fān zhèn xuān wǔ zhāng yì zé lù
籓镇宣武彰义泽潞
liú xuán zuǒ, huá zhōu kuāng chéng rén. shǎo tì dàng, bù zì yè, wèi xiàn bǔ dào, fàn fǎ, lì chī rǔ jǐ sǐ, nǎi wáng mìng cóng yǒng píng jūn, shāo wéi yá jiāng. dà lì zhōng, lǐ líng yào jù biàn zhōu fǎn, xuán zuǒ chéng qí wú bèi, xí qǔ sòng zhōu, yǒu zhào yǐ zhōu suì lì qí jūn, jié dù shǐ lǐ miǎn jí biǎo shǔ cì shǐ.
刘玄佐,滑州匡城人。少倜荡,不自业,为县捕盗,犯法,吏笞辱几死,乃亡 命从永平军,稍为牙将。大历中,李灵耀据汴州反,玄佐乘其无备,袭取宋州,有 诏以州遂隶其军,节度使李勉即表署刺史。
dé zōng jiàn zhōng chū, jìn jiān yù shǐ zhōng chéng, chōng sòng bó yǐng jié dù shǐ. shí lǐ nà pàn, lǐ wěi yǐ xú zhōu guī, nà jí gōng zhī, zhào xuán zuǒ yuán wěi, dà pò nà bīng, zhǎn shǒu wàn yú jí, dōng nán xiǎng cáo nǎi tōng. jìn wéi pú zhōu, xùn pú yáng, jiē xià, zài jiàng qí shǒu jiāng, suì tōng pú yáng jīn. qiān jiǎn jiào bīng bù shàng shū jiān cáo pú guān chá zī qīng yǎn yùn zhāo tǎo shǐ biàn huá dū tǒng fù shǐ.
德宗建中初,进兼御史中丞,充宋、亳、颍节度使。时李纳叛,李洧以徐州归, 纳急攻之,诏玄佐援洧,大破纳兵,斩首万馀级,东南饷漕乃通。进围濮州,徇濮 阳,皆下,再降其守将,遂通濮阳津。迁检校兵部尚书、兼曹濮观察、淄青兗郓招 讨使、汴滑都统副使。
lǐ xī liè zhī fǎn, xuán zuǒ yǔ lǐ miǎn chén shǎo yóu gē shū yào lián bīng tún huái rǔ, shù kùn zéi. dì zài fèng tiān, chuí yì guān dōng, nǎi zhào jiǎn jiào shàng shū zuǒ pú yè tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì. xī liè gōng chén zhōu, xuán zuǒ jiù zhī, xī liè zǒu, suì jìn qǔ biàn zhōu. zhào jiā biàn sòng jié dù shǐ chén zhōu zhū jūn xíng yíng dū tǒng. xuán zuǒ běn míng qià, zhì shì cì míng yǐ zūn chǒng zhī. rù cháo, fù jiān jīng yuán sì zhèn běi tíng bīng mǎ fù yuán shuài, jiǎn jiào sī tú.
李希烈之反,玄佐与李勉、陈少游、哥舒曜联兵屯淮、汝,数困贼。帝在奉天, 垂意关东,乃诏检校尚书左仆射、同中书门下平章事。希烈攻陈州,玄佐救之,希 烈走,遂进取汴州。诏加汴宋节度使、陈州诸军行营都统。玄佐本名洽,至是赐名 以尊宠之。入朝,复兼泾原、四镇、北庭兵马副元帅,检校司徒。
xìng háo zòng, qīng cái hǎo hòu shǎng, gù xià yì kùn. biàn zì lǐ zhōng chén yǐ lái, shì zú jiāo, bù néng zì hái, zhì xuán zuǒ mí shén. qí hòu shā shuài zhǎng, dà chāo jié, niǔ yú lì ér rán yě. xuán zuǒ guì, mǔ shàng zài, xián fù rén yě. cháng yuè zhī shī yī duān, shì bù wàng běn. shù jiào chì xuán zuǒ jǐn chén jié. jiàn xiàn lìng zǒu tíng zhōng bái shì, tuì, jiè yuē:" zhǎng lì kǒng jù bēi shén. wú sī ér fù lì yú xiàn, yì dāng ěr. ér jù àn dāng zhī, kě ān hū?" xuán zuǒ gǎn wù, gù dài xià yì jiā lǐ. biàn yǒu xiàng guó sì, huò chuán fú qū hàn liú, xuán zuǒ zì wǎng dà shī jīn bó, yú shì jiāng lì shāng gǔ bēn zǒu shū jīn qián, wéi kǒng hòu. shí rì, xuán zuǒ chì zhǐ, jí suǒ rù dé jù wàn, yīn yǐ shàn jūn. qí quán jué lèi ruò cǐ. chū, lǐ nà qiǎn shǐ zhì biàn, xuán zuǒ shèng shì nǚ zǐ jìn zhī, hòu kuì yí, jiē dé qí yīn móu, gù nà zuì dàn zhī. suǒ chǒng lì zhāng shì nán jí jiǎ zǐ lè shì cháo zī jiē jù wàn ér shì cháo sī xuán zuǒ bì qiè, jù shì jué, xuán zuǒ, sǐ, nián wǔ shí bā, zèng tài fù, shì yuē zhuàng wǔ.
性豪纵,轻财好厚赏,故下益困。汴自李忠臣以来,士卒骄,不能自还,至玄 佐弥甚。其后杀帅长,大钞劫,狃于利而然也。玄佐贵,母尚在,贤妇人也。常月 织絁一端,示不忘本。数教敕玄佐尽臣节。见县令走廷中白事,退,戒曰:“长吏 恐惧卑甚。吾思而父吏于县,亦当尔。而据案当之,可安乎?”玄佐感悟,故待下 益加礼。汴有相国寺,或传佛躯汗流,玄佐自往大施金帛,于是将吏、商贾奔走输 金钱,惟恐后。十日,玄佐敕止,籍所入得巨万,因以赡军。其权谲类若此。初, 李纳遣使至汴,玄佐盛饰女子进之,厚馈遗,皆得其阴谋,故纳最惮之。所宠吏张 士南及假子乐士朝赀皆钜万;而士朝私玄佐嬖妾,惧事觉,■玄佐,死,年五十八, 赠太傅,谥曰壮武。
jūn zhōng nì sàng qí dài, dì yì wèi yǐn. yú sān rì nǎi fā sāng. shǐ zhì, dì wèn suǒ yù lì, yuē:" shǎn guó guān chá shǐ wú shui zòu kě hū?" jiān jūn mèng jiè xíng jūn lú yuàn yǐ wéi biàn, nǎi bài shui zòu wèi jié dù shǐ. zhì sì shuǐ, xuán zuǒ jiù jiāng qiān, shì qǐng jù lǐ, yuàn bù xǔ, zhòng jiē nù. líng chén, jiǎ ér zào, qǐ xuán zuǒ zi shì níng yú sàng, shǐ zuò zhòng tà, mò qí yī, zūn wèi liú hòu, shā dà jiàng cáo jīn àn jùn yí lìng lǐ mài, hǎi zhī, wéi yuàn jiè huò miǎn. shì níng nǎi chū zhù cái fēn láo lì shì. jiè yǐ wén, dì zhào zǎi xiàng jì yì, dòu cān yuē:" biàn rén xié lǐ nà yǐ yāo mìng, ruò bù xǔ, shì qiě hé, bù kě jiě." suì yǐ shì níng wèi zuǒ jīn wú wèi jiāng jūn, sì jié dù.
军中匿丧俟代,帝亦为隐。逾三日乃发丧。使至,帝问所欲立,曰:“陕虢观 察使吴氵奏可乎?”监军孟介、行军卢瑗以为便,乃拜氵奏为节度使。至汜水,玄 佐柩将迁,士请具礼,瑗不许,众皆怒。陵晨,甲而噪,起玄佐子士宁于丧,使坐 重榻,墨其衣,尊为留后,杀大将曹金岸、浚仪令李迈,醢之,唯瑗、介获免。士 宁乃出贮财分劳吏士。介以闻,帝召宰相计议,窦参曰:“汴人挟李纳以邀命,若 不许,势且合,不可解。”遂以士宁为左金吾卫将军,嗣节度。
shǐ, xuán zuǒ yǎng zǐ shì gān yù shì cháo jiē lái jīng shī, shì gàn zhī xuán zuǒ sǐ wú zhuàng, qiǎn nú chí dāo dài wèi diào, rù shā shì cháo yú cì. dì è qí zhuān, yì cì shì gàn sǐ.
始,玄佐养子士干与士朝皆来京师,士干知玄佐死无状,遣奴持刀绐为吊,入 杀士朝于次。帝恶其专,亦赐士干死。
shì níng wèi shòu zhào shí, sī qiǎn rén jié wáng wǔ jùn liú jì tián xù děng, zhū zhèn bù zhí zhī, jiē zhí qí shǐ. ér shì níng rěn bào, cháng shǒu shā rén bēi àn jiān yòu qiáng zhēng fù zhū qiè, bī lì mín qī nǚ luàn zhī, huò luǒ ér guān měi tián liè, shù rì nǎi hái. qí xià yàn kǔ bù fú.
士宁未授诏时,私遣人结王武俊、刘济、田绪等,诸镇不直之,皆执其使。而 士宁忍暴,尝手杀人杯案间;又强烝父诸妾,逼吏民妻女乱之,或裸而观;每畋猎, 数日乃还。其下厌苦不服。
dà jiàng lǐ wàn róng zhě, gù yǔ xuán zuǒ tóng lǐ xiāng shàn, kuān hòu dé shì xīn. shì níng jì zhī, duó qí bīng, shǐ shè zhōu shì. cháng yǐn zhòng èr wàn tián chéng nán, wèi hái, wàn róng chén rù fǔ, zhào suǒ liú qīn bīng gào yuē:" tiān zǐ yǒu zhào zhào dài fū, bǐ wǒ dài jié dù. rén cì qián sān wàn." shì jiē bài. yú shì fēn bīng bì zhū mén, shǐ gào shì níng yuē:" zhào shū zhào dà fū, yí sù qù, bù rán, shì jí qiě chuán shǒu yǐ xiàn." shì níng zhī zhòng bù yǔ, jiāng wǔ bǎi qí chū bēn, cì zhōng mù, wáng zhě yǐ bàn, zhì dōng dōu, wéi tóng qiè shù shí rén cóng zhī. jì zhì jīng shī, zhào jiù dì, jìn chū rù. wàn róng zhǎn qí zhī fù shù shí rén, yǐ èr shí wàn mín láo jūn, zhào jí shì níng jiā zī gěi zhī. bài wàn róng bīng mǎ liú hòu. yú shì jí jiāo bīng shù bǎi rén, xī qiǎn xī fáng qiū, dāng shù zhě yuàn zhī. dà xiào hán wéi qīng zhāng yàn lín děng qǐng wǎng, bù xǔ, shǐ qí zi nǎi jiāng, wèi xíng, yàn lín děng yīn qí yuàn, yòu shǐ fǎn gōng wàn róng, bù shèng, jié yùn cái mín zī, shā lüě shù qiān rén ér kuì. wéi qīng bēn zhèng zhōu, yàn lín zǒu dōng dōu zì guī, yǒu zhào yòu sǐ cuàn è dì. cán shì bēn sòng zhōu, liú yì huái fǔ zhī, wàn róng xī zhū qí qī zǐ, yǐ gù zhòng bù ān, huò hū yú shì yuē:" dà jūn zhì, chéng qiě pò." wàn róng bǔ àn zhī, huò yán wèi shì níng suǒ jiào, wàn róng zhǎn zhī, yǐ zhuàng wén, gù shì níng chì zhì chēn zhōu.
大将李万荣者,故与玄佐同里相善,宽厚得士心。士宁忌之,夺其兵,使摄州 事。尝引众二万畋城南,未还,万荣晨入府,召所留亲兵告曰:“天子有诏召大夫, 俾我代节度。人赐钱三万。”士皆拜。于是分兵闭诸门,使告士宁曰:“诏书召大 夫,宜速去,不然,事急且传首以献。”士宁知众不与,将五百骑出奔,次中牟, 亡者已半,至东都,惟僮妾数十人从之。既至京师,诏就第,禁出入。万荣斩其支 附数十人,以二十万缗劳军,诏籍士宁家赀给之。拜万荣兵马留后。于是藉骄兵数 百人,悉遣西防秋,当戍者怨之。大校韩惟清、张彦琳等请往,不许,使其子乃将, 未行,彦琳等因其怨,诱使反攻万荣,不胜,劫运财、民赀,杀掠数千人而溃。惟 清奔郑州,彦琳走东都自归,有诏宥死窜恶地。残士奔宋州,刘逸淮抚之,万荣悉 诛其妻子,以故众不安,或呼于市曰:“大军至,城且破。”万荣捕按之,或言为 士宁所教,万荣斩之,以状闻,故士宁斥置郴州。
é jìn wàn róng jié dù shǐ. huì bìng shén, yǐ bīng shǔ dèng wéi gōng. wéi gōng zhě, yǔ wàn róng tóng lǐ hàn. ér shǔ zi nǎi wèi sī mǎ, chū dà jiàng lǐ zhàn zhāng pī yī lóu shuì děng yú wài, yù shā zhī, bù guǒ. wàn róng sǐ, shì yè wéi gōng yǔ jiān jūn jù wén zhēn zhí nǎi sòng jīng shī, zhàng sǐ jīng zhào fǔ, yǐ dǒng jìn dài zhī.
俄进万荣节度使。会病甚,以兵属邓惟恭。惟恭者,与万荣同里闬。而署子乃 为司马,出大将李湛、张伾、伊娄涚等于外,欲杀之,不果。万荣死,是夜惟恭与 监军俱文珍执乃送京师,杖死京兆府,以董晋代之。
wú shǎo chéng, yōu zhōu lù rén, yǐ shì yìn wèi zhū wáng fǔ hù cáo cān jūn shì. kè jīng nán, jié dù shǐ yǔ zhǔn qì zhī, liú wèi yá mén jiāng. cóng rù cháo, dào xiāng yáng, dù liáng chóng yì bì pàn, mì huà jì, jiāng xiàn tiān zǐ, ér lǐ xī liè yǐ qí shì wén, yǒu zhào jiā měi, zhuó fēng tōng yì jùn wáng. chóng yì fǎn, xī liè yǐ shǎo chéng wèi qián fēng. shì píng, cì shí fēng hù wǔ shí. xī liè pàn, shǎo chéng wèi jìn lì, jí sǐ, tuī chén xiān qí zhǔ hòu wù, jì yòu shā zhī, zhòng nǎi gòng tuī shǎo chéng, dé zōng yīn shòu shēn cài guāng děng zhōu jié dù guān chá liú hòu.
吴少诚,幽州潞人,以世廕为诸王府户曹参军事。客荆南,节度使庾准器之, 留为牙门将。从入朝,道襄阳,度梁崇义必叛,密画计,将献天子,而李希烈以其 事闻,有诏嘉美,擢封通义郡王。崇义反,希烈以少诚为前锋。事平,赐实封户五 十。希烈叛,少诚为尽力,及死,推陈仙奇主后务,既又杀之,众乃共推少诚,德 宗因授申、蔡、光等州节度观察留后。
shǎo chéng wèi zhì, néng jiǎn sǔn, wán jūn shí. zì xī liè yǐ lái, shēn cài rén jié yú kē fǎ ér wàng suǒ guī, jí qí zhǎng jì wù gù, zé zhuàng zhě xí jiàn bào lüè, tián yú bó dòu. dì shǎo mǎ, chéng luó yǐ zhàn, hào" luó zi jūn", yóu hàn ruì. jiǎ jiē huà léi gōng xīng wén yǐ yàn shèng, zǔ lì wáng shī. qí shǔ zhèng cháng yáng jì yù jié shǎo chéng, zhú zhī yǐ tīng mìng, bù kè, cháng jì bèi hài. shǎo chéng jǐn yòu zhū jiàng, yǐ jié zhòng xīn. zhēn yuán wǔ nián, jìn bài jié dù shǐ.
少诚为治,能俭损,完军实。自希烈以来,申、蔡人劫于苛法而忘所归,及耆 长既物故,则壮者习见暴掠,恬于搏斗。地少马,乘骡以战,号“骡子军”,尤悍 锐。甲皆画雷公星文以厌胜,诅詈王师。其属郑常、杨冀欲劫少诚,逐之以听命, 不克,常、冀被害。少诚尽宥诸将,以结众心。贞元五年,进拜节度使。
jiǔ zhī, qū huán zú, shǎo chéng jiān chén xǔ wú shuài, yǐ bīng gōng lín yǐng, shù jiāng wéi qīng yǔ zéi tōng, liú hòu shàng guān shuì qiǎn bīng sān qiān jiù zhī, xī wèi zéi fú, suì wéi xǔ zhōu. dé zōng nù, xuē shǎo chéng guān jué, hé shí liù dào bīng jìn tǎo. yú dí yǐ xiāng yáng bīng zhàn wú fáng lǎng shān, qín qí sān jiāng. wáng zōng yǐ shòu zhōu bīng pò zéi yú qiū zhà. yú shí shī suī zhòng, wú tǒng shuài, ér huàn rén jiān jūn zhuān jìn tuì, hù wèi yì jiàn. jì zhàn xiǎo yīn hé, zhū dào shī wèi jiāo ér kuì, qì zī zhàng bù zī. dì nǎi zhào xià zhōu jié dù shǐ hán quán yì wèi huái cài zhāo tǎo chǔ zhì shǐ, shàng guān shuì fù zhī, zhū jiàng jiē shòu jié dù. yǔ zéi wú shǎo yáng děng zhàn guǎng lì chéng, shī fù bài, tuì yíng wǔ lóu, wèi zéi suǒ chéng, suì dà kuì. quán yì jí jiān jūn jiǎ yīng xiù děng yè dùn bǎo yīn shuǐ. biàn sòng xú sì zī qīng bīng zǒu chén zhōu. shǎo chéng báo yīn shuǐ ér yíng, quán yì jù, tuì bǎo chén, ér lù huá hé yáng hé zhōng bīng táo guī, wéi chén xǔ jiāng mèng yuán yáng shén cè jiāng sū guāng róng bì yīn shuǐ. quán yì nǎi zhǎn lù jiāng xià hóu zhòng xuān huá jiāng shí áng hé yáng jiāng quán wén dù hé zhōng jiàng guō xiāng, yù yǐ zhèn shī, bù néng yě. shǎo chéng yǐn bīng qù.
久之,曲环卒,少诚间陈许无帅,以兵攻临颍,戍将韦清与贼通,留后上官涚 遣兵三千救之,悉为贼俘,遂围许州。德宗怒,削少诚官爵,合十六道兵进讨。于 頔以襄阳兵战吴房、朗山,禽其三将。王宗以寿州兵破贼于秋栅。于时师虽众,无 统帅,而宦人监军颛进退,互为异见。既战小溵河,诸道师未交而溃,弃辎杖不赀。 帝乃诏夏州节度使韩全义为淮蔡招讨处置使,上官涚副之,诸将皆受节度。与贼吴 少阳等战广利城,师复败,退营五楼,为贼所乘,遂大溃。全义及监军贾英秀等夜 遯保溵水。汴宋、徐泗、淄青兵走陈州。少诚薄溵水而营,全义惧,退保陈,而潞、 滑、河阳、河中兵逃归,唯陈许将孟元阳、神策将苏光荣壁溵水。全义乃斩潞将夏 侯仲宣、滑将时昂、河阳将权文度、河中将郭湘,欲以振师,不能也。少诚引兵去。
quán yì zhī bài, shǎo chéng dé zhàng zhōng zhū gōng shū shù bǎi fān, chí yǐ dài zhòng yuē:" cháo tíng gōng qīng tuō quán yì pò cài rì lüè jiàng shì qī nǚ wèi bì yìng." yǐ jī nù qí zhòng, jué xiàng shùn yì. shǎo chéng ruò wáng shī, yí shū yú yīng xiù qiú zhāo xuě. dì zhào dà chén yì, zǎi xiàng jiǎ dān yuē:" wǔ lóu jūn tuì, ér shǎo chéng juǎn jiǎ bù zhuī, yǒu zì xīn lù." dì yì shāo tǐng, shǎo chéng fù gù cháo xué yǐ. rán yóu yǐ huàn zhě jiān zhū dào jūn. jiàn nán wéi gāo shàng yán, yǐ wéi bù rú zé zhòng chén wèi tǒng shuài, yīn jiàn hún jiān jiǎ dān," bì xià ruò zhòng fán yuán lǎo, gèng qiú qí cì, zé chén qǐng yǐ ruì shì wàn rén shùn liú qū jīng chǔ, kě yǐ rǎng jiǎn yuán duì. bù rán, yīn qí qǐng zuì, tè jiā yuán xǐ, bà liǎng hé zhū jūn, yì qí cì yě. shǐ shǎo chéng huò yíng è zhōu, biàn shēng zhàng xià, bì qí zéi dǎng, yòu dāng yǐ guān jué yǔ zhī, zé yī shǎo chéng sǐ, yī shǎo chéng shēng, yì hé zú lài?" dì suì shè shǎo chéng, jǐn hái qí guān jué.
全义之败,少诚得帐中诸公书数百番,持以绐众曰:“朝廷公卿托全义破蔡日 掠将士妻女为婢媵。”以激怒其众,绝向顺意。少诚弱王师,移书于英秀求昭雪。 帝召大臣议,宰相贾耽曰:“五楼军退,而少诚卷甲不追,有自新路。”帝意稍挺, 少诚复固巢穴矣。然犹以宦者监诸道军。剑南韦皋上言,以为不如择重臣为统帅, 因荐浑瑊、贾耽,“陛下若重烦元老,更求其次,则臣请以锐士万人顺流趋荆、楚, 可以攘翦元憝。不然,因其请罪,特加原洗,罢两河诸军,亦其次也。使少诚祸盈 恶周,变生帐下,必其贼党,又当以官爵与之,则一少诚死,一少诚生,亦何足赖?” 帝遂赦少诚,尽还其官爵。
shùn zōng jí wèi, jìn tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì, jiǎn jiào sī kōng, xǐ fēng pú yáng jùn wáng. yuán hé sì nián sǐ, zèng sī tú, ér wú shǎo yáng dài zhī.
顺宗即位,进同中书门下平章事,检校司空,徙封濮阳郡王。元和四年死,赠 司徒,而吴少阳代之。
shǎo yáng zhě, cāng zhōu qīng chí rén. yǔ shǎo chéng tóng zài wèi bó jūn, xiāng yǒu shàn. shǎo chéng dé huái xī, duō chū jīn bó yāo zhī, yǎng yǐ wéi dì, shǔ yòu zhí, qīn jìn wú jiàn. shǎo yáng dù shǎo chéng cāi rěn, qiě wèi huò, qǐng wèi wài hàn, shǎo chéng nǎi biǎo wèi shēn zhōu cì shǐ. wèi zhì shàng kuān yì, jǔ jūn fù lài. shǎo chéng bìng jí, jiā nú chán yú xióng ér jiǎo zhào shǎo yáng zhì, shè fù shǐ, zǒng jūn shì, yú shì shā shǎo chéng zi yuán qìng, zì chēng liú hòu. xiàn zōng yǐ wáng chéng zōng fāng pàn, gù zhào suì wáng wèi jié dù shǐ, yǐ shǎo yáng lǐng liú hòu. jū sān nián, jìn bài jié dù shǐ.
少阳者,沧州清池人。与少诚同在魏博军,相友善。少诚得淮西,多出金帛邀 之,养以为弟,署右职,亲近无间。少阳度少诚猜忍,且畏祸,请为外捍,少诚乃 表为申州刺史。为治尚宽易,举军附赖。少诚病亟,家奴单于熊儿矫召少阳至,摄 副使,总军事,于是杀少诚子元庆,自称留后。宪宗以王承宗方叛,故诏遂王为节 度使,以少阳领留后。居三年,进拜节度使。
shǎo yáng bù lì yáo yì jí, suí rì fù liǎn yú rén. dì duō yuán zé, yì chù mǎ. shí shí lüè shòu zhōu chá shān, jié shāng jiǎ, zhāo sì fāng wáng mìng, yǐ shí qí jūn. bù kěn cháo, rán lǚ xiàn mù mǎ yǐ zì jiě, dì yì yīn shàn zhī.
少阳不立繇役籍,随日赋敛于人。地多原泽,益畜马。时时掠寿州茶山,劫商 贾,招四方亡命,以实其军。不肯朝,然屡献牧马以自解,帝亦因善之。
jiǔ nián sǐ, zi yuán jì nì bù fā sāng, yǐ bìng wén, wěi biǎo qǐng yuán jì zhǔ bīng. dì qiǎn tài yī wǎng shì, jí yáng yán shǎo yù, bù dé jiàn.
九年死,子元济匿不发丧,以病闻,伪表请元济主兵。帝遣太医往视,即阳言 少愈,不得见。
yuán jì zhě, qí zhǎng zǐ yě, shān shǒu yàn hàn, chuí yí, bí zhǎng liù cùn. shǐ shì, shì xié lǜ láng, shè cài zhōu cì shǐ. yǒu dǒng zhòng zhì zhě, shǎo chéng xù yě, yǒng hàn, jiǔ jiāng, shàn wèi bīng, yuán jì yǐ zhī, yīn shuō yuán jì, qǐng yǐ jīng bīng sān qiān yóu shòu zhī jiān dào qǔ yáng zhōu, dōng yuē lǐ shī dào yǐ zhōu shī xí rùn zhōu, jù zhī qiǎn qí bīng yǎn shāng dèng, qǔ yán shòu, jìn shǒu xiāng yáng, yǐ yáo dōng nán, zé jīng héng qián wū chuán yī shǐ kě dìng, wǔ lǐng fēi cháo tíng suǒ yǒu. yòu qǐng qīng bīng wǔ bǎi, zì è lǐng sān rì xí dōng dōu, zé tiān xià sāo dòng, kě yǐ héng xíng. yuán jì yóu yù bù néng yòng.
元济者,其长子也,山首燕颔,垂颐,鼻长六寸。始仕,试协律郎,摄蔡州刺 史。有董重质者,少诚婿也,勇悍,久将,善为兵,元济倚之,因说元济,请以精 兵三千由寿之间道取扬州,东约李师道以舟师袭润州,据之;遣奇兵掩商、邓,取 严绶,进守襄阳,以摇东南,则荆、衡、黔、巫传一矢可定,五岭非朝廷所有。又 请轻兵五百,自崿领三日袭东都,则天下骚动,可以横行。元济犹豫不能用。
xiān shì, qí shǔ sū zhào yáng yuán qīng hóu wéi qīng cháng quàn shǎo yáng rù cháo, huò yán qí yǒu yì zhì, yuán jì yì zhào, guī qí shī, ér qiú wéi qīng. dì yǐ èr rén zhě jiē sǐ, gù zèng wéi qīng bīng bù shàng shū, zhào shàng shū yòu pú yè. shí yuán qīng zòu shì zài cháng ān, jiàn zǎi xiàng lǐ jí fǔ, jù yán huái xī shì, qiě qǐng cài shǐ zài dào zhě, suí zài suǒ xì zhī. shǎo yáng sǐ sì shí rì, dì bù wéi chuò cháo, yì jiāng zēng shù yǐ xū biàn.
先是,其属苏兆、杨元卿、侯惟清尝劝少阳入朝,或言其有异志,元济缢兆, 归其尸,而囚惟清。帝以二人者皆死,故赠惟清兵部尚书,兆尚书右仆射。时元卿 奏事在长安,见宰相李吉甫,具言淮西事,且请蔡使在道者,随在所系之。少阳死 四十日,帝不为辍朝,易将增戍以须变。
huì chuán yán zhòng zhì shā yuán jì, zú qí jiā, jí fǔ yīn qǐng wèi shǎo yáng chuò cháo, qiǎn shǐ diào fù, zèng shàng shū yòu pú yè. ér yuán jì bù dé mìng, nǎi xī bīng sì chū, fén wǔ yáng jí yè, lüè xiāng chéng yáng dí. shí xǔ rǔ jū rén jiē cuàn fú zhēn mǎng jiān, piāo xì qiān yú lǐ, guān dōng dà kǒng. diào shǐ zhì, fú kè rù ér hái. nǎi zhào wū zhòng yìn jiān rǔ zhōu cì shǐ, yǐn jūn yā qí jìng, níng zhōu cì shǐ cáo huá wéi zhī fù, yǐ shù xiāng chéng lǐ guāng yán wèi zhōng wǔ jié dù shǐ, zǒng bīng lín tún xī shān nán dōng dào, zhào jié dù shǐ yán shòu wèi shēn guāng cài děng zhōu zhāo fǔ shǐ, yǐ zhōng rén cuī tán jùn jiān qí jūn. xià zhào duó yuán jì guān jué, qù zhū dào jìn tǎo. shí dà hàn, zhào jì xià, yǔ xuě fán sān rì. tián hóng zhèng hán hóng gè qiǎn zi lǜ bīng lì shòu guāng yán jūn. shòu tún cài xī bǐ, shī xiǎo shèng, bù shè bèi, wèi zéi xí, bài yú cí qiū, tuì bǎo táng zhōu. shòu zhōu cì shǐ líng hú tōng zhàn shù běi, zéi nǎi bá huò qiū, tú mǎ táng, tōng yīng chéng bù gǎn chū. zhào zuǒ jīn wú wèi dà jiàng jūn lǐ wén tōng xuān wèi, dù qí zhì, shǐ dài tōng.
会传言重质杀元济,族其家,吉甫因请为少阳辍朝,遣使吊赙,赠尚书右仆射。 而元济不得命,乃悉兵四出,焚舞阳及叶,掠襄城、阳翟。时许、汝居人皆窜伏榛 莽间,剽系千馀里,关东大恐。吊使至,弗克入而还。乃诏乌重胤兼汝州刺史,引 军压其境,宁州刺史曹华为之副,以戍襄城;李光颜为忠武节度使,总兵临屯;析 山南东道,诏节度使严绶为申、光、蔡等州招抚使,以中人崔潭峻监其军。下诏夺 元济官爵,趣诸道进讨。时大旱,诏既下,雨雪凡三日。田弘正、韩弘各遣子率兵 隶绶、光颜军。绶屯蔡西鄙,师小胜,不设备,为贼袭,败于慈丘,退保唐州。 寿州刺史令狐通战数北,贼乃拔霍丘,屠马塘,通婴城不敢出。诏左金吾卫大将军 李文通宣慰,度其至,使代通。
huì péi dù fǔ zhèng, zéi shǐ jù, ér yuán jì bù néng yǒu suǒ zhǐ shòu, zhū jiàng zhào chāng líng cháo jiāng dǒng zhòng zhì lǐ yòu lǐ xiàn wáng lǎn zhào yè wáng rén qīng děng yǐ pián yí rén zì wéi zhàn, kàng wáng shī, yǒu shǎo chéng shǎo yáng jiù fēng. ér lǐ shī dào kuì yán, chū rù níng líng yōng qiū jiān, hán hóng zhī ér bù kěn jìn. wén tōng yǐn bīng yǔ zéi jiāng wáng lǎn dǒng zhòng zhì zhàn shǐ cù gāng, guó lǎn shǒu. guāng yán yòu dà pò zéi yú shí qū, fù yǔ zhòng yìn hé jī zéi xiǎo yīn hé, bài zhī, yí qí tún qiàn. tiān zǐ zé shòu shī lǜ, gèng yǐ hán hóng jiān dū tǒng, zhuó gāo xiá yù táng dèng suí jié dù shǐ.
会裴度辅政,贼始惧,而元济不能有所指授,诸将赵昌、凌朝江、董重质、李 祐、李宪、王览、赵晔、王仁清等以便宜人自为战,抗王师,有少诚、少阳旧风。 而李师道馈盐,出入宁陵、雍丘间,韩弘知而不肯禁。文通引兵与贼将王览、董重 质战史蔟冈,馘览首。光颜又大破贼于时曲,复与重胤合击贼小溵河,败之,夷其 屯堑。天子责绶失律,更以韩弘兼都统,擢高霞寓唐、邓、随节度使。
shí yī nián, zhū jūn dà hé. guāng yán bì zhǎng hé wén tōng bài zéi yú gù shǐ, bá jīn áo shān xiá yù zhàn láng shān, zhǎn shǒu qiān yú jí, fén qí bì, cì tiě chéng. zéi wěi bēn, xiá yù qióng zhuī, fú fā, sǐ shāng lüè jǐn, tuì bǎo xīn xīng, zéi wéi zhī, jiān jūn lǐ yì chéng chí rù táng zhōu. yǐ jiù bīng zhì, wéi jiě, hái shǒu táng zhōu.
十一年,诸军大合。光颜壁掌河;文通败贼于固始,拔钅敖山;霞寓战郎山, 斩首千馀级,焚其壁,次铁城。贼伪奔,霞寓穷追,伏发,死伤略尽,退保新兴, 贼围之,监军李议诚驰入唐州。以救兵至,围解,还守唐州。
yuán jì yǐ xiá yù bài, bù zú yú, bìng bīng yǐ bèi chén. qí qiū, wén tōng yǐ bīng xián méi yè chū jiǔ nǚ yuán, tú bǎo bì sān shí suǒ, fēn bīng xī běi bìng ān yáng shān, pò tún luó shù bǎi rén, jiàng zhě wàn yú, zhí liǎng jiāng. guāng yán bài yǎn chéng bīng èr wàn, fú liù jiāng, fù yǔ zhòng yìn hé gōng líng yún zhà, bá zhī. dì nù zhū jūn wú dà gōng, zhào nèi cháng shì liáng shǒu qiān xuān wèi, yīn dū zhàn, fù zhào shū wǔ bǎi yǐ dài yǒu gōng, chì jīn bó mù sǐ shì. jìn bài guāng yán jiǎn jiào shàng shū zuǒ pú yè, zhòng yìn yòu pú yè, bù yù shǐ zhōng chéng, gōng wǔ yù shǐ dài fū. zhào zhǐ yuē shù, lì shǎng fá, zhū jiàng kǒng jù. biǎn xiá yù, yǐ yuán zī dài zhī. zī nuò bù néng jūn, gèng yǐ lǐ sù wèi táng dèng suí jié dù shǐ.
元济以霞寓败,不足虞,并兵以备陈。其秋,文通以兵衔枚夜出九女原,屠保 壁三十所,分兵西北并安阳山,破屯逻数百人,降者万馀,执两将。光颜败郾城兵 二万,俘六将,复与重胤合攻凌云栅,拔之。帝怒诸军无大功,诏内常侍梁守谦宣 慰,因督战,付诏书五百以待有功,斥金帛募死士。进拜光颜检校尚书左仆射,重 胤右仆射,布御史中丞,公武御史大夫。诏旨约束,厉赏罚,诸将恐惧。贬霞寓, 以袁滋代之。滋懦不能军,更以李诉为唐、邓、随节度使。
yuán jì shí jǐn, shì zú shí líng qiàn yú biē jiē jié, zhì zhuó cǎo gēn yǐ gěi zhě. mín kǔ jī, xiāng yǔ sì kuì, yuán jì yì sè qí shí, bù fù jìn, zhū jiàng zhēng nà zhī. dì shǐ qiáo zhì yǎn chéng wú fáng yú xíng yíng, yǐ suí xīn fù. sù yǐn bīng gōng qí xī, pò tún zhà shí yú suǒ, zhí dīng shì liáng wú xiù lín, jiē zéi piào jiàn zhě. zéi shuài zhāng bó liáng yǐ bīng sān wàn yǔ guāng yán zhàn yǎn chéng, dà bài. huò mǎ qiān pǐ jiǎ sān wàn shǒu, bó liáng bēn hái cài. cáo huá qǔ qīng líng chéng, duàn yǎn guī lù. zéi jiāng dèng huái jīn jù, jí sòng kuǎn, guāng yán shòu zhī. sù yòu xí pò lǎng shān, zhí shù jiāng liáng xī guǒ, píng wèn gǎng děng sān bì. yuán jì zhī zhòng shù kuì, ér wài shī xiù lín děng, yīn fèng biǎo qǐng shù shēn běi què xià, dì qiǎn shǐ zhě xǔ yǐ bù sǐ. yuán jì qǔ xíng yíng mǎ sān bǎi, dǒng zhòng zhì bù yǔ, gù bù guǒ jiàng. sù lüè xìng qiáo, dé shǒu jiāng lǐ yòu, bù shā, yǐn zhì zhàng xià jì yì, shǐ móu xí cài, zéi shì yì jǔ.
元济食尽,士卒食菱芡鱼鳖皆竭,至斫草根以给者。民苦饥,相与四溃,元济 亦啬其食,不复禁,诸将争纳之。帝始侨置郾城、吴房于行营,以绥新附。诉引兵 攻其西,破屯栅十馀所,执丁士良、吴秀琳,皆贼票健者。贼帅张伯良以兵三万与 光颜战郾城,大败。获马千匹、甲三万首,伯良奔还蔡。曹华取青陵城,断郾归路。 贼将邓怀金惧,即送款,光颜受之。诉又袭破朗山,执戍将梁希果,平汶港等三壁。 元济知众数溃,而外失秀琳等,因奉表请束身北阙下,帝遣使者许以不死。元济取 行营马三百,董重质不与,故不果降。诉略兴桥,得守将李祐,不杀,引至帐下计 议,始谋袭蔡,贼势益沮。
zì shǎo chéng dào yǒu cài sì shí nián, wáng shī wèi cháng fù chéng xià, yòu cháng bài hán quán yì yú dí, yǐ shì bīng jiāo wú suǒ dàn, nèi shì bēi jìn zhòng zǔ, gù hé tiān xià bīng gōng zhī, sān nián cái kè yī èr xiàn. dì jì zé bà xiá yù zī děng, zhū jiāng nǎi yòng mìng. zhào qǐ shā tuó xiāo qí jì shī, mìng péi dù wèi zhāng yì jié dù jiān shēn guāng cài sì miàn xíng yíng zhāo fǔ shǐ. liáng shǒu qiān yǔ zhū jiàng jì, xiān dù wèi zhì lì gōng, zhū jiàng jí zhàn, bù shèng. dù zhì, dà láo jiàng shì, jiē gǎn jī qǐng zhàn. jiān qiǎn shì rù cài, yuē yuán jì jiàng, wèi zuǒ yòu suǒ jié, bù dé jiàng. guāng yán měi zhàn guàn jūn, gù yuán jì xī zhòng kàng shí qū. yòu wèi sù móu yuē:" cài zhī shǒu zhě, shì rén pí zú ěr, jìn bīng jiē zài wài, ruò zhí dǎo xiàn hù, zéi chéng qín yǐ." sù rán zhī, yǐ jīng qí yè xí cài, kǎn yuán rù zhī, shù zhě bù zhī yě. zéi shì dǒng zhòng zhì bīng zài huí qū, bù yú shī zhī zhì, jí sù gōng nèi chéng, fáng zú shàng qiān yú jiē zhàn, yuán jì shǐ jīng, bèi jiǎ chéng chéng yǐ dài zhòng zhì. huì zhòng zàn jiàng sù, ér lǐ jìn chéng qǔ zéi kù bīng, jí gōng zhī. míng rì, shāo qí mén, mín xiāng shuài bào xīn zēng huǒ, wáng shī zòng shè, chéng shàng zú kě shí yě. jū èr rì, mén huài, zhí yuán jì, jǔ zú chuán zhī cháng ān. shēn guāng shù bīng shàng sān wàn, jiē jiàng.
自少诚盗有蔡四十年,王师未尝傅城下,又尝败韩全义、于頔,以是兵骄无所 惮,内恃陂浸重阻,故合天下兵攻之,三年才克一二县。帝既责罢霞寓、滋等,诸 将乃用命。诏起沙陀枭骑济师,命裴度为彰义节度兼申、光、蔡四面行营招抚使。 梁守谦与诸将计,先度未至立功,诸将亟战,不胜。度至,大劳将士,皆感激请战。 间遣士入蔡,约元济降,为左右所劫,不得降。光颜每战冠军,故元济悉众亢时曲。 祐为诉谋曰:“蔡之守者,市人疲卒耳,劲兵皆在外,若直捣县瓠,贼成禽矣。” 诉然之,以精骑夜袭蔡,坎垣入之,戍者不知也。贼恃董重质兵在洄曲,不虞师之 至,及诉攻内城,防卒尚千馀接战,元济始惊,被甲乘城以待重质。会重赞降诉, 而李进诚取贼库兵,即攻之。明日,烧其门,民相率抱薪增火,王师纵射,城上镞 可拾也。居二日,门坏,执元济,举族传之长安。申、光戍兵尚三万,皆降。
dì yù xīng ān mén shòu fú, qún chén chēng hè, yǐ yuán jì xiàn miào shè, xùn yú shì zhǎn zhī, nián èr shí wǔ. yè shī qí shǒu. qī shěn mò rù yè tíng, èr dì sān nán zǐ liú jiāng líng, jiē shā zhī. zhǎn qí shǔ guān liú xié shù zhào yè wáng rén qīng děng shí yú rén. dù hái, yǐ mǎ wèi liú hòu, é bài jié dù shǐ, xī yīn zhōu lì chén xǔ.
帝御兴安门受俘,群臣称贺,以元济献庙社,徇于市斩之,年二十五。夜失其 首。妻沈没入掖庭,二弟、三男子流江陵,皆杀之。斩其属官刘协庶、赵晔、王仁 清等十馀人。度还,以马〓为留后,俄拜节度使,析溵州隶陈许。
shǐ dù zhī chū, tài zǐ yòu shù zǐ hán yù wèi xíng jūn sī mǎ, dì měi dù gōng, jí mìng yù wèi píng huái xī bēi, qí wén yuē:
始度之出,太子右庶子韩愈为行军司马,帝美度功,即命愈为《平淮西碑》, 其文曰:
tiān yǐ táng kè xiào qí dé, shèng zǐ shén sūn, jì jì chéng chéng, yú qiān wàn nián, jìng jiè bù dài, quán fù suǒ fù, sì hǎi jiǔ zhōu, wǎng yǒu nèi wài, xī zhǔ xī chén. gāo zǔ tài zōng, jì chú jì zhì. gāo zōng zhōng ruì, xiū yǎng shēng xī. zhì yú xuán zōng, shòu bào shōu gōng, jí chì ér fēng, wù zhòng dì dà, niè yá qí jiān. sù zōng dài zōng, dé zǔ shùn kǎo, yǐ qín yǐ róng. dà tè shì qù, làng yǒu bù, xiāng chén jiāng chén, wén tián wǔ xī, xí shú jiàn wén, yǐ wéi dāng rán. ruì shèng wén wǔ huáng dì jì shòu qún chén cháo, nǎi kǎo tú shù gòng, yuē:" wū hū! tiān jì quán fù yǔ yǒu jiā, jīn chuán cì zài yǔ, yǔ bù néng shì shì, qí hé yǐ jiàn yú jiāo miào!" qún chén zhèn shè zǒu zhí. míng nián, píng shǔ. yòu míng nián, píng jiāng dōng. yòu míng nián, píng zé lù, suì dìng yì dìng, zhì wèi bó bèi wèi chán xiāng, wú bù cóng zhì. huáng dì yuē: " bù kě jiū wǔ, yǔ qí shǎo xī."
天以唐克肖其德,圣子神孙,继继承承,于千万年,敬戒不怠,全付所覆,四 海九州,罔有内外,悉主悉臣。高祖、太宗,既除既治。高宗、中、睿,休养生息。 至于玄宗,受报收功,极炽而丰,物众地大,孽牙其间。肃宗、代宗,德祖、顺考, 以勤以容。大慝适去,莨莠不〓,相臣将臣,文恬武嬉,习熟见闻,以为当然。睿 圣文武皇帝既受群臣朝,乃考图数贡,曰:“呜呼!天既全付予有家,今传次在予, 予不能事事,其何以见于郊庙!”群臣震慑走职。明年,平蜀。又明年,平江东。 又明年,平泽潞,遂定易定,致魏、博、贝、卫、澶、相,无不从志。皇帝曰: “不可究武,予其少息。”
jiǔ nián, cài jiāng sǐ, cài rén lì qí zi yuán jì yǐ qǐng, bù xǔ, suì shāo wǔ yáng, fàn yè xiāng chéng, yǐ dòng dōng dōu, fàng bīng sì jié. huáng dì lì wèn yú cháo, yī èr chén wài, jiē yuē:" cài shuài zhī bù tíng shòu, yú jīn wǔ shí nián, chuán sān xìng sì jiāng, qí shù běn jiān, bīng lì zú wán, bù yǔ tā děng. yīn fǔ ér yǒu, shùn qiě wú shì." dà guān yì jué chàng shēng, wàn kǒu hé fù, bìng wéi yī tán, láo bù kě pò. huáng dì yuē:" wéi tiān wéi zǔ zōng suǒ yǐ fù rèn yǔ zhě, shù qí zài cǐ, yǔ hé gǎn bù lì! kuàng yī èr chén tóng, bù wéi wú zhù." yuē:" guāng yán, rǔ wèi chén xǔ shuài, wéi shì hé dōng wèi bó hé yáng sān jūn zhī zài háng zhě, rǔ jiē jiāng zhī." yuē:" zhòng yìn, rǔ gù yǒu hé yáng huái, jīn yì yǐ rǔ, wéi shì shuò fāng yì chéng shǎn yì fèng xiáng fū yán níng qìng qī jūn zhī zài háng zhě, rǔ jiē jiāng zhī." yuē:" hóng, rǔ yǐ zú wàn èr qiān shǔ ér zi gōng wǔ wǎng tǎo zhī." yuē:" wén tōng, rǔ shǒu shòu, wéi shì xuān wǔ huái nán xuān shè zhè xī xú sì wǔ jūn zhī xíng yú shòu zhě, rǔ jiē jiāng zhī." yuē:" dào gǔ, rǔ qí guān chá è yuè." yuē:" sù, rǔ shuài táng dèng suí, gè yǐ qí bīng jìn zhàn." yuē:" dù, rǔ zhǎng yù shǐ, qí wǎng shì shī." yuē:" dù, wéi rǔ yǔ tóng, rǔ suì xiāng yǔ, yǐ shǎng fá yòng mìng bù yòng mìng." yuē:" hóng, rǔ qí yǐ jié dū tǒng zhū jūn." yuē:" shǒu qiān, rǔ chū rù zuǒ yòu, rǔ wéi jìn chén, qí wǎng fǔ shī." yuē:" dù, rǔ qí wǎng, yī fú yǐn shí yǔ shì, wú hán wú jī, yǐ jì jué shì, suì shēng cài rén. cì rǔ jié fǔ tōng tiān yù dài wèi zú sān bǎi. fán zī tíng chén, rǔ zé zì cóng, wéi qí xián néng, wú dàn dà lì. gēng shēn, yǔ qí lín mén sòng rǔ." yuē:" yù shǐ, yǔ mǐn shì dài fū zhàn shén kǔ, zì jīn yǐ wǎng, fēi jiāo miào sì, wú yòng lè."
九年,蔡将死,蔡人立其子元济以请,不许,遂烧舞阳,犯叶、襄城,以动东 都,放兵四劫。皇帝历问于朝,一二臣外,皆曰:“蔡帅之不廷授,于今五十年, 传三姓四将,其树本坚,兵利卒顽,不与它等。因抚而有,顺且无事。”大官臆决 唱声,万口和附,并为一谈,牢不可破。皇帝曰:“惟天惟祖宗所以付任予者,庶 其在此,予何敢不力!况一二臣同,不为无助。”曰:“光颜,汝为陈许帅,维是 河东、魏博、郃阳三军之在行者,汝皆将之。”曰:“重胤,汝故有河阳、怀,今 益以汝,维是朔方、义成、陕、益、凤翔、鄜延、宁庆七军之在行者,汝皆将之。” 曰:“弘,汝以卒万二千属而子公武往讨之。”曰:“文通,汝守寿,维是宣武、 淮南、宣歙、浙西、徐泗五军之行于寿者,汝皆将之。”曰:“道古,汝其观察鄂 岳。”曰:“诉,汝帅唐、邓、随,各以其兵进战。”曰:“度,汝长御史,其往 视师。”曰:“度,惟汝予同,汝遂相予,以赏罚用命不用命。”曰:“弘,汝其 以节都统诸军。”曰:“守谦,汝出入左右,汝惟近臣,其往抚师。”曰:“度, 汝其往,衣服饮食予士,无寒无饥,以既厥事,遂生蔡人。赐汝节斧、通天御带、 卫卒三百。凡兹廷臣,汝择自从,惟其贤能,无惮大吏。庚申,予其临门送汝。” 曰:“御史,予闵士大夫战甚苦,自今以往,非郊庙祀,无用乐。”
yán yìn wǔ hé gōng qí běi, dà zhàn shí liù, dé zhà chéng xiàn èr shí sān, jiàng rén zú sì wàn. dào gǔ gōng qí dōng nán, bā zhàn, jiàng wàn sān qiān, zài rù shēn, pò qí wài chéng. wén tōng zhàn qí dōng, shí yú yù, jiàng wàn sān qiān. sù rù qí xī, dé zéi jiāng, zhé shì bù shā, yòng qí cè, zhàn bǐ yǒu gōng. shí èr nián bā yuè, chéng xiàng dù zhì shī, dū tǒng hóng zé zhàn yì jí, yán yìn wǔ zhàn yì yòng mìng. yuán jì jǐn bìng qí zhòng huí qū yǐ bèi. shí yuè rén shēn, sù yòng suǒ de zéi jiāng, zì wén chéng yīn tiān dà xuě jí chí bǎi èr shí lǐ, yòng yè bàn dào cài, pò qí mén, qǔ yuán jì yǐ xiàn, jǐn dé qí shǔ rén zú. xīn sì, chéng xiàng dù rù cài, yǐ huáng dì mìng shè qí rén. huái xī píng, dà xiǎng jī gōng. shī hái zhī rì, yīn yǐ qí shí cì cài rén. fán cài zú sān wàn wǔ qiān, qí bù lè wèi bīng yuàn guī wèi nóng zhě shí jiǔ, xī zòng zhī. zhǎn yuán jì jīng shī.
颜、胤、武合攻其北,大战十六,得栅城县二十三,降人卒四万。道古攻其东 南,八战,降万三千,再入申,破其外城。文通战其东,十馀遇,降万三千。诉入 其西,得贼将,辄释不杀,用其策,战比有功。十二年八月,丞相度至师,都统弘 责战益急,颜、胤、武战益用命。元济尽并其众洄曲以备。十月壬申,诉用所得贼 将,自文城因天大雪疾驰百二十里,用夜半到蔡,破其门,取元济以献,尽得其属 人卒。辛巳,丞相度入蔡,以皇帝命赦其人。淮西平,大飨赍功。师还之日,因以 其食赐蔡人。凡蔡卒三万五千,其不乐为兵愿归为农者十九,悉纵之。斩元济京师。
cè gōng: hóng jiā shì zhōng sù wèi zuǒ pú yè, shuài shān nán dōng dào yán yìn jiē jiā sī kōng gōng wǔ yǐ sàn qí cháng shì shuài fū fāng dān yán dào gǔ jìn dài fū wén tōng jiā sàn qí cháng shì chéng xiàng dù cháo jīng shī, jìn fēng jìn guó gōng, jìn jiē jīn zǐ guāng lù dài fu, yǐ jiù guān xiāng ér yǐ qí fù wèi gōng bù shàng shū, lǐng cài rèn.
册功:弘加侍中;诉为左仆射,帅山南东道;颜、胤皆加司空;公武以散骑常 侍帅鄜、坊、丹、延;道古进大夫;文通加散骑常侍;丞相度朝京师,进封晋国公, 进阶金紫光禄大夫,以旧官相;而以其副〓为工部尚书,领蔡任。
jì hái zòu, qún chén qǐng jì shèng gōng, bèi zhī jīn shí. huáng dì yǐ mìng chén yù, yù zài bài qǐ shǒu ér xiàn wén yuē:
既还奏,群臣请纪圣功,被之金石。皇帝以命臣愈,愈再拜稽首而献文曰:
táng chéng tiān mìng, suì chén wàn fāng. shú jū jìn tǔ, xí dào yǐ kuáng? wǎng zài xuán zōng, chóng jí ér pǐ. hé běi hàn jiāo, hé nán fù qǐ. sì shèng bù yòu, lǚ xīng shī zhēng. yǒu bù néng kè, yì shù yǐ bīng. fū gēng bù shí, fù zhī bù shang. shū zhī yǐ chē, wèi zú cì liáng. wài duō shī cháo, kuàng bù yuè shòu. bǎi lì dài guān, shì wáng qí jiù. dì shí jì wèi, gù zhān zī jiē:" wéi rǔ wén wǔ, shú xù yǔ jiā?" jì zhǎn wú shǔ, xuán qǔ shān dōng. wèi jiāng shǒu yì, liù zhōu jiàng cóng. huái cài bù shùn, zì yǐ wéi qiáng. tí bīng jiào yán guàn, yù shì gù cháng. shǐ mìng tǎo zhī, suì lián jiān lín. yīn qiǎn cì kè, lái zéi xiāng chén. fāng zhàn wèi lì, nèi jīng jīng shī. qún gōng shàng yán:" mò ruò huì lái." dì wèi bù wén, yǔ shén wèi móu. jí xiāng tóng dé, yǐ qì tiān zhū. nǎi chì yán yìn, sù wǔ gǔ tōng:" xián tǒng yú hóng, gè zòu rǔ gōng." sān fāng fēn gōng, wǔ wàn qí shī. dà bīng běi chéng, jué shù bèi zhī. cháng bīng shí qū, jūn shì chǔn chǔn. jì jiǎn líng yún, cài zú dà jiǒng. shèng zhī shào líng, yǎn chéng lái jiàng. zì xià jí qiū, fù tún xiāng wàng. bīng dùn bù lì, gào gōng bù shí. dì āi zhēng fū, mìng xiāng wǎng lí. shì bǎo ér gē, mǎ téng yú cáo. shì zhī xīn chéng, zéi yù bài táo. jǐn chōu qí yǒu, jù yǐ fáng wǒ. xī shī yuè rù, dào wú liú zhě. é é cài chéng, qí jiāng qiān lǐ. jì rù ér yǒu, mò bù shùn qí. dì yǒu ēn yán, xiāng dù lái xuān: zhū zhǐ qí kuí, shì yú xià rén. cài zhī zú fū, tóu jiǎ hū wǔ. cài zhī fù nǚ, yíng mén xiào yǔ. cài rén gào jī, chuán sù wǎng bǔ. cài rén gào hán, cì yǐ zēng bù. shǐ shí cài rén, jìn bù wǎng lái. jīn xiāng cóng xì, lǐ mén yè kāi. shǐ shí cài rén, jìn zhàn tuì lù. jīn mián ér qǐ, zuǒ yòu zhōu. wèi zhī zé rén, yǐ shōu yú bèi. xuǎn lì cì niú, jiào ér bù shuì. cài rén yǒu yán:" shǐ mí bù zhī, jīn nǎi dà jué, xiū qián zhī wèi." cài rén yǒu yán:" tiān zǐ míng shèng, bù shùn zú zhū, shùn bǎo xìng mìng. rǔ bù wú xìn, shì cǐ cài fāng. shú wèi bù shùn, wǎng fǔ qí kēng. fán pàn yǒu shù, shēng shì xiāng yǐ. wú qiáng bù zhī, rǔ ruò xī shì? qí gào ér zhǎng, ér fù ér xiōng bēn zǒu lái jiē, tóng wǒ tài píng." huái cài wèi luàn, tiān zǐ fá zi. jì fá ér jī, tiān zǐ huó zhī. shǐ yì fá cài, qīng shì mò suí. jì fá sì nián, xiǎo dà bìng yí. bù shè bù yí, yóu tiān zǐ míng. fán cǐ cài gōng, wéi duàn nǎi chéng. jì dìng huái cài, sì yí bì lái. suì kāi míng táng, zuò yǐ zhì zhī.
唐承天命,遂臣万方。孰居近土,袭盗以狂?往在玄宗,崇极而圮。河北悍骄, 河南附起。四圣不宥,屡兴师征。有不能克,益戍以兵。夫耕不食,妇织不裳。输 之以车,为卒赐粮。外多失朝,旷不岳狩。百隶怠官,事亡其旧。帝时继位,顾瞻 咨嗟:“惟汝文武,孰恤予家?”既斩吴、蜀,旋取山东。魏将首义,六州降从。 淮蔡不顺,自以为强。提兵叫讠雚,欲事故常。始命讨之,遂连奸邻。阴遣刺客, 来贼相臣。方战未利,内惊京师。群公上言:“莫若惠来。”帝为不闻,与神为谋。 及相同德,以讫天诛。乃敕颜、胤,诉、武、古、通:“咸统于弘,各奏汝功。” 三方分攻,五万其师。大兵北乘,厥数倍之。尝兵时曲,军士蠢蠢。既翦凌云,蔡 卒大窘。胜之邵陵,郾城来降。自夏及秋,复屯相望。兵顿不励,告功不时。帝哀 征夫,命相往厘。士饱而歌,马腾于槽。试之新城,贼遇败逃。尽抽其有,聚以防 我。西师跃入,道无留者。頟頟蔡城,其疆千里。既入而有,莫不顺俟。帝有恩言, 相度来宣:诛止其魁,释于下人。蔡之卒夫,投甲呼舞。蔡之妇女,迎门笑语。蔡 人告饥,船粟往哺。蔡人告寒,赐以缯布。始时蔡人,禁不往来。今相从戏,里门 夜开。始时蔡人,进战退戮。今眠而起,左〓右粥。为之择人,以收馀惫。选吏赐 牛,教而不税。蔡人有言:“始迷不知,今乃大觉,羞前之为。”蔡人有言:“天 子明圣,不顺族诛,顺保性命。汝不吾信,视此蔡方。孰为不顺,往斧其吭。凡叛 有数,声势相倚。吾强不支,汝弱奚恃?其告而长,而父而兄;奔走来阶,同我太 平。”淮蔡为乱,天子伐子。既伐而饥,天子活之。始议伐蔡,卿士莫随。既伐四 年,小大并疑。不赦不疑,由天子明。凡此蔡功,惟断乃成。既定淮蔡,四夷毕来。 遂开明堂,坐以治之。
yù yǐ yuán jì zhī píng, yáo dù néng gù tiān zǐ yì, dé bù shè, gù zhū jiàng bù gǎn shǒu shǔ, zú qín zhī, duō guī dù gōng, ér sù tè yǐ rù cài gōng jū dì yī. sù qī, táng ān gōng zhǔ nǚ yě, chū rù jìn zhōng, sù yù wén bù shí. dì yì zhòng wǔ wǔ chén xīn, zhào zhuó qí wén, gèng mìng hàn lín xué shì duàn wén chāng wèi zhī.
愈以元济之平,繇度能固天子意,得不赦,故诸将不敢首鼠,卒禽之,多归度 功,而诉特以入蔡功居第一。诉妻,唐安公主女也,出入禁中,诉愈文不实。帝亦 重牾武臣心,诏斫其文,更命翰林学士段文昌为之。
lǐ yòu yǐ gōng qiān shén wǔ jiàng jūn, cì tián zhái mǐ sù. dì jī dǒng zhòng zhì jiào yuán jì luàn, yù zhū zhī, ér lǐ sù xiān xǔ bù sǐ, gù biǎn chūn zhōu sī hù cān jūn líng cháo jiāng pān zhōu sī hù cān jūn.
李祐以功迁神武将军,赐田宅米粟。帝迹董重质教元济乱,欲诛之,而李诉先 许不死,故贬春州司户参军;凌朝江潘州司户参军。
shì suì, shēn cài zhōu shǐ shū gòng wù, hù bù yǐ qí jiǔ bù zhì, qǐng yuán rì chén yú tíng.
是岁,申、蔡州始输贡物,户部以其久不至,请元日陈于廷。
yòu zì qìng zhī, hòu zhuó xià suí yín yòu jié dù shǐ, xǐ jīng yuán. tǎo lǐ tóng jié yě, gǎi cāng dé jǐng jié dù, lèi jiǎn jiào shàng shū zuǒ pú yè. zhòng zhì zhī biǎn, wèi jǐ, zhuǎn tài zǐ shǎo zhān shì, lì wǔ níng jūn, qiān zuǒ shén wǔ jiàng jūn, jī jīn bì yǔ gōng chén děng. zhuó lèi zuǒ yòu shén cè jiàn nán xī chuān xíng yíng jié dù shǐ, lì shuài xià suí yín yòu, xùn bīng yǒu fǎ, qiāng róng wèi fú. zhōng yòu lóng wǔ tǒng jūn, zèng shàng shū yòu pú yè.
祐字庆之,后擢夏、绥、银、宥节度使,徙泾原。讨李同捷也,改沧德景节度, 累检校尚书左仆射。重质之贬,未几,转太子少詹事,隶武宁军,迁左神武将军, 赍金币与功臣等。擢累左右神策剑南西川行营节度使,历帅夏、绥、银、宥,训兵 有法,羌、戎畏服。终右龙武统军,赠尚书右仆射。
liú wù, qí zǔ zhèng chén, píng lú jūn jié dù shǐ, xí fàn yáng bù kè, sǐ. shū fù quán liàng, jié dù xuān wǔ, qì qí gǎn yì, shǔ yá jiāng, yǐ zuì bēn lù zhōu. wáng qián xiū fù shǔ wèi jiāng, bèi bìng qù, hái dōng dōu, quán liàng jī mín qián shù bǎi wàn zài yān, wù pò téng yòng zhī. cóng è shào nián shā rén tú gǒu, háo hèng fàn fǎ, xì hé nán yù, liú shǒu wéi xià qīng dài miǎn. lǐ shī gǔ hòu bì yíng zhī, shǐ wèi shén zhī, hòu cóng jī qiú, xuān rán chí tū, zhuàng shī gǔ mǎ pū, shī gǔ huì, jiāng zhǎn zhī, wù shèng qì yǐ yǔ chù shī gǔ, bù xin xí, shī gǔ qí qí cái, lìng jiāng hòu jūn, qī yǐ cóng wèi, lì yá mén yòu zhí. shī dào yǐ jūn yòng qū, lǜ gǔ rén qián wèi zhù, mìng wù dū zhī. wù dú kuān jiǎ, rén jiē guī lài. shī dào bèi tǎo, shǐ jiāng bīng tún cáo, fǎ yī ér xìn, shì zú lè wèi yòng, jūn zhōng diāo dǒu bù míng.
刘悟,其祖正臣,平卢军节度使,袭范阳不克,死。叔父全谅,节度宣武,器 其敢毅,署牙将,以罪奔潞州。王虔休复署为将,被病去,还东都,全谅积缗钱数 百万在焉,悟破滕〓用之。从恶少年杀人屠狗,豪横犯法,系河南狱,留守韦夏卿 贷免。李师古厚币迎之,始未甚知,后从击球,轩然驰突,撞师古马仆,师古恚, 将斩之,悟盛气以语触师古,不忄習,师古奇其才,令将后军,妻以从媦,历牙门 右职。师道以军用屈,率贾人钱为助,命悟督之。悟独宽假,人皆归赖。师道被讨, 使将兵屯曹,法一而信,士卒乐为用,军中刁斗不鸣。
tián hóng zhèng bīng tún yáng gǔ, wù xǐ yíng tán zhào, wèi shī yú hé qǔ lú xiàn, bì ā jǐng, chéng zhōng fēi yǔ yǐ wèi féng lì shè yǔ wù dāng wèi shuài. shī dào nèi yí, shù zhào wù jì shì, wù yuē:" jīn yǔ wèi rú jué lì zhě, shì yǐ jiāo, xiān tuì zhě fù. wù hái, wèi zhǒng báo chéng xià yǐ." zuǒ yòu jiàn yuē:" bīng chéng bài wèi kě zhī, shā dà jiàng, shú kěn wèi yòng?" shī dào rán zhī. huò yán wù qiě luàn, bù rú sù qù, shī dào qiǎn shǐ liǎng bèi lái zé zhàn, mì yǔ qí fù zhāng xiān shǐ zhǎn wù. shǐ zhě yǔ xiān píng yǔ yí shí, wù yí zhī, xiān yǐ qíng gào, wù nǎi zhǎn shǐ zhě, zhào zhū jiàng yì yuē:" wèi bó bīng qiáng, chū zé bài, bù chū zé sǐ. qiě tiān zǐ suǒ zhū, sī kōng ér yǐ. wú shǔ wèi qū pò jiù sǐ dì, shú ruò hái bīng qǔ yùn lì dà gōng, zhuǎn wēi wáng wèi fù guì hū?" zhòng jiē wěi wěi, ér bié jiāng zhào chuí jí jǔ qí xíng, wù yīn shā zhī, bìng shā suǒ è sān shí rén, shī zhàng qián, zhòng wèi fú. xià lìng yuē:" rù yùn, rén shǎng qián shí wàn, tīng fù sī yuàn, cái chù zì qǔ zhī, wéi wán jūn tǎng, wéi zhě zhǎn." yīn qiǎn bào hóng zhèng, shǐ jìn bīng tán zhào. wù yè bàn báo xī mén, lí míng qǐ ér rù, shā shī dào bìng dà jiàng wèi xǐ děng shù shí rén. jí bài wù yì chéng jié dù shǐ, fēng péng chéng jùn wáng, shí fēng hù wǔ bǎi.
田弘正兵屯阳谷,悟徙营潭赵,魏师逾河取卢县,壁阿井,城中飞语以谓冯利 涉与悟当为帅。师道内疑,数召悟计事,悟曰:“今与魏如角力者,势已交,先退 者负。悟还,魏踵薄城下矣。”左右谏曰:“兵成败未可知,杀大将,孰肯为用?” 师道然之。或言悟且乱,不如速去,师道遣使两辈来责战,密语其副张暹使斩悟。 使者与暹屏语移时,悟疑之,暹以情告,悟乃斩使者,召诸将议曰:“魏博兵强, 出则败,不出则死。且天子所诛,司空而已。吾属为驱迫就死地,孰若还兵取郓立 大功,转危亡为富贵乎?”众皆唯唯,而别将赵垂棘沮其行,悟因杀之,并杀所恶 三十人,尸帐前,众畏伏。下令曰:“入郓,人赏钱十万,听复私怨,财畜恣取之, 唯完军帑,违者斩。”因遣报弘正,使进兵潭赵。悟夜半薄西门,黎明启而入,杀 师道并大将魏铣等数十人。即拜悟义成节度使,封彭城郡王,实封户五百。
yuán hé shí wǔ nián lái zhāo, jìn jiǎn jiào bīng bù shàng shū. mù zōng lì, xǐ zhāo yì jūn. zhū kè róng luàn, yì zhě jiǎ wēi míng yǐ yàn qí luàn, yí shǒu lú lóng. zhì xíng zhōu, huì wáng tíng còu zhī biàn, bù dé rù, hái tún. jìn jiān yōu zhèn zhāo tǎo shǐ, zhì xíng zhōu. wéi lín chéng, guān wàng jiǔ bù bá, yǔ jiān jūn liú chéng xié bù yè, zhòng rǔ wù, zòng qí xià luàn fǎ, wù bù kān qí rěn. chéng xié yǔ dōu jiāng zhāng wèn móu fù wù sòng jīng shī, yǐ wèn dài jié dù shì. wù zhī zhī, yǐ bīng wéi jiān jūn, shā xiǎo shǐ. qí shǔ jiǎ zhí yán zhì zé wù yuē:" lǐ sī kōng sǐ yǒu zhī, shǐ gōng suǒ wéi zhì cǐ, jūn zhōng jiàng fù yǒu rú gōng zhě yǐ!" wù jù xiè yuē:" wú bù yù wén lǐ sī kōng zì, shǎo xuǎn dāng dìng." jí zǒng bīng tuì, nì chéng xié qiú zhī. dì zhòng wéi qí xīn, biǎn chéng xié, rán wù zì shì pō zhuān sì, shàng shū yán duō bù gōng. tiān xià fù zuì wáng mìng zhě duō guī zhī, qiáng liè qí yuān. lěi jìn jiǎn jiào sī tú tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì.
元和十五年来朝,进检校兵部尚书。穆宗立,徙昭义军。硃克融乱,议者假威 名以厌其乱,移守卢龙。至邢州,会王廷凑之变,不得入,还屯。进兼幽、镇招讨 使,治邢州。围临城,观望久不拔,与监军刘承偕不叶,众辱悟,纵其下乱法,悟 不堪其忍。承偕与都将张问谋缚悟送京师,以问代节度事。悟知之,以兵围监军, 杀小使。其属贾直言质责悟曰:“李司空死有知,使公所为至此,军中将复有如公 者矣!”悟遽谢曰:“吾不欲闻李司空字,少选当定。”即捴兵退,匿承偕囚之。 帝重违其心,贬承偕,然悟自是颇专肆,上书言多不恭。天下负罪亡命者多归之, 强列其冤。累进检校司徒、同中书门下平章事。
bǎo lì chū, wū zhě wàng yán shī dào yǐ bīng tún liú lí bēi, wù huáng kǒng, mìng dǎo jì, jù qiān rén shàn, zì wǎng qiú āi. jiāng yì yī, ǒu xuè shù dòu, zú, zèng tài wèi. biǎo qí zi cóng jiàn sì.
宝历初,巫者妄言师道以兵屯镏璃陂,悟惶恐,命祷祭,具千人膳,自往求哀。 将易衣,呕血数斗,卒,赠太尉。表其子从谏嗣。
cóng jiàn, mǔ wēi jiàn, shǎo jiǎo kuài. shī dào shí, shǐ wù chū tún, shǔ cóng jiàn mén xià bié zòu. cóng jiàn yǔ shī dào zhū nú rì xì bó jiāo tōng, jù zhī qí yīn mì shì, xī shū yú wù, gù wù dé lì gōng. wù zú, cóng jiàn zhī liú hòu, chí jīn bì lù dāng quán zhě. cháo yì wèi shàng dǎng nèi zhèn, yǔ hé shuò yì, bù kě xǔ. zuǒ pú yè lǐ jiàng zòu yán:" wù nì sǐ, zhòng bù bì tóng luàn, cóng jiàn wēi huì wèi zhe, ruò zhào bǐ zhèn dà jiàng lǐng jié dù, chí rù jūn, zé qí wèi bèi, shǐ jūn qíng yǒu shǔ, móu zì qū yǐ. yǒu rú jù mìng, sān zhōu shì nán dú cún, shù yuè kě fù." shí lǐ féng jí wáng shǒu chéng nà qí lù, shù wèi qǐng, jìng zōng nǎi yǐ jìn wáng wèi jié dù dà shǐ, zhào cóng jiàn zhǔ liú shì, qǐ jiāng zuò jiān zhǔ bù, jiǎn jiào zuǒ sàn qí cháng shì. jìn wáng dì suǒ ài, cóng jiàn kuì xiàn xiāng wàng, wèi jǐ, bài jié dù shǐ. dà hé chū, lǐ tīng bài guǎn táo, zǒu qiǎn kǒu, cóng jiàn yǐn tiě qí huáng tóu láng jiù zhī, tīng miǎn. jìn jiǎn jiào shàng shū zuǒ pú yè, bài sī kōng, fēng pèi guó gōng.
从谏,母微贱,少狡狯。师道时,使悟出屯,署从谏门下别奏。从谏与师道诸 奴日戏博交通,具知其阴密事,悉疏于悟,故悟得立功。悟卒,从谏知留后,持金 币赂当权者。朝议谓上党内镇,与河朔异,不可许。左仆射李绛奏言:“悟匿死, 众不必同乱,从谏威惠未著,若诏比镇大将领节度,驰入军,笮其未备,使军情有 属,谋自屈矣。有如拒命,三州势难独存,数月可覆。”时李逢吉、王守澄纳其赂, 数为请,敬宗乃以晋王为节度大使,诏从谏主留事,起将作监主簿,检校左散骑常 侍。晋王帝所爱,从谏馈献相望,未几,拜节度使。大和初,李听败馆陶,走浅口, 从谏引铁骑黄头郎救之,听免。进检校尚书左仆射,拜司空,封沛国公。
zhāo yì zì wù shí zhì xíng zhōu, ér rén sī shàng dǎng, cóng jiàn hái zhì lù. wù kē rǎo, cóng jiàn kuān hòu, gù xià yì fù. fāng nián zhuàng, sī lì gōng. liù nián, qǐng rù cháo, wén zōng dài yù jiā děng. míng nián, hái fān, jìn tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì. gōng qīng duō tuō yǐ sī, yòu jiàn shì bǐng bù yī, suì xīn qīng cháo tíng, yǒu jiāo sè. lǐ xùn yuē cóng jiàn zhū zhèng zhù, jí gān lù shì, zǎi xiàng jiē yí zú, chuán yán sǐ fēi qí zuì. cóng jiàn bù píng, sān shàng shū qǐng wáng yá děng zuì, jī qiè zhòng rén. shí huàn shù dé zhì, tiān zǐ ruò, zhèng tán lǐ shí xīn zhí zhèng, jí qí lùn zhí yǐ lì quán gāng, zhōng rén dàn ér yuàn zhī. yòu hé zòu xiāo běn fēi tài hòu dì. chóu shì liáng jī nù, chàng yán cóng jiàn zhì kuī sì. cóng jiàn yì wàng yán qīng jūn cè, yīn yǔ cháo tíng cāi èr. wǔ zōng lì, jiān tài zǐ tài shī. xìng shē chǐ, shì jū shì yú mǎ. wú yuǎn lüè, shàn mào yì zhī suàn. xǐ zhǎng zǐ dào rù lù, suì què mǎ zhēng shāng rén, yòu áo yán, huò tóng tiě, shōu mín shí wàn. gǔ rén zi xiàn kǒu mǎ jīn bì, jí shǔ yá jiāng, shǐ xíng jiǎ zhōu xiàn, suǒ zài bào héng dá tān, zé zi dài qián, lì bù yīng mìng, jí sù yú cóng jiàn. yù lùn zòu, huò qiǎn kè yóu cì, gù tiān xià yuàn nù. cóng jiàn chù mǎ gāo jiǔ chǐ, xiàn zhī dì, dì bù nà, yí shì liáng suǒ jǔ, nù shā mǎ, yì bù píng. yòu wén shì liáng chǒng fāng wò, yù yōu huò, yù zì rù cháo, kǒng bù tuō huò, yīn bèi bìng, zú, nián sì shí yī, zèng tài fù.
昭义自悟时治邢州,而人思上党,从谏还治潞。悟苛扰,从谏宽厚,故下益附。 方年壮,思立功。六年,请入朝,文宗待遇加等。明年,还籓,进同中书门下平章 事。公卿多托以私,又见事柄不一,遂心轻朝廷,有骄色。李训约从谏诛郑注,及 甘露事,宰相皆夷族,传言死非其罪。从谏不平,三上书请王涯等罪,讥切中人。 时宦竖得志,天子弱,郑覃、李石新执政,藉其论执以立权纲,中人惮而怨之。又 劾奏萧本非太后弟。仇士良积怒,倡言从谏志窥伺。从谏亦妄言清君侧,因与朝廷 猜贰。武宗立,兼太子太师。性奢侈,饰居室舆马。无远略,善贸易之算。徙长子 道入潞,岁榷马征商人,又熬盐,货铜铁,收缗十万。贾人子献口马金币,即署牙 将,使行贾州县,所在暴横沓贪,责子贷钱,吏不应命,即诉于从谏。欲论奏,或 遣客游刺,故天下怨怒。从谏畜马高九尺,献之帝,帝不纳,疑士良所沮,怒杀马, 益不平。又闻士良宠方渥,愈忧惑,欲自入朝,恐不脱祸,因被病,卒,年四十一, 赠太傅。
chū, dà jiàng lǐ wàn jiāng zhě, běn tuì hún bù, lǐ bào yù sòng huí hé, dào tài yuán, jǔ zhàng cóng zhì lù zhōu, mù jīn liáng sì, dì měi shuǐ cǎo, mǎ rú yā ér jiàn, shì suǒ wèi jīn liáng zhǒng zhě, suì rù mǎ jià shù bǎi wàn. zǐ dì yīn yà lì jūn zhě sì shí bā rén, cóng jiàn xǐ shān dōng, jù qí zhòng qiān qiě shēng biàn, ér zǐ dì yì háo zòng, shǎo cóng jiàn, bù shèn lǐ, yīn wū qí pàn, yí sān zú, fán sān bǎi yú jiā. jī qiè yǒu wēi guò, zhé shā zhī. rén jiē zhī qí jiāng wáng.
初,大将李万江者,本退浑部,李抱玉送回纥,道太原,举帐从至潞州,牧津 梁寺,地美水草,马如鸭而健,世所谓津梁种者,岁入马价数百万。子弟姻娅隶军 者四十八人,从谏徙山东,惧其重迁且生变,而子弟亦豪纵,少从谏,不甚礼,因 诬其叛,夷三族,凡三百馀家。姬妾有微过,辄杀之。人皆知其将亡。
cóng zǐ zhěn, fù cóng sù shì yòu xiāo wèi jiāng jūn. cóng jiàn yǐ wéi sì, bìng shén, yǔ qī péi móu, lìng zhǔ jūn shì, zhì dà jiàng wáng xié guō yì liú wǔ dé liú shǒu yì děng zuǒ zhěn. mì bù fā sāng, xié móu qiǎn jiàng jiāng cén qǐng yī yú cháo. zhōng rén yǔ yī zhì, shí cóng jiàn sǐ yǐ zài xún, zhěn yuē:" gōng kùn gé bù rèn shòu zhào, zhěn qǐng dài bài." zhōng rén yuē: " wò ér shì kě yě." cí yǐ mǔ fū rén shì, bù kě píng. zhōng rén yù zhí rù, wǔ dé děng hù zhī, zhōng rén kǒng yǒu biàn, qū chū, kuàng kuì bǎi wàn. hòu shǐ zhě jì wǎng, wèi zhī cóng jiàn yǐ sǐ zhě, wèi zhì shù shě, zhòng jù, wǔ dé yǔ jiāng dǒng kě wǔ chū bīng wàn rén yíng láo, zhì yá mén, bù dé qián. zhū jiàng nǎi yì jiān jūn cuī shì kāng yāo shuō, qǐng rú hé shuò gù shì. shì kāng nuò, bù gǎn jù, nǎi zhì sàng cì, fú chū zhěn, wèi guǒ jīn, yuē:" wú gèng yù shā chì shǐ." zhū jiàng hōng rán xiào, suì chū jiàn sān jūn.
从子稹,父从素仕右骁卫将军。从谏以为嗣,病甚,与妻裴谋,令主军事,置 大将王协、郭谊、刘武德、刘守义等佐稹。秘不发丧,协谋遣将姜岑请医于朝。中 人与医至,时从谏死已再旬,稹曰:“公困革不任受诏,稹请代拜。”中人曰: “卧而视可也。”辞以母夫人侍,不可屏。中人欲直入,武德等户之,中人恐有变, 趋出,贶馈百万。后使者继往,为知从谏已死者,未至数舍,众惧,武德与将董可 武出兵万人迎劳,至牙门,不得前。诸将乃诣监军崔士康邀说,请如河朔故事。士 康懦,不敢拒,乃至丧次,扶出稹,为裹〓巾,曰:“毋更欲杀敕使。”诸将哄然 笑,遂出见三军。
dì nù qián shǐ zhě bù rù, zhé lì gōng líng zhěn suǒ qiǎn jiāng cén liáng shū wén liáng shū míng sān bèi, jiē zhàng sǐ jīng zhào fǔ. zhào cóng sù shū chì zhěn hù sàng hái dōng dōu, zhěn bù fèng zhào. zhào qún chén yì, lǐ dé yù jiàn yán:" zhěn suǒ shì zhě, hé shuò ěr. ruò qiǎn dà chén yù shàng zhǐ, chū shān dōng bīng, pò zhī bì yǐ." yǒu zhào duó cóng jiàn zhěn guān, chì zhū jūn jìn tǎo.
帝怒前使者不入,谪隶恭陵;稹所遣姜岑、梁叔文、梁叔明三辈,皆杖死京兆 府。诏从素书敕稹护丧还东都,稹不奉诏。诏群臣议,李德裕建言:“稹所恃者, 河朔耳。若遣大臣谕上旨,出山东兵,破之必矣。”有诏夺从谏、稹官,敕诸军进 讨。
yú shì hé yáng wáng mào yuán yǐ bīng tún wàn shàn hé dōng liú miǎn shǒu áng chē guān, bì yú shè wèi bó hé hóng jìng zhà féi xiāng, qīn píng ēn chéng dé wáng yuán kuí cì lín míng, lüè rèn yáo shān xiàng chéng hé zhōng chén yí xíng yíng jì chéng, qīn jì shì. mào yuán bié qiǎn jiàng yíng tiān jǐng guān, wèi zéi jiāng xuē mào qīng suǒ pò, zhí sì jiāng, huǒ shí qī zhà. zhāng jù jìn gōng wàn shàn, bù néng xià. mào yuán yù zǒu, huì rì mù, zéi zì kuì qù. zhào zhōng wǔ wáng zǎi yǐ běn jūn rù huái zé xíng yíng, chén xǔ shì piào wǔ, zéi zhòng sù dàn wèi. ér mào qīng fù zhàn shèng, jì hòu shǎng. huò yán:" qí bīng fàn wáng lüè shēn, cháo tíng qiě nù, jié yì bù kě zhì." zhěn rán zhī, gù mào qīng dà wàng, nǎi yǔ zǎi tōng, jí wěi tiǎo zhàn, jí běi, wěi tiān jǐng guān qù, zuǒ yòu qī yíng jiē kuì. mào qīng bēn zé zhōu, shǐ dié yán yú zǎi yuē:" zé kě qǔ, wú yīng yú nèi." zǎi yí bù jìn, shī qī, mào qīng è wàn chàng hèn. zhěn wén qí èr, zhào zhū zhī. zǎi jìn pò liú gōng zhí, bá líng chuān. liú miǎn yòu qǔ shí huì guān. lǐ shí dài miǎn lǐng hé dōng, zhěn yīn shí xiōng míng zhōu cì shǐ tián yí shū qǐ xiáng, shí yǐ wén, yòu shí yí cuī jié biǎo qǐng nà zhī, dì nù, chì jié dèng chéng lìng, zhào gǎn yán bà bīng zhě lù zéi jìng. shàng lìng shí dá shū xǔ zhěn miàn fù, shí chí wǎng shòu zhī, zhěn bù chū. é ér tài yuán jiāng yáng biàn zhú lǐ shí, yǔ zhěn lián hé, zhěn zhū jiàng jiàn yì:" wǒ qiú chéng xí, bǐ pàn zú, ruò yǔ zhī, shì yǔ fǎn zhě." xiè qí shǐ sòng jīng shī, shǐ kāng liáng quán tún gǔ yāo lǐng, bài tài yuán bīng, shēng qín zú qī bǎi. dì yóu bù shè.
于是河阳王茂元以兵屯万善;河东刘沔守昂车关,壁榆社;魏博何弘敬栅肥乡, 侵平恩;成德王元逵次临洺,略任、尧山、向城;河中陈夷行营冀城,侵冀氏。茂 元别遣将营天井关,为贼将薛茂卿所破,执四将,火十七栅。张巨进攻万善,不能 下。茂元欲走,会日暮,贼自溃去。诏忠武王宰以本军入怀泽行营,陈许士票武, 贼众素惮畏。而茂卿负战胜,冀厚赏。或言:“其兵犯王略深,朝廷且怒,节益不 可至。”稹然之,故茂卿大望,乃与宰通,即伪挑战,亟北,委天井关去,左右七 营皆溃。茂卿奔泽州,使谍言于宰曰:“泽可取,吾应于内。”宰疑不进,失期, 茂卿扼腕怅恨。稹闻其贰,召诛之。宰进破刘公直,拔陵川。刘沔又取石会关。李 石代沔领河东,稹因石兄洺州刺史恬移书乞降,石以闻,右拾遗崔碣表请纳之,帝 怒,斥碣邓城令,诏敢言罢兵者戮贼境。上令石答书许稹面缚,石驰往受之,稹不 出。俄而太原将杨弁逐李石,与稹连和,稹诸将建议:“我求承袭,彼叛卒,若与 之,是与反者。”械其使送京师,使康良佺屯鼓腰岭,败太原兵,生禽卒七百。帝 犹不赦。
shǐ, cóng jiàn jiāng sǐ, mìng zhěn wú chī rǔ qún nú, gù lǐ shì guì děng yǔ wáng xié yóu yòng shì, shì zhàn, yǒu gōng bù shǎng, xià wú dòu zhì. fǔ zhōng cái huò shàng shān jī, ér xié qǐng shuì shāng rén, shǐ liú xī děng fèn chū jiǎn shí, ér xī bìng qí mín yuè qí zī, shí qǔ èr, bǎi xìng shǐ yuàn. cóng jiàn qī dì péi wèn shǒu xíng zhōu, yǒu mù bīng wǔ bǎi, hào" yè fēi jiàng", duō háo xìng zi, qí jiā yǐ shū zī bù shí, wèi xī suǒ qiú. wèn yǐ wéi yán, xī dà nù, wèn yīn shā xī, yǔ cì shǐ cuī gǔ zhǎn dà jiàng, zì guī chéng dé jūn. wáng zhāo shǒu míng zhōu, gěi shì bù yī duān, zhěn xí dài suì bǐng. zhāo wèi zhòng yuē:" kù wù shàng duō, yù fā yǐ wéi shǎng, kě hū?" shì jiē xǐ. xī suǒ yǒu gěi zhī, sòng kuǎn wèi bó jūn. cí zhōu jiāng gāo yù yáo shān jiāng wèi yuán tán děng yǐ cì jiàng chéng dé, yuán kuí yǐ jiǔ wèi zéi shǒu, shā zhī.
始,从谏将死,命稹无笞辱群奴,故李士贵等与王协尤用事,士战,有功不赏, 下无斗志。府中财货尚山积,而协请税商人,使刘溪等分出检实,而溪并齐民阅其 赀,十取二,百姓始怨。从谏妻弟裴问守邢州,有募兵五百,号“夜飞将”,多豪 姓子,其家以输赀不时,为溪所囚。问以为言,溪大怒,问因杀溪,与刺史崔嘏斩 大将,自归成德军。王钊守洺州,给士〓布一端,稹檄代岁禀。钊谓众曰:“库物 尚多,欲发以为赏,可乎?”士皆喜。悉所有给之,送款魏博军。慈州将高玉、 尧山将魏元谈等以次降成德,元逵以久为贼守,杀之。
zhěn wén sān zhōu jiàng, dà jù. dà jiàng guō yì yǔ wáng xié shǐ yì tú zhěn, shǐ dǒng kě wǔ yòu zhěn zhì běi dì, zhì jiǔ, yǐn hān, jí zhǎn shǒu, xī qǔ cóng jiàn zi zài qiǎng bǎo zhě èr shí yú, bìng cóng zǐ jī kuāng zhōu děng shā zhī. zhū zhāng gǔ zhāng yán chén yáng tíng lǐ zhòng jīng wáng wò wáng yǔ hán mào zhāng mào shí jiǎ xiáng guō tái zhēn gē shí yī zú, yí zhī, jūn zhōng sù bù fù zhě jiē shā. hán zhěn shǒu sòng wáng zǎi, xiàn jīng shī, gào miào shè, dì yù xīng ān mén shòu zhī. liú gōng zhí yì jiàng yú zǎi.
稹闻三州降,大惧。大将郭谊与王协始议图稹,使董可武诱稹至北第,置酒, 饮酣,即斩首,悉取从谏子在襁褓者二十馀,并从子积、匡周等杀之。诛张谷、张 沿、陈扬庭、李仲京、王渥、王羽、韩茂章、茂实、贾庠、郭台、甄戈十一族,夷 之,军中素不附者皆杀。函稹首送王宰,献京师,告庙社,帝御兴安门受之。刘公 直亦降于宰。
shí xióng yǐ bīng shǒu jìng, jūn dà lüè, yì yí shū zé zhī, xióng xián nù. zhěn zhī sǐ, yì chì cóng jiàn qī fú jiā shì, shōu qí zī sī yú jǐ, jiàn dà jiù, rì wàng jīng jié. zǎi xiàng dé yù jiàn yán:" zhěn yōng xià, luàn yáo yì shǐ, jí jūn qióng cù, nǎi tú zhěn yāo róng, bù zhū wú yǐ chéng jiān chén. jí bīng zài jìng, yí xī qǔ nì dǎng sòng jīng shī, lùn rú fǎ." xiān shì yǒu kuáng rén hū yú lù shì yuē:" shí xióng qī qiān rén zhì yǐ!" cóng jiàn bǔ zhū zhī, nǎi qǐng zhào xióng lǜ bīng rú shù yǐ rù. xióng zhì lù, fù yì jí wáng xié liú gōng zhí ān quán qìng lǐ dào dé lǐ zuǒ yáo liú wǔ dé dǒng kě wǔ děng sòng jīng shī, bìng shū sǐ. zhàng cuī shì kāng shā zhī. bái wéi xìn zhě, lù xiāo jiāng, shù yǔ xióng zhàn, jù bù gǎn jiàng, zì wǔ xiāng shā dōu jiāng kāng liáng quán, yù jiàng lú jūn xióng qiǎn rén zhào jiàng, wéi xìn shā zhī, zú jiàng jūn. yǒu zhào" cóng jiàn qiě sǐ, nǎi shǔ zhěn jūn shì, yí pōu guān bào shī yú shì sān rì." xióng fā shì, miàn rú shēng, yī mù shàng kāi, xióng sān zhǎn zhī, chóu rén tī qí gǔ jǐ jǐn.
石雄以兵守境,军大掠,谊移书责之,雄衔怒。稹之死,谊斥从谏妻伏夹室, 收其赀私于己,建大厩,日望旌节。宰相德裕建言:“稹庸下,乱繇谊始,及军穷 蹙,乃图稹邀荣,不诛无以惩奸臣。及兵在境,宜悉取逆党送京师,论如法。”先 是有狂人呼于潞市曰:“石雄七千人至矣!”从谏捕诛之,乃请诏雄率兵如数以入。 雄至潞,缚谊及王协、刘公直、安全庆、李道德、李佐尧、刘武德、董可武等送京 师,并殊死。杖崔士康杀之。白惟信者,潞枭将,数与雄战,惧不敢降,自武乡杀 都将康良佺,欲降卢钧;雄遣人召降,惟信杀之,卒降钧。有诏“从谏且死,乃署 稹军事,宜剖棺暴尸于市三日。”雄发视,面如生,一目尚开,雄三斩之,仇人剔 其骨几尽。
yì zhě, yǎn zhōu rén. xiōng jí, shì wù wèi yá jiāng, cháng lè fǔ shān xiù jùn, yuē:" wǒ sǐ bì zàng cǐ." wàng qì zhě yán:" qí dì dāng sān shì wèi dū tóu yì xìng." hé běi wèi dū tóu yì xìng, zhì guì chēng yě." rán biǎn guò èr zhàng bù lì." yì yǐ jí jiǎ cì shǐ, chuān sān zhàng, dé shí shé bìng sān luǎn, gōng pò zhī, jiē liú xiě. zhì shì, yì jí jí sān zi tóng zhū.
谊者,兗州人。兄岌,事悟为牙将,常乐滏山秀峻,曰:“我死必葬此。”望 气者言:“其地当三世为都头异姓。”河北谓都头异姓,至贵称也。“然窆过二丈 不利。”谊以岌假刺史,穿三丈,得石蛇并三卵,工破之,皆流血。至是,谊及岌 三子同诛。
zhāng gǔ zhāng yán chén yáng tíng jiē yǒu wén, shí shí yán gǔ jīn chéng bài yǐ zuǒ cóng jiàn, gù shàn yù cǐ sān rén. gǔ nà hán dān rén lǐ yán nǚ wèi shì rén, hào xīn shēng. dāng cóng jiàn qián tú kuī xié, xīn shēng jiàn gǔ yuē:" shǐ tiān zǐ yǐ cóng jiàn wèi jié dù, fēi yǒu zhàn yě gōng chéng zhī gōng, zhí yǐ qí fù qiè qí shí èr zhōu hái tiān zǐ, qù jiù jiān wèi néng duó qí sì ěr. zì yǒu zé lù, wèi wén yǐ yī lǚ yī tí wèi tiān zǐ shòu, zuǒ yòu jiē wú lài. zhāng wǔ cháo, shù zhèn diān fù, jiē xióng cái jié qì, shàng bù néng gù tiān zǐ ēn, kuàng cóng jiàn zhuó zì ér nǚ shǒu zhōng, gǒu bù yǐ fǎ dé, yì yí yǐ bù fǎ zhōng. jūn dāng tuō zú xī qù, dà zhàng fū wù gù yī fàn ēn, yǐ gǔ ròu xīng jiàn ér shí." yán qì bēi tì. gǔ bù jué zhě sān yuè, wèi yán xiè, yì zhī.
张谷、张沿、陈扬庭皆有文,时时言古今成败以佐从谏,故善遇此三人。谷纳 邯郸人李严女为侍人,号新声。当从谏潜图窥胁,新声谏谷曰:“始天子以从谏为 节度,非有战野攻城之功,直以其父挈齐十二州还天子,去就间未能夺其嗣耳。自 有泽潞,未闻以一缕一蹄为天子寿,左右皆无赖。章武朝,数镇颠覆,皆雄才杰器, 尚不能固天子恩,况从谏擢自儿女手中,苟不以法得,亦宜以不法终。君当脱族西 去,大丈夫勿顾一饭恩,以骨肉腥健儿食。”言讫悲涕。谷不决者三月,畏言泄, 缢之。
lǐ zhòng jīng, xùn zhī xiōng, wèi xiāo hóng fǔ pàn guān, zhuó jiān chá yù shǐ. wáng wò, fán zhī zǐ. wáng yǔ, yá zú sūn. hán mào zhāng mào shí, yuē zhī zǐ. jiǎ xiáng, sù zi. guō tái, xíng yú zi. gān lù nán zuò, jiē léi fú bēn cóng jiàn, cóng jiàn yī shí zhī.
李仲京,训之兄,为萧洪府判官,擢监察御史。王渥,璠之子。王羽,涯族孙。 韩茂章、茂实,约之子。贾庠,餗子。郭台,行馀子。甘露难作,皆羸服奔从谏, 从谏衣食之。
zhēn gē zhě, pō rèn xiá, cóng jiàn hòu gěi xìn, zuò shàng zuò, zì chēng jīng qīng. cóng jiàn yǔ dìng zhōu shù jiāng yǒu xián, mìng gē qǔ zhī, yīn wèi nì lǚ shàng yè, liú yǐn sān rì, chéng jiàn zhǎn qí shǒu. tā rì, yòu shǐ qǔ chóu rén, nǎi yǐn bù chěng zhě shí yú bèi jié zhī. cóng jiàn bù yuè, hào" wěi jīng qīng."
甄戈者,颇任侠,从谏厚给衅,坐上座,自称荆卿。从谏与定州戍将有嫌,命 戈取之,因为逆旅上谒,留饮三日,乘间斩其首。它日,又使取仇人,乃引不逞者 十馀辈劫之。从谏不悦,号“伪荆卿。”
cóng jiàn qī péi, yǐ dì lì gōng, zhào yù dài qí sǐ. xíng bù shì láng liú sān fù zhí bù kě, yú shì cì sǐ, yǐ shī hái wèn. péi fù chǎng, miǎn zhī yì, pì wù fǔ, wù qí zhī, gù wèi cóng jiàn nà qí nǚ. péi nián shí wǔ, huǒ guāng qǐ guī xià, jiā rén yǐ wéi guài, yīn xǔ hūn. fēng yān guó fū rén. kuān hòu yǒu móu, měi quàn cóng jiàn rù cháo wèi zǐ sūn jì. cóng jiàn yǒu qiè wéi yuàn fēng fū rén, xǔ zhī, zhào zhì, péi nù, huǐ zhào bù yǔ. cóng jiàn tā rì huì péi dǎng, fù chū zhào, péi dǐ qù, yuē:" zī qīng lǐ shī gǔ sì shì zǔ mìng, bù wén cè shì fēng zhě. jūn chéng cháo tíng gū xī, yí zì chù xuē, qiú xǐ zhuó, gù yǐ bì wèi fū rén, zú bù rì miè ěr!" cóng jiàn nǎn rán zhǐ. jí wéi zhì jīng shī, nǎi yán:" lǐ pī jiàng, péi huì dà jiàng qī hào kū yuē:' wèi wǒ yǔ ruò fú, wù wàng xiān gōng ēn, yuàn yǐ zǐ mǔ tuō.' zhū fù yì qì xià, gù lù zhū jiàng pàn yì jiān." yóu shì jí huò.
从谏妻裴,以弟立功,诏欲贷其死。刑部侍郎刘三复执不可,于是赐死,以尸 还问。裴父敞,冕之裔,辟悟府,悟奇之,故为从谏纳其女。裴年十五,火光起袿 下,家人以为怪,因许婚。封燕国夫人。宽厚有谋,每劝从谏入朝为子孙计。从谏 有妾韦愿封夫人,许之,诏至,裴怒,毁诏不与。从谏它日会裴党,复出诏,裴抵 去,曰:“淄青李师古四世阻命,不闻侧室封者。君承朝廷姑息,宜自黜削,求洗 濯,顾以婢为夫人,族不日灭耳!”从谏赧然止。及韦至京师,乃言:“李丕降, 裴会大将妻号哭曰:‘为我语若夫,勿忘先公恩,愿以子母托。’诸妇亦泣下,故 潞诸将叛益坚。”由是及祸。
chū, shù zhě lǐ zuó néng yán huò fú, cóng jiàn yǐ zhòng bì yāo, pì shǔ dà jiàng. huì chāng chū, wèi cóng jiàn yuē:" wǎng suì zhǎng xīng jīng dòu, gōng shēng zhí zhī. jīn zhèn fù zhì, dāng yǒu zāi." cóng jiàn jí xǐ jūn shān dōng, kāi qiú chǎng, záo liǔ quán, dà xīng yì yǐ yàn. jí bìng, yǒu yán zuó suǒ xìng zào jiē nì suì, yí yǒu yì móu, shǐ zhěn shù qí zuì shā zhī, fǔ zhōng xiōng xiōng, é ér lǐ pī jiàng.
初,术者李琢能言祸福,从谏以重币邀,辟署大将。会昌初,谓从谏曰:“往 岁长星经斗,公生直之。今镇复至,当有灾。”从谏即徙军山东,开球场,凿柳泉, 大兴役以厌。及病,有言琢所兴造皆逆岁,疑有异谋,使稹数其罪杀之,府中汹汹, 俄而李丕降。
yǒu lǐ zuǒ zhī zhě, jiān sūn yě, lèi diào hé nán wèi, hào qiáng zhí. cháng kè lù, wèi cóng jiàn suǒ lǐ, liú bù dé qù, suì shǔ guān chá fǔ zhī shǐ, yīn qǔ qí cóng zǔ mèi. cóng jiàn báo shū shǔ, zī yìng hán quē, zuǒ zhī yì báo zhī, bù shèn dá. cóng jiàn bìng, zuǒ zhī lì fěng shǐ hái dōng dōu, cóng jiàn suī bù néng cóng, rán gǎn fú qí yán. bìng qiě gé, wáng xié děng kǒng zuǒ zhī qī mǔ yǒu suǒ guān shuō, jí niǎn mǔ guī dōng dōu. huì zuǒ zhī nú gào zuǒ zhī jiāo tōng bīn kè, lòu jūn zhōng xū shí, zhěn qiú zhī. qī sù bú jiàn lǐ, zhěn suì shā zhī.
有李佐之者,兼孙也,累调河南尉,号强直。尝客潞,为从谏所礼,留不得去, 遂署观察府支使,因娶其从祖妹。从谏薄疏属,资媵寒阙,佐之亦薄之,不甚答。 从谏病,佐之力讽使还东都,从谏虽不能从,然感服其言。病且革,王协等恐佐之 妻母有所关说,即辇母归东都。会佐之奴告佐之交通宾客,漏军中虚实,稹囚之。 妻诉不见礼,稹遂杀之。
wǔ xiāng lìng táng hàn bīn, jiǎn yì sūn, yǐ zhěn jù mìng, gù jiàn guī cháo, bù tīng, jǔ zú jiàn hài. lǐ shī huì zhě, běn zōng shì zi, shǐ wù pì zhì mù fǔ, jiàn cóng jiàn shāo zì héng, jiǎ yán qiú cháng shēng shù, bù yǔ shì. cóng jiàn shǐ guī dōng dōu, shī huì jù wèi gǔ yáng tíng děng suǒ zèn, qǐng jū shè, cóng jiàn bù zhī yí. zhěn bài, yǒu wéi dì yán zhě, zhuó yī quē lìng, ér zèng xuē mào qīng bó zhōu cì shǐ. dà zhōng chū, yòu zèng hàn bīn běn xiàn lìng.
武乡令唐汉宾,俭裔孙,以稹拒命,固谏归朝,不听,举族见害。李师晦者, 本宗室子,始悟辟致幕府,见从谏稍恣横,假言求长生术,不与事。从谏使归东都, 师晦惧为谷、扬庭等所谮,请居涉,从谏不之疑。稹败,有为帝言者,擢伊阙令, 而赠薛茂卿博州刺史。大中初,又赠汉宾本县令。
xiān shí, hé běi zhū jiàng sǐ, jiē xiān qiǎn shǐ diào jì, cì cè zèng, cì jìn chén xuān wèi, dù jūn pián yí nǎi yǔ jié, jūn zhōng bù xǔ chū, nǎi yòng bīng, dà dǐ bù bàn suì bù néng dìng, gù jiāng nì zǐ jiē dé wèi zhī bèi. zhěn chū bù yì dì nù jí jiàn tǎo, jí mào yuán lù zhào shì zhěn, jǔ zú hào tòng, yù zì guī, ér yú nuò bù jué yún. zì wù zhì zhěn sān shì, fán èr shí liù nián.
先时,河北诸将死,皆先遣使吊祭,次册赠,次近臣宣慰,度军便宜乃与节, 军中不许出,乃用兵,大抵不半岁不能定,故〓将逆子皆得为之备。稹初不意帝怒 即见讨,及茂元录诏示稹,举族号恸,欲自归,而愚懦不决云。自悟至稹三世,凡 二十六年。
lǐ pī zhě, shàn cháng duǎn shù, yǔ cóng jiàn hòu shàn, shǔ dà jiàng. jí zhěn zǔ mìng, jūn zhōng jí qí cái, pī jù, qǐ wèi yóu yì shēn rù, yǐ tú yíng bì chù, suì zì guī. yì zhě yí wèi zéi qiǎn, dé yù zòu yán:" tǎo zéi bàn nián, shǐ yǒu jiàng zhě, dāng shǎng yǐ quàn yú." dì zhào jiàn, zhuó xīn zhōu cì shǐ. pī qǐng qǔ yú shè, dōng jìng wǔ ān rù tǎo zéi, suī xíng míng wèi xià, ér bīng bù dé jiù lù. bù tīng. yáng biàn luàn, qiǎn rén yòu pī, pī zhǎn zhī, yǐ bīng è zǒu jí. dé yù yán yú dì yuē:" dù zhī hù bù wù jī dài zhōu, jīn pī sāi qí lù, zéi pò yǐ." nǎi qù pī tǎo biàn, bīng wèi zhì ér biàn yǐ qín. qiān fén jìn èr zhōu cì shǐ. dà zhōng chū, bài zhèn wǔ jié dù shǐ, jiǎn jiào xíng bù shàng shū. dǎng xiàng pàn, xǐ fū fāng, zú.
李丕者,善长短术,与从谏厚善,署大将。及稹阻命,军中疾其才,丕惧,乞 为游弈深入,以图营壁处,遂自归。议者疑为贼遣,德裕奏言:“讨贼半年,始有 降者,当赏以劝馀。”帝召见,擢忻州刺史。丕请取榆社,东径武安入讨贼,虽邢、 洺未下,而兵不得救潞。不听。杨弁乱,遣人诱丕,丕斩之,以兵扼走集。德裕言 于帝曰:“度支户部物积代州,今丕塞其路,贼破矣。”乃趣丕讨弁,兵未至而弁 已禽。迁汾、晋二州刺史。大中初,拜振武节度使,检校刑部尚书。党项叛,徙鄜 坊,卒。
zàn yuē: chuán chēng:" zuò yì zhě qí zhī dào hū!" rán zé dào zhī qíng, fēi shèng rén bù néng zhī. táng zhōng shuāi, jiān xióng huán nì ér fèn, jǔ wèi zhào yàn zhī dì, mǎng wèi dào qū, ná pàn bǎi nián, yí dí qí rén, ér bù néng fù. hūn shàng yōng zuǒ, wéi bù zhī dào gù yě. yǐn yāo jiù míng, yǐ duó jué míng, níng xiāo fǔ cuī zhí děng wèi yé!
赞曰:《传》称:“作《易》者其知盗乎!”然则盗之情,非圣人不能知。唐 中衰,奸雄圜睨而奋,举魏、赵、燕之地,莽为盗区,挐叛百年,夷狄其人,而不 能复。昏上庸佐,惟不知盗故也。引妖就暝,以夺厥明,宁萧俯、崔植等谓耶!