jīng
【經】

qī nián chūn, gōng fá zhū.
七年春，公伐邾。

sān yuè jiǎ xū, qǔ xū jù.
三月甲戌，取須句。

suì chéng wú.
遂城郚。

xià sì yuè, sòng gōng wáng chén zú.
夏四月，宋公王臣卒。

sòng rén shā qí dài fū.
宋人殺其大夫。

wù zǐ, jìn rén jí qín rén zhàn yú líng hú.
戊子，晉人及秦人戰於令狐。

jìn xiān miè bēn qín.
晉先蔑奔秦。

dí qīn wǒ xī bǐ.
狄侵我西鄙。

qiū bā yuè, gōng huì zhū hóu jìn dài fū, méng yú hù.
秋八月，公會諸侯、晉大夫，盟於扈。

dōng, xú fá jǔ.
冬，徐伐莒。

gōng sūn áo rú jǔ lì méng.
公孫敖如莒涖盟。

chuán
【傳】

qī nián chūn, gōng fá zhū, jiān jìn nán yě. sān yuè jiǎ xū, qǔ xū jù, zhì wén gōng zǐ yān, fēi lǐ yě.
七年春，公伐邾，間晉難也。三月甲戌，取須句，寘文公子焉，非禮也。

xià sì yuè, sòng chéng gōng zú. yú shì gōng zǐ chéng wèi yòu shī, gōng sūn yǒu wèi zuǒ shī, lè yù wèi sī mǎ, lín guàn wèi sī tú, gōng zǐ dàng wèi sī chéng, huá yù shì wèi sī kòu. zhāo gōng jiāng qù qún gōng zǐ, lè yù yuē: bù kě. gōng zú, gōng shì zhī zhī yè yě, ruò qù zhī, zé běn gēn wú suǒ bì yìn yǐ. gé lěi yóu néng bì qí běn gēn, gù jūn zǐ yǐ wèi bǐ, kuàng guó jūn hū? cǐ yàn suǒ wèi bì yān ér zòng xún fǔ yān zhě yě. bì bù kě, jūn qí tú zhī. qīn zhī yǐ dé, jiē gǔ gōng yě, shuí gǎn xié èr? ruò zhī hé qù zhī? bù tīng. mù xiāng zhī zú lǜ guó rén yǐ gōng gōng, shā gōng sūn gù gōng sūn zhèng yú gōng gōng. liù qīng hé gōng shì, lè yù shě sī mǎ yǐ ràng gōng zǐ áng, zhāo gōng jí wèi ér zàng. shū yuē: sòng rén shā qí dài fū. bù chēng míng, zhòng yě, qiě yán fēi qí zuì yě.
夏四月，宋成公卒。於是公子成為右師，公孫友為左師，樂豫為司馬，鱗矔為司徒，公子盪為司城，華御事為司寇。昭公將去群公子，樂豫曰：「不可。公族，公室之枝葉也，若去之，則本根無所庇廕矣。葛藟猶能庇其本根，故君子以為比，況國君乎？此諺所謂庇焉而縱尋斧焉者也。必不可，君其圖之。親之以德，皆股肱也，誰敢攜貳？若之何去之？」不聽。穆、襄之族率國人以攻公，殺公孫固、公孫鄭於公宮。六卿和公室，樂豫舍司馬以讓公子卬，昭公即位而葬。書曰：「宋人殺其大夫。」不稱名，眾也，且言非其罪也。

qín kāng gōng sòng gōng zǐ yōng yú jìn, yuē: wén gōng zhī rù yě wú wèi, gù yǒu lǚ xì zhī nán. nǎi duō yǔ zhī tú wèi. mù yíng rì bào dà zi yǐ tí yú cháo, yuē: xiān jūn hé zuì? qí sì yì hé zuì? shě shì sì bù lì ér wài qiú jūn, jiāng yān zhì cǐ? chū cháo, zé bào yǐ shì zhào shì, dùn shǒu yú xuān zǐ yuē: xiān jūn fèng cǐ zi yě ér shǔ zhū zi, yuē: cǐ zi yě cái, wú shòu zi zhī cì bù cái, wú wéi zi zhī yuàn. jīn jūn suī zhōng, yán yóu zài ěr, ér qì zhī, ruò hé? xuān zi yǔ zhū dài fū jiē huàn mù yíng, qiě wèi bī, nǎi bèi xiān miè ér lì líng gōng, yǐ yù qín shī.
秦康公送公子雍於晉，曰：「文公之入也無衛，故有呂、郤之難。」乃多與之徒衛。穆嬴日抱大子以啼於朝，曰：「先君何罪？其嗣亦何罪？舍適嗣不立而外求君，將焉寘此？」出朝，則抱以適趙氏，頓首於宣子曰：「先君奉此子也而屬諸子，曰：『此子也才，吾受子之賜；不才，吾唯子之怨。』今君雖終，言猶在耳，而棄之，若何？」宣子與諸大夫皆患穆嬴，且畏偪，乃背先蔑而立靈公，以御秦師。

jī zhèng jū shǒu. zhào dùn jiāng zhōng jūn, xiān kè zuǒ zhī. xún lín fù zuǒ shàng jūn. xiān miè jiāng xià jūn, xiān dōu zuǒ zhī. bù zhāo yù róng, róng jīn wèi yòu. jí jǐn yīn, xuān zǐ yuē: wǒ ruò shòu qín, qín zé bīn yě bù shòu, kòu yě. jì bù shòu yǐ, ér fù huǎn shī, qín jiāng shēng xīn. xiān rén yǒu duó rén zhī xīn, jūn zhī shàn móu yě. zhú kòu rú zhuī táo, jūn zhī shàn zhèng yě. xùn zú lì bīng, mò mǎ rù shí, qián shī yè qǐ. wù zǐ, bài qín shī yú líng hú, zhì yú kū shǒu. jǐ chǒu, xiān miè bēn qín, shì huì cóng zhī.
箕鄭居守。趙盾將中軍，先克佐之。荀林父佐上軍。先蔑將下軍，先都佐之。步招御戎，戎津為右。及堇陰，宣子曰：「我若受秦，秦則賓也；不受，寇也。既不受矣，而復緩師，秦將生心。先人有奪人之心，軍之善謀也。逐寇如追逃，軍之善政也。」訓卒利兵，秣馬蓐食，潛師夜起。戊子，敗秦師於令狐，至於刳首。己丑，先蔑奔秦，士會從之。

xiān miè zhī shǐ yě, xún lín fù zhǐ zhī, yuē: fū rén dà zi yóu zài, ér wài qiú jūn, cǐ bì bù xíng. zi yǐ jí cí, ruò hé? bù rán jiāng jí. shè qīng yǐ wǎng kě yě, hé bì zi? tóng guān wèi liáo, wú cháng tóng liáo, gǎn bù jǐn xīn hū! fú tīng. wèi fù bǎn zhī sān zhāng. yòu fú tīng. jí wáng, xún bó jǐn sòng qí tǎng jí qí qì yòng cái huì yú qín, yuē: wèi tóng liáo gù yě.
先蔑之使也，荀林父止之，曰：「夫人、大子猶在，而外求君，此必不行。子以疾辭，若何？不然將及。攝卿以往可也，何必子？同官為寮，吾嘗同寮，敢不盡心乎！」弗聽。為賦《板》之三章。又弗聽。及亡，荀伯盡送其帑及其器用財賄於秦，曰：「為同寮故也。」

shì huì zài qín sān nián, bù jiàn shì bó. qí rén yuē: néng wáng rén yú guó, bù néng jiàn yú cǐ, yān yòng zhī? shì jì yuē: wú yǔ zhī tóng zuì, fēi yì zhī yě, jiāng hé jiàn yān? jí guī, suì bù jiàn.
士會在秦三年，不見士伯。其人曰：「能亡人於國，不能見於此，焉用之？」士季曰：「吾與之同罪，非義之也，將何見焉？」及歸，遂不見。

dí qīn wǒ xī bǐ, gōng shǐ gào yú jìn. zhào xuān zi shǐ yīn jiǎ jì wèn fēng shū, qiě ràng zhī. fēng shū wèn yú jiǎ jì yuē: zhào shuāi zhào dùn shú xián? duì yuē: zhào shuāi, dōng rì zhī rì yě zhào dùn, xià rì zhī rì yě.
狄侵我西鄙，公使告於晉。趙宣子使因賈季問酆舒，且讓之。酆舒問於賈季曰：「趙衰、趙盾孰賢？」對曰：「趙衰，冬日之日也；趙盾，夏日之日也。」

qiū bā yuè, qí hóu sòng gōng wèi hóu zhèng bó xǔ nán cáo bó huì jìn zhào dùn méng yú hù, jìn hóu lì gù yě. gōng hòu zhì, gù bù shū suǒ huì. fán huì zhū hóu, bù shū suǒ huì, hòu yě. hòu zhì bù shū qí guó, pì bù mǐn yě.
秋八月，齊侯、宋公、衛侯、鄭伯、許男、曹伯會晉趙盾盟於扈，晉侯立故也。公後至，故不書所會。凡會諸侯，不書所會，後也。後至不書其國，辟不敏也。

mù bó qǔ yú jǔ, yuē dài jǐ, shēng wén bó, qí dì shēng jǐ shēng huì shū. dài jǐ zú, yòu pìn yú jǔ, jǔ rén yǐ shēng jǐ cí, zé wèi xiāng zhòng pìn yān.
穆伯娶於莒，曰戴己，生文伯，其娣聲己生惠叔。戴己卒，又聘於莒，莒人以聲己辭，則為襄仲聘焉。

dōng, xú fá jǔ. jǔ rén lái qǐng méng. mù bó rú jǔ lì méng, qiě wèi zhòng nì. jí yān líng, dēng chéng jiàn zhī, měi, zì wèi qǔ zhī. zhòng qǐng gōng zhī, gōng jiāng xǔ zhī. shū zhòng huì bó jiàn yuē: chén wén zhī, bīng zuò yú nèi wèi luàn, yú wài wèi kòu, kòu yóu jí rén, luàn zì jí yě. jīn chén zuò luàn ér jūn bù jīn, yǐ qǐ kòu chóu, ruò zhī hé? gōng zhǐ zhī, huì bó chéng zhī. shǐ zhòng shě zhī, gōng sūn áo fǎn zhī, fù wèi xiōng dì rú chū. cóng zhī.
冬，徐伐莒。莒人來請盟。穆伯如莒涖盟，且為仲逆。及鄢陵，登城見之，美，自為娶之。仲請攻之，公將許之。叔仲惠伯諫曰：「臣聞之，兵作於內為亂，於外為寇，寇猶及人，亂自及也。今臣作亂而君不禁，以啟寇讎，若之何？」公止之，惠伯成之。使仲舍之，公孫敖反之，復為兄弟如初。從之。

jìn xì quē yán yú zhào xuān zǐ yuē: rì wèi bù mù, gù qǔ qí dì, jīn yǐ mù yǐ, kě yǐ guī zhī. pàn ér bù tǎo, hé yǐ shì wēi? fú ér bù róu, hé yǐ shì huái? fēi wēi fēi huái, hé yǐ shì dé? wú dé hé yǐ zhǔ méng? zi wèi zhèng qīng yǐ zhǔ zhū hóu, ér bù wù dé, jiāng ruò zhī hé? xià shū yuē: jiè zhī yòng xiū, dǒng zhī yòng wēi, quàn zhī yǐ jiǔ gē wù shǐ huài. jiǔ gōng zhī dé jiē kě gē yě, wèi zhī jiǔ gē. liù fǔ sān shì, wèi zhī jiǔ gōng. shuǐ huǒ jīn mù tǔ gǔ, wèi zhī liù fǔ. zhèng dé lì yòng hòu shēng, wèi zhī sān shì. yì ér xíng zhī, wèi zhī dé lǐ. wú lǐ bù lè, suǒ yóu pàn yě. ruò wú zi zhī dé mò kě gē yě, qí shuí lái zhī? hé shǐ mù zhě gē wú zi hū? xuān zi shuō zhī.
晉郤缺言於趙宣子曰：「日衛不睦，故取其地，今已睦矣，可以歸之。叛而不討，何以示威？服而不柔，何以示懷？非威非懷，何以示德？無德何以主盟？子為正卿以主諸侯，而不務德，將若之何？《夏書》曰：『戒之用休，董之用威，勸之以九歌勿使壞。』九功之德皆可歌也，謂之九歌。六府、三事，謂之九功。水、火、金、木、土、穀，謂之六府。正德、利用、厚生，謂之三事。義而行之，謂之德禮。無禮不樂，所由叛也。若吾子之德莫可歌也，其誰來之？盍使睦者歌吾子乎？」宣子說之。