sī lì zhǎng wǔ lì zhī fǎ, biàn qí wù ér zhǎng qí zhèng lìng. shuài qí mín ér bó dào zéi, yì guó zhōng zhī rǔ shì, wèi bǎi guān jī rèn qì. fán qiú zhí rén zhī shì, bāng yǒu jì sì bīn kè sàng jì zhī shì, zé yì qí fán rǔ zhī shì, zhǎng shuài sì dí zhī lì, shǐ zhī jiē fú qí bāng zhī fú, zhí qí bāng zhī bīng, shǒu wáng gōng yǔ yě shě zhī lì jìn. zuì lì zhǎng yì bǎi guān fǔ yǔ fán yǒu shǒu zhě, zhǎng shǐ lìng zhī xiǎo shì. fán fēng guó ruò jiā, niú zhù wèi qiān fǎng, qí shǒu wáng gōng yǔ qí lì jìn zhě, rú mán lì zhī shì. mán lì zhǎng yì jiào rén yǎng mǎ. qí zài wáng gōng zhě, zhí qí guó zhī bīng yǐ shǒu wáng gōng. zài yě wài, zé shǒu lì jìn.
司隸掌五隸之法,辨其物而掌其政令。帥其民而搏盜賊,役國中之辱事,為百官積任器。凡囚執人之事,邦有祭祀、賓客、喪紀之事,則役其煩辱之事,掌帥四翟之隸,使之皆服其邦之服,執其邦之兵,守王宮與野舍之厲禁。 罪隸掌役百官府與凡有守者,掌使令之小事。凡封國若家,牛助為牽彷,其守王宮與其厲禁者,如蠻隸之事。 蠻隸掌役較人養馬。其在王宮者,執其國之兵以守王宮。在野外,則守厲禁。
mǐn lì zhǎng yì xù yǎng niǎo ér fù fān jiào rǎo zhī, zhǎng zǐ zé qǔ lì yān. yí lì zhǎng yì mù rén yǎng niú mǎ, yǔ niǎo yán. qí shǒu wáng gōng zhě, yǔ qí shǒu lì jìn zhě, rú mán lì zhī shì.
閩隸掌役畜養鳥而阜蕃教擾之,掌子則取隸焉。 夷隸掌役牧人養牛馬,與鳥言。其守王宮者,與其守厲禁者,如蠻隸之事。
háo lì zhǎng yì fú bù shì ér yǎng shòu ér jiào rǎo zhī, zhǎng yǔ shòu yán. qí shǒu wáng gōng zhě, yǔ qí shǒu lì jìn zhě, rú mán lì zhī shì.
貉隸掌役服不氏而養獸而教擾之,掌與獸言。其守王宮者,與其守厲禁者,如蠻隸之事。
bù xiàn zhǎng xiàn bāng zhī xíng jìn. zhēng yuè zhī jí, zhí jīng jié yǐ xuān bù yú sì fāng. ér xiàn bāng zhī xíng jìn, yǐ jié sì fāng bāng guó, jí qí dōu bǐ, dá yú sì hǎi. fán bāng zhī dà shì hé zhòng shù, zé yǐ xíng jìn hào lìng.
布憲掌憲邦之刑禁。正月之吉,執旌節以宣布於四方。而憲邦之刑禁,以詰四方邦國,及其都鄙,達於四海。凡邦之大事合眾庶,則以刑禁號令。
jìn shā lù zhǎng sī zhǎn shā lù zhě. fán shāng rén jiàn xuè ér bù yǐ gào zhě, rǎng yù zhě, è sòng zhě, yǐ gào ér zhū zhī.
禁殺戮掌司斬殺戮者。凡傷人見血而不以告者,攘獄者,遏訟者,以告而誅之。
jìn bào shì zhǎng jìn shù mín zhī luàn bào lì zhèng zhě. jiǎo wū fàn jìn zhě, zuò yán yǔ ér bù xìn zhě, yǐ gào ér zhū zhī. fán guó jù zhòng shù, zé lù qí fàn jìn zhě yǐ xùn. fán xī lì jù ér chū rù zhě, zé sī mù zhī, lù qí fàn jìn zhě.
禁暴氏掌禁庶民之亂暴力正者。撟誣犯禁者,作言語而不信者,以告而誅之。凡國聚眾庶,則戮其犯禁者以徇。凡奚隸聚而出入者,則司牧之,戮其犯禁者。
yě lú shì zhǎng dá guó dào lù, zhì yú sì jī. bǐ guó jiāo jí yě zhī dào lù sù xī jǐng shù. ruò yǒu bīn kè, zé lìng shǒu tú dì zhī rén jù tuò zhī, yǒu xiāng xiáng zhě, zhū zhī. fán dào lù zhī zhōu chē
野廬氏掌達國道路,至於四畿。比國郊及野之道路、宿息、井、樹。若有賓客,則令守塗地之人聚柝之,有相翔者,誅之。凡道路之舟、車
hù zhě, xù ér xíng zhī. fán yǒu jié zhě jí yǒu jué zhě zhì, zé wèi zhī pì. jìn yě zhī héng xíng, jìng yù zhě. fán guó zhī dà shì, bǐ xiū chú dào lù zhě, zhǎng fán dào jìn. bāng zhī dà shī, zé lìng sào dào lù. qiě yǐ jǐ jìn xíng zuò bù shí zhě bù wù zhě.
互者,敘而行之。凡有節者及有爵者至,則為之辟。禁野之橫行,徑喻者。凡國之大事,比修除道路者,掌凡道禁。邦之大師,則令埽道路。且以幾禁行作不時者、不物者。
là shì zhǎng chú cī. fán guó zhī dà jì sì, lìng zhōu lǐ chú bù juān, jìn xíng zhě rèn rén jí xiōng fú zhě, yǐ jí jiāo yě. dà shī dà bīn kè yì rú zhī. ruò yǒu sǐ yú dào lù zhě, zé lìng mái ér zhì jié yān, shū qí rì yuè yān, xiàn qí yī fú rèn qì yú yǒu dì zhī guān, yǐ dài qí rén. zhǎng fán guó zhī cī jìn.
蠟氏掌除骴。凡國之大祭祀,令州里除不蠲,禁刑者任人及凶服者,以及郊野。大師、大賓客亦如之。若有死於道路者,則令埋而置楬焉,書其日月焉,縣其衣服、任器於有地之官,以待其人。掌凡國之骴禁。
yōng shì zhǎng gōu dú huì chí zhī jìn. fán hài yú guó jià zhě, chūn lìng wèi jǐng wò gōu dú zhī lì yú mín zhě qiū lìng sāi jǐng dù wò. jìn shān zhī wèi yuàn zé zhī shěn zhě.
雍氏掌溝瀆、澮、池之禁。凡害於國稼者,春令為阱擭溝瀆之利於民者;秋令塞阱杜擭。禁山之為苑澤之沈者。
píng shì zhǎng guó zhī shuǐ jìn. jǐ jiǔ, jǐn jiǔ, jìn chuān yóu zhě.
萍氏掌國之水禁。幾酒,謹酒,禁川游者。
sī wù shì zhǎng yè shí. yǐ xīng fēn yè, yǐ zhào yè shì yè jìn, yù chén xíng zhě, jìn xiāo xíng zhě yè yóu zhě.
司寤氏掌夜時。以星分夜,以詔夜士夜禁,御晨行者,禁宵行者、夜遊者。
sī xuǎn shì, zhǎng yǐ fū suì qǔ míng huǒ yú rì, yǐ jiàn qǔ míng shuǐ yú yuè, yǐ gòng jì sì zhī míng zī míng zhú, gòng míng shuǐ. fán bāng zhī dà shì, gòng fén zhú tíng liáo. zhōng chūn, yǐ mù duó xiū huǒ jìn yú guó zhōng. jūn lǚ, xiū huǒ jìn. bāng ruò wū zhū, zé wèi míng yān. tiáo láng shì zhǎng zhí biān yǐ qū pì. wáng chū rù zé bā rén jiā dào, gōng zé liù rén, hóu bó zé sì rén, zǐ nán zé èr rén. fán shì, zhí biān yǐ qū yú qián, qiě mìng zhī. shì pū yòu yuē shā, shì yù yuē chē huán, shì dài fū yuē gǎn bù guān, biān wǔ bǎi. shì shī yuē sān bǎi, shì bāng zhī dà shǐ yuē shā, shì xiǎo shǐ yuē mò.
司烜氏,掌以夫遂取明火於日,以鑒取明水於月,以共祭祀之明齍、明燭,共明水。凡邦之大事,共墳燭、庭燎。中春,以木鐸修火禁於國中。軍旅,修火禁。邦若屋誅,則為明焉。 條狼氏掌執鞭以趨辟。王出入則八人夾道,公則六人,侯伯則四人,子男則二人。凡誓,執鞭以趨於前,且命之。誓仆、右曰殺,誓馭曰車轘,誓大夫曰敢不關,鞭五百。誓師曰三百,誓邦之大史曰殺,誓小史曰墨。
xiū lǘ shì zhǎng bǐ guó zhōng sù hù tuò zhě yǔ qí guó zhōu, ér bǐ qí zhuī xū zhě ér shǎng fá zhī. jìn jìng yú zhě, yǔ yǐ bīng gé qū xíng zhě, yǔ chí pìn yú guó zhōng zhě. bāng yǒu gù, zé lìng shǒu qí lǘ hù. wéi zhí jié zhě bù jǐ.
脩閭氏掌比國中宿互柝者與其國粥,而比其追胥者而賞罰之。禁徑逾者,與以兵革趨行者,與馳聘於國中者。邦有故,則令守其閭互。唯執節者不幾。
míng shì zhǎng shè hú zhāng. wèi jǐng wò yǐ gōng měng shòu, yǐ líng gǔ qū zhī, ruò dé qí shòu, zé xiàn qí pí gé chǐ xū bèi.
冥氏掌設弧張。為阱擭以攻猛獸,以靈鼓驅之,若得其獸,則獻其皮革、齒、須備。
shù shì zhǎng chú dú gǔ, yǐ gōng shuō guì zhī jiā cǎo gōng zhī. fán qū gǔ, zé lìng zhī, bǐ zhī.
庶氏掌除毒蠱,以攻說禬之嘉草攻之。凡驅蠱,則令之,比之。
xué shì zhǎng gōng zhé shòu, gè yǐ qí wù huǒ zhī, yǐ shí xiàn qí zhēn yì pí gé.
穴氏掌攻蟄獸,各以其物火之,以時獻其珍異皮革。
chì shì zhǎng gōng měng niǎo, gè yǐ qí wù wèi méi ér jǐ zhī, yǐ shí xiàn qí yǔ hé. zhà shì zhǎng gōng cǎo mù jí lín lù. xià rì zhì, lìng kān yáng mù ér huǒ zhī. dōng rì zhì, lìng bō yīn mù ér shuǐ zhī. ruò yù qí huà yě, zé chūn qiū biàn qí shuǐ huǒ. fán gōng mù zhě, zhǎng qí zhèng lìng.
翨氏掌攻猛鳥,各以其物為媒而掎之,以時獻其羽翮。 柞氏掌攻草木及林麓。夏日至,令刊陽木而火之。冬日至,令剝陰木而水之。若欲其化也,則春秋變其水火。凡攻木者,掌其政令。
tì shì zhǎng shā cǎo. chūn shǐ shēng ér méng zhī, xià rì zhì ér yí zhī, qiū shéng ér shān zhī, dōng rì zhì ér sì zhī. ruò yù qí huà yě, zé yǐ shuǐ huǒ biàn zhī. zhǎng fán shā cǎo zhī zhèng lìng.
薙氏掌殺草。春始生而萌之,夏日至而夷之,秋繩而芟之,冬日至而耜之。若欲其化也,則以水火變之。掌凡殺草之政令。
chè cù shì, zhǎng fù yāo niǎo zhī cháo. yǐ fāng shū shí rì zhī hào, shí yǒu èr chén zhī hào, shí yǒu èr yuè zhī hào, shí yǒu èr suì zhī hào, èr shí yǒu bā xīng zhī hào, xiàn qí cháo shàng, zé qù zhī.
硩蔟氏,掌覆夭鳥之巢。以方書十日之號,十有二辰之號,十有二月之號,十有二歲之號,二十有八星之號,縣其巢上,則去之。
jiǎn shì zhǎng chú dù wù, yǐ gōng yǒng gōng zhī. yǐ mǎng cǎo xūn zhī, fán shù gǔ zhī shì.
翦氏掌除蠹物,以攻禜攻之。以莽草熏之,凡庶蠱之事。
chì bá shì zhǎng chú qiáng wū. yǐ shèn tàn gōng zhī, yǐ huī sǎ dú zhī. fán xì wū, chú qí lí chóng.
赤犮氏掌除牆屋。以蜃炭攻之,以灰灑毒之。凡隙屋,除其貍蟲。
guō shì zhǎng qù wā miǎn. fén mǔ jú, yǐ huī sǎ zhī, zé sǐ. yǐ qí yān bèi zhī, zé fán shuǐ chóng wú shēng. hú zhuō shì zhǎng chú shuǐ chóng. yǐ pào tǔ zhī gǔ qū zhī, yǐ fén shí tóu zhī. ruò yù shā qí shén, zé yǐ mǔ gū wǔ guàn xiàng chǐ ér shěn zhī, zé qí shén sǐ, yuān wèi líng.
蟈氏掌去蛙黽。焚牡菊,以灰灑之,則死。以其煙被之,則凡水蟲無聲。 壺涿氏掌除水蟲。以炮土之鼓驅之,以焚石投之。若欲殺其神,則以牡橭午貫象齒而沈之,則其神死,淵為陵。
tíng shì zhǎng shè guó zhōng zhī yāo niǎo. ruò bù jiàn qí niǎo shòu, zé yǐ jiù rì zhī gōng yǔ jiù yuè zhī shǐ yè shè zhī. ruò shén yě, zé yǐ dà yīn zhī gōng yǔ wǎng shǐ shè zhī.
庭氏掌射國中之夭鳥。若不見其鳥獸,則以救日之弓與救月之矢夜射之。若神也,則以大陰之弓與枉矢射之。