jìn, kāng hóu yòng xī mǎ fān shù, zhòu rì sān jiē. tuàn yuē: jìn, jìn yě. míng chū dì shàng, shùn ér lì hū dà míng. róu jìn ér shàng xíng, shì yǐ kāng hóu yòng xī mǎ fān shù, zhòu rì sān jiē yě.
晉,康侯用錫馬蕃庶,晝日三接。彖曰:晉,進也。明出地上,順而麗乎大明。柔進而上行,是以康侯用錫馬蕃庶,晝日三接也。
míng chū dì shàng, shèng rén shùn mín ér lì yú dà míng, guāng yú tiān xià, fāng wú zhì yú yōu yě. gù róu jìn ér shàng xíng, fù yú dà míng zhī zhōng, jí yī chén zhī wèi, rèn wèi zhì zhī zhǔ, gù wèi wèi kāng hóu xī yǐ duō mǎ, zhòu rì zhī jiān ér sān jiē yě.
明出地上,聖人順民而麗於大明,光於天下,方無滯於幽也。故柔進而上行,附於大明之中,極一臣之位,任為治之主,故謂為康侯錫以多馬,晝日之間而三接也。
xiàng yuē: míng chū dì shàng, jìn. jūn zǐ yǐ zì zhāo míng dé.
象曰:明出地上,晉。君子以自昭明徳。
míng chū dì shàng, dà míng zhī dào, kě jìn zhī shí yě. jūn zǐ zhe qí míng dé, qiú shàng zhī zhī.
明出地上,大明之道,可進之時也。君子著其明徳,求上知之。
chū liù, jìn rú, cuī rú. zhēn jí. wǎng fú, yù wú jiù. xiàng yuē: jìn rú, cuī rú, dú xíng zhèng yě. yù wú jiù, wèi shòu mìng yě.
初六,晉如,摧如。貞吉。罔孚,裕無咎。象曰:晉如,摧如,獨行正也。裕無咎,未受命也。
yǒu yīng yú shàng, kě yǐ jìn yě. yīng jìn yú wǔ, wèi huò yú qíng, lǜ qí dé zhī báo, gù cuī rú. bù jìn, yǐ róu shǒu xià yě. fù yǐ zì zhī, zhèng zhī jí yě. wèi wèi shàng xìn, wèi shòu shàng mìng, gù xiū dé zì tuì, kuān yǐ jū zhī, zhōng wú jiù yǐ.
有應於上,可以進也。應近於五,未獲於情,慮其得之薄,故摧如。不進,以柔守下也。復以自知,正之吉也。未為上信,未受上命,故修徳自退,寛以居之,終無咎矣。
liù èr, jìn rú, chóu rú, zhēn jí. shòu zī jiè fú, yú qí wáng mǔ. xiàng yuē: shòu zī jiè fú, yǐ zhōng zhèng yě.
六二,晉如,愁如,貞吉。受茲介福,於其王母。象曰:受茲介福,以中正也。
de wèi ér jìn, wú yīng ér chóu rú yě. fū yǐ jǐn shùn zhōng zhèng, yōu qín qí jìn, fēi wéi huò jí, yì shòu qí fú yě. wǔ yǐ yīn ér jiàng dé yě. jì néng lì shēn háng dào, dāng shí dà míng, hé bì dài yú yīng hū. wáng mǔ, yīn zūn ér yōu yuǎn zhě, yóu zhī fú zhī kuàng qí míng wáng hū.
得位而進,無應而愁如也。夫以謹順中正,憂勤其進,非唯獲吉,抑受其福也。五以陰而降徳也。茍能立身行道,當時大明,何必待於應乎。王母,陰尊而幽逺者,猶知福之況其明王乎。
liù sān, zhòng yǔn huǐ wáng. xiàng yuē: zhòng yǔn zhī zhì, shàng xíng yě.
六三,衆允悔亡。象曰:衆允之志,上行也。
chù shàng yòu jìn huǐ zhī dào yě. zhòng yǔn zhì hé, gù jìn bù fēi, gù huǐ wáng yě.
處上又進悔之道也。衆允志合,故進不非,故悔亡也。
jiǔ sì, jìn rú, shí shǔ zhēn lì. xiàng yuē: shí shǔ zhēn lì, wèi bù dāng yě.
九四,晉如,鼫鼠貞厲。象曰:鼫鼠貞厲,位不當也。
shàng fèng yú wǔ, xià jù qí mín, gāng qiáng chù bēi, jìn bù dāng wèi, qí qiè wèi yě. rú dà shǔ yān, tān ér wú lǐ, bù néng zhōng yǐ. yǐ zhī wèi zhòng wēi zhī dào yě.
上奉於五,下據其民,剛強處卑,進不當位,其竊位也。如大鼠焉,貪而無禮,不能終矣。以之為重危之道也。
liù wǔ, huǐ wáng, shī dé wù xù, wǎng jí, wú bù lì. xiàng yuē: shī dé wù xù, wǎng yǒu qìng yě.
六五,悔亡,失得勿恤,往吉,無不利。象曰:失得勿恤,往有慶也。
chén dāng jūn rèn, zhèng zhī dào yě. yǐ míng shèng ér jìn bì chéng wáng huà ér wèi zhì zhǔ yě. fū yǐ míng zhèng wèi zhì zhě, zé tiān xià gè dāng qí cái yǐ, hé xù hū shī dé zāi. yǐ sī ér wǎng, jí qí yí yě. gù wú bù lì yǐ.
臣當君任,正之道也。以明盛而進弼成王化而為治主也。夫以明正為治者,則天下各當其才矣,何恤乎失得哉。以斯而往,吉其冝也。故無不利矣。
shàng jiǔ, jìn qí jiǎo, wéi yòng fá yì, lì jí wú jiù, zhēn lìn. xiàng yuē: wéi yòng fá yì, dào wèi guāng yě.
上九,晉其角,維用伐邑,厲吉無咎,貞吝。象曰:維用伐邑,道未光也。
yǐ róu dé zhì zhě, bù néng wēi sù tiān xià yě. gù qí zhōng duō yòng shī yān. jìn guò yú lǐ, gù yuē jiǎo. jìn jí yú zhōng, mín huò pàn yě. míng zhèng jiǔ zhe, rén duō xié yān, yóu yòng fá yì, suī wēi jí yě. zé jiù zì miǎn yǐ. zhì wù bù yǐ dé, yǐ zhī wèi zhèng, kě xī zhī yě.
以柔徳治者,不能威肅天下也。故其終多用師焉。進過於禮,故曰角。進極於終,民或叛也。明正久著,人多恊焉,猶用伐邑,雖危吉也。則咎自免矣。治物不以徳,以之為政,可惜之也。