liú dì wǔ bān wáng lǐ
刘第五班王李
liú yàn, zì shì ān, cáo zhōu nán huá rén. xuán zōng fēng tài shān, yàn shǐ bā suì, xiàn sòng xíng zài, dì qí qí yòu, mìng zǎi xiàng zhāng shuō shì zhī, shuō yuē:" guó ruì yě." jí shòu tài zǐ zhèng zì. gōng qīng yāo qǐng páng wǔ, hào shén tóng, míng zhèn yī shí. tiān bǎo zhōng, lèi diào xià lìng, wèi cháng dū fù, ér shū wú bū qī. jǔ xián liáng fāng zhèng, bǔ wēn lìng, suǒ zhì yǒu huì lì kě jì, mín jiē kè shí yǐ chuán. zài qiān shì yù shǐ. lù shān luàn, bì dì xiāng yáng. yǒng wáng lín shǔ yàn yòu zhí, gù cí. yí shū fáng guǎn, lùn fēng jiàn yǔ gǔ yì," jīn zhū wáng chū shēn gōng, yī dàn wàng huán wén gōng, bù kě zhì." zhào bài dù zhī láng zhōng, jiān shì yù shǐ, lǐng jiāng huái zū yōng shì. yàn zhì wú jùn ér lín fǎn, nǎi yǔ cǎi fǎng shǐ lǐ xī yán móu jù zhī. xī yán jiǎ yàn shǒu yú háng, huì zhàn bù lì, zǒu yī yàn. yàn wèi chén kě shǒu jì, yīn fā yì bīng jiān bì. huì wáng bài, yù zhuǎn lüè zhōu xiàn, wén yàn yǒu bèi, suì zì jìn líng xī zǒu. zhōng bù yán gōng. zhào bài péng yuán tài shǒu, xǐ lǒng huá èr zhōu cì shǐ, qiān hé nán yǐn. shí shǐ cháo yì dào dōng dōu, nǎi zhì zhǎng shuǐ. jìn hù bù shì láng, jiān yù shǐ zhōng chéng dù zhī zhù qián yán tiě děng shǐ. jīng zhào yǐn zhèng shū qīng lǐ qí wù zuò cán zhì bà, zhào yàn jiān jīng zhào yǐn. zǒng dà tǐ bù kē, hào chèn zhí. huì sī nóng qīng yán zhuāng xià yù, yǐ ér shì, wū hé yàn lòu jìn zhōng yǔ, zǎi xiàng xiāo huá yì jì zhī, biǎn tōng zhōu cì shǐ.
刘晏,字士安,曹州南华人。玄宗封泰山,晏始八岁,献颂行在,帝奇其幼, 命宰相张说试之,说曰:“国瑞也。”即授太子正字。公卿邀请旁午,号神童,名 震一时。天宝中,累调夏令,未尝督赋,而输无逋期。举贤良方正,补温令,所至 有惠利可纪,民皆刻石以传。再迁侍御史。禄山乱,避地襄阳。永王璘署晏右职, 固辞。移书房琯,论封建与古异,“今诸王出深宫,一旦望桓、文功,不可致。” 诏拜度支郎中,兼侍御史,领江淮租庸事。晏至吴郡而璘反,乃与采访使李希言谋 拒之。希言假晏守余杭,会战不利,走依晏。晏为陈可守计,因发义兵坚壁。会王 败,欲转略州县,闻晏有备,遂自晋陵西走。终不言功。召拜彭原太守,徙陇、华 二州刺史,迁河南尹。时史朝义盗东都,乃治长水。进户部侍郎,兼御史中丞、度 支铸钱盐铁等使。京兆尹郑叔清、李齐物坐残挚罢,诏晏兼京兆尹。总大体不苛, 号称职。会司农卿严庄下狱,已而释,诬劾晏漏禁中语,宰相萧华亦忌之,贬通州 刺史。
dài zōng lì, fù wèi jīng zhào yǐn hù bù shì láng, lǐng dù zhī yán tiě zhuǎn yùn zhù qián zū yōng shǐ. yàn yǐ hù bù ràng yán zhēn qīng, gǎi guó zǐ jì jiǔ. yòu yǐ jīng zhào ràng yán wǔ, jí bài lì bù shàng shū tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì, shǐ rú gù. zuò yǔ chéng yuán zhèn shàn, bà wèi tài zǐ bīn kè. é jìn yù shǐ dài fū, lǐng dōng dōu hé nán jiāng huái zhuǎn yùn zū yōng yán tiě cháng píng shǐ. shí dà bīng hòu, jīng shī mǐ dòu qiān qián, jìn shàn bù jiān shí, diān nóng ruá suì yǐ shū. yàn nǎi zì àn xíng, fú huái sì, dá yú biàn, rù yú hé. yòu xún dǐ zhù xiá shí, guān sān mén yí jī zhì hé yīn gǒng luò, jiàn yǔ wén kǎi liáng gōng yàn, sī hé wèi tōng jì qú, shì lǐ jié xīn dī, jǐn dé qí bìng lì. rán wèi wéi rén qiān zhì, nǎi yí shū yú zǎi xiàng yuán zài, yǐ wéi:" dà dǐ yùn zhī lì yǔ hài gè yǒu sì: jīng shī sān fǔ, kǔ shuì rù zhī zhòng, huái hú sù zhì, kě jiǎn yáo fù bàn, wèi yī lì dōng dōu diāo pò, bǎi hù wú yī cún, ruò cáo lù liú tōng, zé jù luò yì chán jiàn kě hái dìng, wèi èr lì zhū jiàng yǒu bù tíng, róng lǔ yǒu qīn dào, wén wǒ gòng shū cuò rù, jūn shí fēng yǎn, kě yǐ zhèn yào yí xià, wèi sān lì ruò zhōu chē jì tōng, bǎi huò zá jí, háng hǎi tī jiào, kě zhuī zhēn guān yǒng huī zhī shèng, wèi sì lì. qǐ yí yáng xióng ěr, hǔ láo chéng gāo wǔ bǎi lǐ, jiàn hù cái qiān yú, jū wú chǐ chuán, cuàn wú shèng yān, shòu yóu guǐ kū, ér shǐ zhuǎn chē wǎn cáo, gōng qiě nán jiù, wèi yī bìng hé biàn zì kòu nán yǐ lái, bù fù chuān zhì, bēng àn miè mù, suǒ zài xīn yū, shè sì qiān lǐ, rú wǎng shuǐ xíng zhōu, wèi èr bìng dōng yuán dǐ zhù, miǎn chí běi hé zhī jiān liù bǎi lǐ, shù luó jiǔ jué, duó rǎng jiān guǐ, jiā hé wèi sǒu, wèi sān bìng huái yīn qù pú bǎn, gèn sān qiān lǐ, tún bì xiāng wàng, zhōng jūn jiē dǐng sī yuán hóu, měi yán yī wú kuàng, shí bàn shū, wǎn cáo suǒ zhì, zhé liú yǐ kuì jūn, fēi dān chē shǐ zhě zhé jiǎn shū suǒ néng zhì, wèi sì bìng." zài fāng nèi shàn cháo quán, jì dé shū, jí jǐn yǐ cáo shì wěi yàn, gù yàn dé jǐn qí cái. suì shū shǐ zhì, tiān zǐ dà yuè, qiǎn wèi shì yǐ gǔ chuī yà dōng wèi qiáo, chí shǐ láo yuē:" qīng, zhèn cuó hóu yě." fán suì zhì sì shí wàn hú, zì shì guān zhōng suī shuǐ hàn, wù bù xiáng guì yǐ.
代宗立,复为京兆尹、户部侍郎,领度支、盐铁、转运、铸钱、租庸使。晏以 户部让颜真卿,改国子祭酒。又以京兆让严武,即拜吏部尚书、同中书门下平章事, 使如故。坐与程元振善,罢为太子宾客。俄进御史大夫,领东都、河南、江淮转运、 租庸、盐铁、常平使。时大兵后,京师米斗千钱,禁膳不兼时,甸农挼穗以输。晏 乃自按行,浮淮、泗,达于汴,入于河。右循底柱、硖石,观三门遗迹;至河阴、 巩、洛,见宇文恺梁公堰,厮河为通济渠,视李杰新堤,尽得其病利。然畏为人牵 制,乃移书于宰相元载,以为:“大抵运之利与害各有四:京师三辅,苦税入之重, 淮、湖粟至,可减徭赋半,为一利;东都雕破,百户无一存,若漕路流通,则聚落 邑廛渐可还定,为二利;诸将有不廷,戎虏有侵盗,闻我贡输错入,军食丰衍,可 以震耀夷夏,为三利;若舟车既通,百货杂集,航海梯峤,可追贞观、永徽之盛, 为四利。起宜阳、熊耳,虎牢、成皋五百里,见户才千余,居无尺椽,爨无盛烟, 兽游鬼哭,而使转车輓漕,功且难就,为一病;河、汴自寇难以来,不复穿治,崩 岸灭木,所在廞淤,涉泗千里,如罔水行舟,为二病;东垣、底柱,渑池、北河之 间六百里,戍逻久绝,夺攘奸宄,夹河为薮,为三病;淮阴去蒲坂,亘三千里,屯 壁相望,中军皆鼎司元侯,每言衣无纩,食半菽,輓漕所至,辄留以馈军,非单车 使者折简书所能制,为四病。”载方内擅朝权,既得书,即尽以漕事委晏,故晏得 尽其才。岁输始至,天子大悦,遣卫士以鼓吹迓东渭桥,驰使劳曰:“卿,朕酂侯 也。”凡岁致四十万斛,自是关中虽水旱,物不翔贵矣。
zài qiān lì bù shàng shū, yòu jiān yì hú nán jīng nán shān nán dōng dào zhuǎn yùn cháng píng zhù qián shǐ, yǔ dì wǔ qí fēn lǐng tiān xià jīn gǔ. yòu zhī lì bù sān quán shì, tuī chù zuì diàn fēn míng, xià jiē xin xí fú. yuán zài dé zuì, zhào yàn jū zhī. yàn wèi zài dǎng shèng, bù gǎn dú xùn, gèng chì lǐ hán děng wǔ rén yǔ yàn zá zhì. wáng jìn dé miǎn sǐ, yàn qǐng zhī yě.
再迁吏部尚书,又兼益湖南、荆南、山南东道转运、常平、铸钱使,与第五琦 分领天下金谷。又知吏部三铨事,推处最殿分明,下皆忄習伏。元载得罪,诏晏鞫 之。晏畏载党盛,不敢独讯,更敕李涵等五人与晏杂治。王缙得免死,晏请之也。
cháng gǔn zhí zhèng, jì yàn yǒu gōng wàng, nǎi yán yàn jiù dé, dāng shī zhǎng bǎi liáo, yòng wèi zuǒ pú yè, shí yù duó qí quán. dì yǐ jì wù fāng zhì, zhào yǐ pú yè lǐng shǐ rú jiù. chū, yàn fēn zhì zhū dào zū yōng shǐ, shèn jiǎn tái gé shì zhuān zhī. shí jīng fèi bù chōng, tíng tiān xià shè guān, dú zū yōng dé bǔ shǔ, jī shù bǎi rén, jiē xīn jìn ruì mǐn, jǐn dāng shí zhī xuǎn, qù dū yǐ bàn, gù néng chéng gōng. suī quán guì gàn qǐng, yù jiǎ zhí shì zhě, yàn hòu yǐ bǐng rù fèng zhī, rán wèi cháng shǐ qīn shì, shì yǐ rén rén quàn zhí. cháng yán:" shì yǒu jué lù, zé míng zhòng yú lì lì wú róng jìn, zé lì zhòng yú míng." gù jiǎn hé chū nà, yī wěi shì rén, lì wéi fèng xíng wén shū ér yǐ. suǒ rèn zhě, suī shù qiān lǐ wài, fèng jiào lìng rú mù qián, pín shēn xié xì bù gǎn yǐn. wéi yàn néng xíng zhī, tā rén bù néng yě. dài zōng cháng mìng kǎo suǒ bù guān lì shàn è, cì shǐ yǒu zuì zhě, wǔ pǐn yǐ shàng zhé xì hé, liù pǐn yǐ xià zhàng rán hòu zòu.
常衮执政,忌晏有公望,乃言晏旧德,当师长百僚,用为左仆射,实欲夺其权。 帝以计务方治,诏以仆射领使如旧。初,晏分置诸道租庸使,慎简台阁士专之。时 经费不充,停天下摄官,独租庸得补署,积数百人,皆新进锐敏,尽当时之选,趣 督倚办,故能成功。虽权贵干请,欲假职仕者,晏厚以禀入奉之,然未尝使亲事, 是以人人劝职。尝言:“士有爵禄,则名重于利;吏无荣进,则利重于名。”故检 劾出纳,一委士人,吏惟奉行文书而已。所任者,虽数千里外,奉教令如目前,频 伸谐戏不敢隐。惟晏能行之,它人不能也。代宗尝命考所部官吏善恶,刺史有罪者, 五品以上辄系劾,六品以下杖然后奏。
lǐ líng yào fǎn, hé nán jié shuài huò bù fèng fǎ, shàn zhēng fù, zhōu xiàn yì xuē. yàn cháng yǐ xiàn bǔ fá, rén bù jiā diào, ér suǒ rù zì rú. dì wǔ qí shǐ quán yán zuǒ jūn xìng, yàn dài zhī, fǎ yì mì, lì wú yí rù. chū, suì shōu mín qián liù shí wàn, mò nǎi shén zhī, jì suì rù qiān èr bǎi wàn, ér què jū tài bàn, mín bù gào qín. jīng shī yán bào guì, zhào qǔ sān wàn hú yǐ shàn guān zhōng, zì yáng zhōu sì xún zhì dōu, rén yǐ wéi shén. zhì hú jiào huāng xiǎn chù, suǒ chū huò jiē jiàn ruò, bù cháng suǒ zhuǎn, yàn xī chǔ huái chǔ jiān, mào tóng yì xīn, suì zhù mín qián shí yú wàn. qí cuò zhì xiān xī rú cǐ. zhū dào xún yuàn, jiē mù shǐ zú, zhì yì xiāng wàng, sì fāng huò zhí dī áng jí tā lì hài, suī shén yuǎn, bù shù rì jí zhī, shì néng quán wàn huò zhòng qīng, shǐ tiān xià wú shén guì jiàn ér wù cháng píng, zì yán rú jiàn qián liú dì shàng. měi cháo yè, mǎ shàng yǐ biān suàn. zhì míng shì shì, zhì yè fēn zhǐ, suī xiū huàn bù fèi. shì wú xián jù, jí rì pōu jué wú liú. suǒ jū xiū xíng lǐ, cū piáo bì lòu, yǐn shí jiǎn xiá, shì wú yìng bì. rán rèn zhí jiǔ, shì yà zǎi xiàng, yào guān huá shǐ duō chū qí mén. zì jiāng huái míng jú zhēn gān, cháng yǔ běn dào fēn gòng, jìng yù xiān zhì, suī fēng shān duàn dào, yǐ jìn qián fā, yàn hòu zī zhì zhī, cháng guān zhū fǔ, yóu shì mào yuàn yì duō. kuì xiè sì fāng yǒu míng shì wú bù zhì, qí yǒu kǒu shé zhě, lǜ yǐ lì dàn zhī, shǐ bù dé yǒu suǒ zī duǎn. gù yì zhě pō yán yàn rèn shù gù ēn. dà lì shí zhèng yīn xún, jūn guó jiē yǎng yàn, wèi cháng jiǎn zhì. dé zōng lì, yán zhě lǚ qǐng bà zhuǎn yùn shǐ, yàn yì gù cí, bù xǔ. yòu jiā guān nèi hé dōng sān chuān zhuǎn yùn yán tiě jí zhū dào qīng miáo shǐ.
李灵耀反,河南节帅或不奉法,擅征赋,州县益削。晏常以羡补乏,人不加调, 而所入自如。第五琦始权盐佐军兴,晏代之,法益密,利无遗入。初,岁收缗钱六 十万,末乃什之,计岁入千二百万,而榷居太半,民不告勤。京师盐暴贵,诏取三 万斛以赡关中,自扬州四旬至都,人以为神。至湖峤荒险处,所出货皆贱弱,不偿 所转,晏悉储淮、楚间,贸铜易薪,岁铸缗钱十余万。其措置纤悉如此。诸道巡院, 皆募驶足,置驿相望,四方货殖低昂及它利害,虽甚远,不数日即知,是能权万货 重轻,使天下无甚贵贱而物常平,自言如见钱流地上。每朝谒,马上以鞭算。质明 视事,至夜分止,虽休澣不废。事无闲剧,即日剖决无留。所居修行里,粗朴庳陋, 饮食俭狭,室无媵婢。然任职久,势轧宰相,要官华使多出其门。自江淮茗橘珍甘, 常与本道分贡,竞欲先至,虽封山断道,以禁前发,晏厚赀致之,常冠诸府,由是 媢怨益多。馈谢四方有名士无不至,其有口舌者,率以利啖之,使不得有所訾短。 故议者颇言晏任数固恩。大历时政因循,军国皆仰晏,未尝检质。德宗立,言者屡 请罢转运使,晏亦固辞,不许。又加关内河东三川转运、盐铁及诸道青苗使。
shǐ, yáng yán wèi lì bù shì láng, yàn wèi shàng shū, shèng qì bù xiāng xià. yàn zhì yuán zài zuì, ér yán zuò biǎn. jí yán zhí zhèng, xián sù nù, jiāng wèi zài bào chóu. xiān shì, dì jū dōng gōng, dài zōng chǒng dú gū fēi, ér ài qí zi hán wáng. huàn rén liú qīng tán yǔ bì xìng qǐng lì fēi wèi hòu, qiě yán wáng shù yǒu fú yì, yǐ yáo dōng gōng. shí wàng yán yàn yǔ móu. zhì shì, yán jiàn dì liú tì yuē:" lài zǔ zōng shén líng, xiān dì yǔ bì xià bù wéi zéi chén suǒ jiān, bù rán, liú yàn lí gàn yáo dòng shè jì, xiōng móu guǒ yǐ. jīn gàn fú gū ér yàn zài, chén wèi zǎi xiàng, bù néng zhèng qí zuì, fǎ dāng sǐ." cuī yòu fǔ yuē: " bì xià yǐ kuò rán dà shè, bù dàng jiū fēi yǔ, zhì rén yú zuì." zhū cǐ cuī níng lì xiāng jiě shì, níng yóu qiē zhì. yán nù, chì níng yú wài, suì bà yàn shǐ. zuò xīn gù suǒ jiāo bù wù kàng miù, biǎn zhōng zhōu cì shǐ, zhōng guān hù sòng. yán bì yù fù qí zuì, zhī yǔ zhǔn yǔ yàn sù hàn, nǎi zhuó wèi jīng nán jié dù shǐ. zhǔn jí zòu yàn yǔ zhū cǐ shū, yǔ yán yuàn wàng, yòu sōu zú, shàn qǔ guān wù, xié zhào shǐ, móu zuò luàn. yán zhèng chéng zhī.
始,杨炎为吏部侍郎,晏为尚书,盛气不相下。晏治元载罪,而炎坐贬。及炎 执政,衔宿怒,将为载报仇。先是,帝居东宫,代宗宠独孤妃,而爱其子韩王。宦 人刘清潭与嬖幸请立妃为后,且言王数有符异,以摇东宫。时妄言晏与谋。至是, 炎见帝流涕曰:“赖祖宗神灵,先帝与陛下不为贼臣所间,不然,刘晏、黎干摇动 社稷,凶谋果矣。今干伏辜而晏在,臣位宰相,不能正其罪,法当死。”崔祐甫曰: “陛下已廓然大赦,不当究飞语,致人于罪。”硃泚、崔宁力相解释,宁尤切至。 炎怒,斥宁于外,遂罢晏使。坐新故所交簿物抗谬,贬忠州刺史,中官护送。炎必 欲傅其罪,知庾准与晏素憾,乃擢为荆南节度使。准即奏晏与硃泚书,语言怨望, 又搜卒,擅取官物,胁诏使,谋作乱。炎证成之。
jiàn zhōng yuán nián qī yuè, zhào zhōng rén cì yàn sǐ, nián liù shí wǔ. hòu shí jiǔ rì, cì sǐ zhào shū nǎi xià, qiě bào qí zuì. jiā shǔ xǐ lǐng biǎo, zuò lèi zhě shù shí rén, tiān xià yǐ wéi yuān. shí yán jiān shān dìng shǐ, yì jí mò, zhòng lùn bù kě, nǎi zhǐ. rán yǐ mìng bù lù qí jiā, wéi zá shū liǎng chéng, mǐ mài shù hú, rén fú qí lián. zī qīng jié dù shǐ lǐ zhèng jǐ biǎo zhū yàn tài bào, bù jiā yàn shí, xiān zhū hòu zhào, tiān xià hài wǎn, qǐng hái qí qī zǐ. bù bào. xìng yuán chū, dì jìn wù, nǎi xǔ guī zàng. zhēn yuán wǔ nián, suì zhuó yàn zǐ zhí jīng wèi tài cháng bó shì, zōng jīng mì shū láng. zhí jīng hái guān, qiú zhuī mìng, yǒu zhào zèng zhèng zhōu cì shǐ, yòu jiā sī tú.
建中元年七月,诏中人赐晏死,年六十五。后十九日,赐死诏书乃下,且暴其 罪。家属徙岭表,坐累者数十人,天下以为冤。时炎兼删定使,议籍没,众论不可, 乃止。然已命簿录其家,唯杂书两乘,米麦数斛,人服其廉。淄青节度使李正己表 诛晏太暴,不加验实,先诛后诏,天下骇惋,请还其妻子。不报。兴元初,帝浸寤, 乃许归葬。贞元五年,遂擢晏子执经为太常博士,宗经秘书郎。执经还官,求追命, 有诏赠郑州刺史,又加司徒。
yàn mò èr shí nián, ér hán huí yuán xiù péi tiǎn lǐ héng bāo jí lú zhēng lǐ ruò chū jì zhǎng cái lì, jiē yàn suǒ pì yòng, yǒu míng yú shí.
晏殁二十年,而韩洄、元琇、裴腆、李衡、包佶、卢徵、李若初继掌财利,皆 晏所辟用,有名于时。
yàn jì bèi wū, ér jiù lì tuī míng qí gōng. chén jiàn yǐ wéi guǎn xiāo zhī yà, zhe lùn jì qí xiáng, dà lüè yǐ" kāi yuán tiān bǎo jiān tiān xià hù qiān wàn, zhì dé hòu cán yú dà bīng, jī yì xiāng réng, shí hào qí jiǔ, zhì yàn chōng shǐ, hù bù èr bǎi wàn. yàn tōng jì tiān xià jīng fèi, jǐn chá zhōu xiàn zāi hài, juān chú zhèn jiù, bù shǐ liú lí sǐ wáng. chū, zhōu xiàn qǔ fù rén dū cáo wǎn, wèi zhī' chuán tóu' zhǔ yóu dì, wèi zhī' zhuō yì' shuì wài héng qǔ, wèi zhī' bái zhe'. rén bù kān mìng, jiē qù wèi dào zéi. shàng yuán bǎo yìng jiān, rú yuán cháo chén zhuāng fāng qīng xǔ qīn děng luàn jiāng huái, shí yú nián nǎi dìng. yàn shǐ yǐ guān chuán cáo, ér lì zhǔ yì shì, bà wú míng zhī liǎn, zhèng yán guān fǎ, yǐ bì yòng dù. qǐ guǎng dé èr nián, jǐn jiàn zhōng yuán nián, chù zhì shǐ shí tiān xià hù, shōu sān bǎi yú wàn. wáng zhě ài rén, bù zài cì yǔ, dāng shǐ zhī gēng yún zhī rèn, cháng suì píng liǎn zhī, huāng nián juān jiù zhī, dà shuài suì zēng shí zhī yī. ér yàn yóu néng shí qí huǎn jí ér xiān hòu zhī. měi zhōu xiàn huāng qiàn yǒu duān, zé jì guān suǒ yíng, xiān lìng yuē:' juān mǒu wù, dài mǒu hù.' mín wèi jí kùn, ér zòu bào yǐ xíng yǐ. yì zhě huò jī yàn bù zhí zhèn jiù, ér duō jiàn chū yǐ jì mín zhě, zé yòu bù rán. shàn zhì bìng zhě, bù shǐ zhì wēi bèi shàn jiù zāi zhě, wù shǐ zhì zhèn gěi. gù zhèn gěi shǎo zé bù zú huó rén, huó rén duō zé quē guó yòng, guó yòng quē zé fù zhòng liǎn yǐ yòu zhèn gěi jìn jiǎo xìng, lì xià wèi jiān, qiáng dé zhī duō, ruò dé zhī shǎo, suī dāo jù zài qián bù kě jìn. yǐ wéi èr hài. zāi lì zhī xiāng, suǒ fá liáng ěr, tā chǎn shàng zài, jiàn yǐ chū zhī, yì qí zá huò, yīn rén zhī lì, zhuǎn yú fēng chù, huò guān zì yòng, zé guó jì bù fá duō chū shū sù, zì zhī tiào yùn, sàn rù cūn lǘ, xià hù lì nóng, bù néng yì shì, zhuǎn xiāng zhān dǎi, zì miǎn zǔ jī, bù dài lìng qū. yǐ wéi èr shèng. yàn yòu yǐ cháng píng fǎ, fēng zé guì qǔ, jī zé jiàn yǔ, lǜ zhū zhōu mǐ cháng chǔ sān bǎi wàn hú. qǐ suǒ wèi yǒu gōng yú guó zhě xié!"
晏既被诬,而旧吏推明其功。陈谏以为管、萧之亚,著论纪其详,大略以“开 元、天宝间天下户千万,至德后残于大兵,饥疫相仍,十耗其九,至晏充使,户不 二百万。晏通计天下经费,谨察州县灾害,蠲除振救,不使流离死亡。初,州县取 富人督漕輓,谓之‘船头’;主邮递,谓之‘捉驿’;税外横取,谓之‘白著’。 人不堪命,皆去为盗贼。上元、宝应间,如袁晁、陈庄、方清、许钦等乱江淮,十 余年乃定。晏始以官船漕,而吏主驿事,罢无名之敛,正盐官法,以裨用度。起广 德二年,尽建中元年,黜陟使实天下户,收三百余万。王者爱人,不在赐与,当使 之耕耘织纴,常岁平敛之,荒年蠲救之,大率岁增十之一。而晏尤能时其缓急而先 后之。每州县荒歉有端,则计官所赢,先令曰:‘蠲某物,贷某户。’民未及困, 而奏报已行矣。议者或讥晏不直赈救,而多贱出以济民者,则又不然。善治病者, 不使至危惫;善救灾者,勿使至赈给。故赈给少则不足活人,活人多则阙国用,国 用阙则复重敛矣;又赈给近侥幸,吏下为奸,强得之多,弱得之少,虽刀锯在前不 可禁。以为二害。灾沴之乡,所乏粮耳,它产尚在,贱以出之,易其杂货,因人之 力,转于丰处,或官自用,则国计不乏;多出菽粟,恣之粜运,散入村闾,下户力 农,不能诣市,转相沾逮,自免阻饥,不待令驱。以为二胜。晏又以常平法,丰则 贵取,饥则贱与,率诸州米尝储三百万斛。岂所谓有功于国者邪!”
xiù hòu yǐ shàng shū yòu chéng pàn dù zhī, guó wú héng liǎn ér jūn lǚ jì. wèi hán huàng suǒ è, biǎn léi zhōu sī hù cān jūn. zuò sī rù guǎng zhōu, cì sǐ. tiǎn yǐ bīng bù shì láng pàn dù zhī, fēng wén xǐ xiàn gōng. héng lì hù bù shì láng.
琇后以尚书右丞判度支,国无横敛而军旅济。为韩滉所恶,贬雷州司户参军。 坐私入广州,赐死。腆以兵部侍郎判度支,封闻喜县公。衡历户部侍郎。
jí zì yòu zhèng, rùn zhōu yán líng rén. fù róng, jí xián yuàn xué shì, yǔ hè zhī zhāng zhāng xù zhāng ruò xū yǒu míng dāng shí, hào" wú zhōng sì shì". jí zhuó jìn shì dì, lèi guān jiàn yì dài fū. zuò shàn yuán zài, biǎn lǐng nán. yàn zòu qǐ wèi biàn dōng liǎng shuì shǐ. yàn bà, yǐ jí chōng zhū dào yán tiě qīng huò qián wù shǐ, qiān xíng bù shì láng, gǎi mì shū jiān, fēng dān yáng jùn gōng.
佶字幼正,润州延陵人。父融,集贤院学士,与贺知章、张旭、张若虚有名当 时,号“吴中四士”。佶擢进士第,累官谏议大夫。坐善元载,贬岭南。晏奏起为 汴东两税使。晏罢,以佶充诸道盐铁轻货钱物使,迁刑部侍郎,改秘书监,封丹阳 郡公。
zhēng, yōu zhōu rén. yàn jiàn wèi diàn zhōng shì yù shǐ. yàn dé zuì, biǎn zhēn zhōu sī hù cān jūn. yuán xiù pàn dù zhī, jiàn wèi yuán wài láng. xiù dé zuì, biǎn xiù zhōu zhǎng shǐ, sān qiān jǐ shì zhōng. hù bù shì láng dòu cān shàn zhī, fāng yǐ yǐ dài jǐ, huì tóng zhōu cì shǐ quē, cān qǐng yòng shàng shū zuǒ chéng zhào jǐng, dé zōng è cān, yù jiān qí fù xīn, gèng yòng zhēng wèi zhī. jiǔ nǎi xǐ huá zhōu, hòu jié quán jìn, jì jìn yòng. tóng huá dì pò ér pín, suǒ xiàn cháng hú lòu, zhì zhēng hòu fù liǎn, yǒu suǒ fèng rù, zhé jiā cháng shù, rén bù kān qí qiú.
徵,幽州人。晏荐为殿中侍御史。晏得罪,贬珍州司户参军。元琇判度支,荐 为员外郎。琇得罪,贬秀州长史,三迁给事中。户部侍郎窦参善之,方倚以代己, 会同州刺史缺,参请用尚书左丞赵憬,德宗恶参,欲间其腹心,更用徵为之。久乃 徙华州,厚结权近,冀进用。同、华地迫而贫,所献尝觳陋,至徵厚赋敛,有所奉 入,辄加常数,人不堪其求。
ruò chū zhě, shì yàn wèi rǒng zhí, bāo jí chēng zhī. lì tài kāng lìng, quàn cì shǐ lǐ péng liǎn xiàn qián, jiāo quán xìng, péng hòu yù zhī. lèi qiān zhè dōng guān chá shǐ. dài wáng wěi wèi zhè xī guān chá zhū dào yán tiě shǐ. shí tiān xià qián shǎo huò qīng, zhōu xiàn jìn qián bù chū jìng, shāng gǔ bù tōng. ruò chū shǐ zòu zòng qián yǐ qǐ wàn huò, zhào kě. ér chí gāng jiǎn xià, lì mín wèi fú. zú, zèng lǐ bù shàng shū.
若初者,事晏为冗职,包佶称之。历太康令,劝刺史李芃敛羡钱,交权幸,芃 厚遇之。累迁浙东观察使。代王纬为浙西观察、诸道盐铁使。时天下钱少货轻,州 县禁钱不出境,商贾不通。若初始奏纵钱以起万货,诏可。而持刚检下,吏民畏服。 卒,赠礼部尚书。
zōng jīng zhōng jǐ shì zhōng huá zhōu cì shǐ. zi méng, zì rén zé. jǔ jìn shì, lèi guān dù zhī láng zhōng. huì chāng chū, zhuó jǐ shì zhōng. yǐ cái wèi zǎi xiàng lǐ dé yù suǒ zhī. shí huí hú shuāi, cháo tíng jīng lüè hé huáng, jiàn qiǎn méng àn biān, diào bīng xiè liáng xiǎng, wèi xuān wèi líng xià yǐ běi dǎng xiàng shǐ. shǐ yì zào mù niú yùn. xuān zōng lì, dé yù dé zuì, méng biǎn lǎng zhōu cì shǐ, zhōng dà lǐ qīng.
宗经终给事中、华州刺史。子濛,字仁泽。举进士,累官度支郎中。会昌初, 擢给事中。以材为宰相李德裕所知。时回鹘衰,朝廷经略河、湟,建遣濛按边,调 兵械粮饷,为宣慰灵夏以北党项使。始议造木牛运。宣宗立,德裕得罪,濛贬朗州 刺史,终大理卿。
yàn xiōng xiān, wèi fén zhōu cì shǐ. tiān zī jí è, suǒ zhì yǐ fāng zhí wèi guān chá shǐ suǒ wèi. jiàn zhōng mò, zhào wèi yù shǐ dài fū. zǎi xiàng lú qǐ dàn qí yán, gèng jiàn qián hé nán yǐn yú qí dài zhī. xiān zhōng cháo zhōu cì shǐ.
晏兄暹,为汾州刺史。天资疾恶,所至以方直为观察使所畏。建中末,召为御 史大夫。宰相卢杞惮其严,更荐前河南尹于颀代之。暹终潮州刺史。
qí zì xiū míng, hé nán rén. chū wèi jīng zhào shì cáo cān jūn, yǐn shǐ huì qì zhī. huì zhèn shān nán dōng dào, biǎo wèi pàn zì. huì sǐ luàn bīng shǒu, qí tǐng chū shōu zàng zhī, shí chēng qí yì. lèi qiān jīng zhào yǐn, rèn jī jué, wéi zhèng fán suì wú dà tǐ, yuán zài nì hòu zhī. zài dé zuì, chū zhèng zhōu cì shǐ, xǐ hé nán yǐn, yǐ nìng róu, gù dé wèi dài fū. sān qiān gōng bù shàng shū, rù cháo, pū jīn wú zhàng xià, yù shǐ hé zhī, yǐ tài zǐ shǎo shī zhì shì, zú.
颀字休明,河南人。初为京兆士曹参军,尹史翙器之。翙镇山南东道,表为判 字。翙死乱兵手,颀挺出收葬之,时称其谊。累迁京兆尹,任机谲,为政烦碎无大 体,元载昵厚之。载得罪,出郑州刺史,徙河南尹,以佞柔,故得为大夫。三迁工 部尚书,入朝,仆金吾仗下,御史劾之,以太子少师致仕,卒。
xiān sūn tóng, zì zi gù. zhuó jìn shì dì, dù cóng pàn dù zhī, biǎo wèi xún guān, lèi qiān cí bù láng zhōng. dà zhōng chū, tǎo dǎng xiàng qiāng, jūn shí fá, zǎi xiàng yù yǐ tóng wèi shǐ, nán qí qiǎn. tóng jiàn zǎi xiàng yuē:" shàng niàn biān kuì, yì qiǎn shǐ, tóng wèi bù chēng ěr, ān gǎn dàn xíng?" suì mìng wèi gōng jūn shǐ. huì fù hé huáng, diào shī tún shǒu, yǐ tóng pàn dù zhī hé huáng gōng jūn àn. lì jīng zhào shǎo yǐn. shān nán yǒu jù zéi, yī shān wèi piāo, xuān zōng nù, yù tǎo zhī, zǎi xiàng cuī xuàn yuē: " cǐ bì xià chì zǐ, pò yú jī hán, nòng bīng shān gǔ jiān, bù zú tǎo, qǐng qiǎn shǐ yù shì zhī." zhào tóng chí wǎng. jiàn tǐng shēn zhí kòu qí lěi yuē:" yǒu zhào shè ěr zuì." dào jiē liè bài, yuē tóng jiù guǎn ér jiàng. huì shān nán jié dù shǐ fēng áo qiǎn bīng jī zéi, tóng bà guī.
暹孙潼,字子固。擢进士第,杜悰判度支,表为巡官,累迁祠部郎中。大中初, 讨党项羌,军食乏,宰相欲以潼为使,难其遣。潼见宰相曰:“上念边馈,议遣使, 潼畏不称耳,安敢惮行?”遂命为供军使。会复河、湟,调师屯守,以潼判度支河、 湟供军案。历京兆少尹。山南有剧贼,依山为剽,宣宗怒,欲讨之,宰相崔铉曰: “此陛下赤子,迫于饥寒,弄兵山谷间,不足讨,请遣使喻释之。”诏潼驰往。涧 挺身直叩其垒曰:“有诏赦尔罪。”盗皆列拜,约潼就馆而降。会山南节度使封敖 遣兵击贼,潼罢归。
shù chén biān shì, zhuó yòu jiàn yì dài fū. chū wèi shuò fāng líng wǔ jié dù shǐ. zuò lèi biǎn zhèng zhōu cì shǐ, gǎi hú nán guān chá shǐ. zhào wèi zuǒ sàn qí cháng shì. bài zhāo yì jié dù shǐ, xǐ hé dōng, yòu xǐ xī chuān. shí lǐ fú tǎo nán zhào, bīng bù lì, tóng zhì, tián yǐ ēn xìn, mán jiē rú yuē. liù xìng mán chí liǎng duān, wèi nán zhào jiān hòu. yǒu bēi lóng bù luò zhě qǐng tǎo zhī, tóng yīn chū bīng xí jī, fú wǔ qiān rén. nán zhào dà jù, zì shì bù gǎn fàn biān. yǐ gōng jiā jiǎn jiào shàng shū yòu pū shè. zú, zèng sī kōng.
数陈边事,擢右谏议大夫。出为朔方、灵武节度使。坐累贬郑州刺史,改湖南 观察使。召为左散骑常侍。拜昭义节度使,徙河东,又徙西川。时李福讨南诏,兵 不利,潼至,填以恩信,蛮皆如约。六姓蛮持两端,为南诏间候。有卑笼部落者请 讨之,潼因出兵袭击,俘五千人。南诏大惧,自是不敢犯边。以功加检校尚书右仆 射。卒,赠司空。
dì wǔ qí, zì yǔ guī, jīng zhào cháng ān rén. shǎo yǐ lì gàn jìn, pō néng yán qiáng guó fù mín shù. tiān bǎo zhōng, shì wéi jiān. jiān bài, bù dé diào. jiǔ zhī, wèi xū jiāng chéng, tài shǒu hè lán jìn míng cái zhī. ān lù shān fǎn, jìn míng xǐ běi hǎi, zòu qí wèi lù shì cān jūn shì. shí zéi yǐ xiàn hé jiān xìn dōu, jìn míng wèi zhàn, xuán zōng nù, qiǎn shǐ fēng dāo qù zhī, yuē:" bù jí jìn bīng, jí zhǎn shǒu." jìn míng jù, bù zhī suǒ chū. qí quàn hòu yǐ cái mù yǒng shì, chū zéi bù yì. rú qí jì, fù shōu suǒ xiàn jùn.
第五琦,字禹珪,京兆长安人。少以吏干进,颇能言强国富民术。天宝中,事 韦坚。坚败,不得调。久之,为须江丞,太守贺兰进明才之。安禄山反,进明徙北 海,奏琦为录事参军事。时贼已陷河间、信都,进明未战,玄宗怒,遣使封刀趣之, 曰:“不亟进兵,即斩首。”进明惧,不知所出。琦劝厚以财募勇士,出贼不意。 如其计,复收所陷郡。
sù zōng zhù péng yuán, jìn míng qiǎn qí zòu shì, jì yè jiàn, jí chén:" jīn zhī jí zài bīng, bīng qiáng ruò zài fù, fù suǒ chū yǐ jiāng huái wèi yuān. ruò jiǎ chén yī zhí, qǐng xī dōng nán bǎo zī, fēi xiǎng hán luò, wéi bì xià mìng." dì yuè, bài jiān chá yù shǐ jù dāng jiāng huái zū yōng shǐ. qiān sī yú yuán wài láng hé nán děng wǔ dào zhī dù shǐ. qiān sī jīn láng zhōng, jiān shì yù shǐ zhū dào yán tiě zhù qián shǐ. yán tiě míng shǐ, zì qí shǐ. jìn dù zhī láng zhōng, jiān yù shǐ zhōng chéng. dāng jūn xìng, suí shì qù bàn, rén bù yì fù ér yòng yǐ ráo, yú shì qiān hù bù shì láng pàn dù zhī, hé nán děng dào zhī dù zhuǎn yùn zū yōng yán tiě zhù qián sī nóng tài fǔ chū nà shān nán dōng xī jiāng xī huái nán guǎn yì děng shǐ. qián yuán èr nián, jìn tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì.
肃宗驻彭原,进明遣琦奏事,既谒见,即陈:“今之急在兵,兵强弱在赋,赋 所出以江淮为渊。若假臣一职,请悉东南宝赀,飞饷函、洛,惟陛下命。”帝悦, 拜监察御史、句当江淮租庸使。迁司虞员外郎、河南等五道支度使。迁司金郎中, 兼侍御史、诸道盐铁铸钱使。盐铁名使,自琦始。进度支郎中,兼御史中丞。当军 兴,随事趣办,人不益赋而用以饶,于是迁户部侍郎、判度支,河南等道支度、转 运、租庸、盐铁、铸钱、司农、太府出纳、山南东西、江西、淮南馆驿等使。乾元 二年,进同中书门下平章事。
chū, qí qǐng zhù qián yuán zhòng bǎo qián, yǐ yī dài shí. jì dāng guó, yòu zhù zhòng guī, yī dài wǔ shí. huì wù jià téng yǒng, è jǐn xiāng wàng, yì zhě yǐ wéi fēi shì, zhào biǎn zhōng zhōu zhǎng shǐ. huì yǒu gào qí nà jīn zhě, qiǎn yù shǐ chí àn, qí cí yuē:" wèi zǎi xiàng, kě zì chí jīn xié? ruò fù shòu yǒu zhuàng, qǐng guī zuì yǒu sī." yù shǐ bù xiǎo, yǐ wéi jù fú, yù shàng zhī, suì cháng liú yí zhōu.
初,琦请铸乾元重宝钱,以一代十。既当国,又铸重规,一代五十。会物价腾 踊,饿馑相望,议者以为非是,诏贬忠州长史。会有告琦纳金者,遣御史驰按,琦 辞曰:“位宰相,可自持金邪?若付受有状,请归罪有司。”御史不晓,以为具服, 狱上之,遂长流夷州。
bǎo yìng chū, qǐ wèi lǎng zhōu cì shǐ, yǒu yì zhèng, bài tài zǐ bīn kè. tǔ bō dào jīng shī, guō zi yí biǎo wèi liáng liào shǐ, jiān yù shǐ dài fū guān nèi yuán shuài fù shǐ. gǎi jīng zhào yǐn. é jiā pàn dù zhī zhù qián yán tiě zhuǎn yùn cháng píng děng shǐ. lèi fēng fú fēng jùn gōng. fù yǐ hù bù shì láng jiān jīng zhào yǐn. zuò yǔ yú cháo ēn shàn, biǎn kuò zhōu cì shǐ. xǐ ráo hú èr zhōu. fù wèi tài zǐ bīn kè dōng dōu liú shǒu. dé zōng sù wén qí cái, jiāng fù yòng, zhào zhī. huì zú, nián qī shí yī, zèng tài zǐ shǎo bǎo. zi fēng fù zhèng, jiē yǐ xiào zhe, biǎo quē yú mén.
宝应初,起为朗州刺史,有异政,拜太子宾客。吐蕃盗京师,郭子仪表为粮料 使,兼御史大夫、关内元帅副使。改京兆尹。俄加判度支、铸钱、盐铁、转运、常 平等使。累封扶风郡公。复以户部侍郎兼京兆尹。坐与鱼朝恩善,贬括州刺史。徙 饶、湖二州。复为太子宾客、东都留守。德宗素闻其才,将复用,召之。会卒,年 七十一,赠太子少保。子峰、妇郑,皆以孝著,表阙于门。
bān hóng, wèi zhōu jí rén. fù jǐng qiàn, guó zǐ jì jiǔ, yǐ rú míng jiā. hóng, tiān bǎo zhōng zhuó jìn shì dì, diào yòu sī yù zhòu cáo cān jūn. gāo shì zhèn jiàn nán, biǎo wèi guān chá pàn guān. qīng chéng rén yǐ zuǒ dào huò zhòng, móu zuò luàn. shì jué, wū yǐn tún jiāng guī huǎn sǐ, zhòng xiōng jù, hóng yàn zhì, jí shā zhī, rén xīn dà ān. guō yīng yì dài shì, biǎo luò lìng, yǐ bìng jiě.
班宏,卫州汲人。父景倩,国子祭酒,以儒名家。宏,天宝中擢进士第,调右 司御胄曹参军。高适镇剑南,表为观察判官。青城人以左道惑众,谋作乱。事觉, 诬引屯将规缓死,众凶惧,宏验治,即杀之,人心大安。郭英乂代适,表雒令,以 病解。
dà lì zhōng, zhuó qǐ jū shè rén, sì qiān jǐ shì zhōng. lǐ bǎo chén sǐ, zi wéi yuè nì sàng qiú jié dù, dì qiǎn hóng shǐ chéng dé yù qí jūn, wéi yuè hòu xiàn qiǎn, hóng bù nà, hái bào chēng zhǐ, zhuó xíng bù shì láng jīng guān kǎo shǐ. yòu pú yè cuī níng shǔ bīng bù shì láng liú nǎi wèi shàng xià kǎo, hóng bù cóng, yuē:" jīn jūn zài jié dù, suī yǒu chǐ jí wǔ fú, shěng shǔ bù xiào yě. fū shàng duō xū měi, zé xià qū jìng shàng ā róng, zé xià péng dǎng." yīn xuē zhī. nǎi wén, xiè yuē:" gǎn lüè yī měi yǐ yāo èr zuì hū?" jìn lì bù shì láng.
大历中,擢起居舍人,四迁给事中。李宝臣死,子惟岳匿丧求节度,帝遣宏使 成德喻其军,惟岳厚献遣,宏不纳,还报称旨,擢刑部侍郎、京官考使。右仆射崔 宁署兵部侍郎刘乃为上下考,宏不从,曰:“今军在节度,虽有尺籍伍符,省署不 校也。夫上多虚美,则下趋竞;上阿容,则下朋党。”因削之。乃闻,谢曰:“敢 掠一美以邀二罪乎?”进吏部侍郎。
zhēn yuán chū, réng hàn huáng, fù diào yì jí, yǐ hù bù shì láng fù dù zhī shǐ hán huàng. é ér dòu cān dāng guó, dài huàng shǐ. ér cān rèn dà lǐ sī zhí shí, hóng yǐ wèi xíng bù shì láng. dé zōng yǐ hóng shú tiān xià jì, gù jìn hóng shàng shū fù cān, qiě yuē:" zhèn jí zǎi xiàng zhòng, ér zhòng wù yī wěi qīng, wú yōng cí." cān yì yǐ hóng sù guì, sī wèi yuē" yuè suì dāng guī shǐ yú gōng." hóng xǐ. hòu cān pàng zì ān, bù niàn qián yǔ. hóng gāng bì, yǐ cān qī jǐ, yì shì shāo bù hé. yáng zi yuàn, yán tiě zhuǎn yùn zhī wěi cáng yě, hóng rèn yù shǐ zhōng chéng xú càn zhǔ zhī, càn yǐ huì wén, cān yì suǒ dài, hóng gù bù kě. cān xuǎn zhū yuàn lì, wèi shǐ fǎng hóng, hóng shù tiáo cān suǒ yòng lì guò è yǐ wén, zhé liú zhōng. wú hé, cān yǐ shǐ láo, jiā lì bù shàng shū, ér fēng hóng xiāo guó gōng. hèn cān yǐ xū chǒng jiā jǐ, xián zhī. měi zhì zhǐ yǒu suǒ yíng jiàn, bì jí guī lì, qīn chéng yì, mèi jié quán bì yǐ qīng cān.
贞元初,仍旱蝗,赋调益急,以户部侍郎副度支使韩滉。俄而窦参当国,代滉 使。而参任大理司直时,宏已为刑部侍郎。德宗以宏熟天下计,故进宏尚书副参, 且曰:“朕藉宰相重,而众务一委卿,无庸辞。”参亦以宏素贵,私谓曰;“阅岁 当归使于公。”宏喜。后参胖自安,不念前语。宏刚愎,以参欺己,议事稍不合。 扬子院,盐铁转运之委藏也,宏任御史中丞徐粲主之,粲以贿闻,参议所代,宏固 不可。参选诸院吏,未始访宏,宏数条参所用吏过恶以闻,辄留中。无何,参以使 劳,加吏部尚书,而封宏萧国公。恨参以虚宠加己,衔之。每制旨有所营建,必极 瑰丽,亲程役,媚结权嬖以倾参。
zhāng pāng xiān shàn yú hóng, jiàn wèi sī nóng shǎo qīng. jí cān yù pāng fēn zhǎng jiāng huái yán tiě, hóng yǐ pāng jí è, qiě yǐ fǎ shéng càn, yīn miù yuē:" pāng qiáng lì bù kě yòng." pāng wén, bù xǐ. jiǔ zhī, cān zhī dì yù jǐ báo, nǎi ràng shǐ, rán bù yù hóng zhuān, wèn cè yú jīng zhào yǐn xuē jué, jué yuē:" pāng yǔ hóng jiāo wù, ér pāng gāng jué. ruò fēn yán tiě zhuǎn yùn, bì néng zhì hóng." cān suì jiàn pāng wèi hù bù shì láng yán tiě zhuǎn yùn shǐ, ér yǐ hóng pàn dù zhī, fēn pāng guān nèi hé dōng jiàn nán shān nán xī dào yán tiě zhuǎn yùn lì hóng, yǐ yuè qí yì. yòu hái jiāng huái liǎng shuì, zhì xún yuàn guān, lìng hóng pāng gòng chà zé. pāng yù de bù zuì, hóng bù yǔ. jí shǔ yuàn guān, gèng chí kě fǒu bù néng dìng, chǔ chù guān fá bù bǔ. pāng zòu yán: " chén zhí bù xiū, wú táo sǐ, rú guó jiā dà jì hé?" yóu shì yǒu zhào fēn zhǎng. hóng jiàn zǎi xiàng cí yuē:" hóng zhǔ cáo, suì dé jiāng huái mǐ wǔ shí wàn hú, qián nián zhì qī shí wàn. jīn zhí yí yú rén, gǎn qǐng zuì." pāng zài cè chán yuē: " gōng suǒ yán fēi yě. cháo tíng bù duó gōng zhí, nǎi gōng sàng guān mín, zòng jiān lì, zì qǔ jiù ěr. fán wèi dù zhī shǐ, bù yī suì jiā zhé jù yì, tóng mǎ chǎn dì chǐ wáng gōng, fēi dào xiàn guān cái hé yǐ rán? shàng jì zhī zhī, gù lìng pāng fēn zhǎng. jīn gōng wú nǎi guī yuàn shàng hū?" hóng bù dá, yú shì yí bìng guī dì. zǎi xiàng bái qí zhuàng, zhào xǔ rú liú yàn hán huàng gù shì, yǐ dōng dōu hé nán huái nán jiāng nán shān nán dōng dào liǎng shuì, pāng zhǔ zhī, dōng wèi qiáo yǐ dōng xún yuàn lì yān guān nèi hé dōng jiàn nán shān nán xī dào hóng zhǔ zhī. pāng zhì yáng zhōu, nǎi qióng hé càn, xī fā qí zāng zhì jù wàn, xǐ sǐ lǐng biǎo.
张滂先善于宏,荐为司农少卿。及参欲滂分掌江、淮盐铁,宏以滂疾恶,且以 法绳粲,因谬曰:“滂强戾不可用。”滂闻,不喜。久之,参知帝遇己薄,乃让使, 然不欲宏专,问策于京兆尹薛珏,珏曰:“滂与宏交恶,而滂刚决。若分盐铁转运, 必能制宏。”参遂荐滂为户部侍郎、盐铁转运使,而以宏判度支,分滂关内、河东、 剑南、山南西道盐铁转运隶宏,以悦其意。又还江淮两税,置巡院官,令宏、滂共 差择。滂欲得簿最,宏不与。及署院官,更持可否不能定,处处官乏不补。滂奏言: “臣职不修,无逃死,如国家大计何?”由是有诏分掌。宏见宰相辞曰:“宏主漕, 岁得江、淮米五十万斛,前年至七十万。今职移于人,敢请罪。”滂在侧儳曰: “公所言非也。朝廷不夺公职,乃公丧官缗,纵奸吏,自取咎尔。凡为度支使,不 一岁家辄钜亿,僮马产第侈王公,非盗县官财何以然?上既知之,故令滂分掌。今 公无乃归怨上乎?”宏不答,于是移病归第。宰相白其状,诏许如刘晏、韩滉故事, 以东都、河南、淮南、江南、山南东道两税,滂主之,东渭桥以东巡院隶焉;关内、 河东、剑南、山南西道宏主之。滂至扬州,乃穷劾粲,悉发其赃至钜万,徙死岭表。
hóng qīng jié qín lì, chén rù guān shǔ xī ér chū, lì bù kān qí láo, ér jǐ yì gōng. cān dé zuì, hóng wèi yǒu lì. zú, nián qī shí sān, zèng shàng shū yòu pú yè, shì yuē jìng. hòu èr nián, pāng yì bà wèi wèi wèi qīng.
宏清洁勤力,晨入官署夕而出,吏不堪其劳,而己益恭。参得罪,宏为有力。 卒,年七十三,赠尚书右仆射,谥曰敬。后二年,滂亦罢为卫尉卿。
wáng shào, běn míng chún, bì xiàn zōng huì gǎi yān. zì tài yuán xǐ jīng zhào zhī wàn nián. fù duān, dì jìn shì, yǒu míng tiān bǎo jiān, yǔ liǔ fāng lù jù yīn yín yǒu shàn. jù cháng yán:" duān zhī zhuāng, fāng zhī biàn, yín zhī jiè, kě yǐ míng shì." zhōng gōng bù yuán wài láng.
王绍,本名纯,避宪宗讳改焉。自太原徙京兆之万年。父端,第进士,有名天 宝间,与柳芳、陆据、殷寅友善。据尝言:“端之庄,芳之辩,寅之介,可以名世。” 终工部员外郎。
shào shǎo wèi yán zhēn qīng suǒ qì, zì zhī yuē dé sù, zòu wèi wǔ kāng wèi. zài zuǒ xiāo fù fǔ. bāo jí lǐng zū yōng yán tiě shǐ, shǔ pàn guān. shí lǐ xī liè zǔ bīng jiāng huái, shū wù liú gěng, nǎi xǐ xiǎng dào zì yǐng rù biàn. shào jí guān, dé zōng yǐ xī shòu, nǎi dū qīng huò qù jiān dào zǒu yáng zhōu. shào xiān jiàn xíng zài, dì láo zhī yuē:" wú jūn fá chūn fú, zhèn qiě yī qiú, nài hé?" shào liú tì yuē:" jí qiǎn chén gòng fèng, wú lǜ wǔ shí wàn, dāng jí zhì." dì yuē:" dào huí yuǎn, jīng fèi fāng jí, hé kě wàng xié?" hòu wǔ rì jì zhì, yóu shì shū nán. qiān cāng bù yuán wài láng. shì shí, bīng hàn wú nián, zhào hù bù shōu quē guān fèng shuì chá jí wú míng qián, yǐ xiū huāng zhèng. shào yóu yuán wài láng pàn wù, qiān hù bù bīng bù láng zhōng, jiē zhuān lǐng. jìn hù bù shì láng, pàn dù zhī, qǐng zhī qiān shàng shū. dé zōng lín yù jiǔ, yì bù jiǎ jiè zǎi xiàng, zì dòu cān lù zhì chì bà, zhōng shū qǔ chōng wèi, wéi shào jǐn mì, juàn dài shū hòu. zhǔ jì fán bā nián, měi zhèng shì duō suǒ guān fǎng, shào yì wèi cháng yī yán lòu yú rén.
绍少为颜真卿所器,字之曰德素,奏为武康尉。再佐萧复府。包佶领租庸、盐 铁使,署判官。时李希烈阻兵江淮,输物留梗,乃徙饷道自颍入汴。绍及关,德宗 已西狩,乃督轻货趣间道走洋州。绍先见行在,帝劳之曰:“吾军乏春服,朕且衣 裘,奈何?”绍流涕曰:“佶遣臣贡奉,无虑五十万,当即至。”帝曰:“道回远, 经费方急,何可望邪?”后五日继至,由是纾难。迁仓部员外郎。是时,兵旱无年, 诏户部收阙官俸、税茶及无名钱,以修荒政。绍由员外郎判务,迁户部、兵部郎中, 皆专领。进户部侍郎,判度支,顷之迁尚书。德宗临御久,益不假借宰相,自窦参、 陆贽斥罢,中书取充位,惟绍谨密,眷待殊厚。主计凡八年,每政事多所关访,绍 亦未尝一言漏于人。
shùn zōng lì, wáng shū wén duó qí quán, bài bīng bù shàng shū, chū wèi dōng dōu liú shǒu. yuán hé chū, jiǎn jiào shàng shū yòu pū shè, wèi wǔ níng jūn jié dù shǐ, fù yǐ háo sì èr zhōu lì qí jūn. zì zhāng yīn hòu, bīng jiāo nán zhì, shào sōu jí jūn zhèng, tuī chéng shì rén, pí jiàng ān jìn dá táng zhòng jìng móu luàn, shào yǐ jì qǔ zhī, chū jiā zī shǎng shì, jǔ jūn ān lài. fù bài bīng bù shàng shū, pàn hù bù. zú, nián qī shí èr, zèng yòu pú yè, shì yuē jìng.
顺宗立,王叔文夺其权,拜兵部尚书,出为东都留守。元和初,检校尚书右仆 射,为武宁军节度使,复以濠、泗二州隶其军。自张愔后,兵骄难治,绍搜辑军政, 推诚示人,裨将安进达、唐重靖谋乱,绍以计取之,出家赀赏士,举军安赖。复拜 兵部尚书,判户部。卒,年七十二,赠右仆射,谥曰敬。
lǐ xùn, zì lìng shū, zhào zhōu zàn huáng rén. yǐ míng jīng bǔ huá zhōu cān jūn shì, jǔ bá cuì, shòu hù wèi. jìn lèi zuǒ sī láng zhōng cháng zhōu cì shǐ, zhào bài jǐ shì zhōng, chū wèi hú nán guān chá shǐ. zhēn yuán wǔ nián, xǐ jiāng xī. xùn ruì yú wèi zhì, chí xià yǐ fǎ, chá wú yí sī, lì bù gǎn shǎo dài. shùn zōng lì, zhuó bīng bù shì láng. dù yòu biǎo wèi yán tiě zhuǎn yùn fù shǐ, é dài yòu. shǐ rèn zì liú yàn hòu, zhí fèi bù zhèn, fù rù zuī hào. xùn lì zhí yī nián, jiào suǒ rù rú yàn zuì duō zhī nián, míng nián guò zhī, yòu míng nián, zēng bǎi bā shí wàn mín. zài qiān lì bù shàng shū.
李巽,字令叔,赵州赞皇人。以明经补华州参军事,举拔萃,授鄠尉。进累左 司郎中、常州刺史,召拜给事中,出为湖南观察使。贞元五年,徙江西。巽锐于为 治,持下以法,察无遗私,吏不敢少绐。顺宗立,擢兵部侍郎。杜佑表为盐铁、转 运副使,俄代佑。使任自刘晏后,职废不振,赋入朘耗。巽涖职一年,较所入如晏 最多之年,明年过之,又明年,增百八十万缗。再迁吏部尚书。
tiān zī cháng yú lì shì, zhì zhì jiā, yì jù jiǎn àn dú bù shū rú gōng fǔ. shǐ yǒu guò, qiū háo wú suǒ zòng, gǔ lì xié xī, cháng rú yǔ xùn duì. chéng yì zuò wáng shū wén fèi, xùn tè jiàn yǐn zhī. yì zhī jì jiào jīng yú xùn, gù xùn néng shàn zhí, gài yǒu zhù yún. yuán hé sì nián jí gé, láng guān shěng hòu, xùn yán bù jí bìng, dàn yǔ shāng xiào chéng kè gōng lì. shì xī zú, nián liù shí sān, zèng shàng shū yòu pú yè.
天资长于吏事,至治家,亦句检案牍簿书如公府。史有过,秋毫无所纵,股栗 胁息,常如与巽对。程异坐王叔文废,巽特荐引之。异之计较精于巽,故巽能善职, 盖有助云。元和四年疾革,郎官省候,巽言不及病,但与商校程课功利。是夕卒, 年六十三,赠尚书右仆射。
xùn wéi rén jì kè xiào yuàn, zài jiāng xī, yǒu suǒ zēng hèn zhé shā zhī. shǐ, dòu cān wèi xiāng, chū xùn cháng zhōu, cù qí xíng. jí cān biǎn chēn zhōu, xùn shí guān chá hú nán, xuān wǔ jié dù shǐ liú shì níng zhì juàn shù qiān pǐ yú cān, xùn jí hé cān jiāo tōng fān zhèn, yǐ nù dé zōng, suì shā cān yún.
巽为人忌刻校怨,在江西,有所憎恨辄杀之。始,窦参为相,出巽常州,促其 行。及参贬郴州,巽时观察湖南,宣武节度使刘士宁致绢数千匹于参,巽即劾参交 通籓镇,以怒德宗,遂杀参云。
zàn yuē: shēng rén zhī běn, shí yǔ huò ér yǐ. zhī suǒ yǐ qǔ, rén bù yuàn zhī suǒ yǐ yǔ, rén bù fá. dào yù zhī ér wáng, quán yòng zhī ér bà, gǔ jīn yī yě. liú yàn yīn píng zhǔn fǎ, wò shān hǎi, pái shāng gǔ, zhì wàn wù dī áng, cháng cāo tiān xià yíng zī, yǐ zuǒ jūn xìng. suī ná bīng shù shí nián, liǎn bù jí mín ér yòng dù zú. táng zhōng fèn ér zhèn, yàn yǒu láo yān, kě wèi zhī qǔ yǔ yǐ. qí jīng yàn pì shǔ zhě, jiē yòng cái xiǎn, xún qí fǎ, yì néng fù guó yún.
赞曰:生人之本,食与货而已。知所以取,人不怨;知所以予,人不乏。道御 之而王,权用之而霸,古今一也。刘晏因平准法,斡山海,排商贾,制万物低昂, 常操天下赢赀,以佐军兴。虽拿兵数十年,敛不及民而用度足。唐中偾而振,晏有 劳焉,可谓知取予矣。其经晏辟署者,皆用材显,循其法,亦能富国云。