qǐ zhe yōng dūn zāng shí yuè, jǐn tú wéi xié hā wǔ yuè, fán bā yuè.
起著雍敦牂十月,盡屠維協哈五月,凡八月。
gāo zōng shòu mìng zhòng xìng quán gōng zhì dé shèng shén wǔ wén zhāo rén xiàn xiào huáng dì shào xìng bā nián jīn tiān juàn yuán nián
○高宗受命中興全功至德聖神武文昭仁憲孝皇帝紹興八年(金天眷元年)
dōng, shí yuè, jiǎ yín shuò, jīn yǐ yù qián guǎn jù qì dān wén zì lǐ dé gù wèi cān zhī zhèng shì.
冬,十月,甲寅朔,金以御前管句契丹文字李德固為參知政事。
bǐng yín, jīn zhǔ fēng shū zōng qiáng wèi jì wáng, zōng mǐn wèi xíng wáng, tài zōng zi hé lǔ bù děng shí sān rén jiē wèi wáng.
丙寅,金主封叔宗強為紀王,宗敏為邢王,太宗子和魯布等十三人皆為王。
jīn zì jìn wáng zōng hàn mò hòu, tài shī zōng pán rì yì bá hù, cháng yǔ tài fù zōng gàn zhēng lùn yú jīn zhǔ qián, jí shàng biǎo qiú tuì. wán yán xù yuē: bì xià fù yú chūn qiū, ér dà chén bù xié, kǒng fēi guó jiā zhī fú. jīn zhǔ yīn liǎng jiě zhī. zōng pán yù jiāo zì, yòu cháng yú jīn zhǔ qián bá dāo xiàng zōng gàn, dōu diǎn jiǎn xiāo zhòng gōng ā zhǐ zhī. jǐ sì, jīn zhǔ shǐ jìn qīn wáng yǐ xià pèi dāo rù gōng.
金自晉王宗翰歿後,太師宗磐日益跋扈,嘗與太傅宗干爭論於金主前,即上表求退。完顏勖曰:「陛下富於春秋,而大臣不協,恐非國家之福。」金主因兩解之。宗磐愈驕恣,又嘗於金主前拔刀向宗干,都點檢蕭仲恭呵止之。己巳,金主始禁親王以下佩刀入宮。
xīn wèi, jīn dìng fēng guó zhì.
辛未,金定封國制。
guǐ yǒu, jīn yǐ dōng jīng liú shǒu zōng juàn wèi shàng shū zuǒ chéng xiàng jiān shì zhōng, fēng chén wáng. zōng juàn rù cháo, yǔ zōng pán shēn xiāng jié.
癸酉,金以東京留守宗雋為尚書左丞相兼侍中,封陳王。宗雋入朝,與宗磐深相結。
jiǎ xū, tè jìn shàng shū zuǒ pú shè tóng zhōng shū mén xià píng zhāng jiān shū mì shǐ zhào dǐng bà, wèi jiǎn xiào shǎo fù fèng guó jié dù shǐ liǎng zhè dōng lù ān fǔ zhì zhì dà shǐ jiān zhī shào xìng fǔ.
甲戌,特進、尚書左僕射、同中書門下平章兼樞密使趙鼎罷,為檢校少傅、奉國節度使、兩浙東路安撫制置大使兼知紹興府。
shí qín guì dǎng shì yù shǐ xiāo zhèn děng, lǚ yǐ fú yán shǐ dǐng zì qù, dǐng yóu wèi shēn jué, qí kè chì lìng suǒ shān dìng guān fāng chóu yǐ shū quàn zhī yuē: jiàn jǐ ér zuò, dà yì gé yán dāng duàn bù duàn, gǔ rén shēn jiè. dǐng nǎi yǐn jí qǐ miǎn. diàn zhōng shì yù shǐ zhāng jiè shàng shū qǐ liú dǐng, fǒu zé zhì zhī jīng yán. shí guì lì quàn qū jǐ yì hé, dǐng chí bù kě, yáo shì zú bà.
時秦檜黨侍御史蕭振等,屢以浮言使鼎自去,鼎猶未深覺,其客敕令所刪定官方疇以書勸之曰:「見幾而作,《大易》格言;當斷不斷,古人深戒。」鼎乃引疾乞免。殿中侍御史張戒上疏乞留鼎,否則置之經筵。時檜力勸屈己議和,鼎持不可,繇是卒罷。
dǐng rù cí, cóng róng zòu yuē: chén zuó bà xiāng bàn nián, méng ēn zhào hái, yǐ jiàn chén zhōng suǒ xiàng yǔ xiāng lái shāo yì. chén jīn zài cí zhī hòu, rén bì yǒu yǐ xiào tì zhī shuō xié zhì bì xià yǐ. chén wèi fán rén zhōng wú suǒ zhǔ ér tīng yì huò, gù jìn yán zhě dé chéng qí xì ér huò zhī. bì xià shèng zhì yīng mài, jiàn tiān xià shì fēi shàn è, wèi yí yì lùn yí dìng, bù fù èr sān rán chén fǔ qù guó, yǐ shāo gēng gǎi. rú xiū shǐ běn chū shèng yì, fēi qún chén gǎn jiàn yán, ér wèi jǐ fù bà, cǐ wèi kě xī. chén qiè guān bì xià wèi cháng róng xīn, tè jì mìng wèi xiāng, bù fù zhòng wéi qí yì, gù yì lùn qǔ shě zhī jiān, yǒu bù dé yǐ ér cóng zhě. rú cǐ, nǎi zǎi xiàng zhèng shì, fēi bì xià zhèng shì yě.
鼎入辭,從容奏曰:「臣昨罷相半年,蒙恩召還,已見宸衷所向與鄉來稍異。臣今再辭之後,人必有以孝悌之說脅制陛下矣。臣謂凡人中無所主而聽易惑,故進言者得乘其隙而惑之。陛下聖質英邁,見天下是非善惡,謂宜議論一定,不復二三;然臣甫去國,已稍更改。如修史本出聖意,非群臣敢建言,而未幾復罷,此為可惜。臣竊觀陛下未嘗容心,特既命為相,不復重違其意,故議論取捨之間,有不得已而從者。如此,乃宰相政事,非陛下政事也。」
dǐng xíng, guì zòu qǐ tóng zhí zhèng wǎng jiàn. shū mì fù shǐ wáng shù wèi dǐng yuē: gōng yù qù, zǎo wèi shù yán. dǐng yuē: qù jiù zài shū mì, dǐng qǐ gǎn yǔ! guì zhì, dǐng yī yī ér qù, zì shì guì yì hàn zhī.
鼎行,檜奏乞同執政往餞。樞密副使王庶謂鼎曰:「公欲去,早為庶言。」鼎曰:「去就在樞密,鼎豈敢與!」檜至,鼎一揖而去,自是檜益憾之。
dīng chǒu, jīng dōng huái dōng xuān fǔ chù zhì shǐ hán shì zhōng qǐ fù xíng zài zòu shì.
丁丑,京東、淮東宣撫處置使韓世忠乞赴行在奏事。
xiān shì huī yóu gé zhí xué shì wáng lún jì yǔ wū líng ā sī móu zhì jīn tíng, jīn zhǔ fù qiǎn qiān shū xuān huī yuàn shì xiāo zhé děng wèi jiāng nán zhào yù shǐ, shǐ lái jì shì. shì zhōng wén zhī, shàng shū yuē: jīn rén qiǎn shǐ qián lái, yǒu zhào yù zhī míng, shì shì pō dà. shēn sī dí qíng, jì fā zhòng bīng yā jìng, bī xié bì xià bié zhì lǐ shù. jīn dāng shú jì, bù kě qīng yì xǔ nuò. qí zhōng bù guò jǔ bīng jué zhàn, dàn yǐ bīng shì zuì zhòng qù chù, chén qǐng dāng zhī. yīn qǐ fù xíng zài zòu shì, chí yì yǐ wén, shàng bù xǔ.
先是徽猷閣直學士王倫既與烏陵阿思謀至金廷,金主復遣簽書宣徽院事蕭哲等為江南詔諭使,使來計事。世忠聞之,上疏曰:「金人遣使前來,有詔諭之名,事勢頗大。深思敵情,繼發重兵壓境,逼脅陛下別致禮數。今當熟計,不可輕易許諾。其終不過舉兵決戰,但以兵勢最重去處,臣請當之。」因乞赴行在奏事,馳驛以聞,上不許。
wù yín, shū mì fù shǐ wáng shù yán: jiān zhě jīn shǐ zhī lái, dà chén qiān yì, huò hé huò zhàn, suǒ zhǔ bù tóng. chén zhōng fèn suǒ jī, zhé ěr wàng fā, bù liàng bǐ jǐ zhī shì, bù chá shí shì zhī yí, lǚ zòu fēng zhāng, lì qǐng xiè jué, zhuān tú huī fù. wèi dí qíng bù kě yǐ rén ēn xún fú, wáng lún zhī wǎng, bì zhì jī zhì. jīn wén zòu bào, yǐ hái jìn jìng, hé yì kě jué. chén móu bù dǎi yuǎn, zhì bù tōng fāng, fú wàng sù cì jiàng chù. huò yǐ shì bǔ zhí zhèng què yuán, wèi biàn chì qù, qǐ jí tè jiàng chù fēn, yù yǒu hé yì wén zì, xǔ miǎn qiān shū, shù táo qián hòu fǎn fù, yǒu shī lì cháo zhī jié. jǐ mǎo, zhào bù xǔ.
戊寅,樞密副使王庶言:「間者金使之來,大臣僉議,或和或戰,所主不同。臣忠憤所激,輒爾妄發,不量彼己之勢,不察時事之宜,屢奏封章,力請謝絕,專圖恢復。謂敵情不可以仁恩馴服,王倫之往,必致稽滯。今聞奏報,已還近境,和議可決。臣謀不逮遠,智不通方,伏望速賜降黜。或以適補執政闕員,未便斥去,乞即特降處分,遇有和議文字,許免簽書,庶逃前後反覆,有失立朝之節。」己卯,詔不許。
shí yī yuè, jiǎ shēn, hàn lín xué shì chéng zhǐ sūn jìn cān zhī zhèng shì.
十一月,甲申,翰林學士承旨孫近參知政事。
bǐng xū, quán shàng shū lǐ bù shì láng jiān shì jiǎng zhāng jiǔ chéng bà.
丙戌,權尚書禮部侍郎兼侍講張九成罷。
chū, zhào dǐng zhī wèi qù yě, jiǔ chéng wèi dǐng yuē: jīn shī xìn shù yǐ, méng mò wèi gān, yǐ wú míng zhī shī yǎn wǒ bù bèi. jīn shí yàn bīng, ér zhāng xū shēng yǐ hàn zhōng guó. bǐ chéng néng cóng wú suǒ yán shí shì, zé yǔ zhī hé, dāng shǐ quán zài cháo tíng kě yě.
初,趙鼎之未去也,九成謂鼎曰:「金失信數矣,盟墨未乾,以無名之師掩我不備。今實厭兵,而張虛聲以撼中國。彼誠能從吾所言十事,則與之和,當使權在朝廷可也。」
dǐng jì miǎn, guì wèi jiǔ chéng yuē: qiě tóng guì chéng cǐ shì, rú hé? jiǔ chéng yuē: shì yí suǒ kě, jiǔ chéng hú wèi yì yì! tè bù kě qīng yì yǐ gǒu ān ěr. tā rì, yǔ lǚ běn zhōng tóng jiàn qín guì, guì yuē: dà dǐ lì cháo xū yōu yóu wěi qū, nǎi néng yǒu jì. jiǔ chéng yuē: wèi yǒu wǎng jǐ ér néng zhèng rén. guì wèi zhī biàn sè. jiǔ chéng cóng róng yán yú dì yuē: dí qíng duō zhà, yì zhě bù jiù yì rì zhī hài, ér yù gū xī yǐ qiú ān, bù kě bù chá. huì guì wén jiǔ chéng zài jīng yán jiǎng shū, yīn jí xī hàn zāi yì shì, dà è zhī. jiǔ chéng rù jiàn, miàn zòu yuē: wài yì yǐ chén wèi zhào dǐng zhī dǎng, suī chén yì yí zhī. dì wèn qí gù, jiǔ chéng yuē: chén měi zào dǐng, jiàn qí yì lùn wú zhì, bù jué zuò jiǔ, zé rén yán chén wèi dǐng dǎng wú zú guài. jì ér jiǔ chéng zài zhāng qiú qù, dì mìng yǐ cì duì chū shǒu. guì bì yù fèi zhì zhī, chú mì gé xiū zhuàn tí jǔ jiāng zhōu tài píng guān.
鼎既免,檜謂九成曰:「且同檜成此事,如何?」九成曰:「事宜所可,九成胡為異議!特不可輕易以苟安耳。」它日,與呂本中同見秦檜,檜曰:「大抵立朝須優遊委曲,乃能有濟。」九成曰:「未有枉己而能正人。」檜為之變色。九成從容言於帝曰:「敵情多詐,議者不究異日之害,而欲姑息以求安,不可不察。」會檜聞九成在經筵講書,因及西漢災異事,大惡之。九成入見,面奏曰:「外議以臣為趙鼎之黨,雖臣亦疑之。」帝問其故,九成曰:「臣每造鼎,見其議論無滯,不覺坐久,則人言臣為鼎黨無足怪。」既而九成再章求去,帝命以次對出守。檜必欲廢置之,除秘閣修撰、提舉江州太平觀。
dīng hài, zhào: róng zhōu fáng yù shǐ zhī gé mén shì lán gōng zuǒ jiē bàn dà jīn rén shǐ guò jìng, qí jiē bàn guān yòu sī yuán wài láng fàn tóng děng dào rì jiāo gē.
丁亥,詔:「榮州防禦使、知閤門事藍公佐接伴大金人使過境,俟接伴官、右司員外郎范同等到日交割。」
shì rì, jīng dōng huái dōng xuān fǔ chù zhì shǐ hán shì zhōng fù yán: kǒng jīn rén zhào yù zhī hòu, qiǎn shǐ wǎng lái bù jué, qí rú lǐ wù yǐ zhì gōng kuì cì yǔ, dù hào guó yòng, cái jì què fá, shàn guó bù gěi, zé jīng suǒ wèi bù zhàn ér qū rén zhī bīng. wàng xuān yù dà chén, wěi qū jiǎng yì, guì zài dé zhòng, yǐ quán guó tǐ.
是日,京東、淮東宣撫處置使韓世忠復言:「恐金人詔諭之後,遣使往來不絕,其如禮物以至供饋賜予,蠹耗國用,財計闕乏,贍國不給,則經所謂『不戰而屈人之兵』。望宣諭大臣,委曲講議,貴在得中,以全國體。」
bǐng shēn, huī yóu gé zhí xué shì tí jǔ lǐ quán guān wáng lún zhì xíng zài. lún yǐn jí qǐ zài wài gōng guān, bù xǔ, réng lìng fù nèi diàn zòu shì.
丙申,徽猷閣直學士、提舉醴泉觀王倫至行在。倫引疾乞在外宮觀,不許,仍令赴內殿奏事。
gēng zǐ, cān zhī zhèng shì sūn jìn jiān quán tóng zhī shū mì yuàn shì, yǐ shū mì fù shǐ wáng shù lèi zhāng qiú qù gù yě.
庚子,參知政事孫近兼權同知樞密院事,以樞密副使王庶累章求去故也。
shù zòu yuē: chén qiè xiáng wáng lún zhī guī, yǐ wèi hé hǎo kě chéng, gù dì kě fù, huáng zú kě guī, shàng zì yī rén, xià dǎi bǎi zhí shì, jiē yǒu xǐ sè. dú chén yú àn, bù dá shì jī, zǎo yè yǐ sī, chuāi běn qí mò, mò jiàn qí kě. chén fù yǒu qiáng guā zhī qíng, bié wú tā qíng, zhǐ zhī ài jūn. hé zhī yǔ fǒu, chén bù fù lùn, qiě yǐ mù jīn jīn rén lì hài yán zhī, jiǎng hé wèi shàng, qiǎn shǐ cì zhī, yòng bīng wèi xià. hé yǐ yán zhī? jīn rén zì pò dà liáo jí zhǎng qū zhōng yuán, jǐ shí sān nián yǐ, suǒ de tǔ dì, shù bèi hàn táng, suǒ de zhū yù zǐ nǚ, mò zhī jì jí, dì guǎng ér wú fǎ yǐ jīng lǐ, cái fēng ér chí shì yǐ xiāng tú. yòu, lǎo shī sù jiāng, sǐ wáng dài jǐn, yòu zhǔ quán fēn, yǒu huàn shī zhī lǜ, cǐ suǒ yǐ jiǎng hé wèi shàng yě. jīn rén miè dà liáo, dàng zhōng yuán, xìn shǐ wǎng lái, céng wú xū rì, dé zhì liǎng guó, zhuān yòng cǐ dào. shěn zì fèi yù zhī hòu, yīn móu bài lù, wù niè bù ān, gù zhòng bào shǐ rén yǐ ān fǎn cè, jiān kě yǐ chá wǒ zhī xū shí, hào wǒ zhī zī liáng, lí wǒ zhī xīn fù, dài wǒ zhī bīng shì, bǐ hé dàn ér bù wèi! cǐ suǒ yǐ qiǎn shǐ wèi biàn yě. jīn rén zhī bīng, nèi yǒu qiān zhì, wài duō yí jì, suǒ yòng zhī rén, fēi ruò xī rì zhī yǒng ruì, suǒ qiān zhī jūn, fēi ruò xī rì zhī qiáng hàn qián chū hòu kōng, huò yǒu fù cháo zhī yú, lǜ zhòng shēn rù, bù wú dǎo gē zhī lǜ yòu, huái shàng xū huāng, dì wú suǒ lüè, dà jiāng hào miǎo, wèi kě yì dù, zhū jiāng bīng shì, bù tóng nǎng shí, suǒ yǐ yòng bīng wèi xià yě. jīn bǐ suǒ xíng jiē shàng cè, zhì wèi dé jì, wú fāng xìn zhī bù yí, duò qí shù zhōng, wéi kǒng bù rú suǒ yù. chén bù gǎn xiào zi xū chū bù xiáng zhī yán, shā shēn yǐ lì hòu shì zhī míng, yú guó hé bǔ? wéi bì xià shēn sī zhī, sù duàn zhī, wú shǐ hòu zhī shì jīn, yì yóu jīn zhī shì xī, tiān xià xìng shèn! chén méng bì xià guò tīng, zhuó zhì shū tíng, yán suī zhōng ér bù shì yú shí, lǜ suī shēn ér bù míng hū biàn, yú lǔ zì xìn, zhì gù bù yí, chén yì zì yàn qí chí dùn, kuàng tā rén hū? jiān zì jīn dōng yǐ lái, jí zhěn jiāo zuò, jīng shén hūn hào, jiǎo xī zhòng zhuì, ruò yóu tān mào chǒng róng, bù zhī tuì bì, zuì lì zhī lái, suǒ bù kě huàn, bì xià suī yù bǎo quán, yǒu suǒ bù néng. fú wàng jīn chén shuāi bèi, bǎo chén shǐ zhōng, bǐ jiě zhí shì, chú chén yī zài wài gōng guān chāi qiǎn, yǐ biàn yī yào dì nǎi xǔ zhī.
庶奏曰:「臣切詳王倫之歸,以為和好可成,故地可復,皇族可歸,上自一人,下逮百執事,皆有喜色。獨臣愚闇,不達事機,早夜以思,揣本齊末,末見其可。臣復有強聒之情,別無它情,止知愛君。和之與否,臣不復論,且以目今金人利害言之,講和為上,遣使次之,用兵為下。何以言之?金人自破大遼及長驅中原,幾十三年矣,所得土地,數倍漢、唐,所得珠玉子女,莫知紀極,地廣而無法以經理,財豐而持勢以相圖。又,老師宿將,死亡殆盡,幼主權分,有患失之慮,此所以講和為上也。金人滅大遼,盪中原,信使往來,曾無虛日,得志兩國,專用此道。矧自廢豫之後,陰謀敗露,杌隉不安,故重報使人以安反側,兼可以察我之虛實,耗我之資糧,離我之心腹,怠我之兵勢,彼何憚而不為!此所以遣使為便也。金人之兵,內有牽制,外多疑忌,所用之人,非若昔日之勇銳,所簽之軍,非若昔日之強悍;前出後空,或有覆巢之虞,率眾深入,不無倒戈之慮;又,淮上虛荒,地無所掠,大江浩渺,未可易渡,諸將兵勢,不同曩時,所以用兵為下也。今彼所行皆上策,至為得計,吾方信之不疑,墮其術中,惟恐不如所欲。臣不敢效子胥出不祥之言,殺身以立後世之名,於國何補?惟陛下深思之,速斷之,無使後之視今,亦猶今之視昔,天下幸甚!臣蒙陛下過聽,擢置樞庭,言雖忠而不適於時,慮雖深而不明乎變,愚魯自信,滯固不移,臣亦自厭其遲鈍,況它人乎?兼自今冬以來,疾疹交作,精神昏耗,腳膝重膇,若猶貪冒寵榮,不知退避,罪戾之來,所不可逭,陛下雖欲保全,有所不能。伏望矜臣衰備,保臣始終,俾解職事,除臣一在外宮觀差遣,以便醫藥」帝乃許之。
xīn chǒu, zhào dà chén: qiǎn shǐ zhì jìng, zhèn yǐ zǐ gōng wèi hái, mǔ hòu zài yuǎn, líng qǐn gōng què, jiǔ jī xùn sǎo, xiōng dì zōng zú, wèi dé huì jù, nán běi jūn mín, shí yú nián jiān bù dé xiū xī, yù qū jǐ qiú hé. zài tíng shì cóng tái jiàn zhī chén, qí xiáng sī suǒ yí, tiáo zòu lái shàng.
辛丑,詔大臣:「遣使至境,朕以梓宮未還,母后在遠,陵寢宮闕,久稽汛掃,兄弟宗族,未得會聚,南北軍民,十餘年間不得休息,欲屈己求和。在庭侍從、台諫之臣,其詳思所宜,條奏來上。」
bǎo wén gé zhí xué shì zhī tái zhōu liáng rǔ jiā shì shàng shū hù bù shì láng.
寶文閣直學士、知台州梁汝嘉試尚書戶部侍郎。
jīng dōng huái dōng xuān fǔ chù zhì shǐ hán shì zhōng yán: chén fú dú chén hàn, lín bāng xǔ hé. chén yú sī zhī, ruò wáng lún lán gōng zuǒ suǒ yì, jiǎng hé gē dì, xiū bīng xī mín, shì jī yǒu shí, bié wú wū tóng wài guó kuáng zhuàn běn cháo zhī yì, èr rén zhī gōng, suī guó jiā yǐ wáng jué chù zhī, wèi wèi guò dāng. yù wàng shèng cí gè lìng zhú rén xiān cì gōng jù wěi wú fǎn fù wén zhuàng yú cháo, yǐ wèi hòu zhèng. rú chén qián hòu lèi jù jǐ jiàn, mào fàn tiān wēi, rì hòu shì chéng xū wén, yì qǐ jiāng chén zhòng zhì diǎn xiàn, yǐ wèi kuáng wàng zhī jiè.
京東、淮東宣撫處置使韓世忠言:「臣伏讀宸翰,鄰邦許和。臣愚思之,若王倫、藍公佐所議,講和割地,休兵息民,事跡有實,別無誣同外國誑賺本朝之意,二人之功,雖國家以王爵處之,未為過當。欲望聖慈各令逐人先次供具委無反覆文狀於朝,以為後證。如臣前後累具己見,冒犯天威,日後事成虛文,亦乞將臣重置典憲,以為狂妄之戒。」
xiān shì shì zhōng shù shàng shū, yì bù dāng yì hé. dì cì yǐ shǒu zhá yuē: zhèn miǎn cóng rén yù, sì yǒu dà qì. ér zǐ gōng wèi hái, mǔ hòu zài yuǎn, líng qǐn gōng jìn, shàng ěr gé jué, xiōng dì zōng zú, wèi suì huì jù, shí yú nián jiān, mín bīng bù dé xiū xī, zǎo yè niàn zhī, hé yǐ wèi xīn! suǒ yǐ qū jǐ hé róng, yǐ tú suǒ yù, lài qīng tóng xīn, qí kè yǒu jì. qīng qí bǎo hù lái shǐ, wú zhì shū yú. shì zhōng jì shòu zhào, nǎi fù shàng cǐ zòu, cí yì kǎi qiè, yóu shì qín guì è zhī.
先是世忠數上疏,議不當議和。帝賜以手札曰:「朕勉從人慾,嗣有大器。而梓宮未還,母后在遠,陵寢宮禁,尚爾隔絕,兄弟宗族,未遂會聚,十餘年間,民兵不得休息,早夜念之,何以為心!所以屈己和戎,以圖所欲,賴卿同心,其克有濟。卿其保護來使,無致疏虞。」世忠既受詔,乃復上此奏,詞意剴切,由是秦檜惡之。
jiǎ chén, shū mì fù shǐ wáng shù chōng zī zhèng diàn xué shì zhī tán zhōu.
甲辰,樞密副使王庶充資政殿學士、知潭州。
shù lùn jīn bù kě hé, yú dào shàng shū zhě qī, jiàn dì yán zhě liù. qín guì fāng xié jīn zì zhòng yǐ wèi gōng, chù qí shuō. shù yǔ guì yuē: gōng bù sī dōng dōu kàng jié quán zhào shí, ér wàng cǐ dí yé? guì dà hèn. shù yòu kàng zhāng qiú qù, nǎi yǒu shì mìng.
庶論金不可和,於道上疏者七,見帝言者六。秦檜方挾金自重以為功,絀其說。庶語檜曰:「公不思東都抗節全趙時,而忘此敵耶?」檜大恨。庶又抗章求去,乃有是命。
zhōng shū shè rén jiān shì jiǎng jiān xué shì yuàn jù lóng rú yuān shì yù shǐ zhōng chéng.
中書舍人兼侍講兼學士院句龍如淵試御史中丞。
shí qín guì fāng zhǔ hé yì, lì zàn qū jǐ zhī shuō, yǐ wèi cǐ shì dāng duàn zì chén zhōng, bù bì móu zhī zài tíng. dì jiāng cóng qí qǐng, ér wài lùn qún qǐ, jì suī dìng ér wèi gǎn bì xíng. rú yuān yán yú guì yuē: xiàng gōng wèi tiān xià dà jì, ér qún shuō héng qǐ, hé bù zé rén wèi tái guān, shǐ jǐn jī qù, zé xiàng gōng zhī shì suì yǐ. guì dà wù, suì zhuó rú yuān zhōng chéng, rén jiē hài è.
時秦檜方主和議,力贊屈己之說,以為此事當斷自宸衷,不必謀之在廷。帝將從其請,而外論群起,計雖定而未敢畢行。如淵言於檜曰:「相公為天下大計,而群說橫起,何不擇人為台官,使盡擊去,則相公之事遂矣。」檜大悟,遂擢如淵中丞,人皆駭愕。
shì yù shǐ xiāo zhèn quán shàng shū gōng bù shì láng. zhèn qǐ liú wáng shù, gù yǒu shì mìng.
侍御史蕭振權尚書工部侍郎。振乞留王庶,故有是命。
dīng wèi, shū mì yuàn biān xiū guān hú quán shàng shū yuē: chén jǐn àn wáng lún běn yī xiá xié xiǎo rén, shì jǐng wú lài, qǐng yuán zǎi xiàng wú shí, suì jǔ yǐ shǐ dí. zhuān wù zhà dàn qī wǎng tiān tīng, zhòu dé měi guān, tiān xià zhī rén qiè chǐ tuò mà. jīn zhě wú gù yòu zhì dí shǐ, yǐ zhào yù jiāng nán wèi míng, shì yù chén qiè wǒ yě, shì yù liú yù wǒ yě. liú yù chén shì jīn guó, nán miàn chēng wáng, zì yǐ wèi zi sūn dì wáng wàn shì bù bá zhī yè, yī dàn jīn rén gǎi lǜ, zuó ér fù zhī, fù zǐ wèi lǔ. shāng jiàn bù yuǎn, ér lún yòu yù bì xià xiào zhī. fū tiān xià zhě, zǔ zōng zhī tiān xià yě bì xià suǒ jū zhī wèi, zǔ zōng zhī wèi yě. nài hé yǐ zǔ zōng zhī tiān xià wèi jīn rén zhī tiān xià, yǐ zǔ zōng zhī wèi wèi jīn rén fān chén zhī wèi hū? qiě ān zhī yì shí wú yàn zhī qiú, bù rú wǒ yǐ wú lǐ rú liú yù yě! fū sān chǐ tóng zǐ, zhì wú zhī yě, zhǐ chóu dí ér shǐ zhī bài, zé fú rán nù táng táng dà guó, xiāng shuài ér bài chóu dí, céng wú tóng zhì zhī xiū, ér bì xià rěn wèi zhī yé? lún zhī yì nǎi yuē: wǒ yī qū xī, zé zǐ gōng kě hái, tài hòu kě fù, yuān shèng kě guī, zhōng yuán kě dé. wū hū! zì biàn gù yǐ lái, zhǔ hé yì zhě, shuí bù yǐ cǐ shuō dàn bì xià zāi? rán ér zú wú yī yàn, zé dí zhī qíng wěi yǐ kě zhī yǐ. bì xià shàng bù jué wù, jié mín gāo xuè ér bù xù, wàng guó dà chóu ér bù bào, hán gòu rěn chǐ, jǔ tiān xià ér chén zhī gān xīn yān. jiù lìng dí jué kě hé, jǐn rú lún yì, tiān xià hòu shì wèi bì xià hé rú zhǔ yě? kuàng dí rén biàn zhà rì chū, ér lún yòu yǐ jiān xié jì zhī, zé zǐ gōng jué bù kě hái, tài hòu jué bù kě fù, yuān shèng jué bù kě guī, zhōng yuán jué bù kě dé ér cǐ xī yī qū, bù kě fù shēn, guó shì líng yí, bù kě fù zhèn, kě wèi tòng kū liú tì zhǎng tài xī zhě yǐ! xiàng zhě bì xià jiān guān hǎi dào, wēi rú lěi luǎn, dāng shí shàng bù rěn běi miàn chén dí kuàng jīn guó shì shāo zhāng, zhū jiāng jǐn ruì, shì zú sī fèn! zhī rú qǐng zhě dí shì lù liáng, wěi yù rù kòu, gù cháng bài zhī yú xiāng yáng, bài zhī yú huái shàng, bài zhī yú wō kǒu, bài zhī yú huái yīn, jiào zhī qián rì dǎo hǎi zhī wēi, yǐ wàn wàn yǐ tǎng bù dé yǐ ér yòng bīng, zé wǒ qǐ jù chū dí rén xià zāi! jīn wú gù ér fǎn chén zhī, yù qū wàn chéng zhī zūn, xià qióng lú zhī bài, sān jūn zhī shì, bù zhàn ér qì yǐ suǒ, cǐ lǔ zhòng lián suǒ yǐ yì bù dì qín, fēi xī fū dì qín zhī xū míng, xī fū tiān xià dà shì yǒu suǒ bù kě yě. jīn nèi ér bǎi guān, wài ér jūn mín, wàn kǒu yī tán, jiē yù shí lún zhī nèi, bàng yì xiōng xiōng, bì xià bù wén, zhèng kǒng yī dàn biàn zuò, huò qiě bù cè. chén qiè wèi bù zhǎn wáng lún, guó zhī cún wáng wèi kě zhī yě.
丁未,樞密院編修官胡銓上疏曰:「臣謹按王倫本一狎邪小人,市井無賴,頃緣宰相無識,遂舉以使敵。專務詐誕、欺罔天聽,驟得美官,天下之人切齒唾罵。今者無故誘致敵使,以詔諭江南為名,是欲臣妾我也,是欲劉豫我也。劉豫臣事金國,南面稱王,自以為子孫帝王萬世不拔之業,一旦金人改慮,捽而縛之,父子為虜。商鑒不遠,而倫又欲陛下效之。夫天下者,祖宗之天下也;陛下所居之位,祖宗之位也。奈何以祖宗之天下為金人之天下,以祖宗之位為金人籓臣之位乎?且安知異時無厭之求,不如我以無禮如劉豫也!夫三尺童子,至無知也,指仇敵而使之拜,則怫然怒;堂堂大國,相率而拜仇敵,曾無童稚之羞,而陛下忍為之耶?倫之議乃曰:『我一屈膝,則梓宮可還,太后可復,淵聖可歸,中原可得。』嗚呼!自變故以來,主和議者,誰不以此說啖陛下哉?然而卒無一驗,則敵之情偽已可知矣。陛下尚不覺悟,竭民膏血而不恤,忘國大仇而不報,含垢忍恥,舉天下而臣之甘心焉。就令敵決可和,盡如倫議,天下後世謂陛下何如主也?況敵人變詐日出,而倫又以奸邪濟之,則梓宮決不可還,太后決不可復,淵聖決不可歸,中原決不可得;而此膝一屈,不可復伸,國勢凌夷,不可復振,可為慟哭流涕長太息者矣!向者陛下間關海道,危如累卵,當時尚不忍北面臣敵;況今國勢稍張,諸將盡銳,士卒思奮!只如頃者敵勢陸梁,偽豫入寇,固嘗敗之於襄陽,敗之於淮上,敗之於渦口,敗之於淮陰,較之前日蹈海之危,已萬萬矣;倘不得已而用兵,則我豈遽出敵人下哉!今無故而反臣之,欲屈萬乘之尊,下穹廬之拜,三軍之士,不戰而氣已索,此魯仲連所以義不帝秦,非惜夫帝秦之虛名,惜夫天下大勢有所不可也。今內而百官,外而軍民,萬口一談,皆欲食倫之內,謗議洶洶,陛下不聞,正恐一旦變作,禍且不測。臣竊謂不斬王倫,國之存亡未可知也。
suī rán, lún bù zú dào yě, qín guì yǐ xīn fù dà chén ér yì rán. bì xià yǒu yáo shùn zhī zī, guì bù néng zhì bì xià rú táng yú, ér yù dǎo bì xià wèi shí jìn. jìn zhě lǐ bù shì láng céng kāi děng yǐn gǔ yì yǐ zhé zhī, guì nǎi lì shēng zé xià: shì láng zhī gù shì, wǒ dú bù zhī! zé guì zhī suì fēi hěn bì, yǐ zì kě jiàn. ér nǎi jiàn bái, lìng tái jiàn shì chén qiān yì kě fǒu, shì gài kǒng tiān xià yì jǐ, ér lìng tái jiàn shì chén gòng fēn bàng ěr. yǒu shí zhī shì, jiē yǐ wèi cháo wú zhèng rén, xū, kě xī zāi! qǐng zhě sūn jìn fù huì guì yì, suì dé cān zhī zhèng shì. tiān xià wàng zhì yǒu rú jī kě, ér jìn bàn shí zhōng shū, mán bù gǎn kě fǒu yī shì, guì yuē dí kě jiǎng hé, jìn yì yuē kě hé, guì yuē tiān zǐ dāng bài, jìn yì yuē dāng bài. chén cháng zhì zhèng shì táng, sān fā wèn ér jìn bù dá, dàn yuē yǐ lìng tái jiàn shì cóng yì zhī yǐ. wū hū! cān zàn dà chén, tú qǔ chōng wèi rú cǐ, yǒu rú dí qí zhǎng qū, shàng néng zhé chōng yù wǔ xié? chén qiè wèi qín guì sūn jìn yì kě zhǎn yě.
「雖然,倫不足道也,秦檜以心腹大臣而亦然。陛下有堯、舜之資,檜不能致陛下如唐、虞,而欲導陛下為石晉。近者禮部侍郎曾開等引古誼以折之,檜乃厲聲責下:『侍郎知故事,我獨不知!』則檜之遂非很愎,已自可見。而乃建白,令台諫侍臣簽議可否,是蓋恐天下議己,而令台諫侍臣共分謗耳。有識之士,皆以為朝無正人,吁,可惜哉!頃者孫近傅會檜議,遂得參知政事。天下望治有如饑渴,而近伴食中書,謾不敢可否一事,檜曰敵可講和,近亦曰可和,檜曰天子當拜,近亦曰當拜。臣嘗至政事堂,三發問而近不答,但曰已令台諫侍從議之矣。嗚呼!參贊大臣,徒取充位如此,有如敵騎長驅,尚能折衝禦侮邪?臣竊謂秦檜、孫近亦可斬也。
chén bèi yuán shū shǔ, yì bù yǔ guì děng gòng dài tiān rì, qū qū zhī xīn, yuàn duàn sān rén tóu gān zhī gǎo jiē, rán hòu jī liú dí shǐ, zé yǐ wú lǐ, xú xìng wèn zuì zhī shī, zé sān jūn zhī shì, bù zhàn ér qì zì bèi. bù rán, chén yǒu fù dōng hǎi ér sǐ, níng néng chù xiǎo cháo tíng qiú huó yé!
「臣備員樞屬,義不與檜等共戴天日,區區之心,願斷三人頭竿之藁街,然後羈留敵使,責以無禮,徐興問罪之師,則三軍之士,不戰而氣自倍。不然,臣有赴東海而死,寧能處小朝廷求活耶!」
wù shēn, jiē bàn shǐ fàn tóng, zòu jīn shǐ qiǎn rén yì guò jiè, dì yuē: ruò shǐ bǎi xìng miǎn yú bīng gé zhī kǔ, dé ān qí shēng, zhèn yì hé ài yī jǐ zhī qū! shí shàng xià xiōng xiōng, shàng shǒu zhá fù tóng, tú zhōng shāo shēng shì, dāng yì biān zhì. jì ér jīn shǐ xiāo zhé yǔ qí yòu sī shì láng zhāng tōng gǔ rù jìng, tóng běi xiàng zài bài, wèn jīn zhǔ qǐ jū, jūn mín jiàn zhě, wǎng wǎng liú tì.
戊申,接伴使范同,奏金使遣人議過界,帝曰:「若使百姓免於兵革之苦,得安其生,朕亦何愛一己之屈!」時上下洶洶,上手札付同,塗中稍生事,當議編置。既而金使蕭哲與其右司侍郎張通古入境,同北向再拜,問金主起居,軍民見者,往往流涕。
xīn hài, shū mì yuàn biān xiū hú quán zhāo zhōu biān guǎn.
辛亥,樞密院編修胡銓昭州編管。
quán zhī shàng shū yě, dōu rén xuān téng, shù rì bù dìng. dì yǔ qín guì yuē: zhèn běn wú huáng wū xīn, jīn héng yì ruò cǐ, jù zhèn běn xīn, wéi yǒu yǎng mǔ ěr. yú shì guì yǔ cān zhī zhèng shì sūn jìn yán: chén děng bǐ yǐ jīn shǐ jí jìng, gè jìn yú jì, wù yù jiē nà shì zhōng, kě yǐ jīng jiǔ. cháo tíng zhī tǐ, guì zài chēn mì, bù gǎn lòu yán. wén quán shàng zhāng lì dǐ, gài yuán chén děng shí qiǎn wàng qīng, wú yǐ qǔ xìn yú rén, fú wàng ruì duàn zǎo cì zhū zé, yǐ fú zhòng tīng. zhào dá yuē: qīng děng suǒ chén, chū wú guò lùn. zhèn zhì gù dìng, zé qí kě xíng. zhōng wài huò zhì yú yōu yí, dào lù wèi xiáng qí běn mò. zhì xiǎo lì qīng dǐ bǐng chén, jiǔ jiāng zì míng, hé zuì zhī yǒu! zhì shì nǎi yì zé quán. guì pī zhǐ yuē: běi shǐ jí jìng, cháo tíng sù yè jiǎng jiū, wù yù shàng xià ān tiē, guì dé hé yì jiǔ yuǎn. quán shēn wèi shū shǔ, jì yǒu suǒ jiàn, zì hé jiù shǐ zhǎng jiàn bái. nǎi kuáng wàng shàng shū, yǔ yán xiōng bèi, réng duō sàn fù běn, yì zài gǔ zhòng jié chí cháo tíng. kě zhuī huǐ chū shēn yǐ lái wén zì, chú míng lēi tíng, sòng zhāo zhōu biān guǎn, yǒng bù shōu xù. lìng lín ān fǔ chāi shǐ chén bīng jí yā fā qián qù, hòu dào, jù rì yuè wén zòu. réng lìng xué shì yuàn jiàng zhào, bù gào zhōng wài, shēn zhì zhèn ān mín hé zhòng zhī yì.
銓之上書也,都人喧騰,數日不定。帝語秦檜曰:「朕本無黃屋心,今橫議若此,據朕本心,惟有養母耳。」於是檜與參知政事孫近言:「臣等比以金使及境,各進愚計,務欲接納適中,可以經久。朝廷之體,貴在縝密,不敢漏言。聞銓上章歷詆,蓋緣臣等識淺望輕,無以取信於人,伏望睿斷早賜誅責,以孚眾聽。」詔答曰:「卿等所陳,初無過論。朕志固定,擇其可行。中外或致於憂疑,道路未詳其本末。至小吏輕詆柄臣,久將自明,何罪之有!」至是乃議責銓。檜批旨曰:「北使及境,朝廷夙夜講究,務欲上下安帖,貴得和議久遠。銓身為樞屬,既有所見,自合就使長建白。乃狂妄上書,語言凶悖,仍多散副本,意在鼓眾劫持朝廷。可追毀出身以來文字,除名勒停,送昭州編管,永不收敘。令臨安府差使臣兵級押發前去,候到,具日月聞奏。仍令學士院降詔,布告中外,深知朕安民和眾之意。」
shí quán qiè yùn lín yuè, suì yù hú shàng sēng shè, yù shǎo chí xíng, ér lín ān yǐ qiǎn rén xiè sòng biǎn suǒ. mì shū shěng zhèng zì fàn rú guī, rú chì lìng suǒ shān dìng guān fāng chóu jiàn lì bù shì láng yàn dūn fù, wèi quán qiú yuán. dūn fù yuē: qǐng cháng yán guì jiān, zhū gōng bù yǐ wèi rán jīn fāng zhuān guó, biàn gǎn rú cǐ. cǐ rén dé jūn, hé suǒ bù wèi! dūn fù jí wǎng jiàn shǒu chén huī yóu gé dài zhì zhāng chéng, yǔ zhī yuē: quán lùn zǎi xiàng, tiān xià gòng zhī. zǔ zōng cháo yán shì guān bèi zhé, kāi fēng fǔ bì bù rú shì. chéng kuì xiè yuē: jí zhuī hái yǐ.
時銓妾孕臨月,遂寓湖上僧舍,欲少遲行,而臨安已遣人械送貶所。秘書省正字范如圭,如敕令所刪定官方疇見吏部侍郎晏敦復,為銓求援。敦復曰:「頃嘗言檜奸,諸公不以為然;今方專國,便敢如此。此人得君,何所不為!」敦復即往見守臣徽猷閣待制張澄,語之曰:「銓論宰相,天下共知。祖宗朝言事官被謫,開封府必不如是。」澄愧謝曰:「即追還矣。」
rén zǐ, gǎi quán jiān guǎng zhōu dōu yán cāng.
壬子,改銓監廣州都鹽倉。
yí xìng jìn shì wú shī gǔ qǐn quán shū yú mù, jiān dēng wén yuàn chén gāng zhōng yǐ qǐ sòng xíng. shī gǔ zuò liú yuán zhōu, gāng zhōng zhé zhī qián zhōu ān yuǎn xiàn.
宜興進士吳師古鋟銓疏於木,監登聞院陳剛中以啟送行。師古坐流袁州,剛中謫知虔州安遠縣。
bǐng chén, jīn yǐ kāng zōng yǐ shàng huà xiàng gōng bì, diàn xiàn yú qián yuán diàn.
丙辰,金以康宗以上畫像工畢,奠獻於乾元殿。
zhāng jùn zài yǒng zhōu, shàng shū yán: yàn yún zhī jǔ, qí jiān bù yuǎn. gài zì xuān hé yǐ lái, xié zhà fǎn fù, qīng wǒ guó jiā, fēi kě jié yǐ ēn xìn. jiè lìng bǐ zhōng yǒu gù, shàng xià fēn lí, tiān shǔ jǐn guī, hé nán jǐn fù, wǒ bì dé qí hòu cì, jǐn shǒu xìn shì, shù nián zhī hòu, rén xīn yì xiè, shì qì jiàn xiāo. bǐ huò nèi biàn jì píng, zhǐ xiá zào xìn, sì wú yàn zhī qiú, fā nán cóng zhī qǐng, qí jiāng hé cí yǐ duì? gù shì lǐ kě yōu, yòu yǒu shèn yú cǐ zhě. bì xià jī yì bīng zhèng, jiāng shì jiàn fú, yī dàn běi miàn shì chóu, tīng qí hào lìng, xiǎo dà jiāng shuài, shú bù jiě tǐ! bì xià yù jīng lǐ hé nán ér yǒu zhī, chén zhī qí wú yǔ fù gōng ér gòng shǒu zhě yě. fán wǔ shí shū, jiē bù fú.
張浚在永州,上疏言:「燕、雲之舉,其監不遠。蓋自宣和以來,挾詐反覆,傾我國家,非可結以恩信。借令彼中有故,上下分離,天屬盡歸,河南盡復,我必德其厚賜,謹守信誓,數年之後,人心益懈,士氣漸消。彼或內變既平,指瑕造釁,肆無厭之求,發難從之請,其將何詞以對?顧事理可憂,又有甚於此者。陛下積意兵政,將士漸孚,一旦北面事仇,聽其號令,小大將帥,孰不解體!陛下欲經理河南而有之,臣知其無與赴功而共守者也。」凡五十疏,皆不服。
yuè fēi zài è zhōu, shàng yán: jīn rén bù kě xìn, hé yì bù kě shì, xiāng chén móu guó bù zāng, kǒng yí hòu rén jī. qín guì xián zhī.
岳飛在鄂州,上言:「金人不可信,和議不可恃,相臣謀國不臧,恐貽後人譏。」秦檜銜之。
shí èr yuè, jiǎ yín, jiǎn xiào shǎo fù fèng guó jūn jié dù shǐ zhī shào xìng fǔ zhào dǐng chōng lǐ quán guān shǐ, miǎn fèng cháo qǐng, cóng suǒ qǐng yě.
十二月,甲寅,檢校少傅、奉國軍節度使、知紹興府趙鼎充醴泉觀使,免奉朝請,從所請也。
yǐ mǎo, zuǒ cháo fèng dài fū zhǔ guǎn hóng zhōu yù lóng guān féng jí shǒu zōng zhèng shǎo qīng jiǎ huī yóu gé dài zhì, wèi guó xìn jì yì fù shǐ. jí jì bà guī, xíng zhì zhèn jiāng, fù zhào jí rù duì, chú jí gù guān, yǔ wáng lún xié jiàn shǐ rén yì shì.
乙卯,左朝奉大夫、主管洪州玉隆觀馮楫守宗正少卿、假徽猷閣待制,為國信計議副使。楫既罷歸,行至鎮江,復召楫入對,除楫故官,與王倫偕見使人議事。
bǐng chén, zhào yuē: zhèn yǐ miǎo gōng, fǔ zī jiān yùn, yuè zì chū zài, tòng èr dì zhī méng chén, gù zī lěi nián, měi bēi cí ér qiǎn shǐ. bù nán qū jǐ, tú yǐ wèi qīn, suī xī yì yú jīng yíng, zhōng wèi dé qí yào lǐng. zuó zhě jīng chuán huì wèn, gōng qǐng zǐ gōng, bǐ fāng yǐ jiǎng hǎo ér lái, cǐ gù dāng dù yí ér yīng. zhèn niàn líng qǐn zài yuǎn, zǐ gōng wèi hái, shāng zōng zú zhī liú lí, āi jūn mín zhī zhòng kùn, shēn wéi suǒ chù, wù shì jué zhōng. jì cháo lǜ ér xī sī, yòu guǎng xún ér bó fǎng, yán huò tóng yì, zhèng zài jiān shōu, shì yǒu cóng lái, gù fēi chuàng yì. shū mì yuàn biān xiū guān hú quán, zhí zài shū jī zhī shǔ, fēn guāi lián bì zhī yí, jù shàng fēng zhāng, sì wèi xiōng bèi, chū tóu guǐ ér wèi chū, yǐ téng gǎo ér sì chuán, dǎo chàng líng fàn zhī fēng, yīn huái jié chí zhī jì. tǎng chéng xīn yú tǐ guó, dàn hé shū zhōng wéi zhuān yì yú qǔ míng, gù zī xuàn zhòng. mǐn qí qiǎn lǜ, gào ěr duō fāng, wù huò xū dòng zhī fú yán, shù tú kě jiǔ zhī dà jì. shí qín guì kǒng yán zhě bù yǐ, gù qǐng xià cǐ zhào yǐ jiè yù zhī.
丙辰,詔曰:「朕以眇躬,撫茲艱運,越自初載,痛二帝之蒙塵,故茲累年,每卑辭而遣使。不難屈己,徒以為親,雖悉意於經營,終未得其要領。昨者驚傳諱問,恭請梓宮,彼方以講好而來,此固當度宜而應。朕念陵寢在遠,梓宮未還,傷宗族之流離,哀軍民之重困,深惟所處,務適厥中。既朝慮而夕思,又廣詢而博訪,言或同異,正在兼收,事有從來,固非創議。樞密院編修官胡銓,職在樞機之屬,分乖廉陛之儀,遽上封章,肆為凶悖,初投匭而未出,已謄稿而四傳,導倡陵犯之風,陰懷劫持之計。倘誠心於體國,但合輸忠;惟專意於取名,故茲眩眾。閔其淺慮,告爾多方,勿惑胥動之浮言,庶圖可久之大計。」時秦檜恐言者不已,故請下此詔以戒諭之。
wù wǔ, qín guì yǐ dà jīn shǐ míng wèi zhèng, qǐ lìng rén yǔ jì yì, gǎi jiāng nán wèi sòng, zhào yù wèi guó xìn, rú bù shòu fēng cè, bù qiǎn fàn shǐ, jiē dāng xiān shì yán zhī, dì yuē: zhèn shòu zǔ zōng èr bǎi nián jī yè, wèi chén mín tuī dài, yǐ yú shí nián, qǐ kěn shòu qí fēng cè! jiān huà jiāng zhī hòu, liǎng guó gè zì shǒu jìng, měi shì bù xiāng guān shè, wéi zhēng dàn shēng chén qiǎn shǐ zhī wài, fēi shí bù xǔ wǎng lái, zhèn jì yǐ dìng.
戊午,秦檜以大金使名未正,乞令人與計議,改江南為宋,詔諭為國信,如不受封冊,不遣泛使,皆當先事言之,帝曰:「朕受祖宗二百年基業,為臣民推戴,已逾十年,豈肯受其封冊!兼畫疆之後,兩國各自守境,每事不相關涉,惟正旦、生辰遣使之外,非時不許往來,朕計已定。」
jǐ wèi, lì bù shàng shū lǐ guāng cān zhī zhèng shì.
己未,吏部尚書李光參知政事。
qín guì yǔ guāng chū bù xiāng zhī, tè yǐ hé yì chū chéng, jiāng jiē bǎng, yù jí guāng míng yǐ zhèn yā ěr. dì yì yì bù yù yòng guāng, guì yán: guāng yǒu rén wàng, ruò tóng yā bǎng, fú yì zì xī. dì nǎi xǔ zhī.
秦檜與光初不相知,特以和議初成,將揭榜,欲藉光名以鎮壓耳。帝意亦不欲用光,檜言:「光有人望,若同押榜,浮議自息。」帝乃許之。
guǐ hài, jīn xīn gōng chéng.
癸亥,金新宮成。
yǐ chǒu, zhào: shào xìng fǔ nán bān bù dài yáo jùn zōng shì shí bā yuán, suì bō shàng gòng mǐ wǔ bǎi hú, lìng tóng pàn dà zōng zhèng shì shì qí jūn gěi zhī. yǐ shì qí yán zōng shì fèng báo zhě bù zú yú dí gù.
乙丑,詔:「紹興府南班不帶遙郡宗室十八員,歲撥上供米五百斛,令同判大宗正事士祇均給之。」以士祇言宗室俸薄者不足於糴故。
gēng wǔ, diàn zhōng shì yù shǐ zhèng gāng zhōng yán: jīn rì zhī shì, yóu jí yú biān jùn. rú chǔ sì tōng tài chú háo jiāng è yǐ zhì jīng xiāng guān shǎn zhī dì, bù guò èr shí yú jùn, yuàn zhào dà chén, jīng xuǎn èr shí yú bèi, fēn ér bù zhī, shǐ qí zhāo lái mù yǎng, cháo tíng yòu shí qiǎn shǐ àn xíng, wú zhuàng zhě yì zhī, chù chù dé rén, zé xū yǐ chí jiǔ, zēng chì cì jīn zhī shì kě xíng yǐ. cóng zhī.
庚午,殿中侍御史鄭剛中言:「今日之勢,尤急於邊郡。如楚、泗、通、泰、滁、濠、江、鄂以至荊、襄、關陝之地,不過二十餘郡,願詔大臣,精選二十餘輩,分而布之,使其招徠牧養,朝廷又時遣使按行,無狀者易之,處處得人,則須以持久,增敕賜金之事可行矣。」從之。
jiǎ xū, duān míng diàn xué shì tí jǔ wàn shòu guān hán xiào wèi yǐ jiù zhí qiān shū shū mì yuàn shì.
甲戌,端明殿學士、提舉萬壽觀韓肖胃以舊職簽書樞密院事。
yǐ hài, yǐ xiào wèi wèi dà jīn fèng biǎo bào xiè shǐ, guāng shān jūn chéng xuān shǐ shū mì fù dōu chéng zhǐ qián miǎn fù zhī.
乙亥,以肖胃為大金奉表報謝使,光山軍承宣使、樞密副都承旨錢愐副之。
bǐng zǐ, jīn zhào yù shǐ shàng shū yòu sī shì láng zhāng tōng gǔ, míng wēi jiāng jūn qiān shū xuān huī yuàn shì xiāo zhé zhì xíng zài, yán xiān guī hé nán dì, xú yì shì. yǐ zuǒ pú shè fǔ guǎn zhī.
丙子,金詔諭使、尚書右司侍郎張通古,明威將軍、簽書宣徽院事蕭哲至行在,言先歸河南地,徐議事。以左僕射府館之。
dīng chǒu, jīn lì guì fēi fèi mó shì wèi huáng hòu.
丁丑,金立貴妃費摩氏為皇后。
zhào: dà jīn qiǎn shǐ qián lái, zhǐ wèi jǐn gē shǎn xī hé nán gù dì, yǔ wǒ jiǎng hé, xǔ hái zǐ gōng mǔ xiōng qīn zú, yú wú xū suǒ. lǜ shì mín bù zhī, wàng yǒu shàn huò, shàng shū shěng bǎng yù.
詔:「大金遣使前來,止為盡割陝西、河南故地,與我講和,許還梓宮、母、兄、親族,餘無須索。慮士民不知,妄有扇惑,尚書省榜諭。」
tái jiàn guān jù lóng rú yuān děng zài yì dōu táng yì guó shì. qín guì yuē: ruò wáng lún shāng liáng bù tīng, zé rú zhī hé? rú yuān yuē: zhèng kǒng lún wèi néng bàn cǐ. yì cháng lǜ yì rù wén zì, qǐng xiàng gōng cān zhèng qīn jiàn shǐ rén yǔ yì, shù guó shì zǎo jì. lǐ guāng yuē: cǐ gù bù kě dàn dì yī zhì guǎn zhōng suì yǒu rú xǔ lǐ shù. rú yuān yuē: shì gù rú cǐ. rán shì rén zhǔ zhī qū, zé yǒu jiān yǐ. guāng mò rán.
台諫官句龍如淵等再詣都堂議國事。秦檜曰:「若王倫商量不聽,則如之何?」如淵曰:「正恐倫未能辦此。亦嘗率易入文字,請相公、參政親見使人與議,庶國事早濟。」李光曰:「此固不可憚;第一至館中遂有如許禮數。」如淵曰:「事固如此。然視人主之屈,則有間矣。」光默然。
suì zhào guó xìn jì yì shǐ wáng lún fù shǐ féng jí zhì dōu táng. rú yuān yǔ lún yuē: gōng wèi shǐ rén, tōng liǎng guó zhī hǎo, fán shì dāng yú dí zhōng fǎn fù lùn dìng, ān yǒu tóng dí shǐ dào cǐ ér hòu yì zhě! lún qì qiě yuē: lún shè wàn sǐ yī shēng, wǎng lái dí zhōng zhě shù sì. jīn rì zhōng chéng nǎi zé lún rú cǐ! guì děng gòng jiě zhī yuē: zhōng chéng wú tā, yì jī gōng shǐ le qǔ shū shì ěr. lún yuē: cǐ zé bù gǎn bù miǎn.
遂召國信計議使王倫、副使馮楫至都堂。如淵語倫曰:「公為使人,通兩國之好,凡事當於敵中反覆論定,安有同敵使到此而後議者!」倫泣且曰:「倫涉萬死一生,往來敵中者數四。今日中丞乃責倫如此!」檜等共解之曰:「中丞無它,亦激公使了取書事耳。」倫曰:「此則不敢不勉。」
wù yín, jù lóng rú yuān yǔ lǐ yì rù duì, dì yuē: shì dài fū dàn wèi shēn móu, xiàng shǐ zài míng zhōu shí, zhèn suī bǎi bài, yì bù fù wèn yǐ. dì cí sè jù lì. rú yuān yuē: jīn rì shì shì, yǔ zài míng zhōu shí bù tóng. yì yuē: cǐ shì mò xū zhào sān dà jiāng lái, yǔ zhī shāng yì, qǔ qí wěn dāng nǎi kě? dì bù dá, jiǔ zhī yuē: wáng lún běn fèng shǐ, zhì cǐ yì chí liǎng duān qín guì sù zhǔ cǐ yì, jīn yì qiú qù yǐ.
戊寅,句龍如淵與李誼入對,帝曰:「士大夫但為身謀,向使在明州時,朕雖百拜,亦不復問矣。」帝辭色俱厲。如淵曰:「今日事勢,與在明州時不同。」誼曰:「此事莫須召三大將來,與之商議,取其穩當乃可?」帝不答,久之曰:「王倫本奉使,至此亦持兩端;秦檜素主此議,今亦求去矣。」
yì rì, dì zhào lún rù duì, zé yǐ qǔ shū shì. shì wǎn, lún jiàn jīn shǐ shāng yì, yǐ wēi yán dòng zhī jīn shǐ zhāng tōng gǔ dù bù néng qiáng, suì xǔ zhī.
翼日,帝召倫入對,責以取書事。是晚,倫見金使商議,以危言動之;金使張通古度不能強,遂許之。
rú yuān yòu yán: jiǎng hé zhī shì, xì guó lì hài, lǐ wén zhī jiān, suǒ dāng shāng quán. qí rú dà yì gài yǐ sù dìng, chū bù dài dào tú zhī yán ér jué yě. shěn gāi qīng xuān sú zǐ, sù wú xún xíng, jìn yīn shàng shū, yì méng zhào duì. shēn lǜ xī jìn zhī rén, yíng hé shèng yì, zì cǐ wàng yǒu chén xiàn, chéng shí liè qǔ guān zhí, yǒu wěn jì gāng, wèi hài bù xì, wàng cì qǐn bà. xiān shì zhāng dào yàn dūn fù yīn lùn shī tíng chén mò jiāng chú mìng, yì yán gāi zāng lì, bù dāng yóu rǒng sǎn zhào duì, zhì shì suì qǐn.
如淵又言:「講和之事,系國利害,禮文之間,所當商全。其如大議蓋已素定,初不待道塗之言而決也。沈該輕儇俗子,素無循行,近因上書,亦蒙召對。深慮希進之人,迎合聖意,自此妄有陳獻,乘時獵取官職,有紊紀綱,為害不細,望賜寢罷。」先是張燾、晏敦復因論施庭臣、莫將除命,亦言該贓吏,不當由冗散召對,至是遂寢。
jǐ mǎo, lì bù shì láng yàn dūn fù, hù bù shì láng lǐ mí xùn rǎn rǔ jiā, bīng bù shì láng jiān shǐ guǎn xiū zhuàn jiān quán lì bù shàng shū zhāng dào, gěi shì zhōng jiān zhí xué shì yuàn lóu zhào, zhōng shū shè rén jiān zī shàn táng yì shàn sū fú, quán gōng bù shì láng xiāo zhèn, qǐ jū shè rén xuē huī yán, tóng bān rù duì, shàng zòu yuē: chén wén shèng rén yǔ zhòng tóng yù, shì yǐ jì shì. shì gù rén jūn shī shè zhù cuò, wèi yǒu bù yǐ cóng zhòng ér chéng, wéi zhòng ér bài zhě. fú jiàn jīn rì qū jǐ zhī shì, bì xià yǐ wèi kě, shì dài fū bù yǐ wèi kě, mín shù bù yǐ wèi kě, jūn shì bù yǐ wèi kě, rú shì ér qiú chéng, chén děng qiào huò zhī. yǎng wéi bì xià dú yǐ wèi kě zhě, wèi zǐ gōng kě guī yě, yuān shèng kě hái yě, mǔ hòu kě fù yě, zōng zú tǔ dì kě de yě. guó rén bù yǐ wèi kě zhě, wèi dí rén sù duō biàn zhà, jīn tè xū wén yǐ lái, ér zǐ gōng wèi guī, yuān shèng wèi hái, mǔ hòu wèi fù, zōng zú tǔ dì wèi dé, hé kě jù wèi bēi rǔ zhī shì! cǐ gōng lùn yě. yǐ bì xià shèng xiào, gù wú suǒ bù jǐn, rán tiān xià gōng lùn, yòu bù kě bù cóng. shǐ tiān yòu qí zhōng, dí rén huǐ huò, wéi wǒ zhī cóng, ér zǐ gōng yǐ guī, yuān shèng yǐ hái, mǔ hòu yǐ fù, zōng shì tǔ dì jiē yǐ dé zhī, zé liǎng guó tōng hǎo, jīng jiǔ zhī lǐ, shàng yǒu kě yì. qǐ yǒu dàn xìn qí xū cí, yī wèi yǒu suǒ de, ér suì yù qū xī yǐ cóng zhī hū! yī qū zhī hòu, jiāng jǔ guó yǐ tīng zhī, chén děng kǒng bǐ zhī suǒ xǔ, wèi bì kě dé, ér wǒ zhī wèi guó, rì juān yuè xuē, suì zhì bù kě fù zhī yǐ. chén děng qiè wén dí shǐ rù jìng, bàn shǐ běi xiàng zài bài, wèn dí shuài qǐ jū cǐ gù shì yě, rán jūn mín jiàn zhě, huò zhì liú tì. fū rén xīn dài guó rú cǐ, suī shǐ zhě yī qū yóu wèi zhī bù píng, kuàng kěn shǐ bì xià bù gù qún yì, duàn ér xíng zhī? wàn yī zhòng qíng bù shèng qí fèn, ér wáng yún liú yàn zhī shì huò jiàn yú jīn rì, bì xià shǐ yǒu zhuī huǐ zhī xīn, kǒng yǐ wǎn yǐ. chuán yuē: zhòng nù nán fàn, zhuān yù nán chéng. hé èr nán yǐ ān guó, wēi zhī dào yě. chén děng zhí zài lùn sī, qiè wén yú yì, bù gǎn jiān mò, fú wàng shèng cí fǔ tóng zhòng qíng, wú suì zhì qū ér huǎn tú zhī, bù shèng xìng shèn! dì lǎn zòu, qiǎo rán biàn sè yuē: qīng yán kě wèi nà zhōng, zhèn shén xǐ shì dài fū jǐn zhōng rú cǐ. rán zhèn bù bì zhì wèi dí suǒ dài. fāng qiě shú yì, ruò jué fēi zhà wěi, rán hòu kě cóng. rú bù rán, dāng jū liú qí rén, zài qiǎn shǐ shěn wèn xū shí.
己卯,吏部侍郎晏敦復,戶部侍郎李彌遜、染汝嘉,兵部侍郎兼史館修撰兼權吏部尚書張燾,給事中兼直學士院樓炤,中書舍人兼資善堂翊善蘇符,權工部侍郎蕭振,起居舍人薛徽言,同班入對,上奏曰:「臣聞聖人與眾同欲,是以濟事。是故人君施設注措,未有不以從眾而成,違眾而敗者。伏見今日屈己之事,陛下以為可,士大夫不以為可,民庶不以為可,軍士不以為可,如是而求成,臣等竅惑之。仰惟陛下獨以為可者,謂梓宮可歸也,淵聖可還也,母后可復也,宗族、土地可得也。國人不以為可者,謂敵人素多變詐,今特虛文以來,而梓宮未歸,淵聖未還,母后未復,宗族、土地未得,何可遽為卑辱之事!此公論也。以陛下聖孝,固無所不盡,然天下公論,又不可不從。使天誘其衷,敵人悔禍,惟我之從,而梓宮已歸,淵聖已還,母后已復,宗室、土地皆已得之,則兩國通好,經久之禮,尚有可議。豈有但信其虛辭,一未有所得,而遂欲屈膝以從之乎!一屈之後,將舉國以聽之,臣等恐彼之所許,未必可得,而我之為國,日朘月削,遂至不可復支矣。臣等竊聞敵使入境,伴使北向再拜,問敵帥起居;此故事也,然軍民見者,或至流涕。夫人心戴國如此,雖使者一屈猶為之不平,況肯使陛下不顧群議,斷而行之?萬一眾情不勝其忿,而王雲、劉晏之事或見於今日,陛下始有追悔之心,恐已晚矣。傳曰:『眾怒難犯,專欲難成。』合二難以安國,危之道也。臣等職在論思,竊聞輿議,不敢緘默,伏望聖慈俯同眾情,毋遂致屈而緩圖之,不勝幸甚!」帝覽奏,愀然變色曰:「卿言可謂納忠,朕甚喜士大夫盡忠如此。然朕不必至為敵所紿。方且熟議,若決非詐偽,然後可從。如不然,當拘留其人,再遣使審問虛實。」
gēng chén, shàng shū yòu pú shè qín guì jiàn jīn shǐ yú qí guǎn, shòu guó shū yǐ guī. chū, yù xíng dài shòu shū lǐ, guì wèi yǒu yǐ chù, yīn wèn gěi shì zhōng zhí xué shì yuàn lóu zhào, zhào jǔ shū gāo zōng liàng yīn, sān nián bù yán zhī yǔ, guì wù, yú shì dì bù chū, guì shè zhǒng zǎi shòu shū. zhāng tōng gǔ yù suǒ bǎi guān bèi lǐ yǐ yíng, guì nǎi mìng sān xǐng shū mì yuàn lì cháo fú chéng mǎ dǎo cóng. dāng shí yǐ guì shǒu chuàng hé yì, zhì kuī guó tǐ, guān zhě mò bù fèn tàn.
庚辰,尚書右僕射秦檜見金使於其館,受國書以歸。初,欲行代受書禮,檜未有以處,因問給事中直學士院樓炤,炤舉《書》『高宗諒陰,三年不言』之語,檜悟,於是帝不出,檜攝冢宰受書。張通古欲索百官備禮以迎,檜乃命三省、樞密院吏朝服乘馬導從。當時以檜首創和議,致虧國體,觀者莫不憤嘆。
xīn sì, yù shǐ zhōng chéng jù lóng rú yuān yán: jīn hé yì yǐ dìng, qiǎn shǐ suì bì zài sān, shǐ zhě guān gài xiāng wàng yú tú yǐ. yù wàng tè zhào yǒu sī, jiǎn zhào jìn nián tǐ lì, cān zhuó zhōng zhì, jiāng suǒ de ēn lì, fán shǐ zhě zài pù jí zhì jiè shǒu zhě, bǐ jiù jiǎn sān fēn zhī èr biàn jīng huò yàn zhōng zhě jiǎn bàn zhí zhì jīn guó zhě quán gěi, shù jǐ jiǔ ér kě xíng.
辛巳,御史中丞句龍如淵言:「今和議已定,遣使歲必再三,使者冠蓋相望於途矣。欲望特詔有司,檢照近年體例,參酌中制,將所得恩例,凡使者在鋪及至界首者,比舊減三分之二;汴京或燕中者減半;直至金國者全給,庶幾久而可行。」
shì yuè, xū hèn mán wáng lì jiē fàn jiā zhōu zhōng zhèn zhài, zhí zhài jiāng rú dà yóu yǐ guī.
是月,虛恨蠻王歷階犯嘉州忠鎮寨,執寨將茹大猷以歸。
xū hèn, nǎi wū mán zhī bié zhǒng, suǒ jū gāo shān zhī hòu, yí rén yǐ gāo wèi xū, yǐ hòu wèi hèn, gù míng yān. qí dì dōng jiē mǎ hú, nán dǐ qióng bù chuān, běi jiē zhōng zhèn, dì fāng sān bǎi lǐ, xū luò shù shí. tiān xǐ yǐ qián, cháo tíng suì yǐ jiǔ shí kào láo. jiā yòu jiān, shǐ rù kòu, suì xǐ zhài yú yáng shān jiāng běi yǐ bì zhī. shào shèng jiān, qǐ yú jiā zhōu bó yì, bù xǔ. zhì shì qiǎn qí cóng rén lái zhōng zhèn zhài, wèi hàn rén suǒ shā, mán yì chóu hèn. yǒu pàn guān tián èr sān, běn xīn jīn xiàn lì yě, wáng mìng mán zhōng, jiào lì jiē wèi biān huàn, suì jǔ zú rù kòu, zhuǎn lüè zhōng zhèn. shí èr cūn mín dài jǐn.
虛恨,乃烏蠻之別種,所居高山之後,夷人以高為虛,以後為恨,故名焉。其地東接馬湖,南抵邛部川,北接中鎮,地方三百里,墟落數十。天禧以前,朝廷歲以酒食犒勞。嘉祐間,始入寇,遂徙寨於陽山江北以避之。紹聖間,乞於嘉州博易,不許。至是遣其從人來忠鎮寨,為漢人所殺,蠻益仇恨。有判官田二三,本新津縣吏也,亡命蠻中,教歷階為邊患,遂舉族入寇,轉掠忠鎮。十二村民殆盡。
fū yán jì pò, dì liù jiāng lǐ shì fǔ wèi jīn yòu fù yuán shuài zōng bì suǒ xǐ, lèi qiān zhī tóng zhōu. jí jīn fèi wěi qí, shì fǔ nǎi dāng qí tú wáng shì zhōng děng, qián móu qiǎn shǐ chén bái yàn zhōng chí shū dǐ chuān shǎn xuān fǔ fù shǐ wú jiè, shǐ chū bīng wài yīng. shì dōng, zuǒ jiān jūn wán yán gǎo zì dà tóng zhī shǎn xī, jiàn zuǒ dōu jiān sà bā, yì gē dì shì. bǐ guò tóng zhōu, shì fǔ nǎi yáng chēng zhuì mǎ zhé bì, fú bīng zhōu xiè, yīn gǎo qí cóng zhě, zuì ér xī shā zhī. suì fù gǎo shàng mǎ, yù xié yǐ nán guī. mù kūn gù yún fāng suǒ mǎ yú wài, wén biàn, bù dé rù, chéng yǐ bì, zhuǎn zhì dōng mén, yù hā tǎ yǎ lǜ qí sān shí yú, suì xiāng yǔ zhǎn mén ér chū. shì fǔ yǔ qīn xiào cuī gāo tuò bá zhōng děng shù shí rén zì xī mén chū, qiě zhàn qiě qián. zhì wǔ zhàng yuán, zhuī qí yì zhòng, shì fǔ wèi yuē: pò wǒ jí, jí shā zhī yǐ. gù yún děng yī jìn yī tuì yǐ zhuì zhī. shì fǔ dù zhòng guǎ bù dí, nǎi jiě gǎo fù, zhé jiàn wèi shì, liú zhī lù cè. gù yún shí gǎo shēng, yǔ qí ér guī. shí luò shuǐ yì, shì fǔ wú zhōu, bù dé dù, jīn rén yòu huì bīng duàn qí guī lù, shì fǔ suì bēn xià zhōu. qí fù tóng zhōu guān chá shǐ yǒng qí jí qí jiā bǎi yú rén, jiē wèi jīn rén suǒ zú. jīn yǐ gù yún wèi ān yuǎn dà jiāng jūn. gù yún, luò suǒ zǐ yě.
鄜延既破,第六將李世輔為金右副元帥宗弼所喜,累遷知同州。及金廢偽齊,世輔乃當其徒王世忠等,潛謀遣使臣白彥忠持書抵川陝宣撫副使吳玠,使出兵外應。是冬,左監軍完顏杲自大同之陝西,見左都監薩巴,議割地事。比過同州,世輔乃佯稱墜馬折臂,伏兵州廨,因稿其從者,醉而悉殺之。遂縛杲上馬,欲挾以南歸。穆昆固雲方索馬於外,聞變,不得入,城已閉,轉至東門,遇哈塔雅率騎三十餘,遂相與斬門而出。世輔與親校崔皋、拓跋忠等數十人自西門出,且戰且前。至五丈原,追騎益眾,世輔謂曰:「迫我急,即殺之矣。」固雲等一進一退以綴之。世輔度眾寡不敵,乃解杲縛,折箭為誓,留之路側。固雲識杲聲,與騎而歸。時洛水溢,世輔無舟,不得渡,金人又會兵斷其歸路,世輔遂奔夏州。其父同州觀察使永奇及其家百餘人,皆為金人所族。金以固云為安遠大將軍。固雲,洛索子也。
gāo zōng shòu mìng zhòng xìng quán gōng zhì dé shèng shén wǔ wén zhāo rén xiàn xiào huáng dì shào xìng jiǔ nián jīn tiān juàn èr nián
○高宗受命中興全功至德聖神武文昭仁憲孝皇帝紹興九年(金天眷二年)
chūn, zhēng yuè, rén wǔ shuò, zhào: dà jīn yǐ qiǎn shǐ tōng hé, gē hái gù dì, yīng guān sī xíng yí wén zì, wù cún liǎng guó dà tǐ, bù dé zhé jiā dǐ chì. bù gào zhōng wài, gè lìng zhī xī.
春,正月,壬午朔,詔:「大金已遣使通和,割還故地,應官司行移文字,務存兩國大體,不得輒加詆斥。布告中外,各令知悉。」
guǐ wèi, xīn chú qǐ jū láng mò jiāng shì sī nóng qīng, chōng bàn sòng shǐ.
癸未,新除起居郎莫將試司農卿,充伴送使。
yǐ yǒu, xīn jiān guǎng zhōu yán cāng hú quán qiān shū wēi wǔ jūn jié dù pàn guān tīng gōng shì.
乙酉,新監廣州鹽倉胡銓簽書威武軍節度判官廳公事。
bǐng xū, yǐ jīn rén lái hé, dà shè tiān xià. yīng hé nán xīn fù lù fēn jiàn rèn wén wǔ guān, gè ān zhí shǒu, bìng bù yì zhì shān zhài tǔ háo děng, yōu yǔ tuī ēn yīng shǎn xī zhǎng bīng guān, zuó yuán fǔ yù shī yí, zhì yǒu lí sàn, fēi qí běn xīn, jīn lái jì yǐ guī hái, gè yǎng ān zhí yīng jìn shì zhū kē, céng yīn liú yù wěi mìng dé jiě zhě, bìng yǔ lǐ wèi jǔ shù yīng xīn fù zhōu xiàn, fàng miǎn miáo shuì sān nián, chà yáo wǔ nián yīng liǎng huái jīng xiāng chuān shǎn xīn jiù xuān fǔ shǐ jí sān yá guǎn jūn, bìng tè qǔ zhǐ, yōu yì dì shǎng, tǒng bīng guān děng dì tuī ēn, nèi wài zhū jūn bìng yǔ kào shè. zhāng bāng chāng liú yù, jiàn hào bèi guó, yuán qí běn xīn, shí fēi děi yǐ, qí zi sūn qīn shǔ, bìng lìng yī jiù cān zhù, wú guān zhě réng xǔ yīng jǔ. jūn xìng yǐ lái, zhōu xiàn shī shǒu tóu xiáng zhī rén, bù yǐ cún wáng, bìng yǔ xù fù, zi sūn yī wú guò rén lì. jìng kāng wéi chéng wěi mìng jí yīn miáo fù liú zhèng yàn míng zài zuì jí, jiàn jīn jū guǎn biān zhì zhě, bìng fàng zhú biàn wèi jīng xù yòng zhě yǔ shōu xù. shào xìng bā nián tè zòu míng jìn shì shì rù dì wǔ děng rén, bìng tè yī xià zhōu wén xué ēn lì. jiāng zhè zhū lù jīn nián hé yù mǎi juàn, měi pǐ tè miǎn yī guàn wén. jiāng xī hú guǎng děng lù jiàn yǒu dào zéi xiào jù qù chù, bìng xǔ zì xīn, qián zuì yī qiè bù wèn.
丙戌,以金人來和,大赦天下。「應河南新復路分見任文武官,各安職守,並不易置;山寨土豪等,優與推恩;應陝西掌兵官,昨緣撫馭失宜,致有離散,非其本心,今來既已歸還,各仰安職;應進士諸科,曾因劉豫偽命得解者,並與理為舉數;應新復州縣,放免苗稅三年,差徭五年;應兩淮、荊襄、川陝新舊宣撫使及三衙管軍,並特取旨,優異第賞,統兵官等第推恩,內外諸軍並與犒設。張邦昌、劉豫,僭號背國,原其本心,實非得已,其子孫親屬,並令依舊參注,無官者仍許應舉。軍興以來,州縣失守投降之人,不以存亡,並與敘復,子孫依無過人例。靖康圍城偽命及因苗傅、劉正彥名在罪籍,見今拘管編置者,並放逐便;未經敘用者與收敘。紹興八年特奏名進士試入第五等人,並特依下州文學恩例。江、浙諸路今年和預買絹,每匹特免一貫文。江西、湖廣等路見有盜賊嘯聚去處,並許自新,前罪一切不問。」
lóng tú gé xué shì tí jǔ lǐ quán guān wáng lún, cì tóng jìn shì chū shēn, chú duān míng diàn xué shì tóng qiān shū shū mì yuàn shì, chōng yíng fèng zǐ gōng, fèng hái liǎng gōng jiāo gē dì jiè shǐ róng zhōu fáng yù shǐ zhī gé mén shì lán gōng zuǒ wèi xuān zhōu guān chá shǐ, fù zhī. xǔ suì gòng yín juàn gòng wǔ shí wàn pǐ liǎng. lún gōng zuǒ jí bào xiè shǐ fù hán xiào zhòu qián xin miàn, gè guān qí jiā èr rén, cì zhuāng qián yǒu chà.
龍圖閣學士、提舉醴泉觀王倫,賜同進士出身,除端明殿學士、同簽書樞密院事,充迎奉梓宮,奉還兩宮、交割地界使;榮州防禦使、知閤門事藍公佐為宣州觀察使,副之。許歲貢銀絹共五十萬匹兩。倫、公佐及報謝使副韓肖胄、錢忄面,各官其家二人,賜裝錢有差。
wù zǐ, dì wèi dà chén yuē: zǔ zōng líng qǐn, jiǔ lún yì yù, jīn gù dì jì guī, biàn dāng qiǎn zōng shì shǐ xiāng yǔ jìn chén xié wǎng xiū fèng. suì mìng guāng shān jūn jié dù shǐ kāi fǔ yí tóng sān sī pàn dà zōng zhèng shì shì qí yǔ bīng bù shì láng zhāng dào jù xíng.
戊子,帝謂大臣曰:「祖宗陵寢,久淪異域,今故地既歸,便當遣宗室使相與近臣偕往修奉。」遂命光山軍節度使、開府儀同三司、判大宗正事士祇與兵部侍郎張燾俱行。
zōng zhèng shǎo qīng féng jí quán shàng shū lǐ bù shì láng.
宗正少卿馮楫權尚書禮部侍郎。
jǐ chǒu, zhào yǐ huáng jīn yī qiān liǎng fù běi shǐ zhāng tōng gǔ jìn nà liǎng gōng.
己丑,詔以黃金一千兩附北使張通古進納兩宮。
shí tōng gǔ yǔ bào xiè shǐ hán xiào zhòu xiān xíng, ér jīng dōng huái dōng xuān fǔ chù zhì shǐ hán shì zhōng fú bīng hóng zé zhèn, zhà lìng wèi hóng jīn, qí tōng gǔ guò zé jié zhī, yǐ huài hé yì. xiào zhòu zhì yáng zhōu, shì zhōng jiāng hǎo biàn mì yǐ gào zhí mì gé huái dōng zhuǎn yùn fù shǐ hú fǎng bái zhī, xiào zhòu tōng gǔ nǎi zì zhēn hé yóu huái xī yǐ qù. shì zhōng nù, zhuī biàn, yù shā zhī, biàn qì jiā yī yuè fēi jūn zhōng.
時通古與報謝使韓肖胄先行,而京東、淮東宣撫處置使韓世忠伏兵洪澤鎮,詐令為紅巾,俟通古過則劫之,以壞和議。肖胄至揚州,世忠將郝抃密以告直秘閣、淮東轉運副使胡紡白之,肖胄、通古乃自真、和由淮西以去。世忠怒,追抃,欲殺之,抃棄家依岳飛軍中。
gēng yín, yǐ jīn rén guī hé nán dì, mìng guān zòu gào tiān dì zōng miào shè jì.
庚寅,以金人歸河南地,命官奏告天地宗廟社稷。
shǎo shī wàn shòu guān shǐ róng guó gōng liú guāng shì, cì hào hé zhòng fǔ guó gōng chén, jìn fēng yōng guó gōng yáng wǔ yì yùn gōng chén shǎo bǎo jīng dōng huái dōng xuān fǔ chù zhì shǐ hán shì zhōng qiān shǎo shī shǎo bǎo huái xī xuān fǔ shǐ zhāng jùn, cì ān mín jìng nán gōng chén, qiān shǎo fù. zì liú guāng shì yǐ xià, qí suǒ lǐng sān zhèn jié yuè jiē rú jiù, yòng jiǎng hé ēn yě.
少師、萬壽觀使、榮國公劉光世,賜號和眾輔國功臣,進封雍國公;揚武翊運功臣、少保、京東、淮東宣撫處置使韓世忠遷少師;少保、淮西宣撫使張俊,賜安民靜難功臣,遷少傅。自劉光世以下,其所領三鎮節鉞皆如舊,用講和恩也。
rén chén, tài wèi wǔ shèng dìng guó jūn jié dù shǐ hú běi jīng xī xuān fǔ shǐ yuè fēi, bǎo píng jìng nán jūn jié dù shǐ chuān shǎn xuān fǔ fù shǐ wú jiè, bìng kāi fǔ yí tóng sān sī diàn qián dōu yú hòu bǎo chéng jūn jié dù zhǔ guǎn diàn qián sī gōng shì yáng yí zhōng wèi tài wèi diàn qián fù dōu zhǐ huī shǐ zhǔ guǎn dōu zhǐ huī shǐ gōng shì. fēi shàng biǎo yǒu yún: tuò shǒu yàn yún, zhōng yù fù chóu ér bào guó shì xīn tiān dì, shàng lìng qǐ shǒu yǐ chēng fān. yòu yán: jīn rì zhī shì, kě yōu ér bù kě hè, wù yí lùn gōng xíng shǎng, qǔ xiào dí rén. qín guì è zhī, suì chéng chóu xì. wú jiè zài xī zhōu, qí mù kè qǐng wèi hè biǎo, jiè yuē: jiè děng bù néng xuān guó wēi líng, yì kě kuì yǐ, dàn dāng dài zuì chēng xiè kě yě.
壬辰,太尉、武勝、定國軍節度使、湖北、京西宣撫使岳飛,保平、靜難軍節度使、川陝宣撫副使吳玠,並開府儀同三司;殿前都虞候、保成軍節度、主管殿前司公事楊沂中為太尉、殿前副都指揮使、主管都指揮使公事。飛上表有云:「唾手燕、雲,終欲復仇而報國;誓心天地,尚令稽首以稱籓。」又言:「今日之事,可憂而不可賀,勿宜論功行賞,取笑敵人。」秦檜惡之,遂成讎隙。吳玠在熙州,其幕客請為賀表,玠曰:「玠等不能宣國威靈,亦可愧矣,但當待罪稱謝可也。」
guǐ sì, zhào jiàn huáng tài hòu gōng shì yú dà nèi, yǐ jiù chéng qìng yuàn wèi zhī.
癸巳,詔建皇太后宮室於大內,以舊承慶院為之。
lóng shén wèi sì xiāng dōu zhǐ huī shǐ jiāng zhōu guān chá shǐ quán zhǔ guǎn shì wèi mǎ jūn sī gōng shì jiě qián, yǐ lùn shì bù hé qiú bà wèi jiàn níng jūn chéng xuān shǐ fú jiàn lù mǎ bù jūn fù dōu zǒng guǎn.
龍神衛四廂都指揮使、江州觀察使、權主管侍衛馬軍司公事解潛,以論事不合求罷;為建寧軍承宣使、福建路馬步軍副都總管。
jiǎ wǔ, jīn rén suǒ mìng zhī sù zhōu zhào róng yǐ chéng lái guī. róng bù qí gē dì, shǒu xiān nà kuǎn, yóu shì jīn rén nù zhī.
甲午,金人所命知宿州趙榮以城來歸。榮不俟割地,首先納款,由是金人怒之。
shì rì, jīn yòu fù yuán shuài shěn wáng zōng bì shǐ yǐ gē dì zhào xià sù zhōu. jīn zhǔ zhào hé nán lì mín, lüè yuē: qǐng lì qí yù yǐ shǒu nán fú, lěi nián yú zī. tiān qí yì zhě bù rěn jù mǐn sòng shì shè jì, yóu liú kāng dǐ zài jiāng zhī nán, yǐ ān wú nán běi zhī chì zǐ yě. tǎng néng yǎn bīng xī mín, wǒ guó jiā qǐ tān chǐ cùn zhī dì, ér bù wèi huì ān yuán yuán zhī jì hū! suǒ yǐ qù dōng tè fèi liú yù, jīn zì hé zhī nán, fù yǐ cì sòng shì. ěr děng chù ěr jiù tǔ, hái ěr shì zhǔ, wǒ guó jiā zhī ēn yì yǐ hóng yǐ. ěr néng gè ān qí xīn, wú wàng wǒ shàng guó zhī dà huì, suī yǒu jù hé zhī gé, yóu wú mín yě. qí guān lì děng, yǐ yǒu shì yuē, bù xǔ zhé xíng fèi zhì, gè shǒu jué guān, yǐ shì ěr zhǔ, wú yí huǐ lìn. yòu mìng guān lì jūn mín, yuàn guī shān dōng hé běi zhě tīng.
是日,金右副元帥沈王宗弼始以割地詔下宿州。金主詔河南吏民,略曰:「頃立齊豫以守南服,累年於茲。天其意者不忍遽泯宋氏社稷,猶留康邸在江之南,以安吾南北之赤子也。倘能偃兵息民,我國家豈貪尺寸之地,而不為惠安元元之計乎!所以去冬特廢劉豫,今自河之南,復以賜宋氏。爾等處爾舊土,還爾世主,我國家之恩亦已洪矣。爾能各安其心,無忘我上國之大惠,雖有巨河之隔,猶吾民也。其官吏等,已有誓約,不許輒行廢置,各守厥官,以事爾主,無貽悔吝。」又命官吏軍民,願歸山東、河北者聽。
dīng yǒu, zhào: yuān shèng huáng dì gōng diàn, lìng lín ān fǔ jì dù xiū jiàn.
丁酉,詔:「淵聖皇帝宮殿,令臨安府計度修建。」
wù xū, yǐ wáng lún wèi dōng jīng liú shǒu jiān quán kāi fēng fǔ yǐn, guō zhòng xún wèi tài wèi dōng jīng fù liú shǒu jiān jié zhì jūn mǎ.
戊戌,以王倫為東京留守兼權開封府尹,郭仲荀為太尉、東京副留守兼節制軍馬。
jīn yǐ zuǒ chéng xiàng zōng juàn wèi tài bǎo, lǐng sān xǐng shì, jìn fēng yǎn guó wáng, fù yǐ xìng zhōng yǐn wán yán xī yǐn wèi shàng shū zuǒ chéng xiàng jiān shì zhōng.
金以左丞相宗雋為太保,領三省事,進封兗國王,復以興中尹完顏希尹為尚書左丞相兼侍中。
jǐ sì, liú guāng shì wèi shǎn xī xuān fǔ shǐ, wú jiè wèi sì chuān xuān fǔ shǐ, nèi shǎn xī lù jiē chéng děng zhōu, tīng jiè jié zhì rú jiù, mìng nèi shì jī gào yǐ cì. dì yīn guāng shì chú mìng, yù fǔ chén yuē: hé nán xīn fù, jìng tǔ suǒ mìng shǒu chén, zhuān zài fǔ xún yí mín, quàn kè nóng sāng, gè shǐ yīn qí dì yǐ shí, yīn qí rén yǐ shǒu, bù kě yí dōng nán zhī cái lì, xū nèi yǐ shì wài yě.
己巳,劉光世為陝西宣撫使,吳玠為四川宣撫使,內陝西路階、成等州,聽玠節制如舊,命內侍齎告以賜。帝因光世除命,諭輔臣曰:「河南新復,境土所命守臣,專在拊循遺民,勸課農桑,各使因其地以食,因其人以守,不可移東南之財力,虛內以事外也。」
bǐng wǔ, huī zōng dà xiáng, dì shuāi fú, yù jǐ yán diàn, yì bái luó páo, xíng jì diàn zhī lǐ, qián hòu bù shì shì shí rì. zǎi chén lǜ bǎi guān jìn míng fèng wèi.
丙午,徽宗大祥,帝衰服,御几筵殿,易白羅袍,行祭奠之禮,前後不視事十日。宰臣率百官進名奉慰。
xī hé jīng lüè shǐ mù róng wěi pàn.
熙河經略使慕容洧叛。
wěi zài xī hé shí yú nián, xiāo yǒng dé zhòng, lǚ wèi biān huàn. jí jīn rén guī shǎn xī dì, wěi tàn yuē: wú hé miàn mù jiàn cháo tíng! qì xī hé qù, jū xī xià qīng táng liǎng jiè zhī jiān, yǒu zhòng shù qiān. wěi yòu kòu huán zhōu, jīng lüè shǐ zhào bīn zhuī jí, yǔ zhàn, jīng yuán jīng lüè shǐ zhāng zhōng yàn lǜ bīng yuán zhī, wěi bài zǒu, qí zhòng duō jiàng.
洧在熙河十餘年,驍勇得眾,屢為邊患。及金人歸陝西地,洧嘆曰:「吾何面目見朝廷!」棄熙河去,居西夏、青唐兩界之間,有眾數千。洧又寇環州,經略使趙彬追及,與戰,涇原經略使張中彥率兵援之,洧敗走,其眾多降。
èr yuè, guǐ chǒu, jīng chéng fù liú shǒu guō zhòng xún qǐ bīng yǔ liáng, dì yuē: zhèn jīn rì hé yì, gài yù xiāo bīng, shǐ bǎi xìng ān yè. liú sī qǐ róng duō bīng! dàn dé èr sān qiān rén dàn yā qīn lüè zú yǐ. zhì yú qián liáng, yì zhǐ jù suǒ rù kè lì, yǎng shàn guān bīng. tā rì zhì què chǎng, bù huàn wú qián, qǐ kě xū nèi ér shì wài xié! zhèn jiàn qián cháo kāi biān, rú shǎn xī yān shān, céng bù dé chǐ bó dòu mǐ, ér fǔ cáng yǐ hào jié yǐ, cǐ kě wèi jiè. suì mìng huái xī xuān fǔ shǐ qiǎn tǒng lǐng guān yòu wǔ dài fū wén zhōu fáng yù shǐ zhèng kān, wǔ lüè dài fū táng pǔ, yǐ běn bù bīng qiān rén cóng zhòng xún zhī rèn.
二月,癸丑,京城副留守郭仲荀乞兵與糧,帝曰:「朕今日和議,蓋欲消兵,使百姓安業。留司豈容多兵!但得二三千人彈壓侵略足矣。至於錢糧,亦只據所入課利,養贍官兵。它日置榷場,不患無錢,豈可虛內而事外邪!朕見前朝開邊,如陝西、燕山,曾不得尺帛斗米,而府藏已耗竭矣,此可為戒。」遂命淮西宣撫使遣統領官、右武大夫、文州防禦使鄭堪,武略大夫唐朴,以本部兵千人從仲荀之任。
dīng sì, guō zhòng xún qiān tài wèi, chōng dōng jīng tóng liú shǒu.
丁巳,郭仲荀遷太尉,充東京同留守。
huī yóu gé dài zhì liú cén shì shàng shū xíng bù shì láng.
徽猷閣待制劉岑試尚書刑部侍郎。
dà lǐ sì shǎo qīng zhōu yù quán shàng shū xíng bù shì láng, réng chōng shǎn xī xuān yù shǐ.
大理寺少卿周聿權尚書刑部侍郎,仍充陝西宣諭使。
wù wǔ, diàn zhōng shì yù shǐ céng tǒng shì zuǒ jiàn yì dài fū.
戊午,殿中侍御史曾統試左諫議大夫。
jǐ wèi, shàng shū yòu pú shè qín guì shàng huī zōng huáng dì líng míng yuē yǒng gù.
己未,尚書右僕射秦檜上徽宗皇帝陵名曰永固。
guān wén diàn dà xué shì tí jǔ dòng xiāo gōng lǐ gāng zhī tán zhōu, guān wén diàn dà xué shì tí jǔ lín ān fǔ dòng xiāo gōng zhū shèng fēi zhī hú zhōu, guān wén diàn xué shì tí jǔ dòng xiāo gōng wāng bó yàn zhī xuān zhōu, tí jǔ dòng xiāo gōng zhāng jùn zhī fú zhōu, jiàn níng jūn chéng xuān shǐ xīn fú jiàn lù mǎ bù jūn fù dōu zǒng guǎn jiě qián zhī shào zhōu.
觀文殿大學士、提舉洞霄宮李綱知潭州,觀文殿大學士、提舉臨安府洞霄宮硃勝非知湖州,觀文殿學士、提舉洞霄宮汪伯彥知宣州,提舉洞霄宮張浚知福州,建寧軍承宣使、新福建路馬步軍副都總管解潛知邵州。
zuǒ chéng shì láng chén zuì yán: hé nán zhī mín, zì jīn rén róu jiàn yǐ lái, xí yú zhàn dòu, qiě chéng qián rì zhī shā lù, yù bǎo xiāng jǐng, quán gǔ ròu. zhì rú yī xiǎn shān zhài zhī mín, qí bèi yù zhī jì, kě wèi xiáng yǐ. shì dīng cǐ shí, yīn qí bù fèn, shēn yǐ fǔ bīng zhī fǎ, shǐ zì wèi shǒu, mín bì lè cóng. zhào dōng jīng tóng liú shǒu guō zhòng xún cuò zhì. zhòng xún qǐng yǐ jìn chéng xián tián mù gōng jiàn shǒu, cóng zhī.
左承事郎陳最言:「河南之民,自金人蹂踐以來,習於戰鬥,且懲前日之殺戮,欲保鄉井,全骨肉。至如依險山寨之民,其備御之計,可謂詳矣。適丁此時,因其部分,申以府兵之法,使自為守,民必樂從。」詔東京同留守郭仲荀措置。仲荀請以近城閒田募弓箭手,從之。
rén xū, xīn zhī fú zhōu zhāng jùn, fù zī zhèng diàn dà xué shì chōng fú jiàn lù ān fǔ dà shǐ, jiān zhī fú zhōu.
壬戌,新知福州張浚,復資政殿大學士、充福建路安撫大使,兼知福州。
kāi zhōu tuán liàn shǐ liú qí luò jiē guān, wèi lóng shén wèi xī xiāng dōu zhǐ huī shǐ. qí tǒng suǒ bù zì zhèn jiāng hái cháo, suì dài jiě qián quán zhǔ guǎn shì wèi jūn mǎ sī gōng shì.
開州團練使劉錡落階官,為龍神衛西廂都指揮使。錡統所部自鎮江還朝,遂代解潛權主管侍衛軍馬司公事。
jǐ sì, hàn lín xué shì lóu zhào jiān shì dú quán shàng shū gōng bù shì láng.
己巳,翰林學士樓炤兼侍讀、權尚書工部侍郎。
rén shēn, jiǎn xiào shǎo fù fèng guó jūn jié dù shǐ lǐ quán guān shǐ zhào dǐng zhī quán zhōu. dǐng yù jū huì jī, qín guì yóu jì qí bī, nǎi yǐ yuǎn jùn chù zhī.
壬申,檢校少傅、奉國軍節度使、醴泉觀使趙鼎知泉州。鼎寓居會稽,秦檜猶忌其逼,乃以遠郡處之。
shì rì, jīn zhǔ rú tiān kāi diàn.
是日,金主如天開殿。
sān yuè, bǐng xū huī yóu gé zhí xué shì zhī zhāng zhōu liào gāng shì yù shǐ zhōng chéng.
三月,丙戌、徽猷閣直學士知漳州廖剛試御史中丞。
wù zǐ, shàng shū lì bù shì láng yàn dūn fù, hù bù shì láng liáng rǔ jiā, jiē jìn quán běn bù shàng shū shàng shū bīng bù shì láng jiān shì jiǎng jiān zī shàn táng yì shàn wú biǎo chén, yí lǐ bù shì láng quán gōng bù shì láng jiān shì jiǎng xiāo zhèn, yí bīng bù shì láng huī yóu gé dài zhì zhī lín ān fǔ zhāng chéng shì gōng bù shì láng.
戊子,尚書吏部侍郎晏敦復,戶部侍郎梁汝嘉,皆進權本部尚書;尚書兵部侍郎兼侍講兼資善堂翊善吳表臣,移禮部侍郎;權工部侍郎兼侍講蕭振,移兵部侍郎;徽猷閣待制、知臨安府張誠試工部侍郎。
jiǎ wǔ, mìng cān zhī zhèng shì sūn jìn zhuàn huáng tài hòu cè wén, cān zhī zhèng shì lǐ guāng shū cè jiān zhuàn bǎo, bǎo yòng jīn, cè yǐ mín shí.
甲午,命參知政事孫近撰皇太后冊文,參知政事李光書冊兼篆寶,寶用金,冊以珉石。
yǐ wèi, shǎo bǎo zhèn nán jūn jié dù shǐ lǐ quán guān shǐ chéng guó gōng lǚ yí hào qǐ guī tái zhōu yǎng jí, xǔ zhī.
乙未,少保、鎮南軍節度使、醴泉觀使、成國公呂頤浩乞歸台州養疾,許之。
bǐng shēn, dōng jīng liú shǒu wáng lún shǐ jiāo dì jiè.
丙申,東京留守王倫始交地界。
xiān shì zhào róng jì nà kuǎn, zhī shòu zhōu wáng wēi zhě yì yǐ chéng lái guī. jí lún zhì dōng jīng, jiàn jīn yòu fù yuán shuài shěn wáng zōng bì, shǒu wèn róng wēi, qiě zé shè wén zài gē hé nán shì, bù guī dé yú jīn. lún yī miàn gǎi dìng, wèi yuán jiàng shè wén fēi zhēn, nǎi yǐ. jiē bàn shǐ wū líng ā sī móu zhì guǎn, yì yǐ róng wēi wèi wèn, bì yù de zhī. zhì shì lún shǐ jiāo dì jiè bì, jīng chéng fù lǎo guān lì sòng zōng bì zhì běi xiào, zōng bì zuò tán shàng, zhuó jiǔ wèi bié, yīng jiāo gē zhōu jūn guān wù, shí fēn liú èr fēn, yú bā fēn fù hé běi sòng nà. zōng bì yóu shā diàn dù hé zhī qí zhōu, jīn suì yí háng tái yú dà míng.
先是趙榮既納款,知壽州王威者亦以城來歸。及倫至東京,見金右副元帥沈王宗弼,首問榮、威,且責赦文載割河南事,不歸德於金。倫一面改定,謂元降赦文非真,乃已。接伴使烏陵阿思謀至館,亦以榮、威為問,必欲得之。至是倫始交地界畢,京城父老官吏送宗弼至北效,宗弼坐壇上,酌酒為別,應交割州軍官物,十分留二分,餘八分赴河北送納。宗弼由沙店渡河之祁州,金遂移行台於大名。
chū, jīn yǐ zōng fǔ zi bāo wèi sān lù dōu tǒng, zhī guī dé fǔ, qiū háo wú rǎo, shén dé rén xīn. jí gē dì ér guī, bāo xī qiǎn qí lì shì xiān xíng, zuì hòu nǎi chū, jí xià diào qiáo, jí wèi sù jìng.
初,金以宗輔子褒為三路都統,知歸德府,秋毫無擾,甚得人心。及割地而歸,褒悉遣其吏士先行,最後乃出,即下釣橋,極為肅靜。
dīng yǒu, huī zōng dàn jì, dì yì bié diàn xíng lǐ.
丁酉,徽宗禫祭,帝詣別殿行禮。
jǐ hài, yǐ jiǔ yǔ, fàng lín ān fǔ nèi wài gōng sī jiù shě qián sān rì. zì shì yǔ xuě zé rú zhī.
己亥,以久雨,放臨安府內外公私僦舍錢三日。自是雨雪則如之。
zhào fēn hé nán wèi sān lù, jīng jī lù zhì dōng jīng, hé nán fǔ lù zhì xī jīng, yīng tiān fǔ lù zhì nán jīng, yǐ shuài chén jiān liú shǒu, sān lù gè zhì cáo chén yī yuán jiān tí xíng.
詔分河南為三路,京畿路治東京,河南府路治西京,應天府路治南京,以帥臣兼留守,三路各置漕臣一員兼提刑。
chū, hé nán zhèn fǔ shǐ dí xìng jì sǐ, qí jiāng lǐ xìng lóng yú liú yù, yù yòng wèi fū yán lù bīng mǎ qián xiá, yí hé nán. zhì shì yǐ xìng wèi wǔ yì dài fū gé mén xuān zàn shè rén, zhí rú gù.
初,河南鎮撫使翟興既死,其將李興隆於劉豫,豫用為鄜延路兵馬鈐轄,移河南。至是以興為武翼大夫、閤門宣贊舍人,職如故。
yù zhī jiàn yě, yǒu yù zhēn zhě, yǐ lì zhí chū shēn, xiàn tún tián zhī yì, yù dà xǐ, xíng qí cè, qiě wèi rén yuē: qián cháo yǐ xū yù yòng rén, wéi shàng kē jǔ, zhì xuān jìng jiān, wù guó zhě jiē jìn shì jí dì zhī rén. wǒ zé bù rán, wéi cái shì yòng, bù wèn mén fá. nǎi yǐ zhēn wèi bǐng yì láng gé mén zhī hòu, chōng bái bō niǎn yùn. jí jiǎo hái hé nán, zhào zhēn fù xíng zài, tài guì jiàn ér bù zhī lǐ, jì ér yuē: liú yù guó zuò bù yǒng zhě, gài yóu yòng cǐ bèi ér bù yòng shì rén yě. zhēn hèn zhī.
豫之僭也,有郁臻者,以吏職出身,獻屯田之議,豫大喜,行其策,且謂人曰:「前朝以虛譽用人,惟尚科舉,至宣、靖間,誤國者皆進士及第之人。我則不然,惟才是用,不問門閥。」乃以臻為秉義郎、閤門祗候,充白波輦運。及繳還河南,召臻赴行在,泰檜見而不之禮,既而曰:「劉豫國祚不永者,蓋由用此輩而不用士人也。」臻恨之。
xīn chǒu, hàn lín xué shì jiān shì dú lóu zhào wèi duān míng diàn xué shì qiān shū shū mì yuàn shì.
辛丑,翰林學士兼侍讀樓炤為端明殿學士、簽書樞密院事。
guǐ mǎo, shēng héng zhōu chá líng xiàn wèi jūn, yǐ zhī xiàn jiān jūn shǐ.
癸卯,升衡州茶陵縣為軍,以知縣兼軍使。
bǐng wǔ, jīn mìng bǎi guān xiáng dìng yí zhì.
丙午,金命百官詳定儀制。
xiān shì jīn zhì duō xí liáo jiù. zōng xiàn yuē: fāng jīn yǎn yǒu liáo sòng, dāng yuǎn yǐn qián gǔ, yīn shí zhì yí, chéng yī dài zhī fǎ, hé nǎi jìn qǔ liáo rén zhì dù zāi! zuǒ chéng xiàng xī yǐn yuē: ěr yì shén yǔ wǒ hé. yóu shì qì zhòng zhī.
先是金制多襲遼舊。宗憲曰:「方今奄有遼、宋,當遠引前古,因時制宜,成一代之法,何乃近取遼人制度哉!」左丞相希尹曰:「爾意甚與我合。」由是器重之。
dīng wèi, guī dé fǔ fù wèi yīng tiān fǔ, píng liáng fǔ fù jiù zhōu míng, chén xǔ yǐng shòu cáo yán qìng zhōu fù jiù fǔ míng, shùn zhōu lín rǔ zhèn yǐng shùn jūn fù jiù xiàn míng, jiē wěi qí suǒ gǎi yě. xiān shì wěi qí jiàn shuāng miào yú yīng tiān, yǐ cí chén dōng ōu yáng chè, wáng lún mìng huǐ zhī.
丁未,歸德府復為應天府,平涼府復舊州名,陳、許、潁、壽、曹、延慶州復舊府名,順州、臨汝鎮、潁順軍復舊縣名,皆偽齊所改也。先是偽齊建雙廟於應天,以祠陳東、歐陽澈,王倫命毀之。
shàng shū xíng bù shì láng liú cén yí lì bù shì láng.
尚書刑部侍郎劉岑移吏部侍郎。
shì chūn, xià rén chéng zhé kě qiú zhī sàng, xiàn fǔ zhōu. kě qiú zi yàn wén qiè jiā yī jīn zuǒ fù yuán shuài lǔ guó wáng chāng yú dà tóng fǔ. hòu jīn rén mìng yàn wén zhī dài zhōu.
是春,夏人乘折可求之喪,陷府州。可求子彥文挈家依金左副元帥魯國王昌於大同府。後金人命彥文知代州。
xià, sì yuè, guǐ chǒu, huán qìng jīng lüè shǐ zhào bīn, yán yǐ shā pàn jiāng mù róng wěi, qí bù qǔ duō jiàng. qín guì yán: shǎn xī wú shì, shí wèi qìng xìng. rán wěi shí bù sǐ.
夏,四月,癸丑,環慶經略使趙彬,言已殺叛將慕容洧,其部曲多降。秦檜言:「陝西無事,實為慶幸。」然洧實不死。
bǐng chén, jǐng líng gōng mèng xià cháo xiàn, shàng yì xíng lǐ diàn xíng lǐ yì rì, yì xíng zhī. zì shì sì mèng jiē yòng cǐ lì.
丙辰,景靈宮孟夏朝獻,上詣行禮殿行禮;翼日,亦行之。自是四孟皆用此例。
rén xū, zhào bo yǒng gù líng yú xī jīng.
壬戌,詔卜永固陵於西京。
zhào shēng zuò chéng xiàn wèi jūn, yǐ dōng jīng liú shǒu wáng lún yán xiàn yǔ běi jiè huá zhōu xiāng lián, qǐ shēng míng é wèi biàn wén yí gù yě.
詔升胙城縣為軍,以東京留守王倫言縣與北界滑州相連,乞升名額為便文移故也。
guǐ hài, yù shǐ zhōng chéng liào gāng yán: jīn xiān dì yǐ zhōng, ér shuò wàng yáo bài yuān shèng huáng dì zhī lǐ rú gù, cǐ shèng dé yě. rán lǐ yǒu lóng shā, fāng xiōng wèi jūn, zé jūn shì zhī, jí jǐ wèi jūn, zé xiōng zhī ér yǐ. wàng miǎn yì shèng xīn, zì cǐ jìn bà, suì shí zì háng jiā rén lǐ yú nèi tíng kě yě. ruò yuǎn zài wàn lǐ zhī wài, měi zūn zhī wèi jūn, bǐ qí fǎn yě, zé bù guī zhèng, kǒng tiān xià yǒu yǐ yì wǒ yě. kuàng cǐ quán quán zhī yì, yú yuān shèng hé yì? wàn yī guī wèi yǒu qī, yóu fēi suǒ yǐ shì yuǎn rén. shì xià lǐ bù tài cháng sì. shì láng wú biǎo chén féng jí shǎo qīng zhōu kuí děng, qǐng yù shuò wàng rì, huáng dì yòng jiā rén lǐ yáo bài yú jìn zhōng, qún chén yáo bài yú běi gōng mén wài, cóng zhī.
癸亥,御史中丞廖剛言:「今先帝已終,而朔望遙拜淵聖皇帝之禮如故,此盛德也。然禮有隆殺,方兄為君,則君事之,及己為君,則兄之而已。望免抑聖心,自此浸罷,歲時自行家人禮於內庭可也。若遠在萬里之外,每尊之為君,比其反也,則不歸政,恐天下有以議我也。況此拳拳之意,於淵聖何益?萬一歸未有期,尤非所以示遠人。」事下禮部、太常寺。侍郎吳表臣、馮楫、少卿周葵等,請遇朔望日,皇帝用家人禮遙拜于禁中,群臣遙拜於北宮門外,從之。
jiǎ zǐ, guān wén diàn xué shì mèng gēng wèi hé nán fǔ lù ān fǔ shǐ jiān zhī hé nán fǔ chōng xī jīng liú shǒu, zī zhèng diàn xué shì zhì shì lù yǔn dí wèi yīng tiān fǔ lù ān fǔ shǐ jiān zhī yīng tiān fǔ nán jīng liú shǒu.
甲子,觀文殿學士孟庚為河南府路安撫使兼知河南府、充西京留守,資政殿學士致仕路允迪為應天府路安撫使兼知應天府、南京留守。
jiǎ xū, jīn bǎi guān cháo cān shǐ yòng cháo fú.
甲戌,金百官朝參始用朝服。
wǔ yuè, gēng chén shuò, zhōng shū mén xià shěng jiǎn zhèng zhū fáng shì lǘ qiū xīn quán shàng shū lì bù shì láng, zuǒ sī yuán wài láng chén tuó quán xíng bù shì láng.
五月,庚辰朔,中書門下省檢正諸房事閭丘昕權尚書吏部侍郎,左司員外郎陳橐權刑部侍郎。
bǐng xū, míng xiǎn sù huáng hòu shén yù diàn yuē chéng shùn. shí yuán miào wèi lì, chéng yuán chéng shùn diàn jiē yù xíng gōng tiān zhāng zhī xī.
丙戌,名顯肅皇后神御殿曰承順。時原廟未立,承元、承順殿皆寓行宮天章之西。
wù zǐ, tài bái zhòu jiàn.
戊子,太白晝見。
pàn dà zōng zhèng shì shì qí bīng bù shì láng zhāng dào cháo yè yǒng ān zhū líng.
判大宗正事士祇、兵部侍郎張燾朝謁永安諸陵。
qián èr rì, shì qí děng zhì hé nán, mín jiā dào huān yíng, jiē yán jiǔ gé wáng huà, bù tú jīn rì fù dé wèi sòng mín, yǒu gǎn qì zhě. shì qí děng rù bǎi chéng, pī jīng lǚ niè, suí yí qì zhì, chéng lǐ ér hái. líng xià shí jiàn shuǐ, bīng xìng yǐ lái jiǔ hé, sān shǐ dào, shuǐ jí rì dà zhì, fù lǎo jīng tàn, yǐ wèi zhōng xìng zhī xiáng. shì qí děng jì cháo líng, liú èr rì, suì zì zhèng zhōu lì biàn sòng sù sì huái nán, yǐ guī xíng zài.
前二日,士祇等至河南,民夾道歡迎,皆言久隔王化,不圖今日復得為宋民,有感泣者。士祇等入柏城,披荊履櫱,隨宜葺治,成禮而還。陵下石澗水,兵興以來久涸,三使到,水即日大至,父老驚嘆,以為中興之祥。士祇等既朝陵,留二日,遂自鄭州歷汴、宋、宿、泗、淮南,以歸行在。
gēng yín, fèng yíng qīn xiān xiào sī diàn zǔ zōng yù róng fù xíng zài.
庚寅,奉迎欽先、孝思殿祖宗御容赴行在。
xiān shì liú yù rù dōng jīng, huǐ tiān zhāng gé, qiān yù róng yú qǐ shèng yuàn. zhì shì wáng lún qiǎn guān biàn rèn yǐ wén, gù yǒu shì zhǐ.
先是劉豫入東京,毀天章閣,遷御容於啟聖院。至是王倫遣官辨認以聞,故有是旨。
guǐ mǎo, qǐ jū shè rén chéng kè jùn yán: hé nán gù dì, fù guī bǎn tú, fù lǎo kǔ liú yù fán kē jiǔ yǐ, fù liǎn jí yú xù lǚ, gē bō zhì yú shū guǒ, sù zhài wèi cháng, qiàn dú jù zài. yù wàng míng zhào xīn jiāng zhōu xiàn, qǔ liú yù zhòng liǎn zhī fǎ, fén yú tōng qú. zhào rú suǒ qǐng.
癸卯,起居舍人程克俊言:「河南故地,復歸版圖,父老苦劉豫煩苛久矣,賦斂及於絮縷,割剝至於蔬果,宿債未償,欠牘具在。欲望明詔新疆州縣,取劉豫重斂之法,焚於通衢。」詔如所請。
yù zhī jiàn yě, fán mín jiān shū pǔ zhī tián, jiē lìng sān jì shū shuì, yòu lìng mín jiān gōng shàn shè shì. xuān yù guān fāng tíng shí cháng kǒu yán qí bù biàn, shì xià zhū lù cáo chén cuò zhì, gù kè jùn jí zhī.
豫之僭也,凡民間蔬圃之田,皆令三季輸稅,又令民間供贍射士。宣諭官方庭實嘗口言其不便,事下諸路漕臣措置,故克俊及之。
yǐ sì, jīn zhǔ zhì zì tiān kāi diàn.
乙巳,金主至自天開殿。
jīn shǐ zhāng tōng gǔ zhī běi hái yě, jiàn hé nán yǐ zhì shù, wèi hán xiào zhòu yuē: tiān zǐ liè rǎng dì yì nán guó, nán guó dāng tú bào dà ēn. jīn zhé zhì shǒu shù, zì qǔ xián yí, ruò xìng shī wèn zuì, jiāng hé yǐ wèi cí? xiào zhòu jí qiǎn rén chí gào, jù mìng bà shù. tōng gǔ zhì shàng jīng, jù yǐ bái tài fù zōng gàn, qiě yuē: jí qí bù shǔ wèi dìng, dāng yì shōu fù. zōng gàn xǐ yuē: shì wú zhì yě. jí chú tōng gǔ cān zhī xíng tái shàng shū shěng shì.
金使張通古之北還也,見河南已置戍,謂韓肖胄曰:「天子裂壤地益南國,南國當圖報大恩。今輒置守戍,自取嫌疑,若興師問罪,將何以為辭?」肖胄即遣人馳告,遽命罷戍。通古至上京,具以白太傅宗干,且曰:「及其部署未定,當議收復。」宗干喜曰:「是吾志也。」即除通古參知行台尚書省事。