, jiàn xìn bīng bù dòng, jí bō zhuǎn rén mǎ jìn chéng. hán xìn què cuī hàn bīng zhuī shā, sī mǎ áng rén mǎ jù jìn chéng yǐ, cǐ rì bǐ cǐ jù wèi zhé bīng. hán xìn chuán lìng qiě huí yíng xiū xī rén mǎ, yù bèi gōng chéng.
孫寅等領一枝人馬,出河內與韓信對敵,信曰:「汝殷王不知天時,不曉人事,各國諸侯望風歸降,況汝偏邦小國,乃敢抗拒天兵耶?」寅曰:「汝漢王已得咸陽,苟延性命足矣,尚不知止,復差汝來送死也!」韓信背後樊噲大怒,一馬衝出,與孫寅交戰,二將兵器齊舉,戰五十合,不分勝敗,魏亨見孫寅戰樊噲不下,急舉刀出馬助戰,韓信陣上走出兩員大將薛歐、陳沛,各舉兵器,截戰魏亨,五員大將,戰在一處,起一縷征塵,滿天殺氣,正在戰鬥中間,司馬卬城上望見,急領一枝精兵,開了城門,放下吊橋,突出軍前,一聲炮響,衝殺漢兵。這邊二將勒回馬,退下陣來,韓信見司馬卬衝來,急着周勃、柴武、盧縮、靳歙領大隊人馬抵住,信高處大呼曰:「如有一人退後者,即斬首示眾!」以此眾人扎住營盤不動。司馬卬連沖三陣,見信兵不動,急撥轉人馬進城。韓信卻催漢兵追殺,司馬卬人馬俱進城矣,此日彼此俱未折兵。韓信傳令且回營休息人馬,預備攻城。
yǒu sī mǎ áng qiǎn shǐ chén yī rú fù péng chéng qiú jiù, rú dào péng chéng, bà wáng yǐ qǐ bīng zhēng qí liáng wèi huí, biàn dào qí liáng lái jiàn bà wáng, jiāng biǎo wén chéng shàng. biǎo yuē:
有司馬卬遣使臣一儒赴彭城求救,儒到彭城,霸王已起兵征齊梁未回,便到齊梁來見霸王,將表文呈上。表曰:
yīn wáng chén sī mǎ áng dùn shǒu shàng yán: liú bāng shī zhí, rù kòu guān zhōng, sān qín bài wáng, xián yáng bèi lǔ, jùn xiàn chéng fēng, èr wèi lí pàn, bīng wéi hé nèi, shì zài jí wēi, gài hé nèi nǎi guān zhōng zhī yào hài, xī chǔ zhī jīn hóu yě cǐ dì shī shǒu, hé dōng zhèn dòng, bì xià jiāng tǔ, hàn dé qí bàn. yán zhì yú cǐ, chén shí hán xīn! fú qǐ zǎo fā jiù bīng, jí wèi jīng huà, qí liáng kě huǎn, hàn bīng wèi yào, miào táng zhī yì, dāng wèi yù dìng liáo méi zhī shì, xuán wàng jiù yuán, ruò huò shǎo xíng yán huǎn, bì xià yí xiāo gàn zhī yōu, chén děng wèi wáng guó zhī lǔ yǐ! lín biǎo tì qì, bù shèng huáng kěn zhī zhì.
殷王臣司馬卬頓首上言:劉邦失職,入寇關中,三秦敗亡,咸陽被虜,郡縣承風,二魏離叛,兵圍河內,事在急危,蓋河內乃關中之要害,西楚之襟喉也;此地失守,河東振動,陛下疆土,漢得其半。言至於此,臣實寒心!伏乞早發救兵,急為經畫,齊梁可緩,漢兵為要,廟堂之議,當為預定;燎眉之勢,懸望救援,若或少行延緩,陛下貽宵旰之憂,臣等為亡國之虜矣!臨表涕泣,不勝惶懇之至。
bà wáng lǎn biǎo dà jīng yuē: bù yì liú bāng bīng dào hé nèi, yī dàn rú cǐ chāng jué! jí zhào fàn zēng yì yuē: zhèn jīn qí liáng wèi xià, bù biàn jù lí cǐ dì yù chāi rén wǎng jiù, yòu kǒng bù dé qí rén. yà fù yǐ wèi rú hé? zēng yuē: bì děi bì xià qīn zhēng, fāng kě yǐ yù hàn bīng. dàn qí liáng wèi xià, yòu bù kě sù wǎng, jīn qiě chà dà jiāng xiàng zhuāng jì bù èr jiāng, lǐng bīng sān wàn, qián fù hé nèi fáng hù. dài qí liáng jì dìng, bì xià jiù tǒng dà bīng zhēng jìn, diào gè lù zhū hóu xié fáng, cǐ wèi shàng cè. bà wáng yuē: rán. suì qiǎn xiàng zhuāng jì bù jiù hù bù tí.
霸王覽表大驚曰:「不意劉邦兵到河內,一旦如此猖獗!」急召范增議曰:「朕今齊梁未下,不便遽離此地;欲差人往救,又恐不得其人。亞父以為如何?」增曰:「必得陛下親征,方可以御漢兵。但齊梁未下,又不可速往,今且差大將項莊、季布二將,領兵三萬,前赴河內防護。待齊梁既定,陛下就統大兵征進,調各路諸侯協防,此為上策。」霸王曰:「然。」遂遣項莊、季布救護不題。
què shuō hán xìn wéi hé nèi rì jiǔ, sī mǎ áng zhǐ shì jiān bì bù chū. xìn mì yǔ qǐng jiāng jì yì yuē: sī mǎ áng chéng gāo chí shēn, yī shí nán pò, yòu bù jiàn rén mǎ chū lái duì dí, tǎng jiù bīng huò zhì, lǐ yīng wài hé, fǎn zhōng qí jì. ěr děng bì xū rú cǐ rú cǐ, fāng kě qǔ shèng. zhū jiāng tīng lìng, gè diào rén mǎ, fēn tóu xíng shì, cì rì, hán xìn jiāng sì mén rén mǎ, xú xú jǐn sàn, lìng gè yíng yù bèi xíng lǐ, yǎn qí xī gǔ, ruò yǒu tuì bīng zhī zhuàng.
卻說韓信圍河內日久,司馬卬只是堅壁不出。信密與請將計議曰:「司馬卬城高池深,一時難破,又不見人馬出來對敵,倘救兵或至,裡應外合,反中其計。爾等必須如此如此,方可取勝。」諸將聽令,各調人馬,分頭行事,次日,韓信將四門人馬,徐徐盡散,令各營預備行李,偃旗息鼓,若有退兵之狀。
chéng shàng jiàn rú cǐ mó yàng, biàn bào zhī sī mǎ áng, shuō hán xìn rén mǎ, jīn rì jīn gǔ bù xiǎng, jiàn cì tuì hòu, bù zhī hé yì. áng jí dào chéng shàng guān wàng, guǒ jiàn hán xìn bīng tuì jǐn, biàn zhào móu shì dōu wàn dá děng jì yì yuē: hán xìn bīng tuì, bì shì dǎ tīng jiù bīng dào lái, huò shì bà wáng qīn zhēng, yīn cǐ rén mǎ jǐn tuì, bù rán rú hé hū rán yī yè jiāng rén mǎ mì mì biàn tuì hòu ér qù? dōu wàn dá yuē: hán xìn guǐ jì shén duō, suī shì rén mǎ yī shí tuì qù, kǒng shì zhà tuì, huò yòu wǒ bīng chū chéng zhuī gǎn. què mái fú bīng mǎ gōng jié, bù kě bù yán jiā fáng hù, yòu xū chà de dāng rén chū chéng tàn tīng, guǒ shì zhēn shí, fāng kě zhuī gǎn. sī mǎ áng jí chà jīng xì shù jūn zú, chū chéng dǎ tīng, xíng zhì shí lǐ wài, cūn zhuāng diàn zhōng, yù jiàn yǒu jǐ gè dān xíng zào de jūn rén, yīn mǎi fàn chī, biàn wèn dào: ěr děng rú hé bù gōng chéng, què yī shí biàn qǐ shēn? nà jǐ gè jūn rén biàn dào: zuó rì yǒu tàn shì de lái shuō, bà wáng cóng hé běi qīn tǒng dà bīng, jìng zì gōng dǎ xián yáng, hàn wáng huáng jù bù gǎn chū dí, yī lián yǒu shí shù qǐ fēi mǎ lái qǔ hán yuán shuài, yǐ cǐ yī yè jiāng rén mǎ tuì jǐn, cǐ shí xíng le yǒu liù qī shí lǐ zhī wài. wǒ men yīn shì dān zhe xíng zào zhòng wù, yòu lián rì yǒu jí, bù dé kuài zǒu, yòu kǒng pà hán yuán shuài diǎn míng. qí zhōng yòu yǒu shuō dào: yuán shuài máng zhe jiù xián yáng, nà lǐ yǒu xiá diǎn míng.
城上見如此模樣,便報知司馬卬,說韓信人馬,今日金鼓不響,漸次退後,不知何意。卬急到城上觀望,果見韓信兵退盡,便召謀士都萬達等計議曰:「韓信兵退,必是打聽救兵到來,或是霸王親征,因此人馬盡退,不然如何忽然一夜將人馬密密便退後而去?」都萬達曰:「韓信詭計甚多,雖是人馬一時退去,恐是詐退,或誘我兵出城追趕。卻埋伏兵馬攻劫,不可不嚴加防護,又須差的當人出城探聽,果是真實,方可追趕。」司馬卬即差精細數軍卒,出城打聽,行至十里外,村莊店中,遇見有幾個擔行灶的軍人,因買飯吃,便問道:「爾等如何不攻城,卻一時便起身?」那幾個軍人便道:「昨日有探事的來說,霸王從河北親統大兵,徑自攻打咸陽,漢王惶懼不敢出敵,一連有十數起飛馬來取韓元帥,以此一夜將人馬退盡,此時行了有六七十里之外。我們因是擔着行灶重物,又連日有疾,不得快走,又恐怕韓元帥點名。」其中又有說道:「元帥忙着救咸陽,那裡有暇點名。」
nà dǎ tīng de jūn zú, tīng le zhè huà, yòu qù gè yíng wèn rén, dōu shì rú cǐ shuō, biàn huí lái yī yī jiāng dǎ tīng de huà, chuán bào yǔ sī mǎ áng yuē: cǐ huà shì shí, biàn chà sūn yín wèi hēng gè lǐng bīng yī wàn, jiē lián zhuī gǎn, yòu zì jǐ tǒng yī wàn wǔ qiān, xù hòu jié shā, liú wǔ qiān rén mǎ shǒu chéng, kāi le chéng mén, jiāng sān qǐ dà bīng jìn fā. zhuī le wǔ shí lǐ, bù jiàn dòng jìng, yòu jiàn liǎng biān shù mù cóng zá, sūn yín chuán lìng, qiě zhe hòu jūn zàn zhù, tiān sè yǐ wǎn, bù kě jǐn lì zhuī gǎn, kǒng fáng mái fú. yī yán wèi liǎo, zhǐ jiàn dà lín zhōng, yī shēng pào xiǎng, shǎn chū liǎng yuán dà jiāng, nǎi zhōu bó chái wǔ yě, èr jiāng yuè mǎ qián lái zhàn sūn yín. yín tǐng qiāng zhí qǔ èr jiāng, zhàn wèi shí shù hé, yín lì qiè, xū yǎn yī qiāng, wàng hòu táo zǒu: èr jiāng cuī dòng rén mǎ, jǐn lì zhuī gǎn, hòu jūn yí dòng, zì xiāng jiàn tà, wèi hēng jiàn qián jūn bài dòng, zhù zā bù dìng, wǎng hòu biàn tuì. bīng shì zhòng dà, rú shān bēng jiāng fèi yì bān, shōu shā bú zhù. sī mǎ áng dà bīng zài hòu, fǎn chōng luàn zhèn jiǎo, áng dà jīng, bō huí mǎ biàn zǒu, bù fáng shān pō biān zhuǎn chū yī yuán dà jiāng lái, yǔ áng jiāo zhàn, zhǐ yī hé, shēng qín yú mǎ xià. qín áng zhě, nǎi wǔ yáng hóu fán kuài yě, sì biān huǒ bǎ chōng tiān ér qǐ, sūn yín hún hēng jiàn chǔ bīng dà bài, yè wǎn gè bù xiāng gù, yòu bù zhī sī mǎ áng zài hé chù, hàn bīng jiàn cì jiā tiān, chóng chóng dié dié, wéi rào shàng lái, sūn yín wèi hēng zuǒ chōng yǒu tū, bù néng dé chū, hán xìn zài gāo fù chù chuán lìng, zhe sān jūn dà hū yuē: guī jiàng zhě miǎn sǐ! sūn yín wèi hēng jiàn shì wēi jí, suì gè xià mǎ jiàng guī. shù qǐ fēi mǎ bào lái, sī mǎ áng bèi fán kuài qín le, dōu wàn dá yǐ kāi chéng tóu xiáng, qǐng yuán shuài jìn chéng, ān fǔ bǎi xìng, hán xìn cuī sān jūn qián jìn, yī miàn chuán lìng, bù kě jiǎo shā, suì zhǎng qū bèng chéng. fán kuài bǎng fù sī mǎ áng lái jiàn hán xìn, xìn xià jiē qīn jiě qí fù, yán zhī shàng zuò, áng bài fú yú dì ér yán yuē: wáng guó zhī chén, méng yuán shuài bù jí jiā zhū, zú yǐ! hé láo kuǎn qǔ rú cǐ yé? xìn yuē: bù rán, hàn wáng zhōng hòu zhǎng zhě, zhuān yǐ rén yì xìng shī, bù xíng shā fá, rú gōng qīng xīn tǔ dǎn, kěn jiàng hàn wáng, bù shī fēng wáng yě. sī mǎ áng dà xǐ, chuán xí yú zhū jùn xiàn, wèi guī jiàng zhě, xī zhāo xiáng zhī, yú shì hán xìn suì píng dìng hé nèi, shǐ rén fēi bào hàn wáng qù qì.
那打聽的軍卒,聽了這話,又去各營問人,都是如此說,便回來一一將打聽的話,傳報與司馬卬曰:「此話是實,」便差孫寅、魏亨各領兵一萬,接連追趕,又自己統一萬五千,續後截殺,留五千人馬守城,開了城門,將三起大兵進發。追了五十里,不見動靜,又見兩邊樹木叢雜,孫寅傳令,且着後軍暫住,天色已晚,不可盡力追趕,恐防埋伏。一言未了,只見大林中,一聲炮響,閃出兩員大將,乃周勃、柴武也,二將躍馬前來戰孫寅。寅挺槍直取二將,戰未十數合,寅力怯,虛掩一槍,望後逃走:二將催動人馬,盡力追趕,後軍移動,自相踐踏,魏亨見前軍敗動,駐紮不定,往後便退。兵勢眾大,如山崩江沸一般,收煞不住。司馬卬大兵在後,反衝亂陣腳,卬大驚,撥回馬便走,不防山坡邊轉出一員大將來,與卬交戰,只一合,生擒於馬下。擒卬者,乃舞陽侯樊噲也,四邊火把沖天而起,孫寅、魂亨見楚兵大敗,夜晚各不相顧,又不知司馬卬在何處,漢兵漸次加添,重重疊疊,圍繞上來,孫寅、魏亨左沖有突,不能得出,韓信在高阜處傳令,着三軍大呼曰:「歸降者免死!」孫寅、魏亨見勢危急,遂各下馬降歸。數起飛馬報來,司馬卬被樊噲擒了,都萬達已開城投降,請元帥進城,安撫百姓,韓信催三軍前進,一面傳令,不可剿殺,遂長驅迸城。樊噲綁縛司馬卬來見韓信,信下階親解其縛,延之上坐,卬拜伏於地而言曰:「亡國之臣,蒙元帥不即加誅,足矣!何勞款曲如此耶?」信曰:「不然,漢王忠厚長者,專以仁義興師,不行殺伐,如公傾心吐膽,肯降漢王,不失封王也。」司馬卬大喜,傳檄於諸郡縣,未歸降者,悉招降之,於是韓信遂平定河內,使人飛報漢王去訖。
qiě shuō xiàng zhuāng jì bù rén mǎ jiāng jìn hé nèi, zhī sī mǎ áng bèi lǔ, hán xìn jiàn jīn tún dà bīng yú hé nèi, èr jiāng dà jīng yuē: hé nèi yǐ shī, wú èr rén qián qù, yì wú yì yǐ, bù ruò huí bīng, zòu guò bà wáng, bì xū qīn lǐng dà bīng yǔ liú bāng huì zhàn, nǎi wèi liáng cè. jì bù yuē: gōng zhī yán shì yě. suí diào zhuǎn rén mǎ, lái jiàn bà wáng. wèi zhī rú hé? qiě kàn xià huí fēn jiě.
且說項莊、季布人馬將近河內,知司馬卬被虜,韓信見今屯大兵於河內,二將大驚曰:「河內已失,吾二人前去,亦無益矣,不若回兵,奏過霸王,必須親領大兵與劉邦會戰,乃為良策。」季布曰:「公之言是也。」隨調轉人馬,來見霸王。未知如何?且看下回分解。