yù yán shí jiǔ, zhòng yán shí qī, zhī yán rì chū, hé yǐ tiān ní. yù yán shí jiǔ, jí wài lùn zhī . qīn fù bù wèi qí zi méi. qīn fù yù zhī, bù ruò fēi qí fù zhě yě. fēi wú zuì yě, rén zhī zuì yě. yǔ jǐ tóng zé yīng, bù yǔ jǐ tóng zé fǎn. tóng yú jǐ wèi shì zhī, yì yú jǐ wèi fēi zhī. zhòng yán shí qī, suǒ yǐ yǐ yán yě. shì wèi qí ài, nián xiān yǐ, ér wú jīng wěi běn mò yǐ qī nián qí zhě , shì fēi xiān yě. rén ér wú yǐ xiān rén, wú rén dào yě. rén ér wú rén dào, shì zhī wèi chén rén. zhī yán rì chū, hé yǐ tiān ní, yīn yǐ màn yǎn, suǒ yǐ qióng nián. bù yán zé qí, qí yǔ yán bù qí , yán yǔ qí bù qí yě. gù yuē: yán wú yán. yán wú yán: zhōng shēn yán, wèi cháng yán zhōng shēn bù yán, wèi cháng bù yán. yǒu zì yě ér kě, yǒu zì yě ér bù kě yǒu zì yě ér rán, yǒu zì yě ér bù rán. è hū rán? rán yú rán è hū bù rán? bù rán yú bù rán. è hū kě? kě yú kě è hū bù kě? bù kě yú bù kě. wù gù yǒu suǒ rán, wù gù yǒu suǒ kě. wú wù bù rán, wú wù bù kě. fēi zhī yán rì chū, hé yǐ tiān ní, shú dé qí jiǔ! wàn wù jiē zhǒng yě, yǐ bù tóng xíng xiāng chán, shǐ zú ruò huán, mò de qí lún, shì wèi tiān jūn. tiān jūn zhě, tiān ní yě.
寓言十九,重言十七,卮言日出,和以天倪。寓言十九,藉外論之 。親父不為其子媒。親父譽之,不若非其父者也。非吾罪也,人之罪 也。與己同則應,不與己同則反。同於己為是之,異於己為非之。重言十七,所以已言也。是為耆艾,年先矣,而無經緯本末以期年耆者 ,是非先也。人而無以先人,無人道也。人而無人道,是之謂陳人。 卮言日出,和以天倪,因以曼衍,所以窮年。不言則齊,齊與言不齊 ,言與齊不齊也。故曰:「言無言。」言無言:終身言,未嘗言;終 身不言,未嘗不言。有自也而可,有自也而不可;有自也而然,有自 也而不然。惡乎然?然於然;惡乎不然?不然於不然。惡乎可?可於 可;惡乎不可?不可於不可。物固有所然,物固有所可。無物不然, 無物不可。非卮言日出,和以天倪,孰得其久!萬物皆種也,以不同 形相禪,始卒若環,莫得其倫,是謂天均。天均者,天倪也。
zhuāng zi wèi huì zǐ yuē: kǒng zǐ xíng nián liù shí ér liù shí huà. shǐ shí suǒ shì, zú ér fēi zhī. wèi zhī jīn zhī suǒ wèi shì zhī fēi wǔ shí jiǔ fēi yě. huì zǐ yuē: kǒng zǐ qín zhì fú zhī yě. zhuāng zǐ yuē: kǒng zǐ xiè zhī yǐ, ér qí wèi zhī cháng yán yě. kǒng zǐ yún: fū shòu cái hū dà běn, fù líng yǐ shēng. míng ér dāng lǜ, yán ér dāng fǎ. lì yì chén hū qián, ér hǎo è shì fēi zhí fú rén zhī kǒu ér yǐ yǐ. shǐ rén nǎi yǐ xīn fú ér bù gǎn wù, lì dìng tiān xià zhī dìng. yǐ hū, yǐ hū! wú qiě bù dé jí bǐ hū!
莊子謂惠子曰:「孔子行年六十而六十化。始時所是,卒而非之。 未知今之所謂是之非五十九非也。」惠子曰:「孔子勤志服知也。」 莊子曰:「孔子謝之矣,而其未之嘗言也。孔子云:夫受才乎大本, 復靈以生。鳴而當律,言而當法。利義陳乎前,而好惡是非直服人之 口而已矣。使人乃以心服而不敢蘁,立定天下之定。已乎,已乎!吾 且不得及彼乎!」
zēng zǐ zài shì ér xīn zài huà, yuē: wú jí qīn shì, sān fǔ ér xīn lè hòu shì, sān qiān zhōng ér bù jì, wú xīn bēi. dì zǐ wèn yú zhòng ní yuē: ruò cān zhě, kě wèi wú suǒ xiàn qí zuì hū ? yuē: jì yǐ xiàn yǐ! fū wú suǒ xiàn zhě, kě yǐ yǒu āi hū? bǐ shì sān fǔ sān qiān zhōng , rú guān què wén méng xiāng guò hū qián yě.
曾子再仕而心再化,曰:「吾及親仕,三釜而心樂;後仕,三千鍾 而不洎,吾心悲。」弟子問於仲尼曰:「若參者,可謂無所縣其罪乎 ?」曰:「既已縣矣!夫無所縣者,可以有哀乎?彼視三釜、三千鍾 ,如觀雀蚊虻相過乎前也。」
yán chéng zi yóu wèi dōng guō zi qí yuē: zì wú wén zi zhī yán, yī nián ér yě, èr nián ér cóng, sān nián ér tōng, sì nián ér wù, wǔ nián ér lái, liù nián ér guǐ rù, qī nián ér tiān chéng, bā nián ér bù zhī sǐ bù zhī shēng, jiǔ nián ér dà miào. shēng yǒu wèi, sǐ yě. quàn gōng yǐ qí sī, sǐ yě yǒu zì yě, ér shēng yáng yě, wú zì yě. ér guǒ rán hū? è hū qí suǒ shì, è hū qí suǒ bù shì? tiān yǒu lì shù, dì yǒu rén jù, wú è hū qiú zhī? mò zhī qí suǒ zhōng, ruò zhī hé qí wú mìng yě? mò zhī qí suǒ shǐ, ruò zhī hé qí yǒu mìng yě? yǒu yǐ xiāng yīng yě, ruò zhī hé qí wú guǐ xié? wú yǐ xiāng yīng yě, ruò zhī hé qí yǒu guǐ xié?
顏成子游謂東郭子綦曰:「自吾聞子之言,一年而野,二年而從, 三年而通,四年而物,五年而來,六年而鬼入,七年而天成,八年而 不知死、不知生,九年而大妙。生有為,死也。勸公以其私,死也有 自也,而生陽也,無自也。而果然乎?惡乎其所適,惡乎其所不適? 天有歷數,地有人據,吾惡乎求之?莫知其所終,若之何其無命也? 莫知其所始,若之何其有命也?有以相應也,若之何其無鬼邪?無以 相應也,若之何其有鬼邪?」
zhòng wǎng liǎng wèn yú jǐng yuē: ruò xiàng yě fǔ ér jīn yě yǎng, xiàng yě kuò cuō ér jīn yě bèi fā xiàng yě zuò ér jīn yě qǐ xiàng yě xíng ér jīn yě zhǐ: hé yě? jǐng yuē: sōu sōu yě, xī shāo wèn yě! yǔ yǒu ér bù zhī qí suǒ yǐ. yǔ, tiáo jiǎ yě, shé tuì yě, shì zhī ér fēi yě. huǒ yǔ rì , wú tún yě yīn yǔ yè, wú dài yě. bǐ, wú suǒ yǐ yǒu dài xié, ér kuàng hū yǐ wú yǒu dài zhě hū! bǐ lái zé wǒ yǔ zhī lái, bǐ wǎng zé wǒ yǔ zhī wǎng, bǐ qiáng yáng zé wǒ yǔ zhī qiáng yáng. qiáng yáng zhě, yòu hé yǐ yǒu wèn hū!
眾罔兩問於景曰:「若向也俯而今也仰,向也括撮而今也被發;向 也坐而今也起;向也行而今也止:何也?」景曰:「搜搜也,奚稍問 也!予有而不知其所以。予,蜩甲也,蛇蛻也,似之而非也。火與日 ,吾屯也;陰與夜,吾代也。彼,吾所以有待邪,而況乎以無有待者 乎!彼來則我與之來,彼往則我與之往,彼強陽則我與之強陽。強陽 者,又何以有問乎!」
yáng zi jū nán zhī pèi, lǎo dān xī yóu yú qín. yāo yú jiāo, zhì yú liáng ér yù lǎo zi. lǎo zi zhōng dào yǎng tiān ér tàn yuē: shǐ yǐ rǔ wèi kě jiào, jīn bù kě yě. yáng zi jū bù dá. zhì shě, jìn guàn shù jīn zhì, tuō jù hù wài, xī xíng ér qián, yuē: xiàng zhě dì zǐ yù qǐng fū zǐ, fū zǐ xíng bù xián, shì yǐ bù gǎn jīn xián yǐ, qǐng wèn qí gù. lǎo zǐ yuē: ér suī suī xū xū, ér shuí yǔ jū! dà bái ruò rǔ, shèng dé ruò bù zú. yáng zi jū cù rán biàn róng yuē: jìng wén mìng yǐ! qí wǎng yě, shě zhě yíng jiāng qí jiā, gōng zhí xí, qī zhí jīn zhì, shě zhě bì xí, yáng zhě bì zào. qí fǎn yě, shě zhě yǔ zhī zhēng xí yǐ!
陽子居南之沛,老聃西遊於秦。邀於郊,至於梁而遇老子。老子中 道仰天而嘆曰:「始以汝為可教,今不可也。」陽子居不答。至舍, 進盥漱巾櫛,脫屨戶外,膝行而前,曰:「向者弟子欲請夫子,夫子 行不閒,是以不敢;今閒矣,請問其故。」老子曰:「而睢睢盱盱, 而誰與居!大白若辱,盛德若不足。」陽子居蹴然變容曰:「敬聞命 矣!」其往也,舍者迎將其家,公執席,妻執巾櫛,舍者避席,煬者 避灶。其反也,舍者與之爭席矣!