lǐ chéng
李晟
lǐ chéng, zì liáng qì, táo zhōu lín tán rén. shì yǐ wǔ lì shì, rán wèi bù guò bì jiāng. chéng yòu gū, fèng mǔ xiào. shēn zhǎng liù chǐ. nián shí bā, wǎng shì hé xī wáng zhōng sì, cóng jī tǔ bō. hàn qiú chéng chéng, shā shāng shì shén zhòng, zhōng sì nù, mù shè zhě, chéng xié yī shǐ yì zhī, sān jūn huān fèn. zhōng sì fǔ qí bèi yuē: wàn rén dí yě. fèng xiáng jié dù shǐ gāo shēng zhào shǔ liè jiāng, jī dié zhōu pàn qiāng yú gāo dāng chuān, yòu jī lián kuáng qiāng yú hǎn shān, pò zhī. lèi qiān zuǒ yǔ lín dà jiāng jūn. guǎng dé chū, jī dǎng xiàng yǒu gōng, shòu tè jìn, shì tài cháng qīng.
李晟,字良器,洮州臨潭人。世以武力仕,然位不過裨將。晟幼孤,奉母孝。 身長六尺。年十八,往事河西王忠嗣,從擊吐蕃。悍酋乘城,殺傷士甚眾,忠嗣怒, 募射者,晟挾一矢殪之,三軍歡奮。忠嗣撫其背曰:「萬人敵也。」鳳翔節度使高 升召署列將,擊疊州叛羌於高當川,又擊連狂羌於罕山,破之。累遷左羽林大將軍。 廣德初,擊党項有功,授特進,試太常卿。
dà lì chū, lǐ bào yù shǔ chéng yòu jūn jiāng. tǔ bō kòu líng zhōu, bào yù shòu yǐ bīng wǔ qiān jī zhī, cí yuē: yǐ zhòng zé bù zú, yǐ móu zé duō. nǎi qǐng qiān rén. yóu dà zhèn guān qū lín táo, tú dìng qín bǎo, zhí qí shuài mù róng gǔ zhōng, lǔ nǎi jiě líng zhōu qù. qiān kāi fǔ yí tóng sān sī, yǐ yòu jīn wú wèi dà jiāng jūn wèi jīng yuán sì zhèn běi tíng bīng mǎ shǐ. mǎ lín yǔ tǔ bō zhàn yán cāng, bài jī chéng lǜ yóu bīng bá lín yǐ guī, fēng hé chuān jùn wáng. lín nèi jì chéng wēi lüè, guī zhī cháo, wèi yòu shén cè dōu jiāng. dé zōng shǐ lì, tǔ bō kòu jiàn nán, fāng cuī níng wèi hái, shǔ tǔ dà zhèn, zhào chéng jiāng shén cè bīng jiù zhī. yú lòu tiān, bá fēi yuè děng sān chéng, jué dà dù, zhǎn lǔ qiān jí, lǔ dùn qù.
大曆初,李抱玉署晟右軍將。吐蕃寇靈州,抱玉授以兵五千擊之,辭曰:「以 眾則不足,以謀則多。」乃請千人。由大震關趨臨洮,屠定秦堡,執其帥慕容谷鍾, 虜乃解靈州去。遷開府儀同三司,以右金吾衛大將軍為涇原、四鎮、北庭兵馬使。 馬璘與吐蕃戰鹽倉,敗績;晟率游兵拔璘以歸,封合川郡王。璘內忌晟威略,歸之 朝,為右神策都將。德宗始立,吐蕃寇劍南,方崔寧未還,蜀土大震,詔晟將神策 兵救之。逾漏天,拔飛越等三城,絕大渡,斬虜千級,虜遁去。
jiàn zhōng èr nián, wèi bó tián yuè fǎn, chéng wèi shén cè xiān fēng, yǔ hé dōng mǎ suì zhāo yì lǐ bào zhēn hé bīng gōng zhī. zhǎn yáng cháo guāng, chéng chéng bīng dù míng shuǐ, pò yuè yòu zhàn huán shuǐ, yuè dà bài, suì jìn gōng wèi. jiā jiǎn xiào zuǒ sàn qí cháng shì, jiān wèi fǔ zuǒ sī mǎ. zhū tāo wáng wǔ jùn wéi kāng rì zhī yú zhào zhōu yě, bào zhēn fēn bīng èr qiān shù xíng, suì nù, yù bān shī. chéng yuē: fèng zhào dōng tǎo zhě, wú sān shuài yě. xíng zhào bǐ rǎng, jīn zéi yǐ bīng jiā zhào, shì xíng yǒu zhòu yè yōu, lǐ gōng fēn zhòng shǒu zhī, bù wèi guò, gōng nài hé jù yǐn qù! suì wù, shì rán, jí zào bào zhēn lěi, yǔ jiāo huān. chéng jiàn yán: yǐ bīng qū dìng zhōu, yǔ zhāng xiào zhōng hé, yǐ tú fàn yáng, zé wǔ jùn děng dāng shě zhào. dì zhuàng zhī, shòu yù shǐ dài fū, yòu bǐ shén cè sān jiāng jūn mò rén zhuó děng lì zhī. chéng zì wèi yǐn ér běi, wǔ jùn guǒ jiě qù. chéng liú zhào sān rì, yǔ xiào zhōng lián bīng, běi lüè héng zhōu. wéi zhū tāo jiāng zhèng jǐng jì yú qīng yuàn, jué shuǐ guàn zhī. yuè wǔ jùn yǐn bīng zhàn bái lóu, xiào zhōng bīng zé, chéng yǐn bù qí jī pò zhī, qīng yuàn yì jí. tāo wǔ jùn dà jù, xī qǐ bīng lái jiù, wéi chéng jūn. chéng nèi gōng jǐng jì ér wài kàng tāo děng, zì zhēng yuè zhì wǔ yuè bù jiě. huì chéng jí shén, bù néng xìng, jūn zhōng gòng jì yǐn hái dìng zhōu, ér zéi yóu bù gǎn bī.
建中二年,魏博田悅反,晟為神策先鋒,與河東馬燧、昭義李抱真合兵攻之。 斬楊朝光,晟乘冰度洺水,破悅;又戰洹水,悅大敗,遂進攻魏。加檢校左散騎常 侍,兼魏府左司馬。硃滔、王武俊圍康日知於趙州也,抱真分兵二千戍邢,燧怒, 欲班師。晟曰:「奉詔東討者,吾三帥也。邢、趙比壤,今賊以兵加趙,是邢有晝 夜憂,李公分眾守之,不為過,公奈何遽引去!」燧悟,釋然,即造抱真壘,與交 歡。晟建言:「以兵趨定州,與張孝忠合,以圖范陽,則武俊等當舍趙。」帝壯之, 授御史大夫,又俾神策三將軍莫仁擢等隸之。晟自魏引而北,武俊果解去。晟留趙 三日,與孝忠連兵,北略恆州。圍硃滔將鄭景濟於清苑,決水灌之。悅、武俊引兵 戰白樓,孝忠兵笮,晟引步騎擊破之,清苑益急。滔、武俊大懼,悉起兵來救,圍 晟軍。晟內攻景濟而外抗滔等,自正月至五月不解。會晟疾甚,不能興,軍中共計 引還定州,而賊猶不敢逼。
jí jiān, jiāng fù jìn, huì dì chū fèng tiān, yǒu zhào zhào chéng jí rì zhì yán. ér xiào zhōng yǐ jūn jiè èr dào jiān, yǐ chéng wèi zhòng, shù zhǐ chéng wú xī. chéng yǔ zhòng yuē: tiān zǐ bō yuè, rén chén dāng bǎi shě yī xī. yì wǔ yù zhǐ wú, wú dāng yǐ zi wèi zhì. nǎi yǐ píng yuē hūn, bìng yí liáng mǎ. xiào zhōng yǒu qīn jiāng yè chéng, chéng jiě yù dài yí zhī, shǐ yù xiào zhōng. nǎi dé yú fēi gū, cì dài zhōu, zhào yíng bài shén cè xíng yíng jié dù shǐ. jìn lín wèi běi, bì dōng wèi qiáo, suǒ guò qiáo sū wú fàn. shí liú dé xìn zì hù jiàn bài guī, yì cì wèi nán, jūn xiāo wú zhì. dé xìn rù yè chéng, chéng zé suǒ yǐ bài, zhǎn zhī, yǐ shù qí rù bì láo qí jūn, wú gǎn dòng. chéng yǐ bìng bīng, zé jūn yì zhèn.
疾間,將復進,會帝出奉天,有詔召晟即日治嚴。而孝忠以軍介二盜間,倚晟 為重,數止晟無西。晟語眾曰:「天子播越,人臣當百舍一息。義武欲止吾,吾當 以子為質。」乃以憑約昏,並遺良馬。孝忠有親將謁晟,晟解玉帶遺之,使喻孝忠。 乃得逾飛孤,次代州,詔迎拜神策行營節度使。進臨渭北,壁東渭橋,所過樵蘇無 犯。時劉德信自扈澗敗歸,亦次渭南,軍囂無制。德信入謁晟,晟責所以敗,斬之, 以數騎入壁勞其軍,無敢動。晟已並兵,則軍益振。
yú shì shuò fāng lǐ huái guāng fāng jūn xián yáng, bù yù chéng dāng yī miàn, qǐng yǔ chéng hé. yǒu zhào xǐ tún, nǎi yǐn qū chén tāo xié, yǔ huái guāng lián lěi. chéng měi yǔ zéi zhàn, bì jǐn qiú xiù mào zì biǎo, zhǐ gù zhèn qián. huái guāng wàng jiàn, è zhī, jiè yuē: jiāng wù chí zhòng, qǐ yí zì biǎo bó, wèi zéi ěr zāi! chéng yuē: xī zài jīng yuán, shì pō xiāng wèi fú, yù lìng jiàn zhī, duó qí xīn ěr. huái guāng bù yuè, qiān yán yǒu yì zhì. chéng shǐ jiān shuō huái guāng yuē: zéi jù jīng yì, tiān zi bào lù yú wài, gōng yí sù jìn bīng. suī chéng bù xiào, yuàn wèi gōng xiān qū, sǐ qiě bù huǐ. huái guāng bù nà. měi bīng zhì dū chéng xià, ér huái guāng jūn duō lǔ lüè, chéng jūn zhěng jí. huái guāng shǐ fēn suǒ huò yí zhī, yòu cí bù gǎn shòu. huái guāng móu jǔ náo qí jūn, jí zòu yán: shén cè bīng gěi cì bǐ fāng zhèn dú hòu, jīn jié nì wèi píng, jūn bù kě yǐ yì. qiě zhòng yǐ wèi yán, chén wú yǐ jiě. wéi bì xià cái chù. huái guāng yù chéng zì xuē qí jūn, zé shì yuàn yì náo. dì yì zhū jūn yǔ shén cè děng, lì qiě bù shàn, qiǎn hàn lín xué shì lù zhì lín zhào huái guāng, lìng yǔ chéng jì suǒ yí zhě. huái guāng yuē: bǐng cì bù jūn, jūn hé yǐ zhàn! zhì shù gù chéng, chéng yuē: gōng, yuán shuài, jūn zhèng dé zhuān zhī. chéng jiāng yī jūn, wéi suǒ mìng, qí zēng sǔn fèi diào, gǎn bù tīng? huái guāng mò rán jì sāi, gù kè xuē bǐng cì shì chū jǐ, nǎi zhǐ.
於是朔方李懷光方軍咸陽,不欲晟當一面,請與晟合。有詔徙屯,乃引趨陳濤 斜,與懷光聯壘。晟每與賊戰,必錦裘繡帽自表,指顧陣前。懷光望見,惡之,戒 曰:「將務持重,豈宜自表襮,為賊餌哉!」晟曰:「昔在涇原,士頗相畏伏,欲 令見之,奪其心爾。」懷光不悅,遷延有異志。晟使間說懷光曰:「賊據京邑,天 子暴露於外,公宜速進兵。雖晟不肖,願為公先驅,死且不悔。」懷光不納。每兵 至都城下,而懷光軍多鹵掠,晟軍整戢。懷光使分所獲遺之,又辭不敢受。懷光謀 沮撓其軍,即奏言:「神策兵給賜比方鎮獨厚,今桀逆未平,軍不可以異。且眾以 為言,臣無以解。惟陛下裁處。」懷光欲晟自削其軍,則士怨易撓。帝議諸軍與神 策等,力且不贍,遣翰林學士陸贄臨詔懷光,令與晟計所宜者。懷光曰:「稟賜不 均,軍何以戰!」贄數顧晟,晟曰:「公,元帥,軍政得專之。晟將一軍,唯所命, 其增損費調,敢不聽?」懷光默然計塞,顧刻削稟賜事出己,乃止。
huái guāng tún xián yáng fán bā xún, dì shù cù zhàn, yǐ cì zéi xì wèi yán, zú bù chū bīng, yīn tōng zhū cǐ, fǎn jī jìn lù. chéng jù wèi suǒ bìng, shàng yán: dāng xiān biàn zhì bèi, qǐng jiǎ bì zuǒ zhào guāng xiǎn táng liáng chén zhāng yù wèi yáng lì jiàn sān zhōu cì shǐ, gè lè bīng yǐ tōng shǔ hàn jīn hóu. wèi bào. huì tǔ bō yù zuǒ zhū cǐ, dì yì xìng xián yáng dū zhàn, huái guāng dà hài, yí dì duó qí jūn, tú fǎn yì jí. chéng yǔ lǐ jiàn huī yáng huì yuán jiē lián tún, shì yǒu shǐ zhě dào chéng jūn, chéng nǎi lìng yuē: yǒu zhào xǐ tún. jí jié zhèn qū dōng wèi qiáo. hòu shù rì, huái guāng bìng jiàn huī huì yuán bīng, huì yuán sǐ zhī.
懷光屯咸陽凡八旬,帝數促戰,以伺賊隙為言,卒不出兵,陰通硃泚,反跡浸 露。晟懼為所並,上言:「當先變製備,請假裨佐趙光銑、唐良臣、張彧為洋、利、 劍三州刺史,各勒兵以通蜀、漢衿喉。」未報。會吐蕃欲佐誅泚,帝議幸咸陽督戰, 懷光大駭,疑帝奪其軍,圖反益急。晟與李建徽、陽惠元皆聯屯,適有使者到晟軍, 晟乃令曰:「有詔徙屯。」即結陣趨東渭橋。後數日,懷光並建徽、惠元兵,惠元 死之。
shì rì, dì jìn shòu liáng zhōu, luò gǔ dào ài, chǔ gōng bù yù, cóng guān fá shí, dì tàn yuē: zǎo yòng chéng yán, sān shǔ zhī lì, kě zuò yǒu yě. gù hún jiān yuē: wèi qiáo zài zéi fù zhōng, bīng gū jué, chéng néng bàn shèng xié? jiān yuē: chéng bǐng yì tǐng zhōng, zú rán bù kě duó. chén cè zhī, bì pò zéi. dì nǎi ān. zì xíng zài qiǎn chéng jiāng zhāng shǎo hóng kǒu zhào jìn chéng shàng shū zuǒ pú shè tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì. chéng shòu mìng, bài qiě qì yuē: jīng shī tiān xià běn, ruò jiē zhí jī dí, shuí jiāng fù zhī! nǎi shàn jiǎ bīng, zhì pí huáng, yǐ tú shōu fù.
是日,帝進狩梁州,駱谷道隘,儲供不豫,從官乏食,帝嘆曰:「早用晟言, 三蜀之利,可坐有也。」顧渾瑊曰:「渭橋在賊腹中,兵孤絕,晟能辦勝邪?」瑊 曰:「晟秉義挺忠,崒然不可奪。臣策之,必破賊。」帝乃安。自行在遣晟將張少 弘口詔進晟尚書左僕射、同中書門下平章事。晟受命,拜且泣曰:「京師天下本, 若皆執羈靮,誰將復之!」乃繕甲兵,治陴隍,以圖收復。
shì shí, chéng tí gū jūn héng dāng kòu fēng, kǒng èr dào hé yǐ yà zhī, zé bēi cí hòu bì, wěi zhì chéng yú huái guāng zhě. shí áo kuài dān fěng, nǎi shǐ zhāng yù jiǎ jīng zhào shǎo yǐn, duō shǔ lì, diào jī nèi fù, bù yān xún, chú mǐ gào jù. nǎi chén bīng xià lìng yuē: guó jiā duō nán, chéng yú bō qiān, jiàn wēi sǐ jié, zì wú zhī fēn. gōng děng cǐ shí bù zhū yuán xiōng, qǔ fù guì, fēi háo yīng yě. wèi qiáo duàn zéi shǒu wěi, wú yù yǔ gōng lù lì yī xīn, jiàn bù shì zhī gōng, kě hū? shì jiē xuě qì yuē: wéi gōng mìng. yú shì luò yuán guāng yǐ huá zhōu zhī zhòng shǒu tóng guān, shàng kě gū yǐ shén cè bīng bǎo qī pán, jiē shòu chéng jié dù dài xiū yán jǔ fèng tiān, hán yóu guī xī bīn níng jūn cóng chéng. huái guāng shǐ jù. chéng nǎi yí shū xiǎn ràng zhī, shǐ pò zéi zì shú. huái guāng bù tīng, rán qí xià yì xié luò, wèi wèi chéng xí, nǎi bēn hé zhōng. qí jiāng mèng shè duàn wēi yǒng yǐ bīng shù qiān zì bá guī, chéng jiē biǎo yǐ yào guān. dì qiǎn shǐ zhě jiān dào zhào chéng jiān hé zhōng jìn jiàng cí xí jié dù shǐ, yòu jiān jīng jī wèi běi fū fāng dān yán jié dù zhāo tǎo shǐ. dì yù yì xī xìng, chéng qǐng zhù liáng hàn yǐ xì tiān xià wàng. yòu jìn jīng jī wèi běi fū fāng shāng huá bīng mǎ fù yuán shuài. shí jīng zhào sī lù cān jūn lǐ jìng zhòng zì zéi zhōng lái, nǎi shǔ jié dù fǔ pàn guān, yǐ jiàn yì dài fū zhèng yún kuí wèi xíng jūn sī mǎ, zhuó zhāng yù zì fù.
是時,晟提孤軍橫當寇鋒,恐二盜合以軋之,則卑詞厚幣,偽致誠於懷光者。 時敖廥單覂,乃使張彧假京兆少尹,多署吏,調畿內賦,不淹旬,芻米告具。乃陳 兵下令曰:「國家多難,乘輿播遷,見危死節,自吾之分。公等此時不誅元兇,取 富貴,非豪英也。渭橋斷賊首尾,吾欲與公戮力一心,建不世之功,可乎?」士皆 雪泣曰:「惟公命。」於是駱元光以華州之眾守潼關,尚可孤以神策兵保七盤,皆 受晟節度;戴休顏舉奉天,韓游瑰悉邠寧軍從晟。懷光始懼。晟乃移書顯讓之,使 破賊自贖。懷光不聽,然其下益攜落,畏為晟襲,乃奔河中。其將孟涉、段威勇以 兵數千自拔歸,晟皆表以要官。帝遣使者間道詔晟兼河中、晉絳慈隰節度使,又兼 京畿、渭北、鄜坊、丹延節度招討使。帝欲益西幸,晟請駐梁、漢以系天下望。又 進京畿、渭北、鄜坊、商華兵馬副元帥。時京兆司錄參軍李敬仲自賊中來,乃署節 度府判官,以諫議大夫鄭雲逵為行軍司馬,擢張彧自副。
shén cè jūn jí chéng jiā jiē wèi zéi zhì, zuǒ yòu yǒu yán zhě, chéng tì shù xíng xià, yuē: bì xià ān zài, ér yù xù jiā hū? cǐ shǐ chéng lì wáng wú jì xù kuǎn bì mén yuē: gōng děng jiā wú yàng. chéng nù yuē: ěr nǎi yǔ zéi wèi jiān hū? chì zhǎn zhī. shí shū jiān bù shǔ, shèng xià, shì yǒu yī qiú zhě, chéng néng yǔ xià tóng qí kǔ, yǐ zhōng yì gǎn fā shì xīn, zhōng wú xié yuàn. luó shì dé yáo lìng yán cuī xuān dié zhě, chéng mìng shì fù, fàn yǐn zhī, qiǎn hái, chì yuē: wèi wǒ xiè lìng yán děng, shàn wèi zéi shǒu, wù bù zhōng yú cǐ.
神策軍及晟家皆為賊質,左右有言者,晟涕數行下,曰:「陛下安在,而欲恤 家乎?」泚使晟吏王無忌婿款壁門曰:「公等家無恙。」晟怒曰:「爾乃與賊為間 乎?」叱斬之。時輸縑不屬,盛夏,士有衣裘者,晟能與下同其苦,以忠誼感發士 心,終無攜怨。邏士得姚令言、崔宣諜者,晟命釋縛,飯飲之,遣還,敕曰:「為 我謝令言等,善為賊守,勿不忠於泚。」
nǎi yǐn bīng kòu dōu mén, zéi bù gǎn chū, zhèn lǚ ér hái. míng rì, huì zhū jiāng tú suǒ xiàng, zhòng duì xiān bá wài chéng, rán hòu qīng gōng. chéng yuē: wài chéng yǒu lǐ hàn zhī ài, ruò shè fú gé zhàn, jū rén xiāo kuì, fēi jì yě. zéi zhòng bīng jīng jiǎ jù yuàn zhōng, jīn zhí jī zhī, shì pī qí xīn fù, jiāng tú zǒu bù xiá. zhū jiāng yuē: shàn. nǎi zì dōng wèi qiáo yí bì guāng tài mén, yǐ báo dū chéng, lián gōu shān. ér zéi jiāng zhāng tíng zhī lǐ xī qiàn qiú zhàn, chéng gù yuē: zéi bù chū, shì wú yōu yě. jīn nǎi mào sǐ lái, tiān yòu zhī yǐ. lēi wú shēn děng zòng bīng áo jī. zéi gōng huá shī jí, chéng yǐ jīng qí chí jiù, zhōng jūn zào ér cóng, dà pò zhī, chéng shèng rù guāng tài mén zài zhàn, bài què, jiāng shī xiāng jí, yú zhòng zǒu bái huá, zéi dà kū, zhōng yè bù xī. yì rì, jiāng fù zhàn. huò qǐng dài xī shī, chéng yuē: zéi jì bài, dāng chéng jī pū tiǎn. gǒu qí xī jūn, shì róng qí wèi jì, qǐ wú lì xié? nǎi xī jūn jūn guāng tài mén, shǐ wáng bì lǐ yǎn jiāng qí, shǐ wàn qǐng jiāng bù, dǐ yuàn běi. chéng xiān yè tuí yuàn yuán wèi dào èr bǎi bù, bǐ bīng zhì, zéi yǐ fá mù sāi yǐ jù zhàn. chéng chì zhū jiāng yuē: ān dé zòng zéi? jīn xiān zhǎn gōng yǐ! wàn qǐng jù, xiān dēng, bá shān yǐ rù, bì dū qí jì zhī. zéi bēng kuì, zhí qí jiāng duàn chéng jiàn, dà bīng fēn dào jìn, léi zào zhèn dì. lìng yán tíng zhī xī qiàn děng shū sǐ dòu, chéng lìng táng liáng chén děng bù qí bēn tū, zéi zhèn chéng zhé běi, shí yú yù jiē bù shèng, cù rù bái huá. zéi fú qiān qí chū guān jūn bèi, chéng yǐ huī xià bǎi qí zì chí zhī, zuǒ yòu hū yuē: xiàng gōng lái! zéi jīng kuì, qín guó lüè jǐn. cǐ lǜ cán zú wàn rén xī zǒu, tián zǐ qí zhuī zhī, yú dǎng xī jiàng.
乃引兵叩都門,賊不敢出,振旅而還。明日,會諸將圖所向,眾對先拔外城, 然後清宮。晟曰:「外城有里閈之隘,若設伏格戰,居人囂潰,非計也。賊重兵精 甲聚苑中,今直擊之,是披其心腹,將圖走不暇。」諸將曰:「善。」乃自東渭橋 移壁光泰門,以薄都城,連溝柵。而賊將張庭芝、李希倩求戰,晟顧曰:「賊不出, 是吾憂也。今乃冒死來,天誘之矣。」勒吳詵等縱兵鏖擊。賊攻華師急,晟以精騎 馳救,中軍噪而從,大破之,乘勝入光泰門;再戰,敗卻,殭屍相藉,餘眾走白華, 賊大哭,終夜不息。翌日,將復戰。或請待西師,晟曰:「賊既敗,當乘機撲殄。 苟俟西軍,是容其為計,豈吾利邪?」乃悉軍軍光泰門,使王佖、李演將騎,史萬 頃將步,抵苑北。晟先夜隤苑垣為道二百步,比兵至,賊已伐木塞以拒戰。晟叱諸 將曰:「安得縱賊?今先斬公矣!」萬頃懼,先登,拔柵以入,佖督騎繼之。賊崩 潰,執其將段誠諫,大兵分道進,雷噪震地。令言、庭芝、希倩等殊死斗,晟令唐 良臣等步騎奔突,賊陣成輒北,十餘遇皆不勝,蹙入白華。賊伏千騎出官軍背,晟 以麾下百騎自馳之,左右呼曰:「相公來!」賊驚潰,禽馘略盡。泚率殘卒萬人西 走,田子奇追之,餘黨悉降。
chéng yǐn jūn tún hán yuán wài tíng, shě yòu jīn wú cì, lìng jūn zhōng yuē: wǔ rì nèi bù dé zhé tōng jiā wèn, wéi zhě zhǎn. qiǎn jīng zhào yǐn lǐ qí yùn bù zhǎng ān wàn nián lìng, fēn wèi jū rén, qiū háo wú suǒ rǎo. bié jiāng gāo míng yào qǔ zéi jì yī, sī mǎ zhòu qǔ zéi mǎ èr, jí zhǎn yǐ xùn. fāng rén zhī yuǎn zhě, sù xī nǎi zhī wáng shī zhī rù yě. míng rì, mèng shè tún bái huá, shàng kě gū tún wàng xiān mén, luò yuán guāng tún zhāng jìng sì, chéng tún ān guó sì. zhǎn zéi yòng shì zhě jí chén zéi huàn shù yú shì, biǎo zhe jié bù qū zhě, zé wén wǔ shè tái shěng guān, yǐ qí chéng yú. tiáo xié wū yú zéi zhě, qǐng yǐ bù sǐ.
晟引軍屯含元外廷,舍右金吾次,令軍中曰:「五日內不得輒通家問,違者斬。」 遣京兆尹李齊運部長安、萬年令,分慰居人,秋毫無所擾。別將高明曜取賊妓一, 司馬伷取賊馬二,即斬以徇。坊人之遠者,宿昔乃知王師之入也。明日,孟涉屯白 華,尚可孤屯望仙門,駱元光屯章敬寺,晟屯安國寺。斬賊用事者及臣賊宦豎於市, 表著節不屈者,擇文武攝台省官,以俟乘輿。條脅污於賊者,請以不死。
lù bù zhì liáng, dì gǎn qì, qún chén shàng shòu, qiě yán: chéng dàng yí xiōng duì, ér shì bù yì chán, zōng miào bù zhèn, zhǎng ān zhī rén bù shí qí gǔ, suī sān dài yòng shī, bù néng jiā zhī. dì yuē: tiān shēng chéng, wèi shè jì wàn rén, qǐ dú zhèn zāi! bài chéng sī tú, jiān zhōng shū lìng, shí fēng qiān hù. chéng qiǎn dà jiāng wú shēn yǐ bīng sān qiān dào bǎo jī qīng dào, zì qǐng yíng hù, bù xǔ. dì zhì zì liáng, chéng yǐ róng fú jiàn sān qiáo, dì zhù mǎ láo zhī. chéng zài bài dùn shǒu, hè kè tiǎn dà dào, miào cháo ān fù, yǐ, jí guì chén: bèi zhǎo yá chén, bù néng zhǐ rì pò zéi, zhì chéng yú zài shòu, nǎi chén bù rèn zhí zhī jiù, gǎn qǐng sǐ. fú dào zuǒ, dì wèi yǎn tì, mìng gěi shì zhōng qí yìng qǐ zhī, shǐ jiù wèi. yǒu zhào cì dì yǒng chóng lǐ jīng yáng shàng tián yán píng mén zhī lín yuán nǚ lè yī liè. chéng rù dì, jīng zhào gōng zhàng, jiào fāng gǔ chuī yíng dǎo, zhào jiāng xiāng sòng zhī. dì jì qí gōng, zì wén yú bēi, chì huáng tài zǐ shū, lì yú dōng wèi qiáo, yǐ shì hòu shì yún. yòu lìng tài zǐ lù fù yǐ cì.
露布至梁,帝感泣,群臣上壽,且言:「晟盪夷凶憝,而市不易廛,宗廟不震, 長安之人不識旗鼓,雖三代用師,不能加之。」帝曰:「天生晟,為社稷萬人,豈 獨朕哉!」拜晟司徒,兼中書令,實封千戶。晟遣大將吳詵以兵三千到寶雞清道, 自請迎扈,不許。帝至自梁,晟以戎服見三橋,帝駐馬勞之。晟再拜頓首,賀克殄 大盜,廟朝安復,已,即跪陳:「備爪牙臣,不能指日破賊,致乘輿再狩,乃臣不 任職之咎,敢請死。」伏道左,帝為掩涕,命給事中齊映起之,使就位。有詔賜第 永崇里、涇陽上田、延平門之林園、女樂一列。晟入第,京兆供帳,教坊鼓吹迎導, 詔將相送之。帝紀其功,自文於碑,敕皇太子書,立於東渭橋,以示後世雲。又令 太子錄副以賜。
shǐ, chéng tún wèi qiáo yě, yíng huò shǒu suì, jiǔ nǎi tuì, fǔ zhōng jiē hè yuē: yíng huò tuì, guó jiā zhī lì, sù yòng bīng zhě chāng. chéng yuē: tiān zǐ bào lù, rén chén dāng lì sǐ qín nán, ān zhī tiān dào xié? zhì shì, nǎi yuē: qián shì dài fū quàn chéng chū bīng, fēi gǎn jù yě. qiě rén kě yòng ér bù kě shǐ zhī zhī yě. fū wéi wǔ wěi yíng suō bù cháng, chéng jù fù shǒu suì, zé wǒ jūn bù zhàn zì qū yǐ! jiē yuē: fēi suǒ jí yě.
始,晟屯渭橋也,熒惑守歲,久乃退,府中皆賀曰:「熒惑退,國家之利,速 用兵者昌。」晟曰:「天子暴露,人臣當力死勤難,安知天道邪?」至是,乃曰: 「前士大夫勸晟出兵,非敢拒也。且人可用而不可使之知也。夫惟五緯盈縮不常, 晟懼復守歲,則我軍不戰自屈矣!」皆曰:「非所及也。」
jīng zhōu yǐ biān, shù qiāng qí shuài, chéng qǐng zhì bù gōng mìng zhě, yīn yǐ xùn gēng jī sù shí sāi xià, jī zhì xī róng. dì nǎi bài chéng fèng xiáng lǒng yòu jīng yuán jié dù shǐ, jiān xíng yíng fù yuán shuài, xǐ wáng xī píng jùn, shí fēng qiān wǔ bǎi hù. chéng qǐng yǔ lǐ chǔ lín jù xíng, yì jiāng zhì shā zhāng yì zuì, dì fāng wù ān fǎn cè, bù xǔ. chéng zhì fèng xiáng, luàn jiāng wáng bīn děng shí yú rén yǐ cì fú zhū. shí huàn zhě yǐn yuán zhēn chí jié dào tóng huá, shàn rù hé zhōng yù wèi lǐ huái guāng. chéng hé yuán zhēn jiǎo shǐ, yù xǐ yòu yuán è, qǐng zhì zuì. yòu yán: shè huái guāng yǒu wǔ bù kě: hé zhōng dǐ jīng shī sān bǎi lǐ, tóng zhōu zhì qí chōng, bīng duō zé shì wèi xìn, shǎo zé lì bù zú, hū jīng dōng piān, hé yǐ dài zhī? yī yě. jīn shè huái guāng, zé bì yǐ jìn jiàng cí xí hái zhī, hún jiān kāng rì zhī yòu qiě qiān xǐ, èr yě. bīng lì wèi qióng, hū yòu fǎn nì, sì yí wén zhī, wèi bì xià bīng qū ér zì bà ěr jīn huí hé jù běi, tǔ bō gěng xī, xī liè jiàn huái cài, ruò qì qiáng shì ruò, yǐ zhāo kuī jì, sān yě. huái guāng jì shè, zé shuò fāng jiāng shì xī fù xù xūn xíng shǎng, zhuī hái jiān lǐn jīn fǔ kù kōng dān, wù bù chóu mǎn, shì jī qí pàn, sì yě. jì jiě hé zhōng, zhū dào hái tún, dāng yǒu cì lài, shǎng diǎn bù jǔ, yuàn yán bì qǐ, wǔ yě. jīn hé zhōng mǐ dòu wǔ bǎi, chú gǎo qiě qìng, rén è sǐ qiáng bì jiān, qí dà jiāng shā lù jǐ jǐn, wéi zhī xún shí, lì qióng qiě kuì, yuàn wú yǎng fù xīn jí wèi hòu yōu. chén qǐng xuǎn jīng bīng wǔ qiān, yuē shí rì liáng, kě yǐ pò zéi. dì fāng yǐ zéi wěi mǎ suì hún jiān, gù bù xǔ.
涇州倚邊,數戕其帥,晟請治不龔命者,因以訓耕積粟實塞下,羈制西戎。帝 乃拜晟鳳翔、隴右、涇原節度使,兼行營副元帥,徙王西平郡,實封千五百戶。晟 請與李楚琳俱行,亦將治殺張鎰罪,帝方務安反側,不許。晟至鳳翔,亂將王斌等 十餘人以次伏誅。時宦者尹元貞持節到同、華,擅入河中諭慰李懷光。晟劾元貞矯 使,欲洗宥元惡,請治罪。又言:「赦懷光有五不可:河中抵京師三百里,同州制 其沖,兵多則示未信,少則力不足,忽驚東偏,何以待之?一也。今赦懷光,則必 以晉、絳、慈、隰還之,渾瑊、康日知又且遷徙,二也。兵力未窮,忽宥反逆,四 夷聞之,謂陛下兵屈而自罷耳;今回紇拒北,吐蕃梗西,希烈僭淮、蔡,若棄強示 弱,以招窺覬,三也。懷光既赦,則朔方將士悉復敘勛行賞,追還縑廩;今府庫空 殫,物不酬滿,是激其叛,四也。既解河中,諸道還屯,當有賜賚,賞典不舉,怨 言必起,五也。今河中米斗五百,芻稿且罄,人餓死牆壁間,其大將殺戮幾盡,圍 之旬時,力窮且潰,願無養腹心疾為後憂。臣請選精兵五千,約十日糧,可以破賊。」 帝方以賊委馬燧、渾瑊,故不許。
chéng zhì jīng ér tián xī jiàn yíng yè, zhí zhī, bìng qí dǎng shí qí děng xī fú zhū. biǎo yòu lóng wǔ jiāng jūn lǐ guān wèi jīng yuán jié dù shǐ. chéng cháng yuē: hé lǒng zhī xiàn, fēi tǔ bō néng qǔ zhī, jiē jiāng chén dá tān, bào qí zhǒng luò, bù dé gēng jià, rì yì dōng xǐ, zì qì zhī ěr. qiě tǔ wú zēng xù, rén kǔ yì rǎo, sī táng zhī xīn, qǐ yǒu jì hū? yīn xī jiā zī huái jí jiàng fù, dé dà qiú làng xī nǎng, biǎo yǐ wáng hào. měi lǔ shǐ zhì, bì zhào xī nǎng yú zuò, yī dà jǐn páo jīn dài, kuā yì zhī, lǔ jiē zhǐ mù xīn yàn. tǔ bō jūn chén dà jù, xiāng yǔ yì. shàng jié zàn zhě shàn jì, nǎi yuē: táng míng jiāng tè lǐ chéng yǔ mǎ suì hún jiān ěr, bù qù zhī, bì wèi wú huàn. jí qiǎn shǐ wěi cí, yīn suì qǐng hé, qiě qiú méng, yīn méng móu zhí jiān yǐ mài suì, yú shì jié zàn dà xìng bīng yú lǒng qí, wú suǒ lüè, yáng nù yuē: zhào wú lái, nǎi bù niú jiǔ kào jūn. xú yǐn qù. yǐ shì jiān chéng. chéng xuǎn bīng sān qiān, shǐ wáng bì fú qiān yáng páng, jī qí zhōng jūn, jǐ huò jié zàn. chéng yòu qiǎn yě shī liáng fǔ děng gōng cuī shā bǎo, bá zhī. jié zàn lǚ qǐ hé, huì chéng cháo jīng shī, zòu yán: róng dí wú xìn, bù kě xǔ. zǎi xiàng hán huàng yǔ chéng hé, yīn qǐng diào jūn shí yǐ gěi xī shī. rán tiān zǐ nèi yàn bīng, yí jiāng chén shēng shì. yì huì huàng zú ér zhāng yán shǎng dāng guó, gù yǔ chéng yǒu xì, hòu suī zhào jiǎng jiě, ér yīn bù yǔ yě, mì yán chéng bù kě jiǔ chí bīng, gèng jiàn liú xuán zuǒ lǐ bào zhēn jīng lüè xī běi, bǐ lì gōng yǐ jiān chéng. dì huò qí yán.
晟至涇而田希鑒迎謁,執之,並其黨石奇等悉伏誅。表右龍武將軍李觀為涇原 節度使。晟常曰:「河、隴之陷,非吐蕃能取之,皆將臣沓貪,暴其種落,不得耕 稼,日益東徙,自棄之爾。且土無繒絮,人苦役擾,思唐之心,豈有既乎?」因悉 家貲懷輯降附,得大酋浪息曩,表以王號。每虜使至,必召息曩於坐,衣大錦袍、 金帶,夸異之,虜皆指目歆艷。吐蕃君臣大懼,相與議。尚結贊者善計,乃曰: 「唐名將特李晟與馬燧、渾瑊爾,不去之,必為吾患。」即遣使委辭,因燧請和, 且求盟,因盟謀執瑊以賣燧,於是結贊大興兵逾隴、岐,無所掠,陽怒曰:「召吾 來,乃不牛酒犒軍。」徐引去。以是間晟。晟選兵三千,使王佖伏汧陽旁,擊其中 軍,幾獲結贊。晟又遣野詩良輔等攻摧沙堡,拔之。結贊屢乞和,會晟朝京師,奏 言:「戎狄無信,不可許。」宰相韓滉與晟合,因請調軍食以給西師。然天子內厭 兵,疑將臣生事。亦會滉卒而張延賞當國,故與晟有隙,後雖詔講解,而陰不與也, 密言晟不可久持兵,更薦劉玄佐、李抱真經略西北,俾立功以間晟。帝惑其言。
zhēn yuán sān nián, dì zuò xuān zhèng diàn yǐn jiàn chéng, bèi cè lǐ, jìn bài tài wèi zhōng shū lìng, bà qí bīng. zhào chéng chéng hé yè tài miào, shì shì shàng shū shěng, cì liáng mǎ jǐn cǎi qiān jì. shì suì, jiān yǔ tǔ bō méng píng liáng, lǔ jié zhī, jiān tǐng shēn miǎn, zhào bà suì hé dōng, jiē rú jié zàn jì yún. tōng wáng fǔ zhǎng shǐ dīng qióng zhě, cháng wèi yán shǎng jǐ yì, nèi yuàn wàng, nǎi jiàn chéng yuē: yǐ gōng gōng, nǎi duó bīng bǐng, fū wéi wèi gāo zhě nán quán, hé zǎo tú zhī? chéng yuē: jūn ān dé bù xiáng zhī yán? zhí yǐ wén.
貞元三年,帝坐宣政殿引見晟,備冊禮,進拜太尉、中書令,罷其兵。詔晟乘 輅謁太廟,視事尚書省,賜良馬、錦彩千計。是歲,瑊與吐蕃盟平涼,虜劫之,瑊 挺身免,詔罷燧河東,皆如結贊計雲。通王府長史丁瓊者,嘗為延賞擠抑,內怨望, 乃見晟曰:「以公功,乃奪兵柄,夫惟位高者難全,盍早圖之?」晟曰:「君安得 不祥之言?」執以聞。
míng nián, zhào wèi chéng lì wǔ miào, zhuī bì gāo zǔ zhī yǐ xià fù qí zhǔ, gěi shēng qì chuáng wò, lǐ guān xiāng shì. tā rì, yǔ mǎ suì jiàn yán yīng, dì jiā qí xūn, xià zhào yuē: xī wǒ liè zǔ, chéng qián kūn dàng dí, sǎo suí jì huāng fú, tǐ yuán yù jí, zuò rén fù mǔ. zé yǒu xióng pí zhī shì, bù èr xīn zhī chén, zuǒ yòu jīng lún, cān yì dì gòu, zhāo wén dé, huī wǔ gōng, wēi bù ruò, kāng bù yì, yòng duān mìng yú shàng dì, fù bì sì fāng. wáng yè jì chéng, tài jiē jì píng, nǎi tú jué róng, liè yú líng yān gé, mào zhāo jī xiào, biǎo shì yí xíng, yǐ fú wàng zhāo xī, yǒng chuí hū lái yì. jūn chén zhī yì, hòu mò zhòng yān. suì zài jǐ sì qiū jiǔ yuè, wǒ xíng xī gōng, zhān wàng chóng gòu, jiàn lǎo chén yí xiàng, yóng rán sù rán, hé jìng zài sè. xiǎng yún lóng zhī xié qī, gǎn zhì yè zhī jiān nán, dǔ wǎng sī jīn, qǔ lèi fēi yuǎn. qiě gōng yǔ shí bìng, cái yǔ shì shēng, gǒu yùn qí cái, yù qí shí, zūn zhǔ bì rén, hé dài miè yǒu? zài zhōng zōng shí, yǒu rú huán yàn fàn děng, zhe fǔ dài zhī jī zài xuán zōng shí, yǒu rú liú yōu qiú děng, shēn bì yì zhī xūn zài sù zōng shí, yǒu rú guō zi yí, sǎo chú fēn jìn. jīn gù chéng děng, bǎo níng zhèn gōng, xián xuān lì sì qín, guāng fù zōng shí, dìng zhī qián liè, fū qǐ duō xiè. què ér wèi lù, shú jīng jué xián? kuàng niàn gōng jì dé, wén zǔ suǒ wèi yě, zài yǔ qí hé gǎn dài? yǒu sī yí xù xiān hòu, gè tú qí xiàng yú jiù chén zhī cì. mìng huáng tài zǐ shū qí wén yǐ cì chéng, chéng kè shí yú mén.
明年,詔為晟立五廟,追賁高祖芝以下祔其主,給牲器床幄,禮官相事。它日, 與馬燧見延英,帝嘉其勛,下詔曰:「昔我烈祖,乘乾坤蕩滌,掃隋季荒茀,體元 御極,作人父母。則有熊羆之士,不二心之臣,左右經綸,參翊締構,昭文德,恢 武功,威不若,康不乂,用端命於上帝,付畀四方。王業既成,太階既平,乃圖厥 容,列於凌煙閣,懋昭績效,表式儀形,以弗忘朝夕,永垂乎來裔。君臣之義,厚 莫重焉。歲在己巳秋九月,我行西宮,瞻望崇構,見老臣遺像,顒然肅然,和敬在 色。想雲龍之協期,感致業之艱難,睹往思今,取類非遠。且功與時並,才與世生, 苟蘊其才,遇其時,尊主庇人,何代蔑有?在中宗時,有如桓彥范等,著輔戴之績; 在玄宗時,有如劉幽求等,申弼翼之勛;在肅宗時,有如郭子儀,掃除氛祲。今顧 晟等,保寧朕躬,咸宣力肆勤,光復宗祏,訂之前烈,夫豈多謝。闕而未錄,孰旌 厥賢?況念功紀德,文祖所為也,在予其曷敢怠?有司宜敘先後,各圖其象於舊臣 之次。」命皇太子書其文以賜晟,晟刻石於門。
qī nián, yǐ lín táo wèi fù, qǐng fù guàn wàn nián, zhào kě. jiǔ nián, hōng, nián liù shí qī. dì wén liú tì, zhào bǎi guān jiù dì jìn diào. bǐ dà liǎn, dì shǒu zhào, shì yǐ cún bǎo shì sì, shēn gào jiù qián. cè zèng tài shī, shì yuē zhōng wǔ. jí zàng, yòu yù wàng chūn mén lín sòng, qiǎn yè zhě xuān zhào yú jiù chē, bǎi guān bài kū yú dào. xiàn zōng yuán hé zhōng, zhào qí jiā yǔ shǔ jí, yǐ chéng pèi xiǎng dé zōng miào tíng. xī zōng shòu shǔ, cāng bù yuán wài láng yuán hào cǎi chéng gōng liè, wèi xìng yuán shèng gōng lù, biàn cì zhū jiāng, biǎo lì zhī.
七年,以臨洮未復,請附貫萬年,詔可。九年,薨,年六十七。帝聞流涕,詔 百官就第進吊。比大斂,帝手詔,誓以存保世嗣,申告柩前。冊贈太師,諡曰忠武。 及葬,又御望春門臨送,遣謁者宣詔於柩車,百官拜哭於道。憲宗元和中,詔其家 與屬籍,以晟配饗德宗廟廷。僖宗狩蜀,倉部員外郎袁皓采晟功烈,為《興元聖功 錄》,遍賜諸將,表勵之。
chéng xìng jí è, lín xià míng. měi zhì jūn, bì yuē: mǒu yǒu láo, mǒu zhǎng yú shì. suī sī yǎng xiǎo shàn, bì jì xìng míng, yóu è xià wèi péng dǎng zhě. dǔ fēn yì, lóng yú gù jiù. lán zhōu cì shǐ tán yuán chéng cháng yǒu dé yú chéng, hòu biǎn sǐ. chéng jì guì, zhí qí wǎng, zhào zèng yuán chéng níng zhōu cì shǐ, chéng fǔ qí èr zi, wèi chéng jiù zhī. zài fèng xiáng, cháng yuē: wèi zhēng yǐ zhí yán zhì tài zōng yú yáo shùn shàng, zhōng chén yě. wǒ chéng mù yān. xíng jūn sī mǎ lǐ shū dù yuē: bǐ jìn shēn rú zhě shì, gōng xūn dé hé xī shì zāi? chéng yuē: jūn shī cí. chéng xìng de bèi jiāng xiāng, gǒu róng shēn bù yán, qǐ kě wèi yǒu fàn wú yǐn xié? shì fēi wéi shàng suǒ zé ěr. shū dù cán. gù chéng měi jìn duì, jiǎn jiǎn jǐn dà chén jié, wèi cháng lù yú wài. zhì jiā yǐ yán, zǐ zhí fēi chén hūn bù zhé jiàn, suǒ yǔ yán wèi cháng jí gōng shì. zhèng suì, cuī shì nǚ guī níng, ràng yuē: ěr yǒu jiā, ér gū zài táng, fù dāng zhì jiǔ shí, qiě yǐ dài bīn kè. jí què zhī, bù dé jìn. dá lǐ dūn jiào lèi ruò cǐ. yǔ mǎ suì jiē zài cháo, měi yàn lè ēn cì, shǐ zhě xiāng xián yú dào. liǎng jiā rì chū wú zhōng gǔ shēng, zé jīn wú yǐ wén, shǎo xuǎn, shǐ zhě zhì, bì yuē: jīn rì hé bù jǔ lè? jì hōng, chéng yán zhōu, fù gù chí, yǐ xīn yán cì zǎi xiàng. dì sī chéng, nǎi zhì yán líng zuò. qí juàn yù zhōng shǐ, wú yǔ bǐ zhě.
晟性疾惡,臨下明。每治軍,必曰:「某有勞,某長於是。」雖廝養小善,必 記姓名,尤惡下為朋黨者。篤分義,隆於故舊。嵐州刺史譚元澄嘗有德於晟,後貶 死。晟既貴,直其枉,詔贈元澄寧州刺史,晟撫其二子,為成就之。在鳳翔,嘗曰: 「魏徵以直言致太宗於堯舜上,忠臣也。我誠慕焉。」行軍司馬李叔度曰:「彼縉 紳儒者事,公勛德何希是哉?」晟曰:「君失辭。晟幸得備將相,苟容身不言,豈 可謂有犯無隱邪?是非唯上所擇爾。」叔度慚。故晟每進對,謇謇盡大臣節,未嘗 露於外。治家以嚴,子侄非晨昏不輒見,所與言未嘗及公事。正歲,崔氏女歸寧, 讓曰:「爾有家,而姑在堂,婦當治酒食,且以待賓客。」即卻之,不得進。達禮 敦教類若此。與馬燧皆在朝,每宴樂恩賜,使者相銜於道。兩家日出無鐘鼓聲,則 金吾以聞,少選,使者至,必曰:「今日何不舉樂?」既薨,城鹽州,復故池,以 新鹽賜宰相。帝思晟,乃致鹽靈座。其眷遇終始,無與比者。
yǒu shí wǔ zǐ, qí wén zhě yuàn xiàn sù tīng yún.
有十五子,其聞者願、憲、愬、聽雲。
yuàn shǎo qiān jǐn. chéng lì gōng shí, zhū zi wèi guān, zǎi xiàng yǐ wén, jí rì zhào shòu tài zǐ bīn kè shàng zhù guó. gù shì, zhù guó mén liè jǐ, suì fù zǐ jiē cì. yuán hé chū, lǐng xià suī yín yòu jié dù shǐ. zhèng jiǎn ér yán. bù yǒu shī mǎ zhě, yuàn shǔ dié yú dào, yǐ jīn gòu zhī. sān rì, shī mǎ bìng liáng mǎ yī xì shǔ xià, qiě yuē: yì ér zhì, bù gào, zuì dāng sǐ, jǐn yǐ liáng mǎ shú. yuàn guī shī mǎ, ér zòng qí liáng, jìng nèi sù rán. xǐ jié wǔ níng jūn. huì fá qīng yùn, shù yǒu gōng, yǐ jiǔ jí, yòng sù dài zhī. zhào wèi xíng bù shàng shū, é jiǎn xiào shàng shū zuǒ pú shè, jié dù fèng xiáng, zì shì ěr shēng sè ér zhèng shuāi yǐ.
願少謙謹。晟立功時,諸子未官,宰相以聞,即日召授太子賓客、上柱國。故 事,柱國門列戟,遂父子皆賜。元和初,領夏綏銀宥節度使。政簡而嚴。部有失馬 者,願署牒於道,以金購之。三日,失馬並良馬一系署下,且曰:「逸而至,不告, 罪當死,謹以良馬贖。」願歸失馬,而縱其良,境內肅然。徙節武寧軍。會伐青、 鄆,數有功,以久疾,用愬代之。召為刑部尚書,俄檢校尚書左僕射,節度鳳翔, 自是邇聲色而政衰矣。
zhǎng qìng zhōng, xǐ xuān wǔ. shǐ, zhāng hóng jìng gěi qí jūn pō hòu yuàn zhì, fǔ kù dān guì, shǎng lài bù jí hóng jìng shí, ér chǐ fèi guò zhī. yǐ wēi xíng cāo xià, yòng hūn jiā dòu huǎn diǎn zhàng zhōng bīng, jiāo ào dài dá. yá jiāng lǐ chén zé děng yīn zhòng bù rěn, yè zhǎn huǎn shǒu. yuàn wén biàn, bù jí jīn, yǔ zuǒ yòu shù rén zhuì ér yì, duó yě rén chéng, chí yǐ miǎn. qí jiā sǐ yú bīng, sān zi nì ér miǎn. bīng jì luàn, yīn dà lüè, tuī lǐ qiè zhǔ hòu wù, qǐng zhū cháo. shí zé yuàn bù zhí, biǎn suí zhōu cì shǐ. rù wèi zuǒ jīn wú wèi dà jiāng jūn, fù bài hé zhōng jìn jiàng děng jié dù shǐ. suī cháng yǐ huāng chǐ bài, bù néng zì quān, jūn zhèng yù chí, jié nà quán jìn, guān zī suí lù yí zhé jǐn. pú rén yuàn, qiě luàn. huì zú, zèng sī tú.
長慶中,徙宣武。始,張弘靖給其軍頗厚;願至,府庫殫匱,賞賚不及弘靖時, 而侈費過之。以威刑操下,用婚家竇緩典帳中兵,驕驁怠沓。牙將李臣則等因眾不 忍,夜斬緩首。願聞變,不及巾,與左右數人縋而逸,奪野人乘,馳以免。其家死 於兵,三子匿而免。兵既亂,因大掠,推李朅主後務,請諸朝。時責願不職,貶隋 州刺史。入為左金吾衛大將軍,復拜河中、晉、絳等節度使。雖嘗以荒侈敗,不能 自悛,軍政愈弛,結納權近,官貲隨賂遺輒盡。蒲人怨,且亂。會卒,贈司徒。
xiàn yǔ sù yú zhū zi hào zuì rén xiào. zhǎng xǐ rú, yǐ lǐ fǎ zì jīn zhì. diào tài yuán fǔ cān jūn shì lǐ quán wèi. yú dí zhèn xiāng yáng, pì shǔ yú fǔ. shí wú shǎo chéng zhāng huái xī, dú dàn dí wēi qiáng, shí wèi xiàn wèi zhī zhù. yòu pì wèi bó tián hóng zhèng mù fǔ, qiān wèi zhōu cì shǐ, yǐ zhì xíng chēng. xǐ jiàng zhōu. jiàng yǒu huàn rén xù mín yǐ luàn, xiàn zhí zhū zhī. hé zhōng bīng běn yǎng shí yú jiàng, ér fén kě shū hé wèi, suì zū yǔ dí cháng shù shí wàn shí, gù áo bǎo shān wèi gù, mín zhī shū zhě, shí niú bù shèng yī chē. xiàn bīn fén xiāng dì zhì xīn cāng, dāng fèi èr bǎi wàn, qǐng liú yuán xiàn sù tiào hé nán, yǐ qián hái dí jiàng sù, jì miǎn fù zài láo, yòu quán qí yíng yǐ wán xīn cāng, jiàng rén lài lì. rù wèi zōng zhèng shǎo qīng, fù jīn wú dà jiāng jūn hú zhèng wèi sòng tài hé gōng zhǔ shǐ. hái, xiàn huí gú dào lǐ jì, qiān tài fǔ qīng. tài hé chū, yáo jiāng xī guān chá shǐ qiān lǐng nán jié dù shǐ.
憲與愬於諸子號最仁孝。長喜儒,以禮法自矜制。調太原府參軍事、醴泉尉。 於頔鎮襄陽,辟署於府。時吳少誠張淮西,獨憚頔威強,時謂憲為之助。又辟魏博 田弘正幕府,遷衛州刺史,以治行稱。徙絳州。絳有幻人訹民以亂,憲執誅之。河 中兵本仰食於絳,而汾可輸河、渭,歲租與糴常數十萬石,故敖保山為固,民之輸 者,十牛不勝一車。憲濱汾相地治新倉,當費二百萬,請留垣縣粟糶河南,以錢還 糴絳粟,既免負載勞,又權其贏以完新倉,絳人賴利。入為宗正少卿,副金吾大將 軍胡證為送太和公主使。還,獻《回鶻道里記》,遷太府卿。太和初,繇江西觀察 使遷嶺南節度使。
xiàn, xūn fá jiā zǐ, suǒ lì jiē yǐ lì néng xiǎn, zhèng jī bào zhe. shàn zhì lǜ lìng, xìng míng shù, xiáng zhèng dà yù, huó wú zuì zhě shù bǎi rén. zú guān xià.
憲,勛伐家子,所歷皆以吏能顯,政績暴著。善治律令,性明恕,詳正大獄, 活無罪者數百人。卒官下。
sù, zì yuán zhí, yǒu chóu lüè, shàn qí shè. yǐ yìn bǔ xié lǜ láng, qiān lèi wèi wèi shǎo qīng. zǎo sàng suǒ shēng, wèi jìn guó wáng fū rén suǒ jū. wáng zú, chéng yǐ fēi dí, chì zhū zi fú sī, sù dú hào tòng bù rěn, chéng nǎi xǔ fú cuī. jì liàn, chéng hōng, yǔ xiàn lú mù cè, dé zōng dūn qiǎn guī dì, yī xī fù wǎng, dì xǔ zhī. fú chú, shòu tài zǐ yòu shù zǐ. chū wèi fāng jìn èr zhōu cì shǐ, yǐ zhì yì děng, jiā jīn zǐ guāng lù dài fū, jìn zhān shì.
愬,字元直,有籌略,善騎射。以廕補協律郎,遷累衛尉少卿。早喪所生,為 晉國王夫人所鞠。王卒,晟以非嫡,敕諸子服緦,愬獨號慟不忍,晟乃許服縗。既 練,晟薨,與憲廬墓側,德宗敦遣歸第,一夕復往,帝許之。服除,授太子右庶子。 出為坊、晉二州刺史,以治異等,加金紫光祿大夫,進詹事。
xiàn zōng tǎo wú yuán jì, táng dèng jié dù shǐ gāo xiá yù jì bài, yǐ yuán zī dài jiāng, fù wú gōng. sù qiú zì shì, zǎi xiāng lǐ féng jí yì yǐ sù kě yòng, suì jiǎn xiào zuǒ sàn qí cháng shì, wèi suí táng dèng jié dù shǐ. sù yǐ qí jūn chū shāng yí, shì qì wèi wán, nǎi bù wèi chì hòu bù wǔ. huò yǒu yán zhě, sù yuē: zéi fāng ān yuán gōng zhī kuān, wú bù yù shǐ zhèn ér bèi wǒ. nǎi lìng yú jūn yuē: tiān zǐ zhī sù néng rěn chǐ, gù wěi yǐ fǔ yǎng. zhàn, fēi wú shì yě. zhòng xìn ér ān zhī. nǎi chì chàng yōu, wèi cháng xī lè. shì shāng yí bìng jí, qīn wèi yíng hù. cài rén yǐ cháng bài rǔ xiá yù děng, yòu sù míng fēi sù suǒ wèi zhě, yì zhī, bù wèi bèi. sù shěn zhì, wù tuī chéng dài shì, gù néng zhāng qí bēi ruò ér yòng zhī. zéi lái jiàng, zhé tīng qí biàn, huò fù mǔ yǔ gū wèi zàng zhě, gěi sù bó qiǎn hái, láo zhī yuē: ér yì wáng rén yě, wú qì qīn qī. zhòng yuàn wèi sù sǐ, gù shān chuān xiǎn yì yǔ zéi qíng wěi, yī néng xiǎo zhī.
憲宗討吳元濟,唐鄧節度使高霞寓既敗,以袁滋代將,復無功。愬求自試,宰 相李逢吉亦以愬可用,遂檢校左散騎常侍,為隋唐鄧節度使。愬以其軍初傷夷,士 氣未完,乃不為斥候部伍。或有言者,愬曰:「賊方安袁公之寬,吾不欲使震而備 我。」乃令於軍曰:「天子知愬能忍恥,故委以撫養。戰,非吾事也。」眾信而安 之。乃斥倡優,未嘗嬉樂。士傷夷病疾,親為營護。蔡人以嘗敗辱霞寓等,又愬名 非夙所畏者,易之,不為備。愬沈鷙,務推誠待士,故能張其卑弱而用之。賊來降, 輒聽其便,或父母與孤未葬者,給粟帛遣還,勞之曰:「而亦王人也,無棄親戚。」 眾願為愬死,故山川險易與賊情偽,一能曉之。
jū bàn suì, zhī shì kě yòng, nǎi qǐng jì shī zhào yì hé zhōng fū fāng èr qiān qí. yú shì shàn kǎi lì bīng, gōng mǎ ān shān, xià zhī bá dào kǒu shān, zhàn chá yá shān, yǐ qǔ lú yě chéng rù bái gǒu wèn gǎng shān, pī chǔ chéng, xí lǎng shān, zài zhí shǒu jiāng. píng qīng líng chéng, qín xiāo jiāng dīng shì liáng, yì qí cái, bù shā, shǔ zhuō shēng jiāng. shì liáng xiè yuē: wú xiù lín yǐ shù qiān bīng bù kě pò zhě, chén guāng qià wèi zhī móu yě. wǒ néng wèi gōng qǔ zhī. nǎi qín yǐ xiàn. yú shì xiù lín jǔ wén chéng shān jiàng. suì yǐ qí zhòng gōng wú fáng, cán wài yuán. shǐ chū gōng, lì yuē: wǎng wáng rì, fǎ dāng bì. sù yuē: bǐ wèi wú bù lái, cǐ kě jī yě. jì yǐn hái, zéi yǐ jīng qí wěi jī. sù xià mǎ jù hú chuáng, lìng jūn yuē: tuì zhě zhǎn. zhòng jué sǐ zhàn, shè shā qí jiāng, zéi nǎi zǒu. huò quàn suì qǔ wú fáng, sù yuē: bù kě. wú fáng bá, zé zéi lì zhuān, bù ruò liú zhī yǐ fēn qí lì.
居半歲,知士可用,乃請濟師;詔益河中、鄜坊二千騎。於是繕鎧厲兵,攻馬 鞍山,下之;拔道口柵,戰嵖岈山,以取爐冶城;入白狗、汶港柵,披楚城,襲朗 山,再執守將。平青陵城,禽驍將丁士良,異其才,不殺,署捉生將。士良謝曰: 「吳秀琳以數千兵不可破者,陳光洽為之謀也。我能為公取之。」乃禽以獻。於是 秀琳舉文城柵降。遂以其眾攻吳房,殘外垣。始出攻,吏曰:「往亡日,法當避。」 愬曰:「彼謂吾不來,此可擊也。」既引還,賊以精騎尾擊。愬下馬據胡床,令軍 曰:「退者斬。」眾決死戰,射殺其將,賊乃走。或勸遂取吳房,愬曰:「不可。 吳房拔,則賊力專,不若留之以分其力。」
chū, xiù lín jiàng, sù dān qí dǐ shān xià yǔ yǔ, qīn shì fù, shǔ yǐ wèi jiāng. xiù lín wèi sù cè yuē: bì pò zéi, fēi lǐ yòu wú yǔ chéng gōng zhě. yòu, zéi jiàn jiāng yě, shǒu xìng qiáo shān, qí zhàn cháng yì guān jūn. sù hòu yòu hù huò yú yě, qiǎn shǐ yòng chéng yǐ zhuàng qí sān bǎi fú qí páng, jiàn léi zú ruò jiāng fán jù zhě, yòu guǒ qīng chū, yòng chéng qín ér hái. zhū jiāng sù kǔ yòu, qǐng shā zhī, sù bù tīng, yǐ wèi kè. dài jiān, zhào yòu jí lǐ zhōng yì píng rén yǔ, zhì yè ài. zhōng yì, yì zéi jiāng, suǒ wèi lǐ xiàn zhě. jūn zhōng duō jiàn cǐ èr rén bù kě jìn, sù dài yì hòu. nǎi mù sǐ shì sān qiān rén wèi tū jiāng, zì jiào zhī. huì yǔ, zì wǔ yuè zhì qī yuè bù zhǐ, jūn zhōng yǐ wèi bù shā yòu zhī fá, jiāng lì zá rán bù jiě. sù lì bù néng dú wán yòu, nǎi chí yǐ qì yuē: tiān bù yù píng zéi hū? hé jiàn duó zhě zhòng xié? zé xiè ér sòng zhī cháo, biǎo yán bì shā yòu, wú yǔ gòng zhū cài zhě. zhào shì yǐ hái sù. sù nǎi lìng pèi dāo chū rù zhàng xià, shǔ liù yuàn bīng mǎ shǐ. liù yuàn zhě, suí táng bīng yě, fán sān qiān rén, jiē shān nán qí cái ruì shì, gù wěi yòu tǒng zhī. yòu pěng xí wū yàn, zhū jiāng nǎi bù gǎn yán, yóu shì shǐ dìng xí cài zhī móu yǐ. jiù lìng, gǎn shě dié zhě zú. sù kān qí lìng, yī qiè fǔ zhī, gù dié zhě fǎn xiào yǐ qíng, sù yì xī zéi xū shí.
初,秀琳降,愬單騎抵柵下與語,親釋縛,署以為將。秀琳為愬策曰:「必破 賊,非李祐無與成功者。」祐,賊健將也,守興橋柵,其戰嘗易官軍。愬候祐護獲 於野,遣史用誠以壯騎三百伏其旁,見羸卒若將燔聚者,祐果輕出,用誠禽而還。 諸將素苦祐,請殺之,愬不聽,以為客。待間,召祐及李忠義屏人語,至夜艾。忠 義,亦賊將,所謂李憲者。軍中多諫此二人不可近,愬待益厚。乃募死士三千人為 突將,自教之。會雨,自五月至七月不止,軍中以為不殺祐之罰,將吏雜然不解。 愬力不能獨完祐,乃持以泣曰:「天不欲平賊乎?何見奪者眾邪?」則械而送之朝, 表言必殺祐,無與共誅蔡者。詔釋以還愬。愬乃令佩刀出入帳下,署六院兵馬使。 六院者,隋、唐兵也,凡三千人,皆山南奇材銳士,故委祐統之。祐捧檄嗚咽,諸 將乃不敢言,由是始定襲蔡之謀矣。舊令,敢舍諜者族。愬刊其令,一切撫之,故 諜者反效以情,愬益悉賊虛實。
shí lǐ guāng yán zhàn shù shèng, yuán jì xī ruì zú tún huí qū yǐ kàng guāng yán. sù zhī qí xì kě chéng, nǎi qiǎn cóng shì zhèng xiè jiàn péi dù gào shī qī, yú shí yuán hé shí yī nián shí yuè jǐ mǎo. shī yè qǐ, yòu yǐ tū jiāng sān qiān wèi qián fēng, lǐ zhōng yì fù zhī, sù lǜ zhōng jūn sān qiān, tián jìn chéng yǐ xià jūn diàn. chū wén chéng shān, lìng yuē: yǐn ér dōng. liù shí lǐ zhǐ, xí zhāng chái, jiān qí shù. chì shì shǎo xiū, yì zhì ān kǎi, fā rèn gòu gōng. huì dà yǔ xuě, tiān huì, lǐn fēng yǎn qí liè fū, mǎ jiē suō lì, shì bào gē dòng sǐ yú dào shí yī èr. zhāng chái zhī dōng, bēi zé zǔ ào, zhòng wèi cháng dǎo yě, jiē wèi tóu bù cè. shǐ fā, lì qǐng suǒ xiàng, sù yuē: rù cài zhōu qǔ wú yuán jì! shì shī sè, jiān jūn shǐ zhě qì yuē: guǒ luò yòu jì. rán yè cóng sù, rén rén bù gǎn zì wèi jì. sù dào fēn qīng bīng duàn qiáo yǐ jué huí qū dào, yòu yǐ bīng jué lǎng shān dào. xíng qī shí lǐ, yè bàn zhì xuán hù chéng, xuě shén, chéng páng jiē é wù chí, sù lìng jī zhī, yǐ luàn jūn shēng. zéi shì wú fáng lǎng shān shù, yàn rán wú zhī zhě. yòu děng kǎn yōng xiān dēng, zhòng cóng zhī, shā mén zhě, fā guān, liú chí tuò chuán yè zì rú. lí míng, xuě zhǐ, sù rù zhù yuán jì wài zhái. cài lì jīng yuē: chéng xiàn yǐ! yuán jì shàng bù xìn, yuē: shì huí qǔ zi dì lái suǒ chǔ yī ěr. jí wén hào lìng yuē: cháng shì chuán yǔ. shǐ jīng yuē: hé cháng shì dé zài cǐ! lǜ zuǒ yòu dēng yá chéng, tián jìn chéng bīng báo zhī. sù jì yuán jì qiě wàng jiù yú dǒng zhòng zhì, nǎi fǎng qí jiā wèi ān zhī, shǐ wú bù, yǐ shū zhào zhòng zhì zhòng zhì yǐ dān qí bái yī jiàng, sù dài yǐ lǐ. jìn chéng huǒ nán mén, yuán jì qǐng zuì, tī ér xià, kǎn sòng jīng shī.
時李光顏戰數勝,元濟悉銳卒屯洄曲以抗光顏。愬知其隙可乘,乃遣從事鄭澥 見裴度告師期,於時元和十一年十月己卯。師夜起,祐以突將三千為前鋒,李忠義 副之,愬率中軍三千,田進誠以下軍殿。出文城柵,令曰:「引而東。」六十里止, 襲張柴,殲其戍。敕士少休,益治鞍鎧,發刃彀弓。會大雨雪,天晦,凜風偃旗裂 膚,馬皆縮慄,士抱戈凍死於道十一二。張柴之東,陂澤阻奧,眾未嘗蹈也,皆謂 投不測。始發,吏請所向,愬曰:「入蔡州取吳元濟!」士失色,監軍使者泣曰: 「果落祐計。」然業從愬,人人不敢自為計。愬道分輕兵斷橋以絕洄曲道,又以兵 絕朗山道。行七十里,夜半至懸瓠城,雪甚,城旁皆鵝鶩池,愬令擊之,以亂軍聲。 賊恃吳房、朗山戍,晏然無知者。祐等坎墉先登,眾從之,殺門者,發關,留持柝 傳夜自如。黎明,雪止,愬入駐元濟外宅。蔡吏驚曰:「城陷矣!」元濟尚不信, 曰:「是洄曲子弟來索褚衣爾。」及聞號令曰:「常侍傳語。」始驚曰:「何常侍 得在此!」率左右登牙城,田進誠兵薄之。愬計元濟且望救於董重質,乃訪其家慰 安之,使無怖,以書召重質;重質以單騎白衣降,愬待以禮。進誠火南門,元濟請 罪,梯而下,檻送京師。
shēn guāng zhū tún shàng èr wàn zhòng, jiē jiàng, sù bù lù yī rén. qí wèi zéi zhí shì zhàng nèi chú jiù sī yì, xī yòng qí jiù, shǐ bù yí. nǎi tún bīng jū chǎng yǐ qí péi dù. zhì, sù yǐ gāo jiān jiàn, dù jiāng bì zhī, sù yuē: cǐ fāng fèi shàng xià fēn jiǔ yǐ, qǐng yīn shì zhī. dù yǐ zǎi xiàng lǐ shòu sù yè, cài rén sǒng guān. nǎi hái tún wén chéng shān. yǒu zhào jìn jiǎn xiào shàng shū zuǒ pú shè shān nán dōng dào jié dù shǐ, fēng liáng guó gōng, shí fēng hù wǔ bǎi, cì yī zi wǔ pǐn guān.
申、光諸屯尚二萬眾,皆降,愬不戮一人。其為賊執事帳內廚廄廝役,悉用其 舊,使不疑。乃屯兵鞠場以俟裴度。至,愬以櫜鞬見,度將避之,愬曰:「此方廢 上下分久矣,請因示之。」度以宰相禮受愬謁,蔡人聳觀。乃還屯文城柵。有詔進 檢校尚書左僕射、山南東道節度使,封涼國公,實封戶五百,賜一子五品官。
dì fāng jīng lüè lǒng yòu, gù xǐ sù jié dù fèng xiáng. lǐ shī dào fǎn, zhào sù dài yuàn shuài wǔ níng jūn. xún rì jiàn fù xiōng liǎng zhèn, shì yǐ wèi róng. dǒng zhòng zhì dé zuì bèi chì, sù qǐng cì jūn zhōng zì xiào, xǔ zhī, nǎi shǔ wèi yá jiāng. sù yǔ zéi zhàn jīn xiāng, pò zhī. fán shí yī yù, qín qí duì shuài wǔ shí, fú guó wàn jì. zī qīng píng, jìn tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì, xǐ zhāo yì jié dù, cì dì xìng níng lǐ. huì tián hóng zhèng shǒu zhèn zhōu, nǎi yǐ sù shuài wèi bó. zhǎng qìng chū, yōu zhèn luàn, shā hóng zhèng, sù sù fú yǐ lìng jūn yuē: wèi rén fù shù ér tōng yú tiān huà zhě, tián gōng lì yě. shàng yǐ qí ài rén, shǐ wǎng zhì zhèn. qiě tián gōng fǔ wèi qī nián, jīn zhèn rén bù dào ér qiāng hài zhī, shì wú wèi yě. fù xiōng zǐ dì shí tián gōng ēn zhě, hé yǐ bào zhī? zhòng jiē kū. yòu yǐ yù dài bǎo jiàn yí niú yuán yì, yuē: cǐ jiàn wú xiān rén cháng yǐ jiǎn dà dào, wú yòu yǐ píng cài jiān. jīn zhèn rén nì tiān, gōng yí yòng cǐ yí zhī yě. yuán yì gǎn dòng, xiè yuē: gǎn yǒu bù chéng ér ài qí sǐ lì! nǎi xià lìng jūn zhōng, lè bīng yǐ qí. huì sù jí shén, bù néng jūn, zhào tián bù dài zhī, yǐ tài zi shǎo bǎo hái dōng dōu. zú, nián sì shí jiǔ, zèng tài wèi, shì yuē wǔ.
帝方經略隴右,故徙愬節度鳳翔。李師道反,詔愬代願帥武寧軍。旬日踐父兄 兩鎮,世以為榮。董重質得罪被斥,愬請賜軍中自效,許之,乃署為牙將。愬與賊 戰金鄉,破之。凡十一遇,禽其隊帥五十,俘馘萬計。淄青平,進同中書門下平章 事,徙昭義節度,賜第興寧里。會田弘正守鎮州,乃以愬帥魏博。長慶初,幽、鎮 亂,殺弘正,愬素服以令軍曰:「魏人富庶而通於天化者,田公力也。上以其愛人, 使往治鎮。且田公撫魏七年,今鎮人不道而戕害之,是無魏也。父兄子弟食田公恩 者,何以報之?」眾皆哭。又以玉帶、寶劍遺牛元翼,曰:「此劍吾先人嘗以揃大 盜,吾又以平蔡奸。今鎮人逆天,公宜用此夷之也。」元翼感動,謝曰:「敢有不 承而愛其死力!」乃下令軍中,勒兵以俟。會愬疾甚,不能軍,詔田布代之,以太 子少保還東都。卒,年四十九,贈太尉,諡曰武。
sù xíng jǐ jiǎn yuē. qí kūn dì lài jiā xūn guì, shì yú mǎ, jīn shì lú, wéi sù suǒ chù nǎi fù shí gù yuàn, wú suǒ zēng guǎng. shǐ, chéng kè jīng shī, shì bù gǎi sì, sù píng cài, yì rú zhī. gōng míng zhī qí, jìn shì suǒ wèi yǒu. wǎn suī hū yú qǔ shì, yǔ zhèng zhù shàn, yì zhě bù yǐ yǎn qí xián.
愬行己儉約。其昆弟賴家勛貴,飾輿馬,矜室廬,唯愬所處乃父時故院,無所 增廣。始,晟克京師,市不改肆,愬平蔡,亦如之。功名之奇,近世所未有。晚雖 忽於取士,與鄭注善,議者不以掩其賢。
zàn yuē: sù dé lǐ yòu bù shā, fù yǐ bīng bù yí, zhī kě yǐ pò zéi yě. yòu shòu rèn bù cí, jué cè rù sǐ, yǐ sù néng yòng qí móu yě. yòu zhī cái, dài sù nǎi xiǎn, gù yuē píng cài gōng, sù wèi duō.
贊曰:愬得李祐不殺,付以兵不疑,知可以破賊也。祐受任不辭,決策入死, 以愬能用其謀也。祐之才,待愬乃顯,故曰平蔡功,愬為多。
tīng, zì zhèng sī, qī suì yǐ yìn wèi xié lǜ láng, fù lì shǎo zhī, bù shèn jìng, tīng zhé shǐ biān zhī, chéng qí qí cái. zhǎng nǎi pì zuǒ yú dí fǔ. tǔ tū chéng cuǐ tǎo wáng chéng zōng, yǐ tīng wèi shén cè xíng yíng bīng mǎ shǐ. jì zhàn, zhǎn zéi xiāo jiāng, xiàn zōng zhuàng zhī, zhào tú zhuàng yǐ xiàn. chéng cuǐ shù wèn tīng jì, zú fù lú cóng shǐ. qiān zuǒ xiāo wèi jiāng jūn, chū wèi wèi zhōu cì shǐ. zhōu yǒu tóng yě, zì tiān bǎo hòu fèi bù zhì, mín dào zhù bù jīn. tīng nǎi kāi wǔ lú, guān zhù qián rì wǔ wàn, rén wú fàn zhě. xǐ ān zhōu. huì guān chá shǐ liǔ gōng chuò fāng tǎo cài, yǐ tīng diǎn jūn, yī yī zī zhī, shēng zhèn zéi zhōng. zhào wèi yǔ lín jiāng jūn.
聽,字正思,七歲以廕為協律郎,父吏少之,不甚敬,聽輒使鞭之,晟奇其才。 長乃辟佐於頔府。吐突承璀討王承宗,以聽為神策行營兵馬使。既戰,斬賊驍將, 憲宗壯之,詔圖狀以獻。承璀數問聽計,卒縛盧從史。遷左驍衛將軍,出為蔚州刺 史。州有銅冶,自天寶後廢不治,民盜鑄不禁。聽乃開五爐,官鑄錢日五萬,人無 犯者。徙安州。會觀察使柳公綽方討蔡,以聽典軍,一一咨之,聲振賊中。召為羽 林將軍。
dì tǎo lǐ shī dào, chū tīng chǔ zhōu cì shǐ. huái xī bīng mián ruò, yùn rén sù yì zhī. tīng rì zhěng lēi, shì jiē fèn. jí yǎn zéi bù yú, qū lián shuǐ, pò shù yáng, jué lóng jǔ yàn, suì qǔ hǎi zhōu, gōng qú shān, jiàng zhī, huái rén dōng hǎi liǎng chéng wàng fēng sòng kuǎn. yǐ gōng jiān yù shǐ dài fū, xià suī yín yòu jié dù shǐ. yòu xǐ líng yán. bù yǒu guāng lù qú, jiǔ xīn fèi, tīng shǐ fù tún tián yǐ shěng zhuǎn xiǎng, jí yǐn qú gài sāi xià dì qiān qǐng, hòu lài qí ráo. jìn jiǎn xiào gōng bù shàng shū.
帝討李師道,出聽楚州刺史。淮西兵綿弱,鄆人素易之。聽日整勒,士皆奮。 即掩賊不虞,趨漣水,破沭陽,絕龍沮堰,遂取海州,攻朐山,降之,懷仁、東海 兩城望風送款。以功兼御史大夫,夏綏銀宥節度使。又徙靈鹽。部有光祿渠,久廞 廢,聽始復屯田以省轉餉,即引渠溉塞下地千頃,後賴其饒。進檢校工部尚書。
mù zōng chū lì, yōu zhèn fǎn, zé míng chén jié dù tài yuán zhě dài péi dù, shǐ tǒng bīng běi tǎo. shǐ tīng wèi yǔ lín shí, yǒu jùn mǎ, dì zài dōng gōng, shǐ zuǒ yòu fěng qǔ zhī, tīng zì yǐ shēn sù wèi, bù gǎn xiàn. yú shì dì yuē: lǐ tīng wǎng zài jūn zhōng, bù yǔ zhèn mǎ, shì bì kě rèn. nǎi shòu jiǎn xiào bīng bù shàng shū, chōng hé dōng jié dù shǐ. jìng zōng sì wèi, gǎi yì chéng jūn. tài hé chū, tǎo lǐ tóng jié, ér wèi bó jiāng jī zhì zhǎo fǎn, jī qí shuài shǐ xiàn chéng, zhào tīng chū yuán, jī shā zhì zhǎo. yǐ gōng fēng liáng guó gōng, bài yī zi wǔ pǐn guān.
穆宗初立,幽、鎮反,擇名臣節度太原者代裴度,使統兵北討。始聽為羽林時, 有駿馬,帝在東宮,使左右諷取之,聽自以身宿衛,不敢獻。於是帝曰:「李聽往 在軍中,不與朕馬,是必可任。」乃授檢校兵部尚書,充河東節度使。敬宗嗣位, 改義成軍。太和初,討李同捷,而魏博將丌志沼反,擊其帥史憲誠,詔聽出援,擊 殺志沼。以功封涼國公,拜一子五品官。
wáng tíng còu zhī luàn, zhào tīng xī bīng tún bèi zhōu, shǐ xiàn chéng jù tīng yīn qǔ dào xí zhī, zhōng jiǎ hòu zhū jiāo. tīng chì shì gāo bīng yě cì, wèi rén nǎi ān. xiàn chéng jì qǐng cháo, wèi rén yuàn, zhào tīng jiān shuài wèi bó. tīng qiān yán bù jí fù, wèi suì luàn, shā xiàn chéng, gòng tuī dà jiāng hé jìn tāo chéng chéng jù shǒu. tīng bù dé rù, nǎi tún guǎn táo. yòu bù shè bèi, wèi rén xí zhī, shī jīng kuì, sǐ shī dài bàn, zī xiè jǐn qì zhī, tīng zhòu yè chí yǐ miǎn. yú shì yù shǐ zhōng chéng wēn zào děng hé zòu wèi zhōu luàn, xiàn chéng sǐ, zhí yáo yú tīng, qǐng lùn rú fǎ. tiān zǐ bù zuì yě, bà wèi tài zǐ shǎo shī.
王廷湊之亂,詔聽悉兵屯貝州,史憲誠懼聽因取道襲之,衷甲候諸郊。聽敕士 櫜兵野次,魏人乃安。憲誠既請朝,魏人怨,詔聽兼帥魏博。聽遷延不即赴,魏遂 亂,殺憲誠,共推大將何進滔乘城拒守。聽不得入,乃屯館陶。又不設備,魏人襲 之,師驚潰,死失殆半,輜械盡棄之,聽晝夜馳以免。於是御史中丞溫造等劾奏魏 州亂,憲誠死,職繇於聽,請論如法。天子不罪也,罷為太子少師。
tīng sù yǐ lù yí dé quán xìng xīn, gù duō wèi zhù lì. wèi jǐ, bài bīn níng jié dù shǐ. bīn shǔ xiāng chuán bù lì zhì yuán shě, qián cì shǐ shì qí huài, mò gǎn qì. tīng yuē: jiāng chū záo xiōng mén, hé bì zhì shǔ xié? jí shǐ wán xīn zhī, zú wú yì. gǎi shuài wǔ níng jūn. yǒu gù nú wèi xú jiāng, bù xǐ tīng lái, nǎi xiān shā qīn lì zhī shǐ xú zhě yǐ jǔ tīng. tīng guǒ jù, yǐ jí jiě, shòu tài zǐ shǎo bǎo. yú suì, jié dù fèng xiáng, yòu xǐ chén xǔ. zhèng zhù zhí qí guò, zhào yǐ tài zǐ tài bǎo fēn sī dōng dōu. kāi chéng chū, wèi hé zhōng jìn jiàng cí xí jié dù shǐ. wén zōng tàn yuē: fù zhī bīng bù yí, tuì chù sàn dì bù yuàn, wéi tīng wèi kě. sì nián, yǐ jí qiú hái, fù bài tài zǐ tài bǎo. zú, nián liù shí yī, zèng sī tú.
聽素以賂遺得權幸心,故多為助力。未幾,拜邠寧節度使。邠署相傳不利治垣 舍,前刺史視其壞,莫敢葺。聽曰:「將出鑿凶門,何避治署邪?」亟使完新之, 卒無異。改帥武寧軍。有故奴為徐將,不喜聽來,乃先殺親吏之使徐者以沮聽。聽 果懼,以疾解,授太子少保。逾歲,節度鳳翔,又徙陳許。鄭注摭其過,詔以太子 太保分司東都。開成初,為河中晉絳慈隰節度使。文宗嘆曰:「付之兵不疑,退處 散地不怨,惟聽為可。」四年,以疾求還,復拜太子太保。卒,年六十一,贈司徒。
tīng zhì guān kē xì, jí jiū liǎn, pō jí suǒ yù, shèng shì chē mǎ fú wán. huò jiè zhī, tīng yuē: jiā shēng zài rén, ruò shì shuāi báo, kǒng bù jiàn zhōng gōng zhī xiào, wú yù kuā ér quàn zhī yě. hǎo fāng shū, zé qí yàn zhě, tí yú wéi yì qiáng wū jiē mǎn.
聽治官苛細,急揫斂,頗極所欲,盛飾車馬服玩。或誡之,聽曰:「家聲在人, 若示衰薄,恐不見忠功之效,吾欲夸而勸之也。」好方書,擇其驗者,題於帷帟牆 屋皆滿。
tīng zi zuó, yǐ jiā fá zhuó lèi yì chāng píng lú zhèn hǎi sān jié dù shǐ, wú xiǎn gōng, bù wèi shì dài fū chēng dào. shù miǎn fù qiān. guǎng míng shí, shā tuó shù dào biān, yú shì zuó wèi sù jiāng, bài jiǎn xiào shàng shū yòu pú shè, wèi shuò děng zhōu zhāo tǎo dōu tǒng xíng yíng jié dù shǐ. xǐ hé yáng sān chéng, zuò dòu náo, xià qiān cì shǐ, zú.
聽子琢,以家閥擢累義昌、平盧、鎮海三節度使,無顯功,不為士大夫稱道。 數免復遷。廣明時,沙陀數盜邊,於是琢為宿將,拜檢校尚書右僕射,蔚朔等州招 討、都統、行營節度使。徙河陽三城,坐逗撓,下遷刺史,卒。
wáng bì zhě, chéng zhī shēng, wǔ gǎn, xián qí shè. chéng zài shī, bì wú bù cóng. gōng zhū cǐ yú guāng tài mén, zéi fāng ruì, bì yǔ lǐ yǎn áo zhàn dié xuè, zéi shù běi, zhū jūn chéng zhī, suì dà zhèn. yǐ gōng zhuó shén cè jiāng. jī tǔ bō yǒu gōng. chéng shì bì yǔ zi xìng děng, qí gěi yǔ guò zhī. chéng bīng bà, bì yì bù jiàn yòng, zhào wèi zuǒ wèi shàng jiāng jūn. yuán hé zhōng, bài shuò fāng líng yán jié dù shǐ. tǔ bō yù zuò wū lán qiáo yǐ guò shī, jī cái hé qū, shuò fāng fǔ cháng qiǎn bīng fā qí mù, wěi yú hé, gù mò néng chéng. jí bì zhì, lǔ zhī qí guǎ móu, nǎi hòu lù zhī ér jí suì gōng, zhú yuè chéng yǐ shǒu. zì shì lǔ suì rù wèi kòu, shuò fāng chéng zhàng bù xiá, rén yǐ jiù bì. zài zhèn jiǎn xià wáng shù, cāi jì duō shā rén. zhào hái wèi yòu wèi jiāng jūn. gù shì, jiāng xiāng chú xǐ, jiē nèi chū zhì, gù hào bái má zhì bì, yǐ zé bà, suì zhōng shū jìn zhì. jiǔ zhī, zú.
王佖者,晟之甥,武敢,閒騎射。晟在師,佖無不從。攻硃泚於光泰門,賊方 銳,佖與李演鏖戰蹀血,賊數北,諸軍乘之,遂大振。以功擢神策將。擊吐蕃有功。 晟視佖與子姓等,其給與過之。晟兵罷,佖亦不見用,召為左衛上將軍。元和中, 拜朔方、靈鹽節度使。吐蕃欲作烏蘭橋以過師,積材河曲,朔方府常遣兵發其木, 委於河,故莫能成。及佖至,虜知其寡謀,乃厚賂之而亟遂功,築月城以守。自是 虜歲入為寇,朔方乘障不暇,人以咎佖。在鎮檢下亡術,猜忌多殺人。召還為右衛 將軍。故事,將相除徙,皆內出制,故號「白麻」;至佖,以責罷,遂中書進制。 久之,卒。
zàn yuē: chéng zhī tún dōng wèi qiáo yě, zhū cǐ dào jīng shī, lǐ huái guāng fǎn xián yáng, hé běi sān pàn xiāng wáng, lǐ nà zhì hé nán, lǐ xī liè hòng zhèng biàn. chéng wú jī zī shū liáng, tí gū jūn kàng qún zéi, shēn pèi ān wēi ér qì bù shǎo shuāi zhě, tú yǐ zhōng yì gǎn rén, gù háo yīng lè wèi zhī sǐ ěr. zhì shī rù zhǎng ān ér rén bù zhī, suī sān wáng zhī zuǒ, wú jìn qí néng, kě wèi rén yì jiāng yǐ! wū hū, gōng néng cún shè shí, bù néng jiàn xìn yú yōng zhǔ, zú duó qí bīng, āi zāi! suī rán, gōng gài tiān xià zhě, wéi tuì huò kě yǐ miǎn. sì zǐ shì shì qí láo, shì yí yǒu hòu zāi.
贊曰:晟之屯東渭橋也,硃泚盜京師,李懷光反咸陽,河北三叛相王,李納猘 河南,李希烈訌鄭、汳。晟無積貲輸糧,提孤軍抗群賊,身佩安危而氣不少衰者, 徒以忠誼感人,故豪英樂為之死耳。至師入長安而人不知,雖三王之佐,無進其能, 可謂仁義將矣!嗚呼,功能存社祏,不能見信於庸主,卒奪其兵,哀哉!雖然,功 蓋天下者,惟退禍可以免。四子世似其勞,是宜有後哉。