strong jīn yù nú bàng dǎ bó qíng láng strong
金玉奴棒打薄情郎
zhī zài qiáng dōng huā zài xī, zì cóng luò dì rèn fēng chuī.
枝在墙东花在西,自从落地任风吹。
zhī wú huā shí hái zài fā, huā ruò lí zhī nán shàng zhī.
枝无花时还再发,花若离枝难上枝。
zhè sì jù, nǎi xī rén suǒ zuò qì fù cí, yán fù rén zhī suí fū, rú huā zhī fù yú zhī. zhī ruò wú huā, féng chūn zài fā huā ruò lí zhī, bù kě fù hé. quàn shì shàng fù rén, shì fū jǐn dào, tóng gān tóng kǔ, cóng yī ér zhōng xiū de mù fù xián pín, liǎng yì sān xīn, zì yí hòu huǐ.
这四句,乃昔人所作《弃妇词》,言妇人之随夫,如花之附于枝。枝若无花,逢春再发;花若离枝,不可复合。劝世上妇人,事夫尽道,同甘同苦,从一而终;休得慕富嫌贫,两意三心,自贻后悔。
qiě shuō hàn cháo yí gè míng chén, dāng chū wèi yù shí jié, qí qī yǒu yǎn bù shí tài shān, qì zhī ér qù, dào hòu lái huǐ zhī wú jí. nǐ shuō nà míng chén hé fāng rén shì? xìng shèn míng shuí? nà míng chén xìng zhū, míng mǎi chén, biǎo zì wēng zi, kuài jī jùn rén shì. jiā pín wèi yù, fū qī èr kǒu zhù yú lòu xiàng péng mén, měi rì mǎi chén xiàng shān zhōng kǎn chái, tiāo zhì shì zhōng mài qián dù rì. xìng hǎo dú shū, shǒu bù shì juàn. jiān shàng suī tiāo què chái dān, shǒu lǐ wū zì qín zhe shū běn, lǎng sòng jǔ jué, qiě gē qiě xíng. shì rén tīng guàn le, dàn wén dú shū zhī shēng, biàn zhī mǎi chén tiāo chái dān lái le, kě lián tā shì gè rú shēng, dōu yǔ tā mǎi.
且说汉朝一个名臣,当初未遇时节,其妻有眼不识泰山,弃之而去,到后来悔之无及。你说那名臣何方人氏?姓甚名谁?那名臣姓朱,名买臣,表字翁子,会稽郡人氏。家贫未遇,夫妻二口住于陋巷蓬门,每日买臣向山中砍柴,挑至市中卖钱度日。性好读书,手不释卷。肩上虽挑却柴担,手里兀自擒着书本,朗诵咀嚼,且歌且行。市人听惯了,但闻读书之声,便知买臣挑柴担来了,可怜他是个儒生,都与他买。
gèng jiān mǎi chén bù zhēng jià qián, píng rén gū zhí, suǒ yǐ tā de chái bǐ bié rén róng yì chū tuō.
更兼买臣不争价钱,凭人估值,所以他的柴比别人容易出脱。
yì bān yě yǒu qīng bó shào nián jí ér tóng zhī bèi, jiàn tā yòu tiāo chái yòu dú shū, sān wǔ chéng qún, bǎ tā cháo xiào xì wǔ, mǎi chén quán bù wéi yì. yī rì qí qī chū mén jí shuǐ, jiàn qún ér suí zhe mǎi chén chái dān pāi shǒu gòng xiào, shēn yǐ wéi chǐ. mǎi chén mài chái huí lái, qí qī quàn dào:" nǐ yào dú shū, biàn xiū mài chái yào mài chái, biàn xiū dú shū. xǔ dà nián jì, bù chī bù diān, què zuò chū nèn bān xíng jìng, bèi ér tóng xiào huà, qǐ bù xiū sǐ!"
一般也有轻薄少年及儿童之辈,见他又挑柴又读书,三五成群,把他嘲笑戏侮,买臣全不为意。一日其妻出门汲水,见群儿随着买臣柴担拍手共笑,深以为耻。买臣卖柴回来,其妻劝道:“你要读书,便休卖柴;要卖柴,便休读书。许大年纪,不痴不颠,却做出恁般行径,被儿童笑话,岂不羞死!”
mǎi chén dá dào:" wǒ mài chái yǐ jiù pín jiàn, dú shū yǐ qǔ fù guì, gè bù xiāng fáng, yóu tā xiào huà biàn liǎo." qí qī xiào dào:" nǐ ruò qǔ de fù guì shí, bù qù mài chái le. zì gǔ jí jīn, nà jiàn mài chái de rén zuò le guān? què shuō zhè méi bǎ bí de huà!" mǎi chén dào:" fù guì pín jiàn, gè yǒu qí shí. yǒu rén suàn wǒ bā zì, dào wǔ shí suì shàng bì rán fā jī.
买臣答道:“我卖柴以救贫贱,读书以取富贵,各不相妨,由他笑话便了。”其妻笑道:“你若取得富贵时,不去卖柴了。自古及今,那见卖柴的人做了官?却说这没把鼻的话!”买臣道:“富贵贫贱,各有其时。有人算我八字,到五十岁上必然发迹。
cháng yán' hǎi shuǐ bù kě dòu liàng', nǐ xiū liào wǒ." qí qī dào:" nà suàn mìng xiān sheng jiàn nǐ chī diān mú yàng, gù yì shuǎ xiào nǐ, nǐ xiū tīng xìn. dào wǔ shí suì shí lián chái dān yě tiāo bù dòng, è sǐ shì yǒu fèn de, hái xiǎng zuò guān! chú shì yán luó wáng diàn shàng shǎo gè pàn guān, děng nǐ qù zuò!" mǎi chén dào:" jiāng tài gōng bā shí suì shàng zài wèi shuǐ diào yú, yù le zhōu wén wáng yǐ hòu, chē zài zhī bài wèi shàng fù. běn cháo gōng sūn hóng chéng xiàng wǔ shí jiǔ suì shàng hái zài dōng hǎi mù shǐ, zhěng zhěng liù shí suì fāng cái jì yù jīn shàng, bài jiàng fēng hóu. wǒ wǔ shí suì shàng fā jī, bǐ gān luó suī chí, bǐ nà liǎng gè hái zǎo, nǐ xū nài xīn děng qù."
常言‘海水不可斗量’,你休料我。”其妻道:“那算命先生见你痴颠模样,故意耍笑你,你休听信。到五十岁时连柴担也挑不动,饿死是有分的,还想做官!除是阎罗王殿上少个判官,等你去做!”买臣道:“姜太公八十岁尚在渭水钓鱼,遇了周文王以后,车载之拜为尚父。本朝公孙弘丞相五十九岁上还在东海牧豕,整整六十岁方才际遇今上,拜将封侯。我五十岁上发迹,比甘罗虽迟,比那两个还早,你须耐心等去。”
qí qī dào:" nǐ xiū de pān jīn diào gǔ! nà diào yú mù shǐ de, xiōng zhōng dōu yǒu cái xué nǐ rú jīn dú zhè jǐ jù sǐ shū, biàn dú dào yī bǎi suì zhǐ shì zhè gè zuǐ liǎn, yǒu shèn chū xī? huì qì zuò le nǐ lǎo pó! nǐ bèi ér tóng chǐ xiào, lián lěi wǒ yě méi liǎn pí. nǐ bù tīng wǒ yán pāo què shū běn, wǒ jué bù gēn nǐ zhōng shēn, gè rén zì qù zǒu lù, xiū de liǎng xiāng dān wù le." mǎi chén dào:" wǒ jīn nián sì shí sān suì le, zài qī nián, biàn shì wǔ shí. qián zhǎng hòu duǎn, nǐ jiù děng nài yě bù duō shí. zhí nèn bó qíng, shě wǒ ér qù, hòu lái xū yào ào huǐ!" qí qī dào:" shì shàng shǎo shén tiāo chái dān de hàn zi, ào huǐ shèn me lái? wǒ ruò zài shǒu nǐ qī nián, lián wǒ zhè gú tou bù zhī è sǐ yú hé dì le. nǐ dào fàng wǒ chū mén, zuò gè fāng biàn, huó le wǒ zhè tiáo xìng mìng." mǎi chén jiàn qí qī jué yì yào qù, liú tā bú zhù, tàn kǒu qì dào:" bà, bà, zhǐ yuàn nǐ jià dé zhàng fū, qiáng sì zhū mǎi chén de biàn hǎo." qí qī dào:" hǎo dǎi qiáng sì yī fēn ér." shuō bà, bài le liǎng bài, xīn rán chū mén ér qù, tóu yě bù huí. mǎi chén gǎn kǎi bù yǐ, tí shī sì jù yú bì shàng yún: jià quǎn zhú quǎn, jià jī zhú jī. qī zì qì wǒ, wǒ bù qì qī.
其妻道:“你休得攀今吊古!那钓鱼牧豕的,胸中都有才学;你如今读这几句死书,便读到一百岁只是这个嘴脸,有甚出息?晦气做了你老婆!你被儿童耻笑,连累我也没脸皮。你不听我言抛却书本,我决不跟你终身,各人自去走路,休得两相担误了。”买臣道:“我今年四十三岁了,再七年,便是五十。前长后短,你就等耐也不多时。直恁薄情,舍我而去,后来须要懊悔!”其妻道:“世上少甚挑柴担的汉子,懊悔甚么来?我若再守你七年,连我这骨头不知饿死于何地了。你倒放我出门,做个方便,活了我这条性命。”买臣见其妻决意要去,留他不住,叹口气道:“罢,罢,只愿你嫁得丈夫,强似朱买臣的便好。”其妻道:“好歹强似一分儿。”说罢,拜了两拜,欣然出门而去,头也不回。买臣感慨不已,题诗四句于壁上云:嫁犬逐犬,嫁鸡逐鸡。妻自弃我,我不弃妻。
mǎi chén dào wǔ shí suì shí, zhí hàn wǔ dì xià zhào qiú xián, mǎi chén dào xī jīng shàng shū, dài zhào gōng chē. tóng yì rén yán zhù jiàn mǎi chén zhī cái. tiān zǐ zhī mǎi chén shì kuài jī rén, bì zhī běn tǔ mín qíng, jí bài wèi kuài jī tài shǒu, chí yì fù rèn. kuài jī zhǎng lì wén xīn tài shǒu jiāng dào, dà fā rén fū, xiū zhì dào lù. mǎi chén qī de hòu fū yì zài yì zhōng, qí qī péng tóu xiǎn zú, suí bàn sòng fàn, jiàn tài shǒu qián hū hòu yōng ér lái, cóng páng kuī zhī, nǎi gù fū zhū mǎi chén yě. mǎi chén zài chē zhōng yī yǎn qiáo jiàn, hái rèn de shì gù qī, suì shǐ rén zhāo zhī, zài yú hòu chē. dào fǔ dì zhōng, gù qī xiū cán wú dì, kòu tóu xiè zuì.
买臣到五十岁时,值汉武帝下诏求贤,买臣到西京上书,待诏公车。同邑人严助荐买臣之才。天子知买臣是会稽人,必知本土民情,即拜为会稽太守,驰驿赴任。会稽长吏闻新太守将到,大发人夫,修治道路。买臣妻的后夫亦在役中,其妻蓬头跣足,随伴送饭,见太守前呼后拥而来,从旁窥之,乃故夫朱买臣也。买臣在车中一眼瞧见,还认得是故妻,遂使人招之,载于后车。到府第中,故妻羞惭无地,叩头谢罪。
mǎi chén jiào qǐng tā hòu fū xiāng jiàn. bù duō shí, hòu fū huàn dào, bài fú yú dì, bù gǎn yǎng shì. mǎi chén dà xiào, duì qí qī dào:" shì cǐ rén, wèi jiàn de qiáng sì wǒ zhū mǎi chén yě." qí qī zài sān kòu xiè, zì huǐ yǒu yǎn wú zhū, yuàn jiàng wèi bì qiè, fú shì zhōng shēn.
买臣教请他后夫相见。不多时,后夫唤到,拜伏于地,不敢仰视。买臣大笑,对其妻道:“似此人,未见得强似我朱买臣也。”其妻再三叩谢,自悔有眼无珠,愿降为婢妾,伏事终身。
mǎi chén mìng qǔ shuǐ yī tǒng pō yú jiē xià, xiàng qí qī shuō dào:" ruò pō shuǐ kě fù shōu, zé rǔ yì kě fù hé. niàn nǐ shào nián jié fà zhī qíng, pàn hòu yuán xì dì yǔ rǔ fū fù gēng zhòng zì shí." qí qī suí hòu fū zǒu chū fǔ dì, lù rén dōu zhǐ zhe shuō dào:" cǐ jí xīn tài shǒu fū rén yě." yú shì xiū jí wú yán, dào yú hòu yuán, suì tóu hé ér sǐ. yǒu shī wèi zhèng: piào mǔ shàng zhī lián è shì, qīn qī rěn de qì pín rú?
买臣命取水一桶泼于阶下,向其妻说道:“若泼水可复收,则汝亦可复合。念你少年结发之情,判后园隙地与汝夫妇耕种自食。”其妻随后夫走出府第,路人都指着说道:“此即新太守夫人也。”于是羞极无颜,到于后园,遂投河而死。有诗为证:漂母尚知怜饿士,亲妻忍得弃贫儒?
zǎo zhī fù shuǐ nán shōu qǔ, huǐ bù dàng chū rèn dú shū.
早知覆水难收取,悔不当初任读书。
yòu yǒu yī shī, shuō qī pín zhòng fù, shì qíng jiē rán, bù zhǐ yī mǎi chén zhī qī yě. shī yuē: jǐn kàn chéng bài shuō gāo dī, shuí shí jiāo lóng zài wū ní?
又有一诗,说欺贫重富,世情皆然,不止一买臣之妻也。诗曰:尽看成败说高低,谁识蛟龙在污泥?
mò guài fù rén wú fǎ yǎn, pǔ tiān jǐ gè fù jī qī?
莫怪妇人无法眼,普天几个负羁妻?
zhè gè gù shì, shì qī qì fū de. rú jīn zài shuō yí gè fū qì qī de, yì bān shì qī pín zhòng fù, bèi yì wàng ēn, hòu lái tú luò de gè bó xìng zhī míng, bèi rén jiǎng lùn.
这个故事,是妻弃夫的。如今再说一个夫弃妻的,一般是欺贫重富,背义忘恩,后来徒落得个薄幸之名,被人讲论。
huà shuō gù sòng shào xīng nián jiān, lín ān suī rán shì gè jiàn dū zhī dì, fù shù zhī xiāng, qí zhōng qǐ gài de yī rán bù shǎo. nà gài hù zhōng yǒu gè wéi tóu de, míng yuē" tuán tóu", guǎn zhe zhòng gài. zhòng gài jiào huà dé dōng xī lái shí, tuán tóu yào shōu tā rì tou qián. ruò shì yǔ xuě shí méi chù jiào huà, tuán tóu què áo xiē xī zhōu yǎng huó zhè huǒ gài hù, pò yī pò ǎo yě shì tuán tóu zhào guǎn. suǒ yǐ zhè huǒ gài hù xiǎo xīn dī qì, fú zhe tuán tóu, rú nú yì bān, bù gǎn chù fàn. nà tuán tóu jiàn chéng shōu xiē cháng lì qián, yì bān zài zhòng gài hù zhōng fàng zhài pán lì. ruò bù piáo bù dǔ, yī rán zuò qǐ dà jiā shì lái. tā kào cǐ wéi shēng, yī shí yě bù xiǎng gǎi yè. zhǐ shì yī jiàn," tuán tóu" de míng r bù hǎo. suí nǐ zhèng dé yǒu tián yǒu dì, jǐ dài fā jī, zhōng shì gè jiào huà tou er, bǐ bù dé píng děng bǎi xìng rén jiā.
话说故宋绍兴年间,临安虽然是个建都之地,富庶之乡,其中乞丐的依然不少。那丐户中有个为头的,名曰“团头”,管着众丐。众丐叫化得东西来时,团头要收他日头钱。若是雨雪时没处叫化,团头却熬些稀粥养活这伙丐户,破衣破袄也是团头照管。所以这伙丐户小心低气,服着团头,如奴一般,不敢触犯。那团头见成收些常例钱,一般在众丐户中放债盘利。若不嫖不赌,依然做起大家事来。他靠此为生,一时也不想改业。只是一件,“团头”的名儿不好。随你挣得有田有地,几代发迹,终是个叫化头儿,比不得平等百姓人家。
chū wài méi rén gōng jìng, zhǐ hǎo bì zhe mén, zì wū lǐ zuò dà. suī rán rú cǐ, ruò shù zhe" liáng jiàn" èr zì, zhǐ shuō chāng yōu lì zú sì bān wèi jiàn liú, dào shǔ bù zháo nà qǐ gài. kàn lái qǐ gài zhǐ shì méi qián, shēn shàng què wú bā bān. jiǎ rú chūn qiū shí wǔ zǐ xū táo nàn, yě céng chuī xiāo yú wú shì zhōng qǐ shí táng shí zhèng yuán hé zuò gē láng, chàng lián huā lào hòu lái fù guì fā dá, yī chuáng jǐn bèi zhē gài, zhè dōu shì jiào huà zhōng chū sè de. kě jiàn cǐ bèi suī rán bèi rén qīng jiàn, dào bù bǐ chāng yōu lì zú.
出外没人恭敬,只好闭着门,自屋里做大。虽然如此,若数着“良贱”二字,只说娼、优、隶、卒四般为贱流,到数不着那乞丐。看来乞丐只是没钱,身上却无疤瘢。假如春秋时伍子胥逃难,也曾吹箫于吴市中乞食;唐时郑元和做歌郎,唱《莲花落》;后来富贵发达,一床锦被遮盖,这都是叫化中出色的。可见此辈虽然被人轻贱,到不比娼、优、隶、卒。
xián huà xiū tí, rú jīn qiě shuō háng zhōu chéng zhōng yí gè tuán tóu, xìng jīn, míng lǎo dà.
闲话休题,如今且说杭州城中一个团头,姓金,名老大。
zǔ shàng dào tā, zuò le qī dài tuán tóu le, zhèng dé gè wán wán quán quán de jiā shì. zhù de yǒu hǎo fáng zi, zhǒng de yǒu hǎo tián yuán, chuān de yǒu hǎo yī, chī de yǒu hǎo shí, zhēn gè áo duō jī sù, náng yǒu yú qián, fàng zhài shǐ bì. suī bú shì dǐng fù, yě shì shǔ de zháo de fù jiā le. nà jīn lǎo dà yǒu zhì qì, bǎ zhè tuán tóu ràng yǔ zú rén jīn lài zǐ zuò le, zì jǐ jiàn chéng shòu yòng, bù yǔ zhè huǒ gài hù wāi chán. rán suī rú cǐ, lǐ zhōng kǒu shùn hái zhǐ jiào tā shì tuán tóu jiā, qí míng bù gǎi. jīn lǎo dà nián wǔ shí yú, sàng qī wú zi, zhǐ cún yī nǚ, míng huàn yù nú. nà yù nú shēng de shí fēn měi mào, zěn jiàn de? yǒu shī wèi zhèng: wú xiá kān bǐ yù, yǒu tài yù xiū huā.
祖上到他,做了七代团头了,挣得个完完全全的家事。住的有好房子,种的有好田园,穿的有好衣,吃的有好食,真个廒多积粟,囊有余钱,放债使婢。虽不是顶富,也是数得着的富家了。那金老大有志气,把这团头让与族人金癞子做了,自己见成受用,不与这伙丐户歪缠。然虽如此,里中口顺还只叫他是团头家,其名不改。金老大年五十余,丧妻无子,止存一女,名唤玉奴。那玉奴生得十分美貌,怎见得?有诗为证:无瑕堪比玉,有态欲羞花。
zhǐ shǎo gōng zhuāng bàn, fēn míng zhāng lì huá.
只少宫妆扮,分明张丽华。
jīn lǎo dà ài cǐ nǚ rú tóng zhēn bǎo, cóng xiǎo jiào tā dú shū shí zì. dào shí wǔ liù suì shí, shī fù jù tōng, yī xiě yī zuò, xìn shǒu ér chéng. gèng jiān nǚ gōng jīng qiǎo, yì néng diào zhēng nòng guǎn, shì shì líng lì. jīn lǎo dà yǐ zhe nǚ ér cái mào, lì xīn yào jiāng tā jià gè shì rén. lùn lái jiù míng mén jiù zú zhōng, jí qiè yào zhè yí gè nǚ zǐ yě shì shǎo de, kě hèn shēng yú tuán tóu zhī jiā, méi rén xiāng qiú. ruò shì píng cháng jīng jì rén jiā, méi qián chéng de, jīn lǎo dà yòu bù kěn bān tā le. yīn cǐ gāo dī bù jiù, bǎ nǚ ér zhí āi dào yī shí bā suì shàng wèi xǔ rén.
金老大爱此女如同珍宝,从小教他读书识字。到十五六岁时,诗赋俱通,一写一作,信手而成。更兼女工精巧,亦能调筝弄管,事事伶俐。金老大倚着女儿才貌,立心要将他嫁个士人。论来就名门旧族中,急切要这一个女子也是少的,可恨生于团头之家,没人相求。若是平常经纪人家,没前程的,金老大又不肯扳他了。因此高低不就,把女儿直挨到一十八岁尚未许人。
ǒu rán yǒu gè lín wēng lái shuō:" tài píng qiáo xià yǒu gè shū shēng, xìng mò míng jī, nián èr shí suì, yī biǎo rén cái, dú shū bǎo xué. zhǐ wèi fù mǔ shuāng wáng, jiā qióng wèi qǔ. jìn rì kǎo zhōng, bǔ shàng tài xué shēng, qíng yuàn rù zhuì rén jiā. cǐ rén zhèng yǔ lìng ài xiāng yí, hé bù zhāo zhī wèi xù?" jīn lǎo dà dào:" jiù fán lǎo wēng zuò fá hé rú?" lín wēng lǐng mìng, jìng dào tài píng qiáo xià xún nà mò xiù cái, duì tā shuō le:" shí bù xiāng mán, zǔ zōng céng zuò gè tuán tóu de, rú jīn jiǔ bù zuò le. zhǐ tān tā hǎo gè nǚ ér, yòu qiě jiā dào fù zú, xiù cái ruò bù qì xián, lǎo hàn jí dāng yù chéng qí shì." mò jī kǒu suī bù yǔ, xīn xià xiǎng dào:" wǒ jīn yī shí bù zhōu, wú lì hūn qǔ, hé bù fǔ jiù tā jiā, yī jǔ liǎng de?
偶然有个邻翁来说:“太平桥下有个书生,姓莫名稽,年二十岁,一表人才,读书饱学。只为父母双亡,家穷未娶。近日考中,补上太学生,情愿入赘人家。此人正与令爱相宜,何不招之为婿?”金老大道:“就烦老翁作伐何如?”邻翁领命,径到太平桥下寻那莫秀才,对他说了:“实不相瞒,祖宗曾做个团头的,如今久不做了。只贪他好个女儿,又且家道富足,秀才若不弃嫌,老汉即当玉成其事。”莫稽口虽不语,心下想道:“我今衣食不周,无力婚娶,何不俯就他家,一举两得?
yě gù bu de chǐ xiào." nǎi duì lín wēng shuō dào:" dà bó suǒ yán suī miào, dàn wǒ jiā pín fá pìn, rú hé shì hǎo?" lín wēng dào:" xiù cái dàn shì yǔn cóng, zhǐ yě bù fèi yī zhāng, dōu zài lǎo hàn shēn shàng." lín wēng huí fù le jīn lǎo huǒ, zé gè jí rì, jīn jiā dào sòng yī tào xīn yī chuān zhe, mò xiù cái guò mén chéng qīn. mò jī jiàn yù nú cái mào, xǐ chū wàng wài, bù fèi yī qián, bái bái de dé le gè měi qī, yòu qiě fēng yī zú shí, shì shì chēng huái. jiù shì péng yǒu bèi zhōng, xiǎo de mò jī pín kǔ, wú bù xiāng liàng, dào yě méi rén qù xiào tā.
也顾不得耻笑。”乃对邻翁说道:“大伯所言虽妙,但我家贫乏聘,如何是好?”邻翁道:“秀才但是允从,纸也不费一张,都在老汉身上。”邻翁回覆了金老火,择个吉日,金家到送一套新衣穿着,莫秀才过门成亲。莫稽见玉奴才貌,喜出望外,不费一钱,白白的得了个美妻,又且丰衣足食,事事称怀。就是朋友辈中,晓得莫稽贫苦,无不相谅,到也没人去笑他。
dào le mǎn yuè, jīn lǎo dà bèi xià shèng xí, jiào nǚ xù qǐng tā tóng xué huì yǒu yǐn jiǔ, róng yào zì jiā mén hù, yī lián chī le liù qī rì jiǔ. hé qī nǎo le zú rén jīn lài zǐ, nà lài zǐ yě shì yī bān zhèng lǐ, tā dào:" nǐ yě shì tuán tóu, wǒ yě shì tuán tóu, zhǐ nǐ duō zuò le jǐ dài, zhèng dé qián chāo zài shǒu, lùn qǐ zǔ zōng yī mài, bǐ cǐ wú èr. zhí nǚ yù nú zhāo xù, yě gāi qǐng wǒ chī bēi xǐ jiǔ. rú jīn qǐng rén zuò mǎn yuè, kāi yàn liù qī rì, bìng wú sān cùn cháng yī cùn kuò de qǐng tiě ér dào wǒ. nǐ nǚ xù zuò xiù cái, nán dào jiù zuò shàng shū zǎi xiàng, wǒ jiù bú shì qīn shū gōng? zuò bù qǐ dèng tóu? zhí nèn bù qù rén zài yǎn lǐ! wǒ qiě qù hāo nǎo tā yī chǎng, jiào tā dà jiā méi qù!" jiào qǐ wǔ liù shí gè gài hù, yī qí bēn dào jīn lǎo dà jiā lǐ lái. dàn jiàn: kāi huā mào zi, dǎ jié shān ér. jiù xí piàn duì zhe pò zhān tiáo, duǎn zhú gēn pèi zhe quē cāo wǎn. jiào diē jiào niáng jiào cái zhǔ, mén qián zhī jiàn xuān huá nòng shé nòng gǒu nòng hú sūn, kǒu nèi gè chéng jì liǎng. qiāo bǎn chàng yáng huā, è shēng guā ěr dǎ zhuān chá fěn liǎn, chǒu tài bī rén. yī bān pō guǐ jù chéng qún, biàn shì zhōng kuí shōu bù dé.
到了满月,金老大备下盛席,教女婿请他同学会友饮酒,荣耀自家门户,一连吃了六七日酒。何期恼了族人金癞子,那癞子也是一班正理,他道:“你也是团头,我也是团头,只你多做了几代,挣得钱钞在手,论起祖宗一脉,彼此无二。侄女玉奴招婿,也该请我吃杯喜酒。如今请人做满月,开宴六七日,并无三寸长一寸阔的请帖儿到我。你女婿做秀才,难道就做尚书、宰相,我就不是亲叔公?坐不起凳头?直恁不觑人在眼里!我且去蒿恼他一场,教他大家没趣!”叫起五六十个丐户,一齐奔到金老大家里来。但见:开花帽子,打结衫儿。旧席片对着破毡条,短竹根配着缺糙碗。叫爹叫娘叫财主,门前只见喧哗;弄蛇弄狗弄猢孙,口内各呈伎俩。敲板唱杨花,恶声聒耳;打砖搽粉脸,丑态逼人。一班泼鬼聚成群,便是钟馗收不得。
jīn lǎo dà tīng dé nào chǎo, kāi mén kàn shí, nà jīn lài zǐ lǐng zhe zhòng gài hù yī yōng ér rù, rǎng zuò yī táng. lài zǐ jìng bēn xí shàng, jiǎn hǎo jiǔ hǎo shí zhǐ gù chī, kǒu lǐ jiào dào:" kuài jiào zhí xù fū qī lái bài jiàn shū gōng!" xià dé zhòng xiù cái zhàn jiǎo bú zhù, dōu táo xí qù le, lián mò jī yě suí zhe zhòng péng yǒu duǒ bì. jīn lǎo dà wú kě nài hé, zhǐ de zài sān yāng gào dào:" jīn rì shì wǒ nǚ xù qǐng kè, bù gàn wǒ shì. gǎi rì zhuān zhì yī bēi, yǔ nǐ péi huà." yòu jiāng xǔ duō qián chāo fēn shǎng zhòng gài hù, yòu tái chū liǎng wèng hǎo jiǔ, hé xiē huó jī huó é zhī lèi, jiào zhòng gài hù sòng qù lài zǐ jiā dàng gè zhé xí, zhí luàn dào hēi yè fāng cái sàn qù. yù nú zài fáng zhōng qì dé liǎng lèi jiāo liú. zhè yī yè, mò jī zài péng yǒu jiā jiè sù, cì zǎo fāng huí. jīn lǎo dà jiàn le nǚ xù, zì jué chū chǒu, mǎn miàn hán xiū. mò jī xīn zhōng wèi miǎn yě yǒu sān fēn bù lè, zhǐ shì dà jiā bù shuō chū lái. zhèng shì:
金老大听得闹吵,开门看时,那金癞子领着众丐户一拥而入,嚷做一堂。癞子径奔席上,拣好酒好食只顾吃,口里叫道:“快教侄婿夫妻来拜见叔公!”吓得众秀才站脚不住,都逃席去了,连莫稽也随着众朋友躲避。金老大无可奈何,只得再三央告道:“今日是我女婿请客,不干我事。改日专治一杯,与你陪话。”又将许多钱钞分赏众丐户,又抬出两瓮好酒,和些活鸡、活鹅之类,教众丐户送去癞子家当个折席,直乱到黑夜方才散去。玉奴在房中气得两泪交流。这一夜,莫稽在朋友家借宿,次早方回。金老大见了女婿,自觉出丑,满面含羞。莫稽心中未免也有三分不乐,只是大家不说出来。正是:
yǎ zǐ cháng huáng bò, kǔ wèi zì jiā zhī.
哑子尝黄柏,苦味自家知。
què shuō jīn yù nú zhǐ hèn zì jǐ mén fēng bù hǎo, yào zhēng gè chū tóu, nǎi quàn zhàng fū kè kǔ dú shū. fán gǔ jīn shū jí, bù xī jià qián mǎi lái yǔ zhàng fū kàn yòu bù lìn gōng jǐ zhī fèi, qǐng rén huì wén huì jiǎng yòu chū zī cái, jiào zhàng fū jié jiāo yán yù. mò jī yóu cǐ cái xué rì jìn, míng yù rì qǐ, èr shí sān suì fā jiě lián kē jí dì.
却说金玉奴只恨自己门风不好,要挣个出头,乃劝丈夫刻苦读书。凡古今书籍,不惜价钱买来与丈夫看;又不吝供给之费,请人会文会讲;又出资财,教丈夫结交延誉。莫稽由此才学日进,名誉日起,二十三岁发解连科及第。
zhè rì qióng lín yàn bà, wū mào guān páo, mǎ shàng yíng guī. jiāng dào zhàng rén jiā lǐ, zhī jiàn jiē fāng shàng yī qún xiǎo ér zhēng xiān lái kàn, zhǐ dào:" jīn tuán tóu jiā nǚ xù zuò le guān yě." mò jī zài mǎ shàng tīng dé cǐ yán, yòu bù hǎo lǎn shì, zhǐ de rěn nài. jiàn le zhàng rén, suī rán wài miàn jǐn lǐ, què bāo zhe yī dǔ zi fèn qì, xiǎng dào:" zǎo zhī yǒu jīn rì fù guì, pà méi wáng hóu guì qī zhāo zhuì chéng hūn? què bài gè tuán tóu zuò yuè zhàng, kě bú shì zhōng shēn zhī diàn! yǎng chū ér nǚ lái huán shì tuán tóu de wài sūn, bèi rén chuán zuò huà bǐng. rú jīn shì yǐ rú cǐ, qī yòu xián huì, bù fàn qī chū zhī tiáo, bù hǎo jué jué dé. zhèng shì shì bù sān sī, zhōng yǒu hòu huǐ." wèi cǐ xīn zhōng yàng yàng zhǐ shì bù lè, yù nú jǐ biàn wèn ér bù dá, zhèng bù zhī shèn me yì gù. hǎo xiào nà mò jī zhǐ xiǎng zhe jīn rì fù guì, què wàng le pín jiàn de shí jié, bǎ lǎo pó zī zhù chéng míng yī duàn gōng láo huà wéi chūn shuǐ, zhè shì tā xīn shù bù duān chù.
这日琼林宴罢,乌帽官袍,马上迎归。将到丈人家里,只见街坊上一群小儿争先来看,指道:“金团头家女婿做了官也。”莫稽在马上听得此言,又不好揽事,只得忍耐。见了丈人,虽然外面尽礼,却包着一肚子忿气,想道:“早知有今日富贵,怕没王侯贵戚招赘成婚?却拜个团头做岳丈,可不是终身之玷!养出儿女来还是团头的外孙,被人传作话柄。如今事已如此,妻又贤慧,不犯七出之条,不好决绝得。正是事不三思,终有后悔。”为此心中怏怏只是不乐,玉奴几遍问而不答,正不知甚么意故。好笑那莫稽只想着今日富贵,却忘了贫贱的时节,把老婆资助成名一段功劳化为春水,这是他心术不端处。
bù yī rì, mò jī yè xuǎn, dé shòu wú wéi jūn sī hù. zhàng rén zhì jiǔ sòng xíng, cǐ shí zhòng gài hù liào yě bù gǎn dēng mén nào chǎo le. xǐ de lín ān dào wú wéi jūn shì yī shuǐ zhī dì, mò jī lǐng le qī zǐ dēng zhōu qǐ rèn.
不一日,莫稽谒选,得授无为军司户。丈人治酒送行,此时众丐户料也不敢登门闹吵了。喜得临安到无为军是一水之地,莫稽领了妻子登舟起任。
xíng le shù rì, dào le cǎi shí jiāng biān, wéi zhōu běi àn. qí yè yuè míng rú zhòu, mò jī shuì bù néng mèi, chuān yī ér qǐ, zuò yú chuán tóu wán yuè. sì gù wú rén, yòu xiǎng qǐ tuán tóu zhī shì, mèn mèn bù yuè. hū rán dòng yí gè è niàn: chú fēi cǐ fù shēn sǐ, lìng qǔ yī rén, fāng miǎn de zhōng shēn zhī chǐ. xīn shēng yī jì, zǒu jìn chuán cāng, hōng yù nú qǐ lái kàn yuè huá. yù nú yǐ shuì le, mò jī zài sān bī tā qǐ shēn. yù nú nán nì zhàng fū zhī yì, zhǐ de pī yī, zǒu zhì mǎ mén kǒu, shū tóu wàng yuè, bèi mò jī chū qí bù yì, qiān chū chuán tóu, tuī duò jiāng zhōng. qiāo qiāo huàn qǐ zhōu rén, fēn fù kuài kāi chuán qián qù, chóng chóng yǒu shǎng, bù kě chí màn. zhōu zǐ bù zhī míng bái, huāng máng chēng gāo dàng jiāng, yí zhōu yú shí lǐ zhī wài. zhù pō tíng dāng, fāng cái shuō:" shì jiān nǎi nǎi yīn wán yuè duò shuǐ, lāo jiù bù jí le." què jiāng sān liǎng yín zi shǎng yǔ zhōu rén wéi jiǔ qián. zhōu rén huì yì, shuí gǎn kāi kǒu? chuán zhōng suī gēn dé yǒu jǐ gè chǔn bì zǐ, zhī dào zhǔ mǔ zhēn gè duò shuǐ, bēi qì le yī chǎng, diū kāi le shǒu, bù zài huà xià. yǒu shī wèi zhèng: zhǐ wèi tuán tóu hào bù xiāng, rěn yīn dé yì qì zāo kāng?
行了数日,到了采石江边,维舟北岸。其夜月明如昼,莫稽睡不能寐,穿衣而起,坐于船头玩月。四顾无人,又想起团头之事,闷闷不悦。忽然动一个恶念:除非此妇身死,另娶一人,方免得终身之耻。心生一计,走进船舱,哄玉奴起来看月华。玉奴已睡了,莫稽再三逼他起身。玉奴难逆丈夫之意,只得披衣,走至马门口,舒头望月,被莫稽出其不意,牵出船头,推堕江中。悄悄唤起舟人,分付快开船前去,重重有赏,不可迟慢。舟子不知明白,慌忙撑篙荡浆,移舟于十里之外。住泊停当,方才说:“适间奶奶因玩月堕水,捞救不及了。”却将三两银子赏与舟人为酒钱。舟人会意,谁敢开口?船中虽跟得有几个蠢婢子,只道主母真个堕水,悲泣了一场,丢开了手,不在话下。有诗为证:只为团头号不香,忍因得意弃糟糠?
tiān yuán jié fà zhōng nán jiě, yíng de rén hū bó xìng láng.
天缘结发终难解,赢得人呼薄幸郎。
nǐ shuō shì yǒu còu qiǎo, mò jī yí chuán qù hòu, gāng gāng yǒu gè huái xī zhuǎn yùn shǐ xǔ dé hòu, yě shì xīn shàng rèn de, pō zhōu yú cǎi shí běi àn, zhèng shì mò jī xiān qián tuī qī zhuì shuǐ chù. xǔ dé hòu hé fū rén tuī chuāng kàn yuè, kāi huái yǐn jiǔ, shàng wèi zēng shuì. hū wén àn shàng tí kū, nǎi shì fù rén shēng yīn, qí shēng āi yuàn, hǎo shēng bù rěn. máng hū shuǐ shǒu dǎ kàn, guǒ rán shì gè dān shēn fù rén, zuò yú jiāng àn. biàn jiào huàn shàng chuán lái, shěn qí lái lì. yuán lái cǐ fù zhèng shì wú wéi jūn sī hù zhī qī jīn yù nú, chū zhuì shuǐ shí, hún fēi pò dàng, yǐ pàn zhe bì sǐ. hū jué shuǐ zhōng yǒu wù, tuō qǐ liǎng zú, suí bō ér xíng, jìn yú jiāng àn. yù nú zhēng zhá shàng àn, jǔ mù kàn shí, jiāng shuǐ máng máng, yǐ bú jiàn le sī hù zhī chuán, cái wù dào zhàng fū guì ér wàng jiàn, gù yì yù nì sǐ gù qī, bié tú liáng pèi, rú jīn suī dé le xìng mìng, wú chǔ yī qī, zhuǎn sī kǔ chǔ, yǐ cǐ tòng kū. jiàn xǔ gōng pán wèn, bù miǎn cóng tóu zhì wěi, xì shuō yī biàn. shuō bà, kū zhī bù yǐ. lián xǔ gōng fū fù dōu gǎn shāng duò lèi, quàn dào:" rǔ xiū de bēi tí, kěn wèi wǒ yì nǚ, zài zuò dào lǐ." yù nú bài xiè. xǔ gōng fēn fù fū rén qǔ gān yī tì tā tōng shēn huàn le, ān pái tā hòu cāng dú sù. jiào shǒu xià nán nǚ dōu chēng tā xiǎo jiě, yòu fēn fù zhōu rén, bù xǔ xiè lòu qí shì.
你说事有凑巧,莫稽移船去后,刚刚有个淮西转运使许德厚,也是新上任的,泊舟于采石北岸,正是莫稽先前推妻坠水处。许德厚和夫人推窗看月,开怀饮酒,尚未曾睡。忽闻岸上啼哭,乃是妇人声音,其声哀怨,好生不忍。忙呼水手打看,果然是个单身妇人,坐于江岸。便教唤上船来,审其来历。原来此妇正是无为军司户之妻金玉奴,初坠水时,魂飞魄荡,已拚着必死。忽觉水中有物,托起两足,随波而行,近于江岸。玉奴挣扎上岸,举目看时,江水茫茫,已不见了司户之船,才悟道丈夫贵而忘贱,故意欲溺死故妻,别图良配,如今虽得了性命,无处依栖,转思苦楚,以此痛哭。见许公盘问,不免从头至尾,细说一遍。说罢,哭之不已。连许公夫妇都感伤堕泪,劝道:“汝休得悲啼,肯为我义女,再作道理。”玉奴拜谢。许公分付夫人取干衣替他通身换了,安排他后舱独宿。教手下男女都称他小姐,又分付舟人,不许泄漏其事。
bù yī rì dào huái xī shàng rèn, nà wú wéi jūn zhèng shì tā suǒ shǔ dì fāng, xǔ gōng shì mò sī hù de shàng sī, wèi miǎn suí bān cān yè. xǔ gōng jiàn le mò sī hù, xīn zhōng xiǎng dào:" kě xī yī biǎo rén cái, gàn nèn bān bó xìng zhī shì!"
不一日到淮西上任,那无为军正是他所属地方,许公是莫司户的上司,未免随班参谒。许公见了莫司户,心中想道:“可惜一表人才,干恁般薄幸之事!”
yuē guò shù yuè, xǔ gōng duì liáo shǔ shuō dào:" xià guān yǒu yī nǚ, pō yǒu cái mào, nián yǐ jí jī, yù zé yī jiā xù zhuì zhī. zhū jūn yì zhōng yǒu qí rén fǒu?" zhòng liáo shǔ dōu wén de mò sī hù qīng nián sàng ǒu, qí shēng jiàn tā cái pǐn fēi fán, kān zuò dōng chuáng zhī xuàn xǔ gōng dào:" cǐ zi wú yì zhǔ yì jiǔ yǐ, dàn shào nián dēng dì, xīn gāo wàng hòu, wèi bì kěn zhuì wú jiā." zhòng liáo shǔ dào:" bǐ chū shēn hán mén, dé gōng shōu bá, rú jiān jiā yǐ yù shù, hé xìng rú zhī, qǐ yǐ rù zhuì wèi xián hū?" xǔ gōng dào:" zhū jūn jì zhuó liàng kě xíng, kě yǔ mò sī hù yán zhī. dàn yún chū zì zhū jūn zhī yì, yǐ tàn qí qíng, mò shuō xià guān, kǒng yǒu fáng ài."
约过数月,许公对僚属说道:“下官有一女,颇有才貌,年已及笄,欲择一佳婿赘之。诸君意中有其人否?”众僚属都闻得莫司户青年丧偶,齐声荐他才品非凡,堪作东床之眩许公道:“此子吾亦属意久矣,但少年登第,心高望厚,未必肯赘吾家。”众僚属道:“彼出身寒门,得公收拔,如兼葭倚玉树,何幸如之,岂以入赘为嫌乎?”许公道:“诸君既酌量可行,可与莫司户言之。但云出自诸君之意,以探其情,莫说下官,恐有妨碍。”
zhòng rén lǐng mìng, suì yǔ mò jī shuō zhī cǐ shì, yào tì tā zuò méi. mò jī zhèng yào pān gāo, kuàng qiě lián yīn shàng sī, qiú zhī bù dé, biàn xīn rán yīng dào:" cǐ shì quán zhàng yù chéng, dāng xiào xián jié zhī bào." zhòng rén dào:" dāng de, dāng de." suí jí jiāng yán huí fù xǔ gōng. xǔ gōng dào:" suī chéng sī hù bù qì, dàn xià guān fū fù zhōng ài cǐ nǚ, jiāo yǎng chéng xìng, suǒ yǐ bù shě de chū jià. zhǐ pà sī hù shào nián qì gài, bù xiāng ráo ràng, huò zhì xiǎo yǒu xián xì, yǒu shāng xià guān fū fù zhī xīn. xū shì yù xiān jiǎng guò, fán shì róng nài xiē, fāng gǎn zhuì rù." zhòng rén lǐng mìng, yòu dào sī hù chù chuán huà, sī hù wú bù yī yǔn.
众人领命,遂与莫稽说知此事,要替他做媒。莫稽正要攀高,况且联姻上司,求之不得,便欣然应道:“此事全仗玉成,当效衔结之报。”众人道:“当得,当得。”随即将言回覆许公。许公道:“虽承司户不弃,但下官夫妇钟爱此女,娇养成性,所以不舍得出嫁。只怕司户少年气概,不相饶让,或致小有嫌隙,有伤下官夫妇之心。须是预先讲过,凡事容耐些,方敢赘入。”众人领命,又到司户处传话,司户无不依允。
cǐ shí sī hù bù bǐ zuò xiù cái shí jié, yì bān yòng jīn huā cǎi bì wèi nà pìn zhī yí, xuǎn le jí qī, pí sōng gǔ yǎng, zhěng bèi zuò zhuǎn yùn shǐ de nǚ xù.
此时司户不比做秀才时节,一般用金花彩币为纳聘之仪,选了吉期,皮松骨痒,整备做转运使的女婿。
què shuō xǔ gōng xiān jiào fū rén yǔ yù nú shuō:" lǎo xiàng gōng lián nǐ guǎ jū, yù zhòng zhuì yī shào nián jìn shì, nǐ bù kě tuī zǔ." yù nú dá dào:" nú jiā suī chū hán mén, pō zhī lǐ shù. jì yǔ mò láng jié fà, cóng yī ér zhōng. suī rán mò láng xián pín qì jiàn, rěn xīn hài lǐ, nú jiā gè jǐn qí dào, qǐ kěn gǎi jià yǐ shāng fù jié!" yán bì lèi rú yǔ xià.
却说许公先教夫人与玉奴说:“老相公怜你寡居,欲重赘一少年进士,你不可推阻。”玉奴答道:“奴家虽出寒门,颇知礼数。既与莫郎结发,从一而终。虽然莫郎嫌贫弃贱,忍心害理,奴家各尽其道,岂肯改嫁以伤妇节!”言毕泪如雨下。
fū rén chá tā zhì chéng, nǎi shí shuō dào:" lǎo xiàng gōng suǒ shuō shào nián jìn shì, jiù shì mò láng.
夫人察他志诚,乃实说道:“老相公所说少年进士,就是莫郎。
lǎo xiàng gōng hèn qí bó xìng, wù yào nǐ fū qī zài hé, zhǐ shuō yǒu gè qīn shēng nǚ ér, yào zhāo zhuì yī xù, què jiào zhòng liáo shǔ yǔ mò láng yì qīn, mò láng xīn rán tīng mìng, zhǐ jīn wǎn rù zhuì wú jiā. děng tā jìn fáng zhī shí, xū shì rú cǐ rú cǐ, yǔ nǐ chū zhè kǒu òu qì."
老相公恨其薄幸,务要你夫妻再合,只说有个亲生女儿,要招赘一婿,却教众僚属与莫郎议亲,莫郎欣然听命,只今晚入赘吾家。等他进房之时,须是如此如此,与你出这口呕气。”
yù nú fāng cái shōu lèi, zhòng yún fěn miàn, zài zhěng xīn zhuāng, dǎ diǎn jié qīn zhī shì.
玉奴方才收泪,重匀粉面,再整新妆,打点结亲之事。
dào wǎn, mò sī hù guàn dài qí zhěng, mào chā jīn huā, shēn pī hóng jǐn, kuà zhe diāo ān jùn mǎ, liǎng bān gǔ yuè qián dǎo, zhòng liáo shǔ dōu lái sòng qīn. yí lù xíng lái, shuí bù hè cǎi! zhèng shì:
到晚,莫司户冠带齐整,帽插金花,身披红锦,跨着雕鞍骏马,两班鼓乐前导,众僚属都来送亲。一路行来,谁不喝采!正是:
gǔ yuè xuān tián bái mǎ lái, fēng liú jiā xù shí qí zāi.
鼓乐喧阗白马来,风流佳婿实奇哉。
tuán tóu xǐ huàn gāo mén juàn, cǎi shí jiāng biān wèi zú āi.
团头喜换高门眷,采石江边未足哀。
shì yè, zhuǎn yùn sī pù zhān jié cǎi, dà chuī dà léi, děng hòu xīn nǚ xù shàng mén. mò sī hù dào mén xià mǎ, xǔ gōng guàn dài chū yíng. zhòng guān liáo dōu bié qù, mò sī hù zhí rù sī zhái, xīn rén yòng hóng pà fù shǒu, liǎng gè yǎng niáng fú jiāng chū lái. zhǎng lǐ rén zài kǎn wài hē lǐ, shuāng shuāng bài le tiān dì, yòu bài le zhàng rén zhàng mǔ, rán hòu jiāo bài lǐ bì, sòng guī dòng fáng zuò huā zhú yán xí. mò sī hù cǐ shí xīn zhōng rú dēng jiǔ xiāo yún lǐ, huān xǐ bù kě xíng róng, yǎng zhe liǎn, áng rán ér rù.
是夜,转运司铺毡结彩,大吹大擂,等候新女婿上门。莫司户到门下马,许公冠带出迎。众官僚都别去,莫司户直入私宅,新人用红帕覆首,两个养娘扶将出来。掌礼人在槛外喝礼,双双拜了天地,又拜了丈人、丈母,然后交拜礼毕,送归洞房做花烛筵席。莫司户此时心中如登九霄云里,欢喜不可形容,仰着脸,昂然而入。
cái kuà jìn fáng mén, hū rán liǎng biān mén cè lǐ zǒu chū qī bā gè lǎo yù, yā huán, yí gè gè shǒu zhí lí zhú xì bàng, pī tóu pī nǎo dǎ jiāng xià lái, bǎ shā mào dōu dǎ tuō le, jiān bèi shàng bàng rú yǔ xià, dǎ dé jiào hǎn bù dié, zhèng méi xiǎng yī tóu chù. mò sī hù bèi dǎ, huāng zuò yī duī cèng dào, zhǐ de jiào shēng:" zhàng rén, zhàng mǔ, jiù mìng!" zhǐ tīng fáng zhōng jiāo shēng wǎn zhuǎn fēn fù dào:" xiū dǎ shā bó qíng láng, qiě huàn lái xiāng jiàn." zhòng rén fāng cái zhù shǒu. qī bā gè lǎo yù yā huán, chě ěr duǒ, zhuāi gē bó, hǎo sì liù zéi xì mí tuó yì bān, jiǎo bù diǎn dì, yōng dào xīn rén miàn qián. sī hù kǒu zhōng hái shuō dào:" xià guān hé zuì?" kāi yǎn kàn shí, huà zhú huī huáng, zhào jiàn shàng biān duān duān zhèng zhèng zuò zhe gè xīn rén, bú shì bié rén, zhèng shì gù qī jīn yù nú. mò jī cǐ shí hún bù fù tǐ, luàn rǎng dào:" yǒu guǐ! yǒu guǐ!" zhòng rén dōu xiào qǐ lái.
才跨进房门,忽然两边门侧里走出七八个老妪,丫鬟,一个个手执篱竹细棒,劈头劈脑打将下来,把纱帽都打脱了,肩背上棒如雨下,打得叫喊不叠,正没想一头处。莫司户被打,慌做一堆蹭倒,只得叫声:“丈人,丈母,救命!”只听房中娇声宛转分付道:“休打杀薄情郎,且唤来相见。”众人方才住手。七八个老妪、丫鬟,扯耳朵,拽胳膊,好似六贼戏弥陀一般,脚不点地,拥到新人面前。司户口中还说道:“下官何罪?”开眼看时,画烛辉煌,照见上边端端正正坐着个新人,不是别人,正是故妻金玉奴。莫稽此时魂不附体,乱嚷道:“有鬼!有鬼!”众人都笑起来。
zhī jiàn xǔ gōng zì wài ér rù, jiào dào:" xián xù xiū yí, cǐ nǎi wú cǎi shí jiāng tóu suǒ rèn zhī yì nǚ, fēi guǐ yě." mò jī xīn tóu fāng cái zhù le tiào, huāng máng guì xià, gǒng shǒu dào:" wǒ mò jī zhī zuì le, wàng dà rén bāo róng zhī." xǔ gōng dào:" cǐ shì yǔ xià guān wú gān, zhǐ wú nǚ méi shuō huà jiù bà le." yù nú tuò qí miàn, mà dào:" bó xìng zéi! nǐ bù jì sòng hóng yǒu yán:' pín jiàn zhī jiāo bù kě wàng, zāo kāng zhī qī bù xià táng.' dāng chū nǐ kōng shǒu zhuì rù wú mén, kuī de wǒ jiā zī cái, dú shū yán yù, yǐ zhì chéng míng, jiǎo xìng jīn rì. nú jiā yì wàng fū róng qī guì, hé qī nǐ wàng ēn fù běn, jiù bù niàn jié fà zhī qíng, ēn jiāng chóu bào, jiāng nú tuī duò jiāng xīn. xìng rán tiān tiān kě lián, dé yù ēn diē tí jiù, shōu wèi yì nǚ. tǎng rán zàng jiāng yú zhī fù, nǐ bié qǔ xīn rén, yú xīn hé rěn? jīn rì yǒu hé yán miàn zài yǔ nǐ wán jù?" shuō bà fàng shēng ér kū, qiān bó xìng, wàn bó xìng, mà bú zhù kǒu. mò jī mǎn miàn xiū cán, bì kǒu wú yán, zhǐ gù kē tóu qiú shuǎ xǔ gōng jiàn mà dé gòu le, fāng cái bǎ mò jī fú qǐ, quàn yù nú dào:" wǒ ér xī nù, rú jīn xián xù huǐ zuì, liào rán bù gǎn qīng màn nǐ le. nǐ liǎng gè suī rán jiù rì fū qī, zài wǒ jiā zhǐ suàn xīn hūn huā zhú, fán shì kàn wǒ zhī miàn, xián yán xián yǔ yī bǐ dōu gōu bà." yòu duì mò jī shuō dào:" xián xù, nǐ zì jiā bú shì, xiū guài bié rén. jīn xiāo zhǐ suǒ rěn nài, wǒ jiào nǐ zhàng mǔ lái jiě quàn." shuō bà, chū fáng qù. shǎo kè fū rén lái dào, yòu tiáo tíng le xǔ duō shuō huà, liǎng gè fāng cái hé mù.
只见许公自外而入,叫道:“贤婿休疑,此乃吾采石江头所认之义女,非鬼也。”莫稽心头方才住了跳,慌忙跪下,拱手道:“我莫稽知罪了,望大人包容之。”许公道:“此事与下官无干,只吾女没说话就罢了。”玉奴唾其面,骂道:“薄幸贼!你不记宋弘有言:‘贫贱之交不可忘,糟糠之妻不下堂。’当初你空手赘入吾门,亏得我家资财,读书延誉,以致成名,侥幸今日。奴家亦望夫荣妻贵,何期你忘恩负本,就不念结发之情,恩将仇报,将奴推堕江心。幸然天天可怜,得遇恩爹提救,收为义女。倘然葬江鱼之腹,你别娶新人,于心何忍?今日有何颜面再与你完聚?”说罢放声而哭,千薄幸,万薄幸,骂不住口。莫稽满面羞惭,闭口无言,只顾磕头求耍许公见骂得够了,方才把莫稽扶起,劝玉奴道:“我儿息怒,如今贤婿悔罪,料然不敢轻慢你了。你两个虽然旧日夫妻,在我家只算新婚花烛,凡事看我之面,闲言闲语一笔都勾罢。”又对莫稽说道:“贤婿,你自家不是,休怪别人。今宵只索忍耐,我教你丈母来解劝。”说罢,出房去。少刻夫人来到,又调停了许多说话,两个方才和睦。
cì rì xǔ gōng shè yàn guǎn dài xīn nǚ xù, jiāng qián rì suǒ xià jīn huā cǎi bì yī jiù sòng hái, dào:" yī nǚ bù shòu èr pìn, xián xù qián fān zài jīn jiā yǐ fèi guò le, jīn fān xià guān bù gǎn chóng dié shōu shòu." mò jī dī tóu wú yǔ. xǔ gōng yòu dào:" xián xù cháng hèn lìng yuè wēng bēi jiàn, yǐ zhì fū fù shī ài, jī hū bù zhōng. jīn xià guān bèi yuán rú hé? zhǐ pà jué wèi bù gāo, shàng wèi mǎn xián xù zhī yì." mò jī zhǎng dé miàn pí hóng zǐ, zhǐ shì lí xí xiè zuì. yǒu shī wèi zhèng: chī xīn zhǐ wàng dì gāo yīn, shuí liào xīn rén shì jiù rén?
次日许公设宴管待新女婿,将前日所下金花彩币依旧送还,道:“一女不受二聘,贤婿前番在金家已费过了,今番下官不敢重叠收受。”莫稽低头无语。许公又道:“贤婿常恨令岳翁卑贱,以致夫妇失爱,几乎不终。今下官备员如何?只怕爵位不高,尚未满贤婿之意。”莫稽涨得面皮红紫,只是离席谢罪。有诗为证:痴心指望缔高姻,谁料新人是旧人?
dǎ mà yī chǎng xiū mǎn miàn, wèn tā hé qǔ yuè wēng xīn?
打骂一场羞满面,问他何取岳翁新?
zì cǐ mò jī yǔ yù nú fū fù hé hǎo, bǐ qián jiā bèi. xǔ gōng gòng fū rén dài yù nú rú zhēn nǚ, dài mò jī rú zhēn xù, yù nú dài xǔ gōng fū fù yì yǔ zhēn diē mā wú yì.
自此莫稽与玉奴夫妇和好,比前加倍。许公共夫人待玉奴如真女,待莫稽如真婿,玉奴待许公夫妇亦与真爹妈无异。
lián mò jī dōu gǎn dòng le, yíng jiē tuán tóu jīn lǎo dà zài rèn suǒ, fèng yǎng sòng zhōng. hòu lái xǔ gōng fū fù zhī sǐ, jīn yù nú jiē zhì zhòng fú, yǐ bào qí ēn. mò shì yǔ xǔ shì shì shì wèi tōng jiā xiōng dì, wǎng lái bù jué. shī yún: sòng hóng shǒu yì chēng gāo jié, huáng yǔn xiū qī mà bó qíng.
连莫稽都感动了,迎接团头金老大在任所,奉养送终。后来许公夫妇之死,金玉奴皆制重服,以报其恩。莫氏与许氏世世为通家兄弟,往来不绝。诗云:宋弘守义称高节,黄允休妻骂薄情。
shì kàn mò shēng hūn zài hé, yīn yuán qián dìng wǎng láo zhēng.
试看莫生婚再合,姻缘前定枉劳争。