strong shì gǒu strong
噬狗

chǔ wáng wèn yú chén zhěn yuē: guǎ rén zhī dài shì yě jǐn xīn yǐ, ér sì fāng zhī xián zhě bù kuàng guǎ rén, hé yě? chén zǐ yuē: chén shǎo cháng yóu yàn, jiǎ guǎn yú yàn shì, zuǒ yòu jiē liè sì, wéi dōng jiā jiǎ yān. zhàng wò qǐ jū, yǐn shí qì yòng, wú bù bèi yǒu, ér kè zhī zhī zhě, rì bù guò yī èr, huò zhōng rì wú yī yān. wèn qí gù, zé jiā yǒu měng gǒu, wén rén shēng ér chū shì, fēi yǒu zuǒ yòu zhī xiān róng, zé mò gǎn niè qí tíng. jīn wáng zhī mén wú yì yǒu shì gǒu hū? cǐ shì suǒ yǐ jiān qí lái yě.
楚王問於陳軫曰：「寡人之待士也盡心矣，而四方之賢者不貺寡人，何也？」陳子曰：「臣少嘗游燕，假館於燕市，左右皆列肆，惟東家甲焉。帳臥起居，飲食器用，無不備有，而客之之者，日不過一、二，或終日無一焉。問其故，則家有猛狗，聞人聲而出噬，非有左右之先容，則莫敢躡其庭。今王之門無亦有噬狗乎？此士所以艱其來也。」

strong xì è bēn qín strong
郤惡奔秦

qín chǔ jiāo è, chǔ zuǒ yǐn xì è bēn qín, jí yán chǔ guó zhī fēi, qín wáng xǐ, yù yǐ wèi wǔ dài fū, chén zhěn yuē: chén zhī lǐ yǒu chū qī ér zài jià zhě, rì yǔ qí hòu fū yán qián fū zhī fēi, yì jì xiāng de yě. yī rì, yòu shī ài yú qí hòu fū, ér jià yú guō nán zhī yù rén, yòu yán qí hòu fū rú xī zhě. qí rén wèi qí hòu fū yán zhī, hòu fū xiào yuē: shì suǒ yǐ yǔ zi zhě, yóu qián rì zhī huà wǒ yě. jīn zuǒ yǐn zì chǔ lái, ér jí yán chǔ guó zhī fēi, ruò tā rì yòu dé zuì yú wáng ér zhī tā guó, zé jiāng yí qí suǒ yǐ zī chǔ zhě zī wáng yǐ. qín wáng yáo shì bù yòng xì è. wū fēng
秦楚交惡，楚左尹郤惡奔秦，極言楚國之非，秦王喜，欲以為五大夫，陳軫曰：「臣之里有出妻而再嫁者，日與其後夫言前夫之非，意惎相得也。一日，又失愛於其後夫，而嫁於郭南之寓人，又言其後夫如昔者。其人為其後夫言之，後夫笑曰：『是所以語子者，猶前日之話我也。』今左尹自楚來，而極言楚國之非，若他日又得罪於王而之他國，則將移其所以訾楚者訾王矣。」秦王繇是不用郤惡。烏蜂

qǐ lí wèi xióng zhé fù yuē: zi yì zhī yǒu wū fēng hū? huáng fēng dān qí lì yǐ wèi mì, wū fēng bù néng wèi mì ér wéi shí mì. gù jiāng jìn hù, qí wáng shǐ shì xù ér jì kè, bì jǐn zhú qí wū fēng, qí bù qù zhě zhòng jì ér shā zhī. jīn jū yú cháo zhě, wú xiǎo dà wú bù zhī shǒu zhú zú yǐ rèn wáng shì, jiē yǒu yì yú chǔ guó zhě yě. ér zi dú yāo yǐ shí, xiān xīng ér wò, jiàn rì ér wèi qǐ, shì wú yì yú chǔ guó zhě yě. dàn xī qiě jì kè, wú yōu zi zhī wèi wū fēng yě. xióng zhé fù yuē: zi bù guān fū rén zhī miàn hū? mù yǔ bí kǒu jiē rì yòng zhī jí, dú méi wú suǒ shì, ruò kě qù yě. rán rén jiē yǒu méi ér zi dú wú méi, qí kě guān hū? yǐ chǔ guó zhī dà, ér bù néng róng yī áo yǐ shí zhī shì, wú kǒng qí wèi wú méi zhī rén, yǐ yí guān zhě xiào yě. chǔ wáng wén zhī, yì hòu dài xióng zhé fù.
杞離謂熊蟄父曰：「子亦知有烏蜂乎？黃蜂殫其力以為蜜，烏蜂不能為蜜而惟食蜜。故將墐戶，其王使視蓄而計課，必盡逐其烏蜂，其不去者眾嚌而殺之。今居於朝者，無小大無不胝手瘃足以任王事，皆有益於楚國者也。而子獨邀以食，先星而臥，見日而未起，是無益於楚國者也。旦夕且計課，吾憂子之為烏蜂也。」熊蟄父曰：「子不觀夫人之面乎？目與鼻、口皆日用之急，獨眉無所事，若可去也。然人皆有眉而子獨無眉，其可觀乎？以楚國之大，而不能容一遨以食之士，吾恐其為無眉之人，以貽觀者笑也。」楚王聞之，益厚待熊蟄父。

strong yì shǐ zhōng xíng shuō strong
議使中行說

hàn bā nián, gāo huáng dì bēng, lǚ tài hòu lín cháo tīng zhèng. dà chén huàn xiōng nú zhī qiáng, jiāng yǔ wèi hé qīn, yì shǐ zhě. tài hòu è huàn zhě zhōng xíng shuō, yù qù zhī, gù shǐ wǎng yān, luán bù jiàn yuē: bì xià zhī suǒ yǐ shǐ zhōng xíng shuō zhě, bù guò yǐ xiōng nú jiāo zì, bì bù néng shàn dài hàn shǐ, huò liú zhī zé fēi wǒ suǒ xī, cóng ér qì zhī ěr. chén dú yǐ wèi bù biàn. fū shǐ suǒ yǐ dá zhǔ mìng, shì chóu jiǎng hǎo, jué yí jiě fēn, bēi bù kě yǐ qū guó tǐ, gāo bù kě yǐ jī dí huì, chá biàn yīng jī, yǐ zhì shì quán. guó zhī róng rǔ, jǐ zhī xiū qī, fēi sù suǒ ài xìn, ér zhī qí zhōng qiě liàng zhě, bù kě qiǎn yě. jīn zhōng xíng shuō xíng chén yě, míng bù chǐ yú guó shì zé bù zhòng qí shēn, chén jù qí xiè guó qíng, ér kāi dí xìn yě. fú tīng. luán bù tuì wèi pì yáng hóu yuē: zi bù lì jiàn, běi biān zì cǐ fú níng yǐ. xī zhèng bó è qí dài fū gāo kè, fú néng qù, ér shǐ shuài shī yǐ yù dí, cì yú hé shàng, jiǔ ér bù zhào, zhòng kuì, gāo kè bēn chén. chūn qiū shū yuē: zhèng qì qí shī. bìng zhèng bó yě. jīn shǐ shuō yě rú xiōng nú, wú nǎi qì shuō yǐ jí qí jiè bì hū? xī jìn zhī bài yú bì yě, xiān gǔ shí wǎng chǔ shī, chǔ zhī bài yú yān líng yě, miáo bì huáng shí zài jìn. cǐ gǔ rén zhī fèn chē zhé yě, shàng bì huǐ zhī. lùn xiāng
漢八年，高皇帝崩，呂太后臨朝聽政。大臣患匈奴之強，將與為和親，議使者。太后惡宦者中行說，欲去之，故使往焉，欒布諫曰：「陛下之所以使中行說者，不過以匈奴驕恣，必不能善待漢使，或留之則非我所惜，從而棄之耳。臣獨以為不便。夫使所以達主命，釋仇講好，決疑解紛，卑不可以屈國體，高不可以激敵恚，察變應機，以制事權。國之榮辱，己之休戚，非素所愛信，而知其忠且亮者，不可遣也。今中行說刑臣也，名不齒於國士則不重其身，臣懼其泄國情，而開敵釁也。」弗聽。欒布退謂辟陽侯曰：「子不力諫，北邊自此弗寧矣。昔鄭伯惡其大夫高克，弗能去，而使帥師以御狄，次於河上，久而不召，眾潰，高克奔陳。《春秋》書曰：『鄭棄其師。』病鄭伯也。今使說也如匈奴，無乃棄說以及其介幣乎？昔晉之敗於邲也，先穀實往楚師，楚之敗於鄢陵也，苗賁皇實在晉。此古人之僨車轍也，上必悔之。」論相

chǔ wáng huàn qí lìng yǐn wěi lǚ chén zhī bù néng, yù qù zhī, fǎng yú yí shēn. yí shēn yuē: wèi kě. wáng yuē: hé gù? yí shēn yuē: lìng yǐn chǔ xiāng yě, guó zhī dà shì, mò dà hū zhì xiāng, fú kě qīng yě. jīn wáng yù qù qí xiāng, bì xiān zé fū jiān zhī zhě, yǒu nǎi kě ěr! wáng cù rán yuē: lìng yǐn zhī bù zú yǐ xiāng chǔ guó, bù wéi zhū dài fū jí guó rén zhī zhī, guǐ shén yì shí zhī zhī, dài fū dú yǐ wèi wèi kě, guǎ rén huò yān. yí shēn yuē: bù rán. chén zhī lǐ yǒu jù shì, liáng dù qiě zhuang, jiāng yì zhī, zhào jiàng ěr, jiàng ěr yuē: liáng shí dù, bù kě yǐ bù yì, rán bì xiān dé cái yān, bù zé lái kě yě. qí rén bù néng kān, nǎi zhào tā jiàng, shù qún xiǎo mù yǐ yì zhī. qí nián dōng shí yǒu yī yuè, dà yǔ xuě, liáng zhé ér wū pǐ. jīn lìng yǐn suī bù néng, ér chéng qí zǔ fù zhī yú, guó rén yǔ zhī sù yǐ. ér chǔ guó zhī xīn chén ruò, wèi yǒu jiān zhě, cǐ chén zhī suǒ yǐ yuē wèi kě yě.
楚王患其令尹蔿呂臣之不能，欲去之，訪於宜申。宜申曰：「未可。」王曰：「何故？」宜申曰：「令尹楚相也，國之大事，莫大乎置相，弗可輕也。今王欲去其相，必先擇夫間之者，有乃可耳！」王蹙然曰：「令尹之不足以相楚國，不惟諸大夫及國人知之，鬼神亦實知之，大夫獨以為未可，寡人惑焉。」宜申曰：「不然。臣之里有巨室，梁蠹且庒，將易之，召匠爾，匠爾曰：『梁實蠹，不可以不易，然必先得材焉，不則來可也。』其人不能堪，乃召他匠，束群小木以易之。其年冬十有一月，大雨雪，梁折而屋圮。今令尹雖不能，而承其祖父之餘，國人與之素矣。而楚國之新臣弱，未有間者，此臣之所以曰未可也。」

strong bǔ shǔ strong
捕鼠

zhào rén huàn shǔ, qǐ māo yú zhōng shān, zhōng shān rén yǔ zhī. māo shàn bǔ shǔ jí jī, yuè yú, shǔ jǐn ér qí jī yì jǐn, qí zi huàn zhī, gào qí fù yuē: hé qù zhū? qí fù yuē: shì fēi ruò suǒ zhī yě, wú zhī huàn zài shǔ, bù zài hu wú jī. fū yǒu shǔ zé qiè wú shí, huǐ wú yī, chuān wú yuán yōng, huài shāng wú qì yòng, wú jiāng jī hán yān. bù bìng yú wú jī hū? wú jī zhě fú shí jī zé yǐ ěr, qù jī hán yóu yuǎn, ruò zhī hé ér qù fū māo yě?
趙人患鼠，乞貓於中山，中山人予之。貓善捕鼠及雞，月余，鼠盡而其雞亦盡，其子患之，告其父曰：「盍去諸？」其父曰：「是非若所知也，吾之患在鼠，不在乎無雞。夫有鼠則竊吾食，毀吾衣，穿吾垣墉，壞傷吾器用，吾將饑寒焉。不病於無雞乎？無雞者弗食雞則已耳，去饑寒猶遠，若之何而去夫貓也？」

strong shǐ tān strong
使貪

kè yǒu duǎn wú qǐ yú wèi wǔ hòu zhě, yuē: wú qǐ tān bù kě yòng yě. wǔ hòu shū wú qǐ. gōng zǐ chéng rù jiàn yuē: jūn xī wèi shū wú qǐ yě? wǔ hòu yuē: rén yán qǐ tān, guǎ rén shì yǐ bù lè yān. gōng zǐ chéng yuē: jūn guò yǐ, fū qǐ zhī néng, tiān xià zhī shì mò xiān yān: wéi qí tān yě, shì yǐ lái shì jūn, bù rán jūn qǐ néng chén zhī zāi? qiě jūn zì yǐ wèi yǔ yīn tāng zhōu wǔ wáng shú xián? wù guāng bó yí tiān xià zhī bù tān zhě yě, tāng bù néng chén wù guāng, wǔ wáng bù néng chén bó yí, jīn yǒu bù tān rú èr rén zhě, qí kěn wèi jūn chén hū? jīn jūn zhī guó, dōng jù qí, nán jù chǔ, běi jù hán zhào, xī yǒu hǔ láng zhī qín, jūn dú yǐ sì zhàn zhī dì chù qí zhōng, ér bǐ wǔ guó dùn bīng zuò shì, bù gǎn kuī wèi zhě hé zāi? yǐ wèi guó yǒu wú qǐ yǐ wèi jiāng yě. zhōu shī yǒu zhī yuē jiū jiū wǔ fū, gōng hóu gān chéng wú qǐ shì yě. jūn ruò niàn shè jì, wéi qǐ suǒ yuàn hǎo ér yǔ zhī, shǐ qǐ zú qí sú ér wú tā qiú, zuò wēi wèi guó zhī shī, suǒ shī shén xiǎo, suǒ de shén dà. nǎi yù shǐ zhī fàn lì rú shū bèi duǎn hè bù zǒu yǐ gōng shǐ lìng, qǐ bì qù zhī. qǐ qù, ér tiān xià zhī rú qǐ zhě, què xíng bù rù dà liáng, jūn zhī guó kōng le. chén qiè wèi jūn yōu zhī. wǔ hòu yuē: shàn. fù jìn wú qǐ.
客有短吳起於魏武侯者，曰：「吳起貪不可用也。」武侯疏吳起。公子成入見曰：「君奚為疏吳起也？」武侯曰：「人言起貪，寡人是以不樂焉。」公子成曰：「君過矣，夫起之能，天下之士莫先焉：惟其貪也，是以來事君，不然君豈能臣之哉？且君自以為與殷湯、周武王孰賢？務光、伯夷天下之不貪者也，湯不能臣務光，武王不能臣伯夷，今有不貪如二人者，其肯為君臣乎？今君之國，東距齊，南距楚，北距韓、趙，西有虎狼之秦，君獨以四戰之地處其中，而彼五國頓兵坐視，不敢窺魏者何哉？以魏國有吳起以為將也。周《詩》有之曰『赳赳武夫，公侯干城』吳起是也。君若念社稷，惟起所願好而予之，使起足其俗而無他求，坐威魏國之師，所失甚小，所得甚大。乃欲使之飯糲茹蔬被短褐步走以供使令，起必去之。起去，而天下之如起者，卻行不入大粱，君之國空了。臣竊為君憂之。」武侯曰：「善。」復進吳起。

strong qù dù strong
去蠹

yù lí zi jí, bìng qì wǎn tán jié, jiāng kòu zhī, huò yuē: tán, róng yě, shì yǎng rén zhě yě. rén wú róng zé zhōng gàn, zhōng gàn zé sǐ, fú kě kòu yě. yù lí zi rì xū, wú zi guò zāi! wú wén fū yǎng rén zhě jīn yě, yī jiā zhě suǒ wèi róng yě, jīn ér huà wèi tán, shì róng zéi yě, zé fēi yǎng rén zhě yě. fū tiān zhī shēng rén, cān dì ér wèi sān, wèi qí néng zàn huà yù yě, yī zhāo ér huà wèi zéi, qí néng zàn tiān dì zhī huà yù hū? shì gù yú fū biǎn hú zhī wèi yī yě, huàn wèi dí cháng, jué qù bìng gēn, ér diàn sǐ zhě shēng. shùn yǔ chéng tāng zhōu wén wáng zhī wèi jūn yě, zhū sì xiōng, lù fáng fēng, jiǎo kūn wú, fàng xià jié, kān lí, fá suì, ér tiān xià zhī luàn zài níng. qí jiāng róng zhū hū? róng zhī wú yì, yǐ qiāng rén yě. gù chóng guǒ shēng yě, chóng chéng ér guǒ kuì, zì wǒ ér lí yān. fēi wǒ yǐ, qí néng yǎng wǒ hū? fú qù, shì zhí zéi yǐ dài qiāng yě. cóng zi zhī jiào, wú qí bù yuǎn kuì yǐ.
郁離子疾，病氣菀痰結，將瞉之，或曰：「痰，榮也，是養人者也。人無榮則中干，中干則死，弗可瞉也。」郁離子日「吁，吾子過哉！吾聞夫養人者津也，醫家者所謂榮也，今而化為痰，是榮賊也，則非養人者也。夫天之生人，參地而為三，為其能贊化育也，一朝而化為賊，其能贊天地之化育乎？是故俞跗、扁鵠之為醫也，浣胃滌腸，絕去病根，而阽死者生。舜、禹、成湯、周文王之為君也，誅四凶，戮防風，剿昆吾，放夏桀，戡黎，伐祟，而天下之亂載寧。其將容諸乎？容之無益，以戕人也。故蟲果生也，蟲成而果潰，自我而離焉。非我已，其能養我乎？弗去，是殖賊以待戕也。從子之教，吾其不遠潰矣。」

strong xī lù strong
螇螰

zhì bó wéi zhào xiāng zi yú jìn yáng, shǐ rén wèi qí shǒu yuē: ruò néng yǐ chéng jiàng, wú dāng shǐ ruò zi jí sūn shì shì bǎo zhī. shǒu zhě duì yuē: xī zhě zhōng mù zhī guō pǐ, yǒu xī lù duò yú hé, mò yōng zhī yǐ xuán, qí chì pāi pāi, qìng jiàn ér lián zhī, yóu ér fù zhī jí lù, wèi qìng yuē: wú yǔ zi bǎi nián wú xiāng wàng yě. qìng zhèn yǔ dà xiào yuē: ruò dōng chūn zhī bù zhī yě, ér néng bǎi nián wú wàng wǒ hū? jīn jìn guó wéi wú rén ér yōng, nǚ yǐ tiān yíng, yíng ér shì zhī, shì yōng huò yě. yōng huò shì yíng yǐ chài wěi yú rén, tiān shí yàn zhī. jìn yáng cháo wáng, nǚ bì xī sǐ, sǐ, yǔ bù hán yóu jí jiàn zhī, qí hé yǒu yú zi jí sūn? shì xī, zhì bó wèi hán wèi suǒ shā.
智伯圍趙襄子於晉陽，使人謂其守曰：「若能以城降，吾當使若子及孫世世保之。」守者對曰：「昔者中牟之郭圮，有螇螰墮於河，沫擁之以旋，其翅拍拍，殸見而憐之，游而負之及陸，謂殸曰：『吾與子百年無相忘也。』殸振羽大笑曰：『若冬春之不知也，而能百年無忘我乎？』今晉國惟無人而壅，女以天盈，盈而恃之，是壅禍也。壅禍恃盈以蠆尾於人，天實厭之。晉陽朝亡，女必夕死，死，予不寒猶及見之，其何有於子及孫？」是夕，智伯為韓魏所殺。

strong dé liàng strong
德量

yù lí zǐ yuē: rén zhī dù liàng xiāng yuè yě, qí yóu jiāng hǎi zhī yú jiān quán hū? jiān quán zhī wēi, jī ér zhì yú hǎi, wú yǐ shàng zhī yǐ, ér hǎi yì bù zì zhī qí dà yě, wéi qí bù zì zhī qí dà yě, gù qí nà bù yǐ, ér tiān xià zhī dà mò jiā yān. shèng rén zhī wèi dé, yì ruò shì ér yǐ. shì gù qiān quán nà jiān quán, chí nà qiān quán, gōu nà chí, huì nà gōu, xī nà huì, chuān nà xī, zé nà chuān, jiāng hé nà zé, ér guī zhū hǎi. gù tiān zǐ, hǎi yě gōng hóu qīng dài fū, jiāng hé yě, chuān zé yě shù guān, xī huì zhī lèi, ér wàn mín jiē jiān quán yě. jiān quán zhī yú hǎi, qí xiāng qù yě bù yì dà xiàn jué hū? ér qí shì bì qū yān, qí zhì zhī gǎn, qíng zhī yuǎn, rú qì zhì ér chóng míng yě, rú yǔ lái ér chǔ rùn yě. jūn rén zhě wéi dé yǔ liàng jù, ér hòu tiān xià mò bù guī yān. dé yǐ shōu zhī, liàng yǐ róng zhī, dé bù guǎng bù néng shǐ rén lái, liàng bù hóng bù néng shǐ rén ān. gù liàng xiǎo ér sī nà dà zhě, huò yě. zhuó gǔ zhī yíng bù kě yǐ líng hóng tāo, hāo fán zhī rú bù kě yǐ yù piāo fēng. dà bù rú hǎi ér yù yǐ nà jiāng hé, nán zāi!
郁離子曰：「人之度量相越也，其猶江海之於瀸泉乎？瀸泉之微，積而至於海，無以尚之矣，而海亦不自知其大也，唯其不自知其大也，故其納不已，而天下之大莫加焉。聖人之為德，亦若是而已。是故汧泉納瀸泉，池納汧泉，溝納池，澮納溝，溪納澮，川納溪，澤納川，江河納澤，而歸諸海。故天子，海也；公、侯、卿、大夫，江河也，川澤也；庶官，溪澮之類，而萬民皆瀸泉也。瀸泉之於海，其相去也不亦大縣絕乎？而其勢必趨焉，其志之感，情之遠，如氣至而蟲鳴也，如雨來而礎潤也。君人者惟德與量俱，而後天下莫不歸焉。德以收之，量以容之，德不廣不能使人來，量不宏不能使人安。故量小而思納大者，禍也。汋谷之蠅不可以陵洪濤，蒿樊之鴽不可以御飄風。大不如海而欲以納江河，難哉！」

zhuā biàn shī xiào jiè gé lú zhuā, bái dí biàn, jiē cháo yú lǔ, yù yú shěn yóu shì zhī qú, xiāng nì ér shī xiào. cóng zhě guī ér yǔ zhū guǎn, jiāo zī yān. lǔ rén shǐ zhí qú lüè yǔ gū qiāng yǐ shì zhī, fú yù. gōng shān fú niǔ yù fá jì shì, wèn yú rǎn yǒu, rǎn yǒu yuē: hé zhào zhòng ní? gōng shān fú niǔ shǐ zhào zhòng ní. huò wèi qí rén yuē: zi zhī cóng fū zǐ yě, càn yī ér záo shí, huì jiāng héng qí gù ér fēng qí xīn yǐ, ér zhào zhòng ní yān, zhì bì shòu zhī zhèng, jiāng shéng zi yǐ mò, zi qí huǐ zāi! nǎi yīn sǒu shǐ zhě yì qí lǐ, zhòng ní bù zhì. jiāng qǐ shī, rǎn yǒu yuē: hé wén zhū gōng hū? fú tīng. suì yǐ fèi rén gōng jì shì wèn zhāo gōng yān. shī rù, jīng gōng gōng, jì huán zi xié gōng yǐ dēng tái, shǐ xíng rén cí zhū fèi rén yuē: xiān jūn zhī shì, xiān dài fū yǒu zhī, suī rán méng zhǔ shí yǒu mìng, jīn sī zhī shì jūn wéi jǐn. jūn huì yōu wò, miè yǒu èr mìng, èr sān zi bù niàn lǔ guó, bù móu yú jūn, ér fú lín yǐ bīng, qí ruò jūn yǔ shè jì hé? qiě wú wén zhī: yuān bù xià niǎo, tǎn xī bù zé yí jù. wéi èr sān zi tú zhī. fèi rén yè gē ér zǒu, gōng shān fú niǔ chū bēn qí. jūn zǐ yuē: gōng shān zhī fá jì shì yě, qí yóu jiè gé lú zhī xiū dí hū? suī yù zhào zhòng ní, suī méng yú qí rén ér fú guǒ, qí wú chéng yě yí zāi.
髽辮失笑介葛盧髽，白狄辮，皆朝於魯，遇於沈猶氏之衢，相睨而失笑。從者歸而語諸館，交訾焉。魯人使執渠略與蛄蜣以示之，弗喻。公山弗狃欲伐季氏，問於冉有，冉有曰：「盍召仲尼？」公山弗狃使召仲尼。」或謂其人曰：「子之從夫子也，粲衣而鑿食，會將恆其故而豐其新矣，而召仲尼焉，至必授之政，將繩子以纆，子其悔哉！」乃陰嗾使者易其禮，仲尼不至。將起師，冉有曰：「盍聞諸公乎？」弗聽。遂以費人攻季氏問昭公焉。師入，驚公宮，季桓子挾公以登台，使行人辭諸費人曰：「先君之事，先大夫有之，雖然盟主實有命，今斯之事君惟謹。君惠優渥，蔑有二命，二三子不念魯國，不謀於君，而怫臨以兵，其若君與社稷何？且吾聞之：鳶不嚇鳥，袒裼不責夷踞。惟二三子圖之。」費人曳戈而走，公山弗狃出奔齊。君子曰：「公山之伐季氏也，其猶介葛盧之咻狄乎？雖欲召仲尼，雖蒙於其人而弗果，其無成也宜哉。」

strong chún yú kūn lùn yàn pàn strong
淳于髡論燕畔

qí rén fá yàn, qǔ qí cái ér fú qí mín, wáng cháo ér shòu fú, xǐ jiàn yú sè, wèi qí dài fū yuē: guǎ rén zhī fá yàn, bù lù yī rén yān, suī tāng wǔ yì ruò shì ér yǐ yǐ. dài fū jiē dùn shǒu hè. yǐ ér, yàn rén pàn, wáng nù yuē: wú zhī yú yàn mín jǐn xīn yān, yī zhāo ér pàn, guǎ rén dé bù zú wèi yǔ? chún yú kūn yǎng tiān dà xiào, wáng guài ér wèn zhī, duì yuē: chén lín zhī fù sǒu jí, shǐ wū dǎo yú shén, shén gào zhī yuē: ruò néng huó wù wàn, wú dāng wèi ruò qǐng yú dì, qù ěr jí, xī ěr shòu. fù sǒu yuē nuò. nǎi shǐ rén sōu yú shān, luó yú lín, zēng yú zé, dé yǔ máo lín jiè zhī shēng zhě wàn, yán yú shén ér fàng zhī. wǎng gǔ suǒ jí, shā chì ér miè zú zhě, cáo cáo guā guā, bì yě yǎn gǔ, míng rì ér fù sǒu sǐ, qí zi wǎng qì yú wū yuē: shén yì yǒu wàng hū? wèn zhī, yǐ shí duì, wū xiào yuē: yǒu shì zāi? shì nǚ shí zì wàng, fēi shén wàng nǚ yě. jīn yàn zhī jūn jūn chén xiāng wèi bù dào, ér mín wú gù yě. jūn fá ér qǔ qí cái, qiān qí jū, yuān hào zhī shēng hōng yīn tiān dì, guǐ shén wú suǒ yī guī, dì nù bù kě jiě yǐ, ér yuē bù lù yī rén yān? fū rén jī zé sǐ, dòng zé sǐ, bù bì jiē yǐ fēng rèn ér hòu wèi zhī shā zhī yě. zhōu shī yuē: shù yuàn yǐ wèi dé, jūn shí yǒu yān, ér yǐ yóu yàn mín, fēi chén zhī suǒ zhī yě.
齊人伐燕，取其財而俘其民，王朝而受俘，喜見於色，謂其大夫曰：「寡人之伐燕，不戮一人焉，雖湯、武亦若是而已矣。」大夫皆頓首賀。已而，燕人畔，王怒曰：「吾之於燕民盡心焉，一朝而畔，寡人德不足為與？」淳于髡仰天大笑，王怪而問之，對曰：「臣鄰之富叟疾，使巫禱於神，神告之曰：『若能活物萬，吾當為若請於帝，去爾疾，錫爾壽。』富叟曰『諾。』乃使人搜於山，羅於林，罾於澤，得羽毛鱗介之生者萬，言於神而放之。罔罟所及，鎩翅而滅足者，嘈嘈聒聒，蔽野揜谷，明日而富叟死，其子往泣於巫曰：『神亦有迋乎？』問之，以實對，巫笑曰：『有是哉？是女實自迋，非神迋女也。』今燕之君君臣相為不道，而民無故也。君伐而取其財，遷其居，冤號之聲訇殷天地，鬼神無所依歸，帝怒不可解矣，而曰不戮一人焉？夫人飢則死，凍則死，不必皆以鋒刃而後謂之殺之也。周詩曰：樹怨以為德，君實有焉，而以尤燕民，非臣之所知也。」

strong zào wù wú xīn strong
造物無心

yù lí zǐ yuē: wū hū, tiān xià zhī luàn yě, tiān yì wú rú zhī hé yǐ! fū tiān xià zhī wù, dòng zhě zhí zhě zú zhě yì zhě máo zhě luǒ zhě, jí jí rú yě, fèi rú yě, běng rú yě, sēn rú yě, chū chū ér bù qióng, lián lián ér bù jué, mò fēi tiān zhī shēng yě, zé tiān zhī hǎo shēng yì jǐn qí lì yǐ. jǐn qí lì yǐ shēng zhī, yòu jǐn qí lì yǐ lóng jiān zhī, bù yì láo qiě bìng zāi? qí shēng yě fēi yī zhāo, ér qí jiān yě zài qǐng kè, tiān ruò néng rú zhī hé ér wèi zhī, zé yì bù chéng shén yǐ!
郁離子曰：「嗚呼，天下之亂也，天亦無如之何矣！夫天下之物，動者、植者、足者、翼者、毛者、倮者，戢戢如也，沸如也，菶如也，森如也，出出而不窮，連連而不絕，莫非天之生也，則天之好生亦盡其力矣。盡其力以生之，又盡其力以籠殲之，不亦勞且病哉？其生也非一朝，而其殲也在頃刻，天若能如之何而為之，則亦不誠甚矣！」

strong qín yī strong
秦醫

chǔ lìng yǐn bìng, nèi jié qū méng, dé qín yī ér yù, nǎi yán yú wáng, lìng guó rén yǒu jí bù dé zhī tā yī. wú hé, chǔ dà yì, fán jí zhī zhī qín yī zhě, jiē sǐ, yú shì guó rén xī wǎng qí qiú yī. lìng yǐn nù, jiāng zhí zhī. zi liáng yuē: bù kě. fū rén zhī bìng ér fú yào yě, wèi qí néng jiù jǐ yě. shì gù xīn biē sè kǔ zhī jīng, jiǎn biān yùn zhuó zhī dú, mò bù rěn ér shòu zhī, wèi qí kǔ duǎn ér lè zhǎng yě. jīn qín yī zhī fāng yě, bù shī gǔ rén ér yǐ yì, wèi qí bó yú fū wèi bù zú fā, wèi sù wèn nán jīng wèi bù zú jiū yě. gù qí suǒ yòng, wú fēi sōu xiè kù dú zhī wù, jūn wěn jǐ hóu zhī cǎo, hūn xīn yūn nǎo, rù kǒu rú fēng, xiōng cháng guā gē, mí rì dá xī, gān dǎn jué liè, gù bìng qù ér shēn cóng zhī, bù rú sǐ zhī sù yě. wú wén zhī: jué huò mò ruò qīng, rén zhī qíng yě. jīn lìng yǐn bù qiú zhū cǎo máo zhī yán, ér tú lì qí suǒ ài, qí ruò tiān dào hé? wú de sǐ yú chǔ guó, xìng yě.
楚令尹病，內結區霿，得秦醫而愈，乃言於王，令國人有疾不得之他醫。無何，楚大疫，凡疾之之秦醫者，皆死，於是國人悉往齊求醫。令尹怒，將執之。子良曰：「不可。夫人之病而服藥也，為其能救己也。是故辛鱉澀苦之荊，鹼砭熨灼之毒，莫不忍而受之，為其苦短而樂長也。今秦醫之方也，不師古人而以臆，謂岐伯、俞跗為不足發，謂《素問》、《難經》為不足究也。故其所用，無非搜泄酷毒之物，鈞吻戟喉之草，葷心暈腦，入口如鋒，胸腸刮割，彌日達夕，肝膽決裂，故病去而身從之，不如死之速也。吾聞之：抉禍莫若輕，人之情也。今令尹不求諸草茅之言，而圖利其所愛，其若天道何？吾得死於楚國，幸也。」

　 strong　 dà rén bù wèi bù qíng strong
　　大人不為不情

yù lí zǐ yuē: gāo liáng kě yǐ yì dòu gēng, hú háo kě yǐ duó yūn xù, mín qíng zhī cháng yě. shì gù gāo liáng bù zú, dòu gēng kě yě hú háo bù zú, yūn xù kě yě. yě niǎo xì yú lóng zhōng ér xún zhě shí yě. lóng zhōng zhī bù rú shān sǒu, rù qí lóng zhě zhī zhī. yǒu tóng zǐ cè mù qíng ér shè shí yǐ yòu shǔ, duō huò shǔ. yī xī, yì qí yī, suì bù fù huò shǔ. jīn shǐ chí hú yè zhī yī, mài hé zhī bǐng, ér zhāo yú shì yuē: shě ěr shì, juān ér fú, ér lái yǔ wǒ gòng cǐ. zé suī qí zi yì zǒu ér bì yǐ. shì gù bù qíng zhī shì, dà rén bù wèi zhī.
郁離子曰：「膏粱可以易豆羹，狐貉可以奪縕絮，民情之常也。是故膏粱不足，豆羹可也；狐貉不足，縕絮可也。野鳥繫於籠中而馴者食也。籠中之不如山藪，入其籠者知之。有童子側木檠而設食以誘鼠，多獲鼠。一夕，逸其一，遂不復獲鼠。今使持槲葉之衣，麥麧之餅，而招於市曰：『舍爾室，捐而服，而來與我共此。』則雖其子亦走而避矣。是故不情之事，大人不為之。」

strong xún qīng lùn sān xiáng strong
荀卿論三祥

chǔ wáng hǎo xiáng, yǒu xiàn bái wū bái qú yù mù lián lǐ zhě, qún chén jiē hè, xún qīng bù lái. wáng zhào ér wèi zhī yuē: guǎ rén bù nìng, xìng lài xiān jūn zhī yí dé, qún chén jí mù, sì bǐ wú shì, guǐ shén jiàn gé ér jiàng zhī xiáng, dài fū dú bù xǐ yān, yuàn wén qí gù. xún qīng duì yuē: chén shǎo cháng shòu jiào yú shī yǐ. wáng zhī suǒ wèi xiáng zhě, fēi chén zhī suǒ wèi xiáng yě. chén wén wáng zhě zhī xiáng yǒu sān, shèng rén wèi shàng, fēng nián cì zhī, fèng huáng qí lín wèi xià. ér kě yǐ wèi xiáng kě yǐ wèi yāo zhě, bù yǔ yān. gù fán wù zhī shū xíng guǐ sè, ér wú yì yú mín yòng zhě, jiē kě yǐ wèi zhī xiáng, kě yǐ wèi zhī yāo zhě yě. shì gù xiān wáng zhī sī zhì qí guó yě, jiàn yī wù zhī fēi cháng, bì shěng qí zhèng. yǐ wèi xiáng yǔ, zé bì zì xǐng yuē wú hé dé yǐ lái zhī? ruò guǒ yǒu zhī, zé yì miǎn qí wèi zhì wú zé fǎn gōng zì lì, wèi qí jiàn yě, wèi qí yì fú ér wèi huò yě. yǐ wèi yāo yǔ, zé bì zì xǐng yuē wú hé lì yǐ zhì zhī, ruò guǒ yǒu zhī, bù dài dàn ér gǎi zhī wú zé sù yè zhī tì, jiǎn shì tīng zhī suǒ bù jí, wèi qí bì yě, wèi qí yǒu yǐn tè ér rén mò zhī zhī yě. fū rú shì, gù xiáng bù kōng lái, ér yāo xū qí yīng, jīn sān lǘ dài fū fàng liè yú xiāng yān, yǐng yí líng jiē jǔ yú qín, gēng fū mù zi mò bù hé gē yǐ jù qín, lǎo ruò kuì xiǎng, shuǐ hàn xiāng réng, jī jǐn wú xù, suī yǒu fèng huáng qí lín rì jí yú jiāo, wú bǔ chǔ guó zhī xià lòu, ér kuàng yú yì sè zhī niǎo, luàn cháng zhī mù hū? wáng rú bù xǐng, chǔ guó wēi yǐ. wáng bù wù, xún qīng nǎi tuì yú lán líng, chǔ suì bù zhèn yǐ wáng.
楚王好祥，有獻白烏、白鸜鵒、木連理者，群臣皆賀，荀卿不來。王召而謂之曰：「寡人不佞，幸賴先君之遺德，群臣輯睦，四鄙無事，鬼神鑒格而降之祥，大夫獨不喜焉，願聞其故。」荀卿對曰：「臣少嘗受教於師矣。王之所謂祥者，非臣之所謂祥也。臣聞王者之祥有三，聖人為上，豐年次之，鳳凰、麒麟為下。而可以為祥可以為妖者，不與焉。故凡物之殊形詭色，而無益於民用者，皆可以謂之祥，可以謂之妖者也。是故先王之思治其國也，見一物之非常，必省其政。以為祥與，則必自省曰吾何德以來之？若果有之，則益勉其未至；無則反躬自勵，畏其僭也，畏其易福而為禍也。以為妖與，則必自省曰吾何戾以致之，若果有之，不待旦而改之；無則夙夜祗惕，檢視聽之所不及，畏其蔽也，畏其有隱慝而人莫之知也。夫如是，故祥不空來，而妖虛萁應，今三閭大夫放列於湘、鄢，郢、夷陵皆舉於秦，耕夫牧子莫不荷戈以拒秦，老弱饋餉，水旱相仍，饑饉無蓄，雖有鳳凰、麒麟日集於郊，無補楚國之罅漏，而況於易色之鳥，亂常之木乎？王如不省，楚國危矣。」王不悟，荀卿乃退於蘭陵，楚遂不振以亡。

strong qí fá yàn strong
齊伐燕

qí fá yàn, yòng tián zǐ zhī móu, tōng wǎng lái, jìn qīn lüè, shì qí fú ér diào qí mín, yàn rén jiē zhēng guī zhī yǐ. yàn wáng huàn zhī, sū lì yuē: qí wáng fēi néng xíng rén yì zhě, bì yǒu rén jiào zhī yě. chén zhī qí wáng jí jìn gōng ér duō cāi, bù néng ān shòu jiào qí jiāng shì yòu jiē tān, bù néng zhǎng shòu jìn. qǐng yǐ jì zhōng zhī. nǎi yīn shǐ rén dào qí shī, yào jiàng zhě yú tú, lüè qí fù rén ér duó qí cái, yú shì jiàng zhě jiē wèi, fú gǎn jìn. nǎi shǐ jiān zhāo wáng mín, wáng mín shǒu shǔ, qí jiāng shì jiǔ yù lüè ér dàn jìn, zé yīn mín zhī dào shǔ, ér yán yú wáng yuē: yàn rén pàn. qí wáng jiàn jiàng zhě zhī fú lái yě. guǒ dà xìn zhī, xià lìng jǐn shōu jū jiàng mín zhī jiā. tián zǐ jiàn, bù tīng, jiāng shì yīn ér zòng lüè, yàn rén suì bù fù sī jiàng qí.
齊伐燕，用田子之謀，通往來，禁侵掠，釋其俘而吊其民，燕人皆爭歸之矣。燕王患之，蘇厲曰：「齊王非能行仁義者，必有人教之也。臣知齊王急近功而多猜，不能安受教；其將士又皆貪，不能長受禁。請以計中之。」乃陰使人道齊師，要降者於途，掠其婦人而奪其財，於是降者皆畏，弗敢進。乃使間招亡民，亡民首鼠，齊將士久欲掠而憚禁，則因民之道鼠，而言於王曰：「燕人叛。」齊王見降者之弗來也。果大信之，下令盡收拘降民之家。田子諫，不聽，將士因而縱掠，燕人遂不復思降齊。

strong rèn jǐ zhě shù qióng strong
任己者術窮

yù lí zǐ yuē: shàn yí rén zhě, rén yì yí zhī shàn fáng rén zhě, rén yì fáng zhī. shàn yí rén zhě, bì bù zú yú xìn shàn fáng rén zhě, bì bù zú yú zhì. zhī rén zhī yí jǐ ér fú shě zhě, bì qí yǒu suǒ cún yě zhī rén zhī fáng jǐ ér bù bì zhě, bì qí yǒu suǒ yǐ yě. fū tiān xià zhī rén, yān dé jǐn yí ér jǐn fáng zhī zāi? zhì bù zú yǐ zhī xián fǒu, xìn bú shì yǐ mǐ qī zhà, rán hòu suī suī yān, wéi kǒng rén yǐ wǒ zhī suǒ yǐ chù rén zhě chù wǒ yě, yú shì bù rèn rén ér zhuān rèn jǐ. yú shì móu zhě yǐn, shí zhě bì, zhé zhě yú, qiǎo zhě zhuō, lián zhě nì, ér yuán qū wán bǐ zhī shì lái yǐ. yuán qū wán bǐ zhī shì yíng yú qián, ér yí yǔ fáng yù jí, zhì yú shù qióng ér shēn fèn, yù huǐ qí fáng yǔ yí zhī bù zú, bù yì tòng zāi!
郁離子曰：「善疑人者，人亦疑之；善防人者，人亦防之。善疑人者，必不足於信；善防人者，必不足於智。知人之疑己而弗舍者，必其有所存也；知人之防己而不避者，必其有所倚也。夫天下之人，焉得盡疑而盡防之哉？智不足以知賢否，信不是以弭欺詐，然後睢睢焉，惟恐人以我之所以處人者處我也，於是不任人而專任己。於是謀者隱，識者避，哲者愚，巧者拙，廉者匿，而圓曲頑鄙之士來矣。圓曲頑鄙之士盈於前，而疑與防愈急，至於術窮而身僨，愈悔其防與疑之不足，不亦痛哉！」

strong lùn shǐ strong
論史

yù lí zǐ yuē: wū hū, wú jīn ér hòu zhī yǐ jié wèi zhí zhě zhī wèi tiān xià hòu shì hài bù shǎo yě. fū tiān zhī shēng rén, bù héng dé yáo shùn yǔ tāng wén wáng yǐ wèi zhī jūn, rán hòu jí qí cì yān, qǐ dé yǐ zāi? rú hàn zhī gāo zǔ, táng zhī tài zōng, suǒ wèi jiān shì zhī yīng, bù yì de yě, jiē chuán shù bǎi nián, yāo xià zhī shēng lài zhī yǐ ān, mín wù fān chāng, mán yí xiàng fēng, wén wù diǎn zhāng kě guān, qí gōng bù xì. nǎi bì sōu qí shī, ér chì zhī yǐ zì kuā dà, shǐ hòu shì zhī rén jǔ yǐ wèi cí yuē: ruò shì zhě yì zú yǐ shòu tiān mìng, yī jiǔ yǒu zé bù shī qí zhǎng, ér xiào qí duǎn, shì qǐ fēi yǐ jié wèi zhí zhě zhī liú hài zāi? huò yuē: shǐ zhí bǐ yě, yǒu qí shì zé zhí shū zhī, tiān xià zhī gōng yě, fū xī jié? yù lí zǐ yuē: shì rú shēng zhī cháng yán, ér fēi kǒng zǐ zhī xùn yě. kǒng zǐ zuò chūn qiū, wèi xián zhě huì, gù qí huán jìn wén jiē lù qí gōng, fēi sī zhī yě, yǐ qí gōng zú yǐ shǐ rén mù. lù qí gōng ér bù yáng qí zuì, lǜ rén zhī yí zhī, lì jiào zhī dào yě. gù shī shū jiē kǒng zǐ suǒ shān, qí yú shāng zhōu zhī shèng wáng, cún qí sòng měi ér yǐ yǐ.
郁離子曰：「嗚呼，吾今而後知以訐為直者之為天下後世害不少也。夫天之生人，不恆得堯、舜、禹、湯、文王以為之君，然後及其次焉，豈得已哉？如漢之高祖，唐之太宗，所謂間世之英，不易得也，皆傳數百年，夭下之生賴之以安，民物蕃昌，蠻夷向風，文物典章可觀，其功不細。乃必搜其失，而斥之以自誇大，使後世之人舉以為詞曰：『若是者亦足以受天命，一九有則不師其長，而效其短，是豈非以訐為直者之流害哉？」或曰：「史直筆也，有其事則直書之，天下之公也，夫奚訐？」郁離子曰：「是儒生之常言，而非孔子之訓也。孔子作春秋，為賢者諱，故齊桓、晉文皆錄其功，非私之也，以其功足以使人慕。錄其功而不揚其罪，慮人之疑之，立教之道也。故詩、書皆孔子所刪，其於商、周之盛王，存其頌美而已矣。」

strong tiān dì zhī dào strong
天地之盜

yù lí zǐ yuē: rén, tiān dì zhī dào yě. tiān dì shàn shēng, dào zhī zhě wú jìn, wéi shèng rén wèi néng zhī dào, zhí qí quán, yòng qí lì, rǎng qí gōng, ér guī zhū jǐ. fēi tú fā qí cáng, qǔ qí wù ér yǐ yě. shù rén bù zhī yān, bù néng zhí qí quán, yòng qí lì ér è qí jī, nì qí qì, bào yāo qí shēng xī, shǐ tiān dì wú suǒ shī qí gōng. zé qí chū yě guì, ér dào sī qióng yǐ. gù shàng gǔ zhī shàn dào zhě, mò fú xī shén nóng shì ruò yě, dūn qí diǎn, yōng qí lǐ, cāo tiān dì zhī xīn yǐ zuò zhī jūn, zé jì duó qí quán ér zhí zhī yǐ, yú shì jiào mín yǐ dào qí lì yǐ wèi wú yòng. chūn ér zhǒng, qiū ér shōu, zhú qí shí ér lì qí shēng gāo ér gōng, bēi ér chí, shuǐ ér zhōu, fēng ér fān, qū qǔ zhī wú yí yān. ér tiān dì zhī yù zī, shù mín zhī yòng yù zú. gù yuē wéi shèng rén wèi néng zhī dào, zhí qí quán, yòng qí lì, fēi tú qǔ qí wù, fā qí cáng ér yǐ yě. wéi tiān dì zhī shàn shēng ér hòu néng róng yān, fēi shèng rén zhī shàn dào, ér gè yǐ qí suǒ yù qǔ zhī, zé wù jǐn ér cáng jié, tiān dì yì wú rú zhī hé yǐ. shì gù tiān dì zhī dào xī, ér rén zhī dào qǐ, bù jí bù zhǐ yě. rán zé hé yǐ zhì zhī? yuē è qí rén dào, ér tōng qí wèi tiān dì zhī dào, sī kě yǐ. zhì pǔ
郁離子曰：「人，天地之盜也。天地善生，盜之者無禁，惟聖人為能知盜，執其權，用其力，攘其功，而歸諸己。非徒發其藏，取其物而已也。庶人不知焉，不能執其權，用其力；而遏其機，逆其氣，暴夭其生息，使天地無所施其功。則其出也匱，而盜斯窮矣。故上古之善盜者，莫伏羲、神農氏若也，惇其典，庸其禮，操天地之心以作之君，則既奪其權而執之矣，於是教民以盜其力以為吾用。春而種，秋而收，逐其時而利其生；高而宮，卑而池，水而舟，風而帆，曲取之無遺焉。而天地之愈滋，庶民之用愈足。故曰惟聖人為能知盜，執其權，用其力，非徒取其物，發其藏而已也。惟天地之善生而後能容焉，非聖人之善盜，而各以其所欲取之，則物盡而藏竭，天地亦無如之何矣。是故天地之盜息，而人之盜起，不極不止也。然則何以制之？曰遏其人盜，而通其為天地之盜，斯可矣。」治圃

gōng yí zi wèi lǔ mù gōng yuē: jūn zhī pǔ rén zhī wèi pǔ hū? wò qí rǎng, píng qí qí, tōng qí fēng rì, shū qí shuǐ lǎo, ér shī yì zhí yān. wā lóng gān shī gè suí qí wù chǎn zhī yí, shí ér shù zhī, wú yǒu wéi yě. shū chéng ér hòu xié zhī, xiāng qí fēng jí, qǔ qí duō ér péi qí guǎ, bù shāng qí gēn, xié yǐ ér gài, shū wàng qí xié, yú shì páo rì chōng, ér pǔ bù guì. jīn jūn zhī yǒu sī qǔ zhū mín bù dù, zhī qǔ ér bù zhī péi zhī, qí shēng jǐ hé, ér rù yú guān zhě bèi yān. jūn zhī pǔ guì yě yǐ, chén qiè wèi jūn yōu zhī.
公儀子謂魯穆公曰：「君知圃人之為圃乎？沃其壤，平其畦，通其風日，疏其水潦，而施藝植焉。窊隆乾濕各隨其物產之宜，時而樹之，無有違也。蔬成而後擷之，相其豐瘠，取其多而培其寡，不傷其根，擷已而溉，蔬忘其擷，於是庖日充，而圃不匱。今君之有司取諸民不度，知取而不知培之，其生幾何，而入於官者倍焉。君之圃匱也已，臣竊為君憂之。」

strong mǐ shū kè zuì strong
羋叔課最

chǔ shǐ mǐ shū wèi yǐn, kè shàng zuì, chǔ wáng dà yuè, shéng zhū cháo. sūn shū áo yǎng tiān dà xiào, sān yē ér sān dùn. chǔ wáng bù yì yuē: lìng yǐn yǒu bù zú yú guǎ rén yǔ? hé jiào zhī, ér tíng chǐ guǎ rén, qiè wèi lìng yǐn bù qǔ yě. sūn shū áo duì yuē: chén zhī lǐ rén yǒu wū chí yǐ wèi lì zhě, wú xíng rén guò chǔ, jiàn qí yú biē zhī rèn yě, wèi zhī yuē: wǒ shàn yú. chén zhī lǐ rén xǐ, wèi zhī jù wǎng gǔ zhōu jí, zī qí xíng, zé qū ér zhī qí chí, yuē: wǒ yú shì hū yú. chén zhī lǐ rén cù rán yuē: wú wéi zi néng qǔ jiāng hú zhī yú yǐ yì wǒ yě, ruò shì, zé wú gù yǒu zhī yǐ, ér yān yòng zi wèi zāi? jīn chǔ guó zhī mín mò fēi wáng mín yǐ, mǐ shū zhī yǐn shēn yě, bù wén yǒu lìng zhèng yǐ lái lín guó zhī mín, ér duō qǔ zhū wáng zhī gù yǒu yǐ zuì qí kè, shì wān wáng zhī gǔ yǐ dàn wáng yě. zé wáng zhī zuǒ yòu jiē néng zhī yǐ, bù wéi shì fū yě. jīn wáng cháo qún chén ér shéng zhī, qún chén bù nìng, yáo shì ér dù wáng xīn, zé xiāng shuài ér mù xiào zhī, yǐ wèi dí guó qū, shì shè jì zhī yōu yě. chǔ wáng yuē: shàn zāi. nǎi chù mǐ shū, xià lìng guó zhōng yuē: xià yì zhī dài fū, yǒu xiào mǐ shū bō wú mín yǐ zuì kè zhě, fú shàng xíng. chǔ rén dà yuè, sān nián ér bó zhū hóu. dào shù
楚使羋叔為尹，課上最，楚王大悅，繩諸朝。孫叔敖仰天大笑，三噎而三頓。楚王不懌曰：「令尹有不足於寡人與？盍教之，而廷恥寡人，竊為令尹不取也。」孫叔敖對曰：「臣之里人有洿池以為利者，吳行人過楚，見其魚鱉之牣也，謂之曰：『我善漁。』臣之里人喜，為之具罔罟、舟楫，資其行，則趨而之其池，曰：『我於是乎漁。』臣之里人蹙然曰：『吾惟子能取江湖之魚以益我也，若是，則吾固有之矣，而焉用子為哉？』今楚國之民莫非王民矣，羋叔之尹申也，不聞有令政以來鄰國之民，而多取諸王之固有以最其課，是剜王之股以啖王也。則王之左右皆能之矣，不惟是夫也。今王朝群臣而繩之，群臣不佞，繇是而度王心，則相率而慕效之，以為敵國驅，是社稷之憂也。」楚王曰：「善哉。」乃黜羋叔，下令國中曰：「下邑之大夫，有效羋叔剝吾民以最課者，服上刑。」楚人大悅，三年而伯諸侯。道術

ài dài fū yuē: mín bù kě shǐ yì yě, mín yì zé bù kě shǐ yě. gù héng yǒu shì yǐ qín zhī, zé yì zhì yǐ. yù lí zǐ yuē: shì shù yě, fēi xiān wáng zhī dào yě. xiān wáng zhī shǐ mín yě, yì ér gōng, shí ér dù, tóng qí yù, bù yǐn qí qíng, gù mín zhī cóng zhī yě, rú shǒu zú zhī cóng xīn, ér xī shì yú shù hū? jīn zi zhī mín zhī wèi ér bù zhī mù, zhī miǎn ér bù zhī jìng, ér zi zhī suǒ yòng zhě wú fēi póu kè zhī lì, suǒ xíng zhě wú fēi cháo sì mù sān zhī shù yě. zi yǐ wèi rén bù zhī zhī, ér bù zhī rén jiē zhī zhī yě. gù zi yǐ shì shī zhū mín, mín yì yǐ shì yīng zhū zi, shàng xià zhī qíng jiāo yǐn yǐ. zi tú jiàn qí mào zhī tái, ér bù zhī qí zhōng zhī lí yě jiàn qí wài, ér bù chá qí xīn zhě yě. gù zì xǐ yǐ shì wèi dé jì, ér bù sī è láo yù yì, rén zhì suǒ tóng. shì gù xiān wáng zhī yǎng mín yě, jù qí suǒ yù, ér wù shī qí suǒ è. jīn zi fǎn zhī, yōng fēi wǎng hū? shàng wǎng xià zé bù qīn xià wǎng shàng zé bù sūn, bù sūn bù qīn, luàn zhī yùn yě. shī: bǐ qí zhī zǐ, bāng zhī sī zhí. zi wèi sī zhí, nǎi bù xún xiān wáng zhī jiù zhāng ér yǐ wǎng jiào, pū shí bù gǎn yǔ wén. dài fū suī cán, fú néng gǎi yě.
艾大夫曰：「民不可使佚也，民佚則不可使也。故恆有事以勤之，則易治矣。」郁離子曰：「是術也，非先王之道也。先王之使民也，義而公，時而度，同其欲，不隱其情，故民之從之也，如手足之從心，而奚恃於術乎？今子之民知畏而不知慕，知免而不知競，而子之所用者無非掊克之吏，所行者無非朝四暮三之術也。子以為人不知之，而不知人皆知之也。故子以是施諸民，民亦以是應諸子，上下之情交隱矣。子徒見其貌之台，而不知其中之離也；見其外，而不察其心者也。故自喜以是為得計，而不思惡勞欲逸，人志所同。是故先王之養民也，聚其所欲，而勿施其所惡。今子反之，庸非罔乎？上罔下則不親；下罔上則不孫，不孫不親，亂之蘊也。《詩》：『彼其之子，邦之司直。』子為司直，乃不循先王之舊章而以罔教，仆實不敢與聞。」大夫雖慚，弗能改也。

strong wèi huái strong
畏懷

yù lí zi wèi ài dài fū yuē: zi yǐ wèi yǐ lì dú rén ér rén bù yán yuàn zhě, qí zuì wēi yě hū? huái dé yě hū? dài fū yuē: yì wèi wēi ér yǐ yǐ. yù lí zǐ yuē: wú shǐ yǐ wèi fū zǐ mò zhī zhī yě, ér jīn ér hòu zhī fū zǐ fēi mò zhī zhī yě. fū zǐ yǐ gōu jù mín yǐn, luó qí cái yǐ gōng gōng, fēi děi yǐ yě. fū zǐ zhī xīn rén zhī zhī yě, ér fū zǐ zhī suǒ rèn zé fēi néng yǐ fū zǐ zhī xīn wèi xīn zhě yě, shì yǐ mín miǎn ér wù zi huái yě. shī yún: xiǎo dōng dà dōng, zhù zhóu qí kōng. yòu yuē: dōng rén zhī zǐ, zhí láo bù lái xī rén zhī zǐ, càn càn yī fú zhōu rén zhī zǐ, xióng pí shì qiú sī rén zhī zǐ, bǎi liáo shì shì. jīn zī bèi yǐ, ér mín bù mǔ, shì yuàn bù zài kǒu ér zài fù dì. shī yún: zhōng xīn cáng zhī, hé rì wàng zhī? ruò yào zhī zài pào wèi yǒu huǒ yǐ fā zhī yě. fū zǐ ér jīn zhī zhī yǐ, néng wú yú hū?
郁離子謂艾大夫曰：「子以為以力毒人而人不言怨者，其最威也乎？懷德也乎？」大夫曰：「亦畏威而已矣。」郁離子曰：「吾始以為夫子莫之知也，而今而後知夫子非莫之知也。夫子以鈎距民隱，羅其財以供公，非得已也。夫子之心人知之也，而夫子之所任則非能以夫子之心為心者也，是以民免而勿子懷也。《詩》云：小東大東，杼軸其空。又曰：東人之子，職勞不來；西人之子，粲粲衣服；舟人之子，熊羆是裘；私人之子，百僚是試。今茲備矣，而民不畝，是怨不在口而在腹地。《詩》云：中心藏之，何日忘之？若藥之在炮未有火以發之也。夫子而今知之矣，能無虞乎？」

strong zhǒng shù yù strong
種樹喻

hán fēi zi wèi zhèng yú hán qiě shí nián, hán guì rén sǐ yú fǎ zhě wú wán jiā, yú shì hán duō kuàng guān. wáng wèi gōng shū yuē: guǎ rén yù yòng rén, ér hán zhī qún chén jǔ wú zú guān zhě, ruò zhī hé zāi? gōng shū duì yuē: wáng zhī fū zhǒng shù hū? chén jiā guó dōng jiāo, shì yè zhǒng shù, shù zhī cái zhě, sōng nán guā bǎi kě yǐ wèi dòng liáng, zhǒng zhī bì sān wǔ shí nián ér hòu chéng. qí xià zhě wèi chēng liǔ pǔ sù, zhǒng zhī zé shēng, bù guò wèi xīn. gù yǐ rì jì zhī, zé dòng liáng zhī lì huǎn ér xīn zhī lì sù yǐ suì jì zhī, zé xīn zhī lì yī ér dòng liáng zhī lì bǎi. chén jù zhǒng zhī, shì xiǎng qí lì, shì yǐ fù jiǎ yú hán guó. chén lín zhī jù sǒu, jí mù ér sī xiào zhī, zhí sōng guā bù néng sān nián, bù dài qí chéng ér zhé fá zhī, yǐ wèi cháng, jǐn zú qí zhāo xī shí, wú yú yě. jīn jūn zhī yòng rén yě, bù dài qí lǎo chéng, zhì yú bù kè fù hé ér zhé yǐ fǎ qiāng zhī, dòng liáng zhī cái jié yǐ. yī zhāo ér wū huài, chén kǒng shù xīn bù zú yǐ zhī zhī yě.
韓非子為政於韓且十年，韓貴人死於法者無完家，於是韓多曠官。王謂公叔曰：「寡人慾用人，而韓之群臣舉無足官者，若之何哉？」公叔對曰：「王知夫種樹乎？臣家國東郊，世業種樹，樹之材者，松楠栝柏可以為棟樑，種之必三五十年而後成。其下者為檉柳樸樕，種之則生，不過為薪。故以日計之，則棟樑之利緩而薪之利速；以歲計之，則薪之利一而棟樑之利百。臣俱種之，世享其利，是以富甲於韓國。臣鄰之窶叟，急慕而思效之，植松栝不能三年，不待其成而輒伐之，以為常，僅足其朝夕食，無餘也。今君之用人也，不待其老成，至於不克負荷而輒以法戕之，棟樑之材竭矣。一朝而屋壞，臣恐束薪不足以支之也。」

strong zhì lì strong
智力

yù lí zǐ yuē: hǔ zhī lì, yú rén bù chì bèi yě. hǔ lì qí zhǎo yá ér rén wú zhī, yòu bèi qí lì yān, zé rén zhī shí yú hǔ yě wú guài yǐ. rán hǔ zhī shí rén bù héng jiàn, ér hǔ zhī pí rén cháng qǐn chù zhī, hé zāi? hǔ yòng lì, rén yòng zhì, hǔ zì yòng qí zhǎo yá, ér rén yòng wù. gù lì zhī yòng yī, ér zhì zhī yòng bǎi. zhǎo yá zhī yòng gè yī, ér wù zhī yòng bǎi, yǐ yī dí bǎi, suī měng bù bì shèng. gù rén zhī wèi hǔ shí zhě, yǒu zhì yǔ wù ér bù néng yòng zhě yě. shì gù tiān xià zhī yòng lì ér bù yòng zhì, yǔ zì yòng ér bù yòng rén zhě, jiē hǔ zhī lèi yě, qí wèi rén huò ér qǐn chù qí pí yě, hé zú guài zāi?
郁離子曰：「虎之力，於人不啻倍也。虎利其爪牙而人無之，又倍其力焉，則人之食於虎也無怪矣。然虎之食人不恆見，而虎之皮人常寢處之，何哉？虎用力，人用智，虎自用其爪牙，而人用物。故力之用一，而智之用百。爪牙之用各一，而物之用百，以一敵百，雖猛不必勝。故人之為虎食者，有智與物而不能用者也。是故天下之用力而不用智，與自用而不用人者，皆虎之類也，其為人獲而寢處其皮也，何足怪哉？」

shěng dí yù lí zǐ yuē: shàn zhàn zhě shěng dí, bù shàn zhàn zhě yì dí. shěng dí zhě chāng, yì dí zhě wáng. fū yù qǔ rén zhī guó, zé bǐ guó zhī rén jiē wǒ dí yě, gù shàn shěng dí zhě bù shǐ rén wǒ dí. tāng wǔ zhī suǒ yǐ wú dí zhě, yǐ wǒ zhī dí dí dí yě. wéi tiān xià zhì rén wèi néng yǐ wǒ zhī dí dí dí, shì gù dí bù dí ér tiān xià fú.
省敵郁離子曰：「善戰者省敵，不善戰者益敵。省敵者昌，益敵者亡。夫欲取人之國，則彼國之人皆我敵也，故善省敵者不使人我敵。湯、武之所以無敵者，以我之敵敵敵也。惟天下至仁為能以我之敵敵敵，是故敵不敵而天下服。」

strong jù tiān xià zhě yóu de strong
聚天下者猶的

yù lí zǐ yuē: shuǐ fù hè, niǎo fù lín, yíng fù chòu, bù qū ér zì zhì zhě yě, ér xī yǐ zhào zhī zāi? lì zhě, zhòng zhī suǒ zhú míng zhě, zhòng zhī suǒ zhēng ér dé zhě, zhòng zhī suǒ guī yě. shì jiē zú yǐ jù tiān xià zhě yě. gù jù tiān xià zhě qí yóu de hū. fū de yě zhě, zhòng shǐ zhī suǒ shè, zhòng zhì zhī suǒ jí yě. yáo shùn yǐ rén yì wèi de, ér tiān xià zhī shàn jù yān. shōu tiān xià zhī suǒ zhēng zhú zhě, wèi zhī jūn zhī, bù shǐ qí zhēng zhú yě jí qí zhì yě, jiǔ zhōu lái tóng, sì yí xiāng fēng, mù mù yōng yōng, yǐ rù yú qí de zhī zhōng. jié zhòu yǐ yín yù wèi de, ér tiān xià zhī bù shàn jù yān. shōu tiān xià zhī suǒ zhēng zhú zhě, sī zhū qí rén jí qí qióng yě, zhū hóu bǎi xìng xiāng yǔ cāo gōng zhù shǐ, de qí gōng ér shè zhī. shì gù bù néng rén yì ér wèi tiān xià de zhě, huò yě. gù qín zhī wèi dì yě, tiān xià mò qiáng yān, jí qí tūn liù guó ér yī wèi hào, bù guò zài shì, pǐ fū hū ér yǔ zhī zhēng, tiān xià bìng qǐ hé zhī, mò bù yǐ qín wèi cí zhě, de suǒ zài yě. chén shè xiān qǐ ér xiān wáng, yǐ qí xiān zì zhǔ yǐ wèi qín bīng zhī de yě. gù yuē bù wèi shì xiān dòng ér zhé suí zhě, bù wèi de ér yǐ yǐ. xī zhě qín gōng hán shàng dǎng, shàng dǎng zhī shǒu féng tíng yǐ shàng dǎng guī yú zhào, zhào rén shòu zhī, shì yǐ yǒu zhǎng píng zhī bài, zhào guó jǐ wáng. fū qín zhī suǒ yù qǔ zhě, shàng dǎng yě, bīng zhī suǒ jiā bù xuǎn qí mái yǔ zhào yě, wéi shàng dǎng zhī suǒ zài ěr. jiè shān zhī cǎo mù hé zuì ér fén hū? zhī tuī zhī suǒ zài yě. shì gù cí huò yǒu dào. cí qí de ér yǐ yǐ. tián qiú lùn jiù chǔ qín è chǔ ér shàn yú qí. zhǔ jiǎn shuài shī fá chǔ, tián qiú wèi qí zhǔ yuē: hé jiù zhū? qí wáng yuē: qín zhǔ yǔ wú jiāo shàn, ér jiù chǔ shì jué qín yě. zōu kè yuē: chǔ fēi qín dí yě, bì wáng, bù rú qǐ shī yǐ zhù qín, yóu kě yǐ wèi dé ér gù qí jiāo. tián qiú yuē: bù rán. qín, hǔ láng yě, tiān xià zhī qiáng guó liù, qín yǐ qǔ qí sì, suǒ cún zhě qí yǔ chǔ ěr. pì rú zhāi guǒ, xiān jìn ér hòu yuǎn, qí suǒ wèi qǔ zhě lì wèi zhì yě, qí néng zhōng liú zhī hū? jīn qín qǐ chéng è chǔ ér ài qí yě? qí chǔ ruò hé, yóu zú yǐ dí qín. yǐ dì yán zhī, zé chǔ jìn ér qí yuǎn, yuǎn jiāo ér jìn gōng, qín zhī sù jì yě. gù jiāng fá chǔ xiān shàn qí yǐ jué qí yuán, rán hòu zhuān qí lì yú chǔ. chǔ wáng, qí qí néng dú cún hū? yàn yǒu zhī yuē: zǎn shǐ ér zhé zhī, bù ruò fēn ér zhé zhī zhī yì yě. cǐ qín zhī yǐ xiào jì yě. chǔ guó cháo wáng, qí bì xī wáng. qín guǒ miè chǔ, ér suì fá qí, miè zhī.
郁離子曰：「水赴壑，鳥赴林，蠅赴臭，不驅而自至者也，而奚以召之哉？利者，眾之所逐；名者，眾之所爭；而德者，眾之所歸也。是皆足以聚天下者也。故聚天下者其猶的乎。夫的也者，眾矢之所射，眾志之所集也。堯、舜以仁義為的，而天下之善聚焉。收天下之所爭逐者，為之均之，不使其爭逐也；及其至也，九州來同，四夷鄉風，穆穆雍雍，以入於其的之中。桀紂以淫慾為的，而天下之不善聚焉。收天下之所爭逐者，私諸其人；及其窮也，諸侯百姓相與操弓注矢，的其躬而射之。是故不能仁義而為天下的者，禍也。故秦之未帝也，天下莫強焉，及其吞六國而一位號，不過再世，匹夫呼而與之爭，天下並起和之，莫不以秦為辭者，的所在也。陳涉先起而先亡，以其先自主以為秦兵之的也。故曰不為事先動而輒隨者，不為的而已矣。昔者秦攻韓上黨，上黨之守馮亭以上黨歸於趙，趙人受之，是以有長平之敗，趙國幾亡。夫秦之所欲取者，上黨也，兵之所加不選其埋與趙也，惟上黨之所在耳。介山之草木何罪而焚乎？之推之所在也。是故辭禍有道。辭其的而已矣。」田璆論救楚秦惡楚而善於齊。主翦帥師伐楚，田璆謂齊主曰：「盍救諸？」齊王曰：「秦主與吾交善，而救楚是絕秦也。」鄒克曰：「楚非秦敵也，必亡，不如起師以助秦，猶可以為德而固其交。」田璆曰：「不然。秦，虎狼也，天下之強國六，秦已取其四，所存者齊與楚耳。譬如摘果，先近而後遠，其所未取者力未至也，其能終留之乎？今秦豈誠惡楚而愛齊也？齊楚若合，猶足以敵秦。以地言之，則楚近而齊遠，遠交而近攻，秦之宿計也。故將伐楚先善齊以絕其援，然後專其力於楚。楚亡，齊其能獨存乎？諺有之曰：攢矢而折之，不若分而折之之易也。此秦之已效計也。楚國朝亡，齊必夕亡。」秦果滅楚，而遂伐齊，滅之。

strong jiǔ tóu niǎo strong
九頭鳥

niè yáo zhī xū yǒu niǎo yān, yī shēn ér jiǔ tóu, dé shí zé bā tóu jiē zhēng, ya rán ér xiāng xián, sǎ xuè fēi máo, shí bù dé rù yàn, ér jiǔ tóu jiē shāng. hǎi fú guān ér xiào zhī yuē: ér hú bù sī jiǔ kǒu zhī shí tóng guī yú yī fù hū, ér xī qí zhēng yě?
孽搖之虛有鳥焉，一身而九頭，得食則八頭皆爭，呀然而相銜，灑血飛毛，食不得入咽，而九頭皆傷。海鳧觀而笑之曰：「而胡不思九口之食同歸於一腹乎，而奚其爭也？」

strong qín xián strong
琴弦

jìn píng gōng zuò qín, dà xián yǔ xiǎo xián tóng, shǐ shī kuàng diào zhī, zhōng rì ér bù néng chéng shēng, gōng guài zhī, shī kuàng yuē: fū qín dà xián wèi jūn, xiǎo xián wèi chén, dà xiǎo yì néng, hé ér chéng shēng, wú xiāng duó lún, yīn yáng nǎi hé. jīn jūn tóng zhī, shī qí tǒng yǐ, fū qǐ gǔ shī suǒ néng diào zāi?
晉平公作琴，大弦與小弦同，使師曠調之，終日而不能成聲，公怪之，師曠曰：「夫琴大弦為君，小弦為臣，大小異能，合而成聲，無相奪倫，陰陽乃和。今君同之，失其統矣，夫豈瞽師所能調哉？」

duō yí bù rú dú jué wú zhī qí yǔ hé bó dòu, yǐ tiān wú wèi yuán shuài, xiāng yì shì fù zhī, jiāng yí chéng yún, liè quē yù léi, tài féng qǐ fēng, báo hào xíng yǔ, jiāo shàn è líng jī bō tāo, ér qián qū zhě sān bǎi péng, suì běi zhì yú jié shí, dōng jí lǚ liáng. hé bó dà hài yù zǒu, líng gū xū zhǐ zhī yuē: bù rú qiě zhàn, bù jié ér zǒu wèi wǎn yě. nǎi móu yuán shuài. líng gū xū yuē: bì xiè kě. hé bó yuē: tiān wú bā shǒu bā zú, ér xiāng yì shì jiǔ tóu, shí zuǒ zhī léi fēng yǔ yún zhī shén, gè zhuān qí néng, yǐ wèi zhōng jiān jiāo tuó è líng mò bù wěi jiàn kǒu záo, lín fēng liè è, diào shǒu cuī shān, qián jì dào yuān, ér qǐ bì xiè suǒ gǎn dāng zāi? líng gū xū yuē: cǐ chén zhī suǒ yǐ jǔ bì xiè yě. fū jiāng yǐ yī shēn tǒng sān jūn zhě yě. sān jūn zhī ěr mù qí yú yī gè, gù ěr qí zé cōng, mù qí zé míng, xīn qí zé yī, wàn fū yī lì, tiān xià wú dí. jīn tiān wú zhī tóu bā, ér fù zhī zhě yòu jiǔ qí tóu. chén wén rén xīn zhī shén, jù yú ěr mù, mù duō zé shì huò, ěr duō zé tīng huò. jīn yǐ èr jiāng zhī xīn ér yù qí ěr mù liù shí yǒu bā, zé yǐ bù néng wú huò yǐ, jiā yǐ yún léi fēng yǔ zhī shī, gè fù qí néng, ér bì yù chěng yān, qí shú néng yī zhī? gù wéi bì xiè wèi zú yǐ dāng zhī. bì xiè zhī míng míng, bù kě yǐ zhì yòu wēi xié ér móu jī yě, ér qí zhì yǒu bì zhì, pò zhī bì yǐ. nǎi shǐ bì xiè shuài jiǔ kuí yǐ yǐ fá, dà jié, gù yuē zhòng zhì zhī cān yí, bù rú yī xīn zhī dú jué yě.
多疑不如獨決無支祈與河伯斗，以天吳為元帥，相抑氏副之，江疑乘雲，列缺御雷，泰逢起風，薄號行雨，蛟、鱓、鱷、鯪激波濤，而前驅者三百朋，遂北至於碣石，東及呂粱。河伯大駭欲走，靈姑胥止之曰：「不如且戰，不捷而走未晚也。」乃謀元帥。靈姑胥曰：「贔屓可。」河伯曰：「天吳八首八足，而相抑氏九頭，實佐之；雷、風、雨、雲之神，各專其能，以衛中堅；蛟、鼉、鱷、鯪莫不尾劍口鑿，鱗鋒鬣鍔，掉首摧山，揵髻倒淵，而豈贔屓所敢當哉？」靈姑胥曰：「此臣之所以舉贔屓也。夫將以一身統三軍者也。三軍之耳目齊於一個，故耳齊則聰，目齊則明，心齊則一，萬夫一力，天下無敵。今天吳之頭八，而副之者又九其頭。臣聞人心之神，聚於耳目，目多則視惑，耳多則聽惑。今以二將之心而御其耳目六十有八，則已不能無惑矣，加以雲、雷、風、雨之師，各負其能，而畢欲逞焉，其孰能一之？故惟贔屓為足以當之。贔屓之冥冥，不可以智誘威脅而謀激也，而其志有必至，破之必矣。」乃使贔屓帥九夔以以伐，大捷，故曰眾志之參疑，不如一心之獨決也。

strong cháng yáng xué shè strong
常羊學射

cháng yáng xué shè yú tú lóng zi zhū, tú lóng zi zhū yuē: ruò yù wén shè dào hū? chǔ wáng tián yú yún mèng, shǐ yú rén qǐ qín ér shè zhī. qín fā, lù chū yú wáng zuǒ, mí jiāo yú wáng yòu, wáng yǐn gōng yù shè, yǒu hú fú wáng zhān ér guò, yì ruò chuí yún, wáng zhù shǐ yú gōng, bù zhī qí suǒ shè. yǎng shū jìn yuē: chén zhī shè yě, zhì yī yè yú bǎi bù zhī wài ér shè zhī, shí fā ér shí zhōng rú shǐ zhì shí yè yān, zé zhōng bù zhōng fēi chén suǒ néng bì yǐ.
常羊學射於屠龍子朱，屠龍子朱曰：「若欲聞射道乎？楚王田於雲夢，使虞人起禽而射之。禽發，鹿出於王左，麋交於王右，王引弓欲射，有鵠拂王旃而過，翼若垂雲，王注矢於弓，不知其所射。養叔進曰：『臣之射也，置一葉於百步之外而射之，十發而十中；如使置十葉焉，則中不中非臣所能必矣。』」

strong yī zhì strong
一志

yù lí zǐ yuē: duō néng zhě xiān jīng, duō lǜ zhě xiān jué. gù zhì bù yī zé páng, páng zé sàn, sàn zé kuì kuì rán, wǎng zhī qí suǒ dìng. shì gù míng shēng yú yī, qín niǎo zhī wú zhī, ér néng zhī rén zhī suǒ bù zhī zhě yī yě. rén wèi wù zhī líng ér duō yù yǐ hūn zhī, fǎn qín niǎo zhī bù rú, yǎng qí zhī ér kū qí gēn zhě yě. wū hū! rén néng yī qí xīn, hé bù rú zhī yǒu zāi?
郁離子曰：多能者鮮精，多慮者鮮決。故志不一則龎，龎則散，散則潰潰然，罔知其所定。是故明生於一，禽鳥之無知，而能知人之所不知者一也。人為物之靈而多欲以昏之，反禽鳥之不如，養其枝而枯其根者也。嗚呼！人能一其心，何不如之有哉？」

strong zhī zhǐ strong
知止

yuè gōng shàn wèi zhōu, yuè wáng yòng zhī liáng, mìng lǐn rén gěi shàng shí. yuè zhī zhì zhōu zhě zōng zhī. suì yú yán yú yuè wáng yuē: chén bù wéi néng zào zhōu, ér yòu néng cāo zhōu. wáng xìn zhī, juàn lǐ zhī yì, fēng yú wǔ hú, nì yān, yuè rén jiē lián zhī. yù lí zǐ yuē: shì huà shé ér wèi zhī zú zhě zhī lèi yě. rén wú wèn zhì yú, wéi zhī zhǐ zé gōng wán ér bù huǐ, gù yǐ zi xū zhī xián ér bù miǎn yān. fū zǐ xū zhī rù wú yě, tú bào qí fù xiōng zhī chóu ér yǐ yǐ. jí qí rù yǐng ér biān píng wáng zú yǐ, fū fù hé qiú zāi? nǎi bù qù, ér shěn qí shēn, bù zhī zhǐ yě.
粵工善為舟，越王用之良，命廩人給上食。粵之治舟者宗之。歲余言于越王曰：「臣不惟能造舟，而又能操舟。」王信之，雋李之役，風於五湖，溺焉，越人皆憐之。郁離子曰：「是畫蛇而為之足者之類也。人無問智愚，惟知止則功完而不毀，故以子胥之賢而不免焉。夫子胥之入吳也，圖報其父兄之讎而已矣。及其入郢而鞭平王足矣，夫復何求哉？乃不去，而沈其身，不知止也。」

strong zhuān xīn strong
專心

yù lí zǐ yuē: shuǐ xiāo xiáng ér dà fēng zuò, xué yǐ xǐ ér yīn yǔ líng, qǐ qí zhī zhī dú jué zāi? wéi qí suǒ yuàn yù mò qiè yú bǎo yǔ ān yě, gù zī zī yǐ hòu zhī. qì jiāng lái ér bì zhī, wéi qí xīn zhī zhuān yě. shì gù zhī huàng lǎo zhě mò rú nóng, zhī shuǐ cǎo zhě mò rú mǎ, zhī hán shǔ zhě jī rú chóng. gù yǐ yuè shǒu hūn, yǐ gǔ tīng lè, qǔ qí zhuān yě. lǔ rén yǒu shàn yì zhě, bǎi jiā zhī xùn gǔ shū yì, wú bù sòng ér jì zhī, mìng zhī bo zé bù zhōng. wú yǒu yī, yǔ tán mài zhèng bì zhé, ér qǐng qí zhì jí wú bù yù zhě. gù yuē chéng zé míng yǐ. shuǐ xiāo zhī zhī fēng, xué yǐ zhī zhī yǔ, chéng yě.
郁離子曰：「水鴞翔而大風作，穴蟻徙而陰雨零，豈其知之獨覺哉？惟其所願欲莫切於飽與安也，故孜孜以候之。氣將來而必知，惟其心之專也。是故知曂潦者莫如農，知水草者莫如馬，知寒暑者箕如蟲。故以刖守閽，以瞽聽樂，取其專也。魯人有善《易》者，百家之訓詁疏義，無不誦而記之，命之卜則不中。吳有醫，與譚脈證必折，而請其治疾無不愈者。故曰誠則明矣。水鴞之知風，穴蟻之知雨，誠也。」

strong zhǔ yī bù luàn strong
主一不亂

tú lóng zi yǔ dōu lí yì, dōu lí shù bài. guǎn rén lián ér zhù zhī, yòu bài. guān zhě jiē è, xū zhù yān. cóng zhě qǐng yǐ, yuē: wú wén guǎ bù dí zhòng, bǐ fāng jiū qún zhī, wú yōu zi zhī bù shèng yǐ pǐ qián láo yě. tú lóng zi fú yīng, zuò ér yì rú gù. dōu lí nǎi dà bài bù néng zhī, zhù zhě xiāng gù jiē shī sè, zhí zi yǐ gòu. shǐ fù zhī, jù fú gǎn yǐ. cóng zhě xǐ yuē: shén yǐ zāi, fū zǐ zhī yì yě! tú lóng zǐ yuē: wèi yě, zi bù guān fū dòu shòu hū? fū shòu hǔ wèi měng, jīn yǐ hǔ dòu hǔ, zé dú hǔ zhī bù shèng duō hǔ yě, míng yǐ yǐ hú dòu hǔ, zé suī qiān hú qí néng shèng yī hǔ zāi? duō yù jiàn qí zì luàn yě. xī zhě liù guó hé cóng yǐ bìn qín, biàn shì zhī wèi qín zhě lián héng yù zhī, liù guó guǒ bù shèng, rú biàn shì yán. jīn zhě zhī yì, yóu shì yě. wú cháng xíng yú yě, jiàn liǎng tóu zhī shé, qí shǒu yī dōng ér yī xī, èr shǒu xiàng chè, zhōng rì bù néng lí qí chù. wú guān ér bēi yān. gù wèi chén shì zhě, gōng suī duō bì yǒu dà jiàng yān, fēi qí huà bù gǎn cái yě cāo jù zhōu zhě, rén suī duō bì yǒu duò shī yān, fēi qí zhǐ bù gǎn xíng yě. gù shì tīng zhuān ér shì bù fèn, shì gù sì hǎi zhī mín tīng yú yī jūn zé dìng, bǎi wàn zhī shī tīng yú yī jiāng zé shèng. yì yuē: zhǎng zi shuài shī, dì zǐ yú shī, xiōng. shī yuē: rú bǐ zhú shì yú dào móu, shì yòng bù kuì yú chéng. suī shǐ yì qiū wèi zhī, yóu dāng bài yě, ér kuàng fēi yì qiū zhě hū? wú hé zhuì yān?
屠龍子與都黎奕，都黎數敗。館人憐而助之，又敗。觀者皆愕，胥助焉。從者請已，曰：「吾聞寡不敵眾，彼方鳩群知，吾憂子之不勝以圮前勞也。」屠龍子弗應，坐而奕如故。都黎乃大敗不能支，助者相顧皆失色，執子以詬。使復之，俱弗敢矣。從者喜曰：「神矣哉，夫子之奕也！」屠龍子曰：「未也，子不觀夫鬥獸乎？夫獸虎為猛，今以虎鬥虎，則獨虎之不勝多虎也，明矣；以狐斗虎，則雖千狐其能勝一虎哉？多愈見其自亂也。昔者六國合從以擯秦，辯士之為秦者連衡喻之，六國果不勝，如辯士言。今者之奕，猶是也。吾嘗行於野，見兩頭之蛇，其首一東而一西，二首相掣，終日不能離其處。吾觀而悲焉。故為臣室者，工雖多必有大匠焉，非其畫不敢裁也；操巨舟者，人雖多必有舵師焉，非其指不敢行也。故視聽專而事不僨，是故四海之民聽於一君則定，百萬之師聽於一將則勝。《易》曰：長子帥師，弟子輿屍，凶。《詩》曰：『如彼築室於道謀，是用不潰於成。』雖使奕秋為之，猶當敗也，而況非奕秋者乎？吾何惴焉？」

strong yú fú strong
虞孚

yú fú wèn zhì shēng yú jì rán xiān shēng, dé zhǒng qī zhī shù, lán nián shù chéng ér gē zhī, dé qī shù bǎi hú, jiāng zài ér yù zhū wú, qí qī zhī xiōng wèi zhī yuē: wú cháng yú wú shāng, zhī wú rén shàng shì, duō qī gōng, qī yú wú wèi shàng huò, wú jiàn mài qī zhě zhǔ qī yè zhī gāo yǐ hé qī, qí lì bèi ér rén fú zhī yě. yú fú wén zhī xǐ, rú qí yán, qǔ qī yè zhǔ wèi gāo, yì shù bǎi wèng, yǔ qí qī jù zài yǐ rù yú wú. shí wú yǔ yuè è, yuè jiǎ bù tōng, wú rén fāng jiān qī, wú kuài wén yǒu qī, xǐ ér nì zhū jiāo, dào yǐ rù wú guó, láo ér shě zhū sī guǎn. shì qí qī liáng yě, yuē dàn xī yǐ jīn bì lái qǔ qī. yú fú dà xǐ, yè qǔ qī yè zhī gāo hé qí qī yǐ qí. jí qī, wú kuài zhì, shì qī zhī fēng shí xīn, yí zhī, wèi yú fú qǐng gǎi yuē. qī èr shí rì zhì, zé qí qī jiē bài yǐ. yú fú bù néng guī, suì gài ér sǐ yú wú. hǔ chū
虞孚問治生於計然先生，得種漆之術，蘭年樹成而割之，得漆數百斛，將載而鬻諸吳，其妻之兄謂之曰：「吾常於吳商，知吳人尚飾，多漆工，漆於吳為上貨，吾見賣漆者煮漆葉之膏以和漆，其利倍而人弗知也。」虞孚聞之喜，如其言，取漆葉煮為膏，亦數百瓮，與其漆俱載以入於吳。時吳與越惡，越賈不通，吳人方艱漆，吳儈聞有漆，喜而逆諸郊，道以入吳國，勞而舍諸私館。視其漆良也，約旦夕以金幣來取漆。虞孚大喜，夜取漆葉之膏和其漆以俟。及期，吳儈至，視漆之封識新，疑之，謂虞孚請改約。期二十日至，則其漆皆敗矣。虞孚不能歸，遂丐而死於吳。虎貙

ruò shí yǐn yú míng shān zhī yīn, yǒu hǔ héng dūn yǐ kuī qí fān. kǔ shí shuài qí rén zhòu yè jǐng, rì chū ér yīn zhēng, rì rù ér liáo xún, xiāo zé zhèn duó yǐ wàng, zhí jí shù yōng, kǎn shān gǔ yǐ shǒu, zú suì, hǔ bù néng yǒu huò. yī rì ér hǔ jiàn, ruò shí dà xǐ, zì yǐ wèi hǔ sǐ wú dú jǐ zhě yǐ. yú shì chí qí jī, chè qí bèi, yuán huài ér bù xiū, fān jué ér bù lǐ. wú hé, yǒu chū zhú mí lái zhǐ qí shì zhī wēi, wén qí niú yáng shǐ zhī shēng ér rù shí yān. kǔ shí bù zhī qí wèi chū yě, chì zhī bù zǒu, tóu zhī yǐ kuài, chū rén lì ér zhǎo zhī bì. jūn zǐ wèi ruò shí zhī yī ér bù zhī èr, yí qí jí yě.
若石隱於冥山之陰，有虎恆蹲以窺其藩。苦石帥其人晝夜警，日出而殷鉦，日入而燎燖，宵則振鐸以望，植棘樹墉，坎山谷以守，卒歲，虎不能有獲。一日而虎見，若石大喜，自以為虎死無毒己者矣。於是馳其機，撤其備，垣壞而不修，藩決而不理。無何，有貙逐麋來止其室之隈，聞其牛、羊、豕之聲而入食焉。苦石不知其為貙也，叱之不走，投之以塊，貙人立而爪之斃。君子謂若石知一而不知二，宜其及也。