liáng céng
梁曾
liáng céng, zì gòng fù, yàn rén. zǔ shǒu zhèng, fù dé, jiē yǐ céng guì, zèng ān dìng jùn gōng. céng shǎo hǎo xué, rì jì shū shù qiān yán. zhōng tǒng sì nián, yǐ hàn lín xué shì chéng zhǐ wáng è jiàn, pì zhōng shū zuǒ sān bù lìng shǐ, sān zhuǎn wèi zhōng shū shěng yuàn. zhì yuán shí nián, yòng lèi kǎo jí gé, shòu yún nán zhū lù xíng shěng dōu shì, pèi yín fú. jiǔ zhī, shēng yuán wài láng. shí wǔ nián, zhuǎn tóng zhī guǎng nán xī dào zuǒ yòu liǎng jiāng xuān fǔ sī shì. míng nián, chú zhī nán yáng fǔ. táng dèng èr shǔ zhōu wèi xiāng yáng fǔ suǒ duó, céng àn tú jīng jī guó zhì yǐ wén, shì dé fù jiù. nán yáng zài sòng mò wèi biān bǐ, sāng zhè wèi chéng, ér suì fù sī, mín shén kǔ zhī, céng qǐng zhé shū bù, mín biàn zhī.
梁曾,字貢父,燕人。祖守正,父德,皆以曾貴,贈安定郡公。曾少好學,日記書數千言。中統四年,以翰林學士承旨王鶚薦,辟中書左三部令史,三轉為中書省掾。至元十年,用累考及格,授雲南諸路行省都事,佩銀符。久之,升員外郎。十五年,轉同知廣南西道左右兩江宣撫司事。明年,除知南陽府。唐、鄧二屬州為襄陽府所奪,曾按圖經、稽國制以聞,事得復舊。南陽在宋末為邊鄙,桑柘未成,而歲賦絲,民甚苦之,曾請折輸布,民便之。
shí qī nián, cháo tíng yǐ ān nán shì zǐ chén rì xuǎn bù jiù zhēng, xuǎn céng shǐ qí guó. zhào jiàn, cì sān zhū jīn hǔ fú diāo qiú yī xí, jìn bīng bù shàng shū, yǔ lǐ bù shàng shū chái chūn xié xíng. zhì ān nán, yǔ mì bù chuán. míng nián, rì xuǎn qiǎn qí shū yí ài, fèng biǎo cóng céng rù xiàn fāng wù. dì fēng yí ài wèi ān nán guó wáng, cì bì bó, qiǎn guī. èr shí yī nián, chú céng hú nán xuān wèi sī fù shǐ. jū sān nián, yǐ jí qù. èr shí jiǔ nián, gǎi huái xī xuān wèi sī fù shǐ, fù yǐ qīn lǎo cí. zhào zhì jīng shī, rù jiàn nèi diàn, yǒu zhǐ lìng céng zài shǐ ān nán, shòu lì bù shàng shū, cì sān zhū jīn hǔ fú xí yī chéng mǎ gōng shǐ qì bì, yǐ lǐ bù láng zhōng chén fú wèi fù. shí èr yuè, gǎi shòu huái ān lù zǒng guǎn ér xíng. sān shí nián zhēng yuè, zhì ān nán. qí guó yǒu sān mén: zhōng yuē yáng míng, zuǒ yuē rì xīn, yòu yuē yún huì, péi chén jiāo yíng, jiāng yóu rì xīn mén rù. céng dà nù yuē: fèng zhào bù yóu zhōng mén, shì wǒ rǔ jūn mìng yě. jí huí guǎn, jì ér qǐng kāi yún huì mén rù, céng fù zhí bù kě, shǐ zì yáng míng mén yíng zhào rù. yòu zé rì jùn qīn chū yíng zhào, qiě jiǎng xīn cháo shàng yòu zhī lǐ. yǐ shū wǎng fù zhě sān cì, jù xuān bù tiān zǐ wēi dé, ér fēng qí jūn rù cháo. shì zǐ chén rì jùn dà gǎn fú, sān yuè, lìng qí guó xiāng táo zǐ qí děng cóng céng yì què qǐng zuì, bìng shàng wàn shòu sòng jīn cè biǎo zhāng fāng wù, ér yǐ huáng jīn qì bì qí wù yí céng wèi jìn, céng bù shòu, yǐ hái zhū táo zǐ qí. bā yuè, hái jīng shī, rù jiàn, jìn suǒ yǔ chén rì jùn wǎng fù yì shì shū. dì dà yuè, jiě yī cì zhī, qiě lìng zuò dì shàng, yòu chéng a lǐ yì bù rán, dì nù yuē: liáng céng liǎng shǐ wài guó, yǐ kǒu shé xī bīng gē, ěr hé gǎn ěr! shì rì, yǒu qīn wáng zhì zì hé lín, dì mìng zhuó jiǔ, xiān cì céng, wèi qīn wáng yuē: rǔ suǒ bàn zhě rǔ shì, liáng céng suǒ bàn, wú yǔ rǔ zhī shì, rǔ wù yǐ wèi hòu yě. fù yú biàn diàn cì jiǔ zhuàn, liú sù jìn zhōng, yǔ ān nán shì, zhì èr gǔ fāng chū. míng rì, táo zǐ qí děng jiàn zhào, chén qí fāng wù xiàng yīng wǔ yú tíng, ér mìng céng yǐn suǒ xiàn xiàng. céng yǐ xiù yǐn zhī, xiàng suí céng zhuǎn, rú sù xún zhě, fù mìng yǐn tā xiàng, yì rán. dì yǐ céng wèi fú rén, qiě wèn yuē: rǔ yì jù fǒu? duì yuē: suī jù, jūn mìng bù gǎn wéi. dì chēng shàn. huò chán céng shòu ān nán lù zhě, dì yǐ wèn céng, céng duì yuē: ān nán yǐ huáng jīn qì bì qí wù yí chén, chén bù shòu, yǐ shǔ táo zǐ qí yǐ. dì yuē: gǒu shòu zhī, hé bù kě yě! xún cì bái jīn yī dìng jīn bì èr chì zhōng shū yǐ shǐ ān nán sān zhū jīn hǔ fú yǔ zhī. réng chéng chuán zhī rèn huái ān. dào guān, xìng xué xiào, lì fēng sú, hé nán xíng shěng shì yǒu yí zhě, jiē wěi céng yì zhī.
十七年,朝廷以安南世子陳日烜不就征,選曾使其國。召見,賜三珠金虎符、貂裘一襲,進兵部尚書,與禮部尚書柴椿偕行。至安南,語秘不傳。明年,日烜遣其叔遺愛,奉表從曾入獻方物。帝封遺愛為安南國王,賜幣帛,遣歸。二十一年,除曾湖南宣慰司副使。居三年,以疾去。二十九年,改淮西宣慰司副使,復以親老辭。召至京師,入見內殿,有旨令曾再使安南,授吏部尚書,賜三珠金虎符、襲衣、乘馬、弓矢、器幣,以禮部郎中陳孚為副。十二月,改授淮安路總管而行。三十年正月,至安南。其國有三門:中曰陽明,左曰日新,右曰云會,陪臣郊迎,將由日新門入。曾大怒曰:「奉詔不由中門,是我辱君命也。」即回館,既而請開雲會門入,曾復執不可,始自陽明門迎詔入。又責日燇親出迎詔,且講新朝尚右之禮。以書往復者三次,具宣布天子威德,而風其君入朝。世子陳日燇大感服,三月,令其國相陶子奇等從曾詣闕請罪,並上萬壽頌、金冊表章、方物,而以黃金器幣奇物遺曾為贐,曾不受,以還諸陶子奇。八月,還京師,入見,進所與陳日燇往複議事書。帝大悅,解衣賜之,且令坐地上,右丞阿里意不然,帝怒曰:「梁曾兩使外國,以口舌息兵戈,爾何敢爾!」是日,有親王至自和林,帝命酌酒,先賜曾,謂親王曰:「汝所辦者汝事,梁曾所辦,吾與汝之事,汝勿以為後也。」復於便殿賜酒饌,留宿禁中,語安南事,至二鼓方出。明日,陶子奇等見詔,陳其方物象、鸚鵡於庭,而命曾引所獻象。曾以袖引之,象隨曾轉,如素馴者,復命引他象,亦然。帝以曾為福人,且問曰:「汝亦懼否?」對曰:「雖懼,君命不敢違。」帝稱善。或讒曾受安南賂者,帝以問曾,曾對曰:「安南以黃金器幣奇物遺臣,臣不受,以屬陶子奇矣。」帝曰:「苟受之,何不可也!」尋賜白金一錠、金幣二;敕中書以使安南三珠金虎符與之。仍乘傳之任淮安。到官,興學校,厲風俗,河南行省事有疑者,皆委曾議之。
dà dé yuán nián, chú háng zhōu lù zǒng guǎn, hù kǒu fù zhě wǔ wàn èr qiān sì bǎi hù, qǐng jìn mò yè jū qiú yóu jiē kù xíng, cháo tíng shì zhī, zhe wèi lìng. sì nián, dīng nèi jiān. xiān shì, dīng yōu zhī zhì wèi xíng, céng shàng yán qǐng rú lǐ. qī nián, chú tán zhōu lù zǒng guǎn, yǐ wèi zhōng zhì, bù fù. míng nián, qiān liǎng zhè dōu zhuǎn yùn yán shǐ. yòu míng nián, bài yún nán xíng shěng cān zhī zhèng shì, cì sān zhū jīn hǔ fú. xún zhào hái jīng, cí yǐ mǔ sàng wèi zàng, fú jiù běi guī, zhì zhǎng lú, yǒu zhǐ cì chāo yī bǎi dìng, shǐ yíng zàng. shí nián, zhào wèi zhōng shū cān yì. cháng yù yàn, cì zhǐ sūn yī xí. shí yī nián, zhuǎn zhèng fèng dài fū, chū wèi hé nán xíng shěng cān zhī zhèng shì, xún qiān hú guǎng xíng shěng cān zhī zhèng shì. sì nián, yǐ jí cí guī, chì cì yào wù, cún wèn bèi zhì.
大德元年,除杭州路總管,戶口復者五萬二千四百戶,請禁莫夜鞫囚、遊街、酷刑,朝廷是之,著為令。四年,丁內艱。先是,丁憂之制未行,曾上言請如禮。七年,除潭州路總管,以未終制,不赴。明年,遷兩浙都轉運鹽使。又明年,拜雲南行省參知政事,賜三珠金虎符。尋召還京,辭以母喪未葬,扶柩北歸,至長蘆,有旨賜鈔一百錠,使營葬。十年,召為中書參議。嘗預燕,賜只孫一襲。十一年,轉正奉大夫,出為河南行省參知政事,尋遷湖廣行省參知政事。四年,以疾辭歸,敕賜藥物,存問備至。
huáng qìng yuán nián, rén zōng yǐ céng qián cháo jiù chén, tè shòu zhāo wén guǎn dà xué shì zī dé dài fū. lèi zhāng qǐ zhì shì, bù yǔn, fù qǐ wèi jí xián shì jiǎng xué shì. guó yǒu dà zhèng, bì mìng céng yǔ zhū lǎo yì zhī. yán yòu yuán nián, fèng zhào dài sì zhōng yuè děng shén. hái zhì biàn liáng, yǐ bìng bù fù zhí, yù jū huái nán, dù mén bù tōng bīn kè, wéi rì yǐ shū shǐ zì yú. zhì zhì èr nián zú, nián bā shí yī. zú zhī qián shí rì, yǒu dà xīng yǔn yú suǒ jū, liú guāng zhú dì, rén jiē yì zhī.
皇慶元年,仁宗以曾前朝舊臣,特授昭文館大學士、資德大夫。累章乞致仕,不允,復起為集賢侍講學士。國有大政,必命曾與諸老議之。延祐元年,奉詔代祀中嶽等神。還至汴梁,以病不復職,寓居淮南,杜門不通賓客,惟日以書史自娛。至治二年卒,年八十一。卒之前十日,有大星隕於所居,流光燭地,人皆異之。
liú mǐn zhōng
劉敏中
liú mǐn zhōng, zì duān fǔ, jì nán zhāng qiū rén. yòu zhuō yì bù fán, nián shí sān, yǔ qí fù jǐng shí yuē: xī xián zú yú xué ér bù qiú zhī, fēng yú gōng ér bù zì xuàn, cǐ hòu rén suǒ fú dǎi yě. fù qí zhī. xiāng xiān shēng dù rén jié ài qí wén, jí chēng zhī. mǐn zhōng cháng yǔ tóng chái gè yán qí zhì, yuē: zì yòu zhì lǎo, xiāng jiàn ér wú kuì sè, nǎi wú zhì yě.
劉敏中,字端甫,濟南章丘人。幼卓異不凡,年十三,語其父景石曰:「昔賢足於學而不求知,豐於功而不自炫,此後人所弗逮也。」父奇之。鄉先生杜仁傑愛其文,亟稱之。敏中嘗與同儕各言其志,曰:「自幼至老,相見而無愧色,乃吾志也。」
zhì yuán shí yī nián, yóu zhōng shū yuàn zhuó bīng bù zhǔ shì, bài jiān chá yù shǐ. quán chén sāng gē bǐng zhèng, mǐn zhōng hé qí jiān xié, bù bào, suì cí zhí guī qí xiāng. jì ér qǐ wèi yù shǐ tái dōu shì. shí tóng guān wáng yuē yǐ yán qù, mǐn zhōng dù mén chēng jí. tái chén qǐng shì shì, mǐn zhōng yuē: shǐ yuē wú zuì ér bèi hé, wú gù bù dāng chū chéng yǒu zuì yé, zé wǒ jì wèi tóng liáo, yòu wèi jiāo yǒu, bù néng jiàn zhǐ, yì bù wú guò yě. chū wèi yàn nán sù zhèng lián fǎng fù shǐ, rù wèi guó zi sī yè, qiān hàn lín zhí xué shì, jiān guó zi jì jiǔ. dà dé qī nián, zhào qiǎn xuān fǔ shǐ xún xíng zhū dào, mǐn zhōng chū shǐ liáo dōng shān běi zhū jùn, shǒu lìng shì guì xìng bào héng zhě, yī shéng yǐ fǎ jǐn zhōu yǔ shuǐ wèi zāi, zhé fā lǐn zhèn zhī. chú dōng píng lù zǒng guǎn, zhuó shǎn xī xíng tái zhì shū shì yù shǐ. jiǔ nián, zhào wèi jí xián xué shì, shāng yì zhōng shū shěng shì. shàng shū chén shí shì, yuē zhěng cháo gāng, shěng shù zhèng, jìn shàn liáng, tī jiān dù, xiǎn gōng dào, dù sī mén, guǎng ēn zé, shí chāo fǎ, yán wǔ bèi, jǔ fēng zèng. chéng zōng bēng, jiān chén xī zhōng zhǐ, zàn qí xié móu, mǐn zhōng yuán lǐ lì zhēng zhī. wǔ zōng jí wèi, zhào mǐn zhōng zhì shàng jīng, shù zhèng duō suǒ gēng dìng, shòu jí xián xué shì huáng tài zǐ zàn shàn, réng shāng yì zhōng shū shěng shì, cì jīn bì yǒu jiā. qǐng zhī, bài hé nán xíng shěng cān zhī zhèng shì, é gǎi zhì shū shì yù shǐ, chū wèi huái xī sù zhèng lián fǎng shǐ, zhuǎn shān dōng xuān wèi shǐ, suì zhào wèi hàn lín xué shì chéng zhǐ. zhào gōng qīng jí yì mǐ zāi zhī dào, mǐn zhōng shū liè qī shì, dì jiā nà yān. yǐ jí hái xiāng lǐ.
至元十一年,由中書掾擢兵部主事,拜監察御史。權臣桑哥秉政,敏中劾其奸邪,不報,遂辭職歸其鄉。既而起為御史台都事。時同官王約以言去,敏中杜門稱疾。台臣請視事,敏中曰:「使約無罪而被劾,吾固不當出;誠有罪耶,則我既為同僚,又為交友,不能諫止,亦不無過也。」出為燕南肅政廉訪副使,入為國子司業,遷翰林直學士,兼國子祭酒。大德七年,詔遣宣撫使巡行諸道,敏中出使遼東、山北諸郡,守令恃貴幸暴橫者,一繩以法;錦州雨水為災,輒發廩賑之。除東平路總管,擢陝西行台治書侍御史。九年,召為集賢學士,商議中書省事。上疏陳十事,曰整朝綱,省庶政,進善良,剔奸蠹,顯公道,杜私門,廣恩澤,實鈔法,嚴武備,舉封贈。成宗崩,奸臣希中旨,贊其邪謀,敏中援禮力爭之。武宗即位,召敏中至上京,庶政多所更定,授集賢學士、皇太子贊善,仍商議中書省事,賜金幣有加。頃之,拜河南行省參知政事,俄改治書侍御史,出為淮西肅政廉訪使,轉山東宣慰使,遂召為翰林學士承旨。詔公卿集議弭災之道,敏中疏列七事,帝嘉納焉。以疾還鄉里。
mǐn zhōng píng shēng, shēn bù huái bì, kǒu bù lùn qián yì bù gǒu jìn, jìn bì yǒu suǒ kuāng jiù, yuán jù jīn gǔ, yōng róng bù pò. měi yǐ shí shì wèi yōu, huò yù ér fú shēn, zé qī xíng yú sè, zhōng yè tàn xī, zhì lèi shī zhěn xí. wèi wén cí, lǐ bèi cí míng, yǒu zhōng ān jí èr shí wǔ juǎn. yán yòu wǔ nián zú, nián qī shí liù. zèng guāng lù dài fū zhù guó, zhuī fēng qí guó gōng, shì wén jiǎn.
敏中平生,身不懷幣,口不論錢;義不苟進,進必有所匡救,援據今古,雍容不迫。每以時事為憂,或郁而弗伸,則戚形於色,中夜嘆息,至淚濕枕席。為文辭,理備辭明,有《中庵集》二十五卷。延祐五年卒,年七十六。贈光祿大夫、柱國,追封齊國公,諡文簡。
wáng yuē
王約
wáng yuē, zì yàn bó, qí xiān biàn rén, zǔ tōng, běi xǐ zhēn dìng. yuē xìng yǐng wù, fēng gé bù fán. cóng zhōng chéng wèi chū yóu, bó lǎn jīng shǐ, gōng wén cí, wù dá guó tǐ, shí hǎo bù yǐ dòng qí xīn. zhì yuán shí sān nián, hàn lín xué shì wáng pán jiàn wèi cóng shì, chéng zhǐ huǒ lǔ huǒ sūn yǐ sī tú kāi fǔ, zòu shòu cóng shì láng hàn lín guó shǐ yuàn biān xiū guān, jiān sī tú fǔ yuàn. jì ér pì yuàn zhōng shū, chú lǐ bù zhǔ shì. èr shí sì nián, bài jiān chá yù shǐ, shòu chéng wù láng. shǒu qǐng jiàn chǔ jí xiū shǐ shì. shí chéng xiàng sāng gē xián cān zhèng guō yòu wèi zhōng chéng shí zòu zhū yòu chéng lú shì róng děng, gù wū yǐ tā zuì, yuē shàng zhāng zhí yòu yuān. àn zhì chéng dū yán yùn shǐ wáng dǐng bù fǎ, bà guān chú míng. zhuǎn yù shǐ tái dōu shì. nán tái shì yù shǐ chéng wén hǎi rù yán shì, duō chì sāng gē zuì. sāng gē nù, yòu yǐ yuē yǔ zhī biǎo lǐ, liù zòu shā zhī, shàng bù cóng. yuē yǐ lǒng xī dì yuǎn, qǐng lì xíng tái shǎn xī, zhào cóng zhī. chū zhèn hé jiān jī mín, jūn hé yǒu fāng, quán huó shén zhòng.
王約,字彥博,其先汴人,祖通,北徙真定。約性穎悟,風格不凡。從中丞魏初游,博覽經史,工文辭,務達國體,時好不以動其心。至元十三年,翰林學士王磐薦為從事,承旨火魯火孫以司徒開府,奏授從仕郎、翰林國史院編修官,兼司徒府掾。既而辟掾中書,除禮部主事。二十四年,拜監察御史,授承務郎。首請建儲及修史事。時丞相桑哥銜參政郭佑為中丞時奏誅右丞盧世榮等,故誣以他罪,約上章直佑冤。按治成都鹽運使王鼎不法,罷官除名。轉御史台都事。南台侍御史程文海入言事,多斥桑哥罪。桑哥怒,又以約與之表里,六奏殺之,上不從。約以隴西地遠,請立行台陝西,詔從之。出賑河間饑民,均核有方,全活甚眾。
sān shí yī nián, qiān zhōng shū yòu sī yuán wài láng. sì yuè, chéng zōng jí wèi, yán èr shí èr shì, yuē shí jīng shī, fàng chà shuì, kāi liè jìn, juān bū fù, zhèn qióng dú, tíng rǒng yì, jìn yīng fáng, zhèn fēng xiàn, chú sù dù, wèi yuǎn fāng, què gòng xiàn, xún lì bìng, lì nóng mín, lì xué xiào, lì yì cāng, hé shuì hù, zhòng míng jué, míng shǎng fá, zé shǒu lìng, tài guān shǔ, dìng lǜ lìng, gé liǎng sī. yòu qǐng zhōng shū qù fán wén, yī qǔ xìn yú xíng shěng, yī zé chéng yú liù bù. diào bīng bù láng zhōng, gǎi lǐ bù láng zhōng. qǐng xíng zèng shì zhī diǎn yǐ jīng zhōng xūn, fù shí zhèng jì yú shǐ guǎn yǐ bèi zuǎn lù, lì gōng xū fǔ yǐ zhuān gōng yì, jiē cóng ér xíng zhī. bài hàn lín zhí xué shì zhī zhì gào tóng xiū guó shǐ. fèng zhào zhèn jīng jī dōng dào jī mín, fā mǐ wǔ shí wàn shí, suǒ huó wǔ shí yú wàn rén. yīn tiáo shū jīng dōng lì bìng shí shì, qǐng fā mǐ xù zhèn zhī, zhōng shū yòng qí yán, mín huò yǐ sū.
三十一年,遷中書右司員外郎。四月,成宗即位,言二十二事,曰實京師,放差稅,開獵禁,蠲逋負,賑窮獨,停冗役,禁鷹房,振風憲,除宿蠹,慰遠方,卻貢獻,詢利病,利農民,勵學校,立義倉,核稅戶,重名爵,明賞罰,擇守令,汰官屬,定律令,革兩司。又請中書去繁文,一取信於行省,一責成於六部。調兵部郎中,改禮部郎中。請行贈諡之典以旌忠勛,付時政記於史館以備纂錄,立供需府以專供億,皆從而行之。拜翰林直學士、知制誥同修國史。奉詔賑京畿東道饑民,發米五十萬石,所活五十餘萬人。因條疏京東利病十事,請發米續賑之,中書用其言,民獲以蘇。
gāo lì wáng jù nián lǎo, chuán guó zi yuán, yǒu bù ān qí zhèng zhě, fēi chán lí jiān, jí yuán cháo jīng shī, qián shǐ rén lù yòng shì zhě, liú yuán bù qiǎn. jù fù wèi, nǎi wěi yòng xiǎo rén, hòu liǎn yín xíng, guó rén qún sù yú cháo. zhōng shū lìng zhí qí shǒu è, xì xíng bù, qí dǎng fù bù quān, zòu shǔ yuē yàn wèn. yuē zhì, xuān bù míng zhào, ér yù zhī yuē: tiān dì jiān zhì qīn zhě fù zǐ, zhì zhòng zhě jūn chén. bǐ xiǎo rén zhī zì lì, níng kěn wèi rǔ jiā guó dì yé! jù gǎn qì, xiè yuē: chén nián mào, tīng xìn xiān xié, shì yǐ zhì cǐ, jīn wén mìng yǐ. yuàn fèng biǎo zì xuě, qiě qǐng zi yuán hái guó, qí xiǎo rén dǎng yǔ, xī tīng shǐ zhě zhì. yì rì, yuē dài bǔ fù àn qí zuì, liú èr shí èr rén, zhàng sān rén, chù yǒu guān zhě èr rén. mìng gù chén hóng zi fān wèi xiāng, bǐ gèng bì zhèng, bà fēi dào shuǐ yì shí sān, miǎn dān luó gòng fēi tǔ chǎn wù, dōng mín dà xǐ. hái bào, chēng zhǐ, chú tài cháng shǎo qīng.
高麗王昛年老,傳國子謜,有不安其政者,飛讒離間,及謜朝京師,潛使人賂用事者,留謜不遣。昛復位,乃委用小人,厚斂淫刑,國人群訴於朝。中書令執其首惡,系刑部,其黨復不悛,奏屬約驗問。約至,宣布明詔,而諭之曰:「天地間至親者父子,至重者君臣。彼小人知自利,寧肯為汝家國地耶!」昛感泣,謝曰:「臣年耄,聽信憸邪,是以致此,今聞命矣。願奉表自雪,且請子謜還國,其小人黨與,悉聽使者治。」翼日,約逮捕覆按其罪,流二十二人,杖三人,黜有官者二人。命故臣洪子藩為相,俾更弊政,罷非道水驛十三,免耽羅貢非土產物,東民大喜。還報,稱旨,除太常少卿。
xún zhào yuē tóng zōng zhèng yù shǐ yàn yù jīng shī, yuē cí zhí zài qīng miào, dì bù yǔn. nǎi yuè zhū yù, jué èr bǎi liù shí liù rén, dāng sǐ zhě qī shí èr rén, shì wú zuì zhě bā shí liù rén, píng fǎn wú dé chéng yuān, jià liáng jiā rù chàng nǚ shí rén, zhàng liú yuán dàn dài dāo lán rù diàn tíng zhě bā shí rén. yīn yì dòu ōu shā rén zhě yí jiǎn sǐ yī děng, zhe wèi lìng. yòu yǐ zhè mín yú xíng shěng nán tái hù sòng bù jué, mìng yuē xùn zhī. yuē zhì háng, èr shí rì ér lǐ, shěng tái wú yì cí. tè bài xíng bù shàng shū, yǐ lù qián gōng.
尋詔約同宗正、御史讞獄京師,約辭職在清廟,帝不允。乃閱諸獄,決二百六十六人,當死者七十二人,釋無罪者八十六人,平反吳得誠冤,嫁良家入倡女十人,杖流元旦帶刀闌入殿庭者八十人。因議鬥毆殺人者宜減死一等,著為令。又以浙民於行省、南台互訟不決,命約訊之。約至杭,二十日而理,省、台無異辭。特拜刑部尚書,以錄前功。
dà dé shí yī nián, rén zōng zhì zì huái zhōu, sù qīng gōng jìn, yǐ píng zhāng sài diǎn chì ān xī wáng ā nán dá yǔ zuǒ chéng xiàng ā hū tái qián móu wèi biàn, mìng xíng cáo àn zé qí zhuàng. yuē yuē: zài fǎ, móu nì bù bì bàng lüè, jìng dāng fú zhū. yóu shì jié zhī rén zōng. fù níng kù shī jīn, yuē yí fān zhí sù wèi zhě dào zhī, wèi jǐ, guǒ dé shí, kù guān lì huò miǎn. jiān chá yù shǐ yán tōng zhōu cāng mǐ sān wàn shí, yīn yǔ ér shī. yuē wèi bì jī qì suǒ zhēng, yàn qiě kān yòng, shì shǒu zhě zuì. zōng wáng xiōng dì èr rén shǒu biān, xiōng yīn yǒu yì zhì, dì jiàn bù tīng, jí shàng mǎ chí qù, xiōng qiǎn nú xié gōng shǐ zhuī zhī, dì fā shǐ bì qí nú, xiōng sù qiú qí dì, yù dāng sǐ. yuē lǜ qiú yuē: xiōng zhī nú, jí dì zhī nú, kuàng shā zhī yǒu gù. lì shì zhī. qiān lǐ bù shàng shū, qǐng dìng dīng yōu zhī zhì, shēn jīng biǎo zhī ēn, miǎn dū chéng méi tàn zhī zhēng, jiē cóng zhī. jīng mín wáng shì, shì jiāng nán ér mò, yǒu yí fù zi, qí nǚ yù zhī, nián shí liù, nǎi sù qí zǐ nì zī ruò gān, yǒu sī zé zhī jí. yuē shì qí dú yuē: wú fù zhī zǐ, yù zhī chéng rén, qiě bù jué wáng shì sì, zǐ zhī ēn jū duō. chéng lì qí zī, níng yù zhī zhì jīn rì yé! gǎi qián yì ér chì zhī. chái shì chū wú zi, mìng zhāng shì zi hòu, jì dé jǐ zi, zhāng chū wèi sēng, chái zhī zǐ yòu mò, sēng nǎi sòng jiā chǎn, zhào yuē jié zhī. yuē wèn yuē: rǔ chū jiā, jì fēn chéng rǔ shī yī bō, yòu hé wèi dé chái shì yè hū? sēng bù néng dá, suì guī chái shì yīng hòu zhě.
大德十一年,仁宗至自懷州,肅清宮禁,以平章賽典赤、安西王阿難答與左丞相阿忽台潛謀為變,命刑曹按責其狀。約曰:「在法,謀逆不必搒掠,竟當伏誅。」由是結知仁宗。富寧庫失金,約疑番直宿衛者盜之,未幾,果得實,庫官吏獲免。監察御史言通州倉米三萬石,因雨而濕。約謂必積氣所蒸,驗且堪用,釋守者罪。宗王兄弟二人守邊,兄陰有異志,弟諫不聽,即上馬馳去,兄遣奴挾弓矢追之,弟發矢斃其奴,兄訴囚其弟,獄當死。約慮囚曰:「兄之奴,即弟之奴,況殺之有故。」立釋之。遷禮部尚書,請定丁憂之制,申旌表之恩,免都城煤炭之徵,皆從之。京民王氏,仕江南而歿,有遺腹子,其女育之,年十六,乃訴其姊匿貲若干,有司責之急。約視其牘曰:「無父之子,育之成人,且不絕王氏祀,姊之恩居多。誠利其貲,寧育之至今日耶!」改前議而斥之。柴氏初無子,命張氏子後,既得己子,張出為僧,柴之子又歿,僧乃訟家產,詔約詰之。約問曰:「汝出家,既分承汝師衣缽,又何為得柴氏業乎?」僧不能答,遂歸柴氏應後者。
zhì dà èr nián zhēng yuè, shàng wǔ zōng zūn hào jí cè huáng hòu, fán diǎn lǐ yí zhù, yuē xī zǒng zhī rú zhì. rén zōng zài dōng gōng, yǎ zhī yuē míng, sī yòng yǐ zì fǔ, zhuó tài zǐ zhān shì chéng. cóng xìng wǔ tái shān, yuē jiàn bù kě jiǔ liú, jí rì hái shàng jīng. chū, ān xī wáng fēng yú qín, jì yǐ móu nì zhū, guó chú, bǎn fù rù zhān shì yuàn. zhì shì, dà chén zòu qǐng fēng qí zi, fù guó. rén zōng yǐ wèn, yuē yuē: ān xī yǐ hé zuì zhū? jīn fù zhī, hé yǐ chéng jiāng lái! yì suì qǐn. míng nián, jìn tài zǐ fù zhān shì, yuē kàng zhāng jiàn jié yǐn, cí yì kěn qiè, rén zōng jiā nà yān. chéng zhì lì zuǒ wèi lǜ fǔ, tǒng shì wèi jūn wàn rén, tóng liè yù shǔ jūn guān, yuē chí bù kě, zhòng nán zhī yuē: dōng gōng fēi shū mì shǐ yé? yuē yuē: zhān shì, dōng gōng guān yě, yù shū mì shì kě hū? rén zōng fù zhào wèn yuē, duì yuē: huáng tài zǐ shì, bù gǎn bù wèi tiān zǐ shì, bù gǎn wèi. rén zōng wù, jìng bà yì. tóng liè fù chuán mìng zēng lì yòu wèi lǜ fǔ, qǔ hé nán méng gǔ jūn wàn rén tǒng zhī. yuē píng rén yǔ yuē: zuǒ wèi lǜ fǔ, jiù zhì yǒu zhī, jīn zhì yòu fǔ hé wèi? zhū gōng yí shēn sī zhī, bù kě lèi chǔ gōng yě. yòu mìng qǔ ān xī bīng qì, gěi sù wèi shì. yuē wèi zhān shì wán zé yuē: zhān shì yí wén shù qiān lǐ qǔ bīng qì, rén bì jīng yí. zhǔ shàng wén zhī, nài hé? wán zé sè cán yuē: shí lǜ bù jí cǐ. yòu mìng fú jiàn qǔ xiù gōng tóng nán nǚ liù rén. yuē yán yuē: fú jiàn qù jīng shī liù qī qiān lǐ, shǐ rén fù zǐ xiōng dì xiāng lí, yǒu sī chéng fēng dòng rǎo, qǐ měi shì yé! rén zōng zhǐ zhī, chēng shàn zài sān. jiā lìng xuē jū jìng shàng yán shǎn xī fēn dì wǔ shì, yīn bèi mìng wǎng lǐ zhī, yuē bù wèi shǔ xíng, yǔ zhī yuē: tài zǐ, qián lóng yě. dāng wù yòng zhī shí, wèi fēi lóng zhī shì kě hū? suì zhǐ. jiàn hàn lín xué shì lǐ qiān wèi tài zǐ shǎo fù, qǐng lì gù chéng xiàng huái ān zhōng wǔ wáng bó yán cí yú háng, jiē cóng zhī.
至大二年正月,上武宗尊號及冊皇后,凡典禮儀注,約悉總之如制。仁宗在東宮,雅知約名,思用以自輔,擢太子詹事丞。從幸五台山,約諫不可久留,即日還上京。初,安西王封於秦,既以謀逆誅,國除,版賦入詹事院。至是,大臣奏請封其子,復國。仁宗以問,約曰:「安西以何罪誅?今復之,何以懲將來!」議遂寢。明年,進太子副詹事,約抗章諫節飲,辭意懇切,仁宗嘉納焉。承制立左衛率府,統侍衛軍萬人,同列欲署軍官,約持不可,眾難之曰:「東宮非樞密使耶?」約曰:「詹事,東宮官也,預樞密事可乎?」仁宗復召問約,對曰:「皇太子事,不敢不為;天子事,不敢為。」仁宗悟,竟罷議。同列復傳命增立右衛率府,取河南蒙古軍萬人統之。約屏人語曰:「左衛率府,舊制有之,今置右府何為?諸公宜深思之,不可累儲宮也。」又命取安西兵器,給宿衛士。約謂詹事完澤曰:「詹事移文數千里取兵器,人必驚疑。主上聞之,奈何?」完澤色慚曰:「實慮不及此。」又命福建取繡工童男女六人。約言曰:「福建去京師六七千里,使人父子兄弟相離,有司承風動擾,豈美事耶!」仁宗止之,稱善再三。家令薛居敬上言陝西分地五事,因被命往理之,約不為署行,語之曰:「太子,潛龍也。當勿用之時,為飛龍之事可乎?」遂止。薦翰林學士李謙為太子少傅,請立故丞相淮安忠武王伯顏祠於杭,皆從之。
rén zōng yǐ zhān shì yuàn zhū shì xún guǐ, dà xǐ, miàn cì xī dài, lì cí yòu cì jiāng nán suǒ qǔ shū jí, yì cí. rén zōng cháng zì ér bù míng, yù qún chén yuē: shì wèi jīng wáng yàn bó yì zhě, wù qǐ. yòu wèi zhōng chéng duǒ yuē: zài zhān shì ér bù qiú cì yǔ zhě, wéi yàn bó yǔ rǔ èr rén ěr. yī rì, rén zōng xī yuán guān jiǎo dǐ xì, yǒu zhǐ qǔ zēng bó cì zhī. yuē rù, yáo jiàn wèn yuē: rǔ hé wèi lái? rén zōng jù zhǐ zhī. yòu yù guān pái xì, shì yǐ jí ér yuē zhì, jí mìng bà qù, qí jiàn jìng lǐ rú cǐ. sì nián sān yuè, rén zōng zhèng wèi chén jí, yù yòng yīn yáng jiā yán, jí wèi guāng tiān diàn, jí dōng gōng yě. yuē yán yú tài bǎo qū shū yuē: zhèng míng dìng fēn, dāng yù dà nèi. tài bǎo rù zòu, suì jí wèi yú dà míng diàn. zhōng shū zòu yuē shǎn xī xíng shěng cān zhī zhèng shì, dì dà nù, tè bài hé nán xíng shěng yòu chéng. yuē bì cí, dì cì zhī jiǔ jí gōng shǐ.
仁宗以詹事院諸事循軌,大喜,面賜犀帶,力辭;又賜江南所取書籍,亦辭。仁宗常字而不名,諭群臣曰:「事未經王彥博議者,勿啟。」又謂中丞朵曰:「在詹事而不求賜予者,惟彥博與汝二人耳。」一日,仁宗西園觀角牴戲,有旨取繒帛賜之。約入,遙見問曰:「汝何為來?」仁宗遽止之。又欲觀俳戲,事已集而約至,即命罷去,其見敬禮如此。四年三月,仁宗正位宸極,欲用陰陽家言,即位光天殿,即東宮也。約言於太保曲樞曰:「正名定分,當御大內。」太保入奏,遂即位於大明殿。中書奏約陝西行省參知政事,帝大怒,特拜河南行省右丞。約陛辭,帝賜卮酒及弓矢。
xiān shì, zhì dà jiān shàng shū shěng yòng jiàn yán zhě, mào xiàn hé biàn guān mín dì wèi wú zhǔ, zòu lì tián liáng fǔ, suì shū shù wàn shí, shì suì zhào bà zhī, cuàn jiàn yán rén yú hǎi wài, mìng hé nán xíng shěng fù qí jiù yè. xíng xǐng fāng bìng yuán wèi jiān, tián yóu wèi gěi. yuē zhì, lì qī xí jùn xiàn, lí zhèng rú zhào. huì zhào gèng tóng qián yín chāo fǎ, qiě lìng tiān xià shuì, jǐn shōu zhì dà chāo. yuē dù hé nán suì yòng chāo qī wàn dìng, bì zhì shàng gòng bù gěi, nǎi xià zhū zhōu, fán zhì dà zhì yuán chāo xiāng bàn. zhòng yǐ fāng zhào mìng wèi yán, yuē yuē: wú qǐ bù zhī, dì suì zhōng zhū shì bù jí, zé yì fěi qīng. chéng xiàng bo lián jí tái zàn zhī yuē: shàn. qiǎn shǐ bái zhōng shū, shěng chén dà yuè, suì biàn xíng tiān xià. nán yáng bèi shù lǔ chōng yǐ shū yè yuē, dà qí zhī, jí shǔ wèi jùn xué zhèng. jì yòu jiàn zhī zhōng shū, zhuó hàn lín guó shǐ yuàn biān xiū guān.
先是,至大間尚書省用建言者,冒獻河、汴官民地為無主,奏立田糧府,歲輸數萬石,是歲詔罷之,竄建言人於海外,命河南行省復其舊業。行省方並緣為奸,田猶未給。約至,立期檄郡縣,釐正如詔。會詔更銅錢銀鈔法,且令天下稅,盡收至大鈔。約度河南歲用鈔七萬錠,必致上供不給,乃下諸州,凡至大、至元鈔相半。眾以方詔命為言,約曰:「吾豈不知,第歲終諸事不集,責亦匪輕。」丞相卜憐吉台贊之曰:「善。」遣使白中書,省臣大悅,遂遍行天下。南陽孛術魯沖以書謁約,大奇之,即署為郡學正。既又薦之中書,擢翰林國史院編修官。
huáng qìng gǎi yuán yuán rì, zhào zhōng shū shěng yuē: biàn shěng wáng yòu chéng kě jí zhào zhī. yuē yǐ sān yuè yī rì zhì, zhào jiàn, wèi láo, tè bài jí xián dà xué shì, tuī ēn sān shì, zèng shì shù bēi. yuē shǒu zòu: hé nán xíng shěng chéng xiàng bo lián jí tái, xūn fá jiù chén, bù yí jiǔ wài. zhào zhì, fēng hé nán wáng. yuē yòu jiàn yì xíng fēng zèng jìn fú sè xìng kē jǔ. jiē zhe wèi lìng jiǎ. shàng shū jiàn guó zi bó shì yáo dēng sūn yīng fèng hàn lín wén zì jiē xī sī chéng dū rú shì yáng jìng, qǐng qǐ fù zhōng shān zhī fǔ zhì shì fǔ wéi liáng qián shàng shū cān yì lǐ yuán zuǒ sī yuán wài láng cáo yuán yòng, jiē chú zhuó yǒu chà. biàn zòu gù zuǒ chéng dòu lǚ yǒu yí fù zi qì wài, yí shōu yǎng guī zōng, wèi dòu shì hòu.
皇慶改元元日,詔中書省曰:「汴省王右丞可即召之。」約以三月一日至,召見,慰勞,特拜集賢大學士,推恩三世,贈諡樹碑。約首奏:「河南行省丞相卜憐吉台,勛閥舊臣,不宜久外。」召至,封河南王。約又建議行封贈、禁服色、興科舉。皆著為令甲。上疏薦國子博士姚登孫、應奉翰林文字揭傒斯、成都儒士楊靜,請起復中山知府致仕輔惟良、前尚書參議李源、左司員外郎曹元用,皆除擢有差。辯奏故左丞竇履有遺腹子棄外,宜收養歸宗,為竇氏後。
yán yòu èr nián, chéng xiàng tiē mù dié ér zhuān zhèng, zòu qiǎn dà chén fēn dào fèng shǐ xuān fǔ, mìng yuē xún xíng yàn nán shān dōng dào. yuē zhì wèi huī, yǒu ōu mǔ zhì yù zhě, qí mǔ qì sù, yán lǎo qiè wéi cǐ yī xī, sǐ zé yī mén jué yǐ. yuē yuán qí qíng, zhàng yī bǎi ér qiǎn zhī. guān zhōu mín yǒu xiōng jié qí dì yàn zǔ zhě, yàn zhī, zé yuē: wǒ qiú sì yě. suǒ shòu shí lì yàn qí rì liáng xìn, nǎi lì zòng zhī shǐ hái. bài shū mì fù shǐ, shì shì, míng rì zhào jiàn cì jiǔ, dì wèi zuǒ yòu yuē: rén yán yàn bó lǎo bìng, zhèn jīn jiàn zhī, jīng lì shàng qiáng, kě kān dà rèn yě. shì xī, zhī yuàn fù mǎ tǎ shī tiē mù ér sù wèi, dì jiè zhī yuē: yàn bó fēi rǔ yǒu, yí shī shì zhī.
延祐二年,丞相帖木迭兒專政,奏遣大臣分道奉使宣撫,命約巡行燕南山東道。約至衛輝,有毆母置獄者,其母泣訴,言老妾惟此一息,死則一門絕矣。約原其情,杖一百而遣之。冠州民有兄訐其弟厭詛者,讞之,則曰:「我求嗣也。」索《授時曆》驗其日良信,乃立縱之使還。拜樞密副使,視事,明日召見賜酒,帝謂左右曰:「人言彥博老病,朕今見之,精力尚強,可堪大任也。」是夕,知院駙馬塔失帖木兒宿衛,帝戒之曰:「彥博非汝友,宜師事之。」
zhì zhì yuán nián, yīng zōng jí wèi, tiē mù dié ér fù xiāng, yuē cí zhí bù chū. èr nián, yǐ nián qī shí zhì shì. sān nián, chéng xiàng bài zhù yī xīn zhèng wù, zūn lǐ lǎo chén, chuán zhào qǐ yuē, fù bài jí xián dà xué shì, shāng yì zhōng shū shěng shì, yǐ qí lù jū jiā, měi rì yī zhì zhōng shū shěng yì shì, zhì zhì zhī zhèng, duō suǒ cān zhuó. yòu cháng fèng zhào yǔ zhōng shū shěng guān jí tā jiù chén, tiáo dìng guó chū yǐ lái lǜ lìng, míng yuē dà yuán tōng zhì, bān xíng tiān xià. cháo tíng yì bà zhēng dōng shěng, lì sān hán shěng, zhì shì rú tā shěng, zhào xià zhōng shū zá yì, yuē duì yuē: gāo lì qù jīng shī sì qiān lǐ, dì jí mín pín, yí sú zá shàng, fēi zhōng yuán bǐ, wàn yī gěng huà, pí lì zhì zhī, fēi xìng shì yě, bù rú shǒu zǔ zōng jiù zhì. chéng xiàng chēng shàn, zòu bà yì bù xíng. gāo lì rén wén zhī, tú gōng xiàng guī, cí ér shì zhī, yuē: bù jué guó sì zhě, wáng gōng yě. tài dìng yuán nián, fèng zhào tíng cè tiān xià shì, dì bā lá zhāng yì děng bā shí wǔ rén, shǐ zēng yǐ kē yuán é zhì yī shí wǔ rén.
至治元年,英宗即位,帖木迭兒復相,約辭職不出。二年,以年七十致仕。三年,丞相拜住一新政務,尊禮老臣,傳詔起約,復拜集賢大學士,商議中書省事,以其祿居家,每日一至中書省議事,至治之政,多所參酌。又嘗奉詔與中書省官及他舊臣,條定國初以來律令,名曰《大元通制》,頒行天下。朝廷議罷征東省,立三韓省,制式如他省,詔下中書雜議,約對曰:「高麗去京師四千里,地瘠民貧,夷俗雜尚,非中原比,萬一梗化,疲力治之,非幸事也,不如守祖宗舊制。」丞相稱善,奏罷議不行。高麗人聞之,圖公像歸,祠而事之,曰:「不絕國祀者,王公也。」泰定元年,奉詔廷策天下士,第八剌、張益等八十五人,始增乙科員額至一十五人。
tiān lì yuán nián, wén zōng jiàn zuò, yuē rù hè, cì yàn dà míng diàn, dì láo wèn shén huān. shí nián qī shí yǒu qī, píng jū jīn dù hé cuì, qiān yì zì chí, hòu jìn yè jiàn, bì jiā lǐ mào fèng lù suǒ rù, bù sàn yīn zú, wài jí pín shì cóng fù jū pín, yuè fèng qián mǐ kuì yáo shàn, shì zhī rú fù suì shí shuò wàng, xié zi xìng zhì xiān yíng, diàn bài huái liàn, jǐn shí jì jí wǔ sì, dòng jī gǔ lǐ, bāng rén yǐ wèi jīn shì. zhì shùn sì nián èr yuè jǐ yǒu zú, nián bā shí èr, huáng tài hòu wén zhī jiē dào, yǐ shàng yùn èr zūn, qiǎn huī zhèng yuàn chén lín diào zhì diàn, chì zhōng shū shěng yǐ xià fù zèng yǒu chà. shì yuè gēng shēn, zàng chéng xī gāng zi yuán.
天曆元年,文宗踐祚,約入賀,賜宴大明殿,帝勞問甚歡。時年七十有七,平居襟度和粹,謙抑自持,後進謁見,必加禮貌;俸祿所入,布散姻族,外及貧士;從父居貧,月奉錢米饋餚膳,事之如父;歲時朔望,攜子姓至先塋,殿拜懷戀,謹時祭及五祀,動稽古禮,邦人以為矜式。至順四年二月己酉卒,年八十二,皇太后聞之嗟悼,以尚醞二尊,遣徽政院臣臨吊致奠,敕中書省以下賻贈有差。是月庚申,葬城西岡子原。
yuē píng shēng zhù zuò, yǒu shǐ lùn sān shí juǎn gāo lì zhì sì juǎn qián qiū gǎo sān shí juǎn, xíng yú shì. zi sī chéng, fèng yì dài fū mì shū jiān zhù zuò láng.
約平生著作,有《史論》三十卷、《高麗志》四卷、《潛丘稿》三十卷,行於世。子思誠,奉議大夫、秘書監著作郎。
wáng jié
王結
wáng jié, zì yí bó, yì zhōu dìng xìng rén. zǔ tì qín, yǐ zhì zi jūn cóng tài zǔ xī zhēng, qǔ ā lǔ hún shì, zì xī yù xǐ shù qín lǒng, yòu xǐ zhōng shān, jiā yān. jié shēng ér cōng yǐng, dú shū shù xíng jù xià, zhōng shēn bù wàng. cháng cóng tài shǐ dǒng pǔ shòu jīng, shēn yú xìng mìng dào dé zhī yùn, gù qí cuò zhī shì yè, jiàn zhī wén zhāng, jiē xī yǒu suǒ běn. xiàn shǐ wáng rén jiàn zhī, yuē gōng fǔ qì yě. nián èr shí yú, yóu jīng shī, shàng zhí zhèng shū, chén shí zhèng bā shì, yuē: lì jīng yán yǐ yǎng jūn dé, xíng rén zhèng yǐ jié mín xīn, yù yīng cái yǐ bèi gòng jǔ, zé shǒu lìng yǐ zhèng quán héng, jìng xián shì yǐ lì míng jié, gé rǒng guān yǐ zhèng zhí zhì, biàn zhāng chéng yǐ dìng mín zhì, wù nóng sāng yǐ hòu mín shēng. qí yán kǎi qiè chún zhèng, jiē zhì guó zhī dà jīng dà fǎ, zǎi xiàng bù néng jǐn yòng zhī. shí rén zōng zài qián dǐ, huò jiàn jié chōng sù wèi, nǎi jí lì dài jūn chén xíng shì shàn è kě wèi jiàn jiè zhě, rì chén yú qián, rén zōng jiā nà yān. wǔ zōng jí wèi, yǐ rén zōng wèi huáng tài zǐ. dà dé shí yī nián, mìng zhì dōng gōng guān shǔ, yǐ jié wèi diǎn mù tài jiān, jiē tài zhōng dài fū. jìn shì yǐ pái yōu jìn, jié yán: xī táng zhuāng zōng hǎo cǐ, zú zhì huò bài, diàn xià fāng yù dé chūn gōng, shì tīng yí jǐn. rén zōng yōu nà zhī.
王結,字儀伯,易州定興人。祖逖勤,以質子軍從太祖西征,娶阿魯渾氏,自西域徙戍秦隴,又徙中山,家焉。結生而聰穎,讀書數行俱下,終身不忘。嘗從太史董朴受經,深於性命道德之蘊,故其措之事業,見之文章,皆悉有所本。憲使王仁見之,曰「公輔器也。」年二十餘,游京師,上執政書,陳時政八事,曰:立經筵以養君德,行仁政以結民心,育英材以備貢舉,擇守令以正銓衡,敬賢士以厲名節,革冗官以正職制,辨章程以定民志,務農桑以厚民生。其言剴切純正,皆治國之大經大法,宰相不能盡用之。時仁宗在潛邸,或薦結充宿衛,乃集歷代君臣行事善惡可為鑑戒者,日陳於前,仁宗嘉納焉。武宗即位,以仁宗為皇太子。大德十一年,命置東宮官屬,以結為典牧太監,階太中大夫。近侍以俳優進,結言:「昔唐莊宗好此,卒致禍敗,殿下方育德春宮,視聽宜謹。」仁宗優納之。
rén zōng jí wèi, qiān jí xián zhí xué shì. chū wèi shùn dé lù zǒng guǎn, jiào mín wù nóng xìng xué xiào qīn dì zhǎng jí jiān jìn bào, xī dēng yú shū, bǐ zhāo xī yuè xí zhī. shǔ yì jù lù shā hé yǒu táng wèi zhēng sòng jǐng mù, nǎi cí èr gōng yú xué, biǎo qí yán lùn fēng zhǐ, yǐ lì duō shì. qiān yáng zhōu, yòu qiān níng guó, yǐ cóng dì shēn qiān jiāng dōng lián fǎng sī shì, cí bù fù. gǎi dōng chāng lù, jìng yǒu huáng hé gù dào, ér huì tōng dī è qí xià liú, xià yuè lǎo shuǐ, huài mín mài hé. jié shū wèi dòu mén yǐ xiè zhī, mín huò gēng zhì zhī lì.
仁宗即位,遷集賢直學士。出為順德路總管,教民務農興學、孝親弟長、戢奸禁暴,悉登於書,俾朝夕閱習之。屬邑巨鹿沙河有唐魏徵、宋璟墓,乃祠二公於學,表其言論風旨,以厲多士。遷揚州,又遷寧國,以從弟紳僉江東廉訪司事,辭不赴。改東昌路,境有黃河故道,而會通堤遏其下流,夏月潦水,壞民麥禾。結疏為斗門以泄之,民獲耕治之利。
zhì zhì èr nián, cān yì zhōng shū shěng shì. shí bài zhù wèi chéng xiàng, jié yán: wèi xiāng zhī dào, dāng zhèng jǐ yǐ zhèng jūn, zhèng jūn yǐ zhèng tiān xià chú è bù kě yóu yù, yóu yù kǒng shēng tā biàn fú yòng bù kě shē tiě, shē tiě zé hài jí yú shēn. chéng xiàng shì qí yán. wèi jǐ, chú lì bù shàng shū, jiàn míng shì sòng běn hán yōng děng shí yú rén. tài dìng yuán nián chūn, tíng shì jìn shì, yǐ jié chōng dú juǎn guān. qiān jí xián shì dú xué shì zhōng fèng dài fū. huì yǒu yuè shí dì zhèn liè fēng zhī yì, jié chāng yán yú cháo yuē: jīn zhāo tíng jūn zǐ xiǎo rén hùn xiáo, xíng zhèng bù míng, guān shǎng tài làn, gù yīn yáng cuò miù. jiù zhēng jiàn zhēn, yí xiū zhèng shì, yǐ mǐ tiān biàn. shì suì, zhào jié zhī jīng yán, hù cóng shàng dōu. jié yuán yǐn gǔ xùn, zhèng shí zhèng zhī shī, jì dì yǒu suǒ gǎn wù. zhōng gōng wén zhī, yì zhào jié děng jìn jiǎng, jié yǐ gù shì cí. míng nián, chú zhè xī lián fǎng shǐ, zhōng tú yǐ jí hái. suì yú, bài liáo yáng xíng shěng cān zhī zhèng shì. liáo dōng dà shuǐ, gǔ jià xiáng yǒng, jié qǐng yú cháo, fā sù shù wàn shí, yǐ zhèn jī mín. zhào bài xíng bù shàng shū.
至治二年,參議中書省事。時拜住為丞相,結言:「為相之道,當正己以正君,正君以正天下;除惡不可猶豫,猶豫恐生它變;服用不可奢僣,奢僣則害及於身。」丞相是其言。未幾,除吏部尚書,薦名士宋本、韓鏞等十餘人。泰定元年春,廷試進士,以結充讀卷官。遷集賢侍讀學士、中奉大夫。會有月食、地震、烈風之異,結昌言於朝曰:「今朝廷君子小人混淆,刑政不明,官賞太濫,故陰陽錯謬。咎徵荐臻,宜修政事,以弭天變。」是歲,詔結知經筵,扈從上都。結援引古訓,證時政之失,冀帝有所感悟。中宮聞之,亦召結等進講,結以故事辭。明年,除浙西廉訪使,中途以疾還。歲余,拜遼陽行省參知政事。遼東大水,谷價翔踴,結請於朝,發粟數萬石,以賑饑民。召拜刑部尚書。
tiān lì yuán nián, wén zōng jí wèi, bài shǎn xī xíng shěng cān zhī zhèng shì, gǎi tóng zhī chǔ qìng sī shì. èr nián, bài zhōng shū cān zhī zhèng shì, rù xiè guāng tiān diàn, yǐ qīn lǎo cí, dì yuē: zhōng xiào néng liǎng quán hū? shì shí yíng lì míng zōng yú shuò fāng, míng zōng mìng wén zōng jū huáng tài zǐ wèi, yú shì qiǎn dà chén fèng bǎo běi yà. jìn shì yǒu qiú chú bài shǎng lài zhě, jié yuē: qí tiān zǐ zhì yì zhī. chū, shàng dōu zhī biàn, shī huáng tài zǐ bǎo, gèng zhù xīn bǎo, jìn shì qǐng shì jiù zhì yí jiā dà, jié yuē: cǐ bǎo dāng chuán chǔ sì, bù gǎn yú jiù zhì yě. huò zhì rén yú sǐ, ér jí qí qī nú zī chǎn zhě, jié fù lùn zhī. jìn shì yì nù, zèn dǐ rì shén, suì bà zhèng. yòu mìng wèi jí xián shì dú xué shì, dīng nèi jiān, bù qǐ.
天曆元年,文宗即位,拜陝西行省參知政事,改同知儲慶司事。二年,拜中書參知政事,入謝光天殿,以親老辭,帝曰:「忠孝能兩全乎?」是時迎立明宗於朔方,明宗命文宗居皇太子位,於是遣大臣奉寶北迓。近侍有求除拜賞賚者,結曰:「俟天子至議之。」初,上都之變,失皇太子寶,更鑄新寶,近侍請視舊制宜加大,結曰:「此寶當傳儲嗣,不敢逾舊制也。」或致人於死,而籍其妻孥貲產者,結復論之。近侍益怒,譖詆日甚,遂罷政。又命為集賢侍讀學士,丁內艱,不起。
yuán tǒng yuán nián, fù chú zhè xī lián fǎng shǐ, wèi xíng, zhào bài hàn lín xué shì zī shàn dài fū zhī zhì gào tóng xiū guó shǐ, yǔ zhāng qǐ yán ōu yáng xuán xiū tài dìng tiān lì liǎng cháo shí lù. bài zhōng shū zuǒ chéng. zhōng gōng mìng sēng ní yú cí fú diàn zuò fó shì, yǐ ér diàn zāi, jié yán sēng ní xiè dú, dāng zuò zuì. zuǒ chéng xiàng jí gé, jiā rén qǐng shì zhòng qiú ráng zhī, jié jí chén qí bù kě. xiān shí, yǒu zuì zhě, běi rén zé xǐ guǎng hǎi, nán rén zé xǐ liáo dōng, qù jiā wàn lǐ, wǎng wǎng dào sǐ. jié qǐng gèng qí fǎ, yí xiāng zhě zhǐ qiān lǐ wài, gǎi guò tīng hái qí xiāng, yīn zhe wèi lìng. zhí guān zuò zuì zhě, duō cóng zhòng kē, jié yuē: gǔ zhě xíng bù shàng dài fū, jīn tān mò suī duō, rán shì zhī lián chǐ, bù kě yǐ bù yǎng yě. wén zhě wèi qí dé tǐ. zhì yuán yuán nián, zhào fù rù hàn lín, yǎng jí bù néng yīng zhào. èr nián zhēng yuè èr shí bā rì zú, nián liù shí yǒu èr.
元統元年,復除浙西廉訪使,未行,召拜翰林學士、資善大夫、知制誥同修國史,與張起岩、歐陽玄修泰定、天曆兩朝實錄。拜中書左丞。中宮命僧尼於慈福殿作佛事,已而殿災,結言僧尼褻瀆,當坐罪。左丞相疾革,家人請釋重囚禳之,結極陳其不可。先時,有罪者,北人則徙廣海,南人則徙遼東,去家萬里,往往道死。結請更其法,移鄉者止千里外,改過聽還其鄉,因著為令。職官坐罪者,多從重科,結曰:「古者刑不上大夫,今貪墨雖多,然士之廉恥,不可以不養也。」聞者謂其得體。至元元年,詔復入翰林,養疾不能應詔。二年正月二十八日卒,年六十有二。
jié lì yán zhì xíng, jiē fǎ gǔ rén, gù xiāng zhāng guī yuē: wáng jié fēi shèng xián zhī shū bù dú, fēi rén yì zhī yán bù tán. shí zhě yǐ wèi míng yán. wǎn suì yú yì, zhe yì shuō yī juàn, lín chuān wú chéng dú ér shàn zhī. jí zú, gōng qīng yàn yú cháo, shì dài fū diào yú jiā, yuē: zhèng rén wáng yǐ. sì nián wǔ yuè, zhào zèng zī zhèng dài fū hé nán jiāng běi děng chù xíng zhōng shū shěng yòu chéng hù jūn, zhuī fēng tài yuán jùn gōng, shì wén zhōng. yǒu shī wén shí wǔ juǎn xíng yú shì.
結立言制行,皆法古人,故相張珪曰:「王結非聖賢之書不讀,非仁義之言不談。」識者以為名言。晚邃於《易》,著《易說》一卷,臨川吳澄讀而善之。及卒,公卿唁於朝,士大夫吊於家,曰:「正人亡矣。」四年五月,詔贈資政大夫、河南江北等處行中書省右丞、護軍,追封太原郡公,諡文忠。有詩文十五卷行於世。
sòng cōng
宋瑽
sòng cōng, zì hóng dào, lù zhōu zhǎng zi rén, jīn bīng bù yuán wài láng yuán jí zhī sūn. cōng shàn jì sòng, nián shí qī, bì dì xiāng yáng, yǐ ér běi guī, píng jū hé nèi zhě shí yǒu wǔ nián. zhào bì jīng lüè hé nán, wén qí míng, lǐ pìn zhī. zhōng tǒng sān nián, zhuó hàn lín xiū zhuàn. lǐ tǎn pàn, bì xíng zhōng shū shěng shì yú jì nán, zhì yuán wǔ nián, dà bīng shǒu xiāng yáng, bì xíng yuán shuài fǔ shì, cōng jiē cóng yān, jūn shì duō suǒ zī fǎng. liù nián, gāo lì quán chén lín yǎn fèi qí guó wáng, ér lì qí dì wēn, zhào qiǎn guó wáng tóu niǎn gē jì bì jiāng bīng tǎo zhī, yǐ cōng wèi xíng shěng yuán wài láng, chí zhào xǐ jiāng huá dǎo jū mín yú píng rǎng. fù mìng, wèi láo liáng hòu, réng cì yī duàn, shòu hé nán lù zǒng guǎn fǔ pàn guān, bù fù. shí sān nián, rù wèi tài cháng shǎo qīng, shǔ shěng guān zhì xíng, jiān lǐng jí tián shǔ shì. shí liù nián, tài zǐ yǐ qí dé zhào jiàn, yīng duì xiáng yǎ, dà qiè ruì zhǐ, zì shì shù méng zhào wèn, shì jiǎng jīng wò, kāi yù wèi duō. shí bā nián, chú mì shū jiān. shí jiǔ nián, jiāng xī fēn dì dāng shǔ jùn yì shǒu lìng, jiē mìng cōng quán jǔ. èr shí nián, chū lì zhān shì yuàn, shǒu mìng cōng wèi tài zǐ bīn kè. měi yàn jiàn, yōu cì róng jiē, duō suǒ xī lài. èr shí sān nián zú, yǒu jù shān jí shí juǎn xíng yú shì.
宋瑽,字弘道,潞州長子人,金兵部員外郎元吉之孫。瑽善記誦,年十七,避地襄陽,已而北歸,屏居河內者十有五年。趙璧經略河南,聞其名,禮聘之。中統三年,擢翰林修撰。李璮畔,璧行中書省事於濟南,至元五年,大兵守襄陽,璧行元帥府事,瑽皆從焉,軍事多所咨訪。六年,高麗權臣林衍廢其國王,而立其弟溫,詔遣國王頭輦哥暨璧將兵討之,以瑽為行省員外郎,持詔徙江華島居民於平壤。復命,慰勞良厚,仍賜衣段,授河南路總管府判官,不赴。十三年,入為太常少卿,屬省官制行,兼領籍田署事。十六年,太子以耆德召見,應對詳雅,大愜睿旨,自是數蒙召問,侍講經幄,開諭為多。十八年,除秘書監。十九年,江西分地當署郡邑守令,皆命瑽銓舉。二十年,初立詹事院,首命瑽為太子賓客。每燕見,優賜容接,多所錫賚。二十三年卒,有《秬山集》十卷行於世。
zhāng bó chún
張伯淳
zhāng bó chún, zì shī dào, háng zhōu chóng dé rén. shǎo jǔ tóng zǐ kē, yǐ fù rèn quán shòu dí gōng láng huái yīn wèi, gǎi yáng zhōu sī hù cān jūn, xún jǔ jìn shì, jiān lín ān fǔ dōu shuì yuàn, shēng guān chá tuī guān, chú tài xué lù, rù běn cháo. zhì yuán èr shí sān nián, shòu háng zhōu lù rú xué jiào shòu, qiān zhè dōng dào àn chá sī zhī shì. èr shí bā nián, zhuó wèi fú jiàn lián fǎng sī zhī shì. suì yú, yǒu jiàn bó chún yú dì qián zhě, qiǎn shǐ zhào wèn. míng nián, rù jiàn, dì wèn rǒng guān fēng xiàn yán cè chǔ bì, jiē dāng shí dà yì, suǒ duì xī chēng zhǐ, mìng zhì zhèng shì táng, jiāng zhòng yòng zhī, gù cí, suì shòu hàn lín zhí xué shì, jìn jiē fèng xùn dài fū, yè gào yǐ guī. shòu qìng yuán lù zǒng guǎn fǔ zhì zhōng, xíng shěng xí àn yí yù qú xiù, jiē dé qí qíng. dà dé sì nián, jí jiā bài hàn lín shì jiǎng xué shì. míng nián, zào cháo, hù cóng shàng dōu. yòu míng nián zú. yǒu wén jí ruò gān juǎn, cáng yú jiā.
張伯淳,字師道,杭州崇德人。少舉童子科,以父任銓受迪功郎、淮陰尉,改揚州司戶參軍,尋舉進士,監臨安府都稅院,升觀察推官,除太學錄,入本朝。至元二十三年,授杭州路儒學教授,遷浙東道按察司知事。二十八年,擢為福建廉訪司知事。歲余,有薦伯淳于帝前者,遣使召問。明年,入見,帝問冗官、風憲、鹽策、楮幣,皆當時大議,所對悉稱旨,命至政事堂,將重用之,固辭,遂授翰林直學士,進階奉訓大夫,謁告以歸。授慶元路總管府治中,行省檄按疑獄衢、秀,皆得其情。大德四年,即家拜翰林侍講學士。明年,造朝,扈從上都。又明年卒。有文集若干卷,藏於家。