strong yǐn yì shàng strong
隐逸上
yǐn yì shàng
◇隐逸上
zhōu yì yuē: dùn shì wú mèn.
《周易》曰:遯世无闷。
yòu yuē: tiān dì bì, xián rén yǐn.
又曰:天地闭,贤人隐。
yòu yuē: bù shì wáng hóu, gāo shàng qí shì.
又曰:不事王侯,高尚其事。
yòu yuē: bēn yú qiū yuán, shù bó jiān jiān, lǐ jì yuē: rú yǒu shàng bù chén tiān zǐ, xià bù shì zhū hóu.
又曰:贲于丘园,束帛戋戋,《礼记》曰:儒有上不臣天子,下不事诸侯。
yòu yuē: jì chūn zhī yuè, pìn míng shì, lǐ xián zhě.
又曰:季春之月,聘名士,礼贤者。
lún yǔ yuē: yì mín, bó yí shū qí yú zhòng yí yì zhū zhāng liǔ xià huì shǎo lián.
《论语》曰:逸民,伯夷叔齐虞仲夷逸朱张柳下惠少连。
zhuāng zǐ yuē: gǔ zhī suǒ wèi yǐn shì zhě, fēi fú qí shēn ér bú jiàn yě, fēi bì qí yán ér bù chū yě, fēi cáng qí zhī ér bù fā yě, shí mìng dà miù yě.
《庄子》曰:古之所谓隐士者,非伏其身而不见也,非闭其言而不出也,非藏其知而不发也,时命大谬也。
yòu yuē: kè yì shàng xíng, lí shì yì sú, cǐ shān gǔ zhī shì, bì shì zhī rén yě, jiù sǒu zé, chù jiān kuàng, diào yú xián chù, wú wéi ér yǐ yǐ, cǐ jiāng hǎi zhī shì, bì shì zhī rén yě, xián xiá zhī suǒ hǎo yě.
又曰:刻意尚行,离世异俗,此山谷之士,避世之人也,就薮泽,处间旷,钓鱼闲处,无为而已矣,此江海之士,避世之人也,闲暇之所好也。
jī kāng gāo shì chuán yuē: guǎng chéng zǐ zài kōng tóng zhī shàng, huáng dì wèn yuē: wú yù qǔ tiān dì zhī jīng, yǐ yǎng wàn wù, wèi zhī nài hé, guǎng chéng zǐ jué rán ér qǐ yuē: zhì dào zhī jīng, yǎo yǎo míng míng, wú shì wú tīng, bào shén yǐ jìng, wǒ shǒu qí yī, yǐ chù qí hé, gù qiān èr bǎi suì ér xíng wèi cháng shuāi, dé wú dào zhě, shàng wèi huáng, xià wèi wáng, shī wú dào zhě, shàng jiàn guāng, ér xià wèi tǔ, wú jiāng qù rǔ, rù wú qióng zhī mén, yóu wú jí zhī yě, yǔ rì yuè cān guāng, yǔ tiān dì wèi cháng.
嵇康《高士传》曰:广成子在崆峒之上,黄帝问曰:吾欲取天地之精,以养万物,为之奈何,广成子蹶然而起曰:至道之精,窈窈冥冥,无视无听,抱神以静,我守其一,以处其和,故千二百岁而形未尝衰,得吾道者,上为皇,下为王,失吾道者,上见光,而下为土,吾将去汝,入无穷之门,游无极之野,与日月参光,与天地为常。
yòu yuē: huáng dì jiāng jiàn dà kuí yú jù cí zhī shān, fāng míng wèi yù, chāng yǔ cān chéng, huáng dì yuē: běn jù shàng yǒu tuō wén. yì zāi, qǐng wèn tiān xià, xiǎo tóng yuē: yǔ shǎo yóu liù hé zhī wài, shì yǒu mào bìng, yǒu zhǎng zhě jiào yǔ, chéng rì zhī chē, yóu yú xiāng chéng zhī yě, jīn bìng shǎo sǔn, jiāng fù liù hé zhī wài, wèi tiān xià zhě, yǔ xī shì yān, fū wèi tiān xià, yì xī yì mù mǎ zāi, qù qí hài mǎ ér yǐ, huáng dì zài bài, chēng tiān shī ér hái.
又曰:黄帝将见大隗于具茨之山,方明为御,昌宇参乘,黄帝曰:[本句上有脱文。]异哉,请问天下,小童曰:予少游六合之外,適有瞀病,有长者教予,乘日之车,游於襄城之野,今病少损,将复六合之外,为天下者,予奚事焉,夫为天下,亦奚异牧马哉,去其害马而已,黄帝再拜,称天师而还。
yòu yuē: shàn juàn zhě, shùn yǐ tiān xià ràng zhī, juǎn yuē: yǔ lì yǔ zhòu zhī zhōng, dōng yī pí máo, xià yī chī gé, rì chū ér zuò, rì rù ér xī, xiāo yáo tiān dì zhī jiān, hé yǐ wéi tiān xià zāi, suì rù shēn shān, mò zhī qí suǒ zhōng.
又曰:善卷者,舜以天下让之,卷曰:予立宇宙之中,冬衣皮毛,夏衣絺葛,日出而作,日入而息,逍遥天地之间,何以为天下哉,遂入深山,莫知其所终。
yòu yuē: shí hù zhī nóng, bù zhī hé xǔ rén, yǔ shùn wèi yǒu, shùn yǐ tiān xià ràng zhī, shí hù fū fù qī xié zi yǐ rù hǎi, zhōng shēn bù fǎn.
又曰:石户之农,不知何许人,与舜为友,舜以天下让之,石户夫负妻携子以入海,终身不返。
yòu yuē: bó chéng zi gāo zhě, táng yú zhī shí wéi zhū hóu, zhì yǔ, qù ér gēng, yǔ wǎng qū ér wèn zhī, zi gāo yuē: xī yáo zhì tiān xià, zhì gōng wú sī, bù shǎng ér mín quàn, bù fá ér mín wèi, jīn zi shǎng ér bù quàn, fá ér bù wēi, dé zì cǐ shuāi, xíng zì cǐ zuò, fū zǐ hé xíng hū, wú luò wú shì, yì yì hū gēng ér bù gù.
又曰:伯成子高者,唐虞之时为诸侯,至禹,去而耕,禹往趋而问之,子高曰:昔尧治天下,至公无私,不赏而民劝,不罚而民畏,今子赏而不劝,罚而不威,德自此衰,刑自此作,夫子盍行乎,无落吾事,俋俋乎耕而不顾。
yòu yuē: lǔ lián hào qí wěi tì tǎng, cháng yóu zhào, nán xīn yuán yǎn yǐ qín wèi dì, qín jūn wèi què, píng yuán jūn yù fēng lián, lián sān cí, píng yuán jūn nǎi yǐ qiān jīn wèi lián shòu, lián xiào yuē: suǒ guì yú tiān xià zhī shì zhě, wéi rén pái huàn shì nán yě, jí yǒu qǔ zhī, shì shāng gǔ zhī shì ěr, jí yàn jiāng shǒu liáo shǐ jì bā shí sān lǔ zhòng lián chuán zuò liáo. chéng, tián dān gōng zhī bù néng xià, lián nǎi wèi shū shè chéng zhōng, yí yàn jiāng, yàn jiāng jiàn shū, qì sān rì, nǎi zì shā, chéng jiàng, tián dān yù jué lián, lián yuē: wú yǔ yú fù guì ér qū yú rén, níng pín jiàn qīng shì ér sì yì.
又曰:鲁连好奇伟倜傥,尝游赵,难新垣衍以秦为帝,秦军为却,平原君欲封连,连三辞,平原君乃以千金为连寿,连笑曰:所贵於天下之士者,为人排患释难也,即有取之,是商贾之事尔,及燕将守辽[史记八十三鲁仲连传作聊。]城,田单攻之不能下,连乃为书射城中,遗燕将,燕将见书,泣三日,乃自杀,城降,田单欲爵连,连曰:吾与於富贵而诎於人,宁贫贱轻世而肆意。
yòu yuē: lǘ qiū xiān shēng, qí xuān wáng liè yú shè shān, shè shān fù lǎo shí sān rén, xiāng yǔ láo wáng, wáng cì fù lǎo bù zū, xiān shēng dú bù xiè, yuē: yuán dé shòu dé fù dé guì, fū xuǎn liáng lì, píng fǎ dù, zé chén dé shòu yǐ, zhèn zhī yǐ shí, zé chén dé fù yǐ, lìng shǎo jìng zhǎng, zé chén dé guì yǐ.
又曰:闾丘先生,齐宣王猎於社山,社山父老十三人,相与劳王,王赐父老不租,先生独不谢,曰:原得寿得富得贵,夫选良吏,平法度,则臣得寿矣,振之以时,则臣得富矣,令少敬长,则臣得贵矣。
yòu yuē: tián shēng jiān chuáng máo wū, bù kěn shì huàn, huì dì qīn zì wǎng, bù chū wū.
又曰:田生菅床茅屋,不肯仕宦,惠帝亲自往,不出屋。
yòu yuē: zhèng zhòng yú bù shì hàn cháo, zhāng dì zì wǎng, zhōng bù kěn qǐ, yuē: bì xià hé xī bù wéi shàng shì jūn, lìng chén dé wèi yǎn xī zhī mín, tiān zǐ yǐ shàng shū lù zhōng qí shēn, shì hào bái yī shàng shū.
又曰:郑仲虞不仕汉朝,章帝自往,终不肯起,曰:陛下何惜不为上世君,令臣得为偃息之民,天子以尚书禄终其身,世号白衣尚书。
yòu yuē: hán fú zhě, yǐ xíng yì xiū jié, hàn zhāo dì shí, yǐ dé xíng zhēng, bìng bù jìn, yuán fèng yuán nián, zhào cì bó wǔ shí pǐ, qiǎn zhǎng lì shí yǐ cún wèn, cháng yǐ bā yuè cì yáng jiǔ, bù xìng sǐ zhě, cì fù qīn yī, cí yǐ zhōng láo, zì shì zhì jīn wèi zhēng shì zhī gù shì, fú zhōng shēn bù shì, zú yú jiā.
又曰:韩福者,以行义脩絜,汉昭帝时,以德行徵,病不进,元凤元年,诏赐帛五十匹,遣长吏时以存问,常以八月赐羊酒,不幸死者,赐複衾一,祠以中牢,自是至今为徵士之故事,福终身不仕,卒于家。
yòu yuē: bān sì shì zài jīng shī, jiā yǒu cì shū, nèi zú yú cái, fù dǎng yáng zǐ yún yǐ xià, mò bù zào mén, huán jūn shān cóng jiè zhuāng zi, sì bào yuē: jīn wú zi wén rén yì zhī jī bàn, xì shēng míng zhī jiāng suǒ, fú kǒng shì zhī guǐ zhú, chí yán mǐn zhī jí yì, hé yǐ dà dào wèi zì xuàn yě, xī yǒu xué bù hán dān zhě, pú fú ér guī ěr, qí xíng jǐ chí lùn rú cǐ, suì zhōng yú jiā.
又曰:班嗣世在京师,家有赐书,内足於财,父党杨子云以下,莫不造门,桓君山从借庄子,嗣报曰:今吾子闻仁义之羁绊,系声名之缰锁,伏孔氏之轨躅,驰颜闵之极艺,何以大道为自眩也,昔有学步邯郸者,匍匐而归耳,其行己持论如此,遂终于家。
yòu yuē: shàng zhǎng, zì zǐ píng, qín qìng, zì zi xià, èr rén xiāng shàn, qìng yǐn bì bù shì wáng mǎng, zhǎng tōng yì lǎo zi, ān pín lè dào, hào shì zhě gèng kuì yí, zhé shòu zhī, zì zú hái yú, rú yǒu bù qǔ yě, jǔ cuò bì yú zhōng hé, sī kōng wáng yì, pì zhī lián nián, nǎi yù jiàn zhī yú mǎng, gù cí nǎi zhǐ, suì qiú tuì, dú yì zhì sǔn yì guà, kuì rán tàn yuē: wú zhī fù guì bù rú pín jiàn, wèi zhī cún hé rú wáng ěr, wèi zi jià qǔ bì, chì jiā shì duàn zhī, wù fù xiāng guān, dāng rú wǒ sǐ yǐ, shì hòu sì yì, yǔ tóng hào yóu wǔ yuè míng shān, suì bù zhī suǒ zài.
又曰:尚长,字子平,禽庆,字子夏,二人相善,庆隐避不仕王莽,长通易老子,安贫乐道,好事者更馈遗,辄受之,自足还馀,如有不取也,举措必於中和,司空王邑,辟之连年,乃欲荐之於莽,固辞乃止,遂求退,读易至损益卦,喟然叹曰:吾知富贵不如贫贱,未知存何如亡尔,为子嫁娶毕,敕家事断之,勿复相关,当如我死矣,是后肆意,与同好游五岳名山,遂不知所在。
yòu yuē: cháo fù, yáo shí yǐn rén, nián lǎo, yǐ shù wèi cháo, ér qǐn qí shàng, gù rén hào wèi cháo fù, yáo zhī ràng xǔ yóu yě, yóu yǐ gào cháo fù, cháo fù yuē: rǔ hé bù yǐn rǔ xíng, cáng rǔ guāng, fēi wú yǒu yě, nǎi jī qí yīng ér xià zhī, xǔ yóu chàng rán bù zì dé, nǎi yù qīng líng zhī shuǐ, xǐ qí ěr, shì qí mù, yuē: xiāng zhě wén yán, fù wú yǒu, suì qù, zhōng shēn bù xiāng jiàn.
又曰:巢父,尧时隐人,年老,以树为巢,而寝其上,故人号为巢父,尧之让许由也,由以告巢父,巢父曰:汝何不隐汝形,藏汝光,非吾友也,乃击其膺而下之,许由怅然不自得,乃遇清泠之水,洗其耳,拭其目,曰:乡者闻言,负吾友,遂去,终身不相见。
yòu yuē: xǔ yóu, zì wǔ zhòng, yáo shùn jiē shī zhī, yǔ niè quē lùn yáo ér qù, yǐn hū pèi zé zhī zhōng, yáo shùn nǎi zhì tiān xià ér ràng yān, yuē: shí rì bìng chū, ér jué huǒ bù xī, qí guāng yě bù yì nán hū, fū zǐ wèi tiān zǐ, zé tiān xià zhì, wǒ yóu shī zhī, wú zì shì quē rán, xǔ yóu yuē: wú jiāng wéi míng hū, míng zhě shí zhī bīn, wú jiāng wèi bīn hū, nǎi qù, sù yú nì lǚ zhī jiā, dàn ér yí qí pí guān, cháo fù wén yóu wèi yáo suǒ ràng, yǐ wéi wū, nǎi lín chí shuǐ ér xǐ qí ěr, chí zhǔ nù yuē: hé yǐ wū wǒ shuǐ, yóu nǎi tuì ér dùn gēng yú zhōng yuè, yǐng shuǐ zhī yáng, jī shān zhī xià.
又曰:许由,字武仲,尧舜皆师之,与齧缺论尧而去,隐乎沛泽之中,尧舜乃致天下而让焉,曰:十日并出,而爝火不息,其光也不亦难乎,夫子为天子,则天下治,我由尸之,吾自视缺然,许由曰:吾将为名乎,名者实之宾,吾将为宾乎,乃去,宿於逆旅之家,旦而遗其皮冠,巢父闻由为尧所让,以为汙,乃临池水而洗其耳,池主怒曰:何以汙我水,由乃退而遯耕於中岳,颍水之阳,箕山之下。
yòu yuē: rǎng fù zhě, yáo shí rén, nián wǔ shí ér jī rǎng yú dào zhōng, guān zhě yuē: dà zāi dì zhī dé yě, rǎng fù yuē: wú rì chū ér zuò, rì rù ér xī, záo jǐng ér yǐn, gēng dì ér shí, dì hé dé yú wǒ zāi.
又曰:壤父者,尧时人,年五十而击壤於道中,观者曰:大哉帝之德也,壤父曰:吾日出而作,日入而息,凿井而饮,耕地而食,帝何德於我哉。
yòu yuē: zi zhī bó zhě, shùn yǐ tiān xià ràng zhī bó, zhī bó yuē: yǔ shì yǒu yōu yōu zhī bìng, fāng qiě zhì zhī, wèi xiá zhì tiān xià yě, suì bù zhī suǒ zhī.
又曰:子支伯者,舜以天下让支伯,支伯曰:予適有幽忧之病,方且治之,未暇治天下也,遂不知所之。
yòu yuē: bèi qiú gōng zhě, wú rén yě, yán líng jì zǐ chū yóu, jiàn dào zhōng yí jīn, gù ér dǔ zhī, wèi gōng yuē: qǔ bǐ jīn, gōng tóu biāo chēn mù, fú shǒu ér yán yuē: hé zi jū zhī gāo, shì zhī bēi, wú bèi qiú ér fù xīn, qǐ qǔ yí jīn zhě zāi, jì zǐ dà jīng, jì xiè ér wèn qí xìng míng, yuē: wú zi pí xiàng zhī shì, hé zú yǔ xìng míng zāi.
又曰:被裘公者,吴人也,延陵季子出游,见道中遗金,顾而睹之,谓公曰:取彼金,公投镳瞋目,拂手而言曰:何子居之高,视之卑,吾被裘而负薪,岂取遗金者哉,季子大惊,既谢而问其姓名,曰:吾子皮相之士,何足语姓名哉。
yòu yuē: duàn gàn mù zhě, zhì qīng jié, yóu xī hé, shǒu dào bù shì, wèi wén hóu jiù zào qí mén, gàn mù yú qiáng ér bì zhī, wén hóu yǐ kè lǐ, chū guò qí lú zé shì, qí pū wèn zhī, wén hóu yuē: gàn mù bù qù shì, yǐn chǔ qióng xiàng, shēng chí qiān lǐ, gǎn wù shì hū, wén hóu suǒ yǐ míng guò qí huán gōng zhě, néng zūn duàn gàn mù, jìng bo zi xià, yǒu tián zǐ fāng yě.
又曰:段干木者,治清节,游西河,守道不仕,魏文侯就造其门,干木逾墙而避之,文侯以客礼,出过其庐则式,其仆问之,文侯曰:干木不趣势,隐处穷巷,声驰千里,敢勿式乎,文侯所以名过齐桓公者,能尊段干木,敬卜子夏,友田子方也。
yòu yuē: zhuāng zhōu shǎo xué lǎo zi, liáng huì wáng shí, wèi méng xiàn qī yuán lì, yǐ bēi jiàn, bù kěn shì, chǔ wēi wáng yǐ bǎi jīn pìn zhōu, zhōu fāng diào yú pú shuǐ zhī shàng, yuē: chǔ yǒu guī, sǐ sān qiān suì yǐ, jīn jīn sì ér cáng zhī yú miào táng zhī shàng, cǐ guī níng shēng ér diào wěi tú zhōng ěr, zi wǎng yǐ, wú fāng diào wěi yú tú zhōng, hòu qí xuān wáng yòu yǐ qiān jīn zhī bì, yíng zhōu wèi xiāng, zhōu yuē: zi bú jiàn jiāo jì zhī xī niú hū, yī yǐ wén xiù, shí yǐ chú shū, jí qí qiān rù tài miào, yù wèi gū tún, qí kě dé hū, suì zhōng shēn bù shì.
又曰:庄周少学老子,梁惠王时,为蒙县漆园吏,以卑贱,不肯仕,楚威王以百金聘周,周方钓於濮水之上,曰:楚有龟,死三千岁矣,今巾笥而藏之於庙堂之上,此龟宁生而掉尾涂中耳,子往矣,吾方掉尾於涂中,后齐宣王又以千金之币,迎周为相,周曰:子不见郊祭之牺牛乎,衣以文绣,食以刍菽,及其牵入太庙,欲为孤豚,其可得乎,遂终身不仕。
xù jìn yáng qiū yuē: xiè fū yǐn jū kuài jī shān, chū yuè fàn shǎo wēi xīng, yī míng chǔ shì xīng, shí dài kuí míng zhòng yú fū, shí rén yōu zhī, é ér fū sǐ, gù kuài jī shì rén cháo wú rén yún, wú zhōng gāo shì, qiú sǐ bù dé.
《续晋阳秋》曰:谢敷隐居会稽山,初月犯少微星,一名处士星,时戴逵名重於敷,时人忧之,俄而敷死,故会稽士人嘲吴人云,吴中高士,求死不得。
shì shuō yuē: qiè chāo měi wén yù gāo shàng yǐn tuì zhě, zhé wèi bàn bǎi wàn zī, bìng wèi zào lì jū yǔ, zài shàn, wèi dài gōng qǐ zhái shén jīng, dài shǐ wǎng jū, yǔ suǒ qīn shū yuē: jìn zài shàn, rú rù guān shě. yòu wèi fù yuē yì bàn bǎi wàn, fù yǐn shì chà hù, gù bù guǒ shù.
《世说》曰:郄超每闻欲高尚隐退者,辄为办百万资,并为造立居宇,在剡,为戴公起宅甚精,戴始往居,与所亲书曰:近在剡,如入官舍。又为傅约亦办百万,傅隐事差互,故不果述。
yòu yuē: zhī dào lín yīn rén jiù shēn gōng mǎi yìn shān, shēn gōng yuē: wèi wén cháo yóu mǎi shān ér yǐn.
又曰:支道林因人就深公买印山,深公曰:未闻巢由买山而隐。
yuán shū zhēn yǐn chuán yuē: guǐ gǔ xiān shēng, bù zhī hé xǔ rén yě, yǐn jū tāo zhì, jū guǐ gǔ shān, yīn yǐ wéi chēng, sū qín zhāng yí shī zhī, suì lì gōng míng, xiān shēng yí shū zé zhī yuē: ruò èr jūn qǐ bú jiàn hé biān zhī shù hū, pū yù zhé qí zhī, bō làng dàng qí gēn, shàng wú jìng chǐ zhī yīn, shēn bèi shù qiān zhī hén, cǐ mù qǐ yǔ tiān dì yǒu chóu yuàn, suǒ jū rán yě, zi bú jiàn sōng dài zhī sōng bǎi, huá huò zhī tán tóng hū, shàng zhī gàn yú qīng yún, xià gēn tōng yú sān quán, qiān qiū wàn suì, bù shòu fǔ jīn zhī huàn, cǐ mù qǐ yǔ tiān dì yǒu gǔ ròu zāi, gài suǒ jū rán yě.
袁淑真隐传曰:鬼谷先生,不知何许人也,隐居韬智,居鬼谷山,因以为称,苏秦张仪师之,遂立功名,先生遗书责之曰:若二君岂不见河边之树乎,仆御折其枝,波浪荡其根,上无径尺之阴,身被数千之痕,此木岂与天地有仇怨,所居然也,子不见嵩岱之松柏,华霍之檀桐乎,上枝干於青云,下根通於三泉,千秋万岁,不受斧斤之患,此木岂与天地有骨肉哉,盖所居然也。
yòu yuē: hé guàn zi, huò yuē chǔ rén, yǐn jū yōu shān, yī bì lǚ kōng, yǐ hé wèi guān, mò cè qí míng, yīn fú chéng hào, zhù shū yán dào jiā, féng xuān cháng shī shì zhī, hòu xiǎn yú zhào, hé guàn zi jù qí jiàn jǐ yě, nǎi yǔ xuān jué.
又曰:鹖冠子,或曰楚人,隐居幽山,衣敝履空,以鹖为冠,莫测其名,因服成号,著书言道家,冯谖常师事之,后显於赵,鹖冠子惧其荐己也,乃与谖绝。
shī wèi ruǎn yǔ shī yuē: sì hào qián nán yuè, lǎo lái cuàn hé bīn, yán huí lè lòu xiàng, xǔ yóu ān jiàn pín, bó yí è shǒu yáng, tiān xià guī qí rén, hé huàn chù pín kǔ, dàn dāng shǒu míng zhēn.
【诗】魏阮瑀诗曰:四晧潜南岳,老莱窜河滨,颜回乐陋巷,许由安贱贫,伯夷饿首阳,天下归其仁,何患处贫苦,但当守明真。
jìn zhāng huà zhāo yǐn shī yuē: yǐn shì tuō shān lín, dùn shì yǐ bǎo zhēn, lián huì liàng wèi yù, xióng cái qū bù shēn.
晋张华招隐诗曰:隐士讬山林,遁世以保真,连惠亮未遇,雄才屈不申。
yòu shī yuē: qī chí sì yě wài, lù chén bèi dāng shí, xún míng yǎn bù zhe, cáng qì dài wú qī, xī hé cè liù lóng, mǐ jié yuè yān zī, shèng nián fǔ yǎng guò, hū ruò zhèn qīng sī.
又诗曰:栖迟四野外,陆沉背当时,循名奄不著,藏器待无期,羲和策六龙,弭节越崦嵫,盛年俯仰过,忽若振轻丝。
jìn zhāng zài zhāo yǐn shī yuē: chū chù suī shū tú, jū rán yǒu qīng yì, shān lín yǒu huǐ lìn, rén jiān shí duō lèi, yuān chú xiáng qióng míng, pú qiě bù néng shì, guàn lù zūn gāo zhǔ, shù wèi zēng suǒ xì, yǐn xiǎn suī zài xīn, bǐ wǒ gòng yī dì, bú jiàn wū shān huǒ, zhī ài qǐ xiāng lí, qù lái juān shí sú, chāo rán cí shì wěi, dé yì zài qiū zhōng, ān shì yú yǔ zhì.
晋张载招隐诗曰:出处虽殊涂,居然有轻易,山林有悔吝,人间实多累,鹓雏翔穹冥,蒲且不能视,鹳鹭遵皋渚,数为矰所系,隐显虽在心,彼我共一地,不见巫山火,芝艾岂相离,去来捐时俗,超然辞世伪,得意在丘中,安事愚与智。
jìn zhāng xié shī yuē: jié yǔ qióng lán qū, ǒu gēng yōu sǒu yīn, huāng tíng jì yǐ xián, shān xiù qiào qiě shēn, qī fēng qǐ dōng gǔ, yǒu yǎn xìng nán cén, suī wú jī bì qī, fū cùn zì chéng lín, zé zhì dēng lǒng gòu, hán yuán yōng tiáo yín, xī hè wú rén jī, huāng chǔ yù xiāo sēn, tóu hé xiū àn chuí, shí wén qiáo cǎi yīn, zhòng qí kě nǐ zhì, huí yuān kě bǐ xīn, yǎng zhēn shàng wú wéi, dào shèng guì lù chén, yóu sī zhú sù yuán, jì cí hàn mò lín.
晋张协诗曰:结宇穷岚曲,耦耕幽薮阴,荒庭寂以闲,山岫峭且深,凄风起东谷,有弇兴南岑,虽无箕毕期,肤寸自成霖,泽雉登垄雊,寒猿拥条吟,溪壑无人迹,荒楚郁萧森,投禾脩岸垂,时闻樵采音,重棋可拟志,回渊可比心,养真尚无为,道胜贵陆沉,游思竹素园,寄辞翰墨林。
jìn zuǒ sī zhāo yǐn shī yuē: zhàng cè zhāo yǐn shì, huāng tú héng gǔ jīn, yán xué wú jié gòu, qiū zhōng yǒu míng qín, bái xuě bàng yīn gǎng, dān pā yào yáng lín, fēi bì sī yǔ zhú, shān shuǐ yǒu qīng yīn, hé shì dài xiào gē, guàn mù zì bēi yín.
晋左思招隐诗曰:杖策招隐士,荒涂横古今,岩穴无结构,丘中有鸣琴,白雪傍阴岗,丹葩耀阳林,非必丝与竹,山水有清音,何事待啸歌,灌木自悲吟。
yòu zhāo yǐn shī yuē: jīng shǐ dōng shān lú, guǒ xià zì chéng zhēn, qián yǒu hán quán jǐng, liáo kě yíng xīn shén.
又招隐诗曰:经始东山庐,果下自成榛,前有寒泉井,聊可莹心神。
jìn lù jī zhāo yǐn shī yuē: jià yán xún fēi dùn, shān lù yù pán huán, fāng lán zhèn huì yè, yù quán yǒng wēi lán, jiā huì xiàn shí fú, líng shù jìn cháo cān, cháo cǎi nán jiàn, xī xī xī shān zú, qīng tiáo xiàng yún gòu, mì yè chéng cuì wū, jié fēng zhù lán lín, huí fāng báo xiù mù.
晋陆机招隐诗曰:驾言寻飞遁,山路郁盘桓,芳兰振蕙叶,玉泉涌微澜,嘉卉献时服,灵术进朝餐,朝采南涧т,夕息西山足,轻条象云构,密叶成翠屋,结风伫兰林,回芳薄秀木。
yòu shī yuē: xún shān qiú yì mín, qióng gǔ yōu qiě xiá, qīng quán dàng yù zhǔ, wén yú yuè zhōng bō.
又诗曰:寻山求逸民,穹谷幽且遐,清泉荡玉渚,文鱼跃中波。
jìn lǘ qiū chōng zhāo yǐn shī yuē: dà dào kuàng qiě yí, qī lù ān zú xún, jīng shì yǒu xiǎn yì, yǐn xiǎn zì cún xīn, jiē zāi yán xiù shì, guī lái cóng suǒ qīn.
晋闾丘冲招隐诗曰:大道旷且夷,蹊路安足寻,经世有险易,隐显自存心,嗟哉岩岫士,归来从所钦。
jìn wáng kāng jū zhāo yǐn shī yuē: dēng shān zhāo yǐn shì, qiān shang niè yí zōng, huá tiáo dāng huán shì, cuì yè dài qǐ chuāng.
晋王康琚招隐诗曰:登山招隐士,褰裳蹑遗踪,华条当圜室,翠叶代绮窗。
jìn xīn kuàng zèng huáng fǔ mì shī yuē: yóng yóng cháo shì, yì kǒng qí yī, mò bù chí xiǎng, zài kě zài jī, wǒ gōng wǒ máo, lǐ yì wú wéi, qǐ wàng gāo gāng, lái yí lái guī, qí huī yī hé, yǔ dì tóng xīn, míng míng tiān zǐ, rú rì zhī lín, lín zhào sì fāng, tàn zé yōu shēn, shān wú yì mín, shuǐ wú qián lóng, yuán bǐ jiǔ gāo, kè liàng dé yīn, mào zāi xiān shēng, huáng shí shì qīn.
晋辛旷赠皇甫谧诗曰:颙颙朝士,亦孔其依,莫不迟想,载渴载饥,我弓我旄,礼亦无违,企望高冈,来仪来归,其晖伊何,与帝同心,明明天子,如日之临,临照四方,探赜幽深,山无逸民,水无潜龙,爰彼九皋,克量德音,茂哉先生,皇实是钦。
sòng xiè líng yùn yuè lǐng xíng xī shī yuē: yuán míng chéng zhī shǔ, yōu gǔ guāng wèi xiǎn, yán xià yún fāng hé, huā shàng lù yóu xuàn, wēi yí bàng wěi shān ào, tiáo dì zhì xíng xiàn, píng píng fàn shēn chén, pú gū mào qīng qiǎn, qǐ shí yì fēi quán, pān lín zhāi yè juǎn, xiǎng jiàn shān ā rén, luó bì ruò zài yǎn.
宋谢灵运越岭行溪诗曰:猿鸣诚知曙,幽谷光未显,岩下云方合,花上露犹泫,逶迤傍嵔〈山奥〉,迢遰陟陉岘,蘋萍泛深沉,蒲菰冒清浅,企石挹飞泉,攀林摘叶卷,想见山阿人,萝薜若在眼。
liáng wǔ dì yì mín shī yuē: rú lǒng shēng mù, mù yǒu yì xīn, rú lín míng niǎo, niǎo yǒu shū yīn, rú jiāng yóu yú, yú yǒu fú chén, yán yán shān gāo, zhàn zhàn shuǐ shēn, shì jī yì jiàn, lǐ xiāng nán xún.
梁武帝逸民诗曰:如垅生木,木有异心,如林鸣鸟,鸟有殊音,如江游鱼,鱼有浮沉,岩岩山高,湛湛水深,事迹易见,理相难寻。
liáng liú xiào biāo shǐ jū shān yíng shì shī yuē: zì xī yàn xuān xiāo, zhí zhì hǎo qī xī, xiào gē qì chéng shì, guī lái shì gēng zhī, záo hù kuī jiāo yáo, kāi xuān wàng zhǎn zè, jī shuǐ yán qián liū, xiū zhú táng yīn zhí, xiāng fēng míng zǐ wéi, gāo wú cháo lǜ yì, quán mài dòng dá dá, liú bō xià bù jí, fǎng fú yù shān wēi, xiǎng xiàng yáo chí cè, yè sòng shén xiān jì, dàn xī yún xiá sè, jiāng yù liù lóng yú, xíng cóng sān niǎo shí, shuí yǔ jīn mén shì, fǔ xīn lùn kūn yì.
梁刘孝标始居山营室诗曰:自昔厌喧嚣,执志好栖息,啸歌弃城市,归来事耕织,凿户闚嶕峣,开轩望崭崱,激水檐前溜,脩竹堂阴植,香风鸣紫湋,高梧巢绿翼,泉脉洞沓沓,流波下不极,仿佛玉山隈,响像瑶池侧,夜诵神仙记,旦吸云霞色,将驭六龙舆,行从三鸟食,谁与金门士,抚心论焜臆。
liáng fàn yún dá jù qū xiān shēng shī yuē: zhōng cháo tǔ xiáng wù, báo wǎn yùn qí yān, dòng jiàn shēng zhī cǎo, zhòng yá chū lǐ quán, zhōng yǒu huái zhēn shì, bèi hè shǒu chōng xuán, shí hù qī shí mì, jīn tán yè jiǔ xiān, chéng yuān fāng lǚ hàn, pèi hè shàng téng tiān.
梁范云答句曲先生诗曰:终朝吐祥雾,薄晚孕奇烟,洞涧生芝草,重崖出醴泉,中有怀真士,被褐守冲玄,石户栖十秘,金坛谒九仙,乘鹓方履汉,辔鹤上腾天。
liáng wú yún shī yuē: shān jì jiàn lái yān, zhú zhōng kuī luò rì, niǎo xiàng yán shàng fēi, yún cóng chuāng lǐ chū.
梁吴筠诗曰:山际见来烟,竹中窥落日,鸟向檐上飞,云从窗里出。
yòu shī yuē: lǜ zhú kě chōng shí, nǚ luó kě dài qún, shān zhōng zì yǒu zhái, guì shù lóng qīng yún.
又诗曰:绿竹可充食,女萝可代裙,山中自有宅,桂树笼青云。
yòu shī yuē: jù qū qióng dì xiǎn, jī shān wàn lǐ yú, nài hé liáng yǐn shì, yī qù wú huán shū.
又诗曰:具区穷地险,稽山万里馀,奈何梁隐士,一去无还书。
liáng rèn fǎng dá liú jū shì shī yuē: jūn zǐ zhī dào, yì yǒu qí sì, gāo xíng jué sú, shèng dé chū lèi, cái tóng wén jǐn, xué fēi shū sì, wàng zhī kě jiē, jí zhī nán zhì, chuò jīng tiān lǐ, chán xiàng shǎo wēi, rén yǔ sú yì, dào yú rén wéi, tíng fēi yì yào, shì mǎn yī wēi, xíng wú zhé jī, lǐ jué xīn jī.
梁任昉答刘居士诗曰:君子之道,亦有其四,高行绝俗,盛德出类,才同文锦,学非书肆,望之可阶,即之难至,辍精天理,躔象少微,人与俗异,道与人违,庭飞熠燿,室满伊威,行无辙迹,理绝心机。
yòu dá hé zhēng jūn shī yuē: sǎn dàn jī jī wài, jū shù míng jiào lǐ, de xìng qiān shèng tóng, shān lín wú cháo shì, wù yǐ gēng cán guì, kōng xiào yì nóng shì, sù xī yǎng gāo shān, chāo rán jué chén guǐ, qīng yuán tuō, jù féng xiào běn bǔ. hú yǐ děng yào, mìng guǎn yì qí, wú wéi tàn dú yóu, ruò zhōng fāng tóng zhǐ.
又答何徵君诗曰:散诞羁鞿外,拘束名教里,得性千乘同,山林无朝市,勿以耕蚕贵,空笑易农仕,宿昔仰高山,超然绝尘轨,倾[原脱,据冯校本补。]壶已等药,命管亦齐□,无为叹独游,若终方同止。
yòu zèng xú zhēng jūn shī yuē: cù shēng bēi yǒng lù, zǎo jiāo shāng wǎn bié, zì wǒ gé róng huī, yú yān cú suì yuè, qíng fēi shān hé zǔ, yì shì hé hú yuè, dōng gāo yǒu rú sù, yǎo yǔ róng míng jué, céng shì wéi shǎng xīn, hé yòng zhēn yú quē, miǎo yān zhuī píng shēng, chén shū fèi bù yuè, xìn cǐ yī néng yǐ, huái bào qǐ zàn chuò, hé yǐ biǎo xiāng sī, zhēn sōng shàn yán jié.
又赠徐徵君诗曰:促生悲永路,早交伤晚别,自我隔容徽,於焉徂岁月,情非山河阻,意似河湖悦,东皋有儒素,杳与荣名绝,曾是违赏心,曷用箴余缺,眇焉追平生,尘书废不阅,信此伊能已,怀抱岂暂辍,何以表相思,贞松擅严节。
liáng yǔ jiān wú zèng zhōu chǔ shì shī yuē: jiǔ dān kāi shí shì, sān jìng méi huāng lín, xiān rén fān kě jiàn, yǐn shì gèng nán xún, lí xià huáng huā jú, qiū zhōng bái xuě qín, fāng xīn sōng yè jiǔ, zì hé yóu shān yín.
梁庾肩吾赠周处士诗曰:九丹开石室,三径没荒林,仙人翻可见,隐士更难寻,篱下黄花菊,丘中白雪琴,方欣松叶酒,自和游山吟。
yòu xún zhōu chǔ shì hóng ràng shī yuē: shì suì chì sōng yóu, pī lín duì yī qiū, lí hóng dà gǔ wǎn, guì bái xiǎo shān qiū, shí jìng líng huā fā, tóng mén qín qǔ chóu, quán fēi yí dù yǔ, yún jī shì chóng lóu, wáng sūn ruò bù qù, shān zhōng dìng kě liú.
又寻周处士弘让诗曰:试遂赤松游,披林对一丘,梨红大谷晚,桂白小山秋,石镜菱花发,桐门琴曲愁,泉飞疑度雨,云积似重楼,王孙若不去,山中定可留。
yòu fù dé jī shū yè shī yuē: shān lín zhòng míng miè, fēng yuè lín xiāo chén, zhù shū wéi yǐn shì, tán xuán zhǐ gǔ shén, yàn zhòng fān shāng xìng, cán hán gèng yǎng shēn, guǎng líng yú gù qū, shān yáng yǒu jiù lín, sú jiǎn níng fáng huàn, cái duō fǎn lèi shēn, jì yán shān lì bù, wú yǐ zhù páo rén.
又赋得嵇叔夜诗曰:山林重明灭,风月临嚣尘,著书惟隐士,谈玄止谷神,雁重翻伤性,蚕寒更养身,广陵馀故曲,山阳有旧邻,俗俭宁妨患,才多反累身,寄言山吏部,无以助庖人。
zhōu míng dì zèng wéi jū shì shī yuē: liù yáo zhēn dùn shì, sān chén shǎo guāng wēi, yǐng yáng qù yóu yuǎn, cāng zhōu suì bù guī, fēng dòng qiū lán pèi, xiāng piāo lián yè yī, zuò shí kuī xiān dòng, chéng chá xià diào jī, lǐng sōng qiān rèn zhí, yán quán bǎi zhàng fēi, tǎng néng tóng sì yǐn, lái cān yú wàn jī.
周明帝赠韦居士诗曰:六爻贞遁世,三辰少光微,颍阳去犹远,沧洲遂不归,风动秋兰佩,香飘莲叶衣,坐石窥仙洞,乘槎下钓矶,岭松千仞直,岩泉百丈飞,傥能同四隐,来参余万机。
zhōu wáng bāo zèng zhōu chǔ shì shī yuē: wǒ xíng wú suì yuè, zhēng mǎ lǚ pán huán, xiáo qū sān wēi zǔ, guān chóng jiǔ zhé nán, yóu chí hàn jié shǐ, shàng fú chǔ chén guān, cháo qín yí shàng mù, jīng yǔ wèi xū dàn, fēi péng qù bù yǐ, kè sī jiàn wú duān, zhuàng zhì yǔ shí xiē, shēng nián suí shì lán, bǎi líng bēi cù mìng, shù kè niàn yú huān, yún shēng lǒng chí hēi, sāng shū jì běi hán, niǎo dào wú xī jìng, qīng xī yǒu bō lán, sī jūn huà yǔ hé, yào wǒ zhù jīn dān.
周王襃赠周处士诗曰:我行无岁月,征马屡盘桓,崤曲三危阻,关重九折难,犹持汉节使,尚服楚臣冠,巢禽疑上幕,惊羽畏虚弹,飞蓬去不已,客思渐无端,壮志与时歇,生年随事阑,百龄悲促命,数刻念馀欢,云生陇坻黑,桑疏蓟北寒,鸟道无蹊径,清溪有波澜,思君化羽翮,要我铸金丹。
yòu hé zhào wáng yǐn shì shī yuē: fú gǔ jūn cháng duǎn, diāo yàn gòng xiāo yáo, qīng jīn yùn xiù qì, xū xí mǎn fēng biāo, duàn xián wéi xù gé, dú zhuó zhǐ qīng piáo, chāng pú jiǔ zhòng jié, sāng xīn qī guò shāo.
又和赵王隐士诗曰:凫鹄均长短,雕鷃共逍遥,清襟蕴秀气,虚席满风飚,断弦唯续葛,独酌止倾瓢,菖蒲九重节,桑薪七过烧。
zhōu yǔ xìn fèng hé zhào wáng yǐn shì shī yuē: luò yáng zhēng wǔ yǐn, dōng dōu bié èr xián, yún qì fú hán gǔ, xīng guāng jí yǐng chuān, bà líng cǎi qiáo lù, chéng dū mài bǔ qián, lù qiú pī shāo liè, lí chuáng zuò yù chuān, ruǎn jí wéi cháng xiào, jī kāng yà yī xián, jiàn xiǎn wú píng shí, shān shēn zú xì quán, dī sōng yóu bǎi zhàng, shǎo hè yǐ qiān nián, yě niǎo fán xián zhuàn, shān huā yàn huǒ rán, suī wú tíng cháng shí, zhōng jiàn yě rén chuán.
周庾信奉和赵王隐士诗曰:洛阳徵五隐,东都别二贤,云气浮函谷,星光集颍川,灞陵采樵路,成都卖卜钱,鹿裘披稍裂,藜床坐欲穿,阮籍唯长啸,嵇康讶一弦,涧险无平石,山深足细泉,低松犹百丈,少鹤已千年,野鸟繁弦啭,山花焰火然,虽无亭长识,终见野人船。
yòu qióng qiū jì yǐn shì shī yuē: wáng ní féng niè quē, jié nì yù zhǎng jǔ, lí chuáng fù rì wò, mài lǒng dài jīng chú, zì rán qū mù jǐ, wú míng kē dǒu shū, jù huā liáo sì què, chuān chí shì yǎng yú, xiǎo cūn zhì sè lù, dī tián bǔ huài qú, qiū shuǐ qiān shā luò, hán téng bào shù shū, kōng wǎng píng yuán qí, lái guò zhòng wèi lú.
又穷秋寄隐士诗曰:王倪逢齧缺,桀溺遇长沮,藜床负日卧,麦陇带经锄,自然曲木几,无名科斗书,聚花聊饲雀,穿池试养鱼,小村治涩路,低田补坏渠,秋水牵沙落,寒藤抱树疏,空枉平原骑,来过仲蔚庐。
chén zhōu hóng zhèng hái cǎo táng xún chǔ shì dì shī yuē: sì shí yì rěn rǎn, bǎi líng shū jiāng bàn, gù lǎo duō líng luò, shān sēng jǐn diāo sàn, sù shù dào wèi chá, jiù shuǐ qīn chéng àn, yōu xún shǔ lìng dì, yī rán guī jiù guǎn, gǎn wù zì duō shāng, kuàng nǎi chūn wéi luàn.
陈周弘正还草堂寻处士弟诗曰:四时易荏苒,百龄倏将半,故老多零落,山僧尽凋散,宿树倒为查,旧水侵成岸,幽寻属令弟,依然归旧馆,感物自多伤,况乃春湋乱。
chén zhōu hóng ràng wú míng shī yuē: xíng xíng fǎng míng yuè, chǔ chù bì liú lián, suì zhì yī yán lǐ, guàn mù shàng cān tiān, hū jiàn máo cí wū, ài ài yǒu rén yān, yī shì kāi mén chū, yī shì hū wǒ qián, xiāng kàn bù dào xìng, yān zhī yǐn yǔ xiān.
陈周弘让无名诗曰:行行访名岳,处处必留连,遂至一岩里,灌木上参天,忽见茅茨屋,暧暧有人烟,一士开门出,一士呼我前,相看不道姓,焉知隐与仙。
chén fú zhī dào fù dé zhāo yǐn shī yuē: zhāo yǐn fǎng xiān yíng, qiū zhōng qín zhèng míng, guì cóng qīn shí lù, táo huā gé shì qíng, bó mù ān chē jìn, lín xuān shān niǎo jīng.
陈伏知道赋得招隐诗曰:招隐访仙楹,丘中琴正鸣,桂丛侵石路,桃花隔世情,薄暮安车近,林喧山鸟惊。
chén zhèng jiàn fù dé luò luò qióng xiàng shì shī yuē: yáng yún bù yāo míng, yuán xiàn běn yí róng, cǎo zhǎng sān jìng hé, huā fā sì lín míng, chén suí yōu xiàng jìng, xiào zhú yuǎn fēng qīng, mén wài wú chē zhé, zì kě jué gōng qīng.
陈正见赋得落落穷巷士诗曰:杨云不邀名,原宪本遗荣,草长三径合,花发四邻明,尘随幽巷静,啸逐远风清,门外无车辙,自可绝公卿。
suí jiāng zǒng xià rì hái shān tíng shī yuē: dú yú yōu qī dì, shān tíng àn nǚ luó, jiàn zì zhǎng dī xiǎo, chí kāi bàn juǎn hé, yě huā zhāo míng luò, pán gēn suì yuè duō, tíng zūn wú shǎng wèi, xiá niǎo zì jīng guò.
隋江总夏日还山庭诗曰:独於幽栖地,山庭暗女萝,涧渍长低筱,池开半卷荷,野花朝暝落,盘根岁月多,停樽无赏慰,狎鸟自经过。
yòu chūn yè shān tíng shī yuē: chūn yè fāng shí wǎn, yōu tíng yě qì shēn, shān yí kè xuē yì, shù jiē zòng héng yīn, hù duì wàng yōu cǎo, chí jīng lǚ yù qín, zūn zhōng liáng de xìng, wù wài zhī yú xīn.
又春夜山庭诗曰:春夜芳时晚,幽庭野气深,山疑刻削意,树接纵横阴,户对忘忧草,池惊旅浴禽,樽中良得性,物外知余心。
suí wáng yóu lǐ fù dé yán xué wú jié gòu shī yuē: yán jiān wú jié gòu, gǔ chù jí yōu xún, yè luò qiū cháo pò, yún shēng shí lù shēn, zǎo méi xiāng yě jìng, qīng jiàn xiǎng qiū qín, dú yǒu qī chí kè, liú lián fāng dù xīn.
隋王由礼赋得岩穴无结搆诗曰:岩间无结构,谷处极幽寻,叶落秋巢迫,云生石路深,早梅香野径,清涧响丘琴,独有栖迟客,留连芳杜心。
fù hòu hàn zhāng héng guī tián fù yuē: yóu dū yì yǐ yǒng jiǔ, wú míng lüè yǐ zuǒ shí, tú lín chuān yǐ xiàn yú, qí hé qīng hū wèi qī, gǎn cài zi zhī kāng kǎi, cóng táng shēng yǐ jué yí, liàng tiān dào zhī wēi mèi, zhuī yú fù yǐ tóng xī, yú shì zhòng chūn lìng yuè, shí hé qì qīng, yuán xí yù mào, bǎi cǎo zī róng, wáng suī gǔ yì, cāng gēng āi míng, jiāo jǐng jié kàng niǎo, guān guān yīng yīng, yú yān xiāo yáo, liáo yǐ yú qíng, yú shí yào líng é jǐng, jì yǐ wàng shū, jí pán yóu zhī zhì lè, suī rì xī yǐ wàng qú, gǎn lǎo shì zhī yí jiè, qiě huí jià hū péng lú, dàn wǔ xián zhī miào zhǐ, yǒng zhōu kǒng zhī tú shū, huī hàn mò yǐ fèn zǎo, chén sān huáng zhī guǐ mó, gǒu zòng xīn yú yù wài, yān zhī róng rǔ zhī suǒ jū.
【赋】后汉张衡归田赋曰:游都邑以永久,无明略以佐时,徒临川以羡鱼,俟河清乎未期,感蔡子之慷慨,从唐生以决疑,谅天道之微昧,追渔父以同嬉,於是仲春令月,时和气清,原隰郁茂,百草滋荣,王睢鼓翼,仓庚哀鸣,交颈颉〈亢鸟〉,关关嘤嘤,於焉逍遥,聊以娱情,于时曜灵俄景,继以望舒,极盘游之至乐,虽日夕以忘劬,感老氏之遗诫,且回驾乎蓬庐,弹五弦之妙指,咏周孔之图书,挥翰墨以奋藻,陈三皇之轨模,苟纵心於域外,焉知荣辱之所拘。
wèi chén wáng cáo zhí qián zhì fù yuē: qián dà dào yǐ yóu zhì, xī wǎng xī zhī xiá liè, jiǎo zhēn liàng yǐ zuò shǐ, dāng yuàn yòu hū yì kū, qū rén yì yǐ wéi qín, bì xìn zhōng ér hòu fā, tuì yǐn shēn yǐ miè jī, jìn chū shì ér qǔ róng, qiě cuī gāng ér hé móu, jiē chù sù yǐ jìng gōng, liàng zhī róng ér shǒu rǔ, fěi tiān lù yǐ yān tōng.
魏陈王曹植潜志赋曰:潜大道以游志,希往昔之遐烈,矫贞亮以作矢,当苑囿乎艺窟,驱仁义以为禽,必信中而后发,退隐身以灭迹,进出世而取容,且摧刚而和谋,接处肃以静恭,亮知荣而守辱,匪天路以焉通。
jìn zhāng huà guī tián fù yuē: suí yīn yáng zhī kāi hé, cóng shí yí yǐ juǎn shū, dōng ào chù yǐ chéng yì, chūn yóu fàng yú wài lú, guī jiá rǔ zhī jiù lǐ, tuō yán jìng yǐ xián jū, yù cǎo mù zhī ǎi wèi, yīn dì shì zhī qiū xū, fēng shū guǒ zhī lín cuò, mào sāng má zhī fēn fū, yòng tiān dào yǐ qǔ zī, xíng yào wù yǐ wéi yú, shí xiāo yáo yú luò bīn, liáo xiāng yáng yǐ zòng yì, mù bái shā yǔ jī lì, wán zhòng huì zhī tóng yì, yáng sù bō yǐ zhuó zú, sù qīng lán yǐ dàng sī, dī huí zhù liú, qī chí ān ǎi, cún shén hū wēi, yóu jīng yù wài, jí xiān cǎo yǐ wéi yīn, yuán chuí yīn yǐ wéi gài, zhān gāo niǎo zhī líng fēng, lín tiáo yú yú qīng lài, miǎo wàn wù ér yuǎn guān, xiū zì rán zhī tōng huì, yǐ tuì zú yú yī hè, gù chù fǒu ér wàng tài.
晋张华归田赋曰:随阴阳之开阖,从时宜以卷舒,冬奥处以城邑,春游放於外庐,归郏鄏之旧里,讬言静以闲居,育草木之蔼蔚,因地势之丘墟,丰蔬果之林错,茂桑麻之纷敷,用天道以取资,行药物以为娱,时逍遥於洛滨,聊相佯以纵意,目白沙与积砾,玩众卉之同异,扬素波以濯足,溯清澜以荡思,低徊住留,栖迟菴蔼,存神忽微,游精域外,藉纤草以为茵,援垂阴以为盖,瞻高鸟之陵风,临鯈鱼於清濑,眇万物而远观,脩自然之通会,以退足於一壑,故处否而忘泰。
jìn lù jī yōu rén fù yuē: shì yǒu yōu rén, yú diào hū xuán zhǔ, dàn yún miǎn yǐ cí shì, pī xiāo hè ér yán zhù, shì yǐ wù wài mò de kuī qí ào, jǔ shì bù zú yáng qí bō, jìn qiū bù néng diāo qí yè, fāng chūn bù néng fā qí huá, chāo chén míng yǐ jué xù, qǐ shì wǎng zhī néng jiā.
晋陆机幽人赋曰:世有幽人,渔钓乎玄渚,弹云冕以辞世,披宵褐而延伫,是以物外莫得窥其奥,举世不足扬其波,劲秋不能凋其叶,芳春不能发其华,超尘冥以绝绪,岂世网之能加。
yòu yīng jiā fù yuē: yǒu rén yǒu zuò jiā dùn fù yǔ yú zhě, zuò fù yīng zhī, hào yuē yīng jiā yún, ào shì gōng zǐ, tǐ yì huái xiá, yì miǎo chéng xiāo, shén yí jìng bō, yǎng qún guǐ yǐ yáo qǐ, dùn jùn hé yǐ pó suō, jì chōng qì yú dà xiàng, jiě xīn lèi yú shì luó, xí sān lǘ zhī qí fú, yǒng nán róng zhī qīng gē, zhuó xià quán yú jùn jiàn, sù kǎi fēng yú juǎn ā, zhǐ qiān qiū yǐ lì xiǎng, qí jì mò zhī lái hé, huái qián xiū zhī fǎng fú, dí yōu rén hū suǒ guò, bào xuán jǐng yǐ dú mèi, hán fāng fēng ér wù yǔ, fā lán yīn yǐ qīng chàng, càn yù huái ér yù yǔ, yú shì qì yǔ zhōng líng, zhù shì hé qū, guǐ jué qiān tú, ér mén zhān bǎi zú, jiǎ miào dào yǐ dá guān, kǎo bēn guī ér zhēn bo, gǒu xíng hái zhī kě wàng, qǐ tóu zān qí bì gǔ, fāng jiè qiū yú chǐ fù, tuō yún lín hū yī mù, zhù míng tiáo yǐ zhāo fēng, líng āi yīn qí rú yù, qióng lǎn wù yǐ jǐn chǐ, jiāng mǐ jī yú yú zú.
又应嘉赋曰:友人有作嘉遁赋与余者,作赋应之,号曰应嘉云,傲世公子,体逸怀遐,意邈澄宵,神夷静波,仰群轨以遥企,顿骏翮以婆娑,寄冲气於大象,解心累於世罗,袭三闾之奇服,咏南荣之清歌,濯下泉於浚涧,溯凯风於卷阿,指千秋以厉响,俟寂寞之来和,怀前脩之彷彿,觌幽人乎所过,抱玄景以独寐,含芳风而寤语,发兰音以清唱,掺玉怀而喻予,於是葺宇中陵,筑室河曲,轨绝千途,而门瞻百族,假妙道以达观,考贲龟而贞卜,苟形骸之可忘,岂投簪其必谷,方介丘於尺阜,讬云林乎一木,伫鸣条以招风,聆哀音其如玉,穷览物以尽齿,将弭迹於馀足。
jìn lù yún yì mín fù yuē: fù guì zhě, shì rén zhī suǒ yù, ér gǔ zhī yì mín, qīng tiān xià, xì wàn wù, ér yù zhuān yī qiū zhī huān, shàn yī hè zhī měi, qǐ bù yǐ shēn zhòng yú yǔ zhòu, ér tián guì yú fēn huá zāi, tiān dì bù yì qí lè, wàn wù bù gàn qí zhì, rán hòu kě yǐ miào yǒu shēng zhī jí, gù wú jiāng zhī xiū, nǎi wèi fù yuē: shì yǒu yì rén, qī chí hū yī qiū, wěi tiān xíng yǐ wài xīn, dàn hào rán qí hé qiú, zhàng duǎn cè ér suì wǎng, nǎi zhěn shí ér shù liú, jìng fēn xiǎng yú yǒng yán, miè jué jǐng yú zhì, běn jí zhì shàng yǒu wú zì. xiāng huāng tǔ yǐ bǔ jū, dù shān hé ér kǎo shì, céng qiū yì huì, qióng gǔ zhòng shēn, yán mù zhèn yǐng, gé lěi chuí yīn, qián yú yǒng zhǐ, yīng niǎo lái yín, réng shū pǔ yú zī báo, jí lán táng yú fāng lín, mí fēi piāo yǐ fù jié, huī tiān lài yǐ xìng yīn, jiǎ lè zhī yú shén zào, yǒng yōu rén yú míng qín.
晋陆云逸民赋曰:富贵者,是人之所欲,而古之逸民,轻天下,细万物,而欲专一丘之懽,擅一壑之美,岂不以身重於宇宙,而恬贵於芬华哉,天地不易其乐,万物不干其志,然后可以妙有生之极,固无疆之休,乃为赋曰:世有逸人,栖迟乎一丘,委天形以外心,淡浩然其何求,杖短策而遂往,乃枕石而漱流,静芬响於咏言,灭绝景於质,[本集质上有无字。]相荒土以卜居,度山河而考室,曾丘翳薈,穹谷重深,岩木振颖,葛藟垂阴,潜鱼泳沚,嘤鸟来吟,仍疏圃於兹薄,即兰堂於芳林,靡飞飘以赴节,挥天籁以兴音,假乐之於神造,咏幽人於鸣琴。
jìn sūn chéng jiā dùn fù yuē: yǒu jiā dùn zhī xuán rén, hán zhēn guāng zhī kǎi mài, mí bì lì yú yuàn liǔ, yīn cuì yè zhī yún gài, huī xiū lún yú huí lán, lín zhēng róng ér shì zhuì, sù qīng fēng yǐ cháng xiào, yǒng jiǔ sháo ér wàng wèi, ruò nǎi yù yǒu fǔ shēng, yìng wù zhái xīn, yào yīng chūn pǔ, diāo yè qiū lín, zhèn zǎo yáng bō, qīng jǐng xuán yīn, xíng yóu yǔ yǐ xǐ mí, shén kuàng jì ér nán xún, hún wú míng yú yù wài, hé qiū zhōng yǐ cǎo yīn, yú shì hùn xīn qí wù, áo xiáng róng yǔ, báo yán cǎi wēi, shōu luó zhōng yě, cháo guān yí lù, xī bù lán zhǔ, yǎng yì míng yàn, fǔ diào fáng xù, yóu wú fāng zhī nèi, jū wú xíng zhī yù, yǒng xiū dùn zhī zhēn hēng, chá tiān xīn ér guān fù, wěi xìng mìng yú xuán máng, rèn jí xiōng ér mí lù.
晋孙承嘉遁赋曰:有嘉遁之玄人,含贞光之凯迈,靡薜荔於苑柳,荫翠叶之云盖,挥脩纶於洄澜,临峥嵘而式坠,溯清风以长啸,咏九韶而忘味,若乃御有抚生,应物宅心,曜应春圃,凋叶秋林,振藻阳波,清景玄阴,形犹与以徙靡,神旷寂而难寻,浑无名於域外,和丘中以草音,於是混心齐物,遨翔容与,薄言采薇,收萝中野,朝观夷陆,夕步兰渚,仰弋鸣雁,俯钓鲂鱮,游无方之内,居无形之域,咏休遁之贞亨,察天心而观复,委性命於玄芒,任吉凶而靡录。
sòng xiè líng yùn yì mín fù yuē: yú zhǐ wéi shě wéi yòng, qí jiàn yě zé rú yóu lóng, qí qián yě zé rú yǐn fèng, lái wú suǒ cóng, qù wú suǒ zhì, yǒu jiǔ zé wǔ, wú jiǔ zé xǐng, bù míng bù huì, bù mèi bù lèi, xiāo tiáo qiū shǒu, wù wǒ chūn zhōng, nòng qín míng yuè, zhuó jiǔ hé fēng, yù qīng fēng yǐ yuǎn lù, fú bái yún ér jùn jǔ, zhǐ huán zhōng yǐ wéi qī, wàng xì wài ér yán zhù.
宋谢灵运逸民赋曰:于止唯舍唯用,其见也则如游龙,其潜也则如隐凤,来无所从,去无所至,有酒则舞,无酒则醒,不明不晦,不昧不类,萧条秋首,兀我春中,弄琴明月,酌酒和风,御清风以远路,拂白云而峻举,指寰中以为期,望系外而延伫。
yòu rù dào zhì rén fù yuē: yuán yǒu míng wài zhī zhì rén, nǎi rù dào ér guǎn zhēn, huāng cōng míng yǐ xuē zhì, dùn zhī tǐ yǐ táo shēn, yú shì bǔ jū qiān rèn, zuǒ yòu qióng xuán, yōu tíng xū jué, huāng zhàng chéng yān, shuǐ zòng héng yǐ chù shí, rì cēn cī yú yún zhōng, fēi yīng míng yú duì liū, jī yīn yūn ér wèi fēng, tuī tiān dì yú yī wù, héng sì hǎi yú cùn xīn, chāo āi chén yǐ zhēn guān, hé luò luò cǐ kūn jīn.
又入道至人赋曰:爰有名外之至人,乃入道而馆真,荒聪明以削智,遁支体以逃身,於是卜居千仞,左右穷悬,幽庭虚绝,荒帐成烟,水纵横以触石,日参差於云中,飞英明於对溜,积氤氲而为峰,推天地於一物,横四海於寸心,超埃尘以贞观,何落落此焜襟。
yòu cí lù fù yuē: hé shǎng yán zhī wò ēn, zài ruò líng ér tán huì, méng shèng dá zhī juàn gù, dé chéng xián yǐ chén xiè, suī biāo jī zhī yǒu míng, héng yóu jiǎng ér fěi zhì, jiě guī niǔ yú chéng yì, fǎn hè yī yú qiū kū, pàn rén shì yú yī zhāo, yǔ shì wù hū zhǎng jué, zì qiān zhuì yú zhū sī, yǎn èr jiǔ yú sī nián, fú yīng pèi yú liǎng gōng, zhí biān hù yú zǎi fān.
又辞禄赋曰:荷赏延之渥恩,在弱龄而覃惠,蒙圣达之眷顾,得乘闲以沉泄,虽镳羁之有名,恒游奖而匪滞,解龟纽於城邑,反褐衣於丘窟,判人事於一朝,与世物乎长绝,自牵缀於朱丝,奄二九於斯年,服缨佩於两宫,执鞭笏於宰蕃。
liáng jiǎn wén dì xuán xū gōng zǐ fù yuē: yǒu xuán xū zhī gōng zǐ, qīng miè xuān sú, bǎo cǐ dà yú, jū róng lì ér bù rǎn, qǐ shēng sè ér néng jū, huí huán sì shǐ, chū rù sān fén, xīn róng róng yú xuán jìng, yì piāo piāo yú bái yún, zhuī jì pǔ ér xiāo yáo, rèn wén lín ér yì dàng, wàng qíng yú wù wǒ zhī biǎo, zòng zhì yú yǒu wú zhī shàng, bù wéi shān ér zì gāo, bù wéi hǎi ér mí guǎng.
梁简文帝玄虚公子赋曰:有玄虚之公子,轻灭喧俗,保此大愚,居荣利而不染,岂声色而能拘,回还四始,出入三坟,心溶溶於玄境,意飘飘於白云,追寂圃而逍遥,任文林而佚宕,忘情於物我之表,纵志於有无之上,不为山而自高,不为海而弥广。
liáng lù chuí sī tián fù yuē: suì yù hū qí yún mù, tíng cǎo sà yǐ wěi huáng, fēng liú liú yǐ chuī xì, dēng àn àn ér wú guāng, dú zhǎn zhuǎn ér bù mèi, hé zēng tàn ér zì shāng, yú shì chí chú xǐ yǐ, gù jǐng xìng huái, hún qióng qióng yǐ zhì shǔ, zhuì yǔ xiǎng yú tián lái, bǐ wǔ mǔ qí yān zài, nǎi yuán jì hū jiāng wēi, chū guō mén ér dōng wù, rù xù pǔ ér nán huí, ěr nǎi guān qí shuǐ lù wù chǎn, yuán xí xíng biàn, lín sǒu tǐng zhí, qiū líng dài miàn, lín jiǔ qǔ zhī huí jiāng, duì qiān lǐ zhī píng diān, fēng qù píng qí yǐ kāi, rì dēng sāng ér xiān jiàn, tīng zhāo zhā zhī hán jī, nòng chā chí zhī chūn yàn, lín cháng pǔ yǐ zhù guǎn, duì líng xuān ér záo chí, jí yóu yǒng yú jiē xià, yǐn cháo pài yú táng chuí, zhān jù shí zhī qián què, wán jī shuǐ zhī tuī yí, zá qīng shā zhī huò mí, fú xì liǔ zhī zhǎng zhī, gǎn fēng zhú yǔ shí huǒ, jiē mín shēng qí rú jì, gǒu yǒu kūn ér wú xīn, bì xíng nán ér yán yì, xìng shǎo sī ér guǎ yù, jiān jué rén yǐ qì zhì, hū xué bù ér xué zhǐ. yòu zhuī fēi ér lì chì, zhān lù yòu ér qiè gāo, yǎng jiāng tái ér mù yì, lì sì shí yú yóu shuǐ, chí sān rěn yú shēn bì, wàng guī liú ér zài huái, qíng yù yì qí hé zhì.
梁陆倕思田赋曰:岁聿忽其云暮,庭草飒以萎黄,风飗飗以吹隙,灯黯黯而无光,独展转而不寐,何增叹而自伤,於是踟蹰徙倚,顾景兴怀,魂茕茕以至曙,缀予想於田莱,彼五亩其焉在,乃爰洎乎江隈,出郭门而东鹜,入溆浦而南回,尔乃观其水陆物产,原隰形便,林薮挺直,丘陵带面,临九曲之回江,对千里之平甸,风去蘋其已开,日登桑而先见,听啁哳之寒鸡,弄差池之春燕,临场圃以筑馆,对棂轩而凿池,集游泳於阶下,引朝派於堂垂,瞻巨石之前却,玩激水之推移,杂青莎之靃靡,拂细柳之长枝,感风烛与石火,嗟民生其如寄,苟有焜而无心,必行难而言易,幸少私而寡欲,兼绝仁以弃智,忽学步而学趾。又追飞而厉翅,瞻鹿囿而窃高,仰疆台而慕义,历四时於游水,驰三稔於申臂,望归流而载怀,情郁悒其何寘。
sòng táo qián guī qù lái yuē: guī qù lái xī, tián yuán jiāng wú hú bù guī, jì zì yǐ xīn wèi xíng yì, xī chóu chàng ér dú bēi, wù yǐ wǎng zhī bù jiàn, zhī lái zhě zhī kě zhuī, shí mí tú qí wèi yuǎn, jué jīn shì ér zuó fēi, zhōu yáo yáo ér qīng yáng, fēng piāo piāo ér chuī yī, nǎi zhān héng yǔ, zài xīn zài bēn, tóng pú huān yíng, zhì zǐ hòu mén, sān jìng jiù huāng. sōng jú yóu cún, xié yòu rù shì, yǒu jiǔ yíng zūn yǐn hú shāng yǐ zì zhuó, miǎn tíng kē yǐ yí yán, yǐ nán chuāng yǐ jì ào, shěn róng xī zhī yì ān, cè fú lǎo yǐ liú qì, shí jiǎo shǒu yǐ xiá guān, yún wú xīn ér chū xiù, niǎo juàn fēi ér zhī hái, nóng rén gào yú yǐ chūn jiāng jí, yǒu shì hū xī chóu, huò mìng jīn chē, huò zhào gū zhōu, jì yǎo tiǎo ér xún hè, yì qí qū ér jīng qiū, mù xīn xīn yǐ xiàng róng, quán juān juān ér shǐ liú, shàn wàn wù zhī dé suǒ, gǎn wú nián zhī xíng xiū, yǐ yǐ hū, yù xíng yǔ nèi, fù dé jǐ shí, hé bù wěi xīn rèn qù liú, hú wéi hū huáng huáng yù hé zhī, fù guì fēi wú yuán, dì xiāng bù kě qī, huái liáng chén yǐ gū wǎng, huò zhí zhàng ér yún zǐ, dēng dōng gāo yǐ shū xiào, lín qīng liú ér fù shī, liáo chéng huà yǐ guī jǐn, lè fū tiān mìng fù xī yí.
宋陶潜归去来曰:归去来兮,田园将芜胡不归,既自以心为形役,奚惆怅而独悲,悟已往之不谏,知来者之可追,寔迷途其未远,觉今是而昨非,舟遥遥而轻飏,风飘飘而吹衣,乃瞻衡宇,载欣载奔,僮仆欢迎,稚子候门,三径就荒。松菊犹存,携幼入室,有酒盈樽引壶觞以自酌,眄庭柯以怡颜,倚南窗以寄傲,审容膝之易安,策扶老以流憩,时矫首以遐观,云无心而出岫,鸟倦飞而知还,农人告余以春将及,有事乎西畴,或命巾车,或棹孤舟,既窈窕而寻壑,亦崎岖而经丘,木欣欣以向荣,泉涓涓而始流,善万物之得所,感吾年之行休,已矣乎,寓形宇内,复得几时,曷不委心任去留,胡为乎遑遑欲何之,富贵非吾原,帝乡不可期,怀良辰以孤往,或植杖而耘耔,登东皋以舒啸,临清流而赋诗,聊乘化以归尽,乐夫天命复奚疑。
liáng shěn yuē bā yǒng shǒu shān dōng yuē: shǒu shān dōng, shān dōng wàn lǐng yù qīng cōng, liǎng xī gòng yī xiè, shuǐ jié wàng rú kōng, àn cè qīng shā bèi, yán jiān dān guì cóng, shàng zhān jì yǐn zhěn, xià dì yì míng méng, yuǎn lín xiǎng páo shòu, jìn shù guā míng chóng, lù chū ruò xī yuán é rán, jù féng xiào běn gǎi. yòu, jiàn tǔ jīn huá dōng, wàn rèn dào wēi shí, bǎi zhàng zhù xuán cóng, chè yè xiě liú diàn, bēn fēi shì bái hóng, dòng jǐng hán qīng qì, lòu xué tǔ fēi fēng, yù dòu gāo dī lì, shí shì rǔ kōng lóng, yú píng shēng zhī suǒ ài, chuā mù nián ér cǐ féng, yù yī qù ér bù hái, hèn bāng jūn zhī wèi dì, zhì mǎn fǔ bái yún, yān liú shì zhī suǐ.
梁沈约八咏守山东曰:守山东,山东万岭郁青葱,两谿共一泻,水絜望如空,岸侧青莎被,岩间丹桂丛,上瞻既隐轸,下睇亦冥蒙,远林响咆兽,近树聒鸣虫,路出若溪[原讹然,据冯校本改。]右,涧吐金华东,万仞倒危石,百丈注悬潀,掣曳写流电,奔飞似白虹,洞井含清气,漏穴吐飞风,玉窦膏滴沥,石室乳空笼,余平生之所爱,欻暮年而此逢,欲一去而不还,恨邦君之未禘,秩满抚白云,淹留事芝髓。
sòng jìn pān yuè xǔ yóu sòng yuē: miǎo zāi xǔ gōng, zhí zhēn lǚ zhēn, cí yáo tiān xià, bào piáo yǐn xíng, chuān tíng yuè zhì, dàn bó wú yíng, qī chí gāo shān, yǔ shì mí zhēng, xū báo tiǎn rèn, lái zǎi sī chéng, kuì wú huì huà, bào chǎn zhī zhèng, é é zhì suǒ, lè mù jǐng míng, dēng jī xiāo yáo, lái guò mù tíng, tōng yú shí xiàn, qǐng kuāng bù yíng, hèn wú zhǐ jiǔ, diàn gōng zhī líng, sǐ ér bù xiǔ, gōng yǒu qí róng, liáo shù yǎ měi, yáng gōng xīn shēng.
【颂】晋潘岳许由颂曰:邈哉许公,执真履贞,辞尧天下,抱朴隐形,川停岳峙,澹泊无营,栖迟高山,与世靡争,虚薄忝任,来宰斯城,愧无惠化,豹产之政,峨峨治所,乐慕景名,登基逍遥,来过暮庭,通於时宪,顷匡不盈,恨无旨酒,奠公之灵,死而不朽,公有其荣,聊述雅美,扬公馨声。
jìn sūn chuò pìn shì xú jūn mù sòng yuē: jìn nán chāng xiāng tài yuán xiàn jūn, bái hàn gù pìn shì xú jūn zhī líng, wéi jūn fēng guǐ yīng suì, dé yīn huī yuǎn, bō cān yǎng fāng, liú zōng bō yī, zài xī gǔ rén yǒu yán, wén bó yí zhī fēng zhě, nuò fū yǒu lì zhì, yǎng xiān shēng zhī dào, qǐ wú qīng yún zhī huái zāi, yú yǐ bù cái, tiǎn zǎi zī yì, xiá zōng yǒu dào, sī yī yuǎn fēng, nǎi yǔ yǒu rén yīn hào děng, shù dài líng fén, fèng zhān cí yǔ, suī yù zhì yōu qián, ér mù xiǎng lìng yí, yǎ yīn yǒng jì, ér xīn cún gāo fàn, pái huái xū lǒng, yǎng miǎn sōng lín, āi yǒu xíng zhī duǎn, quán jìn wén liù shí yī duǎn xià yǒu huà zì. dào lìng dé zhī zhǎng mǐn, wǔ rán yǒu gǎn, qī yān zēng shāng, fū fěng yáo shēng yú qíng tuō, yǎ sòng xìng hū suǒ qīn, fěi yú yǒng shù, shú jì sī huái, sòng yuē: yán yán xiān shēng, mài cǐ yīng fēng, hán zhēn dú chàng, xīn yí tǐ chōng, gāo dǎo yù biǎo, shū wèn xiǎn róng, áng áng wǔ xián, hè hè bā jùn, suī yuē xiū míng, huò yīng xiǎn lìn, qǐ ruò xiān shēng, bǎo zī yù rùn, chāo shì zuò fàn, liú guāng xiá zhèn, fén yíng lěi luò, sōng zhú xiāo sēn, huì cóng yù yù, xū yǔ yīn yīn, yóu shòu xì ā, yīng niǎo míng lín, jiē hū xú jūn, bù wén qí yīn, pái huái qiū cè, qī yān liú jīn, hé yǐ shū yùn, yuán hàn tuō xīn.
晋孙绰聘士徐君墓颂曰:晋南昌相太原县君,白汉故聘士徐君之灵,惟君风轨英邃,德音徽远,播餐仰芳,流宗播揖,在昔古人有言,闻伯夷之风者,懦夫有立志,仰先生之道,岂无青云之怀哉,余以不才,忝宰兹邑,遐宗有道,思揖远风,乃与友人殷浩等,束带灵坟,奉瞻祠宇,虽玉质幽潜,而目想令仪,雅音永寂,而心存高范,徘徊墟垅,仰眄松林,哀有形之短,[全晋文六十一短下有化字。]悼令德之长泯,怃然有感,凄焉增伤,夫讽谣生於情讬,雅颂兴乎所钦,匪於咏述,孰寄斯怀,颂曰:岩岩先生,迈此英风,含真独畅,心夷体冲,高蹈域表,淑问显融,昂昂五贤,赫赫八俊,虽曰休明,或婴险吝,岂若先生,保兹玉润,超世作范,流光遐振,坟茔垒落,松竹萧森,薈丛蔚蔚,虚宇愔愔,游兽戏阿,嘤鸟鸣林,嗟乎徐君,不闻其音,徘徊丘侧,凄焉流襟,何以舒蕴,援翰讬心。
suí jiāng zǒng zhuāng zhōu huà sòng yuē: yù jié méng xiàn, lán xūn qī yuán, dān qīng kě jiǔ, yǎ dào sī cún, mèng zhōng huà dié, shuǐ wài xiáng kūn, chū sú líng fǔ, shī xīn miào mén, chuí gān zì ruò, zhòng pìn wàng yán, yōu zāi tiān dì, gòng shì lóng fán.
隋江总庄周画颂曰:玉絜蒙县,兰薰漆园,丹青可久,雅道斯存,梦中化蝶,水外翔鲲,出俗灵府,师心妙门,垂竿自若,重聘忘言,悠哉天地,共是笼樊。
zàn hòu hàn cài yōng jiāo jūn zàn yuē: yī yú jiāo jūn, cháng cǐ xuán mò, héng mén zhī xià, qī chí yǎn xī, mì zhī yáng yáng, lè yǐ wàng shí, hè míng jiǔ gāo, yīn liàng dì cè, nǎi zhēng nǎi yòng, jiāng shòu gǔn zhí, hào tiān bù diào, xián rén gòu tè, bù wéi yī zhì, bìng cǐ sì guó, rú hé qióng cāng, bù zhào sī huò, xī zāi cháo tíng, sàng zī jiù dé, hèn yǐ xué shì, jiāng hé fǎ zé.
【赞】后汉蔡邕焦君赞曰:猗欤焦君,常此玄墨,衡门之下,栖迟偃息,泌之洋洋,乐以忘食,鹤鸣九皋,音亮帝侧,乃徵乃用,将受衮职,昊天不吊,贤人遘慝,不惟一志,并此四国,如何穹苍,不诏斯或,惜哉朝廷,丧兹旧德,恨以学士,将何法则。
wèi chén wáng cáo zhí xǔ yóu cháo fù chí zhǔ zàn yuē: yáo chán xǔ yóu, cháo fù shì chǐ, huì qí hùn tīng, lín hé xǐ ěr, chí zhǔ shì ràng, yǐ shuǐ wèi zhuó, jiē cǐ sān shì, qīng zú lì sú.
魏陈王曹植许由巢父池主赞曰:尧禅许由,巢父是耻,秽其圂听,临河洗耳,池主是让,以水为浊,嗟此三士,清足厉俗。
yòu biàn suí zàn yuē: tāng jiāng fá jié, móu yú biàn zi, jì kè ràng wèi, suí yǐ wéi chǐ, báo yú yīn shì, zhe zì wū jǐ, zì tóu yǐng shuǐ, qīng fēng miǎo yǐ.
又卞随赞曰:汤将伐桀,谋於卞子,既克让位,随以为耻,薄於殷世,著自汙己,自投颍水,清风邈矣。
yòu nán shān sì hào zàn yuē: jiē ěr sì hào, bì qín yǐn xíng, liú xiàng zhī zhēng, yǎng zhì fú yíng, bù yīng cháo pìn, bǎo jié quán zhēn, yīng mìng tài zǐ, hàn sì yǐ níng.
又南山四皓赞曰:嗟尔四皓,避秦隐形,刘项之争,养志弗营,不应朝聘,保节全贞,应命太子,汉嗣以宁。
jìn xià hóu zhàn fàn lǐ zàn yuē: yōu yōu fàn zi, qiú rén zài jǐ, jìn bào wēi guó, tuì hóng miào lǐ, shēn yǔ xūn xié, míng yǔ shēn fǒu, yì qún yuǎn yóu, yǒng qí zhōng shǐ.
晋夏侯湛范蠡赞曰:悠悠范子,求仁在己,进报危国,退弘妙理,身与勋偕,名与身否,逸群远游,永齐终始。
yòu lǔ zhòng lián zàn yuē: é é xiān shēng, yǒu miǎo qí jié, liú rén yōu luàn, kàng dào zì jié, suí shì yì yáng, yǔ shí kāi bì, zài yōu néng tài, chù mèn wéi yuè.
又鲁仲连赞曰:峨峨先生,有邈其节,流仁忧乱,抗道自絜,随事抑扬,与时开闭,在幽能泰,处闷惟悦。
yòu zhuāng zhōu zàn yuē: mài mài zhuāng zhōu, téng shì dú yóu, dùn shí fàng yán, qí wù jué yóu, chuí diào yī hè, qǔ jiè xī niú, wàng fēng jì xīn, tuō zhì qīng liú.
又庄周赞曰:迈迈庄周,腾世独游,遁时放言,齐物绝尤,垂钓一壑,取戒牺牛,望风寄心,讬志清流。
jìn sūn chǔ zhuāng zhōu zàn yuē: zhuāng zhōu kuàng dàng, gāo cái yīng jùn, běn dào gēn zhēn, guī yú dà shùn, qī zhī bù kū, yì hé suǒ huān, màn diào gǔ fǒu, fàng cǐ dàn yán, dài jiǎo qí qíng, jìn shī zì rán.
晋孙楚庄周赞曰:庄周旷荡,高才英俊,本道根贞,归於大顺,妻之不哭,亦何所懽,慢吊鼓缶,放此诞言,殆矫其情,近失自然。
yòu róng qǐ qī zàn yuē: róng gōng wēn yǎ, jì yí jì yì, zhuó yǐ xú qīng, jì rán dàn bó, yuán qín zì yú, yǒng cǐ sān lè, méi shòu wú jiāng, wéi dé zhī zhái.
又荣启期赞曰:荣公温雅,既怡既怿,浊以徐清,寂然澹泊,援琴自娱,咏此三乐,眉寿无疆,惟德之宅。
yòu yuán rǎng zàn yuē: rǎng zhī zhōu zhāng, jué miè lǐ jiào, shí jiāo zhòng ní, tóng jī hé ào, shèng yǐ zhī zāng, sú yǐ zhī xiào, dú xié qū wài, shú zhī qí miào.
又原壤赞曰:壤之辀张,绝灭礼教,实交仲尼,同机合奥,圣以之臧,俗以之笑,独协区外,孰知其妙。
jìn zuǒ jiǔ pín cháo fù huì shī zàn yuē: yāng yāng cháng liú, miǎn miǎn qīng bō, sī wén cháo huì, zài yǒng zài gē, chuí lún yī hè, wàn xiàng fěi duō, shén hū chàng yǐ, miǎn tóng jī ā.
晋左九嫔巢父惠施赞曰:泱泱长流,沔沔清波,思文巢惠,载咏载歌,垂纶一壑,万象匪多,神乎畅矣,缅同基阿。
jìn yǔ chǎn sūn dēng zàn yuē: líng yán xiá wèi, shí shì lín gòu, qīng sōng biāo kōng, lán quán tǔ lòu, lóng huì kě yóu, fāng jīn kě shù, xuán gǔ xiāo liáo, míng qín dú zòu, xiān shēng tǐ zhī, jì zuò yōu àn, níng bīng jié pǔ, xī yáng mí huàn, qián zhēn nèi quán, fēi róng wài sàn, líng yá gāo xiào, xī fēng lǎng dàn, dào yǒu míng fèi, yùn yǒu hūn xiāo, dá yǐn bù yán, xuán jī bù biāo, huò yuē xiān shēng, huì dé xiāo yáo, jī zi xiù dá, yīng fēng lǎng liè, dào jùn xūn fāng, xiān bù yù zhé, zhào dòng chū méng, miào jiàn qí jué, qiáo shǒu qiū míng, yǎng xiǎng xuán zhé.
晋庾阐孙登赞曰:灵岩霞蔚,石室鳞构,青松标空,兰泉吐漏,笼薈可游,芳津可漱,玄谷萧寥,鸣琴独奏,先生体之,寂坐幽岸,凝冰结朴,熙阳靡焕,潜真内全,飞荣外散,凌崖高啸,希风朗弹,道有冥废,运有昏消,达隐不岩,玄迹不标,或曰先生,晦德逍遥,嵇子秀达,英风朗烈,道俊薰芳,鲜不玉折,兆动初萌,妙鉴奇绝,翘首丘冥,仰想玄哲。
jìn dài kuí xián yóu zàn yuē: xī shén rén zài shàng, fǔ qí tiān lǐ, zhī míng hǎi zhī qín, bù yǐ lóng fán fú yǎng, lì sàn zhī zhì, bù yǐ fǔ jīn zhì yòng, gù néng shù zhī yú guǎng hàn, qī zhī yú jiāng hú, zài zhī yǐ dà yóu, fù zhī yǐ xuán fēng, shǐ fū chún piáo zhī xīn, jìng yī zhī xìng, xián dé jiù shān zé, lè xián kuàng, zì cǐ ér jī lǐng zhī xià, shǐ yǒu xián yóu zhī rén yān, jiàng jí huáng qǐ, dǎi yú tái shàng, mò bù yǒu yǐ bǎo qí tài hé, sì qí tiān zhēn zhě yě, qiě fú yán lǐng gāo zé yún xiá zhī qì xiān, lín sǒu shēn zé xiāo sè zhī yīn qīng, qí kě yǐ zǎo xuán yíng sù, bì qí hào rán zhě, shě shì yān, gù suī yuán shì zhī yàn, yì jiào zhī jié, fàng wǔ yú yǐ fā yǒng, wén chéng fú ér lǐn lì, kuàng hū dào guāi fāng nèi, tǐ jué fēng chén, lǐ yī zhǎng xiè, gē fèng qūn xún, dàng bā cī yú xuán liú, chéng yún yá ér yí shén zhě zāi, rán rú shān lín zhī kè, fēi tú táo rén huàn, bì zhēng mén, liàng suǒ yǐ yì shùn zī hé, dí chú jī xīn, róng yǎng chún shū, ér zì shì zhě ěr, fán wù mò bù yǐ shì wèi dé, yǐ zú wèi zhì, bǐ xián yóu zhě, xī wǎng ér bù shì, xī dài ér bù zú, gù yīn yìng yán liú zhī jì, yǎn xī qín shū zhī cè, jì xīn sōng zhú, qǔ lè yú niǎo, zé dàn bó zhī yuán, yú shì bì yǐ, rán qí qù nán jūn, xuán qì hǎn yù, zhōng gǔ jiē gū qī yú yī yán, dú wán yú yī liú, gǒu yǒu qíng ér wèi wàng, yǒu gǎn ér wú duì, zé zhuì jīn qǐn xián zhī tàn, gù yǐ yōu jié yú lín zhōng, zhòu gǎn yú xiá xīn, wèi rì jiǔ yǐ, wǒ gù suì qiú fāng wài zhī měi, lüè jǔ yǎng hé zhī jù, wèi zá zàn bā shǒu, chàng qí suǒ tuō, shǐ xīn xián yóu zhī xiá yì, zhōng gǎn jiā qì zhī nán huì, yǐ guǎng yī wǎng zhī yǒng, yǐ shū yōu rén zhī xīn yún ěr, máng máng cǎo mèi, mián miǎo xuán shì, sān jí wèi gǔ, tiān rén wú jì, wàn qì jì pàn, líng pǔ nǎi yì, shí yǒu shén zǎi, wàng huái sī qì, míng wài bàng tōng, qián gǎn mò zhì, zǒng shùn cháo, jiān yīng yí huì, miǎn yǐ xiá xīn, chāo zāi jué bù, gù yī bǎi wáng, yǎng yí tài sù, jīn qí tiān zhēn, wài qí xiāo wù, xiáng guān qún pǐn, chí shén wàn lǜ, shuí néng gāo yì, yōu rán yī wù.
晋戴逵闲游赞曰:昔神人在上,辅其天理,知溟海之禽,不以笼樊服养,栎散之质,不以斧斤致用,故能树之於广汉,栖之於江湖,载之以大猷,覆之以玄风,使夫淳朴之心,静一之性,咸得就山泽,乐闲旷,自此而箕岭之下,始有闲游之人焉,降及黄绮,逮于台尚,莫不有以保其太和,肆其天真者也,且夫岩岭高则云霞之气鲜,林薮深则萧瑟之音清,其可以藻玄莹素,疪其皓然者,舍是焉,故虽援世之彦,翼教之杰,放舞雩以发咏,闻乘桴而懔厉,况乎道乖方内,体绝风尘,理揖长谢,歌凤逡巡,荡八疵於玄流,澄云崖而颐神者哉,然如山林之客,非徒逃人患,避争门,谅所以翼顺资和,涤除机心,容养淳淑,而自適者尔,凡物莫不以適为得,以足为至,彼闲游者,奚往而不適,奚待而不足,故荫映岩流之际,偃息琴书之侧,寄心松竹,取乐鱼鸟,则澹泊之原,於是毕矣,然奇趣难均,玄契罕遇,终古皆孤栖於一岩,独玩於一流,苟有情而未忘,有感而无对,则缀斤寝弦之叹,固已幽结於林中,骤感於遐心,为日久矣,我故遂求方外之美,略举养和之具,为杂赞八首,畅其所讬,始欣闲游之遐逸,终感嘉契之难会,以广一往之咏,以抒幽人之心云尔,茫茫草昧,绵邈玄世,三极未鼓,天人无际,万器既判,灵朴乃翳,寔有神宰,忘怀司契,冥外傍通,潜感莫滞,总顺巢,兼应夷惠,缅矣遐心,超哉绝步,顾揖百王,仰怡泰素,矜其天真,外其嚣务,详观群品,驰神万虑,谁能高佚,悠然一悟。
yòu shàng zhǎng zàn yuē: shàng sǒu chōng shùn, yōng xíng hūn shì, hé lóng wǎn yuē, xuán shí wǎng zhì, zhān bǐ chóng gāo, é wèi chén yì, yì yǒu tóng hào, qián zhuāng sù qì, chāo chāo zēng zhù, miǎo miǎo xié shì, jī jué qīng yá, yǐng miè yún jì.
又尚长赞曰:尚叟冲顺,庸行昏世,和龙婉约,玄识罔滞,瞻彼崇高,俄为尘翳,亦有同好,潜庄宿契,超超增翥,眇眇偕逝,迹绝青崖,影灭云际。
jìn yǔ liàng dí zhēng jūn zàn yuē: fū suǒ wèi zhì rén zhě, tǐ bāo jié liàng, shén níng yù biǎo, gāi luò wàn dòng, xuán xīn dú róng, gù néng qiú xiāng qìng xiāo, ér bù xiè huàn lóng zhī pèi, fèng míng yáo lín, ér bù qū líng lún zhī lóng, qǐ bì xīn tài qīng ér lè qióng ǎi zāi, gù tí cén bù zú yǐ zhuó shén xū, yì huì bù zú yǐ xiáng yún hé, shì gù miǎo gū yǒu chuò yuē zhī lú, jī fù yǒu gāo xiào zhī yǔ, táng xūn biǎo yú xuán tíng, xià gōng wàng yú xū shì, jìn zhēng shì nán yáng dí jūn, bǐng yì yùn yú tiān táo, hán chōng qì yú tè xiù, tǐ xū rèn ér wěi shùn, huī zhāo kuàng ér gāo dǎo, xiān shēng zài yíng bào yī, pō rán dú chǔ, shén qī biāo ǎi zhī biǎo, xíng yì yán zé zhī yú, suī shù bó réng jiàng, yáo miǎn lǚ zhāo, ér gōng jīng qū yú fěi shí, dì mìng cán yú xū fù yǐ, shì yǐ gāo fēng zhèn yǔ zhòu yuǎn yǒng guān dāng shí, fāng jiāng biǎo dà tíng yú jué dài, huī xuán jiě yǐ shì fēn, yǎng zhāo xiá ér xī yì, líng fú yáo yǐ dú xiáng, jǐng mìng bù yán, zú yú xún yáng zhī nán shān, zhé rén qí wěi, gāo guǐ shú fǎng, yú qīn ruò rén zhī fēng, cháng wèn dào yú wú hé zhī lú, bīn xiǎng xuán zhū, zhǔ yǐ zhān shòu, mù dào zhān chún, gù yǐ shí ér guī yǐ, zì xī zhī wéi, yú zī qī rěn, hé wù xiān shēng, hū yān shēng xiá, gǎn zhì dé zhī zhǎng mǐn, dào rén fēng zhī yǒng yì, biāo ěr qí shāng, shān rán zēng xī, nǎi yuán hàn yǒng jī, yǐ xuān lái yè, qí cí yuē: zhuō zāi xiān shēng, yì yùn xiá chāo, qiú pán yù jīn, fèng jí qióng tiáo, dí ěr xià dǐng, gāo yī táng cháo, hóng yá miǎo yǐ, xuán jī zài shào, chún fēng mù shì, fēi fāng jiǔ xiāo.
晋庾亮翟徵君赞曰:夫所谓至人者,体包杰量,神凝域表,该落万动,玄心独融,故能虬骧庆霄,而不绁豢龙之辔,凤鸣瑶林,而不屈伶伦之笼,岂必欣太清而乐琼蔼哉,顾蹄涔不足以濯神须,翳薈不足以翔云翮,是故藐姑有绰约之庐,箕阜有高啸之宇,唐勋表於玄庭,夏功忘於虚室,晋徵士南阳翟君,禀逸韵於天陶,含冲气於特秀,体虚任而委顺,恢昭旷而高蹈,先生载营抱一,泊然独处,神栖飚蔼之表,形逸岩泽之隅,虽束帛仍降,轺冕屡招,而弓旌屈於匪石,帝命惭於虚复矣,是以高风振宇宙远咏冠当时,方将表大庭於绝代,恢玄解以释纷,仰朝霞而晞翼,陵扶摇以独翔,景命不延,卒于寻阳之南山,哲人其萎,高轨孰仿,余钦若人之风,常问道於无何之庐,宾想玄珠,主以瞻授,沐道霑淳,固以实而归矣,自昔之违,于兹七稔,何悟先生,忽焉升遐,感至德之长泯,悼仁风之永翳,标尔其伤,潸然增欷,乃援翰咏迹,以宣来叶,其辞曰:卓哉先生,逸韵遐超,虬盘玉津,凤戢琼条,涤耳夏鼎,高揖唐朝,洪崖邈矣,玄迹载劭,淳风沐世,飞芳九霄。
jìn fāng zhàn quán jìn wén yī bǎi sì shí zuò zhàn fāng shēng. cǐ yǒu é dào. běi sǒu zàn yuē: lè wèi yōu gēn, huò wèi fú shǐ, shù jí zé xuán, wǎng fù dié qǐ, shì rén mí zhī, héng shēng xīn chǐ, tāo tāo běi sǒu, dú liàng zhēn lǐ, sàng mǎ fú xī, zhé gōng yù xǐ, dàn zāi yī shēng, wú tài wú fǒu.
晋方湛[全晋文一百四十作湛方生。此有讹倒。]北叟赞曰:乐为忧根,祸为福始,数极则旋,往复迭起,世人迷之,横生欣耻,滔滔北叟,独亮真理,丧马弗希,折肱愈喜,淡哉一生,无泰无否。
sòng táo qián zhāng zhǎng gōng zàn yuē: dá zāi zhǎng gōng, xiāo rán hé shì, shì lù jiē tóng, ér wǒ dú yì, liǎn pèi qiè lái, xián yǎng qí zhì, qǐn jī qióng nián, shéi zhī sī yì.
宋陶潜张长公赞曰:达哉长公,萧然何事,世路皆同,而我独异,敛辔朅来,闲养其志,寝迹穷年,谁知斯意。
yòu zhōu miào guī zàn yuē: měi zāi zhōu zi, chēng jí xián jū, jì xīn qīng shāng, tián rán zì yú, yì yì héng mén, yáng yáng mì liú, rì wán qún shū, gù miǎn guǎ chóu, yǐn hé jì zú, zì wài jiē xiū, miǎn huái qiān zǎi, tuō qì gū yóu.
又周妙珪赞曰:美哉周子,称疾闲居,寄心清商,恬然自娱,翳翳衡门,洋洋泌流,日玩群书,顾眄寡畴,饮河既足,自外皆休,缅怀千载,讬契孤游。
yòu lǔ èr rú zàn yuē: yì dà suí shí, mí biàn zé yú, fēn fēn ruò rén, tè wèi zhēn fū, dé bù bǎi nián, wū wǒ shī shū, shì yān bù gù, bèi hè yōu jū.
又鲁二儒赞曰:易大随时,迷变则愚,芬芬若人,特为贞夫,德不百年,汙我诗书,逝焉不顾,被褐幽居。
yòu yí qí zàn yuē: èr zi ràng guó, xiāng suí hǎi yú, tiān rén gé mìng, jué jǐng qióng jū, cǎi wēi gāo gē, kǎi xiǎng huáng yú, zhēn fēng líng sú, yuán gǎn nuò fū.
又夷齐赞曰:二子让国,相随海隅,天人革命,绝景穷居,采薇高歌,慨想黄虞,贞风凌俗,爰感懦夫。
yòu shàng zhǎng qín qìng zàn yuē: shàng zi xī báo huàn, qī nú gòng zǎo wǎn, pín jiàn yǔ fù guì, dú yì wù yì sǔn, qín shēng shàn zhōu yóu, zhōu yóu rì yǐ yuǎn, qù yǐ xún míng shān, shàng shān qǐ zhī fǎn.
又尚长禽庆赞曰:尚子昔薄宦,妻孥共早晚,贫贱与富贵,读易悟益损,禽生善周游,周游日已远,去矣寻名山,上山岂知反。
sòng fàn tài zhāng zhǎng gōng zàn yuē: zhǎng gōng bǐng xīn, dú yì shì biǎo, liàng wù nán tóng, shěn jǐ mí le, qíng suī gāo suì, jī wú kàng jiǎo, mí dāng yí huì, shú shí duō shǎo.
宋范泰张长公赞曰:长公秉心,独逸世表,量物难同,审己弥了,情虽高邃,迹无抗矫,靡当夷惠,孰识多少。
yòu gāo fèng zàn yuē: xiá zāi xuán gǔ, miǎo yǐ huáng xī, zì zī yǐ jiàng, xiǎn mò cēn cī, zhì wèi shì hài, cái wèi wù qí, jī chū wú mǐn, qián yuè jù chí, ài ài ruò rén, shú cè qí wèi, jí yào yōu hè, cǎi zhēn zhòng yá, chōng qíng mò liàng, wū jī shì cī, qīng sú wú jì, sì zhì mò jī.
又高凤赞曰:遐哉玄古,邈矣皇羲,自兹已降,显默参差,智为世骇,才为物奇,迹出无泯,潜跃俱驰,暧暧若人,孰测其为,戢曜幽壑,采真重崖,冲情莫亮,汙迹示疵,轻俗无际,肆志莫羁。
yòu wú jì zǐ zhá zàn yuē: yán zhōu gāo yuǎn, qì guó shuài chéng, yōu yóu dà yì, guān fēng shàng jīng, rén huái bāng rǎng, dào chàng shèng míng, jiàn chè xī dài, lè chá wèi xíng, yíng bó yuǎn sǐ, jiě jiàn zài shēng, fū zǐ lì zhǐ, yuán zhào zuò míng.
又吴季子札赞曰:延州高远,弃国帅诚,优游大邑,观风上京,仁怀邦壤,道畅圣明,鉴彻昔代,乐察未形,嬴博远死,解剑在生,夫子戾止,爰诏作名。
qí wáng jiǎn jìng líng wáng shān jū zàn yuē: shēng táng jiàn shì, jīn huī yù lǎng, wěi wěi dà sháo, yáo yáo xián shǎng, dào yǐ dé hóng, shēng yóu yè guǎng, yì zhòng shí guī, qíng shēn xū wǎng, háo liáng zài zī, ān shì xiá xiǎng.
齐王俭竟陵王山居赞曰:升堂践室,金晖玉朗,亹亹大韶,遥遥闲赏,道以德弘,声由业广,义重实归,情深虚往,濠梁在兹,安事遐想。
liáng shěn yuē gāo shì zàn yuē: yú zhī suǒ wèi gāo shì zhě, yōu yōu jiē shì, qǐng shì yán zhī, shèng rén lì tiān xià, zé xián rén zàn wù, yì gāo yáo shì yě, zì zhōng zhì yǐ xià, mò yǒu bù xué yǐ cóng zhèng zuǒ guó ān mín zhě yě, yì yuē: shèng rén zhī dà bǎo yuē wèi, fēi xué zé bù de yě, xué suǒ yǐ xíng qí zhì, xiào tì cí rén xìn yì shì yě, suī sòng xiān wáng zhī diǎn mó, ér bù xíng qí zhì, shèng rén zhī dà bǎo, yì bù kě de yě, yào xū xué xíng jiān yǒu, rán hòu qǔ zhī, yōu yōu zhī tú, mò bù rǎng mèi ér yì jìn qǔ, nù mù ér zhēng quán lì, yuè yú tāo àn, gǒu dé wàng lián, ruò sī rén zhě, qǐ rù guó shì zhī tú, dòng yì guān zhī miǎn, jí cǐ ér dēng gāo wèi, wèi huò yǒu yě, zàn yuē: yì yǒu zhé rén, dú zhí gāo zhì, bì shì bì yán, bù yǒu bù shì, chǐ cóng wū lù, mí huò shǒu ěr, xīn ān lí huò, kǒu jué pào zì, qǔ zú luò máo, níng huái zǔ zhī, rú jīn zài shā, xiǎn rán zì yì, yóu yù zài ní, niè ér bù zī, shēn biāo yuǎn jī, míng zhòng qián jì, yǒu měi gāo shàng, chù zhī ruò wú, liè zāi qún pǐn, shì jìng xīn qū, gǒu néng lì zhì, zhēng cǐ pǐ fū, jìn wàng yǔn huò, tuì shǒu tián yú, yuē rén yǔ yì, qí jìng bù yū, wèi zhī zé zhì, fēi wù suǒ jū, huàn chéng míng lì, zhì bǐ gāo qú.
梁沈约高士赞曰:余之所谓高士者,悠悠皆是,请试言之,圣人莅天下,则贤人赞务,益皋陶是也,自中智以下,莫有不学以从政佐国安民者也,易曰:圣人之大宝曰位,非学则不得也,学所以行其志,孝悌慈仁信义是也,虽诵先王之典谟,而不行其志,圣人之大宝,亦不可得也,要须学行兼有,然后取之,悠悠之徒,莫不攘袂而议进取,怒目而争权利,悦愚謟闇,苟得忘廉,若斯人者,岂入国士之涂,动衣冠之眄,藉此而登高位,未或有也,赞曰:亦有哲人,独执高志,避世避言,不友不事,耻从汙禄,靡惑守饵,心安藜藿,口绝炮胾,取足落毛,宁怀组织,如金在沙,显然自异,犹玉在泥,涅而不缁,身标远迹,名重前记,有美高尚,处知若无,劣哉群品,事静心驱,苟能立志,争此疋夫,进忘陨获,退守恬愉,曰仁与义,其径不迂,为之则至,非物所拘,宦成名立,陟彼高衢。
yòu xiāo shēng zàn yuē: jì yǐ qī hún, fēi hǎi fēi fán, ruò rén yān wǎng, sī lǐ kōng cún, tiān biāo yǐ ài, jué yǔ gū qiān, yáo féng qǐ ràng, zhá zhí xī yán.
又销声赞曰:寂矣栖魂,非海非樊,若人焉往,斯理空存,天标已暧,绝羽孤骞,尧逢岂让,札值奚言。
zhōu yǔ xìn wǔ yuè pī qiú fù xīn huà zàn yuē: pī qiú dāng xià, sú wài wèi xīn, suī féng jì zǐ, bù shí yí jīn, qín cháo yù yuǎn, yú xué wéi shēn, xiāo shēng miè jī, hé bì shān lín.
周庾信五月披裘负薪画赞曰:披裘当夏,俗外为心,虽逢季子,不拾遗金,禽巢欲远,鱼穴惟深,消声灭迹,何必山林。
yòu zhāng liáng yù huáng shí gōng huà zàn, zhāng liáng qǔ lǚ, guì shòu wú cí, bīng shū yī juàn, zhǎng zhě zhī qī, xī chēng hán xiāng, jīn wèi hàn shī, gǔ chéng yú shí, hái guī jiù cí.
又张良遇黄石公画赞,张良取履,跪授无辞,兵书一卷,长者之期,昔称韩相,今为汉师,穀城馀石,还归旧祠。
yòu róng qǐ qī sān lè huà zàn yuē: róng qī sān lè, wéi rén yǔ nián, fū zǐ xiāng yù, jí yǐ wéi xián, xìng líng zào huà, fēng yún zì rán, yǎ yīn suī gǔ, dú yǒu míng xián.
又荣启期三乐画赞曰:荣期三乐,惟人与年,夫子相遇,即以为贤,性灵造化,风云自然,雅音虽古,独有鸣弦。
zhēn jìn yǔ kǎi yōu rén zhēn yuē: yǒu wù hùn chéng, xiān tiān dì shēng, nǎi pōu nǎi pàn, èr yí jì fēn, gāo bēi yǐ chén, guì jiàn yōu wèi, róng rǔ xiāng huàn, qián dào shàng qiān, rén shén tóng fú, wēi yóu hū ān, yì yuán shì xū, gǒu shí miào gāo, jué měi yǒu yú, hán xìn dān qí, yǔn shǒu zhōng shì, zǐ fáng cí liú, gāo jī zhuō yì, guì bù zú róng, lì bù zú xī, huá fán zé líng, lè jí zé bēi, guī shù míng bái, shì qǐ róng wéi, rén tú zhī suǒ yǐ jìn, ér wàng suǒ yǐ tuì, ráng hóu ān chǒng, xiāng gōng shī ài, shǐ chéng yí dào, zhōng yīng qí lèi, xī hé shēng ér jiù yì, wàng shū mǎn ér jiù kuī, yíng yì zhī fēn, zì rán zhī guī, yōu yōu shù rén, rú hé fú yí, yōu rén shǒu xū, yǎng zuān xuán yuǎn, gǎn cǎo sī zhēn, jìng zī fú miǎn.
【箴】晋庾凯幽人箴曰:有物混成,先天地生,乃剖乃判,二仪既分,高卑以陈,贵贱攸位,荣辱相换,乾道尚谦,人神同符,危由忽安,溢缘释虚,苟识妙膏,厥美有腴,韩信耽齐,殒首锺室,子房辞留,高迹卓逸,贵不足荣,利不足希,华繁则零,乐极则悲,归数明白,势岂容违,人徒知所以进,而忘所以退,穰侯安宠,襄公失爱,始乘夷道,终婴其类,羲和升而就翳,望舒满而就亏,盈挹之分,自然之规,悠悠庶人,如何弗疑,幽人守虚,仰钻玄远,敢草斯箴,敬咨黻冕。
jìn jiāng yōu yì mín zhēn yuē: zhì rén yīng wù, shì tǒng shì yíng, nǎi zhì shàng xià, yǐ mù qún shēng, jūn wèi shú zài, fěi shèng yī míng, xián yú xiāng fèng, chén zhǔ yǐ chéng, rú bǐ bǎi jié, gè yì tiān xíng, lǜ fēn wěi zhì, yǎng yīng yī qíng, xīn lǚ yǒu wèi, gǔ gōng yǒu jīng, qǐ yǐ chù xià, wèi qī wèi róng, gè ān qí suǒ, jǔ tǐ yòng píng, fū shè jué liè tǔ, xuán gōng chuí jīng, bēi zūn zhī jí, guì jiàn zhī míng, fěi yǐ zì wù zhī yù, shí dà yóu ér shì jīng, chù dùn zhī shì, xī juàn yú shí, xíng yǐ xiān jué, juān sú cháng cí, míng hū yōu huàn, gù chāo ěr bù yí, jiě fā líng yá, bèi hè xián sī, piāo piāo tái shàng, qīng jǔ gāo zhī, mù mù èr zhòng, xié cè xiāng qī, pán yōu yǐn jì, yǔ wù wú zhì, fán jué hòu lái, shùn nǎi suǒ wǎng, jiàn zī sú lèi, jiè yú diān dàng, wú xùn wài wù, xīn fán pī yǎng, wú qì tián kuàng, yōu qín shì zhǎng, lín rén sī zhēn, gǎn jìn shàn dǎng.
晋江逌逸民箴曰:至人应务,是统是营,乃制上下,以牧群生,君位孰在,匪圣伊明,贤愚相奉,臣主以成,如彼百节,各役天形,率分委质,仰应一情,心膂有位,股肱有经,岂以处下,为戚为荣,各安其所,举体用平,夫设爵列土,悬弓垂旌,卑尊之级,贵贱之名,匪以恣物之欲,寔大猷而是经,处遁之士,奚眷于时,行矣先觉,捐俗长辞,明乎忧患,故超尔不疑,解发灵崖,被褐弦丝,飘飘台上,轻举高之,穆穆二仲,携策相期,盘幽隐寂,与物无治,凡厥后来,顺乃所往,鉴兹俗累,戒于颠荡,无殉外物,心烦披养,无弃恬旷,忧勤是掌,林人司箴,敢进善党。
zhì liáng táo yǐn jū xún shān zhì yuē: juàn shì qíng zhī yì rào, nǎi zhàng cè ér xún shān, jì yán yōu yǐ dá jùn, qióng shí zǔ ér bèi jiān, miǎo lái xīn qí wèi yǐ, fāng jì xī hū yún gēn, xīn fū dé zhì zhě wàng xíng, yí xíng zhě shén cún, yú shì sàn fà jiě dài, pán xuán yán shàng, xīn róng kuàng lǎng, qì yǔ tiáo chàng, xuán suī yuǎn qí bì cún, lèi wú dà ér bì wàng, hài mǎ zhī bì jì qù, jiě niú zhī dāo nǎi wáng, jīng mén zhòu yǎn, péng hù yè kāi, shì mí xià cǎo, jìng huò chūn tái, tíng xū yuè yìng, qín xiǎng fēng āi, xī niǎo yī yán, mù shòu zhēng lái, shí fù lì jìn lǒng, xún yuǎn luán, zuò pán shí, wàng píng yuán, rì fù zhàng yǐ gòng yǐn, yuè pī yún ér chū shān, fēng xià sōng ér hán qū, quán yíng shí ér shēng wén, cǎo huò huò yǐ fú lù, chén sà sà ér lái qún, mén xū luó yǐ rù gǔ, bàng hóng tán ér bǐ qīng, zhào shí bì yǐ duān sè, pān guì zhī ér qí zhēn, hán hù lán ér pèi huì, jí chūn xī zhī wèi míng, qiě hán huái yǐ bǐng qì, dài huì fēng ér shū qíng, suì nǎi líng yán qiào, zhì sōng mén, bèi tōng lín, miàn zhǎng yuán, yòu lián shān ér wú jì, zuǒ píng hǎi ér qí tiān, cǎo xuàn xuàn yǐ chuí lù, liǔ yī yī ér jìn chán, niǎo shuāng shuāng yǐ fù shuǐ, lù xuān xuān ér guī tián.
【志】梁陶隐居寻山志曰:倦世情之易绕,乃杖策而寻山,既沿幽以达峻,穷实阻而备艰,眇来心其未已,方际夕乎云根,欣夫得志者忘形,遗形者神存,於是散发解带,盘旋岩上,心容旷朗,气宇条畅,玄虽远其必存,累无大而必忘,害马之弊既去,解牛之刀乃王,荆门昼掩,蓬户夜开,室迷夏草,径惑春苔,庭虚月映,琴响风哀,夕鸟依檐,暮兽争来,时复历近垄,寻远峦,坐盘石,望平原,日负障以共隐,月披云而出山,风下松而含曲,泉萦石而生文,草靃靃以拂露,尘飒飒而来群,扪虚萝以入谷,傍洪潭而比清,照石壁以端色,攀桂枝而齐贞,函扈兰而佩蕙,及春窸之未鸣,且含怀以屏气,待惠风而舒情,遂乃陵岩峭,至松门,背通林,面长源,右联山而无际,左凭海而齐天,草泫泫以垂露,柳依依而近蝉,鸟双双以赴水,鹭轩轩而归田。
liáng liú xiào biāo shān qī zhì yuē: fū niǎo jū shān shàng, céng cháo mù mò, yú qián chuān xià, kū xué shā ní, qǐ hǎo yì zāi, gài xìng rán yě, gù yǒu hū bái bì ér lè chuí lún, fù yù dǐng ér yào qīng xiàng, xíng cáng fēn jiū, xiǎn huì chuǎn bó, wú yì huǒ yán shuǐ liú, yuán dòng fāng xī, sī zé miào táng zhī yǔ jiāng hǎi, péng hù zhī yǔ jīn hé, bìng rán qí suǒ rán, yuè qí suǒ yuè, yú měi sī zhuó qīng lài, xī jiāo qiū, wù mèi yǒng huái, qí lái shàng yǐ, suǒ jū dōng yáng jùn jīn huà shān, shān chuān xiù lì, gāo zé yǎng yù, ruò qí qún fēng dié qǐ, jiē hàn lián xiá, qiáo lín bù huò, chūn qīng dōng lǜ, huí xī yìng liú, zé qiān rèn dòng dǐ, fū yuán é yōng, jù féng xiào běn gǎi. cùn yún hé, bì qiān lǐ yǔ sàn, suǒ zhù sān miàn, shān jiē zhōu rào, yǒu xiàng fú guō, nán zé píng yě xiāo tiáo, jí mù tōng wàng, dōng xī dài èr jiàn, zé sì shí fēi liú quán, lán qīng wēi shù, dī lì shēng xiǎng, bái bō tiào mò, xiōng yǒng chéng yīn, fēng chǔ yǐ lì zhī shù, zǐ bǎi guì zhāng zhī mù, fēn xíng yì sè, qiān zú wàn zhǒng, jié zhū shí, bāo lǜ lǐ, yáo bái dì, chōu zǐ jīng, sù chù běn chù, shāo fēng míng lài, chuí kē yán hù, bù yè fáng lóng, zhōng gǔ jiàn bīn, huá pā zǎn liè, zhì yú qīng chūn shòu xiè, píng shēng quán dòng, zé dōu liáng hán fù, huái xiāng sòng fēn, cháng lè fù shuāng, yí nán xuàn lù, fú qú hóng chuí, zhào shuǐ gāo sū, piāo yè cóng fēng, píng xuān yǒng tiào, juān yōu wàng jí, suì shǐ nián jì, nóng xì shí xián, zhuó láo chū jì, piāo qīng xīn jù guǎng hóng míng jí èr shí sì xīn zì xià yǒu shú zì. zé yǒu tián jiā yě lǎo, tí hú gòng zhì, bān jīng lín xià, chén zūn zhì jué, jiǔ hān ěr rè, lǚ wǔ huān náo, shèng lùn xiāng yǔ, gāo tán gǔ jià, bù qiú yú shì, bù wù wàn wù, mò biàn róng rǔ, fěi zhī huǐ yù, hào dàng tiān dì zhī jiān, xīn wú chù tì zhī jǐng.
梁刘孝标山栖志曰:夫鸟居山上,曾巢木末,鱼潜川下,窟穴沙泥,岂好异哉,盖性然也,故有忽白璧而乐垂纶,负玉鼎而要卿相,行藏纷纠,显晦踳駮,无异火炎水流,圆动方息,斯则庙堂之与江海,蓬户之与金阖,并然其所然,悦其所悦,余每思濯清濑,息椒丘,寤寐永怀,其来尚矣,所居东阳郡金华山,山川秀丽,皋泽坱郁,若其群峰叠起,接汉连霞,乔林布濩,春青冬绿,回溪映流,则千仞洞底,肤[原讹庸,据冯校本改。]寸云合,必千里雨散,所住三面,山皆周绕,有象郛郭,南则平野萧条,极目通望,东西带二涧,则四时飞流泉,澜清微澍,滴沥生响,白波跳沫,汹涌成音,枫楮椅枥之树,梓柏桂樟之木,分形异色,千族万种,结朱实,苞绿里,摇白蒂,抽紫茎,橚矗苯矗,梢风鸣籁,垂柯檐户,布叶房栊,中谷涧滨,华葩攒列,至於青春受谢,萍生泉动,则都梁含馥,怀香送芬,长乐负霜,宜男泫露,芙蕖红菙,照水皋苏,缥叶从风,凭轩永眺,蠲忧忘疾,岁始年季,农隙时闲,浊醪初济,缥清新[据广弘明集二十四新字下有熟字。]则有田家野老,提壶共至,班荆林下,陈樽置爵,酒酣耳热,屡舞嚾呶,盛论箱庾,高谈穀稼,不求於世,不迕万物,莫辨荣辱,匪知毁誉,浩荡天地之间,心无怵惕之警。
xùn wèi fán qīn lù lǐ xiān shēng xùn yuē: chù zé kàng qū wài zhī zhì, chū zé guī fēi cháng zhī gōng, shí zhé shì zhī gāo qù, yǎ rén zhī yuǎn tú, gù lǚ shàng chuí yì běi hǎi, yǐ dài yīng yáng zhī rèn, huáng qǐ xuē jī nán shān, yǐ jí shén qì zhī zàn.
【训】魏繁钦禄里先生训曰:处则抗区外之志,出则规非常之功,寔哲士之高趣,雅人之远图,故吕尚垂翼北海,以待鹰扬之任,黄绮削迹南山,以集神器之赞。
jī wèi mí yuán jī xǔ yóu yuē: qián jū mò jìng, yǐn yú jī shān, shēn zài bù yī, ér qīng tiān xià, shì rén guī qí gāo xíng, xué zhě yǐ wéi měi tán, fū jì huì zhī jiān, jiǎo shí suǒ yù, zhì nǎi chōu zān sàn fà, bèi shí nì mìng, yǐn yú shān lín zhī zhōng, yǐ cǐ zì gāo, fēi yǐ quàn zhì néng zhī shì, rù tōng yuǎn zhī jiào, gù jī ér zé zhī yuē: tài shàng guì dé, qí cì lì gōng, shì shū shí yì, bù dé ér tóng, gù bó yǔ guò mén ér bù rù, jì qì kè jié ér fèn yōng, gǔ gōng dì shì, zuò mín wáng gōng, jīn zi shēng shèng míng zhī shì, dé guān yōng xī zhī fǎ, zé dāng shū bù xiǔ zhī gōng, chàng bù jī zhī zhì, lóng fēi fèng qǐ, xiū shè jūn sī, zuǒ tiān lǐ wù, gàn chéng wáng shì, ruò zi yǐ yáo wèi àn zhǔ, zé lì dài zài qí gōng, yǐ mín wèi tān luàn, zé bǐ wū kě fēng, ruò fú shì zhuó shí hūn, shàng wú xián jūn, zhōng chén bù chū, xiǎo rén jù qún, jí dāng bō fán lǐ luàn, kuà téng fēng yún, guāng xiǎn shí zhǔ, bá jì shēng mín, hé dé yǎn jiǎn, cáng yǐng bì shēn, fū dào bù xū xíng, shì bù tú shēng, shēng zé gàn shí, wèi guó zhī zhēn, gù yī yǐn gàn tāng, zhōu gōng xiāng chéng, xìng zhì jì shì, yǐ zhì tài píng, shēng yǒu xiǎn gōng, méi yǒu měi míng, rén shēng yú shì, guì néng lì gōng, hé dé táo wèi, jiǎo shì jué zōng, dān zhū bù xiào, cháo yǒu sì xiōng, yáo fàng qiú xián, xùn wèi yú zi, dù cái chǔ fèn, bù néng zé yǐ, hé suǒ gǎn jī, lín hé xǐ ěr, shān jū cháo chù, zhí xīn bù qīng, cí jūn zhī lù, wàng jūn zhī róng, jū jūn zhī dì, bì jūn zhī tíng, lì shēn ruò cǐ, fēi zi zhī zhēn, yù yán zi zhì, zé bù shì shèng jūn, yù yán zi gāo, zé niǎo shòu tóng qún, wú gōng kě jì, wú shì kě lùn.
【讥】魏麋元讥许由曰:潜居默静,隐於箕山,身在布衣,而轻天下,世人归其高行,学者以为美谈,夫际会之间,矫时所誉,至乃抽簪散发,背时逆命,隐于山林之中,以此自高,非以劝智能之士,入通远之教,故讥而责之曰:太上贵德,其次立功,世殊时异,不得而同,故伯禹过门而不入,稷契刻节而奋庸,股肱帝室,作民王公,今子生圣明之世,得观雍熙之法,则当摅不朽之功,畅不羁之志,龙飞凤起,修摄君司,佐天理物,幹成王事,若子以尧为闇主,则历代载其功,以民为贪乱,则比屋可封,若夫世浊时昏,上无贤君,忠臣不出,小人聚群,即当拨烦理乱,跨腾风云,光显时主,拔济生民,何得偃蹇,藏影蔽身,夫道不虚行,士不徒生,生则幹时,为国之桢,故伊尹干汤,周公相成,兴治济世,以致太平,生有显功,没有美名,人生於世,贵能立功,何得逃位,矫世绝踪,丹朱不肖,朝有四凶,尧放求贤,逊位于子,度才处分,不能则已,何所感激,临河洗耳,山居巢处,执心不倾,辞君之禄,忘君之荣,居君之地,避君之庭,立身若此,非子之贞,欲言子智,则不仕圣君,欲言子高,则鸟兽同群,无功可纪,无事可论。
míng jìn lǜ àn dàng zuò lú. bō ruǎn jí míng yuē: é é xiān shēng, tiān tǐng wú yù, xuán xū tián dàn, hùn qí róng rǔ, dàng dí huì lèi, pó suō zhǐ zú, tāi bāo zào huà, tāo guāng yūn dú, gǔ zhào cāng láng, dàn guān jiào yuè, yí shén tài sù, jiǎn kuàng shì jú, chéng zhī bù qīng, hùn zhī bù zhuó, áo xiáng qū wài, yí wù dù sú, yǐn chǔ chén shì, yǒu zhēn guī pǔ, wāng wāng chuān yuán, mài jī tú lù.
【铭】晋虑[按当作卢。]播阮籍铭曰:峨峨先生,天挺无欲,玄虚恬澹,混齐荣辱,荡涤秽累,婆娑止足,胎胞造化,韬光缊韣,鼓棹沧浪,弹冠峤岳,颐神太素,简旷世局,澄之不清,溷之不浊,翱翔区外,遗物度俗,隐处臣室,友真归朴,汪汪川原,迈迹图箓。