jīng
【經】
shí yǒu wǔ nián chūn, wáng zhēng yuè, wú zi yí mò zú.
十有五年春，王正月，吳子夷末卒。
èr yuè guǐ yǒu, yǒu shì yú wǔ gōng.
二月癸酉，有事於武宮。
yuè rù, shū gōng zú, qù lè zú shì.
籥入，叔弓卒，去樂卒事。
xià, cài cháo wú chū bēn zhèng.
夏，蔡朝吳出奔鄭。
liù yuè dīng sì shuò, rì yǒu shí zhī.
六月丁巳朔，日有食之。
qiū, jìn xún wú shuài shī fá xiān yú.
秋，晉荀吳帥師伐鮮虞。
dōng, gōng rú jìn.
冬，公如晉。
chuán
【傳】
shí wǔ nián chūn, jiāng dì yú wǔ gōng, jiè bǎi guān. zǐ shèn yuē: dì zhī rì, qí yǒu jiù hū. wú jiàn chì hēi zhī jìn, fēi jì xiáng yě, sàng fēn yě. qí zài lì shì hū? èr yuè guǐ yǒu, dì, shū gōng lì shì, yuè rù ér zú, qù lè zú shì, lǐ yě.
十五年春，將禘於武公，戒百官。梓慎曰：「禘之日，其有咎乎。吾見赤黑之祲，非祭祥也，喪氛也。其在涖事乎？」二月癸酉，禘，叔弓涖事，籥入而卒，去樂卒事，禮也。
chǔ fèi wú jí hài cháo wú zhī zài cài yě, yù qù zhī. nǎi wèi zhī yuē: wáng wéi xìn zǐ, gù chù zi yú cài. zi yì zhǎng yǐ, ér zài xià wèi, rǔ. bì qiú zhī, wú zhù zi qǐng. yòu wèi qí shàng zhī rén yuē: wáng wéi xìn wú, gù chù zhū cài, èr sān zi mò zhī rú yě. ér zài qí shàng, bù yì nán hū? fú tú, bì jí yú nán. xià, cài rén zhú cháo wú. cháo wú chū bēn zhèng. wáng nù yuē: yú wéi xìn wú, gù zhì zhū cài. qiě wēi wú, wú bù jí cǐ. nǚ hé gù qù zhī? wú jí duì yuē: chén qǐ bù yù wú? rán ér qián zhī qí wèi rén zhī yì yě. wú zài cài, cài bì sù fēi. qù wú, suǒ yǐ jiǎn qí yì yě.
楚費無極害朝吳之在蔡也，欲去之。乃謂之曰：「王唯信子，故處子於蔡。子亦長矣，而在下位，辱。必求之，吾助子請。」又謂其上之人曰：「王唯信吳，故處諸蔡，二三子莫之如也。而在其上，不亦難乎？弗圖，必及於難。」夏，蔡人逐朝吳。朝吳出奔鄭。王怒曰：「余唯信吳，故寘諸蔡。且微吳，吾不及此。女何故去之？」無極對曰：「臣豈不欲吳？然而前知其為人之異也。吳在蔡，蔡必速飛。去吳，所以翦其翼也。」
liù yuè yǐ chǒu, wáng dà zi shòu zú.
六月乙丑，王大子壽卒。
qiū bā yuè wù yín, wáng mù hòu bēng.
秋八月戊寅，王穆後崩。
jìn xún wú shuài shī fá xiān yú, wéi gǔ. gǔ rén huò qǐng yǐ chéng pàn, mù zi fú xǔ. zuǒ yòu yuē: shī tú bù qín, ér kě yǐ huò chéng, hé gù bù wèi? mù zǐ yuē: wú wén zhū shū xiàng yuē: hǎo è bù qiān, mín zhī suǒ shì, shì wú bù jì. huò yǐ wú chéng pàn, wú suǒ shén è yě. rén yǐ chéng lái, wú dú hé hǎo yān. shǎng suǒ shén è, ruò suǒ hǎo hé? ruò qí fú shǎng, shì shī xìn yě, hé yǐ bì mín? lì néng zé jìn, fǒu zé tuì, liàng lì ér xíng. wú bù kě yǐ yù chéng ér ěr jiān, suǒ sàng zī duō. shǐ gǔ rén shā pàn rén ér shàn shǒu bèi. wéi gǔ sān yuè, gǔ rén huò qǐng jiàng, shǐ qí mín jiàn, yuē: yóu yǒu shí sè, gū xiū ér chéng. jūn lì yuē: huò chéng ér fú qǔ, qín mín ér dùn bīng, hé yǐ shì jūn? mù zǐ yuē: wú yǐ shì jūn yě. huò yī yì ér jiào mín dài, jiāng yān yòng yì? yì yǐ jiǎ dài, bù rú wán jiù. jiǎ dài wú zú, qì jiù bù xiáng. gǔ rén néng shì qí jūn, wǒ yì néng shì wú jūn. lǜ yì bù shuǎng, hǎo è bù qiān, chéng kě huò ér mín zhī yì suǒ, yǒu sǐ mìng ér wú èr xīn, bù yì kě hū! gǔ rén gào shí jié lì jǐn, ér hòu qǔ zhī. kè gǔ ér fǎn, bù lù yī rén, yǐ gǔ zi yuān dī guī.
晉荀吳帥師伐鮮虞，圍鼓。鼓人或請以城叛，穆子弗許。左右曰：「師徒不勤，而可以獲城，何故不為？」穆子曰：「吾聞諸叔向曰：『好惡不愆，民知所適，事無不濟。』或以吾城叛，吾所甚惡也。人以城來，吾獨何好焉。賞所甚惡，若所好何？若其弗賞，是失信也，何以庇民？力能則進，否則退，量力而行。吾不可以欲城而邇奸，所喪滋多。」使鼓人殺叛人而繕守備。圍鼓三月，鼓人或請降，使其民見，曰：「猶有食色，姑修而城。」軍吏曰：「獲城而弗取，勤民而頓兵，何以事君？」穆子曰：「吾以事君也。獲一邑而教民怠，將焉用邑？邑以賈怠，不如完舊。賈怠無卒，棄舊不祥。鼓人能事其君，我亦能事吾君。率義不爽，好惡不愆，城可獲而民知義所，有死命而無二心，不亦可乎！」鼓人告食竭力盡，而後取之。克鼓而反，不戮一人，以鼓子鳶鞮歸。
dōng, gōng rú jìn, píng qiū zhī huì gù yě.
冬，公如晉，平丘之會故也。
shí èr yuè, jìn xún lì rú zhōu, zàng mù hòu, jí tán wèi jiè. jì zàng chú sàng, yǐ wén bó yàn, zūn yǐ lǔ hú. wáng yuē: bó shì, zhū hóu jiē yǒu yǐ zhèn fǔ wáng shì, jìn dú wú yǒu, hé yě? wén bó yī jí tán, duì yuē: zhū hóu zhī fēng yě, jiē shòu míng qì yú wáng shì, yǐ zhèn fǔ qí shè jì, gù néng jiàn yí qì yú wáng. jìn jū shēn shān, róng dí zhī yǔ lín, ér yuǎn yú wáng shì. wáng líng bù jí, bài róng bù xiá, qí hé yǐ xiàn qì? wáng yuē: shū shì, ér wàng zhū hū? shū fù táng shū, chéng wáng zhī mǔ dì yě, qí fǎn wú fēn hū? mì xū zhī gǔ, yǔ qí dà lù, wén suǒ yǐ dà sōu yě. què gǒng zhī jiǎ, wǔ suǒ yǐ kè shāng yě. táng shū shòu zhī yǐ chù cān xū, kuāng yǒu róng dí. qí hòu xiāng zhī èr lù, chā tú yuè jù chàng, tóng gōng hǔ bì, wén gōng shòu zhī, yǐ yǒu nán yáng zhī tián, fǔ zhēng dōng xià, fēi fèn ér hé? fū yǒu xūn ér bù fèi, yǒu jī ér zài, fèng zhī yǐ tǔ tián, fǔ zhī yǐ yí qì, jīng zhī yǐ chē fú, míng zhī yǐ wén zhāng, zi sūn bù wàng, suǒ wèi fú yě. fú zuò zhī bù dēng shū fù, yān zài? qiě xī ér gāo zǔ sūn bó yǎn, sī jìn zhī diǎn jí, yǐ wèi dà zhèng, gù yuē jí shì. jí xīn yǒu zhī èr zi dǒng zhī, jìn yú shì hū yǒu dǒng shǐ. nǚ, sī diǎn zhī hòu yě. hé gù wàng zhī? jí tán bù néng duì. bīn chū, wáng yuē: jí fù qí wú hòu hū! shù diǎn ér wàng qí zǔ.
十二月，晉荀躒如周，葬穆後，籍談為介。既葬除喪，以文伯宴，樽以魯壺。王曰：「伯氏，諸侯皆有以鎮撫王室，晉獨無有，何也？」文伯揖籍談，對曰：「諸侯之封也，皆受明器於王室，以鎮撫其社稷，故能薦彝器於王。晉居深山，戎狄之與鄰，而遠於王室。王靈不及，拜戎不暇，其何以獻器？」王曰：「叔氏，而忘諸乎？叔父唐叔，成王之母弟也，其反無分乎？密須之鼓，與其大路，文所以大蒐也。闕鞏之甲，武所以克商也。唐叔受之以處參虛，匡有戎狄。其後襄之二路，[插圖]鉞秬鬯，彤弓虎賁，文公受之，以有南陽之田，撫征東夏，非分而何？夫有勛而不廢，有績而載，奉之以土田，撫之以彝器，旌之以車服，明之以文章，子孫不忘，所謂福也。福祚之不登叔父，焉在？且昔而高祖孫伯黶，司晉之典籍，以為大政，故曰籍氏。及辛有之二子董之，晉於是乎有董史。女，司典之後也。何故忘之？」籍談不能對。賓出，王曰：「籍父其無後乎！數典而忘其祖。」
jí tán guī, yǐ gào shū xiàng. shū xiàng yuē: wáng qí bù zhōng hū. wú wén zhī, suǒ lè bì zú yān. jīn wáng lè yōu, ruò zú yǐ yōu, bù kě wèi zhōng. wáng yī suì ér yǒu sān nián zhī sàng èr yān, yú shì hū yǐ sàng bīn yàn, yòu qiú yí qì, lè yōu shén yǐ, qiě fēi lǐ yě. yí qì zhī lái, jiā gōng zhī yóu, fēi yóu sàng yě. sān nián zhī sàng, suī guì suì fú, lǐ yě. wáng suī fú suì, yàn lè yǐ zǎo, yì fēi lǐ yě. lǐ, wáng zhī dà jīng yě. yī dòng ér shī èr lǐ, wú dà jīng yǐ. yán yǐ kǎo diǎn, diǎn yǐ zhì jīng, wàng jīng ér duō yán jǔ diǎn, jiāng yān yòng zhī?
籍談歸，以告叔向。叔向曰：「王其不終乎。吾聞之，所樂必卒焉。今王樂憂，若卒以憂，不可謂終。王一歲而有三年之喪二焉，於是乎以喪賓宴，又求彝器，樂憂甚矣，且非禮也。彝器之來，嘉功之由，非由喪也。三年之喪，雖貴遂服，禮也。王雖弗遂，宴樂以早，亦非禮也。禮，王之大經也。一動而失二禮，無大經矣。言以考典，典以志經，忘經而多言舉典，將焉用之？」
