jīng
【經】
èr shí yǒu jiǔ nián chūn, wáng zhēng yuè, gōng zài chǔ.
二十有九年春,王正月,公在楚。
xià wǔ yuè, gōng zhì zì chǔ.
夏五月,公至自楚。
gēng wǔ, wèi hóu kàn zú.
庚午,衛侯衎卒。
hūn shì wú zi yú jì.
閽弒吳子餘祭。
zhòng sūn jié huì jìn xún yíng qí gāo zhǐ sòng huá dìng wèi shì shū yí zhèng gōng sūn duàn cáo rén jǔ rén téng rén xuē rén xiǎo zhū rén chéng qǐ.
仲孫羯會晉荀盈、齊高止、宋華定、衛世叔儀、鄭公孫段、曹人、莒人、滕人、薛人、小邾人城杞。
jìn hóu shǐ shì yāng lái pìn.
晉侯使士鞅來聘。
qǐ zi lái méng.
杞子來盟。
wú zi shǐ zhá lái pìn.
吳子使札來聘。
qiū jiǔ yuè, zàng wèi xiàn gōng.
秋九月,葬衛獻公。
qí gāo zhǐ chū bēn běi yàn.
齊高止出奔北燕。
dōng, zhòng sūn jié rú jìn.
冬,仲孫羯如晉。
chuán
【傳】
èr shí jiǔ nián chūn, wáng zhēng yuè, gōng zài chǔ, shì bù cháo zhèng yú miào yě. chǔ rén shǐ gōng qīn suì, gōng huàn zhī. mù shū yuē: fú bìn ér suì, zé bù bì yě. nǎi shǐ wū yǐ táo liè xiān fú bìn. chǔ rén fú jìn, jì ér huǐ zhī.
二十九年春,王正月,公在楚,釋不朝正於廟也。楚人使公親襚,公患之。穆叔曰:「祓殯而襚,則布幣也。」乃使巫以桃茢先祓殯。楚人弗禁,既而悔之。
èr yuè guǐ mǎo, qí rén zàng zhuāng gōng yú běi guō.
二月癸卯,齊人葬莊公於北郭。
xià sì yuè, zàng chǔ kāng wáng. gōng jí chén hóu zhèng bó xǔ nán sòng zàng, zhì yú xī mén zhī wài. zhū hóu zhī dài fū jiē zhì yú mù. chǔ jiá áo jí wèi. wáng zǐ wéi wèi lìng yǐn. zhèng xíng rén zǐ yǔ yuē: shì wèi bù yí, bì dài zhī chāng. sōng bǎi zhī xià, qí cǎo bù zhí.
夏四月,葬楚康王。公及陳侯、鄭伯、許男送葬,至於西門之外。諸侯之大夫皆至於墓。楚郟敖即位。王子圍為令尹。鄭行人子羽曰:「是謂不宜,必代之昌。松柏之下,其草不殖。」
gōng hái, jí fāng chéng. jì wǔ zi qǔ biàn, shǐ gōng yě wèn, xǐ shū zhuī ér yǔ zhī yuē: wén shǒu biàn zhě jiāng pàn, chén shuài tú yǐ tǎo zhī, jì dé zhī yǐ, gǎn gào. gōng yě zhì shǐ ér tuì, jí shě ér hòu wén qǔ biàn. gōng yuē: yù zhī ér yán pàn, zhǐ jiàn shū yě. gōng wèi gōng yě yuē: wú kě yǐ rù hū? duì yuē: jūn shí yǒu guó, shuí gǎn wéi jūn! gōng yǔ gōng yě miǎn fú. gù cí. qiáng zhī ér hòu shòu. gōng yù wú rù, róng chéng bó fù shì wēi, nǎi guī.
公還,及方城。季武子取卞,使公冶問,璽書追而與之曰:「聞守卞者將叛,臣帥徒以討之,既得之矣,敢告。」公冶致使而退,及舍而後聞取卞。公曰:「欲之而言叛,只見疏也。」公謂公冶曰:「吾可以入乎?」對曰:「君實有國,誰敢違君!」公與公冶冕服。固辭。強之而後受。公欲無入,榮成伯賦《式微》,乃歸。
wǔ yuè, gōng zhì zì chǔ. gōng yě zhì qí yì yú jì shì, ér zhōng bù rù yān. yuē: qī qí jūn, hé bì shǐ yú? jì sūn jiàn zhī, zé yán jì shì rú tā rì. bù jiàn, zé zhōng bù yán jì shì. jí jí, jù qí chén, yuē: wǒ sǐ, bì wú yǐ miǎn fú liǎn, fēi dé shǎng yě. qiě wú shǐ jì shì zàng wǒ.
五月,公至自楚。公冶致其邑於季氏,而終不入焉。曰:「欺其君,何必使余?」季孫見之,則言季氏如他日。不見,則終不言季氏。及疾,聚其臣,曰:「我死,必無以冕服斂,非德賞也。且無使季氏葬我。」
zàng líng wáng. zhèng shàng qīng yǒu shì, zi zhǎn shǐ yìn duàn wǎng. bó yǒu yuē: ruò, bù kě. zi zhǎn yuē: yǔ qí mò wǎng, ruò bù yóu yù hū? shī yún: wáng shì mí gǔ, bù huáng qǐ chù. dōng xī nán běi, shuí gǎn níng chù? jiān shì jìn chǔ, yǐ fān wáng shì yě. wáng shì wú kuàng, hé cháng zhī yǒu? suì shǐ yìn duàn rú zhōu.
葬靈王。鄭上卿有事,子展使印段往。伯有曰:「弱,不可。」子展曰:「與其莫往,弱不猶愈乎?《詩》云:『王事靡盬,不遑啟處。』東西南北,誰敢寧處?堅事晉、楚,以蕃王室也。王事無曠,何常之有?」遂使印段如周。
wú rén fá yuè, huò fú yān, yǐ wèi hūn, shǐ shǒu zhōu. wú zi yú jì guān zhōu, hūn yǐ dāo shì zhī.
吳人伐越,獲俘焉,以為閽,使守舟。吳子餘祭觀舟,閽以刀弒之。
zhèng zi zhǎn zú, zi pí jí wèi. yú shì zhèng jī, ér wèi jí mài, mín bìng. zi pí yǐ zi zhǎn zhī mìng, xì guó rén sù, hù yī zhōng, shì yǐ dé zhèng guó zhī mín. gù hǎn shì cháng zhǎng guó zhèng, yǐ wèi shàng qīng. sòng sī chéng zi hǎn wén zhī, yuē: lín yú shàn, mín zhī wàng yě. sòng yì jī, qǐng yú píng gōng, chū gōng sù yǐ dài. shǐ dài fū jiē dài. sī chéng shì dài ér bù shū, wèi dài fū zhī wú zhě dài. sòng wú jī rén. shū xiàng wén zhī, yuē: zhèng zhī hǎn, sòng zhī lè, qí hòu wáng zhě yě! èr zhě qí jiē dé guó hū! mín zhī guī yě, shī ér bù dé, lè shì jiā yān, qí yǐ sòng shēng jiàng hū?
鄭子展卒,子皮即位。於是鄭飢,而未及麥,民病。子皮以子展之命,餼國人粟,戶一鍾,是以得鄭國之民。故罕氏常掌國政,以為上卿。宋司城子罕聞之,曰:「鄰於善,民之望也。」宋亦飢,請於平公,出公粟以貸。使大夫皆貸。司城氏貸而不書,為大夫之無者貸。宋無飢人。叔向聞之,曰:「鄭之罕,宋之樂,其後亡者也!二者其皆得國乎!民之歸也,施而不德,樂氏加焉,其以宋升降乎?」
jìn píng gōng, qǐ chū yě, gù zhì qǐ. liù yuè, zhī dào zi hé zhū hóu zhī dài fū yǐ chéng qǐ, mèng xiào bó huì zhī. zhèng zi dà shū yǔ bó shí wǎng. zi dà shū jiàn dà shū wén zi, yǔ zhī yǔ. wén zǐ yuē: shén hū! qí chéng qǐ yě. zi dà shū yuē: ruò zhī hé zāi? jìn guó bù xù zhōu zōng zhī què, ér xià yì shì píng. qí qì zhū jī, yì kě zhī yě yǐ. zhū jī shì qì, qí shuí guī zhī? jí yě wén zhī, qì tóng jí yì, shì wèi lí dé. shī yuē: xié bǐ qí lín, hūn yīn kǒng yún. jìn bù lín yǐ, qí shuí yún zhī?
晉平公,杞出也,故治杞。六月,知悼子合諸侯之大夫以城杞,孟孝伯會之。鄭子大叔與伯石往。子大叔見大叔文子,與之語。文子曰:「甚乎!其城杞也。」子大叔曰:「若之何哉?晉國不恤周宗之闕,而夏肄是屏。其棄諸姬,亦可知也已。諸姬是棄,其誰歸之?吉也聞之,棄同即異,是謂離德。《詩》曰:『協比其鄰,昏姻孔雲。』晉不鄰矣,其誰雲之?」
qí gāo zi róng yǔ sòng sī tú jiàn zhī bó, nǚ qí xiāng lǐ. bīn chū, sī mǎ hóu yán yú zhī bó yuē: èr zi jiē jiāng bù miǎn. zi róng zhuān, sī tú chǐ, jiē wáng jiā zhī zhǔ yě. zhī bó yuē: hé rú? duì yuē: zhuān zé sù jí, chǐ jiāng yǐ qí lì bì, zhuān zé rén shí bì zhī, jiāng jí yǐ.
齊高子容與宋司徒見知伯,女齊相禮。賓出,司馬侯言於知伯曰:「二子皆將不免。子容專,司徒侈,皆亡家之主也。」知伯曰:「何如?」對曰:「專則速及,侈將以其力斃,專則人實斃之,將及矣。」
fàn xiàn zi lái pìn, bài chéng qǐ yě. gōng xiǎng zhī, zhǎn zhuāng shū zhí bì. shè zhě sān ǒu, gōng chén bù zú, qǔ yú jiā chén. jiā chén: zhǎn xiá zhǎn yù fù wèi yī ǒu. gōng chén: gōng wū zhào bó zhòng yán zhuāng shū wèi yī ǒu, zēng gǔ fù dǎng shū wèi yī ǒu.
范獻子來聘,拜城杞也。公享之,展莊叔執幣。射者三耦,公臣不足,取於家臣。家臣:展瑕、展玉父為一耦。公臣:公巫召伯、仲顏莊叔為一耦,鄫鼓父、黨叔為一耦。
jìn hóu shǐ sī mǎ nǚ shū hóu lái zhì qǐ tián, fú jǐn guī yě. jìn dào fū rén yùn yuē: qí yě qǔ huò. xiān jūn ruò yǒu zhī yě, bù shàng qǔ zhī! gōng gào shū hóu, shū hóu yuē: yú guó jiāo huá huò yáng hán wèi, jiē jī xìng yě, jìn shì yǐ dà. ruò fēi qīn xiǎo, jiāng hé suǒ qǔ? wǔ xiàn yǐ xià, jiān guó duō yǐ, shuí dé zhì zhī? qǐ, xià yú yě, ér jí dōng yí. lǔ, zhōu gōng zhī hòu yě, ér mù yú jìn. yǐ qǐ fēng lǔ yóu kě, ér hé yǒu yān? lǔ zhī yú jìn yě, zhí gòng bù fá, wán hǎo shí zhì, gōng qīng dài fū xiāng jì yú cháo, shǐ bù jué shū, fǔ wú xū yuè. rú shì kě yǐ! hé bì jí lǔ yǐ féi qǐ? qiě xiān jūn ér yǒu zhī yě, wú níng fū rén, ér yān yòng lǎo chén? qǐ wén gōng lái méng. shū yuē zi, jiàn zhī yě.
晉侯使司馬女叔侯來治杞田,弗盡歸也。晉悼夫人慍曰:「齊也取貨。先君若有知也,不尚取之!」公告叔侯,叔侯曰:「虞、虢、焦、滑、霍、揚、韓、魏,皆姬姓也,晉是以大。若非侵小,將何所取?武、獻以下,兼國多矣,誰得治之?杞,夏餘也,而即東夷。魯,周公之後也,而睦於晉。以杞封魯猶可,而何有焉?魯之於晉也,職貢不乏,玩好時至,公卿大夫相繼於朝,史不絕書,府無虛月。如是可矣!何必瘠魯以肥杞?且先君而有知也,毋寧夫人,而焉用老臣?」杞文公來盟。書曰「子」,賤之也。
wú gōng zǐ zhá lái pìn, jiàn shū sūn mù zi, shuō zhī. wèi mù zǐ yuē: zi qí bù de sǐ hū? hǎo shàn ér bù néng zé rén. wú wén jūn zǐ wù zài zé rén. wú zi wèi lǔ zōng qīng, ér rèn qí dà zhèng, bù shèn jǔ, hé yǐ kān zhī? huò bì jí zi!
吳公子札來聘,見叔孫穆子,說之。謂穆子曰:「子其不得死乎?好善而不能擇人。吾聞『君子務在擇人』。吾子為魯宗卿,而任其大政,不慎舉,何以堪之?禍必及子!」
qǐng guān yú zhōu lè. shǐ gōng wèi zhī gē zhōu nán zhào nán, yuē: měi zāi! shǐ jī zhī yǐ, yóu wèi yě. rán qín ér bù yuàn yǐ. wèi zhī gē bèi yōng wèi, yuē: měi zāi, yuān hū! yōu ér bù kùn zhě yě. wú wén wèi kāng shū wǔ gōng zhī dé rú shì, shì qí wèi fēng hū? wèi zhī gē wáng, yuē: měi zāi! sī ér bù jù, qí zhōu zhī dōng hū? wèi zhī gē zhèng, yuē: měi zāi! qí xì yǐ shèn, mín fú kān yě, shì qí xiān wáng hū! wèi zhī gē qí, yuē: měi zāi, yāng yāng hū, dà fēng yě zāi! biǎo dōng hǎi zhě, qí dà gōng hū! guó wèi kě liàng yě. wèi zhī gē bīn, yuē: měi zāi, dàng hū! lè ér bù yín, qí zhōu gōng zhī dōng hū? wèi zhī gē qín, yuē: cǐ zhī wèi xià shēng. fū néng xià zé dà, dà zhī zhì yě, qí zhōu zhī jiù hū? wèi zhī gē wèi, yuē: měi zāi, fán fán hū! dà ér wǎn, xiǎn ér yì xíng, yǐ dé fǔ cǐ, zé míng zhǔ yě. wèi zhī gē táng, yuē: sī shēn zāi! qí yǒu táo táng shì zhī yí mín hū? bù rán, hé yōu zhī yuǎn yě. fēi lìng dé zhī hòu, shuí néng ruò shì? wèi zhī gē chén, yuē: guó wú zhǔ, qí néng jiǔ hū? zì kuài yǐ xià wú jī yān. wèi zhī gē xiǎo yǎ, yuē: měi zāi! sī ér bù èr, yuàn ér bù yán, qí zhōu dé zhī shuāi hū? yóu yǒu xiān wáng zhī yí mín yān. wèi zhī gē dà yá, yuē: guǎng zāi, xī xī hū! qū ér yǒu zhí tǐ, qí wén wáng zhī dé hū? wèi zhī gē sòng, yuē: zhì yǐ zāi! zhí ér bù jù, qū ér bù qū, ěr ér bù bī, yuǎn ér bù xié, qiān ér bù yín, fù ér bù yàn, āi ér bù chóu, lè ér bù huāng, yòng ér bù guì, guǎng ér bù xuān, shī ér bù fèi, qǔ ér bù tān, chù ér bù dǐ, xíng ér bù liú, wǔ shēng hé, bā fēng píng, jié yǒu dù, shǒu yǒu xù, shèng dé zhī suǒ tóng yě. jiàn wǔ xiàng shuò nán yuè zhě, yuē: měi zāi! yóu yǒu hàn. jiàn wǔ dà wǔ zhě, yuē: měi zāi! zhōu zhī shèng yě, qí ruò cǐ hū? jiàn wǔ sháo huò zhě, yuē: shèng rén zhī hóng yě, ér yóu yǒu cán dé, shèng rén zhī nán yě. jiàn wǔ dà xià zhě, yuē: měi zāi! qín ér bù dé, fēi yǔ qí shuí néng xiū zhī? jiàn wǔ sháo shuò zhě, yuē: dé zhì yǐ zāi! dà yǐ, rú tiān zhī wú bù chóu yě, rú dì zhī wú bù zài yě, suī shén shèng dé, qí miè yǐ jiā yú cǐ yǐ. guān zhǐ yǐ! ruò yǒu tā lè, wú bù gǎn qǐng yǐ!
請觀於周樂。使工為之歌《周南》、《召南》,曰:「美哉!始基之矣,猶未也。然勤而不怨矣。」為之歌《邶》、《鄘》、《衛》,曰:「美哉,淵乎!憂而不困者也。吾聞衛康叔、武公之德如是,是其《衛風》乎?」為之歌《王》,曰:「美哉!思而不懼,其周之東乎?」為之歌《鄭》,曰:「美哉!其細已甚,民弗堪也,是其先亡乎!」為之歌《齊》,曰:「美哉,泱泱乎,大風也哉!表東海者,其大公乎!國未可量也。」為之歌《豳》,曰:「美哉,盪乎!樂而不淫,其周公之東乎?」為之歌《秦》,曰:「此之謂夏聲。夫能夏則大,大之至也,其周之舊乎?」為之歌《魏》,曰:「美哉,渢渢乎!大而婉,險而易行,以德輔此,則明主也。」為之歌《唐》,曰:「思深哉!其有陶唐氏之遺民乎?不然,何憂之遠也。非令德之後,誰能若是?」為之歌《陳》,曰:「國無主,其能久乎?」自《鄶》以下無譏焉。為之歌《小雅》,曰:「美哉!思而不貳,怨而不言,其周德之衰乎?猶有先王之遺民焉。」為之歌《大雅》,曰:「廣哉,熙熙乎!曲而有直體,其文王之德乎?」為之歌《頌》,曰:「至矣哉!直而不倨,曲而不屈,邇而不偪,遠而不攜,遷而不淫,復而不厭,哀而不愁,樂而不荒,用而不匱,廣而不宣,施而不費,取而不貪,處而不底,行而不流,五聲和,八風平,節有度,守有序,盛德之所同也。」見舞《象箾》《南籥》者,曰:「美哉!猶有憾。」見舞《大武》者,曰:「美哉!周之盛也,其若此乎?」見舞《韶濩》者,曰:「聖人之弘也,而猶有慚德,聖人之難也。」見舞《大夏》者,曰:「美哉!勤而不德,非禹其誰能修之?」見舞《韶箾》者,曰:「德至矣哉!大矣,如天之無不幬也,如地之無不載也,雖甚盛德,其蔑以加於此矣。觀止矣!若有他樂,吾不敢請已!」
qí chū pìn yě, tōng sì jūn yě. gù suì pìn yú qí, shuō yàn píng zhòng, wèi zhī yuē: zi sù nà yì yǔ zhèng! wú yì wú zhèng, nǎi miǎn yú nán. qí guó zhī zhèng, jiāng yǒu suǒ guī, wèi huò suǒ guī, nán wèi xiē yě. gù yàn zǐ yīn chén huán zi yǐ nà zhèng yǔ yì, shì yǐ miǎn yú luán gāo zhī nán.
其出聘也,通嗣君也。故遂聘於齊,說晏平仲,謂之曰:「子速納邑與政!無邑無政,乃免於難。齊國之政,將有所歸,未獲所歸,難未歇也。」故晏子因陳桓子以納政與邑,是以免於欒、高之難。
pìn yú zhèng, jiàn zi chǎn, rú jiù xiāng shí, yǔ zhī gǎo dài, zi chǎn xiàn zhù yī yān. wèi zi chǎn yuē: zhèng zhī zhí zhèng chǐ, nán jiāng zhì yǐ! zhèng bì jí zi. zi wèi zhèng, shèn zhī yǐ lǐ. bù rán, zhèng guó jiāng bài.
聘於鄭,見子產,如舊相識,與之縞帶,子產獻紵衣焉。謂子產曰:「鄭之執政侈,難將至矣!政必及子。子為政,慎之以禮。不然,鄭國將敗。」
shì wèi, shuō qú yuàn shǐ gǒu shǐ gōng zǐ jīng gōng shū fā gōng zǐ cháo, yuē: wèi duō jūn zǐ, wèi yǒu huàn yě.
適衛,說蘧瑗、史狗、史、公子荊、公叔發、公子朝,曰:「衛多君子,未有患也。」
zì wèi rú jìn, jiāng sù yú qī. wén zhōng shēng yān, yuē: yì zāi! wú wén zhī yě: biàn ér bù dé, bì jiā yú lù. fū zǐ huò zuì yú jūn yǐ zài cǐ, jù yóu bù zú, ér yòu hé lè? fū zǐ zhī zài cǐ yě, yóu yàn zhī cháo yú mù shàng. jūn yòu zài bìn, ér kě yǐ lè hū? suì qù zhī. wén zi wén zhī, zhōng shēn bù tīng qín sè.
自衛如晉,將宿於戚。聞鐘聲焉,曰:「異哉!吾聞之也:『辯而不德,必加於戮。』夫子獲罪於君以在此,懼猶不足,而又何樂?夫子之在此也,猶燕之巢於幕上。君又在殯,而可以樂乎?」遂去之。文子聞之,終身不聽琴瑟。
shì jìn, shuō zhào wén zi hán xuān zi wèi xiàn zi, yuē: jìn guó qí cuì yú sān zú hū! shuō shū xiàng, jiāng xíng, wèi shū xiàng yuē: wú zi miǎn zhī! jūn chǐ ér duō liáng, dài fū jiē fù, zhèng jiāng zài jiā. wú zi hǎo zhí, bì sī zì miǎn yú nán.
適晉,說趙文子、韓宣子、魏獻子,曰:「晉國其萃於三族乎!」說叔向,將行,謂叔向曰:「吾子勉之!君侈而多良,大夫皆富,政將在家。吾子好直,必思自免於難。」
qiū jiǔ yuè, qí gōng sūn chài gōng sūn zào fàng qí dài fū gāo zhǐ yú běi yàn. yǐ wèi, chū. shū yuē: chū bēn. zuì gāo zhǐ yě. gāo zhǐ hǎo yǐ shì zì wèi gōng, qiě zhuān, gù nán jí zhī.
秋九月,齊公孫蠆、公孫竈放其大夫高止於北燕。乙未,出。書曰:「出奔。」罪高止也。高止好以事自為功,且專,故難及之。
dōng, mèng xiào bó rú jìn, bào fàn shū yě.
冬,孟孝伯如晉,報范叔也。
wèi gāo shì zhī nán gù, gāo shù yǐ lú pàn. shí yuè gēng yín, lǘ qiū yīng shuài shī wéi lú. gāo shù yuē: gǒu shǐ gāo shì yǒu hòu, qǐng zhì yì. qí rén lì jìng zhòng zhī céng sūn yàn, liáng jìng zhòng yě. shí yī yuè yǐ mǎo, gāo shù zhì lú ér chū bēn jìn, jìn rén chéng mián ér zhì zhān.
為高氏之難故,高豎以盧叛。十月庚寅,閭丘嬰帥師圍盧。高豎曰:「苟使高氏有後,請致邑。」齊人立敬仲之曾孫酀,良敬仲也。十一月乙卯,高豎致盧而出奔晉,晉人城綿而寘旃。
zhèng bó yǒu shǐ gōng sūn hēi rú chǔ, cí yuē: chǔ zhèng fāng è, ér shǐ yú wǎng, shì shā yú yě. bó yǒu yuē: shì háng yě. zi xī yuē: kě zé wǎng, nán zé yǐ, hé shì zhī yǒu? bó yǒu jiāng qiáng shǐ zhī. zi xī nù, jiāng fá bó yǒu shì, dài fū hé zhī. shí èr yuè jǐ sì, zhèng dài fū méng yú bó yǒu shì. bì chén yuē: shì méng yě, qí yǔ jǐ hé? shī yuē: jūn zǐ lǚ méng, luàn shì yòng zhǎng. jīn shì zhǎng luàn zhī dào yě. huò wèi xiē yě, bì sān nián ér hòu néng shū. rán míng yuē: zhèng jiāng yān wǎng? bì chén yuē: shàn zhī dài bù shàn, tiān mìng yě, qí yān pì zi chǎn? jǔ bù yú děng, zé wèi bān yě. zé shàn ér jǔ, zé shì lóng yě. tiān yòu chú zhī, duó bó yǒu pò. zi xī jí shì, jiāng yān pì zhī? tiān huò zhèng jiǔ yǐ, qí bì shǐ zi chǎn xī zhī, nǎi yóu kě yǐ lì. bù rán, jiāng wáng yǐ.
鄭伯有使公孫黑如楚,辭曰:「楚、鄭方惡,而使余往,是殺余也。」伯有曰:「世行也。」子晳曰:「可則往,難則已,何世之有?」伯有將強使之。子晳怒,將伐伯有氏,大夫和之。十二月己巳,鄭大夫盟於伯有氏。裨諶曰:「是盟也,其與幾何?《詩》曰:『君子屢盟,亂是用長。』今是長亂之道也。禍未歇也,必三年而後能紓。」然明曰:「政將焉往?」裨諶曰:「善之代不善,天命也,其焉辟子產?舉不踰等,則位班也。擇善而舉,則世隆也。天又除之,奪伯有魄。子西即世,將焉辟之?天禍鄭久矣,其必使子產息之,乃猶可以戾。不然,將亡矣。」