strong bì zhū bèi mǎ nǎo liú lí chē qú dài mào tóng strong
璧 珠 贝 马瑙 琉璃 车渠 玳瑁 铜
bì
◇璧
bái hǔ tōng yuē: fāng zhōng yuán wài yuē bì, bì zhī wèi yán jī yě, nèi fāng xiàng dì, wài yuán xiàng tiān.
《白虎通》曰:方中圆外曰璧,璧之为言积也,内方象地,外圆象天。
ěr yǎ yuē: bì dà liù cùn wèi zhī xuān, ròu bèi hǎo wèi zhī bì, hǎo bèi ròu wèi zhī yuàn, ròu hǎo ruò yī wèi zhī huán.
《尔雅》曰:璧大六寸谓之瑄,肉倍好谓之璧,好倍肉谓之瑗,肉好若一谓之环。
shàng shū zhōng hòu yuē: yáo chén bì yú hé.
《尚书·中候》曰:尧沉璧於河。
zhōu guān lǐ yuē: zi zhí gǔ bì, nán zhí pú bì, yǐ cāng bì lǐ tiān.
《周官礼》曰:子执穀璧,男执蒲璧,以苍璧礼天。
zuǒ zhuàn yuē: zhōu yàn yǒu zhī, pǐ fū wú zuì, huái bì qí zuì.
《左传》曰:周谚有之,匹夫无罪,怀璧其罪。
yòu yuē: jìn xún xī qǐng yǐ chuí jí zhī bì jiǎ dào yú yú, yǐ fá guó.
又曰:晋荀息请以垂棘之璧假道於虞,以伐虢。
yòu yuē: chū wèi zhuāng gōng zì chéng shàng jiàn jǐ shì zhī qī fā měi, shǐ dàn zhī, yǐ wéi lǚ jiāng dí, jì chū bēn ér rù yān, shì zhī bì, yuē: huó wǒ, wú yǔ rǔ bì, jǐ shì yuē: shā rǔ, bì qí yān wǎng, suì shā zhī, ér qǔ qí bì.
又曰:初卫庄公自城上见己氏之妻发美,使髧之,以为吕姜髢,既出奔而入焉,示之璧,曰:活我,吾与汝璧,己氏曰:杀汝,璧其焉往,遂杀之,而取其璧。
yòu yuē: qiū chǔ zi wéi xǔ, cài mù hóu jiāng xǔ xī gōng yǐ jiàn chǔ zi yú wǔ chéng, xǔ nán miàn fù xián bì, dài fū cuī dié, shì yú chèn, chǔ zi wèn zhū féng bó, duì yuē: xī wǔ wáng kè yīn, wēi zǐ qǐ rú shì, wǔ wáng qīn shì qí fù, shòu qí bì ér fú zhī, fú, chú xiōng zhī lǐ yě.
又曰:秋楚子围许,蔡穆侯将许僖公以见楚子於武城,许男面缚衔璧,大夫縗绖,士舆榇,楚子问诸逢伯,对曰:昔武王克殷,微子启如是,武王亲释其缚,受其璧而祓之,[祓,除凶之礼也。]
yòu yuē: chū chǔ gōng wáng wú zhǒng shì, yǒu chǒng zi wǔ rén, wú shì lì yān, nǎi yǒu dà shì yú qún wàng, ér qí qǐng shén zé yú wǔ rén zhě, shǐ zhǔ shè jì, nǎi biàn yǐ bì jiàn yú qún wàng yuē: dāng bì ér bài zhě, shén suǒ lì yě, nǎi mái bì yú tài shì zhī tíng, shǐ wǔ rén zhāi ér zhǎng rù bài, kāng wáng kuà zhī, líng wáng zhǒu jiā yān, píng wáng ruò, bào ér rù, zài bài jiē yā niǔ.
又曰:初楚恭王无冢適,有宠子五人,无適立焉,乃有大事于群望,而祈请神择於五人者,使主社稷,乃遍以璧见於群望曰:当璧而拜者,神所立也,乃埋璧於太室之庭,使五人斋而长入拜,康王跨之,灵王肘加焉,平王弱,抱而入,再拜皆压纽。
mù tiān zǐ chuán yuē: tiān zǐ bīn yú xī wáng mǔ, nǎi zhí bái guī bì yǐ jiàn zhī.
《穆天子传》曰:天子宾于西王母,乃执白珪璧以见之。
zhuāng zǐ yuē: kǒng zǐ wèn zǐ sāng yú yuē: wú jiàn zhú yú lǔ, fá shù yú sòng, qīn jiāo yì shū hé yě, duì yuē: zi dú bù wén jiǎ zhī wáng yǔ, jiǎ, guó míng yě. lín huí qì qiān jīn zhī bì, fù chì zǐ ér qū, bǐ yǐ lì hé zhě, pò qióng xiāng qì yě, tiān shǔ zhě, pò qióng xiāng shōu yě, sūn qīng zǐ yuē: pìn rén yǐ guī, wèn shì yǐ bì.
《庄子》曰:孔子问子桑雩曰:吾见逐於鲁,伐树於宋,亲交益疏何也,对曰:子独不闻假之亡与,[假,国名也。]林回弃千金之璧,负赤子而趋,彼以利合者,迫穷相弃也,天属者,迫穷相收也,《孙卿子》曰:聘人以珪,问士以璧。
lǚ shì chūn qiū yuē: lǔ qiè chéng zi pìn yú jìn, guò wèi, yòu zǎi gǔ chén shāng zhī, chén lè ér bù lè, nǎi sòng zhī yǐ bì, chéng zǐ yuē: shāng wǒ yǐ jiǔ, huān wǒ yě, chén lè bù lè, gào wǒ yōu yě, sòng wǒ yǐ bì, jì tuō zhī yě, wèi qí yǒu luàn hū, bèi wèi sān shí lǐ, wén níng zhí zhī nán zuò, yòu zǎi gǔ chén sǐ zhī, nǎi shǐ rén yíng qí qī zǐ, gé zhái jū zhī, fēn lù shí zhī, qí zǐ cháng ér fǎn qí bì.
《吕氏春秋》曰:鲁郄成子聘於晋,过卫,右宰穀臣觞之,陈乐而不乐,乃送之以璧,成子曰:觞我以酒,懽我也,陈乐不乐,告我忧也,送我以璧,寄讬之也,卫其有乱乎,背卫三十里,闻甯殖之难作,右宰穀臣死之,乃使人迎其妻子,隔宅居之,分禄食之,其子长而反其璧。
zhàn guó cè yuē: qí yù fá wèi, wèi shǐ wèi chún yú kūn yuē: bì yì yǒu bǎo bì èr shuāng, wén mǎ èr sì, qǐng zhì zhī, kūn rù qǐng shuō qí wáng yuē: wèi, qí zhī yǔ guó yě, fá zhī míng chǒu ér shí wēi, qí wáng nǎi zhǐ, kè wèi qí wáng yuē: kūn shòu wèi bì mǎ, wáng wèn kūn yuē: xiān shēng yǒu zhū hū, yuē: yǒu zhī, fá wèi zhī shì biàn wèi, suī cì kūn, yú wáng hé yì, ruò chéng bù biàn, wèi suī fēng chén, yú wáng hé sǔn, bǎi xìng wú bèi bīng zhī huàn, kūn yǒu bì mǎ zhī bǎo, yú wáng hé shāng.
《战国策》曰:齐欲伐魏,魏使谓淳于髡曰:弊邑有宝璧二双,文马二驷,请致之,髡入请说齐王曰:魏,齐之与国也,伐之名丑而实危,齐王乃止,客谓齐王曰:髡受魏璧马,王问髡曰:先生有诸乎,曰:有之,伐魏之事便魏,虽刺髡,於王何益,若诚不便,魏虽封臣,於王何损,百姓无被兵之患,髡有璧马之宝,於王何伤。
yòu yuē: zhāng yí wèi qín pò cóng lián héng, shuō chǔ wáng, chǔ wáng qiǎn shǐ chē bǎi chéng, xiàn yè guāng zhī bì.
又曰:张仪为秦破从连横,说楚王,楚王遣使车百乘,献夜光之璧。
shǐ jì yuē: zhāng yí cháng cóng chǔ xiāng yǐn, yǐ ér chǔ xiāng wáng bì, mén xià yì yí, lüè chī bù fú, yí wèi qī yuē: shì wú shé cún fǒu, qī yuē: cún, yuē: zú yǐ.
《史记》曰:张仪尝从楚相饮,已而楚相亡璧,门下意仪,掠笞不服,仪谓妻曰:视吾舌存否,妻曰:存,曰:足矣。
yòu yuē: yú qīng niè juē yán dēng, yī jiàn zhào wáng, cì bái bì yī shuāng, huáng jīn bǎi yì.
又曰:虞卿蹑屩檐簦,一见赵王,赐白璧一双,黄金百镒。
yòu yuē: zhào huì wáng dé chǔ hé shì bì, qín zhāo wáng wén zhī, shǐ rén yí wáng shū yuē: yuán yǐ shí wǔ chéng, qǐng yì bì, wáng zhào jiàn lìn xiàng rú, suì qiǎn fèng bì xī rù qín, qín wáng dà xǐ, xiàng rú shì qín wáng wú yì cháng zhào chéng, nǎi qián yuē: bì yǒu xiá, qǐng zhǐ shì wáng, wáng shòu bì, xiàng rú yīn chí bì què lì yǐ zhù, nù fà shàng chōng guān, wèi qín wáng yuē: zhào wáng zhāi jiè wǔ rì, shǐ chén fèng bì, jīn dài wáng jiàn chén shén jù, dé bì chuán zhī měi rén, yǐ wéi xì nòng, wú cháng zhào wáng chéng sè, gù chén fù qǔ bì, wáng bì yù jí chén, chén tóu yǔ bì jù suì yú zhù yǐ, wáng kǒng qí pò bì, nǎi cí xiè, gù qǐng shě xiàng rú guǎng chéng chuán, xiàng rú shǐ rén cóng tā dào, yǐ bì huán zhào.
又曰:赵惠王得楚和氏璧,秦昭王闻之,使人遗王书曰:原以十五城,请易璧,王召见蔺相如,遂遣奉璧西入秦,秦王大喜,相如视秦王无意偿赵城,乃前曰:璧有瑕,请指示王,王授璧,相如因持璧却立倚柱,怒发上冲冠,谓秦王曰:赵王斋戒五日,使臣奉璧,今大王见臣甚倨,得璧传之美人,以为戏弄,无偿赵王城色,故臣复取璧,王必欲急臣,臣头与璧俱碎於柱矣,王恐其破璧,乃辞谢,固请舍相如广成传,相如使人从他道,以璧还赵。
hán shī wài zhuàn yuē: chǔ xiāng wáng qiǎn shǐ chí jīn shí jīn, bái bì bǎi shuāng, pìn zhuāng zi yǐ wéi xiāng, zhuāng zi gù cí.
《韩诗外传》曰:楚襄王遣使持金十斤,白璧百双,聘庄子以为相,庄子固辞。
liè shì chuán yuē: qín zhào wèi gōng zǐ wú jì, wú jì bù xíng, shǐ zhū hài fèng bì yī shuāng, qín wáng dà nù, jiāng zhū hài zhe měng shòu quān zhōng, hài chēn mù shì zhī, zì liè xuè chū, jiàn měng shòu, měng shòu zhōng bù gǎn dòng.
《列士传》曰:秦召魏公子无忌,无忌不行,使朱亥奉璧一双,秦王大怒,将朱亥著猛兽圈中,亥瞋目视之,眦裂血出,溅猛兽,猛兽终不敢动。
hàn shū yuē: pèi gōng jiàn xiàng yǔ hóng mén, bù cóng jiān dào zǒu qù jūn, shǐ zhāng liáng liú xiè yǔ, yǔ wèn pèi gōng ān zài, liáng yuē: wén jiāng jūn yǒu yì jiù guò zhī, tuō shēn qù, jiān zhì jūn yǐ, tuō shēn táo hái qí jūn. gù shǐ chén xiàn bì, yǔ shòu zhī.
《汉书》曰:沛公见项羽鸿门,步从间道走去军,使张良留谢羽,羽问沛公安在,良曰:闻将军有意咎过之,脱身去,间至军矣,[脱身逃还其军。]故使臣献璧,羽受之。
dōng guān hàn jì yuē: piào qí jiāng jūn dōng píng wáng cāng, pì zhū huī wèi yuàn, zhēng yuè dàn, jiāng jūn dāng fèng bì hè, gù shì, shào fǔ gěi bì, shí yīn jiù wèi shào fǔ, lì shén jiāo màn, qiú bù kě dé, huī yáo jiàn jiù zhǔ bù chí bì, wèi yuē: wǒ shù wén bì, wèi cháng jiàn, jiè guān zhī, zhǔ bù shòu huī, huī shòu lìng shǐ, zhǔ bù jù bái, jiù yuē: zhū yuàn yì shì, wù qiú zhī, cāng bà cháo, wèi huī yuē: yuàn zì shì shú yǔ lìn xiàng rú.
《东观汉记》曰:骠骑将军东平王苍,辟朱晖为掾,正月旦,将军当奉璧贺,故事,少府给璧,时阴就为少府,吏甚骄慢,求不可得,晖遥见就主簿持璧,谓曰:我数闻璧,未尝见,借观之,主簿授晖,晖授令使,主簿遽白,就曰:朱掾义士,勿求之,苍罢朝,谓晖曰:掾自视孰与蔺相如。
xù hàn shū yuē: dà qín guó yǒu yè guāng bì.
《续汉书》曰:大秦国有夜光璧。
zhōng lí yì chuán yuē: yì wèi lǔ xiāng, xǐng shì kǒng zǐ shòu táng, nán zǐ zhāng bó chǎn cǎo jiē xià, tǔ zhōng de bì qī méi, huái cáng qí yī, yǐ liù bái yì, yì yuē: wèng zhōng sù shū wén yuē: hòu shì xiū wú shū, dǒng zhòng shū, bì yǒu qī, zhāng bó qǔ qí yī, yì zhào wèn zhī, bó kòu tóu chū zhī.
《锺离意传》曰:意为鲁相,省视孔子授堂,男子张伯刬草阶下,土中得璧七枚,怀藏其一,以六白意,意曰:瓮中素书文曰:后世脩吾书,董仲舒,璧有七,张伯取其一,意召问之,伯叩头出之。
wù lǐ lùn yuē: yǔ yuē: shì fēi yù bì, tán zhě wèi jià.
《物理论》曰:语曰:士非玉璧,谈者为价。
bào piáo zǐ yuē: ān qī shēng mài yào hǎi biān, shǐ huáng yì zhī, cì yǐ jīn bì, zhí shù qiān wàn, ān qī shēng qù ér zhì zhī yú fù xiāng tíng, yǐ chì yù tái wèi bào, liú shū yuē: hòu qiān suì, qiú wǒ yú péng lái shān.
《抱朴子》曰:安期生卖药海边,始皇异之,赐以金璧,直数千万,安期生去而置之於阜乡亭,以赤玉菭为报,留书曰:后千岁,求我於蓬莱山。
yòu yuē: yú wén táng yáo zhī wèi jūn yě, juān jīn yú shān, yú shùn zhī chéng chán yě, dǐ bì yú gǔ.
又曰:余闻唐尧之为君也,捐金於山,虞舜之承禅也,抵璧於谷。
zhōng xīng zhēng xiáng shuō yuē: wáng zhě bù yǐn guò zé yù bì jiàn.
中兴徵祥说曰:王者不隐过则玉璧见。
dài yán zhī xī zhēng jì yuē: sòng gōng zī yì cān jūn wáng zhì xiān, tíng bǎi gǔ, qiǎn qí sòng dào rén huì yì shū yún, yǒu jīn bì zhī ruì, gōng qiǎn yíng qǔ, jūn jìn cì yú xiáo dōng, jīn bì zhì, xiū tán bài shòu zhī.
戴延之《西征记》曰:宋公谘议参军王智先,停柏谷,遣骑送道人惠义疏云,有金璧之瑞,公遣迎取,军进次于崤东,金璧至,脩坛拜受之。
yòu yún, jì zhōu bó líng jùn wáng cì sì dào rén fǎ chēng, gào qí dì zǐ pǔ yán yuē: sōng gāo huáng dì yǔ wú, yán jiāng dōng yǒu liú jiāng jūn, shì hàn jiā miáo yì, shòu tiān mìng, wú yǐ sān shí èr bì jīn yī bǐng yǔ zhī, bì shù shì liú shì bo shì zhī shù yě, huì yì yǐ yì xī shí sān nián rù sōng gāo shān, jí dé bì jīn xiàn yān.
又云,冀州博陵郡王次寺道人法称,告其弟子普严曰:嵩高皇帝语吾,言江东有刘将军,是汉家苗裔,受天命,吾以三十二璧金一饼与之,璧数是刘氏卜世之数也,惠义以义熙十三年入嵩高山,即得璧金献焉。
biǎo wèi chén wáng cáo zhí xiàn bì biǎo yuē: chén wén yù bù yǐn xiá, chén bù yǐn qíng, fú zhī suǒ jìn fēi hé shì zhī pú, wàn guó zhī bì, bì wèi yuán gòng.
【表】魏陈王曹植献璧表曰:臣闻玉不隐瑕,臣不隐情,伏知所进非和氏之璞,万国之币,璧为元贡。
liáng fàn yún xiè shì bì biǎo yuē: fēi jiāo yīn yǒu rì, lǐ tiān zhī bǎo xū jiàng, xué xiào qiě xìng, yuán shuǐ zhī fú yǐ jí, jiàng yù xuán guī, wèi zú yún pì.
梁范筠谢示璧表曰:非郊禋有日,礼天之宝胥降,学校且兴,圆水之符已集,绛玉玄珪,未足云譬。
xí liáng wú yún xí jiāng shén zé zhōu mù wáng bì yuē: xī mù wáng nán xún, zì yǐng cú mǐn, yí wǒ wén bì, qiān yuē cǐ jīn, guàn wěi bǎi jì, jiàn lì qiān chūn, niàn zī wén bì, gù wèn shuǐ bīn, jiāng hàn xù zhī, zì qiú duō yì, fǎn wǒ míng ruì, yuè cǐ huá bì, zé fù yǒu hàn chuān, shì wèi jiāng bó, rú yǒu fù huì xīn mí, huái xìn qíng qī, cáng yù ní zhōng, nì guī yú fù, shǐ gōng sūn niè bō ér zhǎng hū, zǐ yǔ jì chuān ér nù mù, cì fēi wǔ jiàn ér dōng lín, zāi qiū yuè mǎ ér nán zhú, dǎ sù há ér wèi fěn, suì zǐ bèi qí rú zhōu. yòu yǒu chuān rén yǒng jùn, chù hū mǐn pú, shuǐ jū bǎi lǐ, ní xíng wàn sù, yòu nì ér hé qīng, zuǒ zhà ér hǎi fù, nǎi bǎ kūn wú zhī tóng, chún jūn zhī tiě, bèi yú lín zhī yī, fù luó bàng zhī xué, yǐn shù dōng yú, yí jiāo běi dǎo, shǐ péng lái zhī gēn, yù ér shēng chén, yíng zhōu zhī zú, jìng ér kě sǎo, àn lí lóng qǔ qí hàn xià zhī zhū, nuò jīng yú bá qí yǎn zhōng zhī bǎo, huáng ēn suǒ bèi, fán kū rùn hé, wēi zhī suǒ jiā, qióng hé jué mò, yuán zǐ sān sī, fǎn cǐ míng yù.
【檄】梁吴筠檄江神责周穆王璧曰:昔穆王南巡,自郢徂闽,遗我文璧,佥曰此津,贯纬百纪,荐历千春,念兹文璧,故问水滨,江汉勖之,自求多益,反我名瑞,跃此华璧,则富有汉川,世为江伯,如有负秽心迷,怀衅情戚,藏玉泥中,匿珪鱼腹,使公孙蹑波而长呼,子羽济川而怒目,佽飞舞剑而东临,菑丘跃马而南逐,打素蛤而为粉,碎紫贝其如粥。又有川人勇俊,处乎闽濮,水居百里,泥行万宿,右睨而河倾,左咤而海覆,乃把昆吾之铜,纯钧之铁,被鱼鳞之衣,赴螺蚌之穴,引澍东隅,移燋北岛,使蓬莱之根,郁而生尘,瀛洲之足,净而可扫,按骊龙取其颔下之珠,搦鲸鱼拔其眼中之宝,皇恩所被,繁枯润涸,威之所加,穷河绝漠,原子三思,反此明玉。
zhū
◇珠
ěr yǎ yuē: xī fāng zhī měi zhě, yǒu huò shān zhī duō zhū yù yān, huò shān, jīn zài píng yáng yǒng ān xiàn dōng běi.
《尔雅》曰:西方之美者,有霍山之多珠玉焉,[霍山,今在平阳永安县东北。]
guǎng zhì yuē: mò nán zhū, qí sè huáng, shēng dōng yí, yǒu míng zhū, chēng yè guāng, yǒu dà zhū jìng cùn, huò wéi èr cùn yǐ shàng, chū huáng zhī, yǒu zhì yuán zhū, zhì zhī píng dì, zhōng rì bù tíng.
《广志》曰:莫难珠,其色黄,生东夷,有明珠,称夜光,有大珠径寸,或围二寸已上,出黄支,有至圆珠,置之平地,终日不停。
shān hǎi jīng yuē: kāi míng běi yǒu zhū shù wén yù shù.
《山海经》曰:开明北有珠树文玉树。
shàng shū yuē: huái yí pín zhū jì yú, huái yí èr shuǐ, chū pín zhū měi yú.
《尚书》曰:淮夷蠙珠洎鱼,[淮夷二水,出蠙珠美鱼。]
dà dài lǐ yuē: chuān shēng zhū ér àn bù kū.
《大戴礼》曰:川生珠而岸不枯。
mù tiān zǐ chuán yuē: tiān zǐ běi zhēng, shě yú zhū zé, zhū zé zhī sǒu, fāng sān shí lǐ.
《穆天子传》曰:天子北征,舍于珠泽,珠泽之薮,方三十里。
yàn zǐ yuē: jǐng gōng wèi lǚ, huáng jīn zhī qí, lián yǐ zhū, liáng yù zhī jù, qí zhǎng chǐ, bīng yuè fú zhī yǐ tīng cháo, yàn zǐ cháo, gōng yíng zhī, lǚ zhòng, jǐn néng jǔ zú, yàn zǐ yuē: gǔ zhě shèng rén zhì fú, dōng qīng ér nuǎn, xià qīng ér qìng, jīn jīn yù zhī lǚ, bīng yuè fú zhī, shì zhòng hán yě.
《晏子》曰:景公为履,黄金之綦,连以珠,良玉之句,其长尺,冰月服之以听朝,晏子朝,公迎之,履重,仅能举足,《晏子》曰:古者圣人制服,冬轻而暖,夏轻而凊,今金玉之履,冰月服之,是重寒也。
zhuāng zǐ yuē: huáng dì yóu hū chì shuǐ zhī běi, dēng yú kūn lún zhī qiū, yí qí xuán zhū, shǐ zhì suǒ zhī ér fú dé, shǐ lí zhū suǒ zhī ér fú de yě, shǐ qì gōu suǒ zhī ér bù dé, nǎi shǐ xiàng wǎng, xiàng wǎng dé zhī, huáng dì yuē: yì zāi, xiàng wǎng nǎi kě yǐ dé zhī hū. yòu hé shàng yǒu rén jiā pín qióng, qí zi méi chuān, dé qiān jīn zhī zhū, wèi qí zi qǔ shí lái duàn zhī, yuē: fū zhū bì zài lí lóng hàn xià, zi zāo qí shuì yě, shǐ ér wù, zi shàng xī wēi zāi.
《庄子》曰:黄帝游乎赤水之北,登于昆仑之丘,遗其玄珠,使智索之而弗得,使离朱索之而弗得也,使契沟索之而不得,乃使象罔,象罔得之,黄帝曰:异哉,象罔乃可以得之乎。又河上有人家贫穷,其子没川,得千金之珠,谓其子取石来锻之,曰:夫珠必在骊龙颔下,子遭其睡也,使而寤,子尚奚微哉。
yòu yuē: rú yǐ shī lǐ fā zhǒng, dà rú lú chuán yuē: cóng shàng yǔ xià yuē lú chuán. dōng fāng zuò yǐ, shì jiǔ hé ruò, xiǎo rú yuē: wèi jiě qún rú, kǒu zhōng yǒu zhū, shī gù yǒu zhī yuē: qīng qīng zhī líng, běn shū bā shí wǔ mài bù, tài píng yù lǎn bā bǎi líng sān zuò mài. shēng líng zhī bēi, shēng bù bù shī, sǐ hé hán zhū wèi, jiē qí bìn, yè jiē. qí huì, zhuó. ér yǐ jīn tuī kòng qí yí, xú bié qí jiá, wú shāng kǒu zhōng zhū.
又曰:儒以诗礼发冢,大儒胪传曰:[从上语下曰胪传。]东方作矣,事久何若,小儒曰:未解裙襦,口中有珠,诗固有之曰:青青之夌,[本书八十五麦部,《太平御览》八百零三作麦。]生陵之陂,生不布施,死何含珠为,接其鬓,擫[接。]其顪,[啄。]而以金推控其颐,徐别其颊,无伤口中珠。
wáng sūn zǐ yuē: xī wèi líng gōng zuò zhòng huá zhī tái, shì nǚ shù bǎi, suí zhū zhào rì, luó yī cóng fēng, zhòng shū yù rù jiàn, líng gōng xià xí zài bài yuē: guǎ rén guò yǐ.
王孙子曰:昔卫灵公坐重华之台,侍女数百,随珠照日,罗衣从风,仲叔御入谏,灵公下席再拜曰:寡人过矣。
lǚ shì chūn qiū yuē: sòng huán sī mǎ yǒu bǎo zhū, dǐ zuì chū wáng, wáng shǐ rén wèn zhū zhī suǒ zài, yuē: tóu zhī chí zhōng, yú shì jié chí ér qiú zhī, yú jǐn sǐ yān, cǐ yán huò fú zhī xiāng jí yě.
《吕氏春秋》曰:宋桓司马有宝珠,抵罪出亡,王使人问珠之所在,曰:投之池中,於是竭池而求之,鱼尽死焉,此言祸福之相及也。-
yòu yuē: yǐ suí hóu zhī zhū, dàn qiān rèn zhī què, shì bì xiào zhī, hé yě, suǒ yòng zhòng, suǒ yào qīng yě.
又曰:以随侯之珠,弹千仞之雀,世必笑之,何也,所用重,所要轻也。
hán zǐ yuē: chǔ rén mài zhū yú zhèng, wèi mù lán zhī mù kuì, xūn yǐ guì jiāo, zhuì yǐ zhū yù, shì yǐ guī yù, jī yǐ fěi cuì, zhèng rén mǎi qí mù kuì, hái qí zhū, kě wèi shàn mài mù kuì, bù kě wèi shàn yù zhū yě.
《韩子》曰:楚人卖珠於郑,为木兰之〈木匮〉,薰以桂椒,缀以珠玉,饰以瑰玉,缉以翡翠,郑人买其〈木匮〉,还其珠,可谓善卖〈木匮〉,不可谓善鬻珠也。
yòu yuē: zi xū chū zǒu, biān hòu dé zhī, zi xū yuē: shàng qiú wǒ yě, yǐ wǒ yǒu měi zhū yě, jīn wǒ yǐ wáng zhī yǐ, qiě yuē zi qǔ zhī, biān hòu yōu ér shì zhī.
又曰:子胥出走,边候得之,子胥曰:上求我也,以我有美珠也,今我已亡之矣,且曰子取之,边候忧而释之。
zhàn guó cè yuē: zhāng chǒu wèi zhì yú yàn, yàn wáng yù shā zhī, zǒu chū jìng, jìng lì dé chǒu, chǒu yuē: yàn wáng suǒ yù shā wǒ zhě, rén yán wǒ yǒu bǎo zhū yě, wáng yù de zhī, wǒ jīn yǐ wáng zhī yǐ, ér wáng bù xìn, jīn zi qiě zhì wǒ, wǒ qiě yán zi duó wǒ zhū ér tūn zhī, yàn wáng bì qiě shā zi, kū zi zhī fù, fǎn zi zhī shèng yǐ, wú yào qiě sǐ, zi zhī shèng yì qiě cùn jué yǐ, jìng lì kǒng ér fàng zhī.
《战国策》曰:张丑为质於燕,燕王欲杀之,走出境,境吏得丑,丑曰:燕王所欲杀我者,人言我有宝珠也,王欲得之,我今已亡之矣,而王不信,今子且致我,我且言子夺我珠而吞之,燕王必且杀子,刳子之腹,反子之賸矣,吾要且死,子之賸亦且寸绝矣,境吏恐而放之。
huái nán zǐ yuē: míng yuè zhī zhū, bù néng wú lèi.
《淮南子》曰:明月之珠,不能无颣。
yòu, chǔ wáng wáng qí yuán, ér lín mù wèi zhī cán, sòng wáng wáng qí zhū yú chí zhōng, ér yú wèi zhī dān.
又,楚王亡其猿,而林木为之残,宋王亡其珠於池中,而鱼为之殚。
dōng fāng shuò shén yì jīng yuē: xī běi huāng zhōng, yǒu èr jīn quē, gāo bǎi zhàng, shàng yǒu míng yuè zhū, jìng sān zhàng, guāng zhào qiān lǐ.
东方朔《神异经》曰:西北荒中,有二金阙,高百丈,上有明月珠,径三丈,光照千里。
hàn shū yuē: wǔ dì shí, shǐ rén rù hǎi shì míng yuè dà zhū, zhì wéi èr cùn yǐ xià.
《汉书》曰:武帝时,使人入海市明月大珠,至围二寸已下。
yòu yuē: zhāo dì shàng guān tài hòu, bèi zhū rú, fèi shǎo dì wèi chāng yì wáng.
又曰:昭帝上官太后,被珠襦,废少帝为昌邑王。
liè xiān chuán yuē: zhū zhòng zhě, kuài jī shì fàn zhū rén, hàn gāo hòu shí, mù shì sān cùn zhū, nǎi yì quē shàng zhī, cì jīn wǔ bǎi, lǔ yuán gōng zhǔ sī yǐ qī bǎi jīn, cóng zhòng qiú zhī, zhòng xiàn sì cùn zhū ér qù, bù zhī suǒ zhī, hàn wǔ gù shì yuē: dì qǐ shén wū táng, yǐ bái yù wèi lián, dài mào wèi yā.
《列仙传》曰:朱仲者,会稽市贩珠人,汉高后时,募市三寸珠,乃诣阙上之,赐金五百,鲁元公主私以七百金,从仲求之,仲献四寸珠而去,不知所之,汉武故事曰:帝起神屋堂,以白玉为帘,玳瑁为押。
hàn shū yuē: dǒng yǎn yǔ mǔ mài zhū wèi yè, yǎn nián shí sān, suí mǔ rù guǎn táo gōng zhǔ jiā, zuǒ yòu yán qí yāo, hǎo, zhào jiàn yuē: wú wèi mǔ yǎng zhī, yīn de xìng.
《汉书》曰:董偃与母卖珠为业,偃年十三,随母入馆陶公主家,左右言其夭,好,召见曰:吾为母养之,因得幸。
dōng guān hàn jì yuē: xiǎn zōng shí, zhōng lí yì wèi shàng shū, jiāo zhǐ tài shǒu zuò zāng qiān jīn, zhēng hái fú fǎ, zhào yǐ zī wù bān cì qún chén, yì de zhū jī, xī yǐ wěi dì, ér bù bài cì, shàng guài wèn qí gù, duì yuē: chén wén kǒng zǐ rěn kě yú dào quán zhī shuǐ, zēng shēn huí chē yú shèng mǔ zhī jiān, è qí míng yě, cǐ zāng huì zhī bǎo, chéng bù gǎn bài shòu, dì jiē tàn yuē: qīng hū shàng shū zhī yán, nǎi gèng yǐ kù qián sān shí wàn cì zhī.
《东观汉记》曰:显宗时,锺离意为尚书,交趾太守坐赃千金,徵还伏法,诏以资物班赐群臣,意得珠玑,悉以委地,而不拜赐,上怪问其故,对曰:臣闻孔子忍渴於盗泉之水,曾参回车於胜母之间,恶其名也,此赃秽之宝,诚不敢拜受,帝嗟叹曰:清乎尚书之言,乃更以库钱三十万赐之。
xiè chéng hòu hàn shū yuē: mèng cháng wèi hé pǔ tài shǒu, jùn jìng jiù cǎi zhū, yǐ yì mǐ shí, xiān shí èr qiān dàn tān huì, shǐ mín cǎi zhū, jī yǐ zì rù, zhū hū xǐ qù, hé pǔ wú zhū, è sǐ zhě yíng lù, mèng cháng xíng huà, yī nián zhī jiān, qù zhū fù huán.
谢承《后汉书》曰:孟尝为合浦太守,郡境旧采珠,以易米食,先时二千石贪秽,使民采珠,积以自入,珠忽徙去,合浦无珠,饿死者盈路,孟尝行化,一年之间,去珠复还。
yòu yuē: rǔ nán lǐ jìng, wèi zhào xiāng, nú yú shǔ xué zhōng de xì zhū, dāng ěr xiāng lián, yǐ wèn zhǔ bù, duì yuē: qián xiāng fū rén, xī wáng sān zhū, yí zi fù qiè zhī, yīn qí qù fù, jìng nǎi sòng zhū fù qián xiāng, xiāng cán, zhuī qù fù hái.
又曰:汝南李敬,为赵相,奴於鼠穴中得系珠,珰珥相连,以问主簿,对曰:前相夫人,昔亡三珠,疑子妇窃之,因其去妇,敬乃送珠付前相,相惭,追去妇还。
xù hàn shū yuē: fú fēng rén wáng tài píng yù lǎn bā bǎi líng èr zuò shì. sūn fèn, jū fù ér xìng lìn, liáng jì zì yǐ mǎ chéng jù yí zhī, cóng dài qián wǔ qiān wàn, fèn yǐ wǔ bǎi wàn yǔ zhī, jì dà nù, nǎi gào jùn xiàn, hé fèn mǔ wèi qí shǒu cáng bì, yún dào bái zhū shí hú, zǐ jīn qiān jīn yǐ pàn, suì shōu kǎo fèn xiōng dì, sǐ yú yù zhōng, xī méi zī cái, yì qī qiān yú wàn.
《续汉书》曰:扶风人王[《太平御览》八百零二作士。]孙奋,居富而性吝,梁冀自以马乘具遗之,从贷钱五千万,奋以五百万与之,冀大怒,乃告郡县,劾奋母为其守藏婢,云盗白珠十斛,紫金千斤以叛,遂收考奋兄弟,死於狱中,悉没资财,亿七千馀万。
sān fǔ gù shì yuē: qín shǐ huáng zàng lí shān, qǐ líng gāo wǔ shí zhàng, xià yǐ shuǐ yín wèi quán, yǐ míng yuè zhū wèi rì yuè.
《三辅故事》曰:秦始皇葬骊山,起陵高五十丈,下以水银为泉,以明月珠为日月。
wèi lüè yuē: dà qín guó chū míng zhū yè guāng zhū zhēn bái zhū, fū yú chū zhū, zhū dà rú suān zǎo.
《魏略》曰:大秦国出明珠夜光珠真白珠,夫馀出珠,珠大如酸枣。
wèi zhì yuē: wén dì wèn sū zé yuē: qián pò jiǔ quán zhāng yè, xī yù tōng shǐ dūn huáng, xiàn jìng cùn dà zhū, kě fù qiú shì yì dé bù, zé duì yuē: ruò bì xià huà qià zhōng guó, dé liú shā mò, jí bù qiú zì zhì, qiú ér dé zhī, bù zú guì yě, dì hēi rán.
《魏志》曰:文帝问苏则曰:前破酒泉张掖,西域通使敦煌,献径寸大珠,可复求市益得不,则对曰:若陛下化洽中国,德流沙漠,即不求自至,求而得之,不足贵也,帝嘿然。
shǔ zhì yuē: sòng yù shǐ wú, sūn quán yí yù dà zhū yī hú.
《蜀志》曰:宋豫使吴,孙权遗豫大珠一斛。
sōu shén jì yuē: nán hǎi zhī wài, yǒu jiāo rén, shuǐ jū rú yú, bù fèi jī jī, qí rén néng qì zhū.
《搜神记》曰:南海之外,有鲛人,水居如鱼,不废缉绩,其人能泣珠。
yòu yuē: suí hóu xíng, jiàn dà shé shāng, jiù ér zhì zhī, qí hòu shé xián zhū yǐ bào zhī, jìng yíng cùn, chún bái ér yè guāng, kě yǐ zhú táng, gù lì shì chēng yān.
又曰:随侯行,见大蛇伤,救而治之,其后蛇衔珠以报之,径盈寸,纯白而夜光,可以烛堂,故历世称焉。
yòu yuē: wú wáng fū chāi nǚ míng yù, sǐ wáng, tóng zǐ hán zhòng, zhì zhǒng qián kū jì zhī, nǚ nǎi jiàn xíng, jiāng zhòng rù zhǒng, yí jìng cùn míng zhū.
又曰:吴王夫差女名玉,死亡,童子韩重,至冢前哭祭之,女乃见形,将重入冢,遗径寸明珠。
yòu yuē: yǒu xuán hè wèi yì rén suǒ shè, qióng ér guī kuài cān, cān shōu yǎng, liáo zhì chuāng, chuāng yù ér fàng zhī, hòu hè yè dào mén wài, cān zhí zhú shì zhī, hè cí xióng shuāng zhì, gè xián míng zhū yǐ bào cān yān.
又曰:有玄鹤为弋人所射,穷而归哙参,参收养,疗治疮,疮愈而放之,后鹤夜到门外,参执烛视之,鹤雌雄双至,各衔明珠以报参焉。
sān qín jì yuē: kūn míng chí, xī yǒu rén diào yú, lún jué ér qù, suì tōng mèng yú hàn wǔ dì, qiú qù diào, dì míng rì xì yú chí, jiàn dà yú xián suǒ, dì yuē: qǐ mèng suǒ jiàn yé, qǔ ér fàng zhī, jiān sān rì, chí biān dé míng zhū yī shuāng, dì yuē: qǐ fēi yú zhī bào yé.
《三秦记》曰:昆明池,昔有人钓鱼,纶绝而去,遂通梦於汉武帝,求去钓,帝明日戏於池,见大鱼衔索,帝曰:岂梦所见耶,取而放之,间三日,池边得明珠一双,帝曰:岂非鱼之报耶。
wàn zhèn nán zhōu yì wù zhì yuē: hé pǔ mín shàn yóu, cǎi zhū ér nián shí yú suì, biàn jiào rù shuǐ, guān jìn mín cǎi zhū, qiǎo dào zhě, dūn shuǐ dǐ, guā bàng dé hǎo zhū, tūn ér chū, péi shì guǎng zhōu jì yuē: jīng ní mù, jí míng yuè zhū, gù sǐ bú jiàn yǒu mù jīng.
万震《南州异物志》曰:合浦民善游,采珠儿年十馀岁,便教入水,官禁民采珠,巧盗者,蹲水底,刮蚌得好珠,吞而出,裴氏《广州记》曰:鲸鲵目,即明月珠,故死不见有目精。
yōu míng lù yuē: hàn wǔ dì xìng hé zhǔ, wén xián gē zhī yīn, é ér yǒu lǎo gōng jí nián shào shù rén chū, jiē zhǎng bā jiǔ cùn, wèi dì zòu yuè yǐn jiǔ, lǎo gōng gù mìng qǔ dòng xué zhī bǎo, yī rén shòu mìng, xià méi chuān dǐ, dé yī dà zhū, jìng shù cùn, míng yào jué shì, shàng wèn dōng fāng shuò, shuò yuē: hé dǐ yǒu yī xué, shēn shù bǎi zhàng, zhōng yǒu chì bàng, shēng cǐ zhū yān.
《幽明录》曰:汉武帝幸河渚,闻弦歌之音,俄而有老公及年少数人出,皆长八九寸,为帝奏乐饮酒,老公顾命取洞穴之宝,一人受命,下没川底,得一大珠,径数寸,明耀绝世,上问东方朔,朔曰:河底有一穴,深数百丈,中有赤蚌,生此珠焉。
yòu yuē: wáng dūn zhào wú měng, měng zhì jiāng kǒu, rù shuǐ zhōng, mìng chuán rén bìng jìn, chuán zhì dà léi, jiàn měng xíng shuǐ shàng, cóng dōng běi hái nì chuán, dì zǐ wèn qí gù, měng yún, shuǐ shén shù xīng bō làng, zéi hài xíng lǚ, zàn guò yuē chì, yǐ zhēn zhū yī wò wèi xìn.
又曰:王敦召吴猛,猛至江口,入水中,命船人并进,船至大雷,见猛行水上,从东北还逆船,弟子问其故,猛云,水神数兴波浪,贼害行旅,蹔过约敕,以真珠一握为信。
fù liáng wú yún suì zhū fù yuē: míng zhū suì yǐ, yú chuān zhī wēi, shì yuán liú ér shī zhuǎn, jiàn zhé shuǐ zhī wáng huí, xiè lí gōng zhī ruì shì, fěn líng bàng zhī shén tāi, ruò yǒu rén xī shēng máng mèi, fāng huī duàn xī míng zhū suì, míng zhū suì xī chuàng hé xuān, zhū xī zhū xī bù fù quán.
【赋】梁吴筠碎珠赋曰:明珠碎矣,于川之隈,视圆流而失转,见折水之亡回,谢骊宫之瑞饰,粉灵蚌之神胎,若有人兮声茫昧,芳徽断兮明珠碎,明珠碎兮怆何宣,珠兮珠兮不复全。
míng jìn jiāng tǒng zhēn zhū míng yuē: sì zī yīn jǐng, xì guǐ tài yáng, jiā bǐ lìng shēng, lián shēng yǐ zhāng.
【铭】晋江统真珠铭曰:嗣兹阴景,系晷太阳,嘉彼令生,廉声以章。
bèi
◇贝
shuō wén yuē: bèi, hǎi jiè chóng yě, gǔ zhě huò bèi ér bǎo guī, zhì zhōu ér yǒu quán, dào qín fèi bèi xíng quán.
《说文》曰:贝,海介虫也,古者货贝而宝龟,至周而有泉,到秦废贝行泉。
ěr yǎ yuē: bèi jū lù yàn, zài shuǐ hán, yīn hán. dà zhě yú rǒng, yīn chén. xiǎo zhě jì, jī yīn, jīn zhī xì bèi, yì yǒu zǐ sè zhě, chū rì nán. xuán bèi tāi bèi, hēi sè zhě. yú chí huáng bái wén, yīn zhì, huáng zhì bái wén. yú quán bái huáng wén, bái zhì huáng wén yě, shī chéng shì bèi jǐn, zé zǐ bèi yě, zǐ bèi yǐ zǐ wèi zhì, hēi wéi wén diǎn yě. bā pā bó ér kuí, kuāng guǐ fǎn, zhōng guǎng, liǎng tóu ruì. jùn qūn dà ér jiǎn, zé xiǎo ér duò, duò xiá ér zhǎng.
《尔雅》曰:贝居陆焱,在水蜬,[音含。]大者〈鱼冗〉,[音沉。]小者鰿,[积音,今之细贝,亦有紫色者,出日南。]玄贝胎贝,[黑色者。]馀蚳黄白文,[音治,黄质白文。]馀泉白黄文,[白质黄文也,诗成是贝锦,则紫贝也,紫贝以紫为质,黑为文点也。]蚆[葩]博而頯,[匡轨反,中广,两头锐。]蜠囷大而俭,责小而惰,[惰狭而长。]
běn cǎo jīng yuē: bèi zǐ yī míng bèi chǐ, shēng dōng hǎi.
《本草经》曰:贝子一名贝齿,生东海。
shān hǎi jīng yuē: yáng shān zhuó luò zhī shuǐ, zhù yú fān zhī zé, zhōng duō wén bèi.
《山海经》曰:阳山浊洛之水,注于蕃之泽,中多文贝。
yòu yuē: yīn shān yú shuǐ, zhōng duō wén bèi.
又曰:阴山渔水,中多文贝。
yòu yuē: guī shān méng shuǐ, duō huáng bèi.
又曰:邽山濛水,多黄贝。
yòu yuē: chì shuǐ zhī dōng, cāng wú zhī yě, yǒu wén bèi.
又曰:赤水之东,苍梧之野,有文贝。
guī cáng yuē: yǒu rén jiāng lái, yí wǒ huò bèi, yǐ zhì zé chè, yǐ qiú zé dé, yǒu xǐ jiāng zhì.
《归藏》曰:有人将来,遗我货贝,以至则彻,以求则得,有喜将至。
máo shī yuē: qī xī fěi xī, chéng shì bèi jǐn.
《毛诗》曰:萋兮斐兮,成是贝锦。
máo shī yì shū yuē: bèi, bì guī shǔ. yòu yǒu zǐ bèi, qí bái zhì rú yù, zǐ diǎn wéi wén, jiē háng liè xiāng dāng, dà zhě yǒu jìng yī chǐ liù cùn, jīn jiǔ zhēn jiāo zhǐ yǐ wéi bēi pán, bǎo wù yě.
《毛诗义疏》曰:贝,鼊龟属。又有紫贝,其白质如玉,紫点为文,皆行列相当,大者有径一尺六寸,今九真交阯以为杯盘,宝物也。
chūn qiū yùn dòu shū yuē: yáo guāng dé jiāng tǔ dà bèi.
《春秋运斗枢》曰:摇光得江吐大贝。
tài gōng liù tāo yuē: shāng wáng jū xī bó chāng yú yǒu lǐ, tài gōng wèi sàn yí shēng, qiú zhēn wù yǐ miǎn jūn zuì, zhī jiǔ jiāng, dé dà bèi bǎi féng, shī zuò bǎi péng
太公《六韬》曰:商王拘西伯昌於羑里,太公谓散宜生,求珍物以免君罪,之九江,得大贝百冯,[诗作百朋]
chǔ cí jiǔ gē yuē: yú lín wū xī lóng táng, zǐ bèi quē xī zhū gōng, hé bó yǐ yú lín gài wū, huà lóng wén, zǐ bèi zuò quē, zhū dān qí gōng.
楚辞九歌曰:鱼鳞屋兮龙堂,紫贝阙兮朱宫,[河伯以鱼鳞盖屋,画龙文,紫贝作阙,朱丹其宫。]
shàng shū dà chuán yuē: wén wáng qiú yú yǒu lǐ, sàn yí shēng zhī jiāng huái zhī pǔ, ér dé dà bèi, rú chē qú, yǐ xiàn zhòu.
《尚书大传》曰:文王囚於羑里,散宜生之江淮之浦,而得大贝,如车渠,以献纣。
yán tiě lùn yuē: jiào yǔ mín gǎi, bì yǔ shì yì, xià hòu yǐ xuán bèi, zhōu rén yǐ zǐ shí yě.
《盐铁论》曰:教与民改,弊与世易,夏后以玄贝,周人以紫石也。
hàn shū yuē: wén dì cì nán yuè wáng wèi tā shū jí yī, tā yīn shǐ zhě, xiàn zǐ bèi wǔ bǎi.
《汉书》曰:文帝赐南越王尉他书及衣,他因使者,献紫贝五百。
yòu yuē: wáng mǎng shí, dà bèi sì cùn bā fēn yǐ shàng, èr méi wèi yī péng, zhí èr bǎi yī shí liù, mǔ bèi sān cùn liù fēn yǐ shàng, yī péng zhí wǔ shí, me bèi èr cùn sì fēn yǐ shàng, yī péng zhí sān shí, xiǎo bèi cùn èr fēn yǐ shàng, yī péng zhí shí, bù yíng cùn èr fēn, bù dé wèi péng, měi méi zhí qián sān, shì wèi huò bèi wǔ pǐn, bèi bù yíng liù fēn, bù dé wèi huò.
又曰:王莽时,大贝四寸八分已上,二枚为一朋,直二百一十六,牡贝三寸六分已上,一朋直五十,么贝二寸四分已上,一朋直三十,小贝寸二分已上,一朋直十,不盈寸二分,不得为朋,每枚直钱三,是为货贝五品,贝不盈六分,不得为货。
guǎng zhōu zhì yuē: fán yǒu bā, zǐ bèi zuì qí měi zhě, chū jiāo zhōu, dà bèi chū jù yán zhōu, yǔ xíng jiǎ zhì yì.
广州志曰:凡有八,紫贝最其美者,出交州,大贝出巨延州,与行贾质易。
wàn zhèn nán zhōu yì wù zhì yuē: nǎi yǒu dà bèi, qí zī nán chóu, dà bèi, wén bèi yě, jiāo zhǐ yǐ nán hǎi zhōng jiē yǒu zhī. sù zhì zǐ shì, wén ruò luó zhū, bù mó bù yíng, cǎi yào guāng liú, sī diāo mò jiā, yù zuó mí yú, zài xī jī bó, yòng miǎn qí jū.
万震《南州异物志》曰:乃有大贝,奇姿难俦,[大贝,文贝也,交阯以南海中皆有之。]素质紫饰,文若罗珠,不磨不莹,采耀光流,思雕莫加,欲琢靡逾,在昔姬伯,用免其拘。
xú zhōng nán fāng jì yuē: bān bèi léi dà zhě, wéi zhī dé liù cùn, xiǎo zhě wéi zhī dé wǔ cùn, zài yú hǎi biān, bǔ yú shí shí yǒu de zhī zhě, dà bèi chū zhū báo jù yán zhōu, tǔ dì cǎi mài zhī, yǐ yì jiàng qīng.
徐衷南方记曰:班贝羸大者,围之得六寸,小者围之得五寸,在於海边,捕鱼时时有得之者,大贝出诸薄巨延州,土地采卖之,以易绛青。
liú xīn qī jiāo zhōu jì yuē: dà bèi chū rì nán, rú jiǔ bēi, xiǎo bèi, bèi chǐ yě, shàn zhì dú, jù yǒu zǐ sè.
刘欣期交州记曰:大贝出日南,如酒杯,小贝,贝齿也,善治毒,俱有紫色。
nán zhōu yì wù zhì yuē: jiāo zhǐ běi, nán hǎi zhōng, yǒu dà wén bèi, zhì bái ér wén zǐ, tiān zī zì rán, bù jiǎ diāo zhuó, mó yíng ér guāng sè huàn làn, xiāng bèi jīng yuē: xiāng bèi jīng, zhū zhòng shòu zhī yú qín gāo, qín gāo chéng yú, fú yú hǎi hé, shuǐ chǎn bì jiū, zhòng xué xiān yú gāo, ér dé qí fǎ. yòu xiàn zhū yú hàn wǔ, qù bù zhī suǒ zhī, yán zhù wèi kuài jī tài shǒu, zhòng yòu chū, yí zhù yǐ jìng chǐ zhī bèi, bìng zhì cǐ wén yú zhù yuē: huáng dì táng yáo xià yǔ sān dài zhī zhēn ruì, líng qí zhī mì bǎo, qí yǒu cì cǐ zhě, bèi yíng chǐ, zhuàng rú chì diàn hēi yún, wèi zhī zǐ bèi, sù zhì hóng hēi, wèi zhī zhū bèi, qīng dì lǜ wén, wèi zhī shòu bèi, hēi wén huáng zhòu, wèi zhī xiá bèi, zǐ yù jí, zhū míng mù, shòu xiāo qì zhāng, xiá fú qū chóng, suī bù néng yán líng zēng shòu, qí yù hài yī yě, fù yǒu xià cǐ zhě, yīng huì chán jí, yǐ zhú wēn qù shuǐ, wú qí gōng, bèi dà zhě rú lún, wén wáng qǐng dà qín bèi, jìng bàn xún, mù wáng dé qí ké, xuán yú zhāo guān, qín mù gōng yǐ yí yàn cháo, kě yǐ míng mù yuǎn chá, yí yù yí jīn, nán hǎi bèi rú zhū lì, huò bái bó, qí xìng hán, qí wèi gān, zhǐ shuǐ dú, fú bèi shǐ rén guǎ, wú yǐ jìn fù rén, hēi bái gè bàn shì yě, zhuó bèi shǐ rén shàn jīng, wú yǐ qīn tóng zǐ, huáng chún diǎn chǐ yǒu chì bó shì yě, suī bèi shǐ bìng nüè, hēi bí wú pí shì yě, jué bèi shǐ tāi xiāo, wù yǐ shì yùn fù, chì dài tōng jí shì yě, huì bèi shǐ rén shàn wàng, wù yǐ jìn rén, chì chì nèi ké chì luò shì yě, yòng bèi shǐ tóng zǐ yú, nǚ rén yín, yǒu qīng chún chì bí shì yě, bì bèi shǐ tóng zǐ dào, jí shàng yǒu lǚ jù chún shì yě, yǔ zé zhòng, jì zé qīng, wěi bèi shǐ rén zhì qiáng, yè xíng fú mí guǐ láng bào bǎi shòu, chì zhōng yuán shì yě, yǔ zé qīng, jì zé zhòng.
《南州异物志》曰:交阯北,南海中,有大文贝,质白而文紫,天姿自然,不假雕琢,磨莹而光色焕烂,相贝经曰:相贝经,朱仲受之於琴高,琴高乘鱼,浮于海河,水产必究,仲学仙於高,而得其法。又献珠於汉武,去不知所之,严助为会稽太守,仲又出,遗助以径尺之贝,并致此文於助曰:皇帝唐尧夏禹三代之贞瑞,灵奇之秘宝,其有次此者,贝盈尺,状如赤电黑云,谓之紫贝,素质红黑,谓之朱贝,青地绿文,谓之绶贝,黑文黄昼,谓之霞贝,紫愈疾,朱明目,绶消气鄣,霞伏蛆虫,虽不能延龄增寿,其御害一也,复有下此者,鹰喙蝉脊,以逐温去水,无奇功,贝大者如轮,文王请大秦贝,径半寻,穆王得其壳,悬於昭观,秦穆公以遗燕晁,可以明目远察,宜玉宜金,南海贝如珠砾,或白駮,其性寒,其味甘,止水毒,浮贝使人寡,无以近妇人,黑白各半是也,濯贝使人善惊,无以亲童子,黄唇点齿有赤駮是也,虽贝使病疟,黑鼻无皮是也,嚼贝使胎消,勿以示孕妇,赤带通脊是也,慧贝使人善忘,勿以近人,赤炽内壳赤络是也,醟贝使童子愚,女人淫,有青唇赤鼻是也,碧贝使童子盗,脊上有缕句唇是也,雨则重,霁则轻,委贝使人志强,夜行伏迷鬼狼豹百兽,赤中圆是也,雨则轻,霁则重。
zàn jìn guō pú bèi zàn yuē: xiān mín yǒu zuò, guī bèi wèi huò, guì yǐ wén cǎi, jiǎ yǐ xiǎo dà, jiǎn zé yì zī, fàn ér bù guò.
【赞】晋郭璞贝赞曰:先民有作,龟贝为货,贵以文采,贾以小大,简则易资,犯而不过。
mǎ nǎo
◇马瑙
guǎng yǎ yuē: mǎ nǎo, shí cì yù.
《广雅》曰:马瑙,石次玉。
guǎng zhì yuē: mǎ nǎo chū xī nán zhū guó.
《广志》曰:马瑙出西南诸国。
xuán zhōng jì yuē: mǎ nǎo chū ròu zhī guó.
《玄中记》曰:马瑙出月氏国。
wèi lüè yuē: dà qín guó duō mǎ nǎo.
《魏略》曰:大秦国多马瑙。
liáng zhōu jì yuē: lǚ zuǎn xián níng èr nián, dào fā zhāng jùn líng, dé mǎ nǎo zhōng kē.
《凉州记》曰:吕纂咸宁二年,盗发张骏陵,得马瑙锺榼。
fù wèi wén dì mǎ nǎo lēi fù yuē: mǎ nǎo yù shǔ yě, chū zì xī yù, wén lǐ jiāo cuò, yǒu shì mǎ nǎo, gù qí fāng rén yīn yǐ míng zhī, mìng fū liáng gōng, shì pōu shì juān, zhuī xíng zhú hǎo, cóng yí suǒ biàn, nǎi jiā dǐ lì, kè fāng wèi yuán, shěn guāng nèi zhào, fú jǐng wài xiān, fán wén rù zǎo, jiāo cǎi jiē lián, jiā lòu xī zhī shèng měi, gǎn róng mǎ zhī shǒu shì, tú zī wù zhī yōu yí, xìn jūn zǐ zhī suǒ fú, ěr nǎi jí bǐ zhū jì, huá lēi yòng chéng, pián jū bié zhǐ, huàn ruò luó xīng.
【赋】魏文帝马瑙勒赋曰:马瑙玉属也,出自西域,文理交错,有似马瑙,故其方人因以名之,命夫良工,是剖是镌,追形逐好,从宜索便,乃加砥砺,刻方为圆,沈光内照,浮景外鲜,繁文缛藻,交采接连,嘉镂锡之盛美,感戎马之首饰,图兹物之攸宜,信君子之所服,尔乃藉彼朱罽,华勒用成,骈居别趾,焕若罗星。
wèi wáng càn mǎ nǎo lēi fù yuē: yóu dà guó yǐ guǎng guān, lǎn xī shì zhī wěi bǎo, zǒng zhòng cái ér kè měi, xìn mò zāng yú mǎ nǎo, bèi wén cǎi zhī huá shì, zá zhū lǜ yǔ cāng fù, yú shì nǎi mìng gōng rén, cái yǐ shì lēi, yīn zī xiàng xíng, fěi diāo fěi kè, jué róng yīng guī, jué xìng shùn dé, yù shì sì zhī jùn fú, biǎo lù jì zhī yí zé.
魏王粲马瑙勒赋曰:游大国以广观,览希世之伟宝,总众材而课美,信莫臧於马瑙,被文采之华饰,杂朱绿与苍阜,於是乃命工人,裁以饰勒,因姿象形,匪雕匪刻,厥容应规,厥性顺德,御世嗣之骏服,表騄骥之仪则。
liú lí
◇琉璃
guǎng yǎ yuē: liú lí, zhū yě.
《广雅》曰:琉璃,珠也。
yùn jí yuē: liú lí, huǒ qí zhū yě.
韵集曰:琉璃,火齐珠也。
guǎng zhì yuē: liú lí chū huáng zhī sī diào dà qín rì nán zhū guó.
《广志》曰:琉璃出黄支斯调大秦日南诸国。
shí zhōu jì yuē: fāng zhàng shān shàng yǒu liú lí gōng.
《十洲记》曰:方丈山上有琉璃宫。
hàn shū yuē: wǔ dì shí, shǐ rén rù hǎi shì liú lí.
《汉书》曰:武帝时,使人入海市琉璃。
wèi lüè yuē: dà qín guó chū chì bái hēi huáng qīng lǜ gàn piāo hóng zǐ shí zhǒng liú lí.
《魏略》曰:大秦国出赤白黑黄青绿绀缥红紫十种琉璃。
wú lì yuē: huáng wǔ sì nián, fú nán zhū wài guó lái xiàn liú lí.
《吴历》曰:黄武四年,扶南诸外国来献琉璃。
zhū gě huī jí, zhào dá huī, jīn zhì liú lí wǎn yī.
诸葛恢集,诏答恢,今致琉璃碗一。
nán zhōu yì wù zhì yuē: liú lí běn zhì shì shí, yù zuò qì, yǐ zì rán huī zhì zhī, zì rán huī zhuàng rú huáng huī, shēng nán hǎi bīn, yì kě huàn yī, yòng zhī bù xū lín, dàn tóu zhī zhōng, huá rú tái shí, bù dé cǐ huī, zé bù kě shì.
《南州异物志》曰:琉璃本质是石,欲作器,以自然灰治之,自然灰状如黄灰,生南海滨,亦可浣衣,用之不须淋,但投之中,滑如苔石,不得此灰,则不可释。
shì shuō yuē: mǎn fèn wèi fēng, zài wǔ dì liú lí chuāng nèi zuò, shí mì shì shū, fèn yǒu yí, dì wèn zhī, dá yuē: chén yóu wú niú, jiàn guāng ér chuǎn.
《世说》曰:满奋畏风,在武帝琉璃窗内坐,实密似疏,奋有疑,帝问之,答曰:臣犹吴牛,见光而喘。
yòu yuē: wǔ dì cháng jiàng wáng wǔ zi, gōng zhuàn pán xī yòng liú lí qì.
又曰:武帝尝降王武子,供馔盘悉用琉璃器。
yòu yuē: wáng dūn shàng zhǔ, zhì shí chóng shě, rú cè bì, bì qíng jīn zǎo pán, shèng shuǐ, liú lí wǎn, shèng zǎo dòu, wáng qǔ dòu zhe shuǐ zhōng yǐn zhī, wèi zhī gān fàn.
又曰:王敦尚主,至石崇舍,如厕毕,婢擎金澡盘,盛水,琉璃碗,盛澡豆,王取豆著水中饮之,谓之乾饭。
fù jìn pān ní liú lí wǎn fù yuē: jì liú shā zhī jué xiǎn, yuè cōng lǐng zhī jùn wēi, yú shì yóu xī jí, wàng dà méng, lì zhōng shān, kuī zhú lóng, jìn wáng mǔ, fǎng xiān tóng, qǔ liú lí zhī yōu huá, zhào kuàng shì zhī liáng gōng, zuǎn xuán yí yǐ qǔ xiàng, zhǔn sān chén yǐ dìng róng, guāng yìng rì yào, yuán shèng yuè yíng, xiān xiá wǎng lì, fēi chén mí tíng, zhuó yuè páng zhú, biǎo lǐ xiāng xíng, níng shuāng bù zú fāng qí jié, chéng shuǐ bù néng yù qí qīng, gāng guò jīn shí, jìn lì qióng yù, mó zhī bù lín, niè zhī bù zhuó.
【赋】晋潘尼琉璃碗赋曰:济流沙之绝险,越葱岭之峻危,於是游西极,望大蒙,历锺山,闚烛龙,觐王母,访仙童,取琉璃之攸华,诏旷世之良工,纂玄仪以取象,准三辰以定容,光映日曜,圆盛月盈,纤瑕罔丽,飞尘靡停,灼爚旁烛,表里相形,凝霜不足方其洁,澄水不能喻其清,刚过金石,劲励琼玉,磨之不磷,涅之不浊。
chē qú
◇车渠
guǎng yǎ yuē: chē qú, shí cì yù yě.
《广雅》曰:车渠,石次玉也。
guǎng zhì yuē: chē qú chū dà qín guó jí xī yù zhū guó.
《广志》曰:车渠出大秦国及西域诸国。
xuán zhōng jì yuē: chē qú chū tiān zhú guó.
《玄中记》曰:车渠出天竺国。
sū zǐ yuē: chē qú mǎ nǎo, chū yú huāng wài, jīn jì zhōu zhī tǔ, céng wèi dé qí qí yě.
苏子曰:车渠马瑙,出於荒外,今冀州之土,曾未得其奇也。
fù wèi wén dì chē qú wǎn fù yuē: chē qú yù shǔ yě, duō xiān lǐ rù wén, shēng yú xī guó, qí sú bǎo zhī, wéi èr yí zhī pǔ yù, hé wàn wù zhī shū xíng, liào zhēn guài zhī shàng měi, wú zī wǎn zhī dú líng, bāo huá wén zhī guāng lì, fā fú cǎi ér yáng róng, lǐ jiāo cuò yǐ lián shǔ, shì jiāng lí ér fù bìng, huò ruò zhāo yún fú gāo shān, hū shì fēi niǎo lì cāng tiān, fū qí fāng zhě rú jǔ, yuán zhě rú guī, chóu xī bù miù, hóng xiān yǒu yí.
【赋】魏文帝车渠碗赋曰:车渠玉属也,多纤理缛文,生于西国,其俗宝之,惟二仪之普育,何万物之殊形,料珍怪之上美,无兹碗之独灵,苞华文之光丽,发符采而扬荣,理交错以连属,似将离而复并,或若朝云浮高山,忽似飞鸟厉苍天,夫其方者如矩,圆者如规,稠希不谬,洪纤有宜。
wèi wáng tài píng yù lǎn bā bǎi líng bā wáng xià yǒu càn zì. chē qú wǎn fù yuē: shì jūn zǐ zhī yàn zuò, lǎn chē qú zhī miào zhēn, tǐng yīng cái yú shān yuè, hán yīn yáng zhī shū zhēn, fēi qīng piāo yǔ fú bái, ruò jīng fēng zhī piāo yún, guāng qīng lǎng yǐ nèi yào, zé wēn rùn ér wài jīn, tǐ zhēn gāng ér bù náo, lǐ xiū dá ér yǒu wén, jiān wǔ dé zhī shàng měi, qǐ yù lǎn zuò chāo. zhòng bǎo ér jué lún.
魏王[《太平御览》八百零八王下有粲字。]车渠碗赋曰:侍君子之宴坐,览车渠之妙珍,挺英才於山岳,含阴阳之淑真,飞轻缥与浮白,若惊风之飘云,光清朗以内曜,泽温润而外津,体贞刚而不挠,理脩达而有文,兼五德之上美,起[御览作超。]众宝而绝伦。
dài mào
◇玳瑁
guǎng zhì yuē: dài mào xíng sì guī, chū nán hǎi jù yán zhōu.
《广志》曰:玳瑁形似龟,出南海巨延州。
zhōu shū wáng huì yuē: yī yǐn wèi tāng yuē: qǐng yǐ dài mào wèi xiàn.
《周书·王会》曰:伊尹谓汤曰:请以玳瑁为献。
shǐ jì yuē: zhào shǐ yú chūn shēn jūn, yù kuā chǔ, wèi dài mào zān, jiàn qì xī shì yǐ dài mào.
《史记》曰:赵使於春申君,欲夸楚,为玳瑁簪,剑器悉饰以玳瑁。
xù hàn shū yú fú zhì yuē: guì rén zhù cán, dài mào chāi.
续汉书舆服志曰:贵人助蚕,玳瑁钗。
gāo wén huì yǔ fù shū yuē: jīn zhì dài mào shū yī méi.
高文惠与妇书曰:今致玳瑁梳一枚。
nán zhōu yì wù zhì yuē: dài mào rú guī, shēng nán fāng hǎi zhōng, dà zhě rú qú chú, bèi shàng yǒu lín, dà rú shàn, fā qǔ qí lín, yīn jiàn qí wén, yù yǐ zuò qì, zé zhǔ zhī, yīn yǐ dāo jié, rèn yì suǒ zuò, lěng nǎi yǐ xiāo yú pí cuò zhì zhī, hòu yǐ kū tiáo mù yè yíng zhī, nǎi yǒu guāng yào.
《南州异物志》曰:玳瑁如龟,生南方海中,大者如蘧蒢,背上有鳞,大如扇,发取其鳞,因见其文,欲以作器,则煮之,因以刀截,任意所作,冷乃以枭鱼皮错治之,后以枯条木叶莹之,乃有光耀。
wèi fán qīn shī yuē: hé yǐ biǎo bié lí, ěr hòu dài mào chāi.
魏繁钦诗曰:何以表别离,耳后玳瑁钗。
fù jìn pān ní dài mào wǎn fù yuē: yǒu dài mào zhī qí bǎo, yì tóng lǚ yú jiè chóng, xià fǎ chuān yǐ jǔ yí, shàng nǐ gān ér guī lóng, huò bù zhǐ yú qīng yuán, huò diào wěi yú ní zhōng, suí yīn yáng yǐ qián yuè, yǔ guī lóng hū qí fēng, bāo shén cáng zhì, bèi tǐ jiān cái, gāo xià sī chù, shuǐ lù jiē néng, wén ruò qǐ bō, bēi fù féng lái, ěr nǎi xiá yí xiào zhēn, yuè shang gòng zhí, héng hǎi wàn lǐ, yú lǐng qiān yì, tǐng pú huāng mán, chī zǎo chén jí, guāng yào xuàn huǎng, zhāo làn xī xì, jiā sī bǎo zhī jiān měi, liào zhòng zhēn ér mí duì, wén bù fán yú cuò lòu, cǎi bù jiǎ hū zǎo huì, qǐ fěi cuì zhī zú lì, hú xī xiàng zhī néng dǎi.
【赋】晋潘尼玳瑁碗赋曰:有玳瑁之奇宝,亦同旅於介虫,下法川以矩夷,上拟乾而规隆,或步趾於清源,或掉尾於泥中,随阴阳以潜跃,与龟龙乎齐风,包神藏智,备体兼才,高下斯处,水陆皆能,文若绮波,背负逢莱,尔乃遐夷效珍,越裳贡职,横海万里,逾岭千亿,挺璞荒蛮,摛藻辰极,光曜炫晃,昭烂熻赩,嘉斯宝之兼美,料众珍而靡对,文不烦於错镂,采不假乎藻缋,岂翡翠之足俪,胡犀象之能逮。
jiān hòu hàn bān gù yǔ dòu xiàn jiān yuē: míng jiāng jūn cì gù dài mào zān.
【笺】后汉班固与窦宪笺曰:明将军赐固玳瑁簪。
tóng
◇铜
shàng shū yuē: huái hǎi wéi yáng zhōu, jué gòng wéi jīn sān pǐn, jīn yín tóng.
《尚书》曰:淮海惟杨州,厥贡惟金三品,[金银铜。]
zuǒ zhuàn yuē: zhèng bó cháo chǔ, chǔ zi yǔ zhī jīn, yuē: wú yǐ wéi bīng, shǐ zhù sān zhōng, yuè jué shū yuē: yín shān pò ér chū xī, ruò yé hé ér chū tóng, ōu yě yīn wèi chún jūn zhī jiàn.
《左传》曰:郑伯朝楚,楚子与之金,曰:无以为兵,使铸三锺,《越绝书》曰:鄞山破而出锡,若耶涸而出铜,欧冶因为纯钧之剑。
shǐ jì yuē: qín shǐ huáng zhù tiān xià bīng qì wèi shí èr jīn rén, zhòng gè qiān jīn.
《史记》曰:秦始皇铸天下兵器为十二金人,重各千斤。
hàn shū yuē: fán lǜ dù liàng héng yòng tóng zhě, suǒ yǐ tóng tiān xià, qí fēng sú yě, tóng wèi wù zhì jīng, bù wéi zào shī hán shǔ biàn qí jié, bù wéi fēng yǔ pù lù gǎi qí xíng, shì yú shì jūn zǐ zhī xíng, shì yǐ yòng tóng yě, yòng zhú wèi yǐn zhě, shì zhī yí yě, zhú zhǎng shí zhàng, gāo yī zhàng, wéi zhú miè ruǎn ér jiān, yí wèi zhī yě.
《汉书》曰:凡律度量衡用铜者,所以同天下,齐风俗也,铜为物至精,不为燥湿寒暑变其节,不为风雨曝露改其形,似於士君子之行,是以用铜也,用竹为引者,事之宜也,[竹长十丈,高一丈,唯竹篾软而坚,宜为之也。]
yòu yuē: wú yǒu zhāng jùn tóng shān, jí zhāo zhì tiān xià rén wáng mìng zhě, dào zhù qián, yǐ gù tǔ fù ér guó yòng ráo.
又曰:吴有章郡铜山,即招致天下人亡命者,盗铸钱,以故土赋而国用饶。
yòu yuē: shàng shǐ shàn xiāng xiāng dèng tōng, yuē: dāng pín è sǐ, wén dì yuē: néng fù tōng zài wǒ, hé wèi pín, yú shì cì tōng shǔ dōng dào tóng shān zhù qián.
又曰:上使善相相邓通,曰:当贫饿死,文帝曰:能富通在我,何谓贫,於是赐通蜀东道铜山铸钱。
huá jiào hàn shū yuē: líng dì shí, suì shǐ gōu dùn lìng sòng diǎn, shàn zhì nán gōng. yòu shǐ yè tíng lìng bì lán, zhù tóng rén sì, liè yú cāng lóng xuán wǔ quē wài. yòu zhù sì zhōng, jiē shòu èr qiān hú, xuán yú táng jí yún tái diàn, diàn qián yòu zhù tiān lù há ma, tǔ shuǐ kě wū, shī yú qiáo xī, yòng sǎ nán běi jiāo lù, yǐ shěng bǎi xìng sǎ dào zhī fèi.
华峤《汉书》曰:灵帝时,遂使钩盾令宋典,缮治南宫。又使掖庭令毕岚,铸铜人四,列於苍龙玄武阙外。又铸四锺,皆受二千斛,悬於堂及云台殿,殿前又铸天禄虾蟆,吐水渴乌,施於桥西,用洒南北郊路,以省百姓洒道之费。
wèi lüè yuē: míng dì xǐ cháng ān zhū zhōng jù luò tuó tóng rén, chéng lù pán zhé, tóng rén bù kě zhì, liú zhù bà chéng. yòu liè zuò yú sī mǎ mén wài, jìn zhū gōng zàn yuē: sī mǎ mō jū guān zhōng, zhù qiè tóng rén lú jù wèi jīn qì, yǐ yì gǔ.
《魏略》曰:明帝徙长安诸锺虡骆驼铜人,承露盘折,铜人不可致,留住霸城。又列坐於司马门外,晋诸公赞曰:司马摸居关中,铸朅铜人炉虡为金器,以易穀。
shì yǔ yuē: tài kāng bā nián, líng yún tái shàng shēng tóng.
世语曰:太康八年,凌云台上生铜。
lín yì jì yuē: lín yì wáng fàn wén, zhù tóng wū.
林邑记曰:林邑王范文,铸铜屋。
zàn jìn guō pú chì tóng zàn yuē: kūn wú zhī shān, míng tóng suǒ zài, qiè yù rú ní, huǒ yán qí cǎi, shī zi suǒ tàn, yàn zhī jí zǎi.
【赞】晋郭璞赤铜赞曰:昆吾之山,名铜所在,切玉如泥,火炎其采,尸子所叹,验之汲宰。
biǎo liáng shěn yuē wèi liǔ shì lóng shàng tóng biǎo yuē: fū bì yǐ zhōu wù, huò yǐ zhèn mín, fù guó kāng zhì, mò shàng hū cǐ, zhōu shì zhì píng, shǐ yú yuán fǎ, hàn shì jǐ cuò, zī yú guàn xiǔ, míng lú huà jīn, liáng gōng jǐn yì, fāng jiāng yíng jīn zhōng cáng, shōu gōng shàng yuàn, nán chǔ lòu qí fāng fǔ, xī jīng bǐ qí bù nèi.
【表】梁沈约为柳世隆上铜表曰:夫币以周务,货以赈民,阜国康治,莫尚乎此,周氏致平,始於圆法,汉世几厝,资於贯朽,名炉化金,良工尽艺,方将盈金中藏,收功上苑,南楚陋其方府,西京鄙其部内。