gěn, qí bèi bù huò qí shēn, xíng qí tíng bù jiàn qí rén, wú jiù. tuàn yuē: gěn, zhǐ yě. shí zhǐ zé zhǐ, shí xíng zé xíng. dòng jìng bù shī qí shí, qí dào guāng míng. gěn qí zhǐ, zhǐ qí suǒ yě. shàng xià dí, yīng bù xiāng yǔ yě. shì yǐ bù huò qí shēn, xíng qí tíng bù jiàn qí rén, wú jiù yě.
艮，其背不獲其身，行其庭不見其人，無咎。彖曰：艮，止也。時止則止，時行則行。動靜不失其時，其道光明。艮其止，止其所也。上下敵，應不相與也。是以不獲其身，行其庭不見其人，無咎也。

gěn liǎng zhǐ yě. gè zhǐ yú suǒ, xiàng yě. jiàn dí yīng ér jiù shēng yě. bù huò qí shēn, bù yù bǐ jiàn yú wǒ yě. zhì jìn ér bù kě tōng, suī xíng qí tíng bù jiàn qí rén. wǒ wú jiàn yú bǐ yě. bù xiāng jiàn yě. hé dí zhī yǒu hū, gù wú jiù yě. jūn zǐ zhī dào, wú gù yě, shí kě zhǐ zé zhǐ zhī, shí kě dòng zé dòng zhī, xiāo xī yǐ shí, ér dào nǎi guāng yě.
艮兩止也。各止於所，嚮也。見敵應而咎生也。不獲其身，不欲彼見於我也。至近而不可通，雖行其庭不見其人。我無見於彼也。不相見也。何敵之有乎，故無咎也。君子之道，無固也，時可止則止之，時可動則動之，消息以時，而道乃光也。

xiàng yuē: jiān shān, gěn. jūn zǐ yǐ sī bù chū qí wèi.
象曰：兼山，艮。君子以思不出其位。

yī tǐ ér liǎng shān, jiān shān zhě yě. wèi shēn zhī zhǐ yě, sī bù chū qí wèi, zhǐ zhě yě.
一體而兩山，兼山者也。位身之止也，思不出其位，止者也。

chū liù, gěn qí zhǐ, wú jiù. lì yǒng zhēn. xiàng yuē: gěn qí zhǐ, wèi shī zhèng yě.
初六，艮其趾，無咎。利永貞。象曰：艮其趾，未失正也。

zhǐ yú xià, gěn yú zhǐ yě. gěn zé bù xíng yě. dé qí zhǐ wèi shī qí zhèng yě, hé suǒ jiù hū. lì yú zhǎng zhèng, dé qí jiǔ yě.
止於下，艮於趾也。艮則不行也。得其止未失其正也，何所咎乎。利於長正，得其久也。

liù èr, gěn qí féi, bù zhěng qí suí, qí xīn bù kuài. xiàng yuē: bù zhěng qí suí, wèi tuì tīng yě.
六二，艮其腓，不拯其隨，其心不快。象曰：不拯其隨，未退聽也。

féi suí zú yě, zì dòng zé zào wàng yě, hé yì yú dòng hū. gěn tǐ bù dòng, zé féi bù dé jǔ ér suí yě, xìng zào ér bù dé wǎng, wèi tuì ér tīng mìng, gù qí xīn bù kuài yě.
腓隨足也，自動則躁妄也，何益於動乎。艮體不動，則腓不得舉而隨也，性躁而不得往，未退而聽命，故其心不快也。

jiǔ sān, gěn qí xiàn, liè qí yín, lì xūn xīn. xiàng yuē: gěn qí xiàn, wēi xūn xīn yě.
九三，艮其限，列其夤，厲薫心。象曰：艮其限，危薫心也。

gěn yú xià tǐ ér bù dé tōng yú shàng, zhǐ yú tǐ zhī zhōng yě. fēn qí tǐ, yín liè yǐ. wēi jí zhì xīn yě. zhī qí bù kě, ér bù kě xiāng jiàn, zé quán qí tǐ. zhì yú sān, xiàn qí zhǐ nǎi zhǐ yě. ér dí zhī nǎi chù zhōng dào ér zhǐ zhī, yú shì zé zhōng fēn yǐ, xiū rǔ zhì gù, wēi xūn zāi.
艮於下體而不得通於上，止於體之中也。分其體，夤列矣。危及至心也。知其不可，而不可相見，則全其體。至於三，限其止乃止也。而敵之乃處中道而止之，於事則中分矣，羞辱至故，危薫哉。

liù sì, gěn qí shēn, wú jiù. xiàng yuē: gěn qí shēn, zhǐ zhū gōng yě.
六四，艮其身，無咎。象曰：艮其身，止諸躬也。

shàng tǐ jiān xià, jiān liǎng ér zhǐ, zé shí zhǐ néng zhǐ, qí shēn dāng wèi, ér jìng zhǐ dé yú fēn, gù wú jiù yě.
上體兼下，兼兩而止，則時止能止，其身當位，而靜止得於分，故無咎也。

liù wǔ, gěn qí fǔ, yán yǒu xù, huǐ wáng. xiàng yuē: gěn qí fǔ, yǐ zhōng zhèng yě.
六五，艮其輔，言有序，悔亡。象曰：艮其輔，以中正也。

shàng tǐ zhī zhōng, dāng qí fǔ yě. dé qí zhōng zhèng yán yě. yán ér xù, huǐ wáng zhě yě.
上體之中，當其輔也。得其中正言也。言而序，悔亡者也。

shàng jiǔ, dūn gěn jí. xiàng yuē: dūn gěn zhī jí, yǐ hòu zhōng yě.
上九，敦艮吉。象曰：敦艮之吉，以厚終也。

dòng zhě, lì zhī qiú yě. dòng shī zé hài zhì. zhǐ zhě, zhèng zhī yuán yě, jiǔ shǒu zé fú lái, fēi dūn hòu zhī dé bù néng zhǐ qí zhōng yě.
動者，利之求也。動失則害至。止者，正之元也，久守則福來，非敦厚之徳不能止其終也。