strong lù shàng shū shàng shū lìng pú yè lì bù shàng shū shàng shū lì bù láng shì zhōng huáng mén shì láng sàn qí cháng shì jǐ shì zhōng zhōng shū lìng zhōng shū shì láng piào qí strong
录尚书 尚书令 仆射 吏部尚书 尚书 吏部郎 侍中 黄门侍郎 散骑常侍 给事中 中书令 中书侍郎 骠骑
lù shàng shū
◇录尚书
yīng shào hàn guān yí yuē: zhāng dì zhào yuē: sī kōng móu róng, diǎn zhí liù nián, qín láo bù dài, qí yǐ róng wèi tài wèi, lù shàng shū.
应劭《汉官仪》曰:章帝诏曰:司空牟融,典职六年,勤劳不怠,其以融为太尉,录尚书。
yòu yuē: hé dì cè shū yuē: gù tài wèi dèng biāo, yuán gōng zhī zú, sān ràng mí gāo, hǎi nèi guī rén, wèi qún xián shǒu, qí yǐ biāo wèi tài wèi, lù shàng shū shì, bǎi guān zǒng jǐ yǐ tīng.
又曰:和帝策书曰:故太尉邓彪,元公之族,三让弥高,海内归仁,为群贤首,其以彪为太尉,录尚书事,百官总己以听。
yòu yuē: shāng dì cè shū yuē: sī tú xú fáng, yǐ tái gé jī mì, shī zhèng mù shǒu, qí yǐ fáng wèi tài wèi, lù shàng shū shì, bǎi guān zǒng jǐ yǐ tīng.
又曰:殇帝策书曰:司徒徐防,以台阁机密,施政牧守,其以防为太尉,录尚书事,百官总己以听。
yòu yuē: chōng dì cè shū yuē: tài wèi zhào jùn, èr shì cháng diǎn jī héng, yǒu fěi shí bù èr qí xīn, dà sī nóng lǐ gù, gōng zú zhī miáo, zhōng zhēn bù huí, jīn yǐ jùn wèi tài fù, gù tài wèi, cān lù shàng shū shì.
又曰:冲帝策书曰:太尉赵峻,二世常典机衡,有匪石不贰其心,大司农李固,公族之苗,忠贞不回,今以峻为太傅,固太尉,参录尚书事。
yòu yuē: líng dì cè shū yuē: gù tài wèi chén fān, zhōng liàng jiǎn è, yǒu bù tǔ rú zhī jié, sī tú hú guǎng, dūn dé yǔn yuán, wǔ shì cóng zhèng, jīn yǐ fān wèi tài fù, yǔ guǎng cān lù shàng shū shì.
又曰:灵帝策书曰:故太尉陈蕃,忠亮謇谔,有不吐茹之节,司徒胡广,敦德允元,五世从政,今以蕃为太傅,与广参录尚书事。
wáng yǐn jìn shū yuē: jiǎ chōng wèi tài wèi, lù shàng shū, wǔ nián fá wú, wèi dà dū dū, wú píng, shàng qiǎn shì zhōng chéng xián kào láo, zēng yì bā qiān hù.
王隐《晋书》曰:贾充为太尉,录尚书,五年伐吴,为大都督,吴平,上遣侍中程咸犒劳,增邑八千户。
jìn zhōng xīng shū yuē: míng dì hòu yǔ shì, wèi huáng tài hòu, jiǔ yuè guǐ mǎo, huáng tài hòu lín cháo, zhì sī tú wáng dǎo, lù shàng shū shì.
《晋中兴书》曰:明帝后庾氏,为皇太后,九月癸卯,皇太后临朝,制司徒王导,录尚书事。
shěn yuē sòng shū yuē: gāo zǔ yǒng chū sān nián, shàng shū lìng yáng zhōu cì shǐ xú xiàn zhī wèi sī kōng, lù shàng shū shì.
沈约《宋书》曰:高祖永初三年,尚书令扬州刺史徐羡之为司空,录尚书事。
yòu yuē: xiào wǔ dì jí wèi, yǐ dà jiàng jūn jiāng xià wáng yì gōng wèi tài wèi, lù shàng shū shì.
又曰:孝武帝即位,以大将军江夏王义恭为太尉,录尚书事。
yòu yuē: zhū gōng lù shàng shū shì, gǔ zhì yě, wáng sù jiě shàng shū nà yú dà lù yuē: yáo nà shùn yú zūn xiǎn zhī guān, shǐ dà lù wàn jī zhī zhèng, àn hàn shì zhū lì, píng shàng shū zòu shì, hòu huò guāng yǐ dà sī mǎ dà jiàng jūn píng shàng shū shì.
又曰:诸公录尚书事,古制也,王肃解尚书纳于大麓曰:尧纳舜於尊显之官,使大录万机之政,案汉氏诸吏,平尚书奏事,后霍光以大司马大将军平尚书事。
fù chàng gù shì yuē: hé shào wáng róng zhāng huà péi kǎi yáng jì hé jiào, wèi mǐn huái tài fù, tōng shěng shàng shū shì, zhāng huà wèi guāng lù dài fu, shàng shū qī tiáo shì, jiē zī ér hòu xíng, huì dì zhī shì, tài bǎo wèi guàn, tài zǎi hé jiān wáng yóng, tài fù dōng hǎi wáng yuè, jiē lù sān xǐng shàng shū mì shū shì.
傅畅故事曰:何劭王戎张华裴楷杨济和峤,为愍怀太傅,通省尚书事,张华为光禄大夫,尚书七条事,皆谘而后行,惠帝之世,太保卫瓘,太宰河间王颙,太傅东海王越,皆录三省尚书秘书事。
biǎo qí xiè tiǎo wèi míng dì bài lù shàng shū biǎo yuē: shēng jiàng yù jiē, duì yáng xiū mìng, liù pèi zài shǒu, qiān lǐ hé xié, sī huì tiān guān zhī tǒng, shàng shū bǎi liáo zhī běn, hóng zhī jí shù jī wéi níng, tì zhī zé yí lún sī yì, xiū shēn jiàn yán, běn cán wǔ měi, guǒ xíng yù dé, wèi jiē liù zhèng, wàng shǔ fù tú zhī jì, duō xiè wǔ rén zhī jī, cāo guì jí yú lóng jīn, hé zǐ liáng yú yún gòu, wú yǐ fǔ wèi míng táng, yí xiàng lín gé.
【表】齐谢朓为明帝拜录尚书表曰:升降玉阶,对扬休命,六辔在手,千里何偕,司会天官之统,尚书百僚之本,弘之即庶绩惟凝,替之则彝伦斯斁,修身践言,本惭五美,果行育德,未阶六正,妄属负图之寄,多谢五仁之绩,操桧楫於龙津,荷梓梁於云构,无以辅位明堂,遗象麟阁。
qǐ chén xú líng ān chéng wáng ràng lù shàng shū biǎo hòu qǐ yuē: chén wén jiān píng jiù guó, nǎi shèng hàn zhī cháng yí, chéng huò wú guān, shí zōng zhōu zhī míng diǎn, hé zé, huáng jì zhī zhòng, fēi dài lì jiē, wáng jué zhī lóng, zì gāo qún pì, kuàng chén jí yì yào huāng, jí lí hán shǔ, jìn cán zhào shèng, néng dìng chǔ cóng, tuì fěi qí wén, chí miǎn qín è, gù yǐ nèi qiè huáng xīn, wài yí jiā chǐ, gān shū zhòng ěr, jiàng lǐ chán yú, liè chéng shí wǔ, rú zhū hé bì, shì xiāng sān shí, liáo tóng bǎo jiàn, wǔ fū lì ér huò zhū yuán, wēi chén hái ér fǎn zhū dí, zhān yán mǎ jùn, zhe lǒng yòu zhī gōng, zhuī niàn cáo zhāng, kè wū wán zhī lǔ, qián wáng zǐ dì, ruò cǐ xūn yōng, piān qí fǎn ér, qǐ kě shèng kuì.
【启】陈徐陵安成王让录尚书表后启曰:臣闻间平就国,乃盛汉之常仪,郕霍无官,实宗周之明典,何则,皇季之重,非待历阶,王爵之隆,自高群辟,况臣戢翼要荒,亟离寒暑,进惭赵胜,能定楚从,退匪齐文,驰免秦厄,固以内切皇心,外贻家耻,甘输重饵,降礼单于,迾城十五,如诸和璧,市乡三十,聊同宝剑,武夫力而获诸原,微臣还而反诸敌,瞻言马骏,著陇右之功,追念曹彰,克乌丸之虏,前王子弟,若此勋庸,偏其反而,岂可胜愧。
shàng shū lìng
◇尚书令
hàn shū yuē: zhāng ān shì, zì zi rú, shǎo yǐ fù rèn wèi láng, yīn shàn shū, lìng jǐ shì shàng shū, jīng lì yú zhí, xiū mù wèi cháng chū, xíng xìng hé dōng, wáng shū sān qiè, zhào wèn mò néng zhī, wéi ān shì shí zhī, jù zuò qí shì, hòu gòu qiú dé shū, yǐ xiāng xiào, wú suǒ yí shī, shàng qí qí cái, zhuó shàng shū lìng.
《汉书》曰:张安世,字子孺,少以父任为郎,因善书,令给事尚书,精力於职,休沐未尝出,行幸河东,亡书三箧,诏问莫能知,唯安世识之,具作其事,后购求得书,以相校,无所遗失,上奇其才,擢尚书令。
hàn zá shì yuē: shàng shū huáng xiāng, wèi dōng jùn tài shǒu, qǐ liú sù wèi, bài wèi shàng shū lìng, zhì èr qiān dàn.
汉杂事曰:尚书黄香,为东郡太守,乞留宿卫,拜为尚书令,秩二千石。
hàn guān yí zhí yuē: shàng shū lìng, zhǔ zàn zòu, zǒng diǎn gāng jì, wú suǒ tǒng, zhì èr qiān dàn.
汉官仪职曰:尚书令,主赞奏,总典纲纪,无所统,秩二千石。
dōng guān hàn jì yuē: hóu bà wèi shàng shū lìng, shēn jiàn rèn yòng, fán zhǔn wèi shàng shū lìng, míng xí hàn jiā jiù shì, zhōu mì wèi shèn, shēn tú gāng wèi shàng shū lìng, jiǎn jiǎn duō zhí yán, wú suǒ qū ráo.
《东观汉记》曰:侯霸为尚书令,深见任用,樊准为尚书令,明习汉家旧事,周密畏慎,申屠刚为尚书令,謇謇多直言,无所屈桡。
yòu yuē: yǒng píng qī nián, sòng jūn zhēng wèi shàng shū lìng, zhōng zhèng zhí yán, shù nà cè móu, měi bó yì, wèi cháng bù hé shàng yì.
又曰:永平七年,宋均徵为尚书令,忠正直言,数纳策谋,每駮议,未尝不合上意。
zhāng fán hàn shū yuē: zuǒ xióng wèi shàng shū lìng, xiàn nián sì shí, xiān shì jīng, rán hòu jǔ xiào lián.
张璠《汉书》曰:左雄为尚书令,限年四十,先试经,然后举孝廉。
xù hàn shū yuē: chén fān chū wèi yù zhāng tài shǒu, xìng fāng jùn, bù jiē bīn kè, zhēng wèi shàng shū lìng, sòng zhě bù chū guō mén.
《续汉书》曰:陈蕃出为豫章太守,性方峻,不接宾客,徵为尚书令,送者不出郭门。
bǎi guān biǎo yuē: shàng shū lìng, shì wèi wén zhāng chū xué jì shí yī zuò chāng. tiān fǔ, tóng yìn mò shòu, wǔ shí cháo fú, nà yán zé, jìn xián liǎng liáng guān, pèi shuǐ cāng yù, zǒng shè zhū cáo, chū nà wáng mìng, fū zòu wàn jī, shū yuē: lóng, mìng rǔ nà yán, sù yè chū nà zhèn mìng, wéi yǔn, shī yún, wéi zhòng shān fǔ, wáng zhī hóu shé, gài cǐ wèi yě.
百官表曰:尚书令,是谓文章[《初学记》十一作昌。]天府,铜印墨绶,五时朝服,纳言帻,进贤两梁冠,佩水苍玉,总摄诸曹,出纳王命,敷奏万机,书曰:龙,命汝纳言,夙夜出纳朕命,惟允,诗云,惟仲山甫,王之喉舌,盖此谓也。
wèi zhì yuē: míng dì jí wèi, jìn chén jiào wèi shàng shū lìng, chē jià cháng xìng, zhì shàng shū mén, jiào guì wèn dì yuē: bì xià hé zhī, dì yuē: yù àn xíng wén shū ěr, jiào yuē: cǐ zì chén zhí fèn, fēi bì xià suǒ yí lín yě, ruò chén bù chēng qí zhí, zé qǐng jiù chù tuì, bì xià yí hái, dì cán, huí chē ér fǎn.
《魏志》曰:明帝即位,进陈峤为尚书令,车驾常幸,至尚书门,峤跪问帝曰:陛下何之,帝曰:欲案行文书耳,峤曰:此自臣职分,非陛下所宜临也,若臣不称其职,则请就黜退,陛下宜还,帝惭,回车而返。
yòu yuē: tài zǔ jìn xún yù wèi hàn shì zhōng, shǒu shàng shū lìng.
又曰:太祖进荀彧为汉侍中,守尚书令。
yòu yuē: péi qián wèi shàng shū lìng, zòu zhèng fēn zhí, jiǎn míng shí, chū shì shǐ duàn guān fǔ zhě, bǎi wǔ shí yú tiáo.
又曰:裴潜为尚书令,奏正分职,简名实,出事使断官府者,百五十馀条。
fèi yī bié zhuàn yuē: yī dài jiǎng wǎn wèi shàng shū lìng, yǐ cháo pú tīng shì, qí jiàn jiē nà bīn kè, jiā zhī bó yì bù fèi, hòu dǒng yǔn dài zhī, xún rì zhī jiān, shì duō qiān jī, yǔn yuē: rén zhī cái lì, xiāng xuán ruò cǐ.
费祎别传曰:祎代蒋琬为尚书令,以朝脯听事,其间接纳宾客,加之博弈不废,后董允代之,旬日之间,事多愆积,允曰:人之才力,相悬若此。
cáo xī jiǔ pǐn yì yuē: shàng shū, zūn guān yě, qīn zuò nà yán, yì yuē: shū jī zhī fā, róng rǔ zhī zhǔ, hàn hé dì, nán yáng zuǒ xióng wèi shàng shū lìng, tiān xià jiē shèn xuǎn jǔ, xuǎn jǔ suǒ zhī, zì qí zhí yě.
曹羲九品议曰:尚书,尊官也,亲作纳言,易曰:枢机之发,荣辱之主,汉和帝,南阳左雄为尚书令,天下皆慎选举,选举所知,自其职也。
shān tāo qǐ shì yuē: shàng shū lìng lǐ yìn, qiān chù, quē yí dé qí rén, zhēng nán jiāng jūn yáng hù, tǐ yì yù lì, kě yǐ sù zhěng cháo tíng.
山涛启事曰:尚书令李胤,迁处,缺宜得其人,征南将军羊祜,体义玉立,可以肃整朝廷。
wáng yǐn jìn shū yuē: lè guǎng wéi shàng shū lìng, suǒ zài wú dāng shí zhī gōng yù, rán wèi hòu rén suǒ sī.
王隐《晋书》曰:乐广为尚书令,所在无当时之功誉,然为后人所思。
yòu yuē: xián níng èr nián, lǐ yìn wèi shàng shū lìng, suī lì zhí nèi wài, ér zài gōng tuì shí, jiā shì zhì pín jiǎn, ér bìng, wú yǐ shì yào, shàng cì qián shí wàn, qí zhí yí yuē: qín hàn zhī shì, wěi zhèng gōng qīng, shàng shū zhī zhí, zhǎng yú fēng zòu, lìng zàn wén shū, pú yè zhǔ kāi bì, lìng bù zài, zé pú yè zòu xià qí shì, wèi shì zhòng nèi zhí, bā zuò shàng shū, rèn tóng liù qīng, shùn jǔ bā yuán bā kǎi, yǐ lóng táng cháo, lìng tài píng yù lǎn èr bǎi shí zuò jīn. hào bā zuò wèi yuán kǎi, wèi yǐ xián néng yòng shì, yì rú xī yě.
又曰:咸宁二年,李胤为尚书令,虽历职内外,而在公退食,家室至贫俭,儿病,无以市药,上赐钱十万,齐职仪曰:秦汉之世,委政公卿,尚书之职,掌於封奏,令赞文书,仆射主开闭,令不在,则仆射奏下其事,魏氏重内职,八座尚书,任同六卿,舜举八元八凯,以隆唐朝,令[《太平御览》二百十作今。]号八座为元凯,谓以贤能用事,义如昔也。
zhēn jìn zhì yú shàng shū lìng zhēn yuē: shùn nà dà lù, qī zhèng yǐ qí, nèi chéng wài píng, fēng yǔ bù mí, bǔ wǒ gǔn quē, chǎn wǒ wáng yáo, wáng yáo yǔn sāi, sì hǎi xián xiū, suī shèng suī míng, bì lài liáng cái, wú yuē wǒ zhì, guān bù néng rèn, fā yán rú sī, qí chū chéng lún, qiān lǐ zhī yīng, shū jī zài shēn.
【箴】晋挚虞尚书令箴曰:舜纳大麓,七政以齐,内成外平,风雨不迷,补我衮阙,阐我王繇,王繇允塞,四海咸休,虽圣虽明,必赖良才,无曰我智,官不能任,发言如丝,其出成纶,千里之应,枢机在身。
bēi hòu hàn pān xù shàng shū lìng xún yù bēi yuē: fū qí wèi dé yě, zé zhǔ zhōng lǚ xìn, xiào yǒu wēn huì, gāo liàng yǐ gù qí zhōng, róu jiā yǐ xuān qí wài, lián shèn yǐ wéi jǐ rèn, rén shù yǐ chá rén wù, jiàn xíng zé wú zhé jī, chū yán zé wú cí fèi, nà guī wú jìng rǔ zhī xīn, jī qíng yǒu mì jìng zhī xìng, ruò nǎi fèng shēn dǎo dào, qín lǐ guì dé, dòng zī shì jiān, fěi yún yǔ kè, rán hòu jiào yǐ huáng zhōng zhī ruì, shǒu yǐ zhēn gù zhī zhí, zhù yān ruò hóng hé zhī yuán, bù kě jié yě, què yān ruò huá yuè zhī tíng, bù kě bá yě, gù néng yán zhī sī lì, xíng zhī sī chéng, shēn fěi lóng wū, zhí zāi wéi qíng, wěn gāng yòng luàn, fèi lǐ fù jīng, yú shì bǎi kuí shí xù, wáng yóu yǔn sāi, gào jué chéng gōng, yòng qí wàn suì.
【碑】后汉潘勖尚书令荀彧碑曰:夫其为德也,则主忠履信,孝友温惠,高亮以固其中,柔嘉以宣其外,廉慎以为己任,仁恕以察人物,践行则无辙迹,出言则无辞费,纳规无敬辱之心,机情有密静之性,若乃奉身蹈道,勤礼贵德,动咨事间,匪云予克,然后教以黄中之叡,守以贞固之直,注焉若洪河之源,不可竭也,确焉若华岳之停,不可拔也,故能言之斯立,行之斯成,身匪隆污,直哉惟情,紊纲用乱,废礼复经,於是百揆时序,王猷允塞,告厥成功,用俟万岁。
biǎo hòu wèi wēn zi shēng lín huái wáng huò wèi shū shí bā zuò yù xiè fēng kāi fǔ shàng shū lìng biǎo yuē: chén dào kuì shān dōng, qì cán lǒng yòu, jī shuǐ fú kān, tuán fēng wú lì, dàn yǐ píng yuán dài dì, zī xù jí tiān, fā zhǐ zì gāo, lǐ róng yǐ yuǎn, chū lín hóu fú, jì fá cì jǔ zhī néng, rù jiàn dì hūn. yòu wú yìng duì zhī měi, kōng fù shòu gē qīng miào, tuī gǔ zhū mén, xiào quē lèi hé, gōng cán hàn hǎi, dà bǎo suì lóng, héng cǎo wèi shù, gù yǐ yǒu yá, yuán yán zhī zhǐ.
【表】后魏温子升临淮王或[魏书十八作彧]谢封开府尚书令表曰:臣道愧山东,气惭陇右,激水弗堪,抟风无力,但以平源带地,资绪极天,发趾自高,理融以远,出临侯服,既乏刺举之能,入践帝阍。又无应对之美,空复受戈清庙,推毂朱门,效阙泪河,功惭汗海,大宝遂隆,横草未树,顾以有涯,原言知止。
yòu wèi wèi nán yáng wáng yǔn bǎo jù yuán é jù, jù féng xiào běn gǎi. ràng shàng shū lìng biǎo yuē: chén wén lì ér tuō chéng, nǎi chéng zhì yuǎn zhī gōng, zuò yǐ yùn zhōu, suì yǒu lì shè zhī yòng, ruò yǐ qīng rèn zhòng kè, píng xū zé shí, suī yù zì qín, zhōng yān mí xiào.
又为魏南阳王允宝炬[原讹拒,据冯校本改。]让尚书令表曰:臣闻立而讬乘,乃成致远之功,坐以运舟,遂有利涉之用,若以轻任重课,凭虚责实,虽欲自勤,终焉靡效。
liáng fàn yún wéi liǔ sī kōng ràng shàng shū lìng chū biǎo yuē: bì xià jì míng nán miàn, fù chuí xiǎn lù, zēng róng yì guān, qǐ cè shēn xiàn, ér lù bù guǎng hǎi, chén bù zēng shān, wēi wù zhī zhǐ, gǎn wàng zì tuì, chéng yǐ huái yīn gǎn yù, jiǔ fáng yí xù, shī lù mèi chǒng, qǔ dǎo fēng gē, zhōng mèi zhěn xīn, fāng cān níng lǜ, nìng kě mào lí zōng zhī zhòng, fù xué zhì zhī tán, jiāng diàn cháo huī, fěi yī shēn yì.
梁范云为柳司空让尚书令初表曰:陛下继明南面,复垂显录,增荣益观,岂侧身限,而露不广海,尘不增山,微物知止,敢忘自退,诚以怀音感遇,久妨彝序,尸禄昧宠,取蹈风歌,中寐轸心,方餐凝虑,宁可冒釐综之重,负学制之谈,将玷朝徽,匪伊身议。
dì èr biǎo yuē: chén wén shèng rén zài shàng, yú zhì wú yǐ xī yǐn, tiān xià yǒu dào, fāng yuán guī qí néng shì, rú yǐ nú jiǎn zhī cái, bù zhì wèn yú qiān lǐ, wǎ lì zhī zhì, zhù dài jià yú shí chéng, fú yuán bì xià, jīn chén fù chéng zhī yóu, zhào chén fěi shì zhī qíng, jī yán guān yòng, yǔn shòu shàng cái, liǎn huì liú ēn, qū juān xià dì, zé yún xù sī píng, yí zhāng zài mù.
第二表曰:臣闻圣人在上,愚智无以息隐,天下有道,方圆归其能是,如以驽蹇之才,不致问於千里,瓦砾之质,伫待价於十城,伏原陛下,矜臣负乘之尤,照臣匪饰之情,迹言观用,允授上才,敛会流恩,曲蠲下第,则云序斯平,彝章载穆。
liáng shěn yuē bài shàng shū lìng dào dōu zuò biǎo yuē: qiè wèi zhī jī, yǔn dàng sī zé, wáng mìng sī qǐng, yǒu shì xiāng qīng, yóu yún zhàn lù, cóng jiàng mín hào zhī dé, ruò gǎo qīng chán, bù zài qiū yuè zhī zhòng, dēng jiē wàng xí, huǎng yān shī bù.
梁沈约拜尚书令到都坐表曰:窃位之讥,允当斯责,王命私请,有事相倾,油云湛露,从降旻昊之德,弱缟轻蝉,不载丘岳之重,登阶望席,怳焉失步。
běi qí xíng zi cái wéi wén xiāng huáng dì ràng shàng shū lìng biǎo yuē: yáng zhí wàn jī, zǒng rèn bǎi kuí, xiǎng xián shù wù, zhǔn nà qún liáo, hé yǐ zhù rì yuè zhī guāng huá, zēng tiān dì zhī gāo hòu, fǎn jiàn qǔ zhào, pǐ cǐ hé nán, dào shang qiú lǐng, fāng zhī wèi yì.
北齐邢子才为文襄皇帝让尚书令表曰:扬职万机,总任百揆,想衔庶物,准纳群寮,何以助日月之光华,增天地之高厚,反鉴取照,匹此何难,倒裳求领,方之为易。
yòu biǎo yuē: zhèng yǐ zhòu lǎn tài shān, bù jiǎ qiū háo zhī chá, yè yǎng liè sù, qǐ jí zhú lóng zhī míng, jué rén yǐ shì, jì fēi shèng dé zhī jǔ, gōng mén yǒu sī, gù zú líng yí zhī yùn.
又表曰:正以昼览太山,不假秋毫之察,夜仰列宿,岂藉烛龙之明,爵人以世,既非盛德之举,公门有私,故足陵夷之运。
suí jiāng zǒng ràng shàng shū lìng biǎo yuē: chén ruò suì lì cháo, běn wú qí zhì, měi wèi rèn dēng cháng bó, zú chéng jī xù, zhí liáng jì bù zào, mù zhuō rén jiān, dōng cuàn sān jiāng, nán cú bǎi yuè, bù zhī qín hàn, shí yǒu qī nián, xīn jī tuì chù, píng shēng bì yǐ, dàn yě xìng shū lǎn, bù xiè sǐ zēng, fǔ yǎng guāi shí, rén wù duō wǔ, tiān fēi jiàn zuò, rèn jì lóng bù, miù yǐ shāng qiū zhī mù, suì bǐ zhōu fá zhī cái, yān dài zhī shí, hùn tóng hú liǎn zhī qì, dāng yóu chóng xián chuán jǔ, zǎo shǒu míng jié, qiè yǐ tiān fǔ wén chāng, wàn fāng zhī sǒu, tiān guān zhǒng zǎi, wú suǒ bù tǒng, lǐ gé sān dú, shì zhāo bǎi kuí, kuàng zhí yún jiǔ, sān shí yú zài, yī dàn kāi zhì, bì zī wàng shí, qǐ qī tíng diǎn sī piān, làn yōng fěi bó, bì xià tīng lǎn yú chén, qū chuí zhāo nà, suì sī fǎn hàn, gāo xuǎn jù zhān, zé bì gài bì wéi, shǐ chén mù chǐ, suì zhì yuè zhì, shē chén hào fā.
隋江总让尚书令表曰:臣弱岁立朝,本无奇志,每谓任登常伯,足承基绪,值梁季不造,牧拙人间,东窜三江,南徂百越,不知秦汉,十有七年,心迹退黜,平生毕矣,但野性疏懒,不屑死增,俯仰乖时,人物多忤,天飞践阼,任寄隆布,谬以商丘之木,遂比舟栰之材,燕岱之石,混同瑚琏之器,当由崇贤传举,早守名节,窃以天府文昌,万方之薮,天官冢宰,无所不统,礼革三独,事昭百揆,旷职云久,三十馀载,一旦开置,必资望实,岂期廷典私偏,滥庸菲薄,陛下听览馀辰,曲垂昭纳,遂斯反汗,高选具瞻,则敝盖敝帷,使臣暮齿,岁制月制,赊臣皓发。
suí jiāng zǒng chú shàng shū lìng xiè tái qǐ yuē: qiè yǐ xī zhī zhǒng sī, jīn rì duān kuí, qǐng tóng tái gǔn, wú rén zé quē, chén zhī xiǔ báo, ān kě dāo bēn, jǐn dāng zòu chéng yè yuè, jì fèng sān sī zhī zhǐ, shēng jì fú yún, fāng qí jiǔ tiān zhī lù.
隋江总除尚书令谢台启曰:窃以昔之冢司,今日端揆,顷同台衮,无人则阙,臣之朽薄,安可叨贲,谨当奏承夜月,冀奉三思之旨,声寄浮云,方祈九天之路。
yòu chú shàng shū lìng duàn biǎo hòu qǐ yuē: sī huì zhì běn, zhǒng zǎi cháo duān, jìn shēn suǒ shǔ, yí xíng yōu zài, huáng dài yǐ lái, wú rén zé quē, bì xià jiāng bèi jué zhí, yòng mù jù liáo, bù róng shǐ zì yōng fēi, yǐ huān wù yì, dāng jīn fān hàn zhì qī, bù wú qí cái, láng miào zhòng chén, yì yǒu qí qì, fú yuán jiǎn yú wǎng zhī zé, chǎn píng zhāng zhī dào, chén yán xīn bù kuǎn, yǒu lǐ cún yān.
又除尚书令断表后启曰:司会治本,冢宰朝端,搢绅所属,仪形攸在,皇代以来,无人则阙,陛下将备厥职,用穆巨僚,不容始自庸菲,以讙物议,当今藩翰至戚,不无其才,廊庙重臣,亦有其器,伏原检俞往之则,阐平章之道,臣沿心布款,有理存焉。
pú yè
◇仆射
hàn shū yuē: pú yè, qín guān yě, gǔ zhě zhòng wǔ, guān yǒu zhǔ shè, yǐ dū kè zhī, zì shì zhōng shàng shū bó shì jí zōu zǎi yǒng xiàng guān rén jiē yǒu, qǔ qí lǐng shì zhī hào.
《汉书》曰:仆射,秦官也,古者重武,官有主射,以督课之,自侍中尚书博士及驺宰永巷官人皆有,取其领事之号。
yòu yuē: zhèng chóng, āi dì zhuó wèi shàng shū pú yè, shù qiú jiàn jiàn zhēng, shàng chū nà yòng zhī, měi wén yè gé lǚ, shàng tàn yuē: wǒ shí zhèng shàng shū lǚ shēng.
又曰:郑崇,哀帝擢为尚书仆射,数求见谏争,上初纳用之,每闻曳革履,上叹曰:我识郑尚书履声。
xù hàn shū yuē: shàng shū pú yè yī rén, liù bǎi shí, lìng bù zài, zé zòu xià zhòng shì.
《续汉书》曰:尚书仆射一人,六百石,令不在,则奏下众事。
bǎi guān biǎo zhù yuē: pú yè yī rén, tóng yìn mò shòu, wǔ shí cháo, chū xué jì shí yī, tài píng yù lǎn èr bǎi shí yī zhāo xià yǒu fú zì, cǐ tuō. nà yán zé, jìn xián liǎng liáng guān, pèi shuǐ cāng yù, jiàn ān yǐ lái, zhí jīn wú róng shào, wèi shàng shū zuǒ pú yè, pú yè zhī yǒu zuǒ yòu, zì cǐ shǐ yě.
百官表注曰:仆射一人,铜印墨绶,五时朝,[《初学记》十一,《太平御览》二百十一朝下有服字,此脱。]纳言帻,进贤两梁冠,佩水苍玉,建安以来,执金吾荣劭,为尚书左仆射,仆射之有左右,自此始也。
zhōng lí yì bié zhuàn yuē: yì wèi shàng shū pú yè, qí nián xiōng nú qiāng hú guī yì, zhào cì jiān sān bǎi pǐ, shàng shū shì láng guǎng líng jì fēng, wù yǐ wéi sān qiān pǐ, zhào dà nù, biān fēng yù sǐ, yì rù jiàn yuē: hǎi nèi xiá ěr, wèi bì xià guì zhēng tài píng yù lǎn liù bǎi sì shí jiǔ yǐn kuài jī diǎn lù zuò wēi. cái ér jiàn rén mìng, yú chén suǒ bù ān, míng dì yǐ yì jiàn, qiě fēng cuò hé dà yì, shì fēng, chì dà guān cì jiǔ yào, zhào wèi yì yuē: fēi zhōng lí shàng shū, zhèn jǐ jiàng wēi yú cǐ láng.
锺离意别传曰:意为尚书仆射,其年匈奴羌胡归义,诏赐缣三百匹,尚书侍郎广陵暨酆,误以为三千匹,诏大怒,鞭酆欲死,意入谏曰:海内遐迩,谓陛下贵徵[《太平御览》六百四十九引会稽典录作微。]财而贱人命,愚臣所不安,明帝以意谏,且酆错合大义,贳酆,敕大官赐酒药,诏谓意曰:非锺离尚书,朕几降威於此郎。
wèi zhì yuē: huán fàn jiàn xú xuān wèi pú yè, chē jià xìng xǔ chāng, zǒng liú shì, dì hái, zhǔ zhě zòu chéng wén shū, zhào yuē: wú shěng yǔ pú yè hé yì, jìng bù shì.
《魏志》曰:桓范荐徐宣为仆射,车驾幸许昌,总留事,帝还,主者奏呈文书,诏曰:吾省与仆射何异,竟不视。
yòu yuē: chén tài wèi shàng shū zuǒ pú yè, diǎn xuǎn jǔ.
又曰:陈泰为尚书左仆射,典选举。
jìn zhū gōng zàn yuē: sī mǎ guī, shí duō lìng wàng, zǎo lì xiǎn zhí, jìn shòu shàn, wèi shàng shū zuǒ pú yè, shí nián sān shí qī, zhòng lùn yǐ wéi měi.
晋诸公赞曰:司马珪,时多令望,早历显职,晋受禅,为尚书左仆射,时年三十七,众论以为美。
jìn gōng qīng lǐ zhì yuē: sī mǎ guī, sān shí qī wèi shàng shū pú yè, wèi jìn yǐ lái, huò zhì zuǒ yòu, huò bù zhì.
晋公卿礼秩曰:司马珪,三十七为尚书仆射,魏晋以来,或置左右,或不置。
shì shuō yuē: zhōu yǐ, zì bó rén, guò jiāng, jī nián héng dà yǐn jiǔ, cháng jīng sān rì xǐng, shí lùn wèi zhī sān rì pú yè.
《世说》曰:周顗,字伯仁,过江,积年恒大饮酒,尝经三日醒,时论谓之三日仆射。
wáng yǐn jìn shū yuē: tài kāng yuán nián, yǐ shān tāo qīng xū tián jiǎn, zhuǎn wéi pú yè.
王隐《晋书》曰:太康元年,以山涛清虚恬简,转为仆射。
qí zhí yí yuē: wèi cháo yǐ shàng shū pú yè máo jiè lǐng xuǎn cáo.
齐职仪曰:魏朝以尚书仆射毛玠领选曹。
jìn wǔ yǐ pú yè shān tāo lǐng lì cáo, hòu yī nǐ, zhì jīn huò lǐng yān.
晋武以仆射山涛领吏曹,后依拟,至今或领焉。
shěn yuē sòng shū yuē: liú yán sūn wèi shàng shū zuǒ pú yè, yán sūn jí bìng, bù rèn bài qǐ, shàng shǐ chéng chuán, zì qīng xī zhì píng chāng mén, rù shàng shū xià shě.
沈约《宋书》曰:刘延孙为尚书左仆射,延孙疾病,不任拜起,上使乘船,自青溪至平昌门,入尚书下舍。
mù zhì liáng shěn yuē shàng shū yòu pú yè fàn yún mù zhì míng yuē: hé qì xìng wáng, fěi láo wù sè, chéng fēng yù qǐ, huà chéng lóng yì, nǎi zuò hóu chún, dì yóu bì jǔ, nǎi zuò quán héng, yí lún yǒu xù, běi jīng cú jùn, dōng chuān huí báo, yùn wú míng chén, zhōng tiān mí zuò.
【墓志】梁沈约尚书右仆射范云墓志铭曰:合契兴王,匪劳物色,乘风郁起,化成龙翼,乃作喉唇,帝猷必举,乃作铨衡,彝伦有序,北京徂峻,东川回薄,蕴吾名臣,终天靡作。
biǎo sòng fù liàng ràng shàng shū pú yè biǎo yuē: zì huáng jī zhào chuàng, yù bān cè xūn, xiān shàn wēi jī, wèi wén cháo yě, bǎi kuí zhì shū, zǒng èr yīn yào, chéng fēi yōng chén suǒ yí dāo nǐ, chén wén quán héng jì xuán, zī zhū mí dùn, lì nú xí jì, zhōng mò zhī jìn, bài jià shāng jǐn, bèi zhī qián gào, bì jiāng shàng zēng guó gòu, xià zhāo sī dú.
【表】宋傅亮让尚书仆射表曰:自皇基肇创,豫班策勋,纤善微绩,未闻朝野,百揆治枢,总贰殷要,诚非庸臣所宜叨拟,臣闻权衡既悬,锱铢靡遁,厉驽习骥,终莫之近,败驾伤锦,备之前诰,必将上增国垢,下招私黩。
qí wáng jiǎn ràng zuǒ pú yè biǎo yuē: dài chén yú cháng jūn zhī wài, miǎn chén yú dài liáo zhī yòu, qīn guāi qí zhāng, chéng fēi qí qì, bà fǔ fāng lóng, chāo jū yuán zuǒ, guó cháo cǎo mèi, cān zàn bǎi kuí.
齐王俭让左仆射表曰:待臣於常均之外,眄臣於代僚之右,亲乖其章,乘非其器,霸府方隆,超居元佐,国朝草昧,参赞百揆。
liáng shěn yuē ràng pú yè biǎo yuē: chén wén yì zhuàng xiū lǎo, shàng diǎn suǒ yōu, chén xíng mù xī, shì shēn héng fēn, ruò fú xuán huáng wèi yǐ, fēi dí jià zhī wèi, jīn lì wèi yòng, qǐ qiáng fàn zhī shí, yǎng lǎo zhàng xiāng, yì tuī qián diǎn, fú róng gào xiè, qīn xué fěi rèn, sù ròu jí qí xū bèi, suì zhì fáng qí bù gū, shí suǒ yǐ juān jiǎ shuāi jí, shōu píng lún mù, liáng zhāng zuǎn ràng shàng shū pú yè biǎo yuē: jiā yǐ jiǎo xīn shì mào, kù fēi suǒ xián, bù xǐ sú rén, yǔ zhī gòng shì, suī fù tǔ yán rú shāng, qū tǐ wú gǔ, dòng róng qiè fǔ, yóu chéng duō hàn, céng wéi rú quē, zuò kè xū mǎn, qíng tài cēn cī, shì tú yíng xū, yì yǐ xìng bàng, shě chén jiàn cāi, yí sì suī fēn, shèng xián zhì huò, rén zhī bāo cáng, shān chuān fēi xiǎn, kuàng zài yú chén, yān kě zhèng zōng.
梁沈约让仆射表曰:臣闻役壮休老,上典所优,晨行暮息,事身恒分,若夫玄黄未已,非狄驾之卫,筋力为用,岂强饭之时,养老杖乡,抑推前典,服戎告谢,亲学匪任,宿肉极其虚惫,岁制防其不辜,寔所以蠲假衰疾,收屏沦暮,梁张缵让尚书仆射表曰:加以矫心饰貌,酷非所闲,不喜俗人,与之共事,虽复吐言如伤,屈体无骨,动容窃斧,犹成多憾,曾闱如阙,坐客须满,情态参差,世涂盈虚,薏苡兴谤,舍尘见猜,疑似虽分,圣贤致惑,人之包藏,山川非险,况在於臣,焉可证综。
chén xú líng ràng zuǒ pú yè chū biǎo yuē: chén wén qī shí zhī suì, yáng xióng nǐ jīng, liù shí zhī nián, píng jīn duì cè, ruò sī jiàng zhuàng, wú tàn qí lǎo, chén lì jù chén shū shí qī wáng mài chuán dàng zuò mài, hòu tóng. zé zhòu huá xuān miǎn, cái yǔn qīng xiàng, chū nà liú yù, cháo yě jù zhān, chén hóng zhèng guó lǎo rú zōng, qíng shàng xū jiǎn, xuán fēng shèng yè, dú wáng dāng nián, chén zhǒng qì huái chén mì, wén shǐ yōu yù, dōng nán guì xiù, cháo tíng qīn xián, bìng jiàn zhuàng yóu, jiē yí zuǒ zhí, ruò hàn wǔ hǎo shǎo, zé wēi chén yǐ lǎo, ruò zhōu wén ài lǎo, zé yǒu cǐ qún cái, fú yuán tiān míng, gèng móu zǐ jiàng, qiú qí miào xuǎn, chēng shì néng guān.
陈徐陵让左仆射初表曰:臣闻七十之岁,杨雄拟经,六十之年,平津对策,若斯彊壮,无叹耆老,臣励[据陈书十七王劢传当作劢,后同。]则胄华轩冕,才允卿相,出纳流誉,朝野具瞻,臣弘正国老儒宗,情尚虚简,玄风胜业,独王当年,臣种气怀沉密,文史优裕,东南贵秀,朝廷亲贤,并见壮猷,皆宜左执,若汉武好少,则微臣已老,若周文爱老,则有此群才,伏原天明,更谋梓匠,求其妙选,称是能官。
yòu ràng yòu pú yè chū biǎo yuē: jiā yǐ yán xún méng hǎo, réng shǔ luàn lí, qiān hàn shū sū wǔ chuán zuò dīng. líng dào qí niú mǎ, wū sūn qiè qí yìn shòu, zi qīng rú xuě, shū xiàng wèi guó, suī huò dōng guī, bèi lí cǐ è, xī lǐ guǎng yí hèn, bù zhí hàn chū, níng qī zì guī, bēi féng yáo huàn, chén suí wàng shèng yùn, shí zài quán yú, shí cān jué shèng zhī chóu, pō zòu fā bīng zhī chèn, dāng tú xī shě, fēi wú dǒng zhāo zhī chéng, diǎn wǔ chán wén, bù jiàng zhāng huà zhī shǎng.
又让右仆射初表曰:加以言寻盟好,仍属乱罹,千[汉书苏武传作丁。]零盗其牛马,乌孙窃其印绶,子卿如雪,叔向为国,虽获东归,备离此厄,昔李广遗恨,不值汉初,甯戚自归,悲逢尧换,臣随望圣运,实在权舆,时参决胜之筹,颇奏发兵之谶,当涂锡舍,非无董昭之诚,典午禅文,不降张华之赏。
suí jiāng zǒng ràng shàng shū pú yè biǎo yuē: zǎo jìng guān fāng, pǐn cái rén wù, mén jīng rú shì, bù cán wū lòu, xīn bào rú bīng, wú qī àn shì, dàn lǚ yān xīng wū, měi zhī tiǎn sù, shì wǎng jū shù, shì guī mǐn miǎn, jīn cǐ zhào huì, yóu zēng jù jí, qiè yǐ duān kuí fù zhí, guān chēng shī zhǎng, gé lǚ shēng jiàng, chuán hū chǒng hè, yí xíng cháo shǒu, guān miǎn yí lún, jiān fù hù zǒng héng liú, kuāng zuǒ fán sú, wàng yīng zhòng zé, bì jiàn wēi jī.
隋江总让尚书仆射表曰:藻镜官方,品裁人物,门惊如市,不惭屋漏,心抱如冰,无欺暗室,但屡淹星乌,每知忝素,世网拘束,事归黾勉,今此召会,尤增据蒺,窃以端揆副职,官称师长,革履升降,传呼宠赫,仪形朝首,冠冕彝伦,兼复户总衡流,匡佐繁俗,忘膺重责,必践危机。
lì bù shàng shū
◇吏部尚书
wèi zhì yuē: lú yù wèi shì zhōng, zài zhí sān nián, duō suǒ bó yì, zhào yuē: guān rén zhì cái, shèng dì suǒ nán, bì xū liáng zuǒ, jìn kě tì fǒu, shì zhōng yù, bǐng xìng zhēn gù, xīn píng tǐ zhèng, kě wèi míng shì yǒu gōng, bù xiè yú wèi zhě yě, qí yǐ yù wèi lì bù shàng shū, shǐ yù zì xuǎn dài, yuē: dé rú qīng zhě nǎi kě, yù jǔ cháng shì zhèng chōng, dì yuē: wén hé wú zì zhī zhī, gèng jǔ wú suǒ wèi zhī zhě, nǎi jǔ ruǎn wǔ sūn yōng, dì yú shì yòng yōng.
《魏志》曰:卢毓为侍中,在职三年,多所駮易,诏曰:官人秩才,圣帝所难,必须良佐,进可替否,侍中毓,禀性贞固,心平体正,可谓明试有功,不懈于位者也,其以毓为吏部尚书,使毓自选代,曰:得如卿者乃可,毓举常侍郑冲,帝曰:文和吾自知之,更举吾所未知者,乃举阮武孙邕,帝於是用邕。
yuán zǐ yuē: wèi jiā zhì lì bù shàng shū, zhuān xuǎn tiān xià bǎi guān, fū yòng rén rén jūn zhī suǒ sī, bù kě yǐ jiǎ rén zhě yě, shǐ zhì luàn zhì zài yī rén zhī shǒu, quán zhòng ér rén cái nán de, jū cǐ zhí, chēng cǐ cái zhě, wèi yǒu yī yě.
袁子曰:魏家置吏部尚书,专选天下百官,夫用人人君之所司,不可以假人者也,使治乱制在一人之手,权重而人才难得,居此职,称此才者,未有一也。
wáng yǐn jìn shū yuē: shān tāo wèi tài cháng, zāo mǔ sāng, shǒu zhí sōng bǎi, zhào yuē: jīn fēng sú líng chí, qǐ yí zhèn yǐ tuì ràng, shān tài cháng suī zài liàng yīn, gǔ rén yì mò dié cóng róng, qí yǐ tāo wèi lì bù shàng shū, tāo yòng rén, jiē xiān mì qǐ, rán hòu gōng zòu.
王隐《晋书》曰:山涛为太常,遭母丧,手植松柏,诏曰:今风俗凌迟,岂宜镇以退让,山太常虽在谅阴,古人亦墨绖从戎,其以涛为吏部尚书,涛用人,皆先密启,然后公奏。
yòu yuē: dèng yōu qiān lì bù shàng shū, mù mǎ yú jiā tíng, qī zì sù shí, bù shòu yī fàn yú rén.
又曰:邓攸迁吏部尚书,牧马於家庭,妻自素食,不受一饭於人。
shì shuō yuē: wáng jùn chōng péi shū zé èr rén, zǒng jiǎo yì zhōng shì jì, xū yú qù, hòu kè wèn xiàng èr tóng shì shuí, yuē: péi wáng, kè hé rú, zhōng yuē: péi kǎi qīng tōng, wáng róng jiǎn yào, hòu èr shí nián, cǐ xián dāng wèi lì bù shàng shū, jì ěr shí tiān xià wú fù zhì cái.
《世说》曰:王濬冲裴叔则二人,总角诣锺士季,须臾去,后客问向二童是谁,曰:裴王,客何如,锺曰:裴楷清通,王戎简要,后二十年,此贤当为吏部尚书,冀尔时天下无复滞才。
yǔ lín yuē: yuán zhēn wèi jiān jūn, fàn qù tài píng yù lǎn èr bǎi shí sì zuò xuán, cǐ é. píng zuò lì bù shàng shū, dà zuò yǔ yuán, qīng cǐ jiǎ hái, bù shī hù jūn, yuán yuē: qīng hé shì rén zhōng zuò shì jǐng.
《语林》曰:袁真为监军,范去[《太平御览》二百十四作玄,此讹。]平作吏部尚书,大坐语袁,卿此叚还,不失护军,袁曰:卿何事人中作市井。
bǎi guān biǎo zhù yuē: lì bù shàng shū yī rén, zhì liù bǎi shí, zhǎng xuǎn jǔ zhāi cí.
百官表注曰:吏部尚书一人,秩六百石,掌选举斋祠。
jìn zhū gōng zàn yuē: lǐ yìn wèi lì bù shàng shū, zhèng shēn lǜ zhí bù ráo, gù néng xíng qí suǒ jiàn, suì kān dìng xuǎn lì, ér zhe yú lìng.
晋诸公赞曰:李胤为吏部尚书,正身率职不桡,故能行其所见,遂刊定选例,而著于令。
shěn yuē sòng shū yuē: cài kuò wèi lì bù shàng shū, kuò yīn fù lóng wèn fù liàng, xuǎn shì ruò xī yǐ jiàn fù bù lùn, bù rán, bù néng bài, liàng yǐ yǔ lù shàng shū xú xiàn zhī yuē: huáng mén yǐ xià, xī yǐ wěi cài, zì cǐ shàng, yí gòng cān tóng yì, kuò yuē: wǒ bù néng wéi xú gàn mù shǔ zhǐ wěi, suì bù bài, gàn mù, xiàn zhī xiǎo zì yě, xuǎn àn lù shàng shū yǔ lì bù shàng shū lián míng, gù kuò yún zhǐ wěi.
沈约《宋书》曰:蔡廓为吏部尚书,廓因傅隆问傅亮,选事若悉以见付不论,不然,不能拜,亮以语录尚书徐羡之曰:黄门以下,悉以委蔡,自此上,宜共参同异,廓曰:我不能为徐干木署纸尾,遂不拜,干木,羡之小字也,选案录尚书与吏部尚书连名,故廓云纸尾。
yòu yuē: jiāng zhàn wèi lì bù shàng shū, jiā shén pín yuē, bù yíng qiú lì, xiǎng kuì yíng mén, yī wú suǒ shòu, wú jiān yī yú shí, cháng wèi shàng suǒ zhào, zhí huàn yī, chēng jí jīng rì, yī chéng hòu qǐ.
又曰:江湛为吏部尚书,家甚贫约,不营求利,饷馈盈门,一无所受,无兼衣馀食,常为上所召,值澣衣,称疾经日,衣成后起。
yòu yuē: yán jùn wèi lì bù shàng shū, liú xīn xuǎn jǔ, zì qiáng bù xī, rèn yù jì lóng, zòu wú bù kě, hòu xiè zhuāng dài jùn, yì duō bù xíng, jùn róng mào yán yì, zhuāng fēng zī shén měi, bīn kè xuān sù, cháng huān xiào dá zhī, shí rén yǔ yuē: yán jùn chēn ér yú rén guān, xiè zhuāng xiào ér bù yú rén guān.
又曰:颜竣为吏部尚书,留心选举,自强不息,任遇既隆,奏无不可,后谢庄代竣,意多不行,竣容貌严毅,庄风姿甚美,宾客喧诉,常懽笑答之,时人语曰:颜竣嗔而与人官,谢庄笑而不与人官。
zhēn jìn fù xuán lì bù shàng shū zhēn yuē: míng míng wáng guǐ, zhì wèi jiǔ zhì, jūn zhí cháng dào, chén yǒu dìng zhí, gè yǒu yōu sī, fēi yòng bù tè, xī shùn jǔ gāo yáo, ér jùn yì zài guān, kuí lóng chū rù zhèn mìng, zhōu zhòng shān fǔ, yì yǔn nèi yán.
【箴】晋傅玄吏部尚书箴曰:明明王轨,制为九秩,君执常道,臣有定职,各有攸司,非用不慝,昔舜举皋陶,而俊乂在官,夔龙出入朕命,周仲山甫,亦允内言。
lěi qí qiū chí shì zhōng lì bù shàng shū hé fǔ jūn lěi yuē: yuǎn liàng yí yǎ, yān zī yīng mào, jìn dé fāng xīn, xún míng yǐ jiù, fēn biāo xiān dá, zhēng qū jùn xiù, fěi zhí yǔ yí, shí wéi lǐng xiù, zhī rén sī zhé, zài dì zhī nán, qiān wèi wǎng xié, shì zé néng guān, yuán ā wàng bì, diào yǔ tóu gān, jīn zhāng zhī guì, yǔn zī qī shì, yǒu měi yī rén, róu diāo sān ěr, fú miǎn chéng xuān, míng yù fēi cuì, bù tān wèi bǎo, guì ér néng pín, wéi jìng shì yuè, wéi jì shì zhēn, lǚ xìn zī cóng, jī shàn fāng qìng, rú hé sī dé, céng shì zhī mìng, bǐ gāo zhě tiān, yú rén yān yǒng, miǎo wàng zhōu xíng, shì zhān lín hè, sǎ tài fēn āi, bìn yáng liú sú, yán bì xuán yuǎn, shén wéi zhū yù, sè tián xǐ yùn, xīn qǐ róng rǔ.
【诔】齐丘迟侍中吏部尚书何府君诔曰:远量夷雅,淹姿英茂,进德方新,循名以旧,分镳先达,争驱俊秀,匪直羽仪,实惟领袖,知人斯哲,在帝之难,佥谓往谐,是则能官,园阿望币,钓屿投竿,金张之贵,允兹七侍,有美一人,柔貂三珥,服冕乘轩,鸣玉飞翠,不贪为宝,贵而能贫,唯静是悦,惟寂是珍,履信兹从,积善方庆,如何斯德,曾是知命,彼高者天,与人焉咏,眇望周行,式瞻林壑,洒汰纷埃,摈扬流俗,言必玄远,神惟珠玉,色恬喜愠,心岂荣辱。
sòng xiè zhuāng ràng lì bù shàng shū biǎo yuē: zhāo cái qín diào zhī shàng, qǔ shì gē mù zhī zhōng, zhōng néng kè yí jǐng mìng, róng huái wàn yǔ, qǐ róng xiān sī shǒu qū, jìn yǒu jīng guò, qiě bù xí guān zhì, zhào kè xìng jiàn, wèi xián tǒng yù, zhèng chén yǒu guī, fěi mèi shēn jī.
宋谢庄让吏部尚书表曰:招才琴钓之上,取士歌牧之中,终能克夷景命,荣怀万宇,岂容先私首曲,近有经过,且不习冠制,赵客兴鉴,未闲统驭,郑臣有规,匪痗身讥。
hòu wèi wēn zi shēng guǎng yáng wèi shū shí bā zuò yáng. wáng ràng lì bù shàng shū biǎo yuē: jiǎ shì fēng yún, fēi yóu yǔ hé, tú dé tuī qiān jiù liè, mǐn miǎn dāng guān, céng wú bì yōng yì lǐ zhī míng, jù yǒu tóng jué xiàn fù zhī mǐn, ér zhèng běn shí fán, sī huì yōu qiè, yì yáng zhì dì, yòng shě shí liú, shí dāng nián zhī zhǔn dì, nǎi yī shì zhī quán héng, dé qí rén zé fēn zhí zhī rèn lóng, fēi qí cái zé kuàng guān zhī shī qǐ.
后魏温子升广杨[魏书十八作阳。]王让吏部尚书表曰:假势风云,非由羽翮,徒得推迁就列,黾勉当官,曾无辟雍议礼之名,讵有铜爵献赋之敏,而政本寔繁,司会攸切,抑扬智地,用舍时流,实当年之准的,乃一世之权衡,得其人则分职之任隆,非其才则旷官之失起。
liáng rèn fǎng wèi fàn yún ràng sàn qí cháng shì lì bù shàng shū xiāo chéng hóu biǎo yuē: fū quán héng wù zhòng, quē yǔ míng běn zuò guān zhì, wén xuǎn sān shí bā, chū xué jì shí èr zuò guān zhū. lóng tì, yuǎn wéi zé zhé, zài dì yóu qīng, wén xuǎn chū xué jì zuò nán. hàn wèi yǐ jiàng, yuǎn shí jīng guǐ, yǎ sú suǒ guī, wéi chēng xǔ guō, qí jì líng chí, guān fāng xiáo luàn, cǎo chuàng wéi shǐ, yì cún gǎi zuò, gōng jǐ nán miàn, zé chéng sī zài, qǐ yí wàng jiā chǒng sī, yǐ fá wáng shì, fù chán zhī shì, kōng chéng chǒng zhāng, qiú zhī gōng sī, shòu shòu jiāo shī, jìn shì hóu zhě, gōng xù cēn cī, huò zú shí guān zhōng, huò chéng jūn hé nèi, huò shèng dé rú zhuō mào, huò shī dào rú huán róng, sì xìng chuán cí, yǐ wú dìng jì, wǔ hóu wài qī, qiě fēi jiù zhāng, ér chén zhī suǒ fù, wéi zài ēn zé, qiě qù suì dōng chū, guó xué zhī lǎo bó shì ěr, jīn zī shǒu xià, jiāng yà zhǒng sī, suī qiān qiū zhī yī rì jiǔ qiān, xún shì wén xuǎn zuò shuǎng. zhī shí xún yuǎn zhì, fāng zhī wēi chén, wèi wèi sù dá.
梁任昉为范云让散骑常侍吏部尚书霄城侯表曰:夫铨衡务重,阙语[明本作关治,文选三十八,《初学记》十二作关诸。]隆替,远惟则哲,在帝犹轻,[《文选》、《初学记》作难。]汉魏以降,远识经轨,雅俗所归,唯称许郭,齐季凌迟,官方淆乱,草创惟始,议存改作,恭己南面,责成斯在,岂宜妄加宠私,以乏王事,附蝉之饰,空成宠章,求之公私,授受交失,近世侯者,功绪参差,或足食关中,或成军河内,或盛德如卓茂,或师道如桓荣,四姓传祠,已无定纪,五侯外戚,且非旧章,而臣之所附,唯在恩泽,且去岁冬初,国学之老博士耳,今兹首夏,将亚冢司,虽千秋之一日九迁,荀奭[《文选》作爽。]之十旬远至,方之微臣,未为速达。
liáng shěn yuē wèi chǔ xuàn ràng lì bù shàng shū biǎo yuē: qiè wéi xuán sù wèi biàn, bì miù zhū zǐ zhī chá, guī jǔ huò mèi, lǐ sàng fāng yuán zhī gōng, dōng xī liǎng hàn, zuǒ xióng gū jué yú qián, nán běi èr jìn, shān tāo mò sì yú hòu, liáng yóu xìng cáng yú mào, cái yǐn hū xīn, chǔ yuè wú yǐ kuàng qí jiǒng shū, shān chuān wèi zú fāng qí xiǎn zǔ, suī fù fú àn wèi míng, miǎn guò shēng zhì, yì hé yǐ dēng qí mù yì, lí wèi fēn jīng.
梁沈约为褚炫让吏部尚书表曰:窃惟玄素未辩,必谬朱紫之察,规矩或昧,理丧方圆之功,东西两汉,左雄孤绝於前,南北二晋,山涛莫嗣於后,良由性藏於貌,才隐乎心,楚越无以况其迥殊,山川未足方其险阻,虽复拂暗为明,免过生智,亦何以登奇牧异,离渭分泾。
liáng zhāng zuǎn ràng lì bù shàng shū biǎo yuē: hàn gé mín cáo, wèi réng dōng yuàn, máo xiào xiān yǐ qīng gōng jiàn měi, lú zi jiā yǐ zhēn gù rèn zhí, jiàng jí jìn dài, xī dǔ qí rén, lè yàn fǔ yōng róng zì shǒu, dāng shí hèn qí guǎ yù, shān jù yuán yì cún shǎng bá, bù miǎn yǔ shì fú chén, dèng yōu mù mǎ jiā tíng, hé yì xīn jìng zhī cāo, biàn kǔn rú jīn wán zài yòu, wèi wén jiǎn cái zhī gōng.
梁张缵让吏部尚书表曰:汉革民曹,魏仍东掾,毛孝先以清公见美,卢子加以贞固任职,降及晋代,希睹其人,乐彦辅雍容自守,当时恨其寡誉,山巨源意存赏拔,不免与世浮沉,邓攸牧马家庭,何益心竞之操,卞壸如金丸在右,未闻检裁之功。
liáng wáng yún wèi dì liù shū ràng zhòng chú lì bù shàng shū biǎo yuē: chén wén tuán xī jié yàn, bì qí kūn wú zhī fēng, zhú rì zhuī fēng, xìn zī bó lè zhī jùn, wèi yǒu cān nú qiān zú, ér fāng chěng yáo tú, cǎi yì qiān dāo, ér qiú qí duàn gē, fú wéi zé zhé wèi tǐ, shì jiān lì dài, míng bié yōu qí, yì zhòng qián wáng, bì shǐ yù shí xūn yóu, qū bié mí zá, jīng wèi xuán huáng, tiáo liú bù shuǎng, zì fēi bó háo zhī tiān xià chēng néng, zhòng zi zhī shí rén guī dé, xiào xiān zhī bá zhēn yì wěi, jù yuán zhī chù è jǔ shàn, rán hòu kě yǐ quán jìng liú pǐn, píng jūn héng shí.
梁王筠为弟六叔让重除吏部尚书表曰:臣闻剸犀截雁,必俟昆吾之锋,逐日追风,信资伯乐之骏,未有骖驽骞足,而方骋遥涂,采蓺铅刀,而求其断割,伏惟则哲为体,事艰历代,明别攸奇,义重前王,必使玉石薰莸,区别靡杂,泾渭玄黄,条流不爽,自非伯豪之天下称能,仲子之时人归德,孝先之拔真抑伪,巨源之黜恶举善,然后可以铨镜流品,平均衡石。
suí jiāng zǒng ràng lì bù shàng shū biǎo yuē: qiè yǐ hàn zhì wǔ cáo, fāng jīn liù shàng, wèi lóng bā kǎi, nǐ gǔ liù qīng, yán yù hóu shé, yuǎn yīng shū dòu, zhì rú dōng jīng xǔ guō, xī jìn péi wáng, yǎng shǒu shēn méi, kě dé lùn liè cǐ yǐ, dàn chén mén jī shì xù, jìn sòng yǐ lái, nèi shì wéi yǐ, rù shī héng chǐ, huò nián fǔ jiāng lì, huò suì wèi qiáng shì, shì yǐ tuì sī ruò guàn, zhuī shāng chóu xī, zǎo chén huá wèi, jiàn zhī míng bèi, cháng wèi tiǎn qiè, fěi cháo yī xī, qǐ qī liáng shì duō gù, yǒu zhì wú shí, píng shēng yì qì, sà ěr líng luò, tè yóu yāo fèng jiā yùn, qiān zǎi yī shí, wéi fèn chǒng líng, suì zhēn yú cǐ.
隋江总让吏部尚书表曰:窃以汉置五曹,方今六尚,魏隆八凯,拟古六卿,延喻喉舌,远膺枢斗,至如东京许郭,西晋裴王,仰首伸眉,可得论列此矣,但臣门基世绪,晋宋已来,内侍帷扆,入尸衡尺,或年甫将立,或岁未强仕,是以退思弱冠,追伤畴昔,早尘华位,见知名辈,常谓忝窃,匪朝伊夕,岂期梁室多故,有志无时,平生意气,飒尔零落,特由邀奉嘉运,千载一时,惟奋宠灵,遂臻於此。
yòu wèi shěn shàng shū jūn lǐ ràng yòu pú yè lǐng lì bù biǎo yuē: xīn xiāng yí é. yǐ lái, ān shí yǐ hòu, zūn qí guǐ zhú, bì dà shà zhī dòng liáng, zǒng qí jì rèn, yì jù chuān zhī zhōu jí, wèi yǒu mián lì bó cái, qīng yīng cǐ jǔ.
又为沈尚书君理让右仆射领吏部表曰:辛香[疑讹。]以来,安石以后,遵其轨躅,必大厦之栋梁,总其寄任,亦巨川之舟楫,未有绵力薄材,轻膺此举。
shàng shū
◇尚书
yīng shào hàn guān yí yuē: shàng shū, táng yú guān yě, shū yuē: lóng, mìng rǔ zuò nà yán, zhèn mìng wéi yǔn.
应劭《汉官仪》曰:尚书,唐虞官也,书曰:龙,命汝作纳言,朕命惟允。
yòu yuē: hàn míng dì zhào yuē: shàng shū gài gǔ zhī nà yán, chū nà zhèn mìng, jī shì bù mì zé hài chéng, kě bù shèn yú.
又曰:汉明帝诏曰:尚书盖古之纳言,出纳朕命,机事不密则害成,可不慎欤。
wéi zhāo biàn shì míng yuē: shàng, shàng yě, yán zuì zài shàng, zǒng lǐng zhī yě, biàn yún, shàng yóu fèng yě, bǎi guān yán shì, dāng shěng àn píng chù fèng zhī, gù yuē shàng, shàng shí shàng fāng yì rán.
韦昭辩《释名》曰:尚,上也,言最在上,总领之也,辩云,尚犹奉也,百官言事,当省案平处奉之,故曰尚,尚食尚方亦然。
hàn shū: bǎi guān biǎo yuē: chéng dì bà zhōng shū guān, chū zhì shàng shū yuán wǔ rén, rú chún yuē: zhǔ tiān zǐ wén shū yuē shàng shū, rú zhǔ xù yuē shàng zhǔ.
《汉书》:百官表曰:成帝罢中书官,初置尚书员五人,如淳曰:主天子文书曰尚书,如主婿曰尚主。
huán zi xīn lùn yuē: xī yáo yán tài píng yù lǎn èr bǎi shí èr zuò shì. shùn yú dà lù zhě, lù tiān xià shì, rú jīn zhī shàng shū guān yǐ, yí dé dà xián zhì, nǎi shǐ chù yì chí píng yān.
《桓子新论》曰:昔尧言[《太平御览》二百十二作试。]舜於大麓者,录天下事,如今之尚书官矣,宜得大贤智,乃使处议持平焉。
xiè chéng hòu hàn shū yuē: zhū mù wèi shàng shū, dǎng yán zhèng zhí.
谢承《后汉书》曰:朱穆为尚书,谠言正直。
huá jiào hàn shū yuē: wéi biāo shàng shū yuē: yù jí mín suǒ wù, dāng xiān chú qí huàn, qí yuán zài shàng shū, diǎn shū jī, tiān xià shì yī jué zhī, bù kě bù chá.
华峤《汉书》曰:韦彪上疏曰:欲急民所务,当先除其患,其原在尚书,典枢机,天下事一决之,不可不察。
dōng guān hàn jì yuē: zhāng dì dōng xún, guò rèn chéng, nǎi xìng zhèng jūn shě, chì cì shàng shū lù, yǐ zhōng qí shēn, gù shí rén hào wèi bái yī shàng shū, xù hàn shū yuē: lǐ gù shàng shū yuē: bì xià zhī yǒu shàng shū, yóu tiān zhī yǒu běi dǒu, běi dǒu wèi tiān hóu shé, shàng shū wèi bì xià hóu shé.
《东观汉记》曰:章帝东巡,过任城,乃幸郑均舍,敕赐尚书禄,以终其身,故时人号为白衣尚书,《续汉书》曰:李固上疏曰:陛下之有尚书,犹天之有北斗,北斗为天喉舌,尚书为陛下喉舌。
wèi zhì yuē: chén qún wèi shàng shū, zhì jiǔ pǐn wèi guān rén zhī fǎ, qún suǒ jiàn yě.
《魏志》曰:陈群为尚书,制九品为官人之法,群所建也。
wáng chǎng kǎo kè shì yuē: shàng shū shì zhōng kǎo kè, yī yuē zhǎng jiàn liù cái, yǐ kǎo guān rén, èr yuē zōng lǐ wàn jī, yǐ kǎo shù jī, sān yuē jìn shì wéi yǔn, yǐ zhǎng dǎng yán, sì yuē chū nà wáng mìng, yǐ kǎo fù zhèng, wǔ yuē fá fǎ, yǐ kǎo diǎn xíng, kuài jī diǎn lù yuē: zhèng hóng bài shàng shū láng, jiù diǎn, kē mǎn bǔ xiàn zhǎng, lìng shǐ wèi chéng wèi, hóng zòu yǐ wéi tái zhí wèi zūn ér shǎng báo, rén wú lè zhě, zhū tài píng yù lǎn èr bǎi shí èr zuò qǐng. shǐ láng bǔ xiàn lìng, lìng shǐ wèi zhǎng, shàng cóng qí yì, zì cǐ wèi shǐ.
王昶考课事曰:尚书侍中考课,一曰掌建六材,以考官人,二曰综理万机,以考庶绩,三曰进视惟允,以掌谠言,四曰出纳王命,以考赋政,五曰罚法,以考典刑,《会稽典录》曰:郑弘拜尚书郎,旧典,科满补县长,令史为丞尉,弘奏以为台职位尊而赏薄,人无乐者,诸[《太平御览》二百十二作请。]使郎补县令,令史为长,上从其议,自此为始。
qí zhí yí yuē: shàng shū liù rén, pǐn dì sān, zhì liù bǎi shí, jìn xián liǎng liáng guān, nà yán zé, jiàng cháo fú, pèi shuǐ cāng yù, zhí hù fù hè.
齐职仪曰:尚书六人,品第三,秩六百石,进贤两梁冠,纳言帻,绛朝服,佩水苍玉,执笏负荷。
shěn yuē sòng shū yuē: gù chēn chuán yuē: sì mén yǒu zhì, bā zuò yǐ xià, mén shēng suí rù zhě yǒu chà, bù dé zá yǐ rén shì, chēn yǐ zōng rén gù shuò gù, sòng shū bā shí yī gù chēn chuán zuò tóu. jì shàng shū zhāng mào dù wén sòng shū zuò mén. míng, ér qù sòng shū zuò yǔ. shuò tóu tóng xí zuò qiǎn chū, fán shàng shū guān, dà zuì zé miǎn, xiǎo zuì zé qiǎn chū, chū zhě bǎi rì wú dài rén, tīng huán běn zhí.
沈约《宋书》曰:顾琛传曰:寺门有制,八座以下,门生随入者有差,不得杂以人士,琛以宗人顾硕顾,[宋书八十一顾琛传作头。]寄尚书张茂度闻[○宋书作门。]名,而去[宋书作与。]硕头同席坐遣出,凡尚书官,大罪则免,小罪则遣出,出者百日无代人,听还本职。
zhēn hàn yáng xióng shàng shū zhēn yuē: yǔn chì bǎi gōng, mìng zuò zhāi lì, lóng wéi nà yán, shì jī shì mì, chū rù wáng mìng, wáng zhī hóu shé, xiàn shàn xuān měi, ér chán shuō shì zhé, wǒ shì yún míng, wǒ tīng yún cōng, zài sù zài yè, wéi yǔn wéi gōng, gù jūn zǐ zài shì, chū yán rú fēng.
【箴】汉杨雄尚书箴曰:允敕百工,命作斋栗,龙惟纳言,是机是密,出入王命,王之喉舌,献善宣美,而谗说是折,我视云明,我听云聪,载夙载夜,惟允惟恭,故君子在室,出言如风。
lěi jìn pān yuè yǔ shàng shū lěi yuē: kuān ér néng huái, wēi ér bù měng, huà xíng rú xíng, mín yīng rú yǐng, yì yì xū zuò, piān piān xuán mù, jǐ yán shēng chén, kōng guǎn liáo kuò.
【诔】晋潘岳庾尚书诔曰:宽而能怀,威而不猛,化行如形,民应如影,曀曀虚坐,翩翩玄幕,几筵生尘,空馆寥廓。
jìn lú zhàn shàng shū wǔ qiáng hóu lú fǔ jūn lěi yuē: zhàn zuì zhòng wǔ yuè, xìn shēn sì hǎi, shēn bù huī miè, yán yú jiā mén, fāng jīn zhǎn yān zài jiù, sǐ yǐ wú rì, dà jù xiān yì yí liè, jiāng zhuì hū dì, wǎng jí zhī āi, zhōng bù xuān xiě, shì yǐ rěn zài cǎo tǔ zhī zhōng, zhuàn shù píng sù zhī jī, dǔ shēng wǒ jūn, tiān tǐng xián jùn, hóng chǎn dà fēng, guāng lóng hóng yìn, wèi yǐ qí zī, chuò hū qí yùn, tiān bù yǔ jìn, è yùn shí zhēn, yáng jiǔ zhī huì, suī shèng mò zhèn, jūn shí zhèn huáng, guó nàn shì tú, bá lǚ shān chuān, dōng zhēng xī cú, fāng xié xiá rèn, yán fù huáng yú, bú jiàn chǔ shēn, zhì mìng yǐng dū, wǎng gǔ lái jīn, zì yuǎn jí jìn, fán zài sàng qīn, yóu sī jù yǔn, kuàng wǒ tú dú, mí jīng bù jìn, rì yuè yú mài, hán shǔ dài qiān, ēn cí mí yuǎn, qióng sī rì chán, zhuàn shù yí jī, lín wén fán yuān.
晋卢湛尚书武强侯卢府君诔曰:湛罪重五岳,衅深四海,身不灰灭,延于家门,方今斩焉在疚,死已无日,大惧先意遗烈,将坠乎地,罔极之哀,终不宣写,是以忍在草土之中,撰述平素之迹,笃生我君,天挺贤俊,弘阐大风,光隆洪胤,蔚矣其姿,绰乎其韵,天不予晋,厄运时臻,阳九之会,虽圣莫振,君实振惶,国难是图,跋履山川,东征西徂,方协遐任,言复皇舆,不见楚申,致命郢都,往古来今,自远及近,凡在丧亲,犹思俱殒,况我荼毒,靡经不尽,日月逾迈,寒暑代迁,恩慈弥远,穷思日缠,撰述遗迹,临文烦冤。
suí jiāng zǒng dù zhī shàng shū lù jūn lěi yuē: lù gōng guó shì zhī juàn, huì hǎo zhī shēn, lín sàng néng lěi, jiǔ yuán yáo bǐ, shí shì zhūn zhān, bù huáng xuē gǎo, liáng jì shì yuè, wèi jí gān gē, chén shì rù shì, lèi qiān wù yì, zhù chōu yú huái, sān shí yú zài, suí kāi huáng jiǔ nián, yú cháng ān zhì shì, xuán chē yǐ jì, jiù mù hé jǐ, dàn dōng hǎi chéng tián, nán guān chéng zhí, guī shān gèng xǐ, kōng xiǎng chuī dí zhī āi, mǎ jiǎo tú shēng, jué wàng tōng bō zhī shuǐ, wū hū āi zāi, yú shì lǎn tì cāo gū, nǎi wèi lěi yuē: yàn háng yōu xù, lóng zuò jiān cái, ràng zhū bù bài, xī jiàn ēn lái, shì gù tiān huò, chén bēi zhǔ rǔ, lù jǐn zhāo yáng, fēng jīng yè zhú, yōu yōu shì lù, xīn kǔ jiān yú, xún gē mǎn dào, pù gǔ jiāo qú, jiā wú bàn shū, dì jué fēi chú, niàn qún sāng zǐ, líng luò diāo kū, shāng jūn jǐng yì, le pán qí qū, qī liáng gù yǒu, pǐ shù yí gū, lín xué bié yě, fǔ chèn qióng tú.
隋江总度支尚书陆君诔曰:陆公国士之眷,惠好之深,临丧能诔,久原摇笔,时事迍邅,不惶削藁,梁季適越,未戢干戈,陈世入仕,累牵物役,杼抽於怀,三十馀载,隋开皇九年,於长安致仕,悬车以洎,就木何几,但东海成田,南冠承絷,龟山更徙,空想吹笛之哀,马角徒生,绝望通波之水,呜呼哀哉,於是揽涕操觚,乃为诔曰:雁行攸序,龙作间才,让珠不拜,锡剑恩来,世故天祸,臣悲主辱,露尽朝阳,风惊夜烛,悠悠世路,辛苦艰虞,寻戈满道,曝骨交衢,家无半菽,地绝飞刍,念群桑梓,零落彫枯,伤君井邑,了盘崎岖,凄凉故友,擗树遗孤,临穴别野,抚榇穷涂。
liáng zhāng zuǎn gù zuǒ shì shàng shū zhōng zi shěn zēng mín mù zhì míng yuē: jiàn dōng zhèn gǔ, guī zǔ sān xí, zhèng ruò jiě shéng, lì rú zào shī, shí shēng lóng guǎn, sì zhì jiǔ qīng, jū gāo shǒu yìng, bǐ dé yāo míng.
梁张缵故左氏尚书忠子沈憎旻墓志铭曰:渐东振古,龟组三袭,政若解绳,吏如燥湿,十升龙管,四至九卿,居高首暎,比德腰明。
biǎo liáng shěn yuē ràng wǔ bīng shàng shū biǎo yuē: chén wén bǎi shě zhī zhào, fēi sù chōng suǒ zī, qiān lǐ zhī yuè, qǐ yī wěi néng sù, hé zhě, zhuāng qīng shì yú lù yuǎn, zhōu ruò pí yú jì shēn, chǒu mào cuì róng, bù jí jiàn yú zī shuǐ, nú zú jiǎn bù, zhōng qǔ zhì yú yán chē.
【表】梁沈约让五兵尚书表曰:臣闻百舍之赵,非宿舂所资,千里之越,岂一苇能溯,何者,装轻適於路远,舟弱疲於济深,丑貌悴容,不藉鉴於淄水,驽足蹇步,终取踬於盐车。
liáng qiū chí wèi fàn shàng shū bài biǎo yuē: xī téng gōng yí guǐ yú sì tíng, chén suì liú huān yú bó jìn, lù zhǐ yī shǒu, guān qióng jiǔ liè, chén huò zhào qiū yáng, qǔ wò huái hǎi, fā mēng qù lìn, yǐ ruò sōng qiáo, fěi fù yī róng, xū yú zhì cǐ, shǎng cān shí luàn, gōng yuè wǔ shuǐ, lì lǎn qián zài, shú yǔ wèi pǐ.
梁丘迟为范尚书拜表曰:昔滕公移晷於泗亭,陈遂留懽於博进,禄止一守,官穷九列,臣获照秋阳,取沃淮海,发蒙去吝,已若松乔,匪富伊荣,须臾至此,赏参十乱,躬越五水,历览前载,孰与为匹。
liáng xiāo zi fàn wèi xiōng zōng zhèng ràng dōu guān shàng shū biǎo yuē: nà yán zhī shòu, huáng mìng suǒ yóu, wǔ xīng xuán yào, chā chí zǐ gōng zhī qū, bǎi guān gēn běn, lián cáo jiàn lǐ zhī nèi, kǒng cài yì bó, chuí fāng yú liǎng jīng, chén zhōng lìng cái, bǐ jiān yú wèi shì, tì wàng qián yīng, fǔ xiū báo yì, wú shī sù lǐ, ér jué zhī fèng.
梁萧子范为兄宗正让都官尚书表曰:纳言之授,皇命所由,五星悬曜,差池紫宫之曲,百官根本,联曹建礼之内,孔蔡诣博,垂芳於两京,陈锺令才,比肩於魏世,逖望前英,俯修薄义,无尸素礼,而绝祗奉。
suí xú líng ràng wǔ bīng shàng shū biǎo yuē: chén wén zhòng ní dà shèng, yóu yún shū bù jìn yán, shì héng gāo cái, dāng běn jí zuò cháng chēng wén bù dǎi yì, chén bǐ shuāi ē rì jī, sī xù máng rán, pín tuō péng yóu, wèi cái zhāng biǎo, suī fù chén lín jiàn bǐ, wèi jǐn yú huái, sūn huì cí rén, pō jiā fán shì, suǒ yǐ gāo tiān miǎn miǎo, fú jiàng zhāo huí, zhān bài sī lún, gèng zēng yōu bèi, chén suī bù mǐn, ruò guàn dēng cháo, yī yán chéng huá, yù yóu duō shì, wǎn féng xīng yùn, yuán làn chǒng sī, ěr shí sì jiāo duō lěi, qī xióng fēn zhēng, guó jiā zhì dù, rì bù xiá jǐ, zhào gōng lùn shòu mìng zhī yí, gāo yì zòu shēng tán zhī lǐ, ér cān wén mì jì, fú jiě chán yú zhī bīng, fēi jiàn chí shū, wèi dòng liáo chéng zhī jiāng, bù qī méi chéng lǎo sǒu, hū jiàng tè ēn, féng táng mù nián, jiàn shēn míng zhǔ, zhuó zǎi jīng yì, cháo zuò jí lín, suì zhì luò yáng wú yǔ, fēi zhǐ cháng ān duō dào, qí yí píng gù, yòng zhì yán kē, yóu chù míng liáo, jiǔ wèi dāo qiè, dàn zhù shū tiān lù, suī rú liú xiàng, shuò wàng dēng cháo, zhuǎn tóng wáng yǐn, yú qí xiǔ liè, shàng kě cóng róng, sī huì wén chāng, miǎo rán fēi jù.
隋徐陵让五兵尚书表曰:臣闻仲尼大圣,犹云书不尽言,士衡高才,当[本集作常]称文不逮意,臣比衰痾日积,思绪茫然,频讬朋游,为裁章表,虽复陈琳健笔,未尽愚怀,孙惠辞人,颇加烦饰,所以高天缅邈,弗降昭回,瞻拜丝纶,更增忧惫,臣虽不敏,弱冠登朝,伊言承华,豫游多士,晚逢兴运,爰滥宠私,尔时四郊多垒,七雄分争,国家制度,日不暇给,赵宫论受命之宜,高邑奏升坛之礼,而参闻秘计,弗解单于之兵,飞箭驰书,未动聊城之将,不期枚乘老叟,忽降特恩,冯唐暮年,见申明主,擢宰京邑,朝坐棘林,遂致洛阳无雨,非止长安多盗,其宜屏锢,用寘严科,犹处名僚,久为叨窃,但著书天禄,虽如刘向,朔望登朝,转同王隐,於其朽劣,尚可从容,司会文昌,邈然非据。
lì bù láng
◇吏部郎
guō zǐ yuē: xǔ yǔn qī, ruǎn dé rú mèi, yǔn wèi lì bù láng, duō yòng qí xiāng lǐ, dì qiǎn hǔ bēn shōu yǔn, fù chū gé jiè yǔn yuē: míng zhǔ kě yǐ lǐ duó, nán yǐ qíng qiú, yǔn zhì, míng dì hé zhī, yǔn dá yuē: jǔ ěr suǒ zhī, chén zhī xiāng rén, chén suǒ zhī yě, yuán bì xià jiǎn jiào, wèi chèn zhí yǔ bù, ruò bù chèn zhí, chén yí shòu qí zuì, jì jiǎn jiào, jiē qí rén, yú shì nǎi shì, yǔn jiù fú bài huài, zhào cì xīn yī, chū bèi shōu, jǔ jiā hào kū, yǔn xīn fù zì yún wú yōu, xún hái, zuò sù zhōu dài zhī, xū yú yǔn zhì.
《郭子》曰:许允妻,阮德如妹,允为吏部郎,多用其乡里,帝遣虎贲收允,妇出閤戒允曰:明主可以理夺,难以情求,允至,明帝核之,允答曰:举尔所知,臣之乡人,臣所知也,原陛下检校,为称职与不,若不称职,臣宜受其罪,既检校,皆其人,於是乃释,允旧服败坏,诏赐新衣,初被收,举家号哭,允新妇自云无忧,寻还,作粟粥待之,须臾允至。
wèi zhì yuē: zhū gě dàn wèi lì bù láng, yǒu shǔ tuō, zé xiǎn qí yán ér chéng yòng zhī, hòu yǒu dāng fǒu, zé yún yì qí dé shī, zì shì qún liáo mò bù shèn qí suǒ jǔ.
《魏志》曰:诸葛诞为吏部郎,有属讬,则显其言而承用之,后有当否,则云议其得失,自是群僚莫不慎其所举。
shān tāo qǐ shì yuē: rén cái jì zì nán zhī, zhōng rén yǐ xià, qíng wěi yòu nán, lì bù láng yǔ suì shì rì yè xiāng jiē, fēi dàn dāng zhèng jǐ, nǎi dāng néng zhèng rén.
山涛启事曰:人才既自难知,中人以下,情伪又难,吏部郎与碎事日夜相接,非但当正己,乃当能正人。
wáng yǐn jìn shū yuē: lǐ yìn wèi lì bù láng, jīng shèn xuǎn jǔ, hào wèi lián píng, shān tāo wèi lì bù láng, wén dì yǔ shū yuē: zú xià zài shì qīng míng, jié cāo mài shí, niàn duō suǒ fá, jīn zhì qián èr shí wàn, sī bǎi jīn, gǔ èr bǎi hú.
王隐《晋书》曰:李胤为吏部郎,精慎选举,号为廉平,山涛为吏部郎,文帝与书曰:足下在事清明,洁操迈时,念多所乏,今致钱二十万,丝百斤,穀二百斛。
yòu yuē: wáng róng míng wèi qīng shǎng, èr shí sì wèi lì bù láng.
又曰:王戎名位清赏,二十四为吏部郎。
jìn zhōng xīng shū yuē: bì zhuō, zì mào shì, xīn cài rén, shǎo yì fàng dá, tài xīng mò, wèi lì bù láng, cháng yǐn jiǔ fèi zhí, bǐ shě láng niàng shú, zhuō yīn zuì, yè zhì qí wèng jiān qǔ jiǔ yǐn, zhǎng jiǔ zhě bù chá, zhí ér fù zhī, láng wǎng shì zhī, nǎi bì lì bù yě, jù shì qí fù, zhuō suì yǐn zhǔ rén yàn yú wèng cè, qǔ zuì ér qù, zhuō cháng wèi rén yuē: yòu shǒu chí jiǔ zhī, zuǒ shǒu chí xiè shì, pāi fú jiǔ chí zhōng, biàn zú le yī shēng.
《晋中兴书》曰:毕卓,字茂世,新蔡人,少亦放达,泰兴末,为吏部郎,常饮酒废职,比舍郎酿熟,卓因醉,夜至其瓮间取酒饮,掌酒者不察,执而缚之,郎往视之,乃毕吏部也,遽释其缚,卓遂引主人宴於瓮侧,取醉而去,卓常谓人曰:右手持酒卮,左手持蟹螫,拍浮酒池中,便足了一生。
yòu yuē: ruǎn fàng yǔ cóng dì fú qí míng, zài quán guǎn zhī rèn, shén yǒu chēng yù, xìng qīng jiǎn, zhōng bù zhì chǎn yè, wèi lì bù láng, bù miǎn jī fá, wáng dǎo yǔ liàng, yǐ qí míng shì, gěi yī shí, fàng yóu shì de lì.
又曰:阮放与从弟孚齐名,在铨管之任,甚有称誉,性清俭,终不治产业,为吏部郎,不免饥乏,王导庾亮,以其名士,给衣食,放由是得立。
wáng yùn bié zhuàn yuē: yùn zì shū rén, wèi lì bù láng, yù shǐ shí wú qū zhì, céng xià gǔ jí chū, rì dié nǎi zhì jiā, qù tái shù lǐ, gāo qiān chē wéi, xiān hòu yǔ yǔ, bù dé jìn yě, yī guān quē zhě, qiú zhě shí bèi, yùn lián zhuàng chéng zǎi lù yuē: mǒu rén yǒu dì, mǒu rén yǒu cái, bù dé zhě gān xīn wú yuàn.
王蕴别传曰:蕴字叔仁,为吏部郎,欲使时无屈滞,曾下鼓急出,日迭乃至家,去台数里,高褰车帷,先后与语,不得进也,一官缺者,求者十辈,蕴连状呈宰录曰:某人有地,某人有才,不得者甘心无怨。
shì shuō yuē: lì bù quē, wén dì wèn qí rén yú zhōng huì, huì yuē: péi kǎi qīng tōng, wáng róng jiǎn yào, jiē qí xuǎn yě, yú shì yòng péi.
《世说》曰:吏部缺,文帝问其人於锺会,会曰:裴楷清通,王戎简要,皆其选也,於是用裴。
yòu yuē: shān gōng jǔ ruǎn xián wèi lì bù láng, yuē: qíng zhēn guǎ yù, wàn wù bù néng yí yě.
又曰:山公举阮咸为吏部郎,曰:情真寡欲,万物不能移也。
shěn yuē sòng shū yuē: wáng wēi, zì jǐng xuán, lì bù shàng shū jiāng zhàn, jǔ wēi wèi lì bù láng, wēi yǔ zhàn shū yuē: jūn píng shēng yún, sòng shū wáng wēi chuán zuò yún shēng, cǐ dào. wǒ míng zhě shā wǒ shēn, tiān jué yóu miè míng, ān yòng lì bù láng zāi, qí jǔ kě lòu, qí shì bù jīng, fēi dú jìn shēn zhě bù dào, pū qiè jiē xiào zhī.
沈约《宋书》曰:王微,字景玄,吏部尚书江湛,举微为吏部郎,微与湛书曰:君平生云,[宋书王微传作云生,此倒。]我名者杀我身,天爵犹灭名,安用吏部郎哉,其举可陋,其事不经,非独搢绅者不道,仆妾皆笑之。
biǎo liáng lù chuí bài lì bù láng biǎo yuē: quán héng shù pǐn, lì xuǎn bīn liáo, ruǎn shèng zhēn sù, lǚ jiàn wèi dēng, lù liàng zhōng xīn, cái jū bài zhí, zì fēi jì zhòng qīng shí, jì wén tián zhèng, kě yǐ qū fēn guǎn kù, shì jiàn xū lì.
【表】梁陆倕拜吏部郎表曰:铨衡庶品,历选宾僚,阮盛真素,屡荐未登,陆亮忠心,裁居败职,自非季重清识,季文恬正,可以区分管库,式鉴胥吏。
liáng wáng sēng rú lì bù láng biǎo yuē: chén shēng qīng fēi tuò, pǐn xì shū rǎng, jì mò zhōu lǘ, qǔ lún guī dòu, bù zì qiú yú shàn guǎn, níng xǔ rén yǐ néng guān, cóng bān suí dié, zì ān shū yuǎn, qǐ wàng hàn fēi, zhōng zhī jī zhì, yī féng jìn lù, jǐ wén zhāo jìn, jiǎ zhuō wèi xīn, biàn qí chéng ǒu, níng wèi tiān fù dì zhǎng, fù yǔ yǔ lòu xiàng zī, qiū chéng chūn fā, bì rú xuān hán wú shuǎng, zì biàn kuàng quán liáng wén wǔ shí yī zuò ní. tú, duō chāo sōng dèng, lǚ kǎo gù qí bǐ yuè, zài lèi chéng yú kě wén, fāng kuì zhū zǐ, yǒng měng jūn héng, gù wéi xǔ lǐ, zhōng fēi wáng bì, qǔ qí qīng shàng, gù suǒ jīng qǐ, qiú zhī suì mì, nìng kě shù jī.
梁王僧孺吏部郎表曰:臣生轻飞箨,品细疏壤,寂寞州闾,取沦窐窦,不自求於善管,宁许人以能官,从班随牒,自安疏远,岂望翰飞,终知迹滞,一逢浸漉,几闻昭晋,假拙为心,变奇成偶,宁为天覆地长,复与雨露相滋,秋成春发,必如暄寒无爽,自变况[全梁文五十一作泥。]涂,多超嵩邓,屡考固其比越,在累诚於可闻,方愧朱紫,永懵钧衡,固惟许李,终非王毕,取其清尚,固所经企,求之碎密,宁可庶几。
liáng rèn fǎng shù yí é. lì bù láng biǎo yuē: láng guān zhī zhòng, qiān jīn fēi pì, yuán zài qián shì, shí guāng xuǎn zào, qīng tōng wéi shǒu, zhōng suì fú jū, shēn shí wèi dù, lèi jiàn wú huò, chéng fá shè guān, gù zhī qí wàng, fāng jīn huáng míng yù yǔ, shēng zhǎng xián hēng, jīng wèi jìn shēn, wú miù héng shí, yì yáng shù pǐn, yì qí néng guān, gù yǐ xún yá, shú yòng zhī hé, wéi zhī sǐ suǒ, wèi shí suǒ bào.
梁任昉数[疑讹。]吏部郎表曰:郎官之重,千金非譬,爰在前世,实光选造,清通为首,终遂弗居,深识为度,累荐无获,承乏摄官,顾知其望,方今皇明御宇,昇长咸亨,泾渭搢绅,无谬衡石,抑扬庶品,亦俟能官,顾已循涯,孰用祗荷,唯知死所,未识所报。
qǐ liáng lù chuí qiān lì bù láng qǐ yuē: chén qì jūn huò luò, cái tóng yōng zhǒng, xiào fēi jī shān, qín guāi fù dì, zì dāo róng zhì liè, cái yí qì xù, ér zuò yán qū sī, suì bèi hóng zào, zì fēi gē bàng shí zhū, dǔ shí zhī yù, nìng kě yǐ huò míng lǐ sú, jiàn cāo dūn jiào.
【启】梁陆倕迁吏部郎启曰:臣器均濩落,材同拥肿,效非积山,勤乖附地,自叨荣秩列,裁移气序,而坐延曲私,遂被洪造,自非割蚌识珠,睹石知玉,宁可以获名理俗,见操敦教。
liáng wáng sēng rú chú lì bù láng qǐ yuē: zì yī yù xiū míng, duō féng wò zé, chū sī gōu rǎng, zhì zhī xiāo hàn, qīng tú huá zhé, dāo cè lèi réng, xiǎn zhí míng jiē, é lái shū zhì, ér zhì xiào bì qí wú qǔ, yóu dài hū yān yǐ zhāng, bù yì hán yǎng gèng zī, pāng pèi yù cǐ, shǐ zhí shū huá, fēn tǐ héng xuǎn, zhī fēi tiǎn zú, bì dài jùn mín, hé yán jiàn liè. suǒ huò dāo jiǎ, xún yá cè xiàn, shēng suǒ bù shèng, zhān ēn fèng dé, sǐ hé néng bào.
梁王僧孺除吏部郎启曰:自一遇休明,多逢渥泽,出斯沟壤,置之霄汉,清涂华辙,叨厕累仍,显职名阶,俄来倏至,而智效必其无取,尤怠忽焉已彰,不意涵养更滋,雱霈愈此,始职枢华,纷体恒选,知非腆族,必待俊民,何言贱劣。所或叨假,循涯测限,生所不胜,瞻恩奉德,死何能报。
shì zhōng
◇侍中
huán jì yào lüè yuē: shì zhōng, gǔ guān yě, huò yuē: fēng hòu wèi huáng dì shì zhōng, zhōu shí hào cháng bó zhě, yán qí dào dé kě cháng zūn yě, qín shǐ huáng fù gǔ, tài píng yù lǎn èr bǎi shí jiǔ zuò gù. guān diāo chán, hàn yīn ér bù gǎi, cǐ nèi guān, shì wéi wò, shòu gù wèn, shí yí yú zuǒ yòu, chū zé fù xǐ yǐ cóng, zhì èr qiān dàn.
环济要略曰:侍中,古官也,或曰:风后为黄帝侍中,周时号常伯者,言其道德可常遵也,秦始皇复古,[《太平御览》二百十九作故。]冠貂蝉,汉因而不改,此内官,侍帷幄,受顾问,拾遗於左右,出则负玺以从,秩二千石。
hàn jiù yí yuē: shì zhōng wú yuán, huò liè hóu jiāng jūn wèi wèi guāng lù dài fu wèi shì láng, tài píng yù lǎn èr bǎi shí jiǔ zuò wéi zhī. dé jǔ fēi fǎ.
《汉旧仪》曰:侍中无员,或列侯将军卫尉光禄大夫为侍郎,[《太平御览》二百十九作为之。]得举非法。
yòu yuē: shì zhōng zuǒ yòu jìn chén, jiàn huáng hòu, rú jiàn dì, jiàn jié yú, xíng zé duì bì, zuò zé fú yīn yě.
又曰:侍中左右近臣,见皇后,如见帝,见婕妤,行则对壁,坐则伏茵也。
yīng shào hàn guān yuē: shì zhōng, zhōu guān yě, jīn chán yǒu diāo, jīn qǔ jiān gāng, bǎi liàn bù hào, chán jū gāo shí jié, mù zài yē xià, diāo nèi jìn hàn ér wài wēn rùn, shì zhōng biàn fán zuǒ yòu, yǔ dì shēng jiàng, zú sī jìn duì, shí yí bǔ quē, bǎi liáo zhī zhōng, mò mì yú zī, qín shǐ huáng pò zhào, dé qí guān, yǐ cì shì zhōng.
应劭《汉官》曰:侍中,周官也,金蝉有貂,金取坚刚,百炼不耗,蝉居高食絜,目在掖下,貂内劲悍而外温润,侍中便繁左右,与帝升降,卒思近对,拾遗补阙,百僚之中,莫密於兹,秦始皇破赵,得其冠,以赐侍中。
hàn shū yuē: sāng hóng yáng, luò yáng gǔ rén zi, yǐ xīn jì, nián shí èr wèi shì zhōng.
《汉书》曰:桑弘羊,雒阳贾人子,以心计,年十二为侍中。
yòu yuē: huò qù bìng, yǐ huáng hòu zǐ zi, nián shí bā wèi shì zhōng, shàn qí shè.
又曰:霍去病,以皇后姊子,年十八为侍中,善骑射。
yòu yuē: liú hóu zi zhāng pì qiáng, wèi shì zhōng, nián shí wǔ.
又曰:留侯子张辟强,为侍中,年十五。
yòu yuē: xiào huì shí, shì zhōng jiē guān xùn yí, bèi dài, fù zhī fěn.
又曰:孝惠时,侍中皆冠鵕鸃,贝带,傅脂粉。
yòu yuē: zhāng ān shì zǐ sūn, zì xuān yuán yǐ lái wèi shì zhōng.
又曰:张安世子孙,自宣元以来为侍中。
yòu yuē: yuán dì yǐ shǐ dān wèi shì zhōng, chū zé péi chéng.
又曰:元帝以史丹为侍中,出则陪乘。
yòu yuē: shì zhōng jīn chǎng, yǔ liú gēng shēng shí yí zuǒ yòu, xiāo wàng zhī zhōu kān sì rén, tóng xīn fǔ zhèng.
又曰:侍中金敞,与刘更生拾遗左右,萧望之周堪四人,同心辅政。
yòu yuē: wèi wèi jīn chǎng bìng shén, chéng dì bài zi shè wèi shì zhōng, shǐ lǜ chē zài sòng wèi wèi fǔ, zài yǐ huáng sūn chē, chǒng zhī.
又曰:卫尉金敞病甚,成帝拜子涉为侍中,使绿车载送卫尉府,[载以皇孙车,宠之。]
sān fǔ gù shì yuē: jīn rì dī zhōng qín shǒu jié, qī shì wèi shì zhōng.
《三辅故事》曰:金日磾忠勤守节,七世为侍中。
wèi zhì yuē: sū zé bài shì zhōng, yǔ dǒng zhāo tóng liáo, zhāo cháng zhěn zé xī wò, zé tuī zhī yuē: sū zé zhī xī, fēi nìng rén zhī zhěn.
《魏志》曰:苏则拜侍中,与董昭同寮,昭常枕则膝卧,则推之曰:苏则之膝,非佞人之枕。
yòu yuē: chén qún wèi shì zhōng, lǐng chéng xiàng dōng xī cáo yuàn.
又曰:陈群为侍中,领丞相东西曹掾。
huá yáng guó zhì yuē: qiáo lóng wèi shàng lín lìng, wǔ dì yù guǎng shàng lín yuàn, lóng yán yáo shùn zhì zhì guǎng dé, bù wù lín yuàn, dì hòu sī qí yán, zhēng wèi shì zhōng.
《华阳国志》曰:谯隆为上林令,武帝欲广上林苑,隆言尧舜至治广德,不务林苑,帝后思其言,徵为侍中。
yì bù qí jiù chuán yuē: shǔ jùn zhāng kuān, hàn wǔ dì shí wéi shì zhōng, cóng sì gān quán, zhì wèi qiáo, yǒu nǚ zǐ yù yú wèi shuǐ, rǔ zhǎng qī chǐ, shàng guài qí yì, qiǎn wèn zhī, nǚ yuē: dì hòu dì qī chē zhī wǒ suǒ lái, shí kuān zài dì qī chē, duì yuē: tiān xīng zhǔ jì sì zhě, zhāi jiè bù yán zé nǚ rén jiàn.
《益部耆旧传》曰:蜀郡张宽,汉武帝时为侍中,从祀甘泉,至渭桥,有女子浴於渭水,乳长七尺,上怪其异,遣问之,女曰:帝后第七车知我所来,时宽在第七车,对曰:天星主祭祀者,斋戒不严则女人见。
wén shì chuán yuē: zhāng héng bài shì zhōng, héng jū wéi wò, yí róng fěng yì, shí yí zuǒ yòu.
《文士传》曰:张衡拜侍中,恒居帏幄,仪容讽议,拾遗左右。
zhì yú jué yí yào zhù yuē: hàn mò sāng luàn, jué wú yù pèi, shì zhōng wáng càn shí jiù pèi, shǐ fù zuò zhī, jīn zhī yù pèi, shòu fǎ zì yú wáng càn yě.
挚虞决疑要注曰:汉末丧乱,绝无玉珮,侍中王粲识旧珮,始复作之,今之玉珮,受法自於王粲也。
wáng yǐn jìn shū: wéi dàn yǐ néng shū, liú bǔ shì zhōng, wèi shì bǎo qì míng tí, jiē dàn shū yě.
王隐《晋书》:韦诞以能书,留补侍中,魏氏宝器铭题,皆诞书也。
qī xián chuán yuē: shān tāo, tài shǐ qī nián wèi shì zhōng, zhào shū yuē: tāo qīng fēng chún lǚ, sī xīn tōng yuǎn, yí shì wéi wò, jǐn guī zuǒ yòu.
七贤传曰:山涛,太始七年为侍中,诏书曰:涛清风淳履,思心通远,宜侍帏幄,尽规左右。
yán hán bié zhuàn yuē: yán kūn, zì jūn dào, yí zhuàng yán zhěng, fēng mào duān měi, dà sī mǎ huán gōng tàn yuē: láng miào zhī wàng, hóu shé jī yào.
颜含别传曰:颜髡,字君道,仪状严整,风貌端美,大司马桓公叹曰:廊庙之望,喉舌机要。
xù sōu shén jì yuē: chéng xián, zì yán xiū, qí mǔ shǐ huái xián, lǎo gōng shòu yào yǔ zhī, fú cǐ dāng shēng guì zǐ, jìn wǔ dì shí, lì wèi zhì shì zhōng, yǒu míng yú shì.
《续搜神记》曰:程咸,字延休,其母始怀咸,老公授药与之,服此当生贵子,晋武帝时,历位至侍中,有名於世。
yǔ lín yuē: jìn xiào wǔ hǎo yǔ yú xiào fù yǐn jiǔ, bù zuì bù chū, hòu lín chū bài, dài bù fù qǐ, dì yīn hū rén fú shàng diàn, yú tài píng yù lǎn èr bǎi shí jiǔ yú shàng yǒu fú zì. shì zhōng, xiào fù dá yuē: chén wèi wèi jí fú, zuì wèi jí luàn, fēi fèn zhī cì, suǒ bù gǎn dāng, dì měi zhī, chì zuǒ yòu shū qí yǔ.
《语林》曰:晋孝武好与虞啸父饮酒,不醉不出,后临出拜,殆不复起,帝因呼人扶上殿,虞[《太平御览》二百十九虞上有扶字。]侍中,啸父答曰:臣位未及扶,醉未及乱,非分之赐,所不敢当,帝美之,敕左右疏其语。
xiāng shū zhàn qì zá yào yuē: qì rú lián zhū rù quē mén, wèi shì zhōng.
相书占气杂要曰:气如连珠入阙门,为侍中。
shěn yuē sòng shū, lù zhòng yuán zhě, jìn tài wèi wán zēng sūn yě, wèi shì zhōng, wú jùn tài shǒu, zì wán zhì zhòng yuán, sì shì wèi shì zhōng, shí rén fāng zhī jīn zhāng èr zú.
沈约宋书,陆仲元者,晋太尉玩曾孙也,为侍中,吴郡太守,自玩至仲元,四世为侍中,时人方之金张二族。
yòu yuē: yīn jǐng rén qiān shì zhōng, yǔ wáng huá wáng tán shǒu liú zhàn sì rén, bìng shí wéi shì zhōng, jiē yǐ fēng lì jú gàn, guān miǎn yī shí, tóng shēng zhī měi, jìn dài mò jí.
又曰:殷景仁迁侍中,与王华王昙首刘湛四人,并时为侍中,皆以风力局幹,冠冕一时,同升之美,近代莫及。
yòu yuē: wáng sēng chuò qiān wèi shì zhōng, rèn yǐ jī mì, shí nián èr shí jiǔ, shǐ xīng wáng jùn, cháng wèn qí nián, sēng chuò zì xián zǎo dá, qūn xún liáng jiǔ nǎi dá, qí qiān xū zì tuì ruò cǐ.
又曰:王僧绰迁为侍中,任以机密,时年二十九,始兴王濬,尝问其年,僧绰自嫌早达,逡巡良久乃答,其谦虚自退若此。
bēi jìn péi xī shēng shì zhōng jī hóu bēi yuē: fū jūn qīn zhī zhòng, fēi míng jiào zhī wèi yě, ài jìng chū yú zì rán, ér zhōng xiào zhī dào bì yǐ, pǔ sàn zhēn lí, bèi shēng xùn lì, lǐ fǎ zhī xìng, yú sī wèi báo, bēi fū, jìn yì yáng zǐ jī shào, zì yán zǔ, zī gān gāng zhī chún cuì, tǐ zhōng hé zhī shū xū, shǎo yǒu qīng shào zhī fēng, zhǎng huái hóng rén zhī dù, jiā yǐ tōng lǎng yān jì, mí cái bù jīng, xué wèi rú zōng, shù jī guāng bèi, ruò guàn dēng cháo, zé fū wén mì gé, wǎn jié qiáng shì, zé nà yán shū jí, tài ān zhī chū, quán chén shàn mìng, huáng yú qīn zhēng, cì yú dàng yīn, liù jūn bēn gōng, bīng jiāo yù niǎn, shào yǎn rán duān miǎn, zhèng sè yǐ gǎn fēng rèn, suì yǔn mìng yú yù cè, zhōng chéng gǎn rén shén, yì shēng zhèn sì hǎi, míng yuē: èr yí zhào jiàn, jūn chén yōu xù, é é shì zhōng, yīng qī zuò fǔ, wài bō rén fēng, nèi jǔ xīn lǚ, zhí cí fú yǒng, mí rén bù wǔ, jiàn wēi shòu mìng, bèi shēng xùn zhǔ, què hū qí cāo, miǎo hū qí chóng, jiǎo jiǎo wáng chén, xiàn cí yí fēng, zài qīn chéng xiào, yú jìng chéng zhōng.
【碑】晋裴希声侍中嵇侯碑曰:夫君亲之重,非名教之谓也,爱敬出於自然,而忠孝之道毕矣,朴散真离,背生殉利,礼法之兴,於斯为薄,悲夫,晋弋阳子嵇绍,字延祖,资乾刚之纯粹,体中和之淑虚,少有清劭之风,长怀弘仁之度,加以通朗淹济,靡才不经,学为儒宗,庶绩光被,弱冠登朝,则敷文秘阁,晚节强仕,则纳言枢极,太安之初,权臣擅命,皇舆亲征,次於荡阴,六军奔攻,兵交御辇,绍俨然端冕,正色以扞锋刃,遂殒命于御侧,忠诚感人神,义声震四海,铭曰:二仪肇建,君臣攸序,峨峨侍中,应期作辅,外播仁风,内举心膂,执慈弗勇,靡仁不武,见危授命,背生殉主,确乎其操,邈乎其崇,矫矫王臣,宪慈遗风,在亲成孝,於敬成忠。
sòng fù liàng shì zhōng wáng gōng bēi yuē: tǐ yà huáng zhōng, dào jí wēi guǎn, yuán xūn shèng dé, guāng yú jìn zài, yú shí yùn jù wú wàng, líng yí yǒu jiàn, zhì yú bīng chán xiàng wèi, lěi jié sì jiāo, gōng yǐ mín wàng jìn cháo, jū yí jiān zhī jì, huái fāng lǚ shùn, chù jiān yǐ zhēn, diān pèi bù néng huí qí cāo, jiàng yù wú yǐ dàng qí shǒu, shuò yǐ gōng hóu, chéng hé tǐng shēng, shí shēn dōng tán, wén yàn chūn róng, yuán chū sù lǚ, hǎo shì chōng mò, yì jì duān wěi, zhèn fēng yù dé.
宋傅亮侍中王公碑曰:体亚黄中,道及微管,元勋盛德,光于晋载,于时运距无妄,陵夷有渐,至于兵缠象魏,垒结四郊,公以民望晋朝,居疑间之际,怀方履顺,处艰以贞,颠沛不能回其操,彊御无以荡其守,铄矣公侯,乘和挺生,识深冬潭,文艳春荣,爰初素履,好是冲默,亦既端委,振风育德。
mù zhì sòng xiào wǔ gù shì zhōng sī tú jiàn píng wáng hóng mù zhì yuē: hán róng yòu yào, yīng hé zǎo huì, pái huái tiān rén, yōu yóu jīng yì, hóng lì cái liú, huáng gēn zhōng jué, tǐ xiào jìn xìng, huái zhuī xiào liè, fǎn wǒ chén jū, huǐ wǎng gèng jié, guǎn jī níng wù, duān cháo zàn qì, zhào huī cái róng, shì yǐng fēng zhé, mì lù cháng yīn, zhāo tú yǒng miè.
【墓志】宋孝武故侍中司徒建平王宏墓志曰:含荣幼耀,膺和早慧,徘徊天人,优游经艺,鸿沴才流,皇根中绝,体孝尽性,怀追孝烈,反我宸居,毁网更结,管机凝务,端朝赞契,召辉才融,士颖风折,秘路长阴,昭涂永灭。
liáng yuán dì shì zhōng xīn yú hóu mù zhì míng yuē: yuán shǐ jiàng shén, dàn zī chū zài, fāng cóng yǒu zhú, yuán zhū wú lèi, yì ruò lián qiè, wén tóng zǎo huì, sān fēn zhú shǐ, zài xǐ jiàn yú, zhū wéi zì jǔ, bái lù suí chē, wǔ shí wēi biān, wén néng huái yuǎn, zhà gē qù sù, shí yáo lái wǎn, xī wǒ wǎng yǐ, qiān sì lián zhōu, jīn zī xuán pèi, shuāng yàn suí zhōu, shān huí sù zhào, shuǐ dǎo dān liú, jì liáo yuán yě, yáo luò cú qiū.
梁元帝侍中新渝侯墓志铭曰:爰始降神,诞兹初载,方琮有烛,圆珠无颣,义若联朅,文同藻绘,三分竹使,再徙建旟,朱帷自举,白鹿随车,武实威边,文能怀远,乍歌去速,时谣来晚,昔我往矣,千驷连辀,今兹旋旆,双雁随舟,山回素旐,水导丹旒,寂寥原野,摇落徂秋。
yòu shì zhōng wú píng guāng hóu mù zhì yuē: wéi yuè jiàng shén, biǎo shān fǔ zhī dé, jìng rú jūn suǒ, xiǎn chéng jì zhī zhēng, jié jìng jīng wēi, qí yí tiān tǐng, xué jiān yì fǔ, tán jūn lǐ kū, lì tài zǐ xiǎn mǎ, bā rén zhǎng jí, wèi chóng xián zhī lǐng xiù, wǔ rì lái zhāo, guān chéng huá zhī kǎi mó, qiān yù zhāng nèi shǐ, hóng jǐng luán fēng, gān lù suì xià, xiāo yá hè lǐng, lián lǐ chéng yīn, zhēng wèi tài zǐ zuǒ wèi lǜ, gòu jí hōng yú dào, pō lèi táo jī, mín hào fū bǐ, qǔ pì yáng hù, xiàng kū jīng nán, fù jūn zǎo chuí lóng miǎn, mǐn qí shí huǒ, zhān sī cuì gài, hū biàn dān liú, fāng shǐ huán hóu shí guǒ, zài míng shèng xià, téng lìng jiā chéng, shì juān sháo huò.
又侍中吴平光侯墓志曰:惟岳降神,表山甫之德,敬如君所,显成季之徵,絜静精微,岐嶷天挺,学兼义府,谈均理窟,历太子洗马,八人掌藉,为崇贤之领袖,五日来朝,冠承华之楷模,迁豫章内史,洪井鸾峰,甘露岁下,萧崖鹤岭,连理成阴,徵为太子左卫率,遘疾薨于道,颇类陶基,民号夫比,取譬羊祜,巷哭荆南,副君早垂隆眄,悯其石火,瞻斯翠盖,忽变丹旒,方使桓侯石椁,载铭盛夏,滕令嘉诚,式镌韶濩。
suí jiāng zǒng gù shì zhōng shěn qīn mù zhì yuē: zǎo jié nán yáng zhī qīn, zhì xìng pèi shì zhī yì, sì shān duō nàn, sān jiāng lǚ gěng, jūn dūn chún huà, yǐ lì jiāo fēng, shù dí qīng liú, yǐ dàng zhuó sú, zǎo gòu zǐ yún, suì rú bì hǎi, fèn lǐ hàn zhī chǒng, yuè chē mǎ zhī guì, shěn dòu shì zhī qīng shān, chǐ guō jiā zhī jīn xué.
隋江总故侍中沈钦墓志曰:早结南阳之亲,致兴沛市之役,四埏多难,三江屡梗,君敦淳化,以励浇风,庶涤清流,以荡浊俗,早遘紫云,遂濡碧海,奋里闬之宠,跃车马之贵,哂窦氏之青山,耻郭家之金穴。
lěi wèi chén wáng cáo zhí shì zhōng wáng càn lěi yuē: wéi jiàn ān èr shí sān nián, shì zhōng wáng jūn hōng, huáng qióng shén chá, zhé rén zú shì, rú hé líng qí, jiān wǒ jí shì, shuí wèi bù tòng, zǎo shì jí míng, shuí wèi bù shāng, huá yùn zhōng líng, cún yǐ fēn liú, tiān zhuì tóng qī, cháo wén xī méi, xiān mín suǒ sī, hé yǐ lěi dé, biǎo zhī sù yú, hé yǐ zèng zhōng, āi yǐ sòng zhī, qiáng jì qià wén, yōu zàn wēi yán, wén ruò chūn huá, sī ruò yǒng quán, fā yán chéng yǒng, xià bǐ chéng piān, yǔ yǔ fū yuán é shī, jù féng xiào běn gǎi. zi, yì guàn dān qīng, shù jī xiá nián, xié shǒu tóng zhēng, rú hé yǎn hū, qì wǒ sù líng.
【诔】魏陈王曹植侍中王粲诔曰:维建安二十三年,侍中王君薨,皇穹神察,哲人足恃,如何灵祇,歼我吉士,谁谓不痛,早世即冥,谁谓不伤,华孕中零,存已分流,天坠同期,朝闻夕没,先民所思,何以诔德,表之素旟,何以赠终,哀以送之,强记洽闻,幽赞微言,文若春华,思若涌泉,发言成咏,下笔成篇,予与夫[原讹失,据冯校本改。]子,义贯丹青,庶几遐年,携手同征,如何奄忽,弃我宿零。
biǎo liáng rèn xiào gōng wèi yáng shì zhōng ràng biǎo yuē: tuán fēng shàn hé, bù jué gāo shēng, jī shuǐ yáng qí, suì mí yuǎn dà, yóu yuán cháng chéng jù fáng, shè lǔ zhòng zhī shū, bái yǔ zhū qí, zhèn wǔ ān zhī jǐ, shēn rù wǔ qiān, zhāng kōng quán yǐ bào zhǔ, héng xíng shí wàn, lēi yàn lǐng ér chóu jūn.
【表】梁任孝恭为羊侍中让表曰:抟风扇翮,不觉高升,击水扬鬐,遂迷远大,犹原长城巨防,射鲁仲之书,白羽朱旗,振武安之几,深入五千,张空拳以报主,横行十万,勒燕岭而酬君。
liáng qiū chí wèi fàn tài píng yù lǎn èr bǎi shí jiǔ zuò fàn, àn liáng shū shí sān fàn yún chuán yún zú, zhuī zèng wèi jiāng jūn. dàng zuò fàn. wèi jūn ràng liáng tái shì zhōng biǎo yuē: shì yǐ huái qiān zǎo suì, bù yǐ yǔn huò lèi xīn, niè jù wǎn zuò, qǐ yǐ chōng qū zài niàn, yì nóng yī tài, shì yān yǐ xìng, suì fù fēn zhú jiǔ yí, yōng máo bǎi yuè, zhí tiān dì zhōng kāi, shén wǔ zài kuò, má sī shì xù, jiān kuǎi mí yí, jīn bà yùn zhào jī, sì hǎi míng mù, shū jié guī xiàn, shí zài dé rén, kuàng chù yōng wēi, hé yòng yīng hé.
梁丘迟为范[《太平御览》二百十九作范,按梁书十三范云传云卒,追赠卫将军。当作范。]卫军让梁台侍中表曰:是以怀铅早岁,不以陨获累心,蹑屦晚坐,岂以充诎在念,易农伊泰,仕焉已幸,遂复分竹九嶷,拥旄百越,值天地中开,神武再廓,麻丝是蓄,菅蒯靡遗,今霸运肇基,四海明目,枢捷规献,寔在得人,况处庸微,何用膺荷。
yòu wèi hé shàng shū zhòng ràng shì zhōng lǐng xiāo qí biǎo yuē: chén zhuó zì sàn bèi zhī zhōng, zhì bǐ zhōu xíng zhī shàng, jì cán bó háo, shǐ tiān xià shèn xuǎn. yòu guāi píng shū, lìng nèi wài dé rén, qiě yù hú dú zhǎng, jiàn róng chāng qī, dāng chǐ kě cān, bì jiǎn yīng jùn.
又为何尚书重让侍中领骁骑表曰:臣擢自散辈之中,寘彼周行之上,既惭伯豪,使天下慎选。又乖平叔,令内外得人,且玉壶独掌,见荣昌期,当尺可参,必简英俊。
liáng wáng yún wèi cóng xiōng ràng shì zhōng biǎo yuē: zhì rú yuán xūn fèn rú zhī zhòu, jī dé lěi rén zhī jī, jiǔ shì qī yè zhī huá, xiāng hán shì hàn zhī guì, bù rán zé zi jùn zhī xué dòng gǔ jīn, píng zi zhī sī móu zào huà, zhòng xuān zhī yán, chū xué jì shí èr yán zì wú. biàn shí wú zhì, cì zhòng zhī jiě jīng bù qióng, rán hòu kě yǐ yù zhǐ gōng qīng, wèn duì wéi yǐ, péi liù chǐ zhī shēn, tōng sì fāng zhī yì, qiú zhī wēi chén, cǐ tú dùn gé.
梁王筠为从兄让侍中表曰:至如元勋奋儒之胄,积德累仁之基,九世七叶之华,相韩事汉之贵,不然则子骏之学洞古今,平子之思侔造化,仲宣之言,[《初学记》十二言字无。]辩识无滞,次重之解经不穷,然后可以喻旨公卿,问对帷扆,陪六尺之身,通四方之意,求之微臣,此涂顿隔。
liáng rèn fǎng wèi wáng sī yuǎn ràng shì zhōng biǎo yuē: xíng zé liù chǐ zhī nèi, péi jiē tiān guāng, yǔ zé qīn xǐ jiǎ chū xué jì shí èr zuò shēn mìng, chéng xìn qū yǔ, xiàn kě tì fǒu, chū nà wéi jǐ, fū biǎo rì èr zì chū xué jì zuò zòu. yú shēng huá zhī shàng, jìn ràng yú yù táng zhī xià, jīn qiān qī guì zhī mào, yù càn èr gōng zhī sūn, suī fù zhòng wèi gū xù, yuán qīng mò míng, bù jiē mín yù, wàng chéng diǎn sī zhě yě.
梁任昉为王思远让侍中表曰:行则六尺之内,陪接天光,语则亲玺甲[《初学记》十二作申]命,诚信区宇,献可替否,出纳惟几,敷表日[二字初学记作奏。]於声华之上,进让於玉堂之下,金迁七贵之茂,玉粲二公之孙,虽复仲蔚孤绪,元卿末名,不阶民誉,妄承典私者也。
běi qí xíng zi cái wèi péng chéng wáng sháo ràng shì zhōng biǎo yuē: diāo yǎn tài píng yù lǎn èr bǎi shí jiǔ zuò hún. yìng shǒu, rì yuè zài qián, guān gài shù liáo, kuà niè duō shì, suī zhì cán liàng lì, míng quē zì zhī, zài liáng zhī jī, wú de xuān huá zhī yì, sù cān zhī zé, qǐ xū zǔn kǒu dá zhī kǒu, hé wù tiān zhī qíng juàn, fù yán jīn chǒng, suì zǒng lù bǎi kuí, yín liàng wàn jī, wén chāng zhì běn, dé shī suǒ xì, yòng cái cháng duǎn, lóng tì yù lǎn tì xià yǒu yǐ zhī èr zì. hé róng yǐ sī qǐ dé, yù lǎn zuò guǎ báo. yòng yīng zī tiǎn.
北齐邢子才为彭城王韶让侍中表曰:貂鼹[《太平御览》二百十九作鼲。]暎首,日月在前,冠盖庶僚,跨蹑多士,虽智惭量力,明阙自知,在梁之讥,无得喧华之议,素餐之责,岂须噂〈口沓〉之口,何悟天之情眷,复延今宠,遂总录百揆,寅亮万机,文昌治本,得失所系,用才长短,隆替[《御览》替下有以之二字。]何容以斯岂得,[御览作寡薄。]用膺兹忝。
qǐ liáng lù chuí zhāng shì zhōng qǐ yuē: chén lì jiù liè, bù néng zhě zhǐ, shí yù qiáng fàn jù ān, zì qióng xīn lì, rú zú mó dǐng, shǎo bào hóng sī, tú kè xū wú, kōng yán zhōng jiàn, bù wù yuán jiàng qū cí, fù dāo qīng xiǎn, zhí sī jìn qiè, rèn zhǎng zǒng lún, wèi xuǎn yì cái, hàn qiú gāo dé, guān cì kè jū, xiān fēi mín yù, yǎng zhān nèi xǐng, wú yī kě jiē.
【启】梁陆倕张侍中启曰:陈力就列,不能者止,实欲强饭据鞍,自穷心力,濡足磨顶,少报洪私,徒课虚无,空延锺箭,不悟爰降曲慈,复叨清显,职司近切,任掌总纶,魏选异才,汉求高德,官次恪居,鲜非民誉,仰瞻内省,无一可阶。
huáng mén shì láng
◇黄门侍郎
hàn shū bǎi guān biǎo yuē: zhōng huáng mén yǒu jǐ shì huáng mén, wèi cóng jiāng jūn dài fū, jiē qín zhì.
汉书百官表曰:中黄门有给事黄门,位从将军大夫,皆秦制。
hàn shū yuē: zhāng yǔ wèi tài fù, yǒu jí, chéng dì lín shì, bài yú chuáng xià, yǔ yǒu shǎo zǐ zài cè, mù zhī, dì zhī qí yì, yú qián bài huáng mén shì láng.
《汉书》曰:张禹为太傅,有疾,成帝临视,拜於床下,禹有少子在侧,目之,帝知其意,於前拜黄门侍郎。
yòu yuē: liú xiàng, zì zi zhèng, xuān dì shí, yǐ zhōng láng wèi jǐ shì huáng mén shì láng.
又曰:刘向,字子政,宣帝时,以中郎为给事黄门侍郎。
yòu yuē: dǒng xián, zì shèng qīng, yún yáng rén, wèi tài zǐ shè rén, suí tài zǐ guān, wèi láng èr suì wèi, hàn shū dǒng xián chuán zuò yú. xián chuán lòu zài diàn xià, wéi rén měi lì bái xī, āi dì wàng jiàn, yuè qí yí mào, shí ér wèn zhī yuē: shì shè rén dǒng xián yé, yīn yǐn shàng yǔ yǔ, bài wèi huáng mén shì láng.
又曰:董贤,字圣卿,云阳人,为太子舍人,随太子官,为郎二岁为,[汉书董贤传作馀。]贤传漏在殿下,为人美丽白皙,哀帝望见,悦其仪貌,识而问之曰:是舍人董贤耶,因引上与语,拜为黄门侍郎。
yòu yuē: yáng xióng, chéng dì shí wéi láng, zhì píng dì, yóu huáng mén shì láng.
又曰:杨雄,成帝时为郎,至平帝,犹黄门侍郎。
hàn jiù yí yuē: huáng mén láng, rì mù rù duì qīng suǒ mén, míng yuē xī láng.
《汉旧仪》曰:黄门郎,日暮入对青璅门,名曰夕郎。
sān fǔ jué lù yuē: dù shù, zì wù bó, bài huáng mén shì láng, měi xuān shěng gé, wēi yí jīn yán.
三辅诀录曰:杜恕,字务伯,拜黄门侍郎,每宣省閤,威仪矜严。
yòu yuē: zhuō mào, zì zi kāng, yuán dì shí, yóu xué cháng ān, yǐ rú xíng wéi jǐ shì huáng mén láng.
又曰:卓茂,字子康,元帝时,游学长安,以儒行为给事黄门郎。
yòu yuē: mǎ hòu zhì zài kè jǐ fǔ wáng, bù yǐ sī jiā gàn cháo tíng, xiōng wèi hǔ bēn zhōng láng jiàng, dì wèi huáng mén láng, qì yǒng píng shì bù qiān.
又曰:马后志在克己辅王,不以私家干朝廷,兄为虎贲中郎将,弟为黄门郎,讫永平世不迁。
wèi lüè yuē: dǒng yù, zì jì zhí, wèi huáng mén shì láng, dàn xī shì jiǎng, wèi tiān zǐ suǒ ài xìn.
《魏略》曰:董遇,字季直,为黄门侍郎,旦夕侍讲,为天子所爱信。
wèi lüè yuē: wáng càn, zì zhòng xuān, shān yáng rén, nián shí qī, sī tú pì, zhào chú huáng mén shì láng, yǐ xī jīng rǎo luàn, jiē bù jiù.
《魏略》曰:王粲,字仲宣,山阳人,年十七,司徒辟,诏除黄门侍郎,以西京扰乱,皆不就。
yòu yuē: xià hóu xuán, zì tài chū, shǎo zhī míng, ruò guàn wèi sàn qí cháng shì huáng mén shì láng, cháng jìn jiàn, yǔ huáng hòu dì máo céng bìng zuò, xuán chǐ zhī, bù yuè, xíng zhī yú sè, míng dé tài píng yù lǎn èr bǎi èr shí yī zuò dì hèn zhī, zuǒ qiān wèi yǔ lín jiān.
又曰:夏侯玄,字太初,少知名,弱冠为散骑常侍黄门侍郎,尝进见,与皇后弟毛曾并坐,玄耻之,不悦,形之於色,明德[《太平御览》二百二十一作帝]恨之,左迁为羽林监。
yòu yuē: zhōng yù, nián shí sì, bài sàn qí shì láng, qiān huáng mén láng.
又曰:锺毓,年十四,拜散骑侍郎,迁黄门郎。
yīng xióng jì yuē: cáo chún, zì zi hé, nián shí liù, wèi huáng mén shì láng.
《英雄记》曰:曹纯,字子和,年十六,为黄门侍郎。
rèn gǔ bié zhuàn yuē: gǔ zì zhāo xiān, wèi wén dì yǐ gǔ wèi huáng mén láng, měi nà zhōng yán, zhé shǒu huài qí běn, zì zài jìn shěng, guī bù shū fēng, dì jiā qí shū shèn.
任嘏别传曰:嘏字昭先,魏文帝以嘏为黄门郎,每纳中言,辄手坏其本,自在禁省,归不书封,帝嘉其淑慎。
wáng yǐn jìn shū yuē: zhāng huà wèi huáng mén shì láng, bó lǎn tú jí, sì hǎi zhī nèi, ruò zhǐ zhū zhǎng, shì zǔ wèn huá, cháng ān qiān mén wàn hù, huà dì biàn chéng.
王隐《晋书》曰:张华为黄门侍郎,博览图籍,四海之内,若指诸掌,世祖问华,长安千门万户,画地便成。
qí zhí yí yuē: jǐ shì huáng mén shì láng sì rén, zhì liù bǎi shuò, wǔ guān, jiàng cháo fú, hàn yǒu zhōng huáng mén, wèi cóng zhū dài fū, qín zhì yě, yǔ shì zhōng zhǎng zòu wén àn, zàn xiāng wēi yí, diǎn shǔ qí shì.
齐职仪曰:给事黄门侍郎四人,秩六百硕,武冠,绛朝服,汉有中黄门,位从诸大夫,秦制也,与侍中掌奏文案,赞相威仪,典署其事。
shěn yuē sòng shū yuē: jǐ shì huáng mén shì láng, qín guān yě, yǒu shì jiāo miào, zé yī rén chí gài, yǔ shì zhōng jù guǎn mén xià zhòng shì.
沈约《宋书》曰:给事黄门侍郎,秦官也,有事郊庙,则一人持盖,与侍中俱管门下众事。
mù zhì liáng yuán dì huáng mén shì láng liú xiào chuò mù zhì míng yuē: cài mò yōu chén, yǒu cǎo yǒu yīn, liáng jīng shì kuì, huò wèi huò qín, jī shàn yú qìng, shí wéi jùn mín, xiào hū wéi xiào, qí dé yǒu lín, yuē fēng yuē yǎ, wén zhāng dòng shén, hè kāi ruǎn yǔ, péng zhù yáng xún, shēn zī wéi qū, fú yáo wèi shēn, rén wǎng shí huǒ, shān yǒu qiū chūn, jiā chéng wú shǔ, hán yě fāng chūn.
【墓志】梁元帝黄门侍郎刘孝绰墓志铭曰:蔡墨攸陈,有草有茵,梁荆世樻,或魏或秦,积善馀庆,时惟俊民,孝乎惟孝,其德有邻,曰风曰雅,文章动神,鹤开阮瑀,鹏翥杨循,身兹惟屈,扶摇未申,人罔石火,山有楸椿,佳城无曙,寒野方春。
lěi sòng xiè zhuāng huáng mén shì láng liú kūn zhī lěi yuē: qiū fēng sàn xī liáng yè xī, chū wú zhōu xī xiè jiāng jǐ, zhān guó mén xī sǒng yún lù, dì jiù lǐ xī jīng kè yī, hún zhōng cháo ér sān duó, xīn yī yè ér jiǔ fēi, guò jiàn chūn xī bèi quē tíng, lì chéng míng xī qù chéng niǎn, jīng pái huái ér běi xì, ér wēi chí ér bù zhuǎn, wǎn yǎn suì ér xīn sī, jì hán chóu ér míng fǔ, gù wù sè zhī gòng shāng, jiàn chē tú zhī xiāng xuàn.
【诔】宋谢庄黄门侍郎刘琨之诔曰:秋风散兮凉叶稀,出吴州兮谢江几,瞻国门兮耸云路,睇旧里兮惊客衣,魂终朝而三夺,心一夜而九飞,过建春兮背阙庭,历承明兮去城辇,旌徘徊而北系,轜逶迟而不转,挽掩隧而辛嘶,骥含愁而鸣俯,顾物色之共伤,见车徒之相泫。
sàn qí cháng shì
◇散骑常侍
yīng shào hàn shū yuē: qín guān, jí hàn, zhì sàn qí jí zhōng cháng shì gè yī rén, xiàn kě tì fǒu yě.
应劭《汉书》曰:秦官,及汉,置散骑及中常侍各一人,献可替否也。
huá jiào jí yuē: sàn qí, yǐ cóng róng shì cóng, chéng dá gù wèn wèi zhí. yòu zhǎng zàn zhào mìng, píng chù wén jí, gù qián shì duō cān yòng yán yǔ wén xué zhī shì.
华峤集曰:散骑,以从容侍从,承答顾问为职。又掌赞诏命,平处文籍,故前世多参用言语文学之士。
wáng yǐn jìn shū yuē: zhèng mò wèi sàn qí cháng shì, shì zǔ sì nán jiāo, shì zhōng yǐ péi chéng, zhào yuē: shǐ zhèng cháng shì mò, yuē: qīng zhī hé yǐ dé cān chéng, xī zhōu nèi jǔ qīng xiàng bèi, cháng kuì yǒu lèi qīng tán.
王隐《晋书》曰:郑默为散骑常侍,世祖祀南郊,侍中已陪乘,诏曰:使郑常侍默,曰:卿之何以得参乘,昔州内举卿相辈,常愧有累清谈。
qī xián chuán yuē: ruǎn jí, gāo guì xiāng àn xiāng xià dāng tuō gōng zì. yǐ wéi sàn qí cháng shì, fēi qí hǎo yě.
七贤传曰:阮籍,高贵乡[按乡下当脱公字。]以为散骑常侍,非其好也。
jìn zhōng xīng shū yuē: yǔ chǎn yǒu wén zhāng cái yì, yì zhě yǐ wéi yí zōng guó shǐ, yú shì zhào wèi sàn qí cháng shì.
《晋中兴书》曰:庾阐有文章才义,议者以为宜综国史,於是召为散骑常侍。
yòu yuē: xiè wàn, shēng píng wǔ nián zhào yuē: qián xī zhōng láng wàn, cái yì jiǎn liàng, yí jū xiàn tì, qí wèi sàn qí cháng shì.
又曰:谢万,升平五年诏曰:前西中郎万,才义简亮,宜居献替,其为散骑常侍。
mù zhì liáng yuán dì sàn qí cháng shì péi zi yě mù zhì míng yuē: jǐ yuán bó wén, cái wèi diǎn fén, bǐ liáng bān mǎ, děng lì qīng yún, dǒng jí jì bié, jīng wèi yǐ fēn, shèng huáng yù jí, qīn xián xū gù, chǔ hòu tè shèng, jiàng qíng wén yuàn, jì pǐ yán zhū, fù tóng xú ruǎn, rú hé bù yìn, bo qī sī yuǎn.
【墓志】梁元帝散骑常侍裴子野墓志铭曰:几原博闻,裁为典坟,比良班马,等丽卿云,董籍既别,泾渭以分,圣皇御极,钦贤盱顾,储后特圣,降情文苑,既匹严朱,复同徐阮,如何不慭,卜期斯远。
lěi jìn pān yuè sàn qí cháng shì xià hóu zhàn lěi yuē: yīng yīng fū zǐ, zhuó zhuó qí jùn, fēi biàn chī zǎo, huá fán yù zhèn, chóu xī zhī yóu, èr jì yú zī, bān bái xié shǒu, hé huān rú zhī, jū wú yǔ ěr, zhòng bù shèng bēi, rén è jùn yì, shì cī wén yǎ, zhí jǐ pí yáng, cháng shā yì jiǎ, wú wèi ěr gāo, chǐ jū wù xià, zi nǎi xǐ rán, biàn huà yì róng, kǎi rán tàn yuē: dào gù bù tóng, wèi rén yóu jǐ, fěi wǒ qiú méng, shuí huǐ shuí yù, hé qù hé cóng, mò niè fěi zī, mò mó fěi lín, zi dú zhèng sè, jū qū zhì shēn, wǒ wén jī shàn, shén jiàng zhī jí, yí xiǎng xiá jì, zhǎng bǎo tiān zhì, rú hé sī rén, ér yǒu sī jí, céng wèi zhī mìng, zhōng nián yǔn zú.
【诔】晋潘岳散骑常侍夏侯湛诔曰:英英夫子,灼灼其俊,飞辩摛藻,华繁玉振,畴昔之游,二纪于兹,斑白携手,何欢如之,居吾语尔,众不胜悲,人恶俊异,世疵文雅,执戟疲扬,长沙役贾,无位尔高,耻居物下,子乃洗然,变化易容,慨然叹曰:道固不同,为仁由己,匪我求蒙,谁毁谁誉,何去何从,莫涅匪缁,莫磨匪磷,子独正色,居屈志申,我闻积善,神降之吉,宜享遐纪,长保天秩,如何斯人,而有斯疾,曾未知命,中年殒卒。
jìn liú kūn sàn qí cháng shì liú fǔ jūn lěi yuē: yuán zì shàng yè, dì yáo zhī yìn, táng táng hàn zǔ, huō huō gāo yùn, mào zài xiào jǐng, kè shào qián xùn, mù yǐ jìng wáng, kāi guó zuò zhèn, wéi zǔ wéi fù, nǎi guāng yǒu jìn, jī xíng lèi rén, shì dǔ zhōng shùn, shì yòng gǎn hé, dàn yù qí jùn, shū zhì yīng tǐng, jīn shēng yù zhèn, jiē hū jūn hóu, réng qǐn sī jí, mìng bù kě yán, zhōng nián yǔn zú, chōng biāo cuī huá, láng fēng diāo shí, rú kě shú xī, rén bǎi qí zhì, cún ruò zhú lóng xián yào, méi ruò tíng liáo jù miè, jìn shēn tuí fàn yú gāo mó, bāng guó mí cuì yú yǔn zhé.
晋刘琨散骑常侍刘府君诔曰:爰自上叶,帝尧之胤,堂堂汉祖,豁豁高韵,茂载孝景,克绍前训,穆矣靖王,开国作镇,惟祖惟父,乃光有晋,积行累仁,世笃忠顺,是用感和,诞育奇俊,淑质英挺,金声玉振,嗟乎君侯,仍寝斯疾,命不可延,中年殒卒,冲飚摧华,阆风彫实,如可赎兮,人百其质,存若烛龙衔曜,没若庭燎俱灭,搢绅颓范於高模,邦国弥悴於陨哲。
biǎo chén xú líng ràng sàn qí cháng shì biǎo yuē: chén wén wǔ shí zhī mìng, zōng shī zhī gé yán, liù bǎi cí mǎn, tōng xián zhī gāo gài, xī mò zǐ zhū shēng, qiān shang qiú chǔ, lǔ lián yǐn shì, gāo lùn què qín, kuàng hū miù méng zhī jǐ, níng wú gǎn jī, hóng sī guò wù, zhì yǐ tōng bān, sī xiàn wén chāng, suì xié cháng bó, jīn zhě kūn wú běn jí zuò wú xiǎo qì, dì shì bú jiàn xuán huáng, jūn tiān bìng zòu, jìng tīng néng běn jí néng xià yǒu wén zì. zhōng gǔ, suī shén nóng fēn yào, qí bó tí zhēn, míng zhòng yīn yuán, nán kě kuāng jiù, bì xià sì lín bǎo lì, guāng chǎn dà yóu, zhǔ yì quán héng, liú qíng yǒu yù, yàn tái zhuāng yù, tǎng bù jīng zhēn, qí kè chuī yú, liàng yí chéng jiǎn, nán jiāo fèng chéng, dāng qiú bù chù zhī cái, xī shěng wén cí, yìng yòng luó hán zhī xué.
【表】陈徐陵让散骑常侍表曰:臣闻五十知命,宗师之格言,六百辞满,通贤之高槩,昔墨子诸生,褰裳求楚,鲁连隐士,高论却秦,况乎谬蒙知己,宁无感激,洪私过误,寘以通班,司宪文昌,遂偕常伯,今者昆吴[本集作吾]小器,谛视不见玄黄,均天并奏,静听能[本集能下有闻字。]锺鼓,虽神农分药,歧伯提针,冥众因缘,难可匡救,陛下嗣临宝历,光阐大猷,属意铨衡,留情槱棫,燕台装玉,傥不精真,齐客吹竽,谅宜澄简,南郊奉乘,当求部黜之才,西省文辞,应用罗含之学。
jǐ shì zhōng
◇给事中
dōng fāng shuò jì yuē: dōng fāng shuò wèi zhōng láng, cì bó bǎi pǐ, bài jǐ shì zhōng.
东方朔记曰:东方朔为中郎,赐帛百匹,拜给事中。
hàn shū yuē: xiāo wàng zhī, yuán dì zhào, wàng zhī fù zhèn bā nián, kě cì jué guān nèi hóu, jǐ shì zhōng.
《汉书》曰:萧望之,元帝诏,望之傅朕八年,可赐爵关内侯,给事中。
hàn shū bǎi guān biǎo yuē: jǐ shì zhōng, yì jiā guān, huò dài fū bó shì yì láng, zhǎng gù wèn yìng duì, wèi cì zhōng cháng shì.
汉书百官表曰:给事中,亦加官,或大夫博士议郎,掌顾问应对,位次中常侍。
hú guǎng yuē: jǐ shì zhōng, cháng shì cóng zuǒ yòu, wú yuán, wèi cì shì zhōng zhī xià, cháng shì, huò míng rú, huò guó qīn.
胡广曰:给事中,常侍从左右,无员,位次侍中之下,常侍,或名儒,或国亲。
hàn shū yuē: liú xiàng, zì zi zhèng, jiàn yì dài fū, jǐ shì.
《汉书》曰:刘向,字子政,谏议大夫,给事。
wèi lüè yuē: hán dān chún, zì zi shū, huáng chū chū, wèi bó shì, jǐ shì zhōng.
《魏略》曰:邯郸淳,字子淑,黄初初,为博士,给事中。
shù xī jí yuē: yuán wài shì láng jí jǐ shì rǒng cóng, jiē shì dì shì mào qīn, huò guì yóu zǐ dì.
束晳集曰:员外侍郎及给事冗从,皆是帝室茂亲,或贵游子弟。
jìn wǔ dì zhào, yàn shàng lín chū xué jì shí èr. tài píng yù lǎn èr bǎi èr shí yī zuò wáng shī, chén shào, qīng zhēn lián jié, bó tōng liù jí, yí zài zuǒ yòu, yǐ dūn rú xùn, kě jǐ shì zhōng.
晋武帝诏,燕上临[《初学记》十二。]《太平御览》二百二十一作王师,陈劭,清贞廉絜,博通六籍,宜在左右,以敦儒训,可给事中。
xún chuò yǎn zhōu jì yuē: yuán huái, zì xiào ní, yǒu jùn cái, tài shǐ zhōng, wèi jǐ shì zhōng.
荀绰兖州记曰:袁淮,字孝尼,有俊才,太始中,为给事中。
lěi sòng yán yán zhī jǐ shì zhōng yáng wén xuǎn wǔ shí qī zuò yáng, xià tóng. zàn lěi yuē: zàn shǎo bǐng zhì jié, zī xìng zhōng chún, yǒng chū zhī mò, zuǒ shǒu huá tái, xūn lǔ jiān xìn, jì wén xuǎn zuò mó. bō sī yǎn, yuán é gǔn, jù féng xiào běn gǎi. zàn lì hū jiàng shuài zhī jiān, yǐ jī huá yì zhī zhòng, pí kùn xiāng bǎo, jiān shǒu sì xún, bīng jǐn qì jié, bì yú qí xià, fēi fū zhēn zhuàng zhī qì, yǒng liè zhī zhì, qǐ néng lín sǐ xùn yì, yǐ sǐ cháng jié zhě zāi, zhī zǐ jiān, àn jiān xià yǒu tuō wén, wén xuǎn zuò zhī zǐ zhī shēng, xià jiǎn bīng shòu cái jù, yǎn yī shēng zì, yí dàng zuò zhī zǐ jiān shēng, wù yǎn zài bǐ. lì jī sòng huáng, rú bǐ zhú bǎi, fù xuě huái shuāng, rú bǐ fēi sì, qīn cān héng xiāng, biān bīng sàng lǜ, wáng lüè wèi huī, hán shǎn yān zǔ, chán lù hāo lái, shuò mǎ dōng jīng, hú fēng chuī āi, dì tú sī nán, jiǎn shēng qiū wén xuǎn shēng zì wú, qiū zuò bīng. shòu cái, shí mìng yáng zǐ, zuǒ shī wēi tái, guò yǐ xūn lǔ, chéng zhàng fàn wēi, míng jì lì shuāng, yǔ dī gāo huī, yì wǒ hé xiàn, fú wǒ luò jī, zǎn fēng chéng lín, tóu ān wèi wéi, shī lǎo biàn xíng, dì gū yuán kuò, zú wú shū mài, mǎ fá chú mò, liè liè yáng zǐ, zài kùn mí dá, lì suī kě qióng, qì bù kě duó, yì lì biān jiāng, shēn zhōng fēng dùn.
【诔】宋颜延之给事中杨[《文选》五十七作阳,下同。]瓒诔曰:瓒少禀志节,资性忠淳,永初之末,佐守滑台,獯虏间衅,剂[《文选》作劘。]剥司兖,[原讹衮,据冯校本改。]瓒立乎将帅之间,以缉华裔之众,疲困相保,坚守四旬,兵尽器竭,毙于旗下,非夫贞壮之气,勇烈之志,岂能临死殉义,以死偿节者哉,之子间,[按间下有脱文,文选作之子之生,下简兵授才句,衍一生字,疑当作之子间生,误衍在彼。]立绩宋皇,如彼竹柏,负雪怀霜,如彼騑驷,亲骖衡骧,边兵丧律,王略未恢,函陕湮阻,缠路蒿莱,朔马东惊,胡风吹埃,帝图斯难,简生丘[《文选》生字无,丘作兵。]授才,实命杨子,佐师危台,过矣獯虏,乘障犯威,鸣骥厉霜,羽镝高翚,轶我河县,俘我洛畿,攒锋成林,投鞍为围,师老变形,地孤援阔,卒无菽麦,马乏刍秣,烈烈杨子,在困弥达,力虽可穷,气不可夺,义立边疆,身终锋楯。
zhōng shū lìng
◇中书令
hàn shū yuē: mǎ qiān jì bèi xíng zhī hòu, wèi zhōng shū lìng, zūn chǒng zài zhí.
《汉书》曰:马迁既被刑之后,为中书令,尊宠在职。
zāng róng xù jìn shū yuē: pān ní xìng dàn tuì, wéi yǐ zhù shù wèi shì, yǒng xīng mò, wèi zhōng shū lìng.
臧荣绪《晋书》曰:潘尼性澹退,唯以著述为事,永兴末,为中书令。
jìn zhū gōng zàn yuē: chén zhǔn wèi zhōng shū lìng, zhāng huà wèi jiān, zhǔn yǔ huá jù chù jī mì, ér zhǔn chóng zhī, měi zhì xuān rì, yǒu zhào shū, wú dà xiǎo, zhé xiān shì huá, liǎo bù cuò yì, huá dé zhào shū, bù yǐ shì zhǔn.
晋诸公赞曰:陈准为中书令,张华为监,准与华俱处机密,而准崇之,每至宣日,有诏书,无大小,辄先示华,了不厝意,华得诏书,不以示准。
yòu yuē: huái dì yǐ móu bō wèi zhōng shū lìng, cháo shì mò bù zī zhī, rén jūn zhī suǒ qǔ xìn yú chén xià, wú yǐ shàng yě.
又曰:怀帝以缪播为中书令,朝事莫不谘之,人君之所取信於臣下,无以尚也。
jìn zhōng xīng shū yuē: sù zǔ yǐ wēn jiào wèi sàn qí cháng shì, shì jiǎng, dà níng chū, shǒu zhào yuē: qīng jì yǐ lìng wàng zhōng yǔn zhī huái, zhe yú zhōu xuán, qiě wén qīng ér zhǐ yuǎn, yí jū shēn mì, jīn yù yǐ qīng wèi zhōng shū lìng, cháo lùn yì xián yǐ wéi yí.
《晋中兴书》曰:肃祖以温峤为散骑常侍,侍讲,大宁初,手诏曰:卿既以令望中允之怀,著於周旋,且文清而旨远,宜居深密,今欲以卿为中书令,朝论亦咸以为宜。
yòu yuē: xiǎn zōng jiā wáng qià zhōng shū lìng, dì yuē: jìng hé qīng cái guì zhòng, xī wèi zhōng shū láng, wú shàng xiǎo, shù hū jiàn, yì shén qīn zhī, jīn yǐ wéi zhōng shū lìng, yù gòng jiǎng wén zhāng zhī shì yě.
又曰:显宗加王洽中书令,帝曰:敬和清裁贵重,昔为中书郎,吾尚小,数呼见,意甚亲之,今以为中书令,欲共讲文章之事也。
yòu yuē: chǔ póu shòu wèi jiāng jūn zhōng shū lìng, yǐ zhōng shū quán guǎn zhào mìng, bù yí yǐ qīn jū zhī, gù ràng.
又曰:褚裒授卫将军中书令,以中书铨管诏命,不宜以亲居之,固让。
tán dào luán chū xué jì shí yī, tài píng yù lǎn èr bǎi èr shí luán xià yǒu jìn zì. yáng qiū yuē: wēn jiào wèi zhōng shū lìng, zhào yuē: zhōng shū zhī zhí, chóu duì duō fāng, zhēn zhuó lǐ yí, fēi wéi wén shū ér yǐ, fēi wàng shì liáng cái, hé kě wàng jū.
檀道鸾[《初学记》十一,《太平御览》二百二十鸾下有晋字。]阳秋曰:温峤为中书令,诏曰:中书之职,酬对多方,斟酌礼宜,非唯文疏而已,非望士良才,何可妄居。
wáng dǎo biǎo yuē: chén qǐ dé chú zhōng shū jiān, zhuān yī suǒ sī, jié chéng bǎo fù, wéi lì shì shì, zhào yuē: xī xún gōng céng cóng zhōng shū jiān wèi shàng shū lìng, rén hè zhī, nǎi fā huì yún, duó wǒ fèng huáng chí, qīng zhū rén hè wǒ yé, yuán zú xià chǔ zhī wù yí.
王导表曰:臣乞得除中书监,专壹所司,竭诚保傅,惟力是视,诏曰:昔荀公曾从中书监为尚书令,人贺之,乃发恚云,夺我凤皇池,卿诸人贺我耶,原足下处之勿疑。
wáng mín bié zhuàn yuē: mín zì jì yǎn, zhào yuē: xīn chú shì zhōng wáng mín, cái xué guǎng shàn, lǐ shí qīng tōng, yí chù jī jìn, yǐ cān shí wù, qí yǐ mín wèi zhǎng jiān zhōng shū lìng.
王珉别传曰:珉字季琰,诏曰:新除侍中王珉,才学广赡,理识清通,宜处机近,以参时务,其以珉为长兼中书令。
shěn yuē sòng shū yuē: fù liàng, yǒng chū yuán nián, wèi tài zǐ zhān shì zhōng shū lìng, zhuān diǎn zhào mìng, yǐ liàng rèn zǒng guó quán, tīng yú shěng zhōng jiàn kè, shén hǔ mén wài, měi dàn chē cháng shù liǎng.
沈约《宋书》曰:傅亮,永初元年,为太子詹事中书令,专典诏命,以亮任总国权,听於省中见客,神虎门外,每旦车尝数两。
shì yǔ yuē: sī mǎ jǐng wáng, lìng shàng shū lìng yú sōng zuò biǎo, zhé bù kě yì, lìng gēng dìng, sōng sī jié, bù néng gǎi, zhōng huì wèi dìng wǔ zì, sōng yuè fú yān.
世语曰:司马景王,令尚书令虞松作表,辄不可意,令更定,松思竭,不能改,锺会为定五字,松悦服焉。
mù zhì liáng jiǎn wén dì zhōng shū lìng lín rǔ líng hóu mù zhì míng yuē: ruò tài zǔ shí, qí wéi xuān wǔ, jiǎng dào kāi tiān, yí sōng zuò fǔ, shì yuē xíng dì, jí guī chéng jǔ, rú kāng sì wèi, yǐ qín jū lǔ, xī pèi yán wēi, tú qióng yè tái, líng yán yǒng qù, sōng lù fāng kāi, cǎo mào gù zhé, sōng chā xīn méi, yuè míng quán àn, shǔ wǎng hán lái.
【墓志】梁简文帝中书令临汝灵侯墓志铭曰:若太祖时,其惟宣武,讲道开天,仪嵩作辅,是曰邢弟,籍规承矩,如康嗣卫,以禽居鲁,息辔岩隈,涂穷夜台,灵檐永阒,松路方开,草茂故辙,松插新枚,月明泉暗,暑往寒来。
liáng yuán dì zhōng shū lìng yǔ jiān wú mù zhì yuē: jīng shān wàn zhòng, dì chǎn biàn hé zhī yù, suí liú qiān rèn, shuǐ chū líng shé zhī zhū, gù néng yìn zī qū jǐng, yù sī táng sòng, zhǎng gēng àn dàng zuò yǔ. mìng zú, shì jì lín láng, suì chāng kāi guó, chán lián guān miǎn, fù yì gāo shàng qí dào, dùn féi zhēn jí, guān lì zǎo féng, wēi àn dàng zuò héng. biǎo zhēn rén zhī qì, shǎo wēi wǎn yìng, hái zhāng yǐn shì zhī xīng, jiān wú qì shí yān tōng, fēng shén xián yì, zhōng gǔ cí lín, shēng huáng wén yuàn, rù wèi dù zhī shàng shū, rèn tóng běi dǒu, xī hán léng zhī jiàn, cháo cǐ nán gōng, shí zhèng chóng zhī lǚ, yú yǐ qí wéi rén yě, hú liǎn zhī qì, wú cán chuí jí, qǐ zǐ zhī cái, yǒu jūn láng miào, gù zèng sàn qí cháng shì zhōng shū lìng, gài jīng xián yě.
梁元帝中书令庾肩吾墓志曰:荆山万重,地产卞和之玉,随流千仞,水出灵蛇之珠,故能胤兹屈景,育斯唐宋,掌庚[按当作庾。]命族,世济琳琅,遂昌开国,蝉联冠冕,父易高尚其道,遁肥贞吉,关吏早逢,威[按当作恒。]表真人之气,少微晚映,还彰隐士之星,肩吾气识淹通,风神闲逸,锺鼓辞林,笙簧文苑,入为度支尚书,任同北斗,锡韩棱之剑,朝此南宫,识郑崇之履,余以其为人也,瑚琏之器,无惭垂棘,杞梓之材,有均廊庙,故赠散骑常侍中书令,盖旌贤也。
liáng zhāng zuǎn zhōng shū lìng xiāo zǐ xiǎn mù zhì yuē: jūn zhuàng mào qiū xū, fēng shén lěi luò, xián shàn dòng yú róng zhǐ, yīng yì fā yú liú miǎn, bǐ fēng xí shàng, jiē rú sù xù, qiè wèn jìn sī, jiàn chēng xián mǐn, dì cháng gù wèi jūn yuē: wǒ zhuàn tōng shǐ ruò chéng, zhòng shǐ kě fèi, nǎi dá, zhào yún, zhòng ní zàn yì dào, chù bā suǒ, shù zhí fāng, chú jiǔ qiū, shèng zhì fú tóng, fù zài zī rì, chǔ jūn yù dé shǎo yáng, qíng xié chén ruǎn, qīn miào sī, shì biǎo xuán yòu.
梁张缵中书令萧子显墓志曰:君状貌丘墟,风神磊落,闲赡动于容止,英弈发於流眄,笔锋席上,皆如素蓄,切问近思,见称闲敏,帝尝顾谓君曰:我撰通史若成,众史可废,乃答,诏云,仲尼赞易道,黜八索,述职方,除九丘,圣制符同,复在兹日,储君毓德少阳,情协陈阮,亲□妙思,式表玄右。
biǎo sòng xiè zhuāng ràng zhōng shū lìng biǎo yuē: fú wéi bì xià, dēng qǔ zhèn wéi, lín qí xuán zhèng, zé yǔ fēng xiáng, ēn cóng yún dòng, chén wén bì mén tiān suì, fèng zhǎo shén shēn, sī lún wáng yán, chū nèi dì mìng, zì fēi wàng yǔn dàng shí, yù xuān xiáng shú, wèi yǒu miù chuí qū chǒng, kōng xí zī róng, zài yú píng zhuàng, yóu bù kě miǎn, kuàng jīn mián gù, bǎi zhì jù lún.
【表】宋谢庄让中书令表曰:伏惟陛下,登取震维,临齐璿政,泽与风翔,恩从云动,臣闻壁门天邃,凤沼神深,丝纶王言,出内帝命,自非望允当时,誉宣庠塾,未有谬垂曲宠,空席兹荣,在於平壮,犹不可勉,况今绵痼,百志俱沦。
zhōng shū shì láng
◇中书侍郎
wèi zhì yuē: míng dì jǔ zhōng shū láng, wèi lì bù shàng shū lú yù yuē: dé qí rén yǔ bù dé qí rén, zài lú shēng ěr, xuǎn jǔ mò qǔ yǒu míng, rú huà dì zuò bǐng, bù kě dàn yě, yù jǔ hán jì, dūn dǔ zhì xíng, dì nǎi yòng yě.
《魏志》曰:明帝举中书郎,谓吏部尚书卢毓曰:得其人与不得其人,在卢生尔,选举莫取有名,如画地作饼,不可啖也,毓举韩暨,敦笃至行,帝乃用也。
wáng yǐn jìn shū yuē: huá biǎo zi jiǎn, zì fèng jùn, yǒu zhì qì wén zǎo, guān zhì zhōng shū láng.
王隐《晋书》曰:华表子简,字奉骏,有智器文藻,官至中书郎。
yòu yuē: chén shòu jǔ xiào lián, wèi zhù zuò láng, yǔ zhāng huà yǒu shàn, huá chuí dāng qǐ zhuǎn zhōng shū láng, xún xù dǎng jí shòu, huá yǔ lì bù, chū wèi zhǎng guǎng tài shǒu.
又曰:陈寿举孝廉,为著作郎,与张华友善,华垂当启转中书郎,荀勖党疾寿,华语吏部,出为长广太守。
zāng róng xù jìn shū yuē: xià hóu xiào ruò wéi yě wáng lìng, jū yì lěi nián, cháo yě duō tàn qí qū, chú zhōng shū láng.
臧荣绪《晋书》曰:夏侯孝若为野王令,居邑累年,朝野多叹其屈,除中书郎。
cáo jiā zhī jìn jì yuē: rǔ nán shǐ yào, wèi shān tāo suǒ zhī, yào zì jì mào, fù wèi zhēng nán fǔ xiǎo lì, xiāng rén zhōu jùn, yī jiàn yào ér yǒu zhī, pèi zhī mèi, guān zhì zhōng shū láng.
曹嘉之《晋纪》曰:汝南史曜,为山涛所知,曜字季茂,父为征南府小吏,乡人周浚,一见曜而友之,配之妹,官至中书郎。
shěn yuē jìn shū yuē: péi qián fēng shén gāo mài, wèi zhōng shū láng, chū rù jìn mén, jiàn zhě jiē sù rán gǎi róng.
沈约《晋书》曰:裴潜风神高迈,为中书郎,出入禁门,见者皆肃然改容。
jìn zhōng xīng shū yuē: fàn níng wèi lín huái tài shǒu, zhēng bài zhōng shū láng, zhuān zhǎng xī shěng, yǐ zhí zài jī jìn, gù cí bù xǔ, duō suǒ xiàn tì, yǒu yì zhì dào.
《晋中兴书》曰:范甯为临淮太守,徵拜中书郎,专掌西省,以职在机近,固辞不许,多所献替,有益治道。
jìn qǐ jū zhù, zhào yuē: jīn zhī shì dài fū, duō bù lè chū zǎi mù, ér hǎo nèi guān, jīn jiē xiān jīng wài jùn, zhì mín zhe jī, rán hòu rù wèi cháng bó zhōng shū láng.
晋起居注,诏曰:今之士大夫,多不乐出宰牧,而好内官,今皆先经外郡,治民著绩,然后入为常伯中书郎。
shěn yuē sòng shū yuē: wáng wēi yǔ dì chuò shū yuē: hé mén jiē méng shí sī, wú gāo wò jiā xiàng, suì zhì zhōng shū láng, cǐ zú yǐ hé guān yě.
沈约《宋书》曰:王微与弟绰书曰:阖门皆蒙时私,吾高卧家巷,遂至中书郎,此足以阖棺也。
wáng méng bié zhuàn yuē: méng wèi zhōng shū láng, zài zhí sì nián, shǒu wěi rú yī rén, nán yǔ bǐ jiān gù yě.
王濛别传曰:濛为中书郎,在职四年,首尾如一人,难与比肩故也。
shī qí biàn bó yù fù zhōng shū shī yuē: dà fāng xìn bāo róng, yōu ní suì bù yǐ, yuè lín jīng fèng chí, huī hàn zǐ chén lǐ.
【诗】齐卞伯玉赴中书诗曰:大方信苞容,优泥遂不以,跃鳞经凤池,挥翰紫宸里。
biǎo liáng yǔ jiān wú wèi níng guó gōng ràng zhōng shū biǎo yuē: chén wén zhì bǐ tài xíng, bó hòu zhī chē lǚ dài, wàng cí wú bǎn, shǎo yóu zhī mǎ tǐ jìn, shì zhī měi fēi liú shuǐ, lì zhì cuī yuán, jùn mí fú yún, biàn qí dùn pèi, qǐ dēng tiān hàn, níng péi jiǔ wàn zhī fēng, zuò jì xīng qiáo, fēi shǐ qiān nián zhī yì, qǐ yǒu gōng chēng biàn huì, zú duì yuán lǐ, ruò biāo hòu yǐng, néng cháo zi shū, yù chóng zǔ zhǎng, kōng jiàn xiū chǒng, shēn gōng suì yǔ, shú zhī huái yōu.
【表】梁庾肩吾为宁国公让中书表曰:臣闻陟彼太行,伯后之车屡怠,望慈吴坂,少游之马体进,是知美非流水,立致摧辕,骏靡浮云,便其顿辔,起登天汉,宁陪九万之风,坐济星桥,非使千年之翼,岂有功称辨慧,足对元礼,弱摽后颖,能嘲子叔,玉重组长,空见休宠,深宫邃宇,孰知怀忧。
piào qí jiāng jūn wèi cì chéng xiàng
◇骠骑将军[位次丞相]
hàn shū yuē: wǔ dì yǐ huò qù bìng wèi piáo yáo xiào wèi, zhēng xiōng nú, lèi yǒu gōng, chǒng guān qún chén, shǐ zhì piào qí jiāng jūn, zhì yǔ dà jiàng jūn tóng.
《汉书》曰:武帝以霍去病为嫖姚校尉,征匈奴,累有功,宠冠群臣,始置骠骑将军,秩与大将军同。
wéi zhāo biàn shì míng yuē: piào qí jiāng jūn, chē qí jiāng jūn, zhì jiē bǐ sān gōng, biàn yún, cǐ sān jiāng jūn, zhì běn èr qiān dàn.
韦昭辨《释名》曰:骠骑将军,车骑将军,秩皆比三公,辨云,此三将军,秩本二千石。
bǎi guān biǎo zhù yuē: piào qí jiāng jūn, hàn guān yě, zhǎng shǐ sī mǎ gè tài píng yù lǎn èr bǎi sān shí bā, gè xià yǒu yī zì. rén, jīn zhāng zǐ shòu, wǔ shí cháo yù lǎn cháo xià yǒu fú zì. wǔ guān, pèi shān xuán yù, guāng wǔ zhōng xīng, zhū jiàng jiē chēng dà, hòu tiān zǐ yù lǎn zuò xià. jì dìng, wǔ guān xī shěng.
百官表注曰:骠骑将军,汉官也,长史司马各[《太平御览》二百三十八,各下有一字。]人,金章紫绶,五时朝[御览朝下有服字。]武冠,佩山玄玉,光武中兴,诸将皆称大,后天子[御览作下。]既定,武官悉省。
dōng guān hàn jì yuē: qí jiāng jūn bù cháng zhì, bǐ gōng zhě. yòu yǒu piào qí jiāng jūn, jiàn wǔ èr shí nián, fù zhì piào qí jiāng jūn, wèi cì gōng, yǒu zhǎng shǐ yī rén.
《东观汉记》曰:其将军不常置,比公者。又有骠骑将军,建武二十年,复置骠骑将军,位次公,有长史一人。
yòu yuē: guāng wǔ yǐ jǐng dān wèi piào qí jiāng jūn.
又曰:光武以景丹为骠骑将军。
yòu yuē: míng dì zhào yuē: dōng píng wáng cāng, kuān bó yǒu móu, kě yǐ tuō liù chǐ zhī gū, lín dà jié ér bù kě duó, qí yǐ cāng wèi piào qí jiāng jūn.
又曰:明帝诏曰:东平王苍,宽博有谋,可以讬六尺之孤,临大节而不可夺,其以苍为骠骑将军。
yòu yuē: yǒng píng èr shí wǔ nián, zuǒ zhōng láng jiàng liú lóng, wèi piào qí jiāng jūn, jí rì xíng dà sī mǎ shì.
又曰:永平二十五年,左中郎将刘隆,为骠骑将军,即日行大司马事。
wèi zhì yuē: wáng chǎng jù guàn qiū jiǎn, jìn wèi piào qí jiāng jūn, shì shuō yuē: hé piào qí dì wǔ, yǐ gāo qíng bì shì, ér piào qí quàn lìng shì, duì yuē: rán dì wǔ zhī chēng, hé bì piào qí.
《魏志》曰:王昶距毌丘俭,进位骠骑将军,世说曰:何骠骑弟五,以高情避世,而骠骑劝令仕,对曰:然弟五之称,何必骠骑。
lěi jìn zhāng huà wèi liú piào qí lěi yuē: xī zài yīn zhōu, wéi yī wéi lǚ, mù mù gōng hóu, shào zī xūn xù, rú hé shàng tiān, jiān wǒ dǐng fǔ, jīn gāng yù rùn, shuǐ jié bīng qīng, yù yù wén cǎi, huàn ruò cháo róng, gōng suí shēn tuì, zhì shì xuán yú, zhì miǎo liú hóu, xīn mài èr shū, fēng lǐn lǐn yǐ yì héng, yún fēi fēi yǐ chéng gài, zhào lián piān yǐ piāo tóng, jīng bīn fēn yǐ yǎn báo.
【诔】晋张华魏刘骠骑诔曰:昔在殷周,惟伊惟吕,穆穆公侯,绍兹勋绪,如何上天,歼我鼎辅,金刚玉润,水絜冰清,郁郁文彩,焕若朝荣,功遂身退,致仕悬舆,志邈留侯,心迈二疏,风凛凛以翼衡,云霏霏以承盖,旐联翩以飘铜,旌缤纷以奄薄。
biǎo liáng jiǎn wén dì ràng piào qí yáng zhōu cì shǐ biǎo yuē: cháng yuán qīn hóu jiù liè, xī tóng tè jìn zhī bān, jiǎo gōng hái dì, bù jìng lóng xiāng zhī shǎng, tiān zé wú yá, míng qì zǒng jí, qiè yǐ piào qí zhī guān, jì wèi shàng jiàng, shén zhōu zhī zhòng, shí hào zhōng shì, tài píng yù lǎn èr bǎi sān shí bā zuò tǔ zhōng. gù yǐ dàn huī liù róng, guān miǎn jiǔ mù, qǐ zhǐ sī lì jiàng jié, jīn wú tí qí, kuàng fù rèn zǒng huáng jī, wèi zhòng lián lǜ, hé zé, piào qí zhī hào, lì xuǎn wéi zhòng, yuán shòu zhī zhōng, shǐ zì qù bìng, yǒng píng zhī jiàn, tè shòu liú cāng, qí xiàn yù lǎn zuò xiàn. wèi gōng zhǔ suǒ shēn, wú hàn yīn qún chén zhī jǔ.
【表】梁简文帝让骠骑扬州刺史表曰:常原亲侯就列,希同特进之班,角弓还地,不竞龙骧之赏,天泽无涯,名器总集,窃以骠骑之官,既为上将,神州之重,实号中士,[《太平御览》二百三十八作土中。]故以弹麾六戎,冠冕九牧,岂止司隶绛节,金吾提骑,况复任总皇畿,位重连率,何则,骠骑之号,历选为重,元狩之中,始自去病,永平之建,特授刘苍,齐宪[御览作献。]为公主所申,吴汉因群臣之举。