jīng
【經】

sì nián chūn, wáng zhēng yuè, gōng jí qí hóu píng jǔ jí tán. jǔ rén bù kěn, gōng fá jǔ, qǔ xiàng.
四年春，王正月，公及齊侯平莒及郯。莒人不肯，公伐莒，取向。

qín bó dào zú. xià liù yuè yǐ yǒu, zhèng gōng zǐ guī shēng shì qí jūn yí.
秦伯稻卒。夏六月乙酉，鄭公子歸生弒其君夷。

chì dí qīn qí.
赤狄侵齊。

qiū, gōng rú qí.
秋，公如齊。

gōng zhì zì qí.
公至自齊。

dōng, chǔ zi fá zhèng.
冬，楚子伐鄭。

chuán
【傳】

sì nián chūn, gōng jí qí hóu píng jǔ jí tán. jǔ bù kěn, gōng fá jǔ, qǔ xiàng, fēi lǐ yě. píng guó yǐ lǐ bù yǐ luàn, fá ér bù zhì, luàn yě. yǐ luàn píng luàn, hé zhì zhī yǒu? wú zhì, hé yǐ xíng lǐ?
四年春，公及齊侯平莒及郯。莒不肯，公伐莒，取向，非禮也。平國以禮不以亂，伐而不治，亂也。以亂平亂，何治之有？無治，何以行禮？

chǔ rén xiàn yuán yú zhèng líng gōng. gōng zǐ sòng yǔ zi jiā jiāng jiàn. zi gōng zhī shí zhǐ dòng, yǐ shì zi jiā, yuē: tā rì wǒ rú cǐ, bì cháng yì wèi. jí rù, zǎi fū jiāng jiě yuán, xiāng shì ér xiào. gōng wèn zhī, zi jiā yǐ gào. jí shí dài fū yuán, zhào zi gōng ér fú yǔ yě. zi gōng nù, rǎn zhǐ yú dǐng, cháng zhī ér chū. gōng nù, yù shā zi gōng. zi gōng yǔ zi jiā móu xiān. zi jiā yuē: chù lǎo, yóu dàn shā zhī, ér kuàng jūn hū? fǎn zèn zi jiā, zi jiā jù ér cóng zhī.
楚人獻黿於鄭靈公。公子宋與子家將見。子公之食指動，以示子家，曰：「他日我如此，必嘗異味。」及入，宰夫將解黿，相視而笑。公問之，子家以告。及食大夫黿，召子公而弗與也。子公怒，染指於鼎，嘗之而出。公怒，欲殺子公。子公與子家謀先。子家曰：「畜老，猶憚殺之，而況君乎？」反譖子家，子家懼而從之。

xià, shì líng gōng. shū yuē: zhèng gōng zǐ guī shēng shì qí jūn yí. quán bù zú yě. jūn zǐ yuē: rén ér bù wǔ, wú néng dá yě. fán shì jūn: chēng jūn, jūn wú dào yě chēng chén, chén zhī zuì yě.
夏，弒靈公。書曰：「鄭公子歸生弒其君夷。」權不足也。君子曰：「仁而不武，無能達也。」凡弒君：稱君，君無道也；稱臣，臣之罪也。

zhèng rén lì zi liáng, cí yuē: yǐ xián zé qù jí bù zú, yǐ shùn zé gōng zǐ jiān zhǎng. nǎi lì xiāng gōng. xiāng gōng jiāng qù mù shì, ér shě zi liáng. zi liáng bù kě, yuē: mù shì yí cún, zé gù yuàn yě. ruò jiāng wáng zhī, zé yì jiē wáng, qù jí hé wèi? nǎi shě zhī, jiē wèi dài fū.
鄭人立子良，辭曰：「以賢則去疾不足，以順則公子堅長。」乃立襄公。襄公將去穆氏，而舍子良。子良不可，曰：「穆氏宜存，則固願也。若將亡之，則亦皆亡，去疾何為？」乃舍之，皆為大夫。

chū, chǔ sī mǎ zi liáng shēng zǐ yuè jiāo. zi wén yuē: bì shā zhī. shì zi yě, xióng hǔ zhī zhuàng, ér chái láng zhī shēng, fú shā, bì miè ruò áo shì yǐ. yàn yuē: láng zǐ yě xīn. shì nǎi láng yě, qí kě chù hū? zi liáng bù kě. zi wén yǐ wèi dà qī, jí jiāng sǐ, jù qí zú yuē: jiāo yě zhī zhèng, nǎi sù xíng yǐ, wú jí yú nán. qiě qì yuē: guǐ yóu qiú shí, ruò áo shì zhī guǐ, bù qí něi ér? jí lìng yǐn zi wén zú, dòu bān wèi lìng yǐn, zi yuè wèi sī mǎ, wěi jiǎ wèi gōng zhèng. zèn zi yáng ér shā zhī, zi yuè wèi lìng yǐn, jǐ wèi sī mǎ. zi yuè yòu è zhī, nǎi yǐ ruò áo shì zhī zú yǔ bó yíng yú chā tú yáng ér shā zhī, suì chù zhēng yě, jiāng gōng wáng. wáng yǐ sān wáng zhī zǐ wèi zhì yān, fú shòu, shī yú zhāng shì.
初，楚司馬子良生子越椒。子文曰：「必殺之。是子也，熊虎之狀，而豺狼之聲，弗殺，必滅若敖氏矣。諺曰：『狼子野心。』是乃狼也，其可畜乎？」子良不可。子文以為大慼，及將死，聚其族曰：「椒也知政，乃速行矣，無及於難。」且泣曰：「鬼猶求食，若敖氏之鬼，不其餒而？」及令尹子文卒，鬥般為令尹，子越為司馬，蒍賈為工正。譖子揚而殺之，子越為令尹，己為司馬。子越又惡之，乃以若敖氏之族圄伯嬴於 [插圖]陽而殺之，遂處烝野，將攻王。王以三王之子為質焉，弗受，師於漳澨。

qiū qī yuè wù xū, chǔ zi yǔ ruò áo shì zhàn yú gāo hǔ. bó fén shè wáng, dà zhōu, jí gǔ fū, zhe yú dīng níng. yòu shè dà zhōu, yǐ guàn lì gǔ. shī jù, tuì. wáng shǐ xún shī yuē: wú xiān jūn wén wáng kè xī, huò sān shǐ yān. bó fén qiè qí èr, jǐn yú shì yǐ. gǔ ér jìn zhī, suì miè ruò áo shì.
秋七月戊戌，楚子與若敖氏戰於皋滸。伯棼射王，汏輈，及鼓跗，著於丁寧。又射汏輈，以貫笠轂。師懼，退。王使巡師曰：「吾先君文王克息，獲三矢焉。伯棼竊其二，盡於是矣。」鼓而進之，遂滅若敖氏。

chū, ruò áo qǔ yú yún fù, shēng dòu bó bǐ. ruò áo zú, cóng qí mǔ chù yú chā tú, yín yú yún fù zi zhī nǚ, shēng zǐ wén yān. chā tú fū rén shǐ qì zhū mèng zhōng, hǔ rǔ zhī. chā tú zi tián, jiàn zhī, jù ér guī, fū rén yǐ gào, suì shǐ shōu zhī. chǔ rén wèi rǔ gǔ, wèi hǔ wū tú, gù mìng zhī yuē dòu gǔ wū tú. yǐ qí nǚ qī bó bǐ, shí wèi lìng yǐn zi wén. qí sūn zhēn yǐn kè huáng shǐ yú qí, hái, jí sòng, wén luàn. qí rén yuē, bù kě yǐ rù yǐ. zhēn yǐn yuē: qì jūn zhī mìng, dú shuí shòu zhī? jūn, tiān yě, tiān kě táo hū? suì guī, fù mìng ér zì jū yú sī bài. wáng sī zi wén zhī zhì chǔ guó yě, yuē: zi wén wú hòu, hé yǐ quàn shàn? shǐ fù qí suǒ, gǎi mìng yuē shēng.
初，若敖娶於雲阜，生鬥伯比。若敖卒，從其母畜於 [插圖]，淫於雲阜子之女，生子文焉。 [插圖]夫人使棄諸夢中，虎乳之。 [插圖]子田，見之，懼而歸，夫人以告，遂使收之。楚人謂乳穀，謂虎於菟，故命之曰鬥穀於菟。以其女妻伯比，實為令尹子文。其孫箴尹克黃使於齊，還，及宋，聞亂。其人曰，「不可以入矣。」箴尹曰：「棄君之命，獨誰受之？君，天也，天可逃乎？」遂歸，復命而自拘於司敗。王思子文之治楚國也，曰：「子文無後，何以勸善？」使復其所，改命曰生。

dōng, chǔ zi fá zhèng, zhèng wèi fú yě.
冬，楚子伐鄭，鄭未服也。