strong lǐ xiù qīng yì jié huáng zhēn nǚ strong
李秀卿義結黃貞女
xiá rì pān jīn diào gǔ, cóng lái jǐ gè nán ér, lǚ wēi lín nán yǒu shén jī, bù bèi tā rén suàn jì? nán zǐ jǐn duō huāng cuò, fù rén fǎn yǒu quán qí. ruò hái zhì liàng shèng é méi, biàn dài tóu jīn hé kuì?
暇日攀今弔古,從來幾個男兒,履危臨難有神機,不被他人算計?男子盡多慌錯,婦人反有權奇。若還智量勝蛾眉,便帶頭巾何愧?
cháng yán: yǒu zhì fù rén, sài guò nán zǐ. gǔ lái fù rén sài nán zǐ de yě jǐn duō, chú zhe lǚ tài hòu wǔ zé tiān zhè yī bān dà shǒu duàn de dǎi rén bù lùn, zài chú què wèi zhuāng jiāng cáo lìng nǚ zhè yī bān dà xián dé dà zhēn liè de hǎo rén yě bù lùn, zài chú què cáo dà jiā bān jié yú sū ruò lán shěn mǎn yuàn lǐ yì ān zhū shū zhēn zhè yī bān dà xué wèn dà cái huá de wén rén yě bù lùn, zài chú què jǐn chē fū rén féng shì huàn huā fū rén rèn shì jǐn sǎn fū rén xǐ shì hé nà jūn zhōng niáng zǐ xiù qí nǚ jiāng zhè yī bān dà zhì móu dà yǒng lüè de qí rén yě bù lùn, rú jīn dān shuō nà yī zhǒng qí qí guài guài qī qī qiāo qiāo méi yáng dào de jiǎ nán zǐ dài tóu jīn dí zhēn nǚ rén, kě qīn kě ài, kě xiào kě gē. zhèng shì:
常言:「有智婦人,賽過男子。」古來婦人賽男子的也盡多,除着呂太后、武則天這一班大手段的歹人不論,再除卻衛莊姜、曹令女這一班大賢德、大貞烈的好人也不論,再除卻曹大家、班婕妤、蘇若蘭、沈滿願、李易安、朱淑真這一班大學問、大才華的文人也不論,再除卻錦車夫人馮氏、浣花夫人任氏、錦傘夫人洗氏和那軍中娘子、繡旗女將這一班大智謀、大勇略的奇人也不論,如今單說那一種奇奇怪怪、蹊蹊蹺蹺、沒陽道的假男子、帶頭巾的真女人,可欽可愛,可笑可歌。正是:
shuō chù qún chāi tiān xǐ sè, huà shí nán zǐ jiǎn jīng shén.
說處裙釵添喜色,話時男子減精神。
jù táng rén xiǎo shuō, yǒu gè mù lán nǚ zǐ, shì hé nán suī yáng rén shì, yīn fù qīn bèi yǒu sī diǎn zuò biān tíng shù zú, mù lán kě lián fù qīn duō bìng, bàn nǚ wèi nán, dài tì qí yì, tóu dǐng dōu móu, shēn pī tiě kǎi, shǒu zhí gē máo, yāo xuán gōng shǐ, jī tuò tí líng, cān fēng sù cǎo, shòu le bǎi bān xīn kǔ. rú cǐ shí nián, yì mǎn ér guī, yī jiù shì gè tóng shēn. biān tíng shàng wàn qiān jūn shì, méi yī rén kàn de chū tā shì nǚ zǐ. hòu rén yǒu shī zàn yún: tí yíng jiù fù gǔ jīn xī, dài fù cóng róng shì gèng qí.
據唐人小說,有個木蘭女子,是河南睢陽人氏,因父親被有司點做邊庭戍卒,木蘭可憐父親多病,扮女為男,代替其役,頭頂兜鍪,身披鐵鎧,手執戈矛,腰懸弓矢,擊柝提鈴,餐風宿草,受了百般辛苦。如此十年,役滿而歸,依舊是個童身。邊廷上萬千軍士,沒一人看得出她是女子。後人有詩讚云:緹縈救父古今稀,代父從戎事更奇。
quán xiào quán zhōng yòu quán jié, nán ér jǐ gè bù kuī yí?
全孝全忠又全節,男兒幾個不虧移?
yòu yǒu gè nǚ zǐ, jiào zuò zhù yīng tái, cháng zhōu yì xìng rén shì, zì xiǎo tōng shū hǎo xué, wén yú háng wén fēng zuì shèng, yù wǎng yóu xué. qí gē sǎo zhǐ zhī yuē: gǔ zhě nán nǚ qī suì bù tóng xí, bù gòng shí, nǐ jīn yī shí liù suì, què chū wài yóu xué, nán nǚ bù fēn, qǐ bù xiào huà! yīng tái dào: nú jiā zì yǒu liáng cè. nǎi guǒ jīn shù dài, bàn zuò nán zǐ mó yàng, zǒu dào gē sǎo miàn qián, gē sǎo yì bù néng biàn rèn. yīng tái lín xíng shí, zhèng shì xià chū tiān qì, liú huā shèng kāi, nǎi shǒu zhāi yī zhī chā yú huā tái zhī shàng, duì tiān dǎo gào dào: nú jiā zhù yīng tái chū wài yóu xué, ruò wán míng quán jié, cǐ zhī shēng gēn zhǎng yè, nián nián huā fā ruò yǒu bù xiào zhī shì, diàn rǔ mén fēng, cǐ zhī kū wěi. dǎo bì chū mén, zì chēng zhù jiǔ shè rén. yù gè péng yǒu, shì gè sū zhōu rén shì, jiào zuò liáng shān bó, yǔ tā tóng guǎn dú shū, shén xiāng ài zhòng, jié wèi xiōng dì. rì zé tóng shí, yè zé tóng wò, rú cǐ sān nián, yīng tái yī bù jiě dài, shān bó lǚ cì yí huò pán wèn, dōu bèi yīng tái jiāng yán yǔ zhī wú guò le. dú le sān nián shū, xué wèn chéng jiù, xiāng bié huí jiā, yuē liáng shān bó èr gè yuè nèi kě lái jiàn fǎng. yīng tái guī shí, réng shì chū xià, nà huā tái shàng suǒ chā liú zhī, huā yè bìng mào, gē sǎo fāng xìn le. tóng xiāng sān shí lǐ wài, yǒu gè ān lè cūn, nà cūn zhōng yǒu gè mǎ shì, dà fù zhī jiā. wén dé zhù jiǔ niáng xián huì, xún méi yǔ tā gē ge yì qīn. gē ge yī kǒu xǔ xià nà cǎi wèn míng dōu guò le, yuē dìng lái nián èr yuè qǔ qīn. yuán lái yīng tái yǒu xīn yú shān bó, yào děng tā lái fǎng shí lù qí jī kuò, shuí zhī shān bó yǒu shì, jī chí zài jiā. yīng tái zhǐ kǒng gē sǎo yí xīn, bù gǎn tuī zǔ. shān bó zhí dào shí yuè fāng cái dòng shēn, guò le liù gè yuè le. dào de zhù jiā zhuāng, wèn zhù jiǔ shè rén shí, zhuāng kè shuō dào: běn zhuāng zhǐ yǒu zhù jiǔ niáng, bìng méi yǒu zhù jiǔ shè rén. shān bó xīn yí, chuán le míng cì jìn qù. zhǐ jiàn yā huán chū lái, qǐng liáng xiōng dào zhōng táng xiāng jiàn. shān bó zǒu jìn zhōng táng, nà zhù yīng tái hóng zhuāng cuì xiù, bié shì yì bān zhuāng shù le. shān bó dà jīng, fāng zhī jiǎ bàn nán zǐ, zì kuì yú lǔ bù néng biàn shí. hán wēn yǐ bà, biàn tán jí hūn yīn zhī shì. yīng tái jiāng gē sǎo zuò zhǔ, yǐ xǔ mǎ shì wèi cí. shān bó zì hèn lái chí, ào huǐ bù dié. fēn bié huí qù, suì chéng xiāng sī zhī bìng, yǎn yǎn bù qǐ, zhì suì dǐ shēn wáng. zhǔ fù fù mǔ, kě zàng wǒ yú ān lè cūn lù kǒu. fù mǔ yī yán zàng zhī. míng nián, yīng tái chū jià mǎ jiā, xíng zhì ān lè cūn lù kǒu, hū rán kuáng fēng sì qǐ, tiān hūn dì àn, yú rén dōu bù néng xíng. yīng tái jǔ yǎn guān kàn, dàn jiàn liáng shān bó piāo rán ér lái, shuō dào: wú wèi sī xián mèi yī bìng ér wáng, jīn zàng yú cǐ dì. xián mèi bù wàng jiù yì, kě chū jiào yī gù. yīng tái guǒ rán zǒu chū jiào lái, hū rán yī shēng xiǎng liàng, dì xià liè kāi zhàng yú, yīng tái cóng liè zhōng tiào xià. zhòng rén chě qí yī fú, rú chán tuō yì bān, qí yī piàn piàn ér fēi. qǐng kè tiān qīng dì míng, nà dì liè chù zhī rú yī xiàn zhī xì. xiē jiào chù, zhèng shì liáng shān bó fén mù. nǎi zhī shēng wèi xiōng dì, sǐ zuò fū qī. zài kàn nà fēi de yī fú suì piàn, biàn chéng liǎng bān huā hú dié, chuán shuō shì èr rén jīng líng suǒ huà, hóng zhě wèi liáng shān bó, hēi zhě wèi zhù yīng tái. qí zhǒng dào chù yǒu zhī, zhì jīn yóu hū qí míng wèi liáng shān bó zhù yīng tái yě. hòu rén yǒu shī zàn yún: sān zài shū wéi gòng qǐ mián, huó yīn yuán zuō sǐ yīn yuán.
又有個女子,叫做祝英台,常州義興人氏,自小通書好學,聞餘杭文風最盛,欲往遊學。其哥嫂止之曰:「古者男女七歲不同席,不共食,你今一十六歲,卻出外遊學,男女不分,豈不笑話!」英台道:「奴家自有良策。」乃裹巾束帶,扮作男子模樣,走到哥嫂面前,哥嫂亦不能辨認。英台臨行時,正是夏初天氣,榴花盛開,乃手摘一枝插於花台之上,對天禱告道:「奴家祝英台出外遊學,若完名全節,此枝生根長葉,年年花發;若有不肖之事,玷辱門風,此枝枯萎。」禱畢出門,自稱祝九舍人。遇個朋友,是個蘇州人氏,叫做梁山伯,與他同館讀書,甚相愛重,結為兄弟。日則同食,夜則同臥,如此三年,英台衣不解帶,山伯屢次疑惑盤問,都被英台將言語支吾過了。讀了三年書,學問成就,相別回家,約梁山伯二個月內可來見訪。英台歸時,仍是初夏,那花台上所插榴枝,花葉並茂,哥嫂方信了。同鄉三十里外,有個安樂村,那村中有個馬氏,大富之家。聞得祝九娘賢慧,尋媒與他哥哥議親。哥哥一口許下納彩問名都過了,約定來年二月娶親。原來英台有心於山伯,要等他來訪時露其機括,誰知山伯有事,稽遲在家。英台只恐哥嫂疑心,不敢推阻。山伯直到十月方才動身,過了六個月了。到得祝家莊,問祝九舍人時,莊客說道:「本庄只有祝九娘,並沒有祝九舍人。」山伯心疑,傳了名刺進去。只見丫鬟出來,請梁兄到中堂相見。山伯走進中堂,那祝英台紅妝翠袖,別是一般妝束了。山伯大驚,方知假扮男子,自愧愚魯不能辨識。寒溫已罷,便談及婚姻之事。英台將哥嫂做主,已許馬氏為辭。山伯自恨來遲,懊悔不迭。分別回去,遂成相思之病,奄奄不起,至歲底身亡。囑付父母,可葬我於安樂村路口。父母依言葬之。明年,英台出嫁馬家,行至安樂村路口,忽然狂風四起,天昏地暗,輿人都不能行。英台舉眼觀看,但見梁山伯飄然而來,說道:「吾為思賢妹一病而亡,今葬於此地。賢妹不忘舊誼,可出轎一顧。」英台果然走出轎來,忽然一聲響亮,地下裂開丈余,英台從裂中跳下。眾人扯其衣服,如蟬脫一般,其衣片片而飛。頃刻天清地明,那地裂處只如一線之細。歇轎處,正是梁山伯墳墓。乃知生為兄弟,死作夫妻。再看那飛的衣服碎片,變成兩般花蝴蝶,傳說是二人精靈所化,紅者為梁山伯,黑者為祝英台。其種到處有之,至今猶呼其名為梁山伯、祝英台也。後人有詩讚云:三載書幃共起眠,活姻緣作死姻緣。
fēi guān shān bó wú fēn xiǎo, hái shì yīng tái zhì jié jiān.
非關山伯無分曉,還是英台志節堅。
yòu yǒu yī gè nǚ zǐ, xìng huáng míng chóng gǔ, shì xī shǔ lín qióng rén shì. shēng chéng cōng míng jùn yǎ, shī fù jù tōng, fù mǔ shuāng wáng, yì wú qīn zú. shí zǎi xiàng zhōu xiáng zhèn shǔ, chóng gǔ jiǎ bàn zuò xiù cái, jiāng píng rì suǒ zuò shī juǎn chéng shàng. zhōu xiáng yī jiàn, piān piān dào hǎo, zì zì chēng qí, nǎi jiàn wèi jùn yuàn. lì shì jīng mǐn, dì fāng fán yǒu yí yù, lěi nián bù jué zhě, yī jīng chóng gǔ pōu duàn, wú bù dòng rán. lǚ shè fǔ xiàn zhī shì, dào chù biàn yǒu shēng míng, xū tú wèi fú, shì mín gǎn yǎng. zhōu xiáng shǒu jiàn yú cháo, yán qí cái kě dà yòng, yù qī zhī yǐ nǚ, yāng tài shǒu zuò méi, chóng gǔ zhǐ wēi xiào bù qiān. zhōu xiáng chéng tā jìn jiàn, zì shù qí yì. chóng gǔ suǒ zhǐ bǐ, zuò shī yī shǒu xiàn shàng. shī yuē: yī cí shí cuì bì jiāng méi, pín shǒu péng máo dàn fù shī.
又有一個女子,姓黃名崇嘏,是西蜀臨邛人氏。生成聰明俊雅,詩賦俱通,父母雙亡,亦無親族。時宰相周庠鎮蜀,崇嘏假扮做秀才,將平日所作詩卷呈上。周庠一見,篇篇道好,字字稱奇,乃薦為郡掾。吏事精敏,地方凡有疑獄,累年不決者,一經崇嘏剖斷,無不洞然。屢攝府縣之事,到處便有聲名,胥徒畏服,士民感仰。周庠首薦於朝,言其才可大用,欲妻之以女,央太守作媒,崇嘏只微笑不簽。周庠乘他進見,自述其意。崇嘏索紙筆,作詩一首獻上。詩曰:一辭拾翠碧江湄,貧守蓬茅但賦詩。
zì fú lán páo jū jùn yuàn, yǒng pāo luán jìng huà é méi.
自服藍袍居郡掾,永拋鸞鏡畫娥眉。
lì shēn zhuō ěr qīng sōng cāo, tǐng zhì jiān rán bái bì zī.
立身卓爾青松操,挺志堅然白璧姿。
mù fǔ ruò jiào wèi tǎn fù, yuàn tiān sù biàn zuò nán ér.
幕府若教為坦腹,願天速變作男兒。
xiáng jiàn shī dà jīng, kòu qí běn mò, fāng zhī guǒ rán shì nǚ zǐ. yīn jiāng nǚ zuò nán, shì guān fēng huà, bù hǎo shēng zhāng qí shì, jiào tā cí qù jùn yuàn yǐn yú guō wài, nǎi yú jùn zhōng zé shì rén jià zhī. hòu lái shì rén yì jǔ jìn shì jí dì, wèi zhì tōng xiǎn, chóng gǔ lèi fēng fū rén. jù rú jīn bān yǎn chūn táo jì chuán qí, shuō huáng chóng gǔ zhōng guò nǚ zhuàng yuán, cǐ shì zēng zǎo zhī cí. hòu rén yì yǒu shī zàn yún: zhū jī mǎn fù cǎi shēng háo, gèng fú pēng xiān shǒu duàn gāo.
庠見詩大驚,叩其本末,方知果然是女子。因將女作男,事關風化,不好聲張其事,教他辭去郡掾隱於郭外,乃於郡中擇士人嫁之。後來士人亦舉進士及第,位致通顯,崇嘏累封夫人。據如今搬演《春桃記》傳奇,說黃崇嘏中過女狀元,此是增藻之詞。後人亦有詩讚云:珠璣滿腹彩生毫,更服烹鮮手段高。
ruò shǐ shēng shí féng wǔ hòu, jūn chén yī duì nǚ zhōng háo.
若使生時逢武后,君臣一對女中豪。
nà jǐ gè nǚ zǐ dōu shì qián cháo rén, rú jīn zài shuō gè jìn dài de, shì dà míng cháo hóng zhì nián jiān de gù shì.
那幾個女子都是前朝人,如今再說個近代的,是大明朝弘治年間的故事。
nán jīng yīng tiān fǔ shàng yuán xiàn yǒu gè huáng gōng, yǐ fàn xiàn xiāng wèi yè, jiān dài mài xiē zá huò, guàn zǒu jiāng běi yī dài dì fāng. jiāng běi rén jiàn tā mǎi mài gōng dào, dōu huàn tā zuò huáng lǎo shí. jiā zhōng zhǐ yī qī èr nǚ, zhǎng nǚ míng dào cōng, yòu nǚ míng shàn cōng. dào cōng nián zhǎng, jià yǔ běn jīng qīng xī qiáo zhāng èr gē wèi qī qù le. zhǐ yǒu yòu nǚ shàn cōng zài jiā, fāng nián yī shí èr suì. mǔ qīn yī bìng ér wáng, bìn zàng yǐ bì. huáng lǎo shí yòu yào wǎng jiāng běi mài xiāng shēng lǐ, sī xiǎng nǚ ér zài jiā gū shēn wú bàn, kuàng qiě nián yòu wèi zēng xǔ rén, zěn shēng fàng xīn dé xià? dài jì zài jiě fū jiā, yòu bú shì gè dào lǐ. ruò bù zuò mǎi mài, piē le zhè zǒu shú de dào lù, yòu nà lǐ xún jǐ guàn qián chāo yǎng jiā dù rì? zuǒ sī yòu xiǎng, qù zhù liǎng nán. xiāng huò jù yǐ dìng xià, zhǐ yǒu zhè nǚ ér méi ān dùn chù.
南京應天府上元縣有個黃公,以販線香為業,兼帶賣些雜貨,慣走江北一帶地方。江北人見他買賣公道,都喚他做「黃老實」。家中止一妻二女,長女名道聰,幼女名善聰。道聰年長,嫁與本京青溪橋張二哥為妻去了。止有幼女善聰在家,方年一十二歲。母親一病而亡,殯葬已畢。黃老實又要往江北賣香生理,思想女兒在家孤身無伴,況且年幼未曾許人,怎生放心得下?待寄在姐夫家,又不是個道理。若不做買賣,撇了這走熟的道路,又那裡尋幾貫錢鈔養家度日?左思右想,去住兩難。香貨俱已定下,只有這女兒沒安頓處。
yī lián xiǎng le shù rì, hū rán xiǎng zhe dào: yǒu jì le, wǒ zài kè biān méi rén zuò bàn, hé bù jiāng nǚ jiǎ chōng nán zǐ dài jiāng chū qù, qiě dài nián zhǎng zài zuò qū chù? zhǐ shì yī jiàn, jiāng běi zhǔ gù rén jiā dōu xiǎo dé wǒ méi ér, jīn fān dài zhe hái zi qù, tǎng rán bèi tā pán wèn lòu chū pò zhàn, què bú shì gè xiào huà? wǒ rú jīn zhǐ shuō shì zhāng jiā wài shēng, dài chū lái xué zuò shēng lǐ, shǐ rén bù yí. jì jiào yǐ dìng, yǔ nǚ ér shuō tōng le, zhì fù dào páo jìng wà, jiào nǚ ér chuān zhe, tóu shàng guǒ gè bāo jīn, zhuāng bàn qǐ lái hǎo yī gè qīng xiù hái zi! zhèng shì:
一連想了數日,忽然想着道:「有計了,我在客邊沒人作伴,何不將女假充男子帶將出去,且待年長再作區處?只是一件,江北主顧人家都曉得我沒兒,今番帶着孩子去,倘然被他盤問露出破綻,卻不是個笑話?我如今只說是張家外甥,帶出來學做生理,使人不疑。」計較已定,與女兒說通了,制副道袍淨襪,教女兒穿着,頭上裹個包巾,妝扮起來好一個清秀孩子!正是:
méi mù shēng chéng qīng qì, zī xìng nà gèng líng lì.
眉目生成清氣,資性那更伶俐。
ruò hái bó dào xiāng féng, shí gè jiǔ gè guò jì.
若還伯道相逢,十個九個過繼。
huáng lǎo shí diē nǚ liǎng rén fàn zhe xiāng huò, chèn chuán lái dào jiāng běi lú zhōu fǔ, xià le zhǔ rén jiā. zhǔ rén jiā jiàn shàn cōng shēng de qīng xiù, wú bù kuā jiǎng, wèn huáng lǎo shí dào: zhè gè hái zi shì nǐ shén me rén? huáng lǎo shí dá dào: shì wǒ jiā wài shēng, jiào zuò zhāng shèng. lǎo hàn méi yǒu ér zi, dài tā chū lái zǒu zǒu, rèn le zhè qǐ zhǔ gù rén jiā, hòu lái hǎo jiē guǎn lǎo hàn de shēng yì. zhòng rén tīng shuō, bìng bù yí huò. huáng lǎo shí xià gè dān shēn kè fáng, měi rì chū qù fā huò tǎo zhàng, liú xià shàn cōng kàn fáng. shàn cōng mù bù wàng shì, zú bù luàn yí. zhòng rén dōu dào, zhè zhāng xiǎo guān bǐ wài gōng yù jiā lǎo shí, gè gè huān xǐ.
黃老實爹女兩人販着香貨,趁船來到江北廬州府,下了主人家。主人家見善聰生得清秀,無不誇獎,問黃老實道:「這個孩子是你什麼人?」黃老實答道:「是我家外甥,叫做張勝。老漢沒有兒子,帶他出來走走,認了這起主顧人家,後來好接管老漢的生意。」眾人聽說,並不疑惑。黃老實下個單身客房,每日出去發貨討帳,留下善聰看房。善聰目不妄視,足不亂移。眾人都道,這張小官比外公愈加老實,個個歡喜。
zì gǔ dào: tiān yǒu bù cè fēng yún, rén yǒu dàn xī huò fú. huáng lǎo shí zài lú zhōu, bù shàng liǎng nián, hài gè bìng zhèng, yī yào bù quán, wū hū āi zāi. shàn cōng kū le yī chǎng, mǎi guān shèng liàn, quán jì yú chéng wài gǔ sì zhī zhōng. sī xiǎng nián yòu gū nǚ, wǎng lái jiāng hú bù biàn. jiān bì kè fáng zhōng xià zhe de yě shì gè fàn xiāng kè rén, yòu tóng shì yīng tiān fǔ rén shì, píng xī jiān kàn tā shào nián chéng shí, wèn qí xìng míng lái lì, nà kè rén dá dào: xiǎo shēng xìng lǐ míng yīng, zì xiù qīng, cóng yòu gēn suí fù qīn chū wài jīng jì. jīn fù qīn nián lǎo, shòu bù dé fēng shuāng xīn kǔ, yīn cǐ bǎ běn qián yǔ xiǎo shēng zài cǐ xíng fàn. shàn cōng dào: wǒ zhāng shèng gēn suí wài zǔ zài cǐ, bù xìng wài zǔ shēn gù, gū guǎ wú yī. zú xià ruò bù qì, yuàn jié wèi yì xìng xiōng dì, hé huǒ shēng lǐ, bǐ cǐ yǒu kào. lǐ yīng dào: rú cǐ zuì hǎo. lǐ yīng nián shí bā suì, zhǎng zhāng shèng sì nián, zhāng shèng yīn bài lǐ yīng wèi xiōng, shén xiāng yǒu ài.
自古道:「天有不測風雲,人有旦夕禍福。」黃老實在廬州,不上兩年,害個病症,醫藥不痊,嗚呼哀哉。善聰哭了一場,買棺盛殮,權寄於城外古寺之中。思想年幼孤女,往來江湖不便。間壁客房中下着的也是個販香客人,又同是應天府人氏,平昔間看他少年誠實,問其姓名來歷,那客人答道:「小生姓李名英,字秀卿,從幼跟隨父親出外經紀。今父親年老,受不得風霜辛苦,因此把本錢與小生在此行販。」善聰道:「我張勝跟隨外祖在此,不幸外祖身故,孤寡無依。足下若不棄,願結為異姓兄弟,合夥生理,彼此有靠。」李英道:「如此最好。」李英年十八歲,長張勝四年,張勝因拜李英為兄,甚相友愛。
guò le jǐ rì, dì xiōng liǎng gè shāng yì, lún liú yī rén wǎng nán jīng fàn huò, yī rén zhù zài lú zhōu fā huò tǎo zhàng, yī lái yī qù, bù zhì dān wù le shēng lǐ, shén wèi liǎng biàn.
過了幾日,弟兄兩個商議,輪流一人往南京販貨,一人住在廬州發貨討帳,一來一去,不致擔誤了生理,甚為兩便。
shàn cōng dào: xiōng dì nián yòu, kuàng wài zǔ líng jiù wú lì bēn huí, hé yán guī yú gù xiāng?
善聰道:「兄弟年幼,況外祖靈柩無力奔回,何顏歸於故鄉?
ràng gē ge qù fàn huò bà. yú shì shōu shí zī běn, dōu jiāo fù yǔ lǐ yīng. lǐ yīng shèng xià de huò wù hé nà zhàng mù, yě jiāo fù yǔ zhāng shèng. dàn shì liǎng biān mǎi mài, háo lí bù qī.
讓哥哥去販貨罷。」於是收拾資本,都交付與李英。李英剩下的貨物和那帳目,也交付與張勝。但是兩邊買賣,毫釐不欺。
cóng cǐ lǐ yīng zhāng shèng liǎng jiā xíng lǐ bìng zài yī fáng, lǐ yīng dào lú zhōu shí zhī zài zhāng shèng fáng zhù, rì zé tóng shí, yè zé tóng mián. dàn měi yè zhāng shèng zhǐ shì hé yī ér shuì, bù tuō shān kù, yì bù qù xié wà, lǐ yīng shén yǐ wèi guài. zhāng shèng dá dào: xiōng dì zì yòu dé le gè hán jí, cái jiě dòng lǐ yī, zhè bìng jiù fā zuò, suǒ yǐ rú cǐ shuì guàn le.
從此李英、張勝兩家行李並在一房,李英到廬州時只在張勝房住,日則同食,夜則同眠。但每夜張勝只是和衣而睡,不脫衫褲,亦不去鞋襪,李英甚以為怪。張勝答道:「兄弟自幼得了個寒疾,才解動裡衣,這病就發作,所以如此睡慣了。」
lǐ yīng yòu wèn dào: nǐ ěr duǒ zi shàng zěn de yǒu gè huán yǎn? zhāng shèng dào: yòu nián jiān diē niáng yǔ wǒ suàn mìng, shuō yǒu guān shā nán yǎng, wèi cǐ chuān pò liǎng ěr. lǐ yīng shì gè chéng shí jūn zǐ, zhè jù huà biàn bèi tā mán guò, gèng bù yí huò. zhāng shèng yě shí fēn xiǎo xīn zài yì, suī xiè nì yì bì děng dào hēi wǎn sī zì qù fāng biàn, bù lìng rén qiáo jiàn. yǐ cǐ kè jū suī jiǔ, bìng bù lù yī xiē xiē mǎ jiǎo. yǒu shī wèi zhèng: nǚ xiāng nán xíng suī bù tóng, quán píng xīn xì jǐn bāo lóng.
李英又問道:「你耳朵子上怎的有個環眼?」張勝道:「幼年間爹娘與我算命,說有關煞難養,為此穿破兩耳。」李英是個誠實君子,這句話便被他瞞過,更不疑惑。張勝也十分小心在意,雖泄溺亦必等到黑晚私自去方便,不令人瞧見。以此客居雖久,並不露一些些馬腳。有詩為證:女相男形雖不同,全憑心細謹包籠。
zhǐ zēng yī jiàn nán zhē yǎn, xíng bù qiāo qī sān cùn gōng.
只憎一件難遮掩,行步蹺蹊三寸弓。
huáng shàn cōng jiǎ chēng zhāng shèng, zài lú zhōu fǔ zuò shēng lǐ, chū dào shí zhǐ shí èr suì, guāng yīn shì jiàn, bù jué yī zhù jiǔ nián, rú jīn èr shí suì le. zhè jǐ nián qín kǔ yíng yùn, shǒu zhōng pō pō huó dòng, bǐ qián bù tóng. sī xiǎng fù qīn líng jiù bào lù tā xiāng, qīn jiě jie shù nián bù huì, kuàng qiě zì jǐ zhōng shēn yě bú shì gè le dāng. nǎi yǔ lǐ yīng gē ge shāng yì, zhǐ shuō yào bān wài gōng líng jiù huí jiā ān zàng. lǐ yīng dào: cǐ nǎi xiào shùn zhī shì, zhǐ líng jiù bù bǐ tā jiàn, nǐ yī rén rú hé xiāng dài? zuò gē de xiāng bāng nǐ tóng zǒu, xīn zhōng yě fàng de xià. dài nǐ ān zàng shì bì, zài tóng lái jiù shì. zhāng shèng dào: duō xiè gē ge hòu yì. dāng wǎn dìng yì, zé gè jí rì, gù xià chuán zhī, huàn jǐ gè sēng rén zuò gè qǐ líng gōng dé, tái le huáng lǎo shí de líng jiù xià chuán. yí lù shàng fēng shùn zé xíng, fēng nì zé zhǐ.
黃善聰假稱張勝,在廬州府做生理,初到時止十二歲,光陰似箭,不覺一住九年,如今二十歲了。這幾年勤苦營運,手中頗頗活動,比前不同。思想父親靈柩暴露他鄉,親姐姐數年不會,況且自己終身也不是個了當。乃與李英哥哥商議,只說要搬外公靈柩回家安葬。李英道:「此乃孝順之事,只靈柩不比他件,你一人如何相帶?做哥的相幫你同走,心中也放得下。待你安葬事畢,再同來就是。」張勝道:「多謝哥哥厚意。」當晚定議,擇個吉日,顧下船隻,喚幾個僧人做個起靈功德,抬了黃老實的靈柩下船。一路上風順則行,風逆則止。
bù yī rì dào le nán jīng, zài cháo yáng mén wài mì gè kōng xián fáng zi jiāng jiù jì dùn, qí jí xià zàng.
不一日到了南京,在朝陽門外覓個空閒房子將柩寄頓,俟吉下葬。
xián huà xiū xù. zài shuō lǐ yīng tóng zhāng shèng jìn le chéng mén, dōng xī fēn lù. lǐ yīng wèn dào: xiōng dì gāo jū hé chù? zuò gē de hǎo lái bài wàng. zhāng shèng dào: jiā xià bàng zhe qín huái hé qīng xī qiáo jū zhù, lái rì zhuān hòu gē ge jiàng lín chá huà. liǎng xià fēn bié.
閒話休敘。再說李英同張勝進了城門,東西分路。李英問道:「兄弟高居何處?做哥的好來拜望。」張勝道:「家下傍着秦淮河清溪橋居住,來日專候哥哥降臨茶話。」兩下分別。
zhāng shèng běn shì huáng jiā nǚ zǐ, nà rèn dé tú jìng? xǐ de qín huái hé shì gè yǒu míng de suǒ zài, bú shì gè pì dì, hái hǎo xún wèn. zhāng shèng xíng zhì qīng xī qiáo xià, wèn zhe le zhāng jiā, qiāo mén ér rù. qí rì jiě fū bù zài jiā, wàng zhe nèi lǐ biàn zǒu. jiě jie dào cōng mà jiāng qǐ lái, dào shì: rén jiā gè yǒu nèi wài, shén me huā zǐ, yī xiē tǐ miàn bù cún, zhí rù nèi shì shì hé dào lǐ? nán zǐ hàn zài jiā shí qiáo jiàn le, hǎo dǎi yī bǎi gū guǎi fèng chéng nǐ, hái bù kuài zǒu! zhāng shèng bù huāng bù máng, xiào xī xī de zuò yī gè yī xià qù, kǒu zhōng jiào dào: jiě jie, nǐ zì jiā dí qīn xiōng dì, rú hé bù rèn dé le?
張勝本是黃家女子,那認得途徑?喜得秦淮河是個有名的所在,不是個僻地,還好尋問。張勝行至清溪橋下,問着了張家,敲門而入。其日姐夫不在家,望着內里便走。姐姐道聰罵將起來,道是:「人家各有內外,什麼花子,一些體面不存,直入內室是何道理?男子漢在家時瞧見了,好歹一百孤拐奉承你,還不快走!」張勝不慌不忙,笑嘻嘻的作一個揖下去,口中叫道:「姐姐,你自家嫡親兄弟,如何不認得了?」
jiě jie mà dào: yóu zuǐ guāng gùn! wǒ cóng lái nà yǒu xiōng dì? zhāng shèng dào: jiě jie jiǔ nián qián zhī shì, nǐ kě sī liang dé chū? jiě jie dào: sī liang shén me? qián jiǔ nián wǒ hái jì dé. wǒ diē diē bìng méi ér zi, zhǐ shēng xià wǒ zǐ mèi èr rén, wǒ mèi zǐ xiǎo míng shàn cōng, jiǔ nián qián diē diē dài wǎng jiāng běi fàn xiāng, yī qù bù huí. zhì jīn yīn wèn bù tōng, wèi shěn sǐ huó cún wáng. nǐ shì hé chù guāng gùn, què lái mào rèn bié rén zuò jiě jie! zhāng shèng dào: nǐ yào wèn shàn cōng mèi zǐ, wǒ jí shì yě. shuō bà, fàng shēng dà kū. jiě jie hái bù xìn shì zhēn, wèn dào: nǐ jì shì shàn cōng mèi zǐ, yuán hé rú cǐ zhuāng bàn? zhāng shèng dào: fù qīn lín xíng shí jiāng wǒ gǎi bàn wèi nán, zhǐ shuō shì wài shēng zhāng shèng, dài chū lái xué zuò shēng lǐ. bù qī liǎng nián shàng fù qīn yī bìng ér wáng, nǐ mèi zǐ suī rán bìn liàn, què hèn gū pín bù néng fú jiù ér guī. yǒu gè tóng xiāng rén lǐ xiù qīng, zhì chéng jūn zǐ, nǐ mèi zǐ wàn bù dé yǐ, zhǐ de yǔ tā bā bài wèi jiāo, hé huǒ yíng shēng, yān liú jiāng běi. bù jué yòu liù qī nián, jīn suì shǐ bàn guī jì. shì cái dào cǐ, biàn lái bài jiàn jiě jie, bié wú tā gù. jiě jie dào: yuán lái rú cǐ, nǐ tóng gè nán zǐ hé huǒ yíng shēng, nán nǚ xiāng chù xǔ duō nián, yí dìng pèi wèi fū fù le. zì gǔ míng rén bù zuò àn shì, hé bù dài dǐng jì ér hái hǎo kàn xiàng, nèn bān qiáo dǎ bàn huí lái, bù cí bù xióng, hǎo bù xiū chǐ rén!
姐姐罵道:「油嘴光棍!我從來那有兄弟?」張勝道:「姐姐九年前之事,你可思量得出?」姐姐道:「思量什麼?前九年我還記得。我爹爹並沒兒子,止生下我姊妹二人,我妹子小名善聰,九年前爹爹帶往江北販香,一去不回。至今音問不通,未審死活存亡。你是何處光棍,卻來冒認別人做姐姐!」張勝道:「你要問善聰妹子,我即是也。」說罷,放聲大哭。姐姐還不信是真,問道:「你既是善聰妹子,緣何如此妝扮?」張勝道:「父親臨行時將我改扮為男,只說是外甥張勝,帶出來學做生理。不期兩年上父親一病而亡,你妹子雖然殯殮,卻恨孤貧不能扶柩而歸。有個同鄉人李秀卿,志誠君子,你妹子萬不得已,只得與他八拜為交,合夥營生,淹留江北。不覺又六七年,今歲始辦歸計。適才到此,便來拜見姐姐,別無他故。」姐姐道:「原來如此,你同個男子合夥營生,男女相處許多年,一定配為夫婦了。自古明人不做暗事,何不帶頂髻兒還好看相,恁般喬打扮回來,不雌不雄,好不羞恥人!」
zhāng shèng dào: bù qī jiě jie, nú jiā zhì jīn hái shì tóng shēn, qǐ gǎn xíng gǒu qiě zhī shì diàn rǔ mén fēng!
張勝道:「不欺姐姐,奴家至今還是童身,豈敢行苟且之事玷辱門風!」
dào cōng bù xìn, yǐn rù mì shì yàn zhī. nǐ shuō zěn me yàn fǎ? yòng xì xì gàn huī pù fàng yú tǒng zhī nèi, què jiào nǚ zǐ jiě le xià yī zuò yú tǒng shàng, yòng mián zhǐ tiáo qī rù bí zhōng, yào tā dǎ pēn tì. ruò shì pò shēn de, shàng qì xiè, xià qì yì xiè, gàn huī bì rán chuī dòng ruò shì tóng shēn, qí huī rú jiù. cháo tíng xuǎn fēi, dōu yòng cǐ fǎ, dào cōng shēng zhǎng jīng shī, qǐ yǒu bù zhī? dāng shí shì nà mèi zǐ, guǒ shì wèi pò dì tóng shēn, yú shì zǐ mèi liǎng rén bào tóu ér kū. dào cōng huāng máng kāi xiāng, qǔ chū zì jiā qún ǎo, ān pái mèi zǐ xiāng tāng mù yù, jiào tā gèng huàn yī fú. mèi zǐ dào: bù qī jiě jie, wǒ zì cóng chū qù, wèi zēng jiě yī lù tǐ. jīn rì jiàn le jiě jie, fāng cái fàng xīn ěr. nà yī wǎn zhāng èr gē huí jiā, lǎo pó dǎ fā zài wài xiāng ān xiē. zǐ mèi liǎng rén tóng bèi ér wò, gè sù zhōng cháng, zhěng zhěng de xù le yī yè shuō huà, yǎn yě bù céng hé fèng.
道聰不信,引入密室驗之。你說怎麼驗法?用細細干灰鋪放餘桶之內,卻教女子解了下衣坐於桶上,用綿紙條棲入鼻中,要他打噴嚏。若是破身的,上氣泄,下氣亦泄,干灰必然吹動;若是童身,其灰如舊。朝廷選妃,都用此法,道聰生長京師,豈有不知?當時試那妹子,果是未破的童身,於是姊妹兩人抱頭而哭。道聰慌忙開箱,取出自家裙襖,安排妹子香湯沐浴,教他更換衣服。妹子道:「不欺姐姐,我自從出去,未曾解衣露體。今日見了姐姐,方才放心耳。」那一晚張二哥回家,老婆打發在外廂安歇。姊妹兩人同被而臥,各訴衷腸,整整的敘了一夜說話,眼也不曾合縫。
cì rì qǐ shēn, huáng shàn cōng shū zhuāng dǎ bàn qǐ lái, bié zì yī gè mó yàng, yǔ jiě fū jiě jie chóng xīn xù lǐ. dào cōng zài zhàng fū miàn qián kuā jiǎng mèi zǐ zhēn jié, lián lǐ xiù qīng yě chēng zàn le jǐ jù: ruò bú shì gè zhēn chéng jūn zǐ, zěn yǔ tā xiāng chù dé xǔ duō shí?
次日起身,黃善聰梳妝打扮起來,別自一個模樣,與姐夫姐姐重新敘禮。道聰在丈夫面前誇獎妹子貞節,連李秀卿也稱讚了幾句:「若不是個真誠君子,怎與他相處得許多時?」
huà yóu wèi jué, zhǐ tīng dé mén wài ké sòu yī shēng, wèn dào: lǐ miàn yǒu rén me?
話猶未絕,只聽得門外咳嗽一聲,問道:「裡面有人麼?」
huáng shàn cōng rèn dé shì lǐ xiù qīng shēng yīn, duì jiě jie shuō: jiào jiě fū chū qù yíng tā, wǒ jīn fān bù hǎo xiāng jiàn le. dào cōng dào: nǐ jì yǔ tā jié yì guò lái, yòu qiě shì gè hǎo rén, jiù xiāng jiàn yě bù fáng. shàn cōng diān dào pà xiū qǐ lái, bù kěn chū qù. dào cōng zhǐ de xiān jiào zhàng fū chū qù yíng jiē, kàn tā kǒu qì jué yě bù jué. zhāng èr gē lián máng qū chū, jiàn le lǐ xiù qīng, xù lǐ yǐ bì, fēn bīn ér zuò. xiù qīng kāi yán dào: xiǎo shēng shì lǐ yīng, tè dào cǐ fǎng zhāng shèng xiōng dì, bù zhī gé xià shì tā hé rén? zhāng èr gē xiào dào: shì zài xià zhì qīn, zhǐ pà tā jīn rì bù kěn yǔ zú xià xiāng huì, wǎng láo zūn jià.
黃善聰認得是李秀卿聲音,對姐姐說:「教姐夫出去迎他,我今番不好相見了。」道聰道:「你既與他結義過來,又且是個好人,就相見也不妨。」善聰顛倒怕羞起來,不肯出去。道聰只得先教丈夫出去迎接,看他口氣覺也不覺。張二哥連忙趨出,見了李秀卿,敘禮已畢,分賓而坐。秀卿開言道:「小生是李英,特到此訪張勝兄弟,不知閣下是他何人?」張二哥笑道:「是在下至親,只怕他今日不肯與足下相會,枉勞尊駕。」
lǐ xiù qīng dào: shuō nà lǐ huà? wǒ yǔ tā shì yì xìng gǔ ròu, zuì xiāng ài qì, yuē dìng wǒ jīn rì dào cǐ, tè tè ér lái, nà yǒu bù huì zhī lǐ? zhāng èr gē dào: qí zhōng yǒu gè yuán gù, róng cóng róng fèng gào. xiù qīng xìng jí, lián lián de cuī cù, chí yī kè zhǐ dài fā zuò chū lái le. huāng de zhāng èr gē biàn wǎng nèi pǎo, jiào lǎo pó kǔ quàn yí jiě yǔ lǐ xiù qīng xiàng jiàn. shàn cōng zhǐ shì bù kěn chū fáng. tā fū qī liǎng kǒu duǒ guò yī biān, dào jiào rén jiāng lǐ xiù qīng qǐng jìn nèi zhái.
李秀卿道:「說那裡話?我與他是異姓骨肉,最相愛契,約定我今日到此,特特而來,那有不會之理?」張二哥道:「其中有個緣故,容從容奉告。」秀卿性急,連連的催促,遲一刻只待發作出來了。慌得張二哥便往內跑,教老婆苦勸姨姐與李秀卿相見。善聰只是不肯出房。他夫妻兩口躲過一邊,倒教人將李秀卿請進內宅。
xiù qīng yī jiàn le huáng shàn cōng, kàn bù zǐ xì, dào tuì xià qī bā bù. shàn cōng jiào dào: gē ge bù xū yí lǜ, qǐng lái xù huà. xiù qīng tīng dé shēng yīn, fāng cái xiǎo dé jiù shì zhāng shèng, zhòng zǒu shàng qián zuō yī dào: xiōng dì, rú hé nèn bān dǎ bàn? shàn cōng dào: yī yán nán jǐn, qǐng gē ge zuò le, róng mèi zǐ cóng róng gào sù. liǎng rén duì zuò le, shàn cōng jiāng shí èr suì suí fù chū mén shǐ mò gēn yóu xì xì shù le yī biàn, yòu dào: yī xiàng chéng gē ge dài qiè tí xié, gǎn xiè bù jīng dàn zài xiān yǒu xiōng dì zhī hǎo, jīn hòu yǒu nán nǚ zhī xián, xiāng jiàn zhī cǐ yī cì, bù fù néng zài jù yǐ. xiù qīng tīng shuō, dāi le bàn shǎng, zì sī wǔ liù nián hé tā tóng háng tóng wò, jìng bù xiǎo dé tā shì nǚ zǐ, hǎo shēng měng dǒng! biàn dào: mèi zǐ tīng wǒ yī yán, wǒ yǔ nǐ xiāng qì xǔ jiǔ, nǐ zhī wǒ zhī, wǎng shì bù bì shuō le. rú jīn nǐ jì qīng nián wú zhǔ, wǒ yì zhuàng ér wèi qǔ, hé bù tuī bā bài zhī qíng, hé èr xìng zhī hǎo, bǎi nián xié lǎo, yǒng yuǎn tuán yuán, qǐ bù měi zāi!
秀卿一見了黃善聰,看不仔細,倒退下七八步。善聰叫道:「哥哥不須疑慮,請來敘話。」秀卿聽得聲音,方才曉得就是張勝,重走上前作揖道:「兄弟,如何恁般打扮?」善聰道:「一言難盡,請哥哥坐了,容妹子從容告訴。」兩人對坐了,善聰將十二歲隨父出門始末根由細細述了一遍,又道:「一向承哥哥帶挈提攜,感謝不荊但在先有兄弟之好,今後有男女之嫌,相見只此一次,不復能再聚矣。」秀卿聽說,呆了半晌,自思五六年和他同行同臥,竟不曉得他是女子,好生懵懂!便道:「妹子聽我一言,我與你相契許久,你知我知,往事不必說了。如今你既青年無主,我亦壯而未娶,何不推八拜之情,合二姓之好,百年諧老,永遠團圓,豈不美哉!」
shàn cōng xiū dé mǎn miàn tōng hóng, biàn qǐ shēn dào: qiè yǐ xiōng zhǎng gāo yì, jīn rì bù bì xíng jī, hòu yán qǐng jiàn. xiōng nǎi yán jí yú luàn, fēi qiè suǒ yǐ dài xiōng zhī yì yě. shuō bà, yī tóu zǒu jìn qù, yī tóu shuō dào: xiōng yí sù chū, wù dé tíng zhì, yǐ zhāo wù yì.
善聰羞得滿面通紅,便起身道:「妾以兄長高義,今日不避形跡,厚顏請見。兄乃言及於亂,非妾所以待兄之意也。」說罷,一頭走進去,一頭說道:「兄宜速出,勿得停滯,以招物議。」
xiù qīng bèi fā zuò yī chǎng, hǎo shēng méi qù. huí dào jiā zhōng, rú chī rú zuì, diān dào gē shě bù xià qǐ lái. nǎi yāng méi yù qù zhāng jiā qiú qīn shuō hé. zhāng èr gē fū fù dào yě xīn rán, wú nài shàn cōng lì yì bù kěn, dào: xián yí zhī jì, bù kě bù jǐn. jīn rì ruò yǔ pèi hé, wú sī yǒu sī, bǎ qī nián zhēn jié yī dàn fù zhī dōng liú, qǐ bù rě rén cháo xiào! méi yù yǔ jiě jie liǎng kǒu jiāo quàn, zhǐ shì bù yǔn. nà biān lǐ xiù qīng zhí yì dìng yào qǔ shàn cōng wèi qī, měi rì chán zhe méi yù yào tā bēn zǒu chuán huà. sān huí wǔ zhuǎn, tú rě dé shàn cōng jiāo zào, bìng bù jiàn sōng le bàn fēn kǒu qì. shì nèn bān shuō, nán dào zhè tóu qīn shì jiù bù chéng le? qiě kàn xià huí fēn jiě. zhèng shì:
秀卿被發作一場,好生沒趣。回到家中,如痴如醉,顛倒割捨不下起來。乃央媒嫗去張家求親說合。張二哥夫婦到也欣然,無奈善聰立意不肯,道:「嫌疑之際,不可不謹。今日若與配合,無私有私,把七年貞節一旦付之東流,豈不惹人嘲笑!」媒嫗與姐姐兩口交勸,只是不允。那邊李秀卿執意定要娶善聰為妻,每日纏着媒嫗要他奔走傳話。三回五轉,徒惹得善聰焦燥,並不見鬆了半分口氣。似恁般說,難道這頭親事就不成了?且看下回分解。正是:
qī nián xiōng dì yì yīn qín, jīn rì chóng féng jú miàn xīn.
七年兄弟意殷勤,今日重逢局面新。
yù biǎo cóng qián qīng bái cāo, gù gān báo xìng jù yīn qīn.
欲表從前清白操,故甘薄倖拒姻親。
tiān xià zhǐ yǒu sān bān kǒu zuǐ jí shì lì hài: xiù cái kǒu, mà biàn sì fāng hé shàng kǒu, chī biàn sì fāng méi pó kǒu, chuán biàn sì fāng. qiě shuō méi pó kǒu zěn dì chuán biàn sì fāng? nà zuò méi de yǒu jǐ jù kǒu hào: dōng jiā zǒu, xī jiā zǒu, liǎng jiǎo bēn bō qì cháng hǒu. qiān sān dài sì yǒu shāng liáng, zǒu jìn rén jiā bù pà gǒu. qián jiē mǒu, hòu jiē mǒu, jiā jiā hù hù jiē péng yǒu. xiāng féng xiān bǎ xiào yán kāi, guàn bào xīn wén bù dài kòu.
天下只有三般口嘴極是利害:秀才口,罵遍四方;和尚口,吃遍四方;媒婆口,傳遍四方。且說媒婆口怎地傳遍四方?那做媒的有幾句口號:東家走,西家走,兩腳奔波氣常吼。牽三帶四有商量,走進人家不怕狗。前街某,后街某,家家戶戶皆朋友。相逢先把笑顏開,慣報新聞不待叩。
shuō yě yǒu, huà yě yǒu, zhǐ zhǎng huà duǎn shū kāi shǒu. yī jiā yǒu shì bǎi jiā zhī, hé céng liú xià gé sù kǒu? yào piàn chá, yào chī jiǔ, liǎn pí sān cùn sān fēn hòu. ruò hái xiàn tā shuō zuò gāo, bàn gàn xián mò qī bā dǒu.
說也有,話也有,指長話短舒開手。一家有事百家知,何曾留下隔宿口?要騙茶,要吃酒,臉皮三寸三分厚。若還羨他說作高,拌干涎沫七八斗。
nà huáng shàn cōng nǚ bàn nán zhuāng, qiān gǔ qí shì, yòu qiě nèn dì zhēn jié, shì shì hǎn yǒu, zhè xiē méi yù zǒu yī biàn, shuō yī biàn, yī chuán shí, shí chuán bǎi, shà shí jiān mǎn jīng chéng tōng zhī dào le. rén rén kuā měi, gè gè chēng qí. suī jìn shēn zhī zhōng tán jí cǐ shì, dōu dào: nán dé, nán dé!
那黃善聰女扮男妝,千古奇事,又且恁地貞節,世世罕有,這些媒嫗走一遍,說一遍,一傳十,十傳百,霎時間滿京城通知道了。人人夸美,個個稱奇。雖縉紳之中談及此事,都道:「難得,難得!」
yǒu shǒu bèi tài jiān lǐ gōng, bù xìn qí shì, chāi rén jī fǎng, guǒ rán bù miù. nǎi huàn lǐ xiù qīng lái pán wèn, yī yī fú hé. yīn wèn xiù qīng: tiān xià měi fù rén jǐn duō, hé bì huáng jiā zhī nǚ? xiù qīng dào: qī nián qì ài, yì bù néng shě, chú què cǐ nǚ, jiē fēi suǒ yuàn. lǐ gōng yì shén mǐn zhī, nǎi cáng xiù qīng yú yá mén zhōng. cì rì huàn qián méi yù lái, fēn fù dào: wén zhī huáng jiā nǚ zhēn jié kě jìng, wǒ yǒu gè zhí ér yù qiú tā wèi fù, rǔ qù shuō hé, chéng zé yǒu shǎng. nà shí shǒu bèi tài jiān zhèng yǒu quán shì, shuí gǎn bù yī? méi yù huí fù, qīn shì yǐ xié le. lǐ gōng zì chū jǐ cái tì xiù qīng xíng pìn, yòu lìn xià yī suǒ kōng fáng, mì dì xiān sòng xiù qīng zhù xià. lǐ gōng qīn shēn dào bǐ zhǔ zhāng huā zhú, shēng xiāo gǔ lè, qǔ nà huáng shàn cōng jìn mén chéng qīn. jiāo bài zhī hòu, fū qī xiàng jiàn, yī chǎng hǎo xiào. shàn cōng míng zhī luò le lǐ gōng quān tào, shì dào qí jiān, tuī zǔ bù dé. lǐ gōng jiù rèn xiù qīng wèi zhí, dà chū zī cái, tì shàn cōng bèi bàn zhuāng lián. yòu duì hé chéng guān fǔ shuō le, wǔ fǔ liù bù jí fǔ yǐn xiàn guān, gè yǒu suǒ zhù. yī lái kàn lǐ gōng miàn shàng, èr lái dōu dào shì yī zhuāng qí shì, rén rén yào yù chéng qí měi. xiù qīng zì cǐ suì wèi jīng chéng zhōng fù shì, fū qī xiàng ài, lián yù èr zi, hòu lái dú shū xiǎn dá. yǒu hào shì zhě, jiāng cǐ shì biān chéng chàng běn shuō chàng, qí míng yuē fàn xiāng jì. yǒu shī wèi zhèng, shī yuē:
有守備太監李公,不信其事,差人緝訪,果然不謬。乃喚李秀卿來盤問,一一符合。因問秀卿:「天下美婦人盡多,何必黃家之女?」秀卿道:「七年契愛,意不能舍,除卻此女,皆非所願。」李公意甚憫之,乃藏秀卿於衙門中。次日喚前媒嫗來,分付道:「聞知黃家女貞節可敬,我有個侄兒欲求他為婦,汝去說合,成則有賞。」那時守備太監正有權勢,誰敢不依?媒嫗回覆,親事已諧了。李公自出己財替秀卿行聘,又賃下一所空房,密地先送秀卿住下。李公親身到彼主張花燭,笙簫鼓樂,取那黃善聰進門成親。交拜之後,夫妻相見,一場好笑。善聰明知落了李公圈套,事到其間,推阻不得。李公就認秀卿為侄,大出資財,替善聰備辦妝奩。又對合城官府說了,五府六部及府尹縣官,各有所助。一來看李公面上,二來都道是一樁奇事,人人要玉成其美。秀卿自此遂為京城中富室,夫妻相愛,連育二子,後來讀書顯達。有好事者,將此事編成唱本說唱,其名曰《販香記》。有詩為證,詩曰:
qī zài nán zhuāng bù lù zhēn, guī lái dú shǒu suì hán xīn.
七載男妝不露針,歸來獨守歲寒心。
biān chéng xiǎo shuō chuí guī xùn, yī xǐ sāng jiān pú shàng yīn.
編成小說垂閨訓,一洗桑間濮上音。
yòu yǒu yī shǒu shī, dān dào tài jiān lǐ gōng de hǎo chù, shī yuē:
又有一首詩,單道太監李公的好處,詩曰:
jié cāo ēn qíng liǎng dé quán, huàn guān shuí shì lǐ gōng xián?
節操恩情兩得全,宦官誰似李公賢?
suī rán méi yǒu fēng liú fēn, zhǒng dé lái shēng yī duàn yuán.
雖然沒有風流分,種得來生一段緣。