jīng
【經】

èr shí yǒu bā nián chūn, wáng sān yuè jiǎ yín, qí rén fá wèi. wèi rén jí qí rén zhàn, wèi rén bài jī.
二十有八年春，王三月甲寅，齊人伐衛。衛人及齊人戰，衛人敗績。

xià sì yuè dīng wèi, zhū zi suǒ zú.
夏四月丁未，邾子瑣卒。

qiū, jīng fá zhèng. gōng huì qí rén sòng rén jiù zhèng.
秋，荊伐鄭。公會齊人、宋人救鄭。

dōng, zhú méi.
冬，築郿。

dà wú mài hé. zāng sūn chén gào dí yú qí.
大無麥禾。臧孫辰告糴於齊。

chuán
【傳】

èr shí bā nián chūn, qí hóu fá wèi, zhàn, bài wèi shī, shù zhī yǐ wáng mìng, qǔ lù ér hái.
二十八年春，齊侯伐衛，戰，敗衛師，數之以王命，取賂而還。

jìn xiàn gōng qǔ yú jiǎ, wú zi. zhēng yú qí jiāng, shēng qín mù fū rén jí dà zi shēn shēng. yòu qǔ èr nǚ yú róng, dà róng hú jī shēng zhòng ěr, xiǎo róng zi shēng yí wú. jìn fá lí róng, lí róng nán nǚ yǐ lí jī. guī shēng xī qí. qí dì shēng zhuó zǐ.
晉獻公娶於賈，無子。烝於齊姜，生秦穆夫人及大子申生。又娶二女於戎，大戎狐姬生重耳，小戎子生夷吾。晉伐驪戎，驪戎男女以驪姬。歸生奚齊。其娣生卓子。

lí jī bì, yù lì qí zi, lù wài bì liáng wǔ yǔ dōng guān bì wǔ, shǐ yán yú gōng yuē: qǔ wò, jūn zhī zōng yě. pú yǔ èr qū, jūn zhī jiāng yě. bù kě yǐ wú zhǔ. zōng yì wú zhǔ zé mín bù wēi, jiāng yì wú zhǔ zé qǐ róng xīn. róng zhī shēng xīn, mín màn qí zhèng, guó zhī huàn yě. ruò shǐ dà zi zhǔ qǔ wò, ér zhòng ěr yí wú zhǔ pú yǔ qū, zé kě yǐ wēi mín ér jù róng, qiě jīng jūn fá. shǐ jù yuē: dí zhī guǎng mò, yú jìn wèi dōu. jìn zhī qǐ tǔ, bù yì yí hū? jìn hóu shuō zhī. xià, shǐ dà zi jū qǔ wò, zhòng ěr jū pú chéng, yí wú jū qū. qún gōng zǐ jiē bǐ, wéi èr jī zhī zǐ zài jiàng. èr wǔ zú yǔ lí jī zèn qún gōng zǐ ér lì xī qí, jìn rén wèi zhī èr wǔ ǒu.
驪姬嬖，欲立其子，賂外嬖梁五與東關嬖五，使言於公曰：「曲沃，君之宗也。蒲與二屈，君之疆也。不可以無主。宗邑無主則民不威，疆埸無主則啟戎心。戎之生心，民慢其政，國之患也。若使大子主曲沃，而重耳、夷吾主蒲與屈，則可以威民而懼戎，且旌君伐。」使俱曰：「狄之廣莫，於晉為都。晉之啟土，不亦宜乎？」晉侯說之。夏，使大子居曲沃，重耳居蒲城，夷吾居屈。群公子皆鄙，唯二姬之子在絳。二五卒與驪姬譖群公子而立奚齊，晉人謂之「二五耦」。

chǔ lìng yǐn zi yuán yù gǔ wén fū rén, wèi guǎn yú qí gōng cè ér zhèn wàn yān. fū rén wén zhī, qì yuē: xiān jūn yǐ shì wǔ yě, xí róng bèi yě. jīn lìng yǐn bù xún zhū chóu chóu, ér yú wèi wáng rén zhī cè, bù yì yì hū! yù rén yǐ gào zi yuán. zi yuán yuē: fù rén bù wàng xí chóu, wǒ fǎn wàng zhī!
楚令尹子元欲蠱文夫人，為館於其宮側而振《萬》焉。夫人聞之，泣曰：「先君以是舞也，習戎備也。今令尹不尋諸仇讎，而於未亡人之側，不亦異乎！」御人以告子元。子元曰：「婦人不忘襲讎，我反忘之！」

qiū, zi yuán yǐ chē liù bǎi chéng fá zhèng, rù yú jú zhì zhī mén. zi yuán dòu yù qiáng dòu wú gěng zhī bù bǐ wèi pèi, dòu bān wáng sūn yóu wáng sūn xǐ diàn. zhòng chē rù zì chún mén, jí kuí shì. xiàn mén bù fā, chǔ yán ér chū. zi yuán yuē: zhèng yǒu rén yān. zhū hóu jiù zhèng, chǔ shī yè dùn. zhèng rén jiāng bēn tóng qiū, dié gào yuē: chǔ mù yǒu wū. nǎi zhǐ.
秋，子元以車六百乘伐鄭，入於桔柣之門。子元、鬥御強、鬥梧、耿之不比為旆，鬥班、王孫游、王孫喜殿。眾車入自純門，及逵市。縣門不發，楚言而出。子元曰：「鄭有人焉。」諸侯救鄭，楚師夜遁。鄭人將奔桐丘，諜告曰：「楚幕有烏。」乃止。

dōng, jī. zāng sūn chén gào dí yú qí, lǐ yě.
冬，飢。臧孫辰告糴於齊，禮也。

zhú méi, fēi dōu yě. fán yì yǒu zōng miào xiān jūn zhī zhǔ yuē dōu, wú yuē yì. yì yuē zhú, dōu yuē chéng.
築郿，非都也。凡邑有宗廟先君之主曰都，無曰邑。邑曰築，都曰城。