strong chǒng xìng yóu xiá bào ēn bào chóu méng strong
宠幸 游侠 报恩 报雠 盟
chǒng xìng
◇宠幸
zuǒ zhuàn yuē: shēn hóu yǒu chǒng yú chǔ wén wáng, wén wáng jiāng sǐ, yǔ zhī bì, shǐ xíng, yuē: wéi wǒ zhī rǔ, rǔ zhuān lì ér bù yàn, wǒ sǐ, rǔ bì sù xíng, wú shì xiǎo guó, jiāng bù róng rǔ yān, jì zàng, chū bēn zhèng. yòu chǒng yú lì gōng.
《左传》曰:申侯有宠於楚文王,文王将死,与之璧,使行,曰:唯我知汝,汝专利而不厌,我死,汝必速行,无適小国,将不容汝焉,既葬,出奔郑。又宠於厉公。
yòu yuē: gōng zǐ tā yǒu bái mǎ sì, sòng gōng bì xiàng tuí, tuí yù zhī, gōng qǔ ér zhū qí wěi liè, yǐ yǔ zhī, tā nù, shǐ qí cóng duó zhī, tuí jù, jiāng zǒu, gōng bì mén ér qì zhī, mù jǐn zhǒng.
又曰:公子他有白马四,宋公嬖向魋,魋欲之,公取而朱其尾鬛,以与之,他怒,使其从夺之,魋惧,将走,公闭门而泣之,目尽肿。
hán zǐ yuē: mí zi xiá yǒu chǒng yú wèi guó, wèi guó fǎ, qiè jià jūn chē zuì yuè, zi xiá zhī mǔ bìng, qí rén yǒu yè gào mí zi, mí zi jiǎo jià jūn chē yǐ chū, jūn wén ér xián zhī yuē: xiào zāi, wèi mǔ zhī gù, fàn yuè zuì, yì rì yǔ jūn yóu yú guǒ yuán, shí táo ér gān, yǐ qí yú xiàn jūn, jūn yuē: ài wǒ, wàng qí kǒu, dàn guǎ rén.
《韩子》曰:弥子瑕有宠於卫国,卫国法,窃驾君车罪刖,子瑕之母病,其人有夜告弥子,弥子矫驾君车以出,君闻而贤之曰:孝哉,为母之故,犯刖罪,异日与君游於果园,食桃而甘,以其馀献君,君曰:爱我,忘其口,啖寡人。
zhàn guó cè yuē: chǔ wáng yóu yún mèng, jié sì qiān shèng, jīng qí bì rì, yě huǒ zhī qǐ ruò yún ní, sì hǔ zhī kǒu yì ruò léi tíng, yǒu kuáng sì yī lún, ér wáng qīn gǎn gōng ér shè zhī, yī fà ér yì, wáng yǎng tiān ér xiào yuē: lè yǐ, jīn rì zhī yóu yě, guǎ rén wàn suì qiān qiū zhī hòu, shuí yǔ tóng lè cǐ yǐ, ān líng jūn chán qì shù xíng ér jìn yuē: chén rù zé shì xí, chū zé péi chéng, dài wáng wàn suì qiān qiū zhī hòu, chén yuán yǐ shēn shì huáng quán, qū lóu yǐ. yòu hé dé cǐ lè ér lè zhī, dài wáng yuè, ér fēng chán wèi ān líng jūn.
《战国策》曰:楚王游云梦,结驷千乘,旌旗蔽日,野火之起若云蜺,兕虎之〈口睪〉若雷霆,有狂兕依轮,而王亲扞弓而射之,一发而殪,王仰天而笑曰:乐矣,今日之游也,寡人万岁千秋之后,谁与同乐此矣,安陵君缠泣数行而进曰:臣入则侍席,出则陪乘,大王万岁千秋之后,臣原以身拭黄泉,驱蝼蚁。又何得此乐而乐之,大王悦,而封缠为安陵君。
yòu yuē: wèi wáng yǔ lóng yáng jūn gòng chuán ér diào, lóng yáng jūn tì xià, wáng yuē: hé wéi qì, yuē: wèi chén zhī suǒ de yú yě, wáng yuē: hé wèi yě, duì yuē: chén zhī suǒ de yú yě, chén shén xǐ, hòu dé yòu yì dà, chén yù qì qián suǒ de yú yǐ, jīn yǐ chén zhī xiōng è, ér dé wèi wáng fú zhěn xí, jīn sì hǎi zhī nèi, měi rén yì shén duō yǐ, wén chén zhī de xìng yú wáng yě, bì qiān shang chí wáng, chén yì nǎng zhī suǒ de yú yě, yì jiāng qì yǐ, chén ān néng wú tì chū hū, wèi wáng yú shì bù lìng yú sì jìng zhī nèi yuē: gǎn yán měi rén zhě miè zú.
又曰:魏王与龙阳君共船而钓,龙阳君涕下,王曰:何为泣,曰:为臣之所得鱼也,王曰:何谓也,对曰:臣之所得鱼也,臣甚喜,后得又益大,臣欲弃前所得鱼矣,今以臣之凶恶,而得为王拂枕席,今四海之内,美人亦甚多矣,闻臣之得幸於王也,必褰裳趍王,臣亦曩之所得鱼也,亦将弃矣,臣安能无涕出乎,魏王於是布令於四境之内曰:敢言美人者灭族。
hàn shū yuē: hàn xìng, nìng xìng chǒng chén, gāo zǔ shí, zé yǒu jí rú, xiào huì shí hóng rú, cǐ liǎng rén fēi yǒu cái néng, dàn yǐ wǎn mèi guì xìng, yǔ shàng wò qǐ, gōng qīng jiē yīn mén shuō, gù xiào huì shí, láng shì zhōng jiē guān xùn yí, jù dài, fù zhī fěn, jiē hóng jí zhī shǔ yě.
《汉书》曰:汉兴,佞幸宠臣,高祖时,则有藉孺,孝惠时闳孺,此两人非有材能,但以婉媚贵幸,与上卧起,公卿皆因门说,故孝惠时,郎侍中皆冠鵕鸃,具带,傅脂粉,皆闳藉之属也。
yòu yuē: dèng tōng wèi huáng tóu láng, wén dì mèng shàng tiān, bù néng, yǒu yī huáng tóu láng tuī zhù zhī, jí gù qí yī shang, hòu chuān, mèi jué ér zhī jiàn tái, yǐ mèng zhōng yīn zì qiú tuī zhě, jiàn dèng tōng qí yī hòu chuān, mèng zhōng suǒ jiàn yě, zhào wèn shén yuè, zūn yì zhī, tōng yì yuàn jǐn, bù hǎo wài jiāo, suī cì xǐ mù, bù yù chū, yú shì wén dì shǎng cì tōng jù wàn yǐ shí shù, cì tōng shǔ yán dào tóng shān, dé zì zhù qián.
又曰:邓通为黄头郎,文帝梦上天,不能,有一黄头郎推助之,及顾其衣裳,后穿,寐觉而之渐台,以梦中阴自求推者,见邓通其衣后穿,梦中所见也,召问甚悦,尊异之,通亦愿谨,不好外交,虽赐洗沐,不欲出,於是文帝赏赐通钜万以十数,赐通蜀严道铜山,得自铸钱。
yòu yuē: hán yān, wǔ dì wèi jiāo dōng wáng shí, yǔ shàng xué xiāng ài, jí shàng wèi tài zǐ, yù yì qīn, yān shàn qí shè, cōng huì, shàng jí wèi, yù shì fá hú, ér yān xiān xí bīng, yǐ gù yì zūn guì, shǎng cì nǐ dèng tōng, cháng yǔ shàng gòng wò qǐ.
又曰:韩嫣,武帝为胶东王时,与上学相爱,及上为太子,愈益亲,嫣善骑射,聪惠,上即位,欲事伐胡,而嫣先习兵,以故益尊贵,赏赐拟邓通,常与上共卧起。
yòu yuē: lǐ yán nián gē wèi biàn shēng, shì shí yù zào lè, lìng sī mǎ xiàng rú děng zuò shī, yán nián zhé chéng yì, xián gē suǒ zào shī, wèi zhī shēng qū, yóu shì wèi xié lǜ dū wèi, pèi èr qiān dàn yìn shòu, ér shàng yǔ zhī wò qǐ, qí ài xìng jiāng hán yān tóng.
又曰:李延年歌为变声,是时欲造乐,令司马相如等作诗,延年辄承意,弦歌所造诗,为之声曲,由是为协律都尉,佩二千石印绶,而上与之卧起,其爱幸将韩嫣同。
yòu yuē: jīn rì dī zi shǎng jiàn èr rén, jiē ài xìng, wèi wǔ dì nòng ér, cháng zài páng, zhāo dì shí, rì dī liǎng zi jù shì zhōng, yǔ zhāo dì lüè tóng nián, gòng wò qǐ, shǎng wèi fèng chē dū wèi, jiàn wèi fù mǎ dū wèi.
又曰:金日磾子赏建二人,皆爱幸,为武帝弄儿,常在旁,昭帝时,日磾两子俱侍中,与昭帝略同年,共卧起,赏为奉车都尉,建为驸马都尉。
yòu yuē: zhāng fàng, hóng jiā zhōng, xuān dàng zuò chéng. dì yù zūn wǔ dì gù shì, yǔ jìn chén yóu yàn, fàng yǐ gōng zhǔ zi, rì shù de xìng, qǔ huáng hòu dì píng ēn hóu xǔ jiā nǚ, shàng wèi fàng gōng zhàng, cì jiǎ dì, chōng yǐ shèng yú fú shì, hào wèi tiān zǐ qǔ fù, huáng hòu jià nǚ, liǎng gōng shǐ zhě, guān gài bù jué, shǎng cì yǐ qiān wàn, gù yǔ shàng wò qǐ, chǒng ài shū jué.
又曰:张放,鸿嘉中,宣[当作成。]帝欲遵武帝故事,与近臣游宴,放以公主子,日数得幸,取皇后弟平恩侯许嘉女,上为放供帐,赐甲第,充以乘舆服饰,号为天子取妇,皇后嫁女,两宫使者,冠盖不绝,赏赐以千万,故与上卧起,宠爱殊绝。
yòu yuē: dǒng xián wèi láng, chuán lòu zhèng diàn xià, xián wéi rén měi lì, āi dì wàng jiàn, yuè qí yí mào, shí ér wèn zhī yuē: shì shè rén dǒng xián yé, yīn yǐn shàng yǔ yǔ, bài wèi huáng mén láng, yóu shì shǐ xìng, xián chǒng ài rì shén, wèi fù mǎ dū wèi, shì zhōng, chū zé cān chéng, rù yù zuǒ yòu, xún yuè jiān, shǎng cì lèi jù wàn, cháng yǔ shàng wò qǐ, cháng zhòu qǐn, piān jí shàng yī xiù, shàng yù qǐ, xián wèi jué, bù yù dòng xián, nǎi duàn xiù ér qǐ, qí shòu ēn zhì cǐ.
又曰:董贤为郎,传漏正殿下,贤为人美丽,哀帝望见,悦其仪貌,识而问之曰:是舍人董贤耶,因引上与语,拜为黄门郎,由是始幸,贤宠爱日甚,为驸马都尉,侍中,出则参乘,入御左右,旬月间,赏赐累钜万,常与上卧起,常昼寝,偏藉上衣袖,上欲起,贤未觉,不欲动贤,乃断袖而起,其受恩至此。
wèi zhì yuē: kǒng guà wèi zhì sān zhù zuò guì, xià tóng. xìng biàn yán, xiǎo bó yì tà jū, tài zǔ ài zhī, měi zài zuǒ yòu, chū rù suí cóng, guà chá tài zǔ yì huān lè, yīn yán chuī, wèi zhì zhù zuò cì. qū yǒu suǒ chén, shì duō jiàn cóng, shù dé shǎng cì. yòu duō kuì yí, guà yóu cǐ hóu fú yù shí, tài zǔ jì ài guà, wǔ guān jiāng jí zhū hóu yì jiē qīn zhī.
《魏志》曰:孔挂[魏志三注作桂,下同。]性便妍,晓博弈蹋鞠,太祖爱之,每在左右,出入随从,挂察太祖意欢乐,因言吹,[魏志注作次。]曲有所陈,事多见从,数得赏赐。又多馈遗,挂由此侯服玉食,太祖既爱挂,五官将及诸侯亦皆亲之。
yòu cáo pí cáo zhào chuán yuē: zhào zuǎn àn běn tiáo bú jiàn wèi zhì zhù, zhào zuǎn jiān yí yǒu tuō wén. míng dì chǒng ài zhī, qǐn zhǐ héng tóng, cháng yǔ dì xì, dǔ yī wù, yǒu bù huò, zhé rù yù zhàng, fú zhī jìng chū, qí jiàn qīn chǒng, lèi cǐ bǐ yě.
又曹毗曹肇传曰:肇纂[按本条不见魏志注,肇纂间疑有脱文。]明帝宠爱之,寝止恒同,常与帝戏,睹衣物,有不获,辄入御帐,服之径出,其见亲宠,类此比也。
sú shuō yuē: huán xuán chǒng dīng qī, cháo xián lùn shì, bīn kè jù jí, héng zài bèi hòu zuò, shí bì, biàn huí pán yǔ zhī, qī suī bèi chǒng, ér jǐn yuē bù gǎn wéi fēi, xuán lín sǐ zhī rì, qī nǎi yǐ shēn hàn rèn.
《俗说》曰:桓玄宠丁期,朝贤论事,宾客聚集,恒在背后坐,食毕,便回盘与之,期虽被宠,而谨约不敢为非,玄临死之日,期乃以身捍刃。
shī wèi ruǎn jí shī yuē: xī rì fán huá zi, ān líng yǔ lóng yáng, yāo yāo táo lǐ huá, zhuó zhuó yǒu huī guāng, yuè zé ruò jiǔ chūn, qìng zhé shì qiū shuāng, liú miǎn fā zī mèi, yán xiào tǔ fēn fāng, xié shǒu děng huān ài, sù xī tóng qīn shang.
【诗】魏阮籍诗曰:昔日繁华子,安陵与龙阳,夭夭桃李华,灼灼有辉光,悦泽若九春,罄折似秋霜,流眄发姿媚,言笑吐芬芳,携手等欢爱,宿昔同衾裳。
jìn zhāng hàn zhōu xiǎo shǐ shī yuē: piān piān zhōu shēng, wǎn luán yòu tóng, nián shí yǒu wǔ, rú rì zài dōng, xiāng fū róu zé, sù zhì cān hóng, tuán fǔ yuán jī, hàn dàn fú róng, ěr xíng jì shū, ěr fú yì xiān, qīng chē suí fēng, fēi wù liú yān, zhuǎn cè qǐ mí, gù miǎn biàn yán, hé yán shàn xiào, měi kǒu shàn yán.
晋张翰周小史诗曰:翩翩周生,婉娈幼童,年十有五,如日在东,香肤柔泽,素质参红,团辅圆迹,菡萏芙蓉,尔形既淑,尔服亦鲜,轻车随风,飞雾流烟,转侧绮靡,顾眄便妍,和颜善笑,美口善言。
liáng wú yún yǒng shào nián shī yuē: dǒng shēng wéi qiǎo xiào, zǐ dōu xìn měi mù, bǎi wàn shì yī yán, qiān jīn mǎi xiāng zhú, bù dào cēn cī cài, shuí lùn yǎo tiǎo shū, yuán jūn pěng xiù bèi, lái jiù yuè rén sù.
梁吴筠咏少年诗曰:董生唯巧笑,子都信美目,百万市一言,千金买相逐,不道参差菜,谁论窈窕淑,原君捧绣被,来就越人宿。
liáng liú zūn fán huá shī yuē: kě lián zhōu xiǎo tóng, wēi xiào zhāi lán cóng, xiān fū shèng fěn bái, yuè màn liǎn ruò táo hóng, xié dàn diāo líng xià, chuí gōu lián yè dōng, wàn dòng piāo xiāng shè, yī qīng rèn hǎo fēng, xìng chéng fú zhěn xuǎn, dé fèng huà táng zhōng, běn zhī shāng qīng bó, hán cí xiū zì tōng, jiǎn xiù ēn suī zhòng, cán táo ài bù zhōng, é méi jù shuí jí, xīn jī jìn rù gōng.
梁刘遵繁华诗曰:可怜周小童,微笑摘兰藂,鲜肤胜粉白,〈月曼〉脸若桃红,挟弹雕陵下,垂钩莲叶东,腕动飘香麝,衣轻任好风,幸承拂枕选,得奉画堂中,本知伤轻薄,含辞羞自通,翦袖恩虽重,残桃爱不终,蛾眉讵谁嫉,新姬近入宫。
lùn liáng shěn yuē sòng shū ēn xìng chuán xù lùn yuē: fū rén jūn nán miàn, jiǔ zhòng ào jué, péi fèng zhāo xī, yì gé qīng shì, jiē tà zhī rèn, yí yǒu sī cún, jì ér ēn yǐ xiá shēng, xìn yóu ēn dé, wú kě dàn zhī zī, yǒu yì qīn zhī sè, xiào jiàn tài shǐ, zhǔ wēi dú yùn, kōng zhì bǎi sī, quán bù wài jiǎ, ér xíng zhèng jiū zá, lǐ nán biàn tōng, ěr mù suǒ jì, shì guī jìn xí, shǎng fá zhī yào, shì wèi guó quán, chū nèi wáng mìng, yóu qí zhǎng wò, yú shì fāng tú jié guǐ, fú còu tóng bēn, rén zhǔ wèi qí shēn bēi wèi báo, yǐ wéi quán bù dé zhòng, céng bú jiàn shǔ píng shè guì, hú jiè hǔ wēi, wài wú bī zhǔ zhī xián, nèi yǒu zhuān yòng zhī gōng, shì qīng tiān xià, wèi zhī huò wù, xié péng shù dǎng, zhèng yǐ huì chéng, fū zhì chuàng wěi, gòu yú chuáng zǐ, fú miǎn chéng xuān, chū hū yán xiào zhī xià, xī jīng xǔ shǐ, gài bù zú yún, jìn cháo wáng shí, sòng shū jiǔ shí sì ēn xìng chuán zuò yǔ. wèi huò néng jí, tài zōng wǎn yùn, lǚ jīng shèng shuāi, quán xìng zhī tú, shè dàn zōng qī, yù shǐ yòu zhǔ gū lì, yǒng qiè guó quán, gòu zào yì tóng, xìng shù huò xì, dì dì zōng wáng, xiāng jì tú jiǎo, mín wàng sòng dé, suī fēi yī tú, bǎo zuò sù qīng, shí yóu yú cǐ, wū hū āi zāi.
【论】梁沈约宋书恩幸传序论曰:夫人君南面,九重奥绝,陪奉朝夕,义隔卿士,阶闼之任,宜有司存,既而恩以狎生,信由恩得,无可惮之姿,有易亲之色,孝建泰始,主威独运,空置百司,权不外假,而刑政纠杂,理难遍通,耳目所寄,事归近习,赏罚之要,是谓国权,出内王命,由其掌握,於是方涂结轨,辐辏同奔,人主谓其身卑位薄,以为权不得重,曾不见鼠凭社贵,狐藉虎威,外无逼主之嫌,内有专用之功,势倾天下,未之或悟,挟朋树党,政以贿成,鈇质创痏,构於床笫,服冕乘轩,出乎言笑之下,西京许史,盖不足云,晋朝王石,[宋书九十四恩倖传作庾。]未或能及,太宗晚运,屡经盛衰,权倖之徒,慴惮宗戚,欲使幼主孤立,永窃国权,构造异同,兴树祸隙,帝弟宗王,相继屠剿,民忘宋德,虽非一涂,宝祚夙倾,实由於此,呜呼哀哉。
yóu xiá
◇游侠
liè zǐ yuē: yú shì zhě, liáng zhī fù mín yě, jiā jì chōng shèng, qián jīn wú liàng, cái huò wú zī, dēng gāo lóu, lín dà lù, shè lè chén jiǔ, jī bó lóu shàng, xiá kè xiāng suí ér xíng, lóu shàng bó zhě dà xiào, yuān fēi, shì zhuì qí fǔ shǔ ér zhōng zhī, xiá kè yuē: yú shì fú lè zhī rì jiǔ yǐ, cháng yǒu qīng yì rén zhī zhì, nǎi rǔ wǒ yǐ fǔ shǔ, lǜ tú shǔ ér miè qí jiā.
《列子》曰:虞氏者,梁之富民也,家既充盛,钱金无量,财货无赀,登高楼,临大路,设乐陈酒,击博楼上,侠客相随而行,楼上博者大笑,鸢飞,適坠其腐鼠而中之,侠客曰:虞氏福乐之日久矣,常有轻易人之志,乃辱我以腐鼠,率徒属而灭其家。
shǐ jì yuē: níng chéng dǐ zuì dé tuō, nǎi zhà yuán é xǔ, jù féng xiào běn gǎi. kè chuán, chū guān guī jiā, chēng yuē: shì bù zhì èr qiān dàn, jiǎ bù zhì qiān wàn, ān kě bǐ rén hū, nǎi shì dài, mǎi bēi tián qiān yú qǐng, yì shǐ shù qiān jiā, shù nián, chǎn zhì qiān jīn, wèi rèn xiá, qí yì mín zhòng yú jùn shǒu.
《史记》曰:甯成抵罪得脱,乃诈[原讹许,据冯校本改。]刻传,出关归家,称曰:仕不至二千石,贾不至千万,安可比人乎,乃贳贷,买陂田千馀顷,役使数千家,数年,产至千金,为任侠,其役民重於郡守。
huái nán zǐ yuē: běi chǔ yǒu rèn xiá zhě, qí zǐ sūn shù zhǐ zhī, bù tīng, xiàn yǒu zéi, dà sōu qí lú, shì guǒ fā jué, yè jīng ér zǒu, zhuī jí zhī, qí suǒ shī dé zhě, jiē wèi zhī zhàn, dé miǎn, fǎn wèi qí zǐ yuē: rǔ shù zhǐ wú xiá, jīn yǒu nán, jiē lài ér shēn miǎn, rǔ jiàn bù kě yòng yě.
《淮南子》曰:北楚有任侠者,其子孙数止之,不听,县有贼,大搜其庐,事果发觉,夜惊而走,追及之,其所施德者,皆为之战,得免,反谓其子曰:汝数止吾侠,今有难,皆赖而身免,汝谏不可用也。
zhàn guó cè yuē: hán zhǔ yán suì shì yú jūn, èr rén xiāng hài, yán suì zhèng yì zhí zhǐ, jǔ hán zhǔ zhī guò, bá jiàn qū zhī, yán suì jù zhū, wáng qù, qiú rén kě yǐ bào hán zhǔ zhě, zhì qí, yīn jiāo niè zhèng, yǐ yì hòu zhī, zhèng mǔ sǐ, jì zàng chú fú yuē: jiē hū, zhèng nǎi shì jǐng zhī rén, gǔ dāo zhī shǔ, ér yán zhòng zi bù yuǎn qiān lǐ, wǎng chē qí ér jiāo chén, jǔ jīn wèi qīn shòu, shì shēn zhì zhèng yě, zhì pú yáng, jiàn yán zhòng zǐ yuē: qián suǒ yǐ bù xǔ zi zhě, tú yǐ qīn zài, jīn qīn yǐ wáng, zhòng zi suǒ yù bào zhě wèi shuí, yán zhòng zi jù gào yuē: chén zhī chóu hán zhǔ, zhèng suì dú xíng, zhàng jiàn zhì hán, zhí rù cì zhǔ, zhǔ zǒu ér bào āi hóu, zhèng cì zhī, jiān zhōng āi hóu, zuǒ yòu dà luàn.
《战国策》曰:韩劚严遂事於君,二人相害,严遂正议直指,举韩劚之过,拔剑趋之,严遂惧诛,亡去,求人可以报韩劚者,至齐,阴交聂政,以意厚之,政母死,既葬除服曰:嗟乎,政乃市井之人,鼓刀之属,而严仲子不远千里,枉车骑而交臣,举金为亲寿,是深知政也,至濮阳,见严仲子曰:前所以不许子者,徒以亲在,今亲已亡,仲子所欲报者为谁,严仲子具告曰:臣之仇韩劚,政遂独行,仗剑至韩,直入刺劚,劚走而抱哀侯,政刺之,兼中哀侯,左右大乱。
hàn shū yuē: zhàn guó hé zòng lián héng, lì zhèng zhēng jiàng, yáo shì liè guó gōng zǐ, wèi yǒu xìn líng, zhào yǒu píng yuán, qí yǒu mèng cháng, chǔ yǒu chūn shēn, jiē jí wáng gōng zhī shì, jìng wèi yóu xiá, jī míng gǒu fèi, wú bù bīn lǐ, ér tán zhě yǐ sì háo ér chēng shǒu.
《汉书》曰:战国合纵连衡,力政争彊,繇是列国公子,魏有信陵,赵有平原,齐有孟尝,楚有春申,皆藉王公之势,竞为游侠,鸡鸣狗吠,无不宾礼,而谈者以四豪而称首。
yòu yuē: jì bù wèi rèn xiá, yǒu míng, xiàng jí shǐ jiāng bīng, shù jiǒng hàn wáng, xiàng jí miè, gāo zǔ gòu qiú bù qiān jīn, gǎn nì zuì sān zú, bù nì pú yáng zhōu shì, nǎi kūn qián bù yī hè, zhì guǎng liǔ chē zhōng, bìng yǔ qí jiā tóng shù shí rén, zhī lǔ zhū jiā suǒ mài zhī, zhū jiā xīn zhī qí jì bù yě, mǎi zhì tián shè, nǎi zhī luò yáng, jiàn rǔ yīn hóu téng gōng shuō yuē: jì bù hé zuì, chén gè wèi qí zhǔ yòng zhí ěr, xiàng shì chén qǐ kě jǐn zhū yě, jīn shàng shǐ dé tiān xià, ér yǐ sī yuàn qiú yī rén, hé shì bù guǎng yě, qiě yǐ jì bù zhī xián, hàn qiú zhī jí, rú cǐ, cǐ bù běi zǒu hú, nán zǒu yuè ěr, dà jì zhuàng shì yǐ zī dí guó, cǐ wǔ zǐ xū suǒ yǐ biān jīng wáng zhī mù yě, jūn hé bù cóng róng wèi shàng yán zhī, téng gōng xīn zhī zhū jiā dà xiá, yì bù nì qí suǒ, nǎi xǔ nuò, shì jiān, guǒ yán rú zhū jiā zhǐ, shàng nǎi shè bù.
又曰:季布为任侠,有名,项籍使将兵,数窘汉王,项籍灭,高祖购求布千金,敢匿罪三族,布匿濮阳周氏,乃髡钳布衣褐,置广柳车中,并与其家僮数十人,之鲁朱家所卖之,朱家心知其季布也,买置田舍,乃之洛阳,见汝阴侯滕公说曰:季布何罪,臣各为其主用职耳,项氏臣岂可尽诛也,今上始得天下,而以私怨求一人,何示不广也,且以季布之贤,汉求之急,如此,此不北走胡,南走越耳,大忌壮士以资敌国,此伍子胥所以鞭荆王之墓也,君何不从容为上言之,滕公心知朱家大侠,意布匿其所,乃许诺,侍间,果言如朱家指,上乃赦布。
yòu yuē: jì bù dì jì xīn, qì gài guān zhōng yù rén jǐn gōng, wèi rèn xiá, fāng shù qiān lǐ, shì zhēng wèi sǐ, cháng shā rén wáng wú, cóng yuán sī nì, zhǎng shì yuán sī, dì chù guàn fū jí fú zhī shǔ, shào nián duō dài zhī, jí qí míng yǐ xíng, dàng shì shí, jì bù yǐ xìn wén guān zhōng.
又曰:季布弟季心,气盖关中遇人谨恭,为任侠,方数千里,士争为死,尝杀人亡吴,从爰丝匿,长事爰丝,弟畜灌夫籍福之属,少年多待之,籍其名以行,当是时,季布以信闻关中。
yòu, zhèng dāng shí wéi rèn xiá zì xǐ, xiào jǐng shí, wèi tài zǐ shè rén, měi wǔ rì xǐ mù, cháng zhì yì mǎ cháng ān zhū jiāo, qǐng xiè bīn kè, yè yǐ jì rì, zhì míng dàn, cháng kǒng bù biàn, qí zhī yǒu jiē tiān xià yǒu míng zhī shì yě.
又,郑当时为任侠自喜,孝景时,为太子舍人,每五日洗沐,常置驿马长安诸郊,请谢宾客,夜以继日,至明旦,常恐不遍,其知友皆天下有名之士也。
yòu yuē: chéng xiàng gōng sūn hè zi jìng shēng, yǐ huáng hòu zǐ zi jiāo shē, shàn yòng běi jūn qián qiān jiǔ bǎi wàn, fā jué xià yù, shì shí zhào bǔ yáng líng zhū ān shì, bù néng dé, shàng qiú zhī jí, hè zì qǐng zhú bǔ ān shì, yǐ shú jìng shēng zuì, shàng xǔ zhī, hòu guǒ huò ān shì, ān shì zhě, jīng shī dà xiá yě, wén hè yù yǐ shú zi, xiào yuē: chéng xiàng huò jí zōng yǐ, nán shān zhī zhú, bù zú shòu wǒ cí, xié gǔ zhī mù, bù zú wèi wǒ xiè, ān shì cóng yù zhōng gào jìng shēng yǔ yáng shí gōng zhǔ sī tōng, jí shǐ wū jì cí, dāng dào mái ǒu rén, zhù zǔ yǒu è yán, xià yǒu sī àn yàn, hè fù zǐ sǐ yù zhōng.
又曰:丞相公孙贺子敬声,以皇后姊子骄奢,擅用北军钱千九百万,发觉下狱,是时诏捕阳陵朱安世,不能得,上求之急,贺自请逐捕安世,以赎敬声罪,上许之,后果获安世,安世者,京师大侠也,闻贺欲以赎子,笑曰:丞相祸及宗矣,南山之竹,不足受我辞,斜谷之木,不足为我械,安世从狱中告敬声与阳石公主私通,及使巫祭祠,当道埋偶人,祝诅有恶言,下有司案验,贺父子死狱中。
yòu yuē: guàn fū, wéi rén gāng zhí shǐ jiǔ, bù hǎo miàn yú quán guì, shì zài jǐ yòu zhě, bì líng zhī, zài zuǒ zhě, yù pín jiàn, yóu yì lǐ jìng, chóu rén guǎng zhòng, jiàn chǒng xià bèi, shì yǐ cǐ duō guī zhī.
又曰:灌夫,为人刚直使酒,不好面谀权贵,势在己右者,必陵之,在左者,愈贫贱,尤益礼敬,稠人广众,荐宠下辈,士以此多归之。
yòu yuē: jù mèng, yǐ xiá xiǎn, wú chǔ fǎn shí, tiáo hóu wèi tài wèi, chéng chuán dōng, jiāng zhì hé nán, dé jù mèng, xǐ yuē: wú chǔ jǔ dà shì, ér bù qiú jù mèng, wú zhī qí wú néng wéi yǐ, tiān xià sāo dòng, dà jiàng dé zhī, ruò yī dí guó, jù mèng xíng dà lèi zhū jiā, jí mèng mǔ sǐ, zì yuǎn fāng sòng sàng, gài qiān shèng, jí mèng sǐ, jiā wú shí jīn zhī cái.
又曰:剧孟,以侠显,吴楚反时,条侯为太尉,乘传东,将至河南,得剧孟,喜曰:吴楚举大事,而不求剧孟,吾知其无能为已,天下骚动,大将得之,若一敌国,剧孟行大类朱家,及孟母死,自远方送丧,盖千乘,及孟死,家无十金之财。
yòu yuē: guō jiě, hé nèi zhǐ rén, rèn tài píng yù lǎn sì bǎi qī shí sān rèn shàng yǒu jiě fù yǐ sān zì, cǐ tuō. xiá, xiào wén shí zhū sǐ, jiě wéi rén jìng hàn, bù yǐn jiǔ, suǒ shā shén zhòng, yǐ qū jiè yǒu bào chóu, zì xǐ wèi xiá, jiě zǐ zi jiàn shā, jiě shǐ rén wēi zhī zéi chù, zéi jiǒng zì guī, jù yǐ shí gào, jiě yuē: gōng shā zhī dāng, wú ér bù zhí, suì fàng qí zéi, zhū gōng wén zhī, jiē duō jiě zhī yì, yì fù yān, jiě chū rù, rén jiē bì, yǒu yī rén dú jī jù shì zhī, jiě wèn qí xìng míng, kè yù shā zhī, jiě yuē: jū yì wū bú jiàn jìng, shì wú dé bù xiū yě, bǐ hé zuì.
又曰:郭解,河内轵人,任[《太平御览》四百七十三任上有解父以三字,此脱。]侠,孝文时诛死,解为人静悍,不饮酒,所杀甚众,以躯借友报仇,自喜为侠,解姊子见杀,解使人微知贼处,贼窘自归,具以实告,解曰:公杀之当,吾儿不直,遂放其贼,诸公闻之,皆多解之义,益附焉,解出入,人皆避,有一人独箕踞视之,解问其姓名,客欲杀之,解曰:居邑屋不见敬,是吾德不脩也,彼何罪。
yòu yuē: wàn zhāng yǔ zhōng shū lìng shí xiǎn xiāng shàn, xiǎn zuò zhuān quán shàn shì, miǎn guān gù hàn shū jiǔ shí èr yóu xiá chuán gù shàng yǒu xǐ guī èr zì, cǐ tuō. jùn, liú qí chuáng xí qì wù, zhí shù bǎi wàn, yù yǐ yǔ zhāng, zhāng bù shòu, bīn kè huò wèn qí gù, zhāng tàn yuē: zhāng yǐ bù yī jiàn āi yú shí jūn, shí jūn jiā pò, bù néng yǒu yǐ ān yě, shòu qí cái wù, cǐ wèi shí shì zhī huò, wàn shì fǎn fú yé, zhū gōng yǐ shì chēng zhī.
又曰:万章与中书令石显相善,显坐专权擅势,免官故[汉书九十二游侠传故上有徙归二字,此脱。]郡,留其床席器物,直数百万,欲以与章,章不受,宾客或问其故,章叹曰:章以布衣见哀於石君,石君家破,不能有以安也,受其财物,此为石氏之祸,万氏反福耶,诸公以是称之。
yòu yuē: lóu hù, zì jūn qīng, shì shí wáng shì fāng shèng, bīn kè yíng mén, wǔ hóu xiōng dì, zhēng míng qí kè, gè yǒu suǒ hòu, wéi hù jǐn rù qí mén, xián dé qí huān xīn, jié shì dài fū, wú suǒ bù qīng, qí jiāo zhǎng zhě, yóu jiàn qīn jìng, zhòng yǐ shì fú zhī, yǔ gǔ yǒng jù wèi wǔ hóu shàng kè, cháng ān hào yuē: gǔ zi yún zhī bǐ zhá, lóu jūn qīng zhī chún shé, mǔ sǐ, sòng zàng zhě zhì chē èr sān qiān liǎng, lǘ lǐ gē zhī yuē: wǔ hóu zhì sāng lóu jūn qīng, shí chéng dū hóu shāng wèi dà sī mǎ wèi jiāng jūn, yù hòu hù, qí zhǔ bù jiàn yuē: jiāng jūn zhì zūn, bù yí rù lǘ xiàng, shāng bù tīng, suì wǎng zhì hù jiā, jiǔ zhù yí shí.
又曰:娄护,字君卿,是时王氏方盛,宾客盈门,五侯兄弟,争名其客,各有所厚,唯护尽入其门,咸得其懽心,结士大夫,无所不倾,其交长者,尤见亲敬,众以是服之,与谷永俱为五侯上客,长安号曰:谷子云之笔札,娄君卿之唇舌,母死,送葬者致车二三千两,闾里歌之曰:五侯治丧娄君卿,时成都侯商为大司马卫将军,欲候护,其主簿谏曰:将军至尊,不宜入闾巷,商不听,遂往至护家,久住移时。
wèi zhì yuē: yáng ā ruò, hòu míng fēng, zì bó yáng, shǎo yóu xiá, cháng yǐ bào chóu jiě yuàn wèi shì, gù shí rén wéi zhī hào yuē: dōng shì xiāng zhuó yáng ā ruò, xī shì xiāng zhuó yáng ā ruò.
《魏志》曰:杨阿若,后名丰,字伯阳,少游侠,常以报仇解怨为事,故时人为之号曰:东市相斫杨阿若,西市相斫杨阿若。
shī jìn zhāng huà xiá qū yuē: xiá kè lè xiǎn yōu, zhù shì qióng shān yīn, qī chí xióng pí xué, róng yǔ hǔ bào lín, xióng ér rèn qì hòu, shēng gài shào nián chǎng, xié yǒu xíng bào yuàn, shā rén zǎng shì bàng, wú dāo míng shǒu zhōng, lì jiàn yán qiū shuāng, téng qǐ rú diàn jī, huí xuán rú liú guāng, shēng cóng mìng zi yóu, sǐ wén xiá gǔ xiāng, méi shēn xīn bù chéng, yǒng qì rú sì fāng.
【诗】晋张华侠曲曰:侠客乐险幽,筑室穷山阴,栖迟熊罴穴,容与虎豹林,雄儿任气候,声盖少年场,偕友行报怨,杀人駔市傍,吴刀鸣手中,利剑严秋霜,腾起如电激,回旋如流光,生从命子游,死闻侠骨香,没身心不惩,勇气如四方。
yòu yóu xiá piān yuē: piān piān sì gōng zǐ, zhuó shì chēng xián míng, shí kè sān qiān yú, mén xià chēng háo yīng, yóu shuì zhāo xī zhì, biàn shì zì zòng héng, mèng cháng dōng chū guān, jì shēn yóu jī míng, xìn líng xī fǎn wèi, qín rén kāi jì jiàng, zhào shèng nán méng chǔ, nǎi yǔ máo suì xíng, huáng xiē běi shì qín, tài zǐ hái rù jīng.
又游侠篇曰:翩翩四公子,浊世称贤明,食客三千馀,门下称豪英,游说朝夕至,辩士自纵横,孟尝东出关,济身由鸡鸣,信陵西反魏,秦人开济彊,赵胜南盟楚,乃与毛遂行,黄歇北適秦,太子还入荆。
sòng wáng sēng dá yī gǔ shī yuē: shào nián hǎo chí xiá, lǚ huàn yóu guān yuán, jì jiàn jīng gǔ jī, liáo píng xīng wáng yán, xiǎn guǐ mò shū zhé, yōu tú qǐ yì hún.
宋王僧达依古诗曰:少年好驰侠,旅宦游关源,既践经古迹,聊平兴亡言,显轨莫殊辙,幽涂岂异魂。
sòng bào zhāo nǐ gǔ shī yuē: yōu bìng zhòng qí shè, shào nián hǎo chí zhú, zhān dài pèi shuāng jiān, xiàng hú chā diāo fú, shòu féi chūn cǎo duǎn, fēi kòng yuè píng lù, cháo yóu yàn mén shàng, mù hái lóu fán sù, shí liáng yǒu yú jìn, jīng què wú quán mù.
宋鲍昭拟古诗曰:幽并重骑射,少年好驰逐,毡带佩双鞬,象弧插雕服,兽肥春草短,飞鞚越平陆,朝游雁门上,暮还楼烦宿,石梁有馀劲,惊雀无全目。
yòu nǐ gǔ shī yuē: rì yàn bà cháo guī, yú mǎ sāi qú lù, zōng dǎng shēng guāng huá, bīn pū yuǎn qīng mù, fù guì rén suǒ yù, dào dé yì hé jù.
又拟古诗曰:日晏罢朝归,舆马塞衢路,宗党生光华,宾仆远倾慕,富贵人所欲,道德亦何惧。
liáng yuán dì liú shēng shī yuē: rèn xiá yǒu liú shēng, rán nuò zhòng xī jīng, fú fēng hǎo jīng zuò, cháng ān héng jiè míng, liú huā liáo yè yǐn, zhú yè jiě cháo xǐng, jié jiāo lǐ dū wèi, áo yóu jiā lì chéng.
梁元帝刘生诗曰:任侠有刘生,然诺重西京,扶风好惊坐,长安恒借名,榴花聊夜饮,竹叶解朝醒,结交李都尉,遨游佳丽城。
liáng wú yún shī yuē: jié kè shào nián guī, piān piān jùn mǎ féi, bào ēn shā rén jìng, xián jūn cì jǐn yī, wò lán dēng jiàn lǐ, tuō yù rù hán huī, gù kàn cǎo xuán zhě, gōng míng zhōng zì wēi.
梁吴筠诗曰:结客少年归,翩翩骏马肥,报恩杀人竟,贤君赐锦衣,握兰登建礼,拖玉入含晖,顾看草玄者,功名终自微。
yòu gǔ yì shī yuē: xī dōu shèng guān gài, jiǔ kuí chén wù sāi, zhōng yǒu è shào nián, jì néng zhuān zì dé, yù biān lián huā niǔ, yuán zuò xì, jù féng xiào běn gǎi. jīn jù liú xīng lēi, liáo wèi lù bàng rén, xiě kòng zhǎng qiū běi.
又古意诗曰:西都盛冠盖,九逵尘雾塞,中有恶少年,伎能专自得,玉鞭莲花纽,[原作细,据冯校本改。]金苣流星勒,聊为路傍人,写鞚长楸北。
liáng wáng sēng rú shī yuē: qīng sī kòng yàn mǎ, zǐ ài shì wú dāo, cháo fēng chuī jǐn dài, luò rì yìng zhū páo, lù lí guān yòu kè, zhào yào chū xī háo, suī fēi xué guǐ yù, zhōng shì rèn féng zāo, rén shēng huì yǒu sǐ, dé chù rú hóng máo, níng néng ǒu jī wù, jì jì yǐn péng hāo.
梁王僧孺诗曰:青丝控燕马,紫艾饰吴刀,朝风吹锦带,落日映珠袍,陆离关右客,照曜出西豪,虽非学诡遇,终是任逢遭,人生会有死,得处如鸿毛,宁能偶鸡鹜,寂寂隐蓬蒿。
liáng hé xùn nǐ qīng bó piān yuē: chéng dōng měi shào nián, zhòng shēn qīng wàn yì, tà dàn suí zhū wán, bái mǎ huáng jīn shì, cháng ān jiǔ kuí shàng, qīng huái yīn dào zhí, gǔ jī chén yǐ xuān, jiān mó àn bù xī, zǒu gǒu tōng xī wàng, qiān niú gèn nán zhí, xiāng qī bǎi xì bàng, qù lái sān shì cè, xiàng chuáng dá xiù bèi, yù pán chuán qǐ shí.
梁何逊拟轻薄篇曰:城东美少年,重身轻万亿,拓弹随珠丸,白马黄金饰,长安九逵上,青槐阴道植,毂击晨已喧,肩摩暗不息,走狗通西望,牵牛亘南直,相期百戏傍,去来三市侧,象床沓绣被,玉盘传绮食。
zhōu wáng bāo yóu xiá piān yuē: jīng luò chū míng ōu, háo xiá jìng jiāo yóu, hé nán cháo sì xìng, guān xī yè wǔ hóu, dòu jī héng dà dào, zǒu mǎ chū zhǎng qiū, sāng yīn xǐ jiāng xī, huái lù zhuǎn yān liú.
周王襃游侠篇曰:京洛出名讴,豪侠竞交游,河南朝四姓,关西谒五侯,斗鸡横大道,走马出长楸,桑阴徙将夕,槐路转淹留。
zhōu yǔ xìn shī yuē: xiá kè zhòng lián biāo, jīn ān bèi guì tiáo, xì chén zhàng lù qǐ, jīng huā luàn yǎn piāo, jiǔ xūn rén bàn zuì, hàn shī mǎ quán jiāo, guī ān wèi rì wǎn, zhēng lù shàng hé qiáo.
周庾信诗曰:侠客重连镳,金鞍被桂条,细尘障路起,惊花乱眼飘,酒醺人半醉,汗湿马全骄,归鞍畏日晚,争路上河桥。
chén shěn fǔ cháng ān shào nián shī yuē: cháng ān hǎo shào nián, cōng mǎ tiě lián qián, chén wáng zhuāng nǎo lēi, jìn hòu zhù jīn biān, bù yáo rú fēi yàn, bǎo jiàn shì shū lián, qù lái xīn shì cè, áo yóu dà dào biān.
陈沈蜅长安少年诗曰:长安好少年,骢马铁连钱,陈王装脑勒,晋后铸金鞭,步摇如飞燕,宝剑似舒莲,去来新市侧,遨游大道边。
chén yīn kēng xī yóu xián yáng zhōng shī yuē: shàng lín chūn sè mǎn, xián yáng yóu xiá duō, chéng dòu yí lián hàn, qiáo xīng xiàng kuà hé, yǐng lǐ kàn fēi gǔ, chén qián tīng yuǎn kē, huán jiā hé yì wǎn, wú chǔ bù jīng guò.
陈阴铿西游咸阳中诗曰:上林春色满,咸阳游侠多,城斗疑连汉,桥星像跨河,影里看飞毂,尘前听远珂,还家何意晚,无处不经过。
chén yáng jìn xiá kè kòng jué yǐng shī yuē: qīng mén xiǎo yuàn wù huá xīn, huā kāi niǎo nòng huì fāng chūn, xiān zhǎng céng tái fú lì rì, zhǎng qiū guǎng lù qǐ hóng chén, yuán zhōng zhuī xún táo lǐ jìng, mò shàng féng yíng yóu xiá rén, yóu xiá yīng míng chí shàng guó, rén mǎ yì qì jù xiāng de, bái yù lù lú qiū shuǐ jiàn, qīng sī wǎn zhuǎn huáng jīn lēi, fù yǒu yú mù bìng lóng wén, niè yǐng zhuī fēng běn jué qún, yǐng rù wú mén yí yè liàn, xíng lái xī běi shì fú yún, jì yǔ yōu bìng chí shè kè, wèi kěn tuī míng chí jiè jūn.
陈杨缙侠客控绝影诗曰:青门小苑物华新,花开鸟弄会芳春,仙掌层台浮丽日,长楸广路起红尘,园中追寻桃李径,陌上逢迎游侠人,游侠英名驰上国,人马意气俱相得,白玉鹿卢秋水剑,青丝宛转黄金勒,复有鱼目并龙文,蹑影追风本绝群,影入吴门疑曳练,形来西北似浮云,寄语幽并驰射客,未肯推名持借君。
bào ēn
◇报恩
máo shī yuē: tóu wǒ yǐ mù guā, bào zhī yǐ qióng jū, fěi bào yě, yǒng yǐ wéi hǎo yě.
《毛诗》曰:投我以木瓜,报之以琼琚,匪报也,永以为好也。
yòu yuē: wú yán bù zhòu, wú dé bù bào.
又曰:无言不詶,无德不报。
zuǒ zhuàn yuē: jìn wèi kē bài qín shī yú fǔ shì, huò dù huí, qín zhī lì rén yě, chū wèi wǔ zi yǒu bì qiè, wú zi, wǔ zi jí, mìng kē yuē: bì jià shì qiè, jí bìng, yuē: bì yǐ wéi xùn, jí zú, kē jià zhī, yuē: jí bìng zé luàn, cóng qí zhì yě, jí fǔ shì zhī yì, kē jiàn lǎo rén jié cǎo yǐ kàng dù huí, zhì ér diān, gù huò zhī, yè mèng lǎo rén yuē: suǒ jià fù rén zhī fù yě, ěr yòng xiān rén zhī zhì mìng, yǔ shì yǐ bào.
《左传》曰:晋魏颗败秦师于辅氏,获杜回,秦之力人也,初魏武子有嬖妾,无子,武子疾,命颗曰:必嫁是妾,疾病,曰:必以为殉,及卒,颗嫁之,曰:疾病则乱,从其治也,及辅氏之役,颗见老人结草以亢杜回,踬而颠,故获之,夜梦老人曰:所嫁妇人之父也,尔用先人之治命,予是以报。
yàn zǐ yuē: yàn zǐ yǐ sù jīn yí běi guō sāo, sāo cí jīn shòu sù, yǒu wén, yàn zǐ chūn qīu wǔ, tài píng yù lǎn sì bǎi qī shí jiǔ zuò jiān. yàn zǐ jiàn yí yú jǐng gōng, chū bēn, běi guō zǐ yuē: yǎng jí qīn zhě, shēn gèng qí nán, suì zào gōng tíng yuē: yàn zǐ tiān xià zhī xián, qù qí, qí guó bì qīn, bù ruò xiān sǐ, nǎi zì shā, gōng zì zhuī yàn zǐ, jí jiāo ér fǎn zhī.
《晏子》曰:晏子以粟金遗北郭骚,骚辞金受粟,有闻,[晏子春秋五,太平御览四百七十九作间。]晏子见疑於景公,出奔,北《郭子》曰:养及亲者,身更其难,遂造公廷曰:晏子天下之贤,去齐,齐国必侵,不若先死,乃自杀,公自追晏子,及郊而反之。
lǚ shì chūn qiū yuē: qín mù gōng shī yòu fú mǎ, gōng zì wǎng qiú yān, jiàn yě rén fāng shí zhī yú qí shān zhī yáng, mù gōng xiào yuē: shí jùn mǎ ròu, bù yǐn jiǔ, yǔ kǒng shāng rǔ yě, suì biàn yǐn ér qù, jí yī nián, wèi hán yuán zhī zhàn, jìn rén yǐ huán mù gōng zhī chē, jìn liáng yóu mí yǐ kòu mù gōng zuǒ cān, cháng shí mǎ ròu sān bǎi yú rén, jí dǒu chē xià, suì dà kè jìn, fǎn huò jìn huì gōng yǐ guī.
《吕氏春秋》曰:秦穆公失右服马,公自往求焉,见野人方食之於歧山之阳,穆公笑曰:食骏马肉,不饮酒,予恐伤汝也,遂遍饮而去,及一年,为韩原之战,晋人已环穆公之车,晋梁由靡已扣穆公左骖,尝食马肉三百馀人,疾斗车下,遂大剋晋,反获晋惠公以归。
yòu yuē: jiǎn zi yǒu liǎng bái mǎ yíng, shén ài zhī, yáng chéng xū qú chù, yáng chéng xìng, xū qú míng, chù yóu bìng yě. guǎng mén zhī guān yè kuǎn mén ér yè yuē: zhǔ jūn zhī chén xū qú yǒu jí, yī jiào zhī yuē: dé bái mǎ yíng zhī gān zé zhǐ, bù dé zé sǐ, qǐng rù tōng, dǒng ān yú yuán é kuī, jù féng xiào běn gǎi. yù yú cè, jiǎn zi shā bái mǎ yíng qǔ qí gān yǐ yǔ yáng chéng xū qú, wú hé, zhào xīng bīng ér gōng dí, guǎng mén zhī guān qī bǎi rén jiē xiān dēng.
又曰:简子有两白〈马嬴〉,甚爱之,阳城胥渠处,[阳城姓,胥渠名,处犹病也。]广门之官夜款门而谒曰:主君之臣胥渠有疾,医教之曰:得白〈马嬴〉之肝则止,不得则死,请入通,董安于[原讹亏,据冯校本改。]御於侧,简子杀白〈马嬴〉取其肝以予阳城胥渠,无何,赵兴兵而攻翟,广门之官七百人皆先登。
zhàn guó cè yuē: zhōng shān jūn xiǎng dōu dài fū, sī mǎ zǐ qī zài yān, yáng gēng bù biàn, zǐ qī nù ér zǒu yú chǔ, yǐ fá zhōng shān jūn, zhōng shān jūn wáng zǒu, yǒu rén qiè gē suí qí hòu zhě, gù wèi èr rén, zi xī wèi, duì yuē: chén fù cháng è qiě sǐ, jūn xià hú cān bù chén fù, chén fù qiě sǐ yuē: zhōng shān yǒu shì, rǔ bì sǐ zhī, gù lái sǐ jūn yě, zhōng shān jūn kǎi rán yuē: wú yǐ yī bēi yáng gēng wáng guó, yǐ yī hú cān dé èr rén.
《战国策》曰:中山君飨都大夫,司马子期在焉,羊羹不遍,子期怒而走於楚,以伐中山君,中山君亡走,有人挈戈随其后者,顾谓二人,子奚为,对曰:臣父尝饿且死,君下壶餐餔臣父,臣父且死曰:中山有事,汝必死之,故来死君也,中山君慨然曰:吾以一杯羊羹亡国,以一壶餐得二人。
shǐ jì yuē: yuán àng wèi wú xiāng, shí yǒu cóng lì, cháng dào yuán àng shì ér, àng zhī zhī bù xiè, yù zhī rú chū, rén yǒu gào cóng lì, yán jūn zhī ěr yǔ shì zhě tōng, nǎi wáng guī, àng qū zì zhuī, suì yǐ shì zhě cì zhī, fù wèi cóng lì, jí yuán àng shǐ wú jiàn shǒu, cóng lì shì wèi xiào sī mǎ, shǒu àng, yè yǐn yuán àng qǐ yuē: jūn kě yǐ qù yǐ, wú wáng qī dàn rì zhǎn jūn, àng xiè zhī ér qù.
《史记》曰:爰盎为吴相,时有从吏,尝盗爰盎侍儿,盎知之不泄,遇之如初,人有告从吏,言君知尔与侍者通,乃亡归,盎驱自追,遂以侍者赐之,复为从吏,及爰盎使吴见守,从吏適为校司马,守盎,夜引爰盎起曰:君可以去矣,吴王期旦日斩君,盎谢之而去。
yòu yuē: xiàng wáng shǐ shuō hán xìn, hán xìn xiè yuē: chén shì xiàng wáng, guān bù guò láng zhōng, wèi bù guò zhí jǐ, gù bèi chǔ ér guī hàn, hàn wáng shòu wǒ shàng jiàng jūn yìn, jiě yī yī wǒ, tuī shí shí wǒ, yán tīng jì yòng, fū rén shēn qīn xìn wǒ, wǒ bèi zhī bù xiáng, suī sǐ bù yì.
又曰:项王使说韩信,韩信谢曰:臣事项王,官不过郎中,位不过执戟,故背楚而归汉,汉王授我上将军印,解衣衣我,推食食我,言听计用,夫人深亲信我,我倍之不祥,虽死不易。
shuō yuàn yuē: chǔ zhuāng wáng cì qún chén jiǔ, rì mù dēng zhú miè, yǒu rén yǐn měi rén yī, měi rén yuán jué qí guān yīng, gào wáng yuē: yǒu yǐn qiè yī zhě, qiè jué qí yīng, qǔ chí huǒ lái, shì jué yīng zhě, wáng yuē: jīn rì yǐn bù jué yīng zhě bù huān, jūn chén bǎi guān jiē jué guān yīng, nǎi chū huǒ, jū èr nián, jìn yǔ chǔ zhàn, yǒu yī rén cháng zài qián, wǔ hé wǔ huò shǒu, guài ér wèn zhī, duì yuē: chén nǎi yè jué yīng zhě yě, wáng yǐn rěn bù pù ér zhū, cháng yuán gān nǎo tú dì, yòng jǐng xuè jiān dí jiǔ yǐ, suì píng jìn jūn, tài píng yù lǎn sì bǎi qī shí jiǔ zuò jūn.
《说苑》曰:楚庄王赐群臣酒,日暮灯烛灭,有人引美人衣,美人援绝其冠缨,告王曰:有引妾衣者,妾绝其缨,取持火来,视绝缨者,王曰:今日饮不绝缨者不懽,君臣百官皆绝冠缨,乃出火,居二年,晋与楚战,有一人常在前,五合五获首,怪而问之,对曰:臣乃夜绝缨者也,王隐忍不曝而诛,常原肝脑涂地,用颈血湔敌久矣,遂平晋君,[《太平御览》四百七十九作军。]
hàn shū yuē: zhāng cāng, qín shí wéi yù shǐ, yǒu zuì wáng guī, jí pèi gōng lüè dì guò yáng wǔ, cāng yǐ kè cóng gōng nán yáng, cāng dāng zhǎn, jiě yī fú zhì, shēn dà féi bái rú hù, wáng líng nǎi yán pèi gōng, shè wù zhǎn, yǐ wéi cháng shān xiāng, cāng dé wáng líng, jí guì, fù shì líng, líng sǐ, cāng wèi chéng xiàng, xǐ mù, cháng xiān cháo líng fū rén, shàng shí, rán hòu gǎn guī jiā.
《汉书》曰:张苍,秦时为御史,有罪亡归,及沛公略地过阳武,苍以客从攻南阳,苍当斩,解衣伏质,身大肥白如瓠,王陵乃言沛公,赦勿斩,以为常山相,苍德王陵,及贵,父事陵,陵死,苍为丞相,洗沐,常先朝陵夫人,上食,然后敢归家。
yòu yuē: gài kuān ráo wèi wèi sī mǎ, gōng àn xíng shì zú lú shì, shì qí yǐn shí jū chǔ, yǒu jí bìng zhě, shēn zì fǔ xún lín wèn, jiā zhì yī yào, yù zhī shén ēn, jí suì zhōng jiāo dài, wèi zú shù qiān rén, jiē kòu tóu zì qǐng, yuán fù gèng liú yī nián, yǐ bào kuān ráo hòu dé, xuān dì jiā zhī, yǐ kuān ráo wèi tài zhōng dài fū.
又曰:盖宽饶为卫司马,躬案行士卒庐室,视其饮食居处,有疾病者,身自抚循临问,加致医药,遇之甚恩,及岁终交代,卫卒数千人,皆叩头自请,原复更留一年,以报宽饶厚德,宣帝嘉之,以宽饶为太中大夫。
wú yuè chūn qiū yuē: wǔ zǐ xū fá chǔ hái, guò lì yáng lài shuǐ zhī shàng, cháng tàn xī yuē: wú cháng jī, yú cǐ qǐ shí, ér shā yī fù rén, jiāng yù bào zhī bǎi jīn, bù zhī qí jiā, suì tóu jīn lài shuǐ zhī zhōng ér qù.
《吴越春秋》曰:伍子胥伐楚还,过溧阳濑水之上,长叹息曰:吾常饥,於此乞食,而杀一妇人,将欲报之百金,不知其家,遂投金濑水之中而去。
sān fǔ jué lù yuē: gāo líng páng bó, wèi jùn xiǎo lì, dōng píng héng nóng wèi shū shēng, qióng fá, róng tài píng yù lǎn sì bǎi qī shí jiǔ zuò kè. xiá yú bó jiā, bó zhī qí xián, lǐ dài chóu zhí guò cháng, nóng yuē: wèi féng yì, nǎi xiāng bào, bié qī bā nián, lèi yù lǎn zuò guǒ. wèi féng yì, bó wèi mén xià shū zuǒ, wàng zhī yǐ, nóng zhào wèn, nǎi wù, suì jǔ bó.
《三辅决录》曰:高陵庞勃,为郡小吏,东平衡农为书生,穷乏,容[太平御览四百七十九作客。]鍜於勃家,勃知其贤,礼待酬直过常,农曰:为冯翊,乃相报,别七八年,累[御览作果。]为冯翊,勃为门下书佐,忘之矣,农召问,乃悟,遂举勃。
wèi lüè yuē: yáng pèi wèi xīn zhèng zhǎng, kè mín xù sāng shèn méng yuán é yíng, jù féng xiào běn zuò méng. dòu, jī jìn dé qiān yú hú, tài zǔ xī yíng tiān zǐ, jūn wú liáng, pèi nǎi jìn gān shèn, hòu wèi yè lìng, cì qí shēng kǒu shí liù rén, juàn wǔ bǎi pǐ, yǐ bào gān shèn yě.
《魏略》曰:杨沛为新郑长,课民蓄桑椹幪[原讹营,据冯校本作幪。]豆,积浸得千馀斛,太祖西迎天子,军无粮,沛乃进乾椹,后为邺令,赐其生口十六人,绢五百疋,以报乾椹也。
wèi zhì yuē: tài zǔ píng yōu zhōu, zhào sūn lǐ sī kōng jūn móu yuàn, chū huāng luàn shí, lǐ yǔ mǔ xiāng shī, tóng jùn mǎ tái, qiú dé lǐ mǔ, lǐ tuī jiā cái, jǐn yǐ yǔ tái.
《魏志》曰:太祖平幽州,召孙礼司空军谋掾,初荒乱时,礼与母相失,同郡马台,求得礼母,礼推家财,尽以与台。
huá yáng guó zhì yuē: cáo gōng chá guān yǔ bù ān, zhāng liáo yǐ qíng wèn zhī, yǔ tàn yuē: wú jí zhī cáo gōng dài wǒ hòu, rán wú shòu liú jiāng jūn ēn, shì yǐ gòng sǐ, bù kě bèi zhī, yào dāng lì xiào bào gōng, gōng wén ér yì zhī, yán liáng gōng dōng jùn tài shǒu liú yán yú bái mǎ, gōng shǐ liáo yǔ wèi xiān fēng, yǔ wàng jiàn liáng huī, cè mǎ cì yú wàn zhòng zhōng, zhǎn qí shǒu, jǐn fēng qí wù, chēng shū gào cí, ér guī xiān zhǔ.
《华阳国志》曰:曹公察关羽不安,张辽以情问之,羽叹曰:吾极知曹公待我厚,然吾受刘将军恩,誓以共死,不可背之,要当立效报公,公闻而义之,颜良攻东郡太守刘延於白马,公使辽羽为先锋,羽望见良麾,策马刺於万众中,斩其首,尽封其物,称书告辞,而归先主。
fù qí xiè tiǎo chóu dé fù yuē: yòu wèi shěn hóu, juàn yǔ yǐ guó shì, sì nián, tiǎn yì zhū fāng, jiàn zèng yǐ shī, shī bù yún hū, wú yán bù chóu, wú dé bù bào, gù chēng zhī chóu dé fù yún, bēi fū sì yóu zhī dài xù, liù lóng wù ér bù xī, qīng gài mí yú jùn bēn, yù héng láo yú fǔ yì, jiē suì yàn zhī xiān huān, céng yīn mò yǐ qī cè, jiē mín shēng zhī zhī yòng, zhī mò shēn yú zài jǐ, bǐ zhī jǐ zhī wèi shēn, xìn huái zhī qí hé yǐ, jūn fèng bǐ yú dì chǔ, wǒ yè jū yú huáng mù, jí fēng yún zhī guāng jǐng, shēn yóu hǎo yú lán jú, jié dé yán ér wèi pèi, dài fāng yóu ér wèi fú, yǔ jiǒng jī yǐ duō huǐ, kuì lí è ér dú chǔ, jūn yū zǔ yú míng bāng, yí huà yán yú chuān zhǔ, ěr yào jǐ yú róng jìn, wǒ fú jiàn yú láng wéi, yuán tóng chē yǐ rì yè, chéng wàng hūn ér yǎn fēi, shí yóu bān yǐ wèi jí, juàn luò jǐng zhī cú huī, kǔ qīng yán zhī shū hū, lìn huān shǎng zhī duō wéi.
【赋】齐谢朓酬德赋曰:右卫沈侯,眷予以国士,四年,忝役朱方,见赠以诗,诗不云乎,无言不酬,无德不报,故称之酬德赋云,悲夫四游之代序,六龙骛而不息,轻盖靡於骏奔,玉衡劳於抚翼,嗟岁晏之鲜欢,曾阴默以凄恻,嗟民生之知用,知莫深於在己,彼知己之为深,信怀之其何已,君奉笔於帝储,我曳裾於皇穆,籍风云之光景,申游好於兰菊,结德言而为佩,带芳猷而为服,予窘迹以多悔,媿离厄而独处,君纡组於名邦,贻话言於川渚,尔要戟於戎禁,我拂剑於郎闱,原同车以日夜,诚望昏而掩扉,时游般以未极,眷落景之徂晖,苦清颜之倏忽,吝欢赏之多违。
shū hàn gǔ yǒng xiè wáng fèng shū yuē: yǒng dǒu shāo zhī cái, zhì báo xué xiǔ, jiāng jūn yuè qí kuáng yán, zhuó zhī zào yī zhī lì, cè zhī bīn péng zhī mò, bù tīng jìn rùn zhī zèn, bù shí fū shòu zhī sù, suī qí huán jìn wén, yòng shì dǔ mì, chá fù zhé xiōng, fù yù zǐ dì, chéng wú yǐ jiā, xī yù zi tūn tàn huài xíng, yǐ fèng jiàn yì, qí róng hàn shū bā shí wǔ, gǔ yǒng chuán zuò kè. yǔn shǒu gōng mén, yǐ bào ēn yú hàn shū zuò shī. zhì shì mèng cháng, yóu yǒu sǐ shì, hé kuàng jiāng jūn zhī mén.
【书】汉谷永谢王凤书曰:永斗筲之材,质薄学朽,将军悦其狂言,擢之皂衣之吏,厕之宾朋之末,不听浸润之谮,不食肤受之愬,虽齐桓晋文,用士笃密,察父哲兄,覆育子弟,诚无以加,昔豫子吞炭坏形,以奉见异,齐容[汉书八十五,谷永传作客。]陨首公门,以报恩於[汉书作施。]智氏孟尝,犹有死士,何况将军之门。
bào chóu
◇报雠
lǐ jì yuē: fù mǔ zhī chóu, bù yǔ gòng dài tiān, xiōng dì zhī chóu, bù fǎn bīng, jiāo yóu zhī chóu, bù tóng guó.
《礼记》曰:父母之雠,不与共戴天,兄弟之雠,不反兵,交游之雠,不同国。
yòu yuē: jū fù mǔ zhī chóu, qǐn shān zhěn kuài, bù shì, bù yǔ gòng guó, yù zhū shì, bù fǎn bīng ér dòu.
又曰:居父母之雠,寝苫枕块,不仕,不与共国,遇诸市,不反兵而斗。
zuǒ zhuàn yuē: qí gāo fā fá jǔ, jǔ zi bēn jì zhāng, chū jǔ yǒu fù rén, jǔ zi shā qí fū, jǐ wèi lí fù, tuō yú jì zhāng, fǎng yān, yǐ dù ér qù zhī, jí shī zhì, zé tóu zhū wài, qí shī yè zhuì ér dēng, jǔ gòng gōng jù, qǐ xī mén ér qí shī rù jì.
《左传》曰:齐高发伐莒,莒子奔纪鄣,初莒有妇人,莒子杀其夫,己为釐妇,讬於纪鄣,纺焉,以度而去之,及师至,则投诸外,齐师夜縋而登,莒共公惧,启西门而齐师入纪。
yòu yuē: wú fá yuè, yuè wáng jù jiàn yù zhī, chén yú zuì lǐ, hé lú shāng jiāng zhǐ, hái zú yú xíng, fū chāi shǐ rén lì yú tíng, chū rù bì wèi yuē: fū chāi, ér wàng yuè wáng zhī shā ér fù hū, zé yuē: wéi, bù gǎn wàng, sān nián nǎi bào yuè.
又曰:吴伐越,越王句践御之,陈于槜李,阖庐伤将指,还卒於陉,夫差使人立於庭,出入必谓曰:夫差,而忘越王之杀而父乎,则曰:唯,不敢忘,三年乃报越。
yuè jué shū yuē: zi xū rù wú, hé lú jiāng wèi zhī bào chóu, qí hòu jīng jiāng jūn fá cài, shǐ zi xū fá jīng, shí wǔ zhàn shí wǔ shèng, zi xū cāo chuí, chī píng wáng zhī mù ér shù zhī yuē: wú xiān rén wú zuì, ér zi shā zhī, jīn yǐ cǐ bào zǐ.
《越绝书》曰:子胥入吴,阖庐将为之报雠,其后荆将军伐蔡,使子胥伐荆,十五战十五胜,子胥操捶,笞平王之墓而数之曰:吾先人无罪,而子杀之,今以此报子。
zhàn guó cè yuē: yù ràng yù wèi zhì bó bào chóu, zhào xiāng zi dāng chū, yù ràng fú jiàn qiáo xià, xiāng zi zhì qiáo, mǎ jīng, yuē: bì shì ràng yě, qiú zhī, guǒ shì, shù zhī yuē: zi bù shì fàn zhōng xíng shì hū, zhì bó jǐn miè zhī, zi bù wéi bào chóu, fǎn chén yú zhì bó, zhì bó yì yǐ sǐ, hé bào chóu shēn yě, dá yuē: fàn zhōng xíng zhòng rén yù wǒ, wǒ yǐ zhòng rén bào zhī, zhì bó guó shì yù wǒ, wǒ yǐ guó shì bào zhī, xiāng zǐ yuē: wèi zhì bó, míng jì chéng, guǎ rén shè zi, yì yǐ, dá yuē: jūn qián shè chén, tiān xià mò bù chēng jūn zhī xián, chén gù fú zhū, rán yuán qǐng jūn zhī yī ér jī zhī, yǐ zhì bào chóu zhī yì, nǎi shǐ shǐ chí yī yǔ ràng, ràng bá jiàn sān yuè ér jī zhī, yuē: wú kě yǐ xià bào zhì bó yǐ, suì fú jiàn sǐ.
《战国策》曰:豫让欲为智伯报雠,赵襄子当出,豫让伏剑桥下,襄子至桥,马惊,曰:必是让也,求之,果是,数之曰:子不事范中行氏乎,智伯尽灭之,子不为报雠,反臣於智伯,智伯亦已死,何报雠深也,答曰:范中行众人遇我,我以众人报之,智伯国士遇我,我以国士报之,襄子曰:为智伯,名既成,寡人赦子,亦已,答曰:君前赦臣,天下莫不称君之贤,臣固伏诛,然原请君之衣而击之,以致报雠之意,乃使使持衣与让,让拔剑三跃而击之,曰:吾可以下报智伯矣,遂伏剑死。
shǐ jì yuē: qín zhāo wáng wén wèi qí zài píng yuán jūn suǒ, yù wèi suī bào chóu, nǎi wèi shū yí píng yuán jūn yuē: yuán yǔ jūn wèi bù yī zhī jiāo, shí rì zhī yǐn, píng yuán jūn jiàn zhāo wáng, zhāo wáng yǔ píng yuán jūn yǐn, shù rì, wèi yuē: fàn jūn zhī chóu zài jūn jiā, yuán shǐ rù guī qǔ tóu lái, píng yuán jūn yuē: bù zài chén suǒ, zhāo wáng nǎi lìng zhào wáng fā zú wéi píng yuán jūn jiā, wèi qí yè wáng.
《史记》曰:秦昭王闻魏齐在平原君所,欲为睢报仇,乃为书遗平原君曰:原与君为布衣之交,十日之饮,平原君见昭王,昭王与平原君饮,数日,谓曰:范君之仇在君家,原使入归取头来,平原君曰:不在臣所,昭王乃令赵王发卒围平原君家,魏齐夜亡。
dōng guān hàn jì yuē: hǎi qǔ yǒu lǚ mǔ, qí zi wèi xiàn lì, fàn xiǎo zuì, xiàn zǎi shā zhī, lǚ mǔ jiā sù fēng zī chǎn, nǎi yì niàng chún jiǔ, shào nián lái gū zhě, shì zhī, shì qí fá zhě, zhé jiǎ yī zhuāng, shào nián yù xiāng yǔ cháng zhī, lǚ mǔ chuí qì yuē: xiàn zǎi wǎng shā wú zi, yù bào yuàn ěr, zhū jūn nìng kěn āi zhī hū, shào nián xǔ nuò, suì xiāng jù de shù bǎi rén, yīn yǔ lǚ mǔ rù hǎi, zì chēng jiāng jūn, suì pò hǎi qǔ, zhí xiàn zǎi zhǎn zhī, yǐ qí shǒu jì zi zhǒng.
《东观汉记》曰:海曲有吕母,其子为县吏,犯小罪,县宰杀之,吕母家素丰赀产,乃益酿醇酒,少年来沽者,贳之,视其乏者,辄假衣装,少年欲相与偿之,吕母垂泣曰:县宰枉杀吾子,欲报怨尔,诸君宁肯哀之乎,少年许诺,遂相聚得数百人,因与吕母入海,自称将军,遂破海曲,执县宰斩之,以其首祭子冢。
yòu yuē: zhì yùn yǔ dǒng zi zhāng yǒu, zi zhāng fù wèi xiāng rén suǒ hài, jí zi zhāng bìng jiāng zhōng, yùn hòu zi zhāng, shì yùn xū xī bù néng yán, yùn yuē: wú zhī zi bù bēi tiān mìng, ér tòng chóu bù fù yě, yùn jí jiāng kè zhē chóu rén, qǔ qí tóu yǐ shì zi zhāng, zi zhāng jiàn ér qì jué.
又曰:郅惲与董子张友,子张父为乡人所害,及子张病将终,惲候子张,视惲歔欷不能言,惲曰:吾知子不悲天命,而痛雠不复也,惲即将客遮仇人,取其头以示子张,子张见而气绝。
yòu yuē: zhào xǐ shǎo yǒu jié cāo, cóng xiōng wéi rén suǒ shā, wú zi, xǐ cháng sī yù bào zhī, suì wǎng fù chóu, ér chóu jiā jiē jí bìng, xǐ yǐ yīn jí bào shā, fēi rén zhě xīn, qiě shì zhī ér qù, gù wèi chóu yuē: ěr cáo ruò jiàn, yuǎn xiāng bì, hòu bìng yù, xī zì fù yì xǐ, xǐ bù yǔ xiāng jiàn, hòu jìng shā zhī.
又曰:赵喜少有节操,从兄为人所杀,无子,喜常思欲报之,遂往复仇,而仇家皆疾病,喜以因疾报杀,非仁者心,且释之而去,顾谓仇曰:尔曹若健,远相避,后病愈,悉自缚诣喜,喜不与相见,后竟杀之。
wú shū yuē: gān níng shā líng tǒng fù, sūn quán mìng bù dé chóu zhī, cháng yú lǚ méng shě jiǔ hān, tǒng nǎi yǐ dāo wǔ, níng qǐ yuē: níng néng shuāng jǐ wǔ, méng yuē: wèi ruò méng zhī qiǎo yě, yīn cāo dāo dùn, yǐ shēn fèn zhī.
《吴书》曰:甘宁杀陵统父,孙权命不得雠之,尝於吕蒙舍酒酣,统乃以刀舞,宁起曰:宁能双戟舞,蒙曰:未若蒙之巧也,因操刀楯,以身分之。
liè nǚ zhuàn yuē: gōu shì nǚ yù, wèi fù bào chóu, lì zhí yù, yǐ gào wài huáng lìng liáng pèi, yù lùn shā yù, shēn tú pán shí nián shí wǔ, jìn jiàn yuē: yù zhī jié yì, zú yǐ gǎn wú chǐ zhī sūn, jī rěn rǔ zhī zǐ, bù zāo míng shí, shàng dāng biǎo jīng lú mù, kuàng zài qīng tīng, ér bù jiā āi jīn, pèi shàn qí yán, nǎi wèi jiǎn sǐ lùn.
《列女传》曰:缑氏女玉,为父报雠,吏执玉,以告外黄令梁配,欲论杀玉,申徒蟠时年十五,进谏曰:玉之节义,足以感无耻之孙,激忍辱之子,不遭明时,尚当表旌庐墓,况在清听,而不加哀矜,配善其言,乃为减死论。
yòu yuē: páng juān mǔ zhě, zhào shì nǚ, zì é, fù wèi tóng xiàn rén suǒ shā, ér é xiōng dì sān rén, jù shí bìng wù gù, chóu nǎi xǐ, yǐ wéi mò jǐ bào, é nǎi qián bèi dāo bīng, yǐ hòu chóu jiā shí yú nián hòu, yù yú dōu tíng, cì shā zhī, yīn yì xiàn zì shǒu yuē: fù chóu yǐ bào, qǐng jiù xíng.
又曰:庞涓母者,赵氏女,字娥,父为同县人所杀,而娥兄弟三人,俱时病物故,雠乃喜,以为莫己报,娥乃潜备刀兵,以候雠家十馀年后,遇於都亭,刺杀之,因诣县自首曰:父仇已报,请就刑。
yòu yuē: wèi yì jī zhě, qí fū yǒu xiān rén zhī chóu, chóu jiā lái bào, xù bì zhī, chóu jiā dé yì jī, wèn xù suǒ zài, nǎi jī xīn, liáo zhī, suì bù yán ér shāo sǐ.
又曰:卫义姬者,其夫有先人之雠,雠家来报,婿避之,仇家得义姬,问婿所在,乃积薪,燎之,遂不言而烧死。
yòu yuē: yǐng chuān gōng sūn shì nǚ hé, nián shí sān, yuàn jiā bào qí fù, fù zǒu dé miǎn, hé yǔ mǔ jù wáng, mǔ xiān jiàn de, chóu rén shì yù gān xīn, hé chí chū, kòu tóu tì qì yuē: lǎo mǔ cháng yǒu dǔ jí, ān zú cán lù yǐ sāi fèn zāi, wǒ shì qí ér, fù mǔ suǒ lián, bù rú shā wǒ, chóu suì shā zhī, ér shě qí mǔ.
又曰:颍川公孙氏女河,年十三,怨家报其父,父走得免,河与母俱亡,母先见得,仇人事欲甘心,河驰出,叩头涕泣曰:老母常有笃疾,安足残戮以塞忿哉,我是其儿,父母所怜,不如杀我,仇遂杀之,而舍其母。
yòu jīng shī jié nǚ zhě, běn fū yǒu chóu, chóu jiā yù bào qí fū, nǎi jié qí qī fù, shǐ yào qí nǚ zhōng jiān, fù hū qí nǚ ér gào zhī jì, nǚ niàn bù tīng zhī zé shā fù, bù xiào, tīng zhī zé shā fū, bú yì, yù yǐ shēn dāng zhī, yuē: nuò, yīn yuē: yè zài lóu shàng xīn mù tóu dōng shǒu wò, zé shì yǐ, chóu jiā guǒ zhì, duàn qí tóu chí qù, míng ér shì zhī, nǎi qí qī zhī tóu yě, chóu yǐ wéi yì, suì shì qí fū.
又京师节女者,本夫有仇,仇家欲报其夫,乃劫其妻父,使要其女中间,父呼其女而告之计,女念不听之则杀父,不孝,听之则杀夫,不义,欲以身当之,曰:诺,因曰:夜在楼上新沐头东首卧,则是矣,仇家果至,断其头持去,明而视之,乃其妻之头也,仇以为义,遂释其夫。
kuài jī diǎn lù, dǒng àn jiā pín, cǎi xīn gōng yǎng, mǔ shén féi yuè, lín rén jiā fù, yǒu zi bù xiào, mǔ shén shòu xiǎo, bù xiào zǐ jí àn mǔ féi, cháng kǔ zhī, àn bù bào, jí mǔ zhōng, fù tǔ chéng fén jìng, shā bù xiào zǐ, zhì zhǒng qián yǐ jì.
会稽典录,董黯家贫,采薪供养,母甚肥悦,邻人家富,有子不孝,母甚瘦小,不孝子疾黯母肥,常苦之,黯不报,及母终,负土成坟竟,杀不孝子,置冢前以祭。
jìn zhōng xīng shū yuē: huán wēn fù bèi hài shí, wēn nián shí wǔ, zhěn gē qì xuè jīng nián, nǎi tí dāo zhí jìn, shǒu rèn chóu rén.
《晋中兴书》曰:桓温父被害时,温年十五,枕戈泣血经年,乃提刀直进,手刃仇人。
zhào wèi wén dì zhào yuē: sāng luàn yǐ lái, bīng gé zòng héng, tiān xià zhī rén, duō xiāng cán hài zhě, xī tián héng shā lì shāng zhī xiōng, zhāng bù hài fú zhàn zhī zǐ, hàn shì èr zǔ, xià zhào shǐ bù dé xiāng chóu, jīn bīng róng shǐ xī, yǔ nèi chū dìng, mín zhī cún zhě, fēi liú wáng zhī gū, zé fēng rèn zhī yú, dāng xiāng qīn ài, yǎng lǎo cháng yòu, zì jīn yǐ hòu, sù yǒu chóu yuàn zhě, jiē bù dé xiāng chóu.
【诏】魏文帝诏曰:丧乱以来,兵革纵横,天下之人,多相残害者,昔田横杀郦商之兄,张步害伏湛之子,汉氏二祖,下诏使不得相雠,今兵戎始息,宇内初定,民之存者,非流亡之孤,则锋刃之馀,当相亲爱,养老长幼,自今以后,宿有仇怨者,皆不得相雠。
jiào liáng jiǎn wén dì zhēn yì zhāng jǐng yuán fù chóu jiào yuē: fū lǐ gǎn qín yú, dào jūn jīng jí, yì yǒu xiāng yīn xíng gǎi, jiāng yǐ xiào yí, zhāng jǐng yuán zì fù dào jùn, chēng qí fù wèi wéi fǎ suǒ shā, jīn yú gōng tián zhǔ zhǎn fǎ jí jì mù qì, shù shēn guī jiā, xī yí zé fǔ jiàn, hé nán zhí jǐ, yuǎn fú gǔ yì, shí zú kě jiā, fáng guǎng rèn chóu, shè qí zhì gù zhī zuì, dīng lán xuě chǐ, zhuó yǐ dài fū zhī wèi.
【教】梁简文帝甄异张景原复雠教曰:夫理感禽鱼,道均荆棘,亦有乡因行改,江以孝移,张景原自缚到郡,称其父为韦法所杀,今於公田渚斩法级祭墓讫,束身归家,昔沂泽抚剑,河南执戟,远符古义,实足可嘉,防广刃雠,赦其桎梏之罪,丁兰雪耻,擢以大夫之位。
méng
◇盟
zhōu guān yuē: fán bāng guó yǒu yí, huì tóng zé zhǎng qí méng yuē zhī zài, méng wàn mín zhī fàn mìng zhě, zǔ qí bù xìn zhě, yǒu yù zhě zé shǐ zhī méng zǔ, fán méng zǔ gè yǐ qí dì yù zhī zhòng shù, gōng qí shēng ér zhì yān.
《周官》曰:凡邦国有疑,会同则掌其盟约之载,盟万民之犯命者,诅其不信者,有狱者则使之盟诅,凡盟诅各以其地域之众庶,供其牲而致焉。
shàng shū yuē: wéi shí sān nián, dà huì yú mèng jīn, wáng yuē: jiē wǒ yǒu bāng zhǒng jūn, yuè wǒ yù shì shù shì, míng tīng shì, jīn shāng wáng shòu, fú jìng shàng tiān, jiàng zāi xià mín, shěn miǎn mào sè, gǎn xíng bào nüè, zuì rén yǐ zú, guān rén yǐ shì, wéi gōng shì tái xiè bēi chí chǐ fú, yǐ cán hài yú ěr wàn fāng bǎi xìng, huáng tiān zhèn nù, mìng wǒ wén kǎo, sù jiāng tiān wēi, dà xūn wèi jí, sì yǔ xiǎo zi fā, yǐ ěr yǒu bāng zhǒng jūn, guān zhèng yú shāng, tóng lì dù dé, tóng dé dù yì, shòu yǒu chén yì wàn, wéi yì wàn xīn, yǔ yǒu chén sān qiān, wéi yī xīn, shāng zuì guàn yíng, tiān mìng zhū zhī, yǔ fú shùn tiān, jué zuì wéi jūn, ěr shàng bì yǔ yī rén, yǒng qīng sì hǎi.
《尚书》曰:惟十三年,大会于孟津,王曰:嗟我友邦冢君,越我御事庶士,明听誓,今商王受,弗敬上天,降灾下民,沈湎冒色,敢行暴虐,罪人以族,官人以世,惟宫室台榭陂池侈服,以残害于尔万方百姓,皇天震怒,命我文考,肃将天威,大勋未集,肆予小子发,以尔友邦冢君,观政于商,同力度德,同德度义,受有臣亿万,惟亿万心,予有臣三千,惟一心,商罪贯盈,天命诛之,予弗顺天,厥罪惟钧,尔尚弼予一人,永清四海。
yòu yuē: shí jué míng, wáng nǎi dà xún liù shī, míng shì zhòng shì, wáng yuē: wū hū wǒ xī tǔ jūn zǐ, shāng wáng shòu, xiá wǔ wǔ cháng, huāng dài bù jìng, zì jué yú tiān, jié yuàn yú mín, cuò cháo shè zhī jìng, pōu xián rén zhī xīn, zuò wēi shā lù, dú fū sì hǎi, chóng xìn jiān huí, fàng chù shī bǎo, píng qì diǎn xíng, qiú nú zhèng shì, jiāo shè bù xiū, zōng miào bù xiǎng, zuò qí jì yín qiǎo, yǐ yuè fù rén, ěr qí zī zī fèng yǔ yī rén, gōng xíng tiān fá.
又曰:时厥明,王乃大巡六师,明誓众士,王曰:呜呼我西土君子,商王受,狎侮五常,荒怠不敬,自绝于天,结怨于民,斮朝涉之胫,剖贤人之心,作威杀戮,毒痡四海,崇信奸回,放黜师保,屏弃典刑,囚奴正士,郊社不修,宗庙不享,作奇技淫巧,以悦妇人,尔其孜孜奉予一人,恭行天罚。
zuǒ zhuàn yuē: jìn hóu xiàn chǔ fú yú wáng, wáng zǐ hǔ méng zhū hóu yú wáng tíng, yào yán yuē: jiē jiǎng wáng shì, wú xiāng hài yě, yǒu yú cǐ méng, míng shén jí zhī, bǐ zhuì qí shī, wú kè zuò guó, jí ér xuán sūn, wú yǒu lǎo yòu, jūn zǐ wèi shì méng yě xìn.
《左传》曰:晋侯献楚俘于王,王子虎盟诸侯于王庭,要言曰:皆奖王室,无相害也,有渝此盟,明神殛之,俾坠其师,无克祚国,及而玄孙,无有老幼,君子谓是盟也信。
yòu yuē: níng wǔ zi yǔ wèi rén méng yú wǎn pú, yuē: tiān huò wèi guó, jūn chén bù xié, jīn tiān yòu qí zhōng, shǐ jiē jiàng xīn yǐ xiāng cóng yě, bù yǒu jū zhě, shuí shǒu shè jì, bù yǒu xíng zhě, shuí gǎn mù yǔ, bù xié zhī gù, yòng zhāo qǐ méng yú ěr dà shén, zì jīn rì yǐ wǎng, xíng zhě wú bǎo qí lì, jū zhě wú jù qí zuì, yǒu yú cǐ méng, míng shén xiān jūn, shì jiū shì jí, guó rén wén cǐ méng ér hòu bù èr.
又曰:甯武子与卫人盟于宛濮,曰:天祸卫国,君臣不协,今天诱其衷,使皆降心以相从也,不有居者,谁守社稷,不有行者,谁扞牧圉,不协之故,用昭乞盟于尔大神,自今日以往,行者无保其力,居者无惧其罪,有渝此盟,明神先君,是纠是殛,国人闻此盟而后不贰。
yòu yuē: chǔ zi wéi zhèng, zhèng bó ròu tǎn qiān yáng yǐ nì, chǔ wáng yuē: qí jūn néng xià rén, bì néng xìn yòng qí mín yǐ, tuì sān shí lǐ ér xǔ zhèng rén píng, pān wāng rù méng, zi liáng chū zhì.
又曰:楚子围郑,郑伯肉袒牵羊以逆,楚王曰:其君能下人,必能信用其民矣,退三十里而许郑人平,潘尫入盟,子良出质。
yòu yuē: chǔ shī wéi sòng, sòng rén jù, shǐ huá yuán yè rù chǔ shī, dēng zi fǎn zhī chuáng, qǐ zhī yuē: guǎ jūn shǐ yuán yǐ bìng gào yuē: bì yì yì zǐ ér shí, xī hái ér cuàn, suī rán, chéng xià zhī méng, yǒu yǐ guó bì, bù néng cóng yě, qù wǒ sān shí lǐ, wéi mìng shì tīng, zi fǎn jù, yǔ zhī méng, ér gào wáng, tuì sān shí lǐ.
又曰:楚师围宋,宋人惧,使华元夜入楚师,登子反之床,起之曰:寡君使元以病告曰:弊邑易子而食,析骸而爨,虽然,城下之盟,有以国毙,不能从也,去我三十里,唯命是听,子反惧,与之盟,而告王,退三十里。
yòu yuē: zhū hóu fá zhèng, tóng méng yú bó, zài shū yuē: fán wǒ tóng méng, wú yùn nián, wú yōng lì, wú bǎo jiān, wú liú tè, jiù zāi huàn, xù huò luàn, tóng hào è, jiǎng wáng shì, huò jiǎn zī mìng, sī shèn sī méng, míng shān míng chuān, qún shén qún sì, xiān wáng xiān gōng, qī xìng shí èr guó zhī zǔ, míng shén jí zhī, bǐ shī qí mín, zhuì mìng wáng shì, bó qí guó jiā.
又曰:诸侯伐郑,同盟于亳,载书曰:凡我同盟,无蕴年,无壅利,无保奸,无留慝,救灾患,恤祸乱,同好恶,奖王室,或简兹命,司慎司盟,名山名川,群神群祀,先王先公,七姓十二国之祖,明神殛之,俾失其民,坠命亡氏,踣其国家。
shǐ jì yuē: wú qǐ dōng yóu, chū wèi guō mén, yǔ qí mǔ bié, niè zhǐ ér méng yuē: qǐ bù wéi qīng xiàng, bù fù rù wèi.
《史记》曰:吴起东游,出卫郭门,与其母别,齧指而盟曰:起不为卿相,不复入卫。
hàn shū yuē: gāo hòu lì zhū lǚ wèi wáng, wáng líng yuē: gāo huáng dì xíng bái mǎ ér méng, fēi liú shì ér wáng zhě, tiān xià gòng jī zhī, jīn wáng lǚ shì, fēi yuē yě.
《汉书》曰:高后立诸吕为王,王陵曰:高皇帝刑白马而盟,非刘氏而王者,天下共击之,今王吕氏,非约也。
huái nán zǐ yuē: hú rén dàn gǔ, hú rén zhī méng yuē, zhì jiǔ rén tóu gǔ zhōng, yǐn yǐ xiāng zǔ yě. yuè rén gē bì, zhōng guó shà méng, suǒ yóu gè yì, qí yú xìn yī yě.
《淮南子》曰:胡人弹骨,[胡人之盟约,置酒人头骨中,饮以相诅也。]越人割臂,中国喢盟,所由各异,其於信一也。
jìn zhōng xīng shū yuē: zhōng zōng yǐ zǔ tì wèi qián fēng dū du, jìng běi dù jiāng, zhōng liú shì yuē: zǔ tì bù qīng zhōng yuán ér fù jì zhě, yǒu rú cǐ jiāng.
《晋中兴书》曰:中宗以祖逖为前锋都督,径北渡江,中流誓曰:祖逖不清中原而复济者,有如此江。
yòu yuē: wú zhǔ sūn quán, yǔ shǔ méng wén yuē: tiān jiàng sāng luàn, huáng gāng shī xù, nì chén chéng xìn, jié duó guó bǐng, shǐ yú dǒng zhuō, zhōng yú cáo cāo, jiǔ zhōu fú liè, pǔ tiān wú jì, jí cāo zi pī, tōu qǔ tiān wèi, ér ruì me me, xún yì xiōng nì, xī gòng gōng luàn méng, ér gāo xīn xíng shī, sān miáo qiān dù, ér yú shùn zhēng yān, jīn rì miè ruì, qín qí tú dǎng, fēi hàn yǔ wú, jiāng fù shuí zài, jiàn dà shì, bì xiān méng shì, hàn zhī yǔ wú, suī xìn yóu zhōng, rán fēn tǔ liè jìng, yí lì méng yuē, shǐ dōng xī shì mín, xián gòng wén zhī, jì méng zhī hòu, lù lì yī xīn, tóng tǎo wèi zéi, jiù wēi xù huàn, fēn zāi gòng qìng, gè shǒu fèn tǔ, wú xiāng qīn fàn, chuán zhī hòu yè, kè zhōng ruò shǐ, yǒu yú cǐ méng, chuàng huò xiān luàn, bǐ zhuì qí shī, wú kè zuò guó.
又曰:吴主孙权,与蜀盟文曰:天降丧乱,皇纲失叙,逆臣承衅,劫夺国柄,始於董卓,终於曹操,九州辐裂,普天无继,及操子丕,偷取天位,而叡么么,寻亦凶逆,昔共工乱蒙,而高辛行师,三苗千度,而虞舜征焉,今日灭叡,擒其徒党,非汉与吴,将复谁在,建大事,必先盟誓,汉之与吴,虽信由中,然分土列境,宜立盟约,使东西士民,咸共闻知,既盟之后,戮力一心,同讨魏贼,救危恤患,分灾共庆,各守分土,无相侵犯,传之后叶,克终若始,有渝此盟,创祸先乱,俾坠其师,无克祚国。
wén jìn liú kūn yǔ duàn pǐ dī méng wén yuē: tiān bù jìng jìn, nán jí shàng bāng, sì fāng háo jié, shì yān shān dòng, nǎi píng líng yú zhū xià, bǐ tiān zǐ bō yuè zhèn dàng, wǎng yǒu yōu dǐ, èr lǔ jiāo qīn, qū xià jiāng mǐn, shén rén fá zhǔ, cāng shēng wú guī, bǎi lí bèi zhēn, sǐ sàng xiāng zhěn, jī fū rùn yú fēng dí, hái gǔ pù yú cǎo mǎng, qiān lǐ wú yān huǒ zhī lú, liè chéng yǒu qiū kuàng zhī yì, zī suǒ yǐ tòng xīn jí shǒu, yǎng sù huáng qióng zhě yě, chén kūn méng guó chǒng líng, dāo qiè tái yuè, chén dī shì xiào zhōng jié, tiǎn hé gōng fǔ, dà jù chǒu lèi, huá xià wáng lǚ, yǔn shǒu sàng yuán, jǐn qí chén lǐ, gǔ xiān zhé wáng, yí jué hòu xùn, suǒ yǐ yì dài tiān zǐ, dūn xù tóng hào zhě, mò bù lín zhī yǐ shén míng, jié zhī méng shì, gù qí huán huì yú shào líng, ér qún hòu jiā gōng, jìn wén méng yú jiàn tǔ, ér zhū hóu zī shùn, jiā chén děng, jiè zài xiá bǐ, ér yǔ zhǔ xiāng qù jiǒng liáo, shì yǐ gǎn gàn xiān diǎn, xíng shēng shà xuè, zì jīn rì jì méng zhī hòu, jiē jìn zhōng jié jié, yǐ jiǎn yí èr kòu, yǒu jiā nán yú kūn, dī bì jiù, jiā nán yú dī, kūn yì rú zhī, qiǎn quǎn qí qì, pī bù kūn huái, shū gōng jīn shí, cáng yú wáng fǔ, yǒu yú cǐ méng, wáng qí zōng zú, bǐ zhuì jūn lǚ, wú qí yí yù.
【文】晋刘琨与段匹磾盟文曰:天不静晋,难集上邦,四方豪杰,是焉扇动,乃凭陵于诸夏,俾天子播越震荡,罔有攸底,二虏交侵,区夏将泯,神人乏主,苍生无归,百罹备臻,死丧相枕,肌肤润於锋镝,骸骨曝於草莽,千里无烟火之庐,列城有丘旷之邑,兹所以痛心疾首,仰诉皇穹者也,臣琨蒙国宠灵,叨切台岳,臣磾世效忠节,忝荷公辅,大惧丑类,猾夏王旅,殒首丧元,尽其臣礼,古先哲王,贻厥后训,所以翼戴天子,敦序同好者,莫不临之以神明,结之盟誓,故齐桓会於邵陵,而群后加恭,晋文盟於践土,而诸侯兹顺,加臣等,介在遐鄙,而与主相去迥辽,是以敢干先典,刑牲歃血,自今日既盟之后,皆尽忠竭节,以翦夷二寇,有加难於琨,磾必救,加难於磾,琨亦如之,缱绻齐契,披布焜怀,书功金石,藏于王府,有渝此盟,亡其宗族,俾坠军旅,无其遗育。
jìn yǔ chǎn wèi qiè chē qí tǎo sū jùn méng wén yuē: zéi chén zǔ yuē sū jùn, bù gōng tiān mìng, bù wèi wáng zhū, xiōng lì sì nì, gàn guó zhī jì, chēng bīng gōng gōng, fén lüè zōng miào, suì nǎi zhì xié yòu zhǔ, yǒu wú jūn zhī xīn, dà xíng huáng tài hòu, yǐ yōu è bēng cú, cán hài zhōng liáng, huò nüè zhēng mín, qióng xiōng jí bào, dú liú sì hǎi, shì yǐ lǜ tǔ yuàn kù, zhào shù qì xuè, xián yuán fèng cí fá zuì, yǐ chú yuán è, jīn zhǔ shàng yōu wēi, bǎi xìng dào xuán, zhōng chén liè shì, zhì zài sǐ guó, jì méng zhī hòu, lù lì yī xīn, gòng jiǎn chǒu lèi, yǔn shǒu sàng yuán, yǐ jiù shè jì, ruò èr kòu bù xiāo, wú wàng tōu ān, dāng lìng shēng zhě bù shí jīn shì, sǐ zhě wú kuì huáng quán.
晋庾阐为郄车骑讨苏峻盟文曰:贼臣祖约苏峻,不恭天命,不畏王诛,凶戾肆逆,干国之纪,称兵攻宫,焚掠宗庙,遂乃制胁幼主,有无君之心,大行皇太后,以忧厄崩殂,残害忠良,祸虐烝民,穷凶极暴,毒流四海,是以率土怨酷,兆庶泣血,咸原奉辞罚罪,以除元恶,今主上幽危,百姓倒悬,忠臣烈士,志在死国,既盟之后,戮力一心,共翦丑类,殒首丧元,以救社稷,若二寇不枭,无望偷安,当令生者不食今誓,死者无媿黄泉。
jìn wáng xī zhī wèi kuài jī nèi shǐ, chēng jí qù jùn, yú fù mù qián zì shì wén yuē: xī zhī bù tiān, sù zāo mǐn xiōng, suì yīn rén fá, méng guó chǒng róng, měi yǎng yǒng lǎo shì zhōu rèn zhī jiè, cháng kǒng sī wáng wú rì, shì yòng wù mèi yǒng tàn, ruò zhuì shēn gǔ, zhǐ zú zhī fēn, dìng yú jīn rì, jī sǎng guī chéng, zì jīn zhī hòu, gǎn yú biàn cǐ xīn, tān mào gǒu jìn, shì yǒu wú zūn zhī xīn, ér bù zǐ yě, zi ér bù zǐ, tiān dì suǒ bù fù zài yě, míng jiào suǒ bù dé róng yě, xìn shì zhī chéng, yǒu rú jiǎo rì.
晋王羲之为会稽内史,称疾去郡,於父墓前自誓文曰:羲之不天,夙遭闵凶,遂因人乏,蒙国宠荣,每仰咏老氏周任之诫,常恐斯亡无日,是用寤寐永叹,若坠深谷,止足之分,定於今日,稽颡归诚,自今之后,敢渝变此心,贪冒苟进,是有无尊之心,而不子也,子而不子,天地所不覆载也,名教所不得容也,信誓之诚,有如皎日。
chén shěn fǔ wèi chén wǔ dì yǔ wáng sēng biàn méng wén yuē: hóu jǐng róng jié xiǎo chǒu, nì tiān wú zhuàng, bèi wǒ ēn yì, pò wǒ guó jiā, dú wǒ shēng mín, gǎi yí wǒ miào shè, zhū chú wǒ jùn xiàn, gē liè wǒ zōng yīn, wǒ gāo zǔ líng shèng cōng míng, guāng zhái tiān xià, qú láo zhào shù, tíng yù wàn mín, āi jǐng yǐ qióng jiàn guī, quán jǐng jiāng lù zhī shǒu, shòu jǐng yào hài zhī dì, chóng jǐng fēi cì zhī róng, yú jǐng hé yuàn, ér jǐng cháng jǐ jiàng nǔ, líng qī cháo tíng, kū gān cuò zhǐ, bù yàn qí kuài, gāo zǔ cài shí bēi gōng, chūn qiū jiǔ shí, qū yì níng wēi, fèn zhōng kòu shǒu, dà xíng huáng dì, wēn yán gōng mò, bù shǒu hóng míng, yú jǐng hé yǒu, fù jiā rěn dú, qǐ yǒu shuài tǔ zhī bīn, rěn wén cǐ tòng, sēng biàn děng, hé xiàng guó xiāng dōng wáng qì xuè xián yuān zhī jì, mó dǐng zhì zhǒng zhī ēn, néng bù lì dǎn chōu cháng, gòng zhū jiān nì, yè hé jiàng shuài, tóng xīn gòng qì, bì zhū xiōng shù, zūn fèng xiāng dōng wáng, sì yīng hóng yè, yǐ zhǔ jiāo jì, ruò yī xiāng qī fù, yī xiāng wéi lì, tiān dì zōng miào, shì qiǎn shì jí.
陈沈蜅为陈武帝与王僧辩盟文曰:侯景戎羯小丑,逆天无状,背我恩义,破我国家,毒我生民,改移我庙社,诛锄我郡县,割裂我宗姻,我高祖灵圣聪明,光宅天下,劬劳兆庶,亭育万民,哀景以穷见归,全景将戮之首,授景要害之地,崇景非次之荣,於景何怨,而景长戟彊弩,陵慼朝庭,刳肝斮趾,不厌其快,高祖菜食卑宫,春秋九十,屈意凝威,愤终寇手,大行皇帝,温严恭默,不守鸿名,於景何有,复加忍毒,岂有率土之滨,忍闻此痛,僧辨等,荷相国湘东王泣血衔冤之寄,摩顶至踵之恩,能不沥胆抽肠,共诛奸逆,叶和将帅,同心共契,必诛凶竖,尊奉湘东王,嗣膺鸿业,以主郊祭,若一相欺负,一相违戾,天地宗庙,是谴是诘。