yuán wén
【原文】
cáo cān bèi zhào, jiāng xíng, shǔ qí hòu xiāng: yǐ qí yù shì wèi jì. hòu xiāng yuē: zhì wú dà cǐ zhě hū? cān yuē: yù shì suǒ yǐ bìng róng yě, jīn rǎo zhī, jiān rén hé suǒ róng hū? cān jì rù xiàng, yī zūn hé yuē shù, wéi rì yè yǐn chún jiǔ, wú suǒ shì shì. bīn kè lái zhě jiē yù yǒu yán, zhì, zé cān zhé yǐn yǐ chún jiǔ jiān yǒu yán, yòu yǐn zhī, zuì ér hòu yǐ, zhōng mò néng kāi shuō. huì dì guài cān bù zhì shì, zhǔ qí zi zhōng dài fū zhú sī yǐ yì kòu zhī. zhú yǐ xiū shù guī, jiàn cān. cān nù, chī zhī èr bǎi. dì ràng cān yuē: yǔ zhú hé zhì hū? nǎi zhě wú shǐ jiàn jūn ěr. cān miǎn guān xiè yuē: bì xià zì chá shèng wǔ shú yǔ gāo dì? shàng yuē: zhèn ān gǎn wàng xiān dì? yòu yuē: shì chén néng shú cáo cān yǔ xiāo hé? dì yuē: jūn shì bù jí yě. cān yuē: bì xià yán shì yě. gāo dì yǔ hé dìng tiān xià, fǎ lìng jì míng. jīn bì xià chuí gǒng, cān děng shǒu zhí, zūn ér wù shī, bù yì kě hū? dì yuē: jūn xiū yǐ.
曹參被召,將行,屬其後相:「以齊獄市為寄。」後相曰:「治無大此者乎?」參曰:「獄市所以並容也,今擾之,奸人何所容乎?」參既入相,一遵何約束,唯日夜飲醇酒,無所事事。賓客來者皆欲有言,至,則參輒飲以醇酒;間有言,又飲之,醉而後已,終莫能開說。惠帝怪參不治事,囑其子中大夫窋私以意叩之。窋以休沭歸,諫參。參怒,笞之二百。帝讓參曰:「與窋何治乎?乃者吾使諫君耳。」參免冠謝曰:「陛下自察聖武孰與高帝?」上曰:「朕安敢望先帝?」又曰:「視臣能孰曹參與蕭何?」帝曰:「君似不及也。」參曰:「陛下言是也。高帝與何定天下,法令既明。今陛下垂拱,參等守職,遵而勿失,不亦可乎?」帝曰:「君休矣。」
lì xiè lín xiāng guó yuán. qún lì rì huān hū yǐn jiǔ, shēng dá yú wài. zuǒ yòu xìng xiāng guó yóu yuán zhōng, wén ér zhì zhī. cān wén, nǎi bù xí qǔ jiǔ, yì huān hū xiāng yīng. zuǒ yòu nǎi bù fù yán.
吏廨鄰相國園。群吏日歡呼飲酒,聲達於外。左右幸相國遊園中,聞而治之。參聞,乃布席取酒,亦歡呼相應。左右乃不復言。
píng bú shì fù duǎn, shì yǐ jiàn zhǎng. jí huì tài píng zhī jǐng, yīn xiāo jìn xí zhī chán.
〔評〕不是覆短,適以見長。極繪太平之景,陰消近習之讒。