jīng
【經】

èr nián chūn, wáng èr yuè jiǎ zǐ, jìn hóu jí qín shī zhàn yú péng yá, qín shī bài jī.
二年春，王二月甲子，晉侯及秦師戰於彭衙，秦師敗績。

dīng chǒu, zuò xī gōng zhǔ.
丁丑，作僖公主。

sān yuè yǐ sì, jí jìn chù fù méng.
三月乙巳，及晉處父盟。

xià liù yuè, gōng sūn áo huì sòng gōng chén hóu zhèng bó jìn shì hú méng yú chuí lǒng.
夏六月，公孫敖會宋公、陳侯、鄭伯、晉士縠盟於垂隴。

zì shí yǒu èr yuè bù yǔ, zhì yú qiū qī yuè.
自十有二月不雨，至於秋七月。

bā yuè dīng mǎo, dà shì yú dà miào, jī xī gōng.
八月丁卯，大事於大廟，躋僖公。

dōng, jìn rén sòng rén chén rén zhèng rén fá qín.
冬，晉人、宋人、陳人、鄭人伐秦。

gōng zǐ suì rú qí nà bì.
公子遂如齊納幣。

chuán
【傳】

èr nián chūn, qín mèng míng shì shuài shī fá jìn, yǐ bào xiáo zhī yì. èr yuè, jìn hóu yù zhī. xiān qiě jū jiāng zhōng jūn, zhào shuāi zuǒ zhī. wáng guān wú dì yù róng, hú jū jū wèi yòu. jiǎ zǐ, jí qín shī zhàn yú péng yá. qín shī bài jī. jìn rén wèi qín bài cì zhī shī.
二年春，秦孟明視帥師伐晉，以報殽之役。二月，晉侯御之。先且居將中軍，趙衰佐之。王官無地御戎，狐鞫居為右。甲子，及秦師戰於彭衙。秦師敗績。晉人謂秦「拜賜之師」。

zhàn yú xiáo yě, jìn liáng hóng yù róng, lái jū wèi yòu. zhàn zhī míng rì, jìn xiāng gōng fù qín qiú, shǐ lái jū yǐ gē zhǎn zhī. qiú hū, lái jū shī gē, láng shěn qǔ gē yǐ zhǎn qiú, qín zhī yǐ cóng gōng chéng, suì yǐ wèi yòu. jī zhī yì, xiān zhěn chù zhī ér lì xù jiǎn bó. láng shěn nù. qí yǒu yuē: hé sǐ zhī? shěn yuē: wú wèi huò sǐ suǒ. qí yǒu yuē: wú yǔ nǚ wèi nán. shěn yuē: zhōu zhì yǒu zhī, yǒng zé hài shàng, bù dēng yú míng táng. sǐ ér bù yì, fēi yǒng yě. gòng yòng zhī wèi yǒng. wú yǐ yǒng qiú yòu, wú yǒng ér chù, yì qí suǒ yě. wèi shàng bù wǒ zhī, chù ér yí, nǎi zhī wǒ yǐ. zi gū dài zhī. jí péng yá, jì chén, yǐ qí shǔ chí qín shī, sǐ yān. jìn shī cóng zhī, dà bài qín shī. jūn zǐ wèi: láng shěn yú shì hū jūn zǐ. shī yuē: jūn zǐ rú nù, luàn shù chuán jǔ. yòu yuē: wáng hè sī nù, yuán zhěng qí lǚ. nù bù zuò luàn, ér yǐ cóng shī,
戰於殽也，晉梁弘御戎，萊駒為右。戰之明日，晉襄公縛秦囚，使萊駒以戈斬之。囚呼，萊駒失戈，狼瞫取戈以斬囚，禽之以從公乘，遂以為右。箕之役，先軫黜之而立續簡伯。狼瞫怒。其友曰：「盍死之？」瞫曰：「吾未獲死所。」其友曰：「吾與女為難。」瞫曰：「《周志》有之，勇則害上，不登於明堂。死而不義，非勇也。共用之謂勇。吾以勇求右，無勇而黜，亦其所也。謂上不我知，黜而宜，乃知我矣。子姑待之。」及彭衙，既陳，以其屬馳秦師，死焉。晉師從之，大敗秦師。君子謂：「狼瞫於是乎君子。《詩》曰：『君子如怒，亂庶遄沮。』又曰：『王赫斯怒，爰整其旅。』怒不作亂，而以從師，

qín bó yóu yòng mèng míng. mèng míng zēng xiū guó zhèng, zhòng shī yú mín. zhào chéng zi yán yú zhū dài fū yuē: qín shī yòu zhì, jiāng bì pì zhī, jù ér zēng dé, bù kě dāng yě. shī yuē: wú niàn ěr zǔ, yù xiū jué dé. mèng míng niàn zhī yǐ. niàn dé bù dài, qí kě dí hū.
秦伯猶用孟明。孟明增修國政，重施於民。趙成子言於諸大夫曰：「秦師又至，將必辟之，懼而增德，不可當也。《詩》曰：『毋念爾祖，聿修厥德。』孟明念之矣。念德不怠，其可敵乎。」

dīng chǒu, zuò xī gōng zhǔ, shū bù shí yě.
丁丑，作僖公主，書不時也。

jìn rén yǐ gōng bù cháo lái tǎo. gōng rú jìn.
晉人以公不朝來討。公如晉。

xià sì yuè jǐ sì, jìn rén shǐ yáng chù fù méng gōng yǐ chǐ zhī. shū yuē: jí jìn chù fù méng. yǐ yàn zhī yě. shì jìn bù shū, huì zhī yě. gōng wèi zhì, liù yuè, mù bó huì zhū hóu jí jìn sī kōng shì hú méng yú chuí lǒng, jìn tǎo wèi gù yě. shū shì hú, kān qí shì yě. chén hóu wèi wèi qǐng chéng yú jìn, zhí kǒng dá yǐ shuō.
夏四月己巳，晉人使陽處父盟公以恥之。書曰：「及晉處父盟。」以厭之也。適晉不書，諱之也。公未至，六月，穆伯會諸侯及晉司空士縠盟於垂隴，晉討衛故也。書士縠，堪其事也。陳侯為衛請成於晉，執孔達以說。

qiū bā yuè dīng mǎo, dà shì yú dà miào, jī xī gōng, nì sì yě. yú shì xià fù fú jì wèi zōng bó, zūn xī gōng, qiě míng jiàn yuē: wú jiàn xīn guǐ dà, gù guǐ xiǎo. xiān dà hòu xiǎo, shùn yě. jī shèng xián, míng yě. míng shùn, lǐ yě. jūn zǐ yǐ wèi shī lǐ. lǐ wú bù shùn. sì, guó zhī dà shì yě, ér nì zhī, kě wèi lǐ hū? zi suī qí shèng, bù xiān fù shí jiǔ yǐ. gù yǔ bù xiān gǔn, tāng bù xiān qì, wén wǔ bù xiān bù zhú. sòng zǔ dì yǐ, zhèng zǔ lì wáng, yóu shàng zǔ yě. shì yǐ lǔ sòng yuē: chūn qiū fěi jiě, xiǎng sì bù tè, huáng huáng hòu dì, huáng zǔ hòu jì. jūn zǐ yuē lǐ, wèi qí hòu jì qīn ér xiān dì yě. shī yuē: wèn wǒ zhū gū, suì jí bó zǐ. jūn zǐ yuē lǐ, wèi qí zǐ qīn ér xiān gū yě. zhòng ní yuē: zāng wén zhòng, qí bù rén zhě sān, bù zhī zhě sān. xià zhǎn qín, fèi liù guān, qiè zhī pú, sān bù rén yě. zuò xū qì, zòng nì sì, sì yuán jū, sān bù zhī yě.
秋八月丁卯，大事於大廟，躋僖公，逆祀也。於是夏父弗忌為宗伯，尊僖公，且明見曰：「吾見新鬼大，故鬼小。先大後小，順也。躋聖賢，明也。明順，禮也。」君子以為失禮。禮無不順。祀，國之大事也，而逆之，可謂禮乎？子雖齊聖，不先父食久矣。故禹不先鯀，湯不先契，文、武不先不窋。宋祖帝乙，鄭祖厲王，猶上祖也。是以《魯頌》曰：「春秋匪解，享祀不忒，皇皇后帝，皇祖后稷。」君子曰禮，謂其后稷親而先帝也。《詩》曰：「問我諸姑，遂及伯姊。」君子曰禮，謂其姊親而先姑也。仲尼曰：「臧文仲，其不仁者三，不知者三。下展禽，廢六關，妾織蒲，三不仁也。作虛器，縱逆祀，祀爰居，三不知也。」

dōng, jìn xiān qiě jū sòng gōng zǐ chéng chén yuán xuǎn zhèng gōng zǐ guī shēng fá qín, qǔ wāng, jí péng yá ér hái, yǐ bào péng yá zhī yì. qīng bù shū, wèi mù gōng gù, zūn qín yě, wèi zhī chóng dé. xiāng zhòng rú qí nà bì, lǐ yě. fán jūn jí wèi, hǎo jiù shēng, xiū hūn yīn, qǔ yuán fēi yǐ fèng zī shèng, xiào yě. xiào, lǐ zhī shǐ yě.
冬，晉先且居、宋公子成、陳轅選、鄭公子歸生伐秦，取汪，及彭衙而還，以報彭衙之役。卿不書，為穆公故，尊秦也，謂之崇德。襄仲如齊納幣，禮也。凡君即位，好舅甥，修昏姻，娶元妃以奉粢盛，孝也。孝，禮之始也。