tài, xiǎo wǎng dà lái, jí, hēng. tuàn yuē: tài, xiǎo wǎng dà lái, jí, hēng. zé shì tiān dì jiāo ér wàn wù tōng yě. shàng xià jiāo ér qí zhì tóng yě. nèi yáng ér wài yīn, nèi jiàn ér wài shùn, nèi jūn zǐ ér wài xiǎo rén, jūn zǐ dào zhǎng, xiǎo rén dào xiāo yě.
泰,小往大來,吉,亨。彖曰:泰,小往大來,吉,亨。則是天地交而萬物通也。上下交而其志同也。內陽而外隂,內健而外順,內君子而外小人,君子道長,小人道消也。
yì zhě, xiàng yě, shén zhī yòng yě. gù tài xiàng yú tiān dì jiāo, ér wàn wù shēng. shàng xià jiāo ér rén zhì chéng. yáng nèi dé shí ér yīn wài yě. jiàn fā yú nèi qí dào shùn xíng yú wài. qīn nèi jūn zǐ, shū wài xiǎo rén, jūn zǐ zhī zhǎng yě. shì yǐ sǔn xuē zhī dào wǎng, ér fēng dà zhī dào lái, jí ér tōng zhě yě.
易者,象也,神之用也。故泰象於天地交,而萬物生。上下交而人治成。陽內得時而隂外也。健發於內其道順行於外。親內君子,踈外小人,君子之長也。是以損削之道往,而豐大之道來,吉而通者也。
xiàng yuē: tiān dì jiāo tài, hòu yǐ cái chéng tiān dì zhī dào. fǔ xiāng tiān dì zhī yí, yǐ zuǒ yòu mín.
象曰:天地交泰,後以財成天地之道。輔相天地之宜,以左右民。
tiān dì hé qí shí yǐ yǎng wù yě, shèng rén xìng qí cái yǐ fēng rén yě. jié wǎng gǔ, zuò lěi sì, néng fǔ xiāng tiān dì zhī yí, chéng tiān dì zhī dào. yīn shí ér tōng lì, ér zuǒ yòu qí mín yě.
天地合其時以養物也,聖人興其財以豐人也。結網罟,作耒耜,能輔相天地之宜,成天地之道。因時而通利,而左右其民也。
chū jiǔ, bá máo rú, yǐ qí huì, zhēng, jí. xiàng yuē: bá máo zhēng jí, zhì zài wài yě.
初九,拔茅茹,以其彚,征,吉。象曰:拔茅征吉,志在外也。
bá máo ér lián chū yě, jūn zǐ dào zhǎng, shàng xià jiāo zhì, yǐ qí lèi, zhēng jí. lí nèi yǐ zhī wài, zhì qiú qí chéng yě.
拔茅而連出也,君子道長,上下交志,以其類,征吉。離內以之外,志求其成也。
jiǔ èr, bāo huāng, yòng féng hé, bù xiá yí, péng wáng. dé shàng yú zhōng xíng. xiàng yuē: bāo huāng dé shàng yú zhōng xíng, yǐ guāng dà yě.
九二,包荒,用馮河,不遐遺,朋亡。得尚於中行。象曰:包荒得尚於中行,以光大也。
gān jiàng wèi tài, ér dé qí zhōng, néng tōng tiān xià zhī qíng, zhī tiān xià zhī yòng, ér bù guò qí dāng yě. péng dǎng hé yóu xìng hū, zhì zài qí zhōng, bù shī qí zhì, yīng zhī ér xíng, kě wèi guāng dà yǐ yǐ.
乾降為泰,而得其中,能通天下之情,知天下之用,而不過其當也。朋黨何由興乎,志在其中,不失其治,應之而行,可謂光大已矣。
jiǔ sān, wú píng bù bēi, wú wǎng bù fù, jiān zhēn, wú jiù. wù xù qí fú, yú shí yǒu fú. xiàng yuē: wú wǎng bù fù, tiān dì jì yě.
九三,無平不陂,無往不復,艱貞,無咎。勿恤其孚,於食有福。象曰:無往不復,天地際也。
gān xià tōng ér tài yě, wù bù kě zhōng tōng, zé tiān dào fù qí shàng, dì dào guī qí xià yǐ. píng bēi zé xiǎn yǐ, yǒu wǎng zé fù yǐ. jūn zǐ jiàn qí jiāo huì, sī qí suǒ zhōng, lǜ huàn ér jiān shǒu zhī, bù shī qí zhèng. zé kě wú jiù ér quán qí jí, bǎo shí qí fú yě.
乾下通而泰也,物不可終通,則天道復其上,地道歸其下矣。平陂則險矣,有往則復矣。君子見其交會,思其所終,慮患而艱守之,不失其正。則可無咎而全其吉,保食其福也。
liù sì, piān piān, bù fù yǐ qí lín, bù jiè yǐ fú. xiàng yuē: piān piān, bù fù, jiē shī shí yě. bù jiè yǐ fú, zhōng xīn yuàn yě.
六四,翩翩,不富以其鄰,不戒以孚。象曰:翩翩,不富,皆失實也。不戒以孚,中心願也。
wù gè guī běn yě, yīn yáng zhī qíng jiē xiāng qiú yě. sì suǒ yǐ xià zhě, fēi gù qí yáng, zì lè qí guī, bù lài yáng zhī zhì yě. yǔ qí zhòng tóng zhì, piān piān, qīng jǔ bù fù lín ér zì bèi bù jiè, yuē ér zì fú, jiē chéng zhōng xīn zhī yuàn ér xíng yě.
物各歸本也,隂陽之情皆相求也。四所以下者,非顧其陽,自樂其歸,不賴陽之治也。與其衆同志,翩翩,輕舉不富鄰而自備不戒,約而自孚,皆乘中心之願而行也。
liù wǔ, dì yǐ guī mèi, yǐ zhǐ yuán jí. xiàng yuē: yǐ zhǐ yuán jí zhōng yǐ xíng yuàn yě.
六五,帝乙歸妹,以祉元吉。象曰:以祉元吉;中以行願也。
yīn jū guì shèng ér wěi zhì yú èr, jìng ér wú wèi, jū guì yǒu zhǐ, lǐ dé yú zhōng. yuàn xīn ér xíng, fēi quán zhī bī yě. wàng sì ér yǔ néng, shèng rén zhī dào yě. gù yuán jí yǐ.
隂居貴盛而委質於二,靜而無為,居貴有祉,理得於中。願心而行,非權之逼也。忘巳而與能,聖人之道也。故元吉矣。
shàng liù, chéng fù yú huáng, wù yòng shī, zì yì gào mìng, zhēn lìn. xiàng yuē: chéng fù yú huáng, qí mìng luàn yě.
上六,城復於隍,勿用師,自邑告命,貞吝。象曰:城復於隍,其命亂也。
qiàn huáng yǐ wèi chéng, qǔ xià yǐ wèi shàng yě. qí zhōng zé fù huáng yǐ. xià wèi shàng shǐ zhě, tōng qí zhì yě. zhōng bù néng tōng, mìng luàn zhě yě. yǐ zhī yòng zhòng, zhòng bù cóng yě. yǐ zhī gào yì, mìng bù xíng yě. yóu yǐ wèi zhèng yě, zhōng xī yǐ yǐ.
塹隍以為城,取下以為上也。其終則復隍矣。下為上使者,通其志也。終不能通,命亂者也。以之用衆,衆不從也。以之告邑,命不行也。猶以為正也,終惜已矣。