jīng
【經】
sān nián chūn, wáng zhēng yuè, jiāo. niú zhī kǒu shāng, gǎi bo niú, niú sǐ, nǎi bù jiāo. yóu sān wàng.
三年春,王正月,郊。牛之口傷,改卜牛,牛死,乃不郊。猶三望。
zàng kuāng wáng.
葬匡王。
chǔ zi fá lù hún zhī róng.
楚子伐陸渾之戎。
xià, chǔ rén qīn zhèng.
夏,楚人侵鄭。
qiū, chì dí qīn qí.
秋,赤狄侵齊。
sòng shī wéi cáo.
宋師圍曹。
dōng shí yuè bǐng xū, zhèng bó lán zú.
冬十月丙戌,鄭伯蘭卒。
zàng zhèng mù gōng.
葬鄭穆公。
chuán
【傳】
sān nián chūn, bù jiāo ér wàng, jiē fēi lǐ yě. wàng, jiāo zhī shǔ yě. bù jiāo yì wú wàng, kě yě.
三年春,不郊而望,皆非禮也。望,郊之屬也。不郊亦無望,可也。
jìn hóu fá zhèng, jí yán. zhèng jí jìn píng, shì huì rù méng.
晉侯伐鄭,及郔。鄭及晉平,士會入盟。
chǔ zi fá lù hún zhī róng, suì zhì yú luò, guān bīng yú zhōu jiāng. dìng wáng shǐ wáng sūn mǎn láo chǔ zi. chǔ zi wèn dǐng zhī dà xiǎo qīng zhòng yān. duì yuē: zài dé bù zài dǐng. xī xià zhī fāng yǒu dé yě, yuǎn fāng tú wù, gòng jīn jiǔ mù, zhù dǐng xiàng wù, bǎi wù ér wèi zhī bèi, shǐ mín zhī shén jiān. gù mín rù chuān zé shān lín, bù féng bù ruò. chī mèi wǎng liǎng, mò néng féng zhī, yòng néng xié yú shàng xià yǐ chéng tiān xiū. jié yǒu hūn dé, dǐng qiān yú shāng, zài sì liù bǎi. shāng zhòu bào nüè, dǐng qiān yú zhōu. dé zhī xiū míng, suī xiǎo, zhòng yě. qí jiān huí hūn luàn, suī dà, qīng yě. tiān zuò míng dé, yǒu suǒ dǐ zhǐ. chéng wáng dìng dǐng yú jiá rǔ, bo shì sān shí, bo nián qī bǎi, tiān suǒ mìng yě. zhōu dé suī shuāi, tiān mìng wèi gǎi, dǐng zhī qīng zhòng, wèi kě wèn yě.
楚子伐陸渾之戎,遂至於雒,觀兵於周疆。定王使王孫滿勞楚子。楚子問鼎之大小輕重焉。對曰:「在德不在鼎。昔夏之方有德也,遠方圖物,貢金九牧,鑄鼎象物,百物而為之備,使民知神奸。故民入川澤山林,不逢不若。螭魅罔兩,莫能逢之,用能協於上下以承天休。桀有昏德,鼎遷於商,載祀六百。商紂暴虐,鼎遷於周。德之休明,雖小,重也。其奸回昏亂,雖大,輕也。天祚明德,有所厎止。成王定鼎於郟鄏,卜世三十,卜年七百,天所命也。周德雖衰,天命未改,鼎之輕重,未可問也。」
xià, chǔ rén qīn zhèng, zhèng jí jìn gù yě.
夏,楚人侵鄭,鄭即晉故也。
sòng wén gōng jí wèi, sān nián shā mǔ dì xū jí zhāo gōng zǐ, wǔ shì zhī móu yě. shǐ dài huán zhī zú gōng wǔ shì yú sī mǎ zi bó zhī guǎn, jǐn zhú wǔ mù zhī zú. wǔ mù zhī zú yǐ cáo shī fá sòng.
宋文公即位,三年殺母弟須及昭公子,武氏之謀也。使戴、桓之族攻武氏於司馬子伯之館,盡逐武、穆之族。武、穆之族以曹師伐宋。
qiū, sòng shī wéi cáo, bào wǔ shì zhī luàn yě.
秋,宋師圍曹,報武氏之亂也。
dōng, zhèng mù gōng zú. chū, zhèng wén gōng yǒu jiàn qiè yuē yàn jí, mèng tiān shǐ yǔ jǐ lán, yuē: yú wèi bó tiáo. yú, ér zǔ yě, yǐ shì wèi ér zi. yǐ lán yǒu guó xiāng, rén fú mèi zhī rú shì. jì ér wén gōng jiàn zhī, yǔ zhī lán ér yù zhī. cí yuē: qiè bù cái, xìng ér yǒu zi, jiāng bù xìn, gǎn zhēng lán hū? gōng yuē: nuò. shēng mù gōng, míng zhī yuē lán. wén gōng bào zhèng zi zhī fēi, yuē chén guī, shēng zǐ huá zi zāng. zi zāng dé zuì ér chū. yòu zi huá ér shā zhī nán lǐ, shǐ dào shā zi zāng yú chén sòng zhī jiān. yòu qǔ yú jiāng, shēng gōng zǐ shì. cháo yú chǔ, chǔ rén zhèn zhī, jí yè ér sǐ. yòu qǔ yú sū, shēng zǐ xiá zi yú mí. yú mí zǎo zú. xiè jià è xiá, wén gōng yì è zhī, gù bù lì yě. gōng zhú qún gōng zǐ, gōng zǐ lán bēn jìn, cóng jìn wén gōng fá zhèng. shí guǐ yuē: wú wén jī jí ǒu, qí zi sūn bì fān. jí, jí rén yě, hòu jì zhī yuán fēi yě. jīn gōng zǐ lán, jí shēng yě. tiān huò qǐ zhī, bì jiāng wèi jūn, qí hòu bì fān, xiān nà zhī kě yǐ kàng chǒng. yǔ kǒng jiāng chú hóu xuān duō nà zhī, méng yú dà gōng ér lì zhī. yǐ yǔ jìn píng. mù gōng yǒu jí, yuē: lán sǐ, wú qí sǐ hū, wú suǒ yǐ shēng yě. yì lán ér zú.
冬,鄭穆公卒。初,鄭文公有賤妾曰燕姞,夢天使與己蘭,曰:「余為伯鯈。余,而祖也,以是為而子。以蘭有國香,人服媚之如是。」既而文公見之,與之蘭而御之。辭曰:「妾不才,幸而有子,將不信,敢征蘭乎?」公曰:「諾。」生穆公,名之曰蘭。文公報鄭子之妃,曰陳媯,生子華、子臧。子臧得罪而出。誘子華而殺之南里,使盜殺子臧於陳、宋之間。又娶於江,生公子士。朝於楚,楚人酖之,及葉而死。又娶於蘇,生子瑕、子俞彌。俞彌早卒。洩駕惡瑕,文公亦惡之,故不立也。公逐群公子,公子蘭奔晉,從晉文公伐鄭。石癸曰:「吾聞姬、姞耦,其子孫必蕃。姞,吉人也,后稷之元妃也。今公子蘭,姞甥也。天或啟之,必將為君,其後必蕃,先納之可以亢寵。」與孔將鉏、侯宣多納之,盟於大宮而立之。以與晉平。穆公有疾,曰:「蘭死,吾其死乎,吾所以生也。」刈蘭而卒。