jié, hēng. kǔ jié bù kě zhēn. tuàn yuē: jié hēng. gāng róu fēn ér gāng dé zhòng, kǔ jié bù kě zhēn, qí dào qióng yě. shuō yǐ xíng xiǎn, dāng wèi yǐ jié, zhōng zhèng yǐ tōng tiān dì, jié ér sì shí chéng. jié yǐ zhì dù bù shāng cái, bù hài mín.
節,亨。苦節不可貞。彖曰:節亨。剛柔分而剛得中,苦節不可貞,其道窮也。說以行險,當位以節,中正以通天地,節而四時成。節以制度不傷財,不害民。
gāng fēn ér jì róu, róu fēn ér jì gāng, gāng dé zhòng yǐ wèi zhǔ, xiāng zī bù guì ér dé qí dù zhě, jié zhī tōng yě. guò zé kǔ, kǔ sī qióng, bù kě zhèng yě. xiǎn zhě rén zhī nán lǚ yě, jié zhě rén zhī nán cóng yě. shuō qí xiǎn néng ān qí jié zhě yě, shì dà rén dāng wèi ér néng jié, ér dāng qí suǒ ér dé qí tōng yě. gù tiān dì jié, hán shǔ ér chéng suì. shèng rén děng guì jiàn ér shè zhì dù, zé cái bù wǎng ér mín bù jié yǐ. jié zhī wèi dào guǎng yǐ fū.
剛分而濟柔,柔分而濟剛,剛得中以為主,相資不匱而得其度者,節之通也。過則苦,苦斯窮,不可正也。險者人之難履也,節者人之難從也。說其險能安其節者也,是大人當位而能節,而當其所而得其通也。故天地節,寒暑而成歳。聖人等貴賤而設制度,則財不枉而民不竭矣。節之為道廣矣夫。
xiàng yuē: zé shàng yǒu shuǐ, jié. jūn zǐ yǐ zhì shù dù, yì dé xíng.
象曰:澤上有水,節。君子以制數度,議徳行。
zé shàng yǒu shuǐ, zhǐ ér bù xiè, xià bǎo qí rùn, shàng dé qí ān, jié zhī xiàng yě. jūn zǐ zhì dù shù yǐ wèi, yì dé xíng yǐ shǒu zé, wú yí zhī huàn yě.
澤上有水,止而不洩,下保其潤,上得其安,節之象也。君子制度數以位,議徳行以守則,無遺之患也。
chū jiǔ, bù chū hù tíng, wú jiù. xiàng yuē: bù chū hù tíng, zhī tōng sāi yě.
初九,不出戸庭,無咎。象曰:不出戶庭,知通塞也。
jié zhě bù kě yǐ chū yě. chū ér shèn zhī, zài yú mì yě. bù chū hù tíng, zé wú yóu huò huàn jí yě. yán ér fù huǐ, chū ér hòu zhì, zé wú jí sì. gāng néng biàn zhì, zhī shí tōng sāi, dé chū jié zhī yì yě.
節者不可以出也。初而慎之,在於密也。不出戸庭,則無由禍患及也。言而復悔,出而後治,則無及巳。剛能辨制,知時通塞,得初節之義也。
jiǔ èr. bù chū mén tíng, xiōng. xiàng yuē: bù chū mén tíng, xiōng shī shí jí yě.
九二。不出門庭,凶。象曰:不出門庭,凶失時極也。
jié zhě dāng wèi ér jié nǎi tōng yě. gāng jū xià wèi, zì gāo yú nèi, bù tīng qí zhí, bù yáng qí lìng wèi yě zhě, jūn zǐ zhī shí yě. qí kě hū hū. shī shí zhī guò, xiōng jiù zhì yǐ, bù néng shǒu jié yú wèi yě.
節者當位而節乃通也。剛居下位,自髙於內,不聽其職,不揚其令位也者,君子之時也。其可忽乎。失時之過,凶咎至矣,不能守節於位也。
liù sān, bù jié ruò, zé jiē ruò, wú jiù. xiàng yuē: bù jié zhī jiē, yòu shuí jiù yě.
六三,不節若,則嗟若,無咎。象曰:不節之嗟,又誰咎也。
bù néng zì jié, yǐ ruò zhì ér chéng gāng, jū shàng lì xiǎo rèn dà, zhòng yǐ zhì yú yōu jiē yě. cǐ sì zhī zì zhào yě, hé rén zhī jiù zāi.
不能自節,以弱質而乗剛,居上力小任大,重以至於憂嗟也。此巳之自召也,何人之咎哉。
liù sì, ān jié hēng. xiàng yuē: ān jié zhī hēng, chéng shàng dào yě.
六四,安節亨。象曰:安節之亨,承上道也。
yǐ yīn shǒu róu, dāng wèi ān jié, chéng zhǔ zhī mìng dé jié zhī dào, gù néng tōng yě.
以隂守柔,當位安節,承主之命得節之道,故能通也。
jiǔ wǔ, gān jié jí. wǎng yǒu shàng. xiàng yuē: gān jié zhī jí, jū wèi zhōng yě.
九五,甘節吉。往有尚。象曰:甘節之吉,居位中也。
gāng yǐ jū zūn, wèi huà zhī zhǔ, gān yú jié ér yǐ lìng rén yě. zhèng wèi yǐ jié, dé zhī zhōng yě. bù guò bù bī, wèi tiān xià zhī shì, zé tiān xià cái bù shāng, ér mín bù hài, jiē guī dé yǐ. qìng qí lái zāi, zhì shàng ér dé qí zhì yě.
剛以居尊,為化之主,甘於節而以令人也。正位以節,徳之中也。不過不逼,為天下之式,則天下財不傷,而民不害,皆歸徳矣。慶其來哉,志尚而得其志也。
shàng liù, kǔ jié, zhēn xiōng. huǐ wáng. xiàng yuē: kǔ jié zhēn xiōng, qí dào qióng yě.
上六,苦節,貞凶。悔亡。象曰:苦節貞凶,其道窮也。
jié zhě yǐ bèi qí qióng yě. qióng yóu jié zhī jié kǔ zhě yě. shēn ān zī zāi, zhèng zhī xiōng yě. jū jí chéng gāng, yì zhī huǐ yě. qí zài jié jí zé zì kǔ yě. xiōng qí shēn yǐ, huǐ xiǎo cī yě. yòu hé jiā yān.
節者以備其窮也。窮猶節之節苦者也。身安資哉,正之凶也。居極乗剛,易之悔也。其在節極則自苦也。凶其深矣,悔小疵也。又何加焉。