chuán
【传】
shí qī nián chūn, wèi hóu wèi hǔ wò yú jí pǔ, chéng, qiú lìng míng zhě, ér yǔ zhī shǐ shí yān. dà zi qǐng shǐ liáng fū. liáng fū chéng zhōng diān liǎng mǔ, zǐ yī hú qiú, zhì, tǎn qiú, bù shì jiàn ér shí. dà zi shǐ qiān yǐ tuì, shù zhī yǐ sān zuì ér shā zhī.
十七年春,卫侯为虎幄于藉圃,成,求令名者,而与之始食焉。大子请使良夫。良夫乘衷甸两牡,紫衣狐裘,至,袒裘,不释剑而食。大子使牵以退,数之以三罪而杀之。
sān yuè, yuè zi fá wú. wú zǐ yù zhī lì zé, jiā shuǐ ér chén. yuè zi wèi zuǒ yòu jù zú, shǐ yè huò zuǒ huò yòu, gǔ zào ér jìn. wú shī fēn yǐ yù zhī. yuè zi yǐ sān jūn qián shè, dāng wú zhōng jūn ér gǔ zhī, wú shī dà luàn, suì bài zhī. guǎ jūn qí yuē, zhì fù zhī wèi yě." wèi hóu cí yǐ nán. dà zi yòu shǐ zhuó zhī.
三月,越子伐吴。吴子御之笠泽,夹水而陈。越子为左右句卒,使夜或左或右,鼓噪而进。吴师分以御之。越子以三军潜涉,当吴中军而鼓之,吴师大乱,遂败之。寡君其曰,志父之为也。”卫侯辞以难。大子又使椓之。
xià liù yuè, zhào yāng wéi wèi. qí guó guān chén guàn jiù wèi, dé jìn rén zhī zhì shī zhě. zi yù shǐ fú ér jiàn zhī, yuē:" guó zǐ shí zhí qí bǐng, ér mìng guàn yuē:' wú pì jìn shī.' qǐ gǎn fèi mìng. zi yòu hé rǔ?" jiǎn zǐ yuē:" wǒ bo fá wèi, wèi bǔ yǔ qí zhàn." nǎi hái.
夏六月,赵鞅围卫。齐国观、陈瓘救卫,得晋人之致师者。子玉使服而见之,曰:“国子实执齐柄,而命瓘曰:‘无辟晋师。’岂敢废命。子又何辱?”简子曰:“我卜伐卫,未卜与齐战。”乃还。
chǔ bái gōng zhī luàn, chén rén shì qí jù ér qīn chǔ. chǔ jì níng, jiāng qǔ chén mài. chǔ zi wèn shuài yú dà shī zi gǔ yǔ yè gōng zhū liáng. zi gǔ yuē:" yòu lǐng chà chē yǔ zuǒ shǐ lǎo, jiē xiāng lìng yǐn sī mǎ yǐ fá chén, qí kě shǐ yě." zi gāo yuē:" lǜ jiàn, mín màn zhī, jù bù yòng mìng yān." zi gǔ yuē:" guān dīng fù, ruò fú yě, wǔ wáng yǐ wéi jūn lǜ, shì yǐ kè zhōu, liǎo, fú suí táng, dà qǐ qún mán. péng zhòng shuǎng, shēn fú yě, wén wáng yǐ wéi lìng yǐn, shí xiàn shēn xī, cháo chén cài, fēng zhěn yú rǔ. wéi qí rèn yě, hé jiàn zhī yǒu?" zi gāo yuē:" tiān mìng bù tāo. lìng yǐn yǒu hàn yú chén, tiān ruò wáng zhī, qí bì lìng yǐn zhī zǐ shì yǔ, jūn hé shě yān? chén jù yòu lǐng yǔ zuǒ shǐ yǒu èr fú zhī jiàn, ér wú qí lìng dé yě." wáng bo zhī, wǔ chéng yǐn jí. shǐ shuài shī qǔ chén mài. chén rén yù zhī, bài. suì wéi chén.
楚白公之乱,陈人恃其聚而侵楚。楚既宁,将取陈麦。楚子问帅于大师子穀与叶公诸梁。子穀曰:“右领差车与左史老,皆相令尹、司马以伐陈,其可使也。”子高曰:“率贱,民慢之,惧不用命焉。”子穀曰:“观丁父,鄀俘也,武王以为军率,是以克州,蓼,服随、唐,大启群蛮。彭仲爽,申俘也,文王以为令尹,实县申、息,朝陈、蔡,封畛于汝。唯其任也,何贱之有?”子高曰:“天命不謟。令尹有憾于陈,天若亡之,其必令尹之子是与,君盍舍焉?臣惧右领与左史有二俘之贱,而无其令德也。”王卜之,武城尹吉。使帅师取陈麦。陈人御之,败。遂围陈。
qiū qī yuè jǐ mǎo, chǔ gōng sūn cháo shuài shī miè chén.
秋七月己卯,楚公孙朝帅师灭陈。
wáng yǔ yè gōng méi bǔ zi liáng yǐ wéi lìng yǐn. shěn yǐn zhū yuē:" jí, guò yú qí zhì." yè gōng yuē:" wáng zǐ ér xiàng guó, guò jiāng hé wéi?" tā rì, gǎi bo zi guó ér shǐ wèi lìng yǐn.
王与叶公枚卜子良以为令尹。沈尹朱曰:“吉,过于其志。”叶公曰:“王子而相国,过将何为?”他日,改卜子国而使为令尹。
wèi hóu mèng yú běi gōng, jiàn rén dēng kūn wú zhī guān, bèi fā běi miàn ér zào yuē:" dēng cǐ kūn wú zhī xū, mián mián shēng zhī guā. yú wèi hún liáng fū, jiào tiān wú gū." gōng qīn shì zhī, xū mí shè zhàn zhī, yuē:" bù hài." yǔ zhī yì, zhì zhī, ér táo bèn sòng. wèi hóu zhēn bo, qí yáo yuē:" rú yú chā tú wěi, héng liú ér fāng yáng yì yān. dà guó miè zhī, jiāng wáng. hé mén sāi dòu, nǎi zì hòu yú."
卫侯梦于北宫,见人登昆吾之观,被发北面而噪曰:“登此昆吾之虚,绵绵生之瓜。余为浑良夫,叫天无辜。”公亲筮之,胥弥赦占之,曰:“不害。”与之邑,置之,而逃奔宋。卫侯贞卜,其《繇》曰:“如鱼[插图]尾,衡流而方羊裔焉。大国灭之,将亡。阖门塞窦,乃自后逾。”
dōng shí yuè, jìn fù fá wèi, rù qí fú. jiāng rù chéng, jiǎn zǐ yuē:" zhǐ. shū xiàng yǒu yán yuē, hù luàn miè guó zhě wú hòu." wèi rén chū zhuāng gōng ér yǔ jìn píng, jìn lì xiāng gōng zhī sūn bān shī ér hái. shí yī yuè, wèi hóu zì juàn rù, bān shī chū.
冬十月,晋复伐卫,入其郛。将入城,简子曰:“止。叔向有言曰,怙乱灭国者无后。”卫人出庄公而与晋平,晋立襄公之孙般师而还。十一月,卫侯自鄄入,般师出。
chū, gōng dēng chéng yǐ wàng, jiàn róng zhōu. wèn zhī, yǐ gào. gōng yuē:" wǒ, jī xìng yě, hé róng zhī yǒu yān?" jiǎn zhī. gōng shǐ jiàng jiǔ. gōng yù zhú shí pǔ, wèi jí ér nán zuò. xīn sì, shí pǔ yīn jiàng shì gōng gōng, gōng hé mén ér qǐng, fú xǔ. yú yú běi fāng ér duì, zhé gǔ. róng zhōu rén gōng zhī, dà zi jí gōng zǐ qīng yú cóng gōng. róng zhōu rén shā zhī. gōng rù yú róng zhōu jǐ shì. chū, gōng zì chéng shàng jiàn jǐ shì zhī qī fā měi, shǐ kūn zhī, yǐ wéi lǚ jiāng dí. jì rù yān, ér shì zhī bì, yuē:" huó wǒ, wú yǔ nǚ bì." jǐ shì yuē:" shā nǚ, bì qí yān wǎng?" suì shā zhī ér qǔ qí bì. wèi rén fù gōng sūn bān shī ér lì zhī. shí èr yuè, qí rén fá wèi, wèi rén qǐng píng. lì gōng zǐ qǐ, zhí bān shī yǐ guī, shě zhū lù.
初,公登城以望,见戎州。问之,以告。公曰:“我,姬姓也,何戎之有焉?”翦之。公使匠久。公欲逐石圃,未及而难作。辛巳,石圃因匠氏攻公,公阖门而请,弗许。逾于北方而队,折股。戎州人攻之,大子疾、公子青逾从公。戎州人杀之。公入于戎州己氏。初,公自城上见己氏之妻发美,使髠之,以为吕姜髢。既入焉,而示之璧,曰:“活我,吾与女璧。”己氏曰:“杀女,璧其焉往?”遂杀之而取其璧。卫人复公孙般师而立之。十二月,齐人伐卫,卫人请平。立公子起,执般师以归,舍诸潞。
gōng huì qí hóu, méng yú méng, mèng wǔ bó xiāng. qí hóu qǐ shǒu, gōng bài. qí rén nù, wǔ bó yuē:" fēi tiān zǐ, guǎ jūn wú suǒ qǐ shǒu." wǔ bó wèn yú gāo chái yuē:" zhū hóu méng, shuí zhí niú ěr?" jì gāo yuē:" zēng yǎn zhī yì, wú gōng zǐ gū cáo fā yáng zhī yì, wèi shí tuí." wǔ bó yuē:" rán zé zhì yě."
公会齐侯,盟于蒙,孟武伯相。齐侯稽首,公拜。齐人怒,武伯曰:“非天子,寡君无所稽首。”武伯问于高柴曰:“诸侯盟,谁执牛耳?”季羔曰:“鄫衍之役,吴公子姑曹;发阳之役,卫石魋。”武伯曰:“然则彘也。”
sòng huáng yuàn zhī zǐ jūn, yǒu yǒu yuē tián bǐng, ér duó qí xiōng chán bān yì yǐ yǔ zhī. chán bān yùn ér xíng, gào huán sī mǎ zhī chén zǐ yí kè. zi yí kè shì sòng, gào fū rén yuē:" jūn jiāng nà huán shì." gōng wèn zhū zǐ zhòng. chū, zi zhòng jiāng yǐ qǐ sì zhī zǐ fēi wǒ wèi zi. jūn yuē:" bì lì bó yě, shì liáng cái." zi zhòng nù, fú cóng. gù duì yuē:" yòu shī zé lǎo yǐ, bù shí jūn yě." gōng zhí zhī. huáng yuàn bēn jìn, zhào zhī.
宋皇瑗之子麇,有友曰田丙,而夺其兄酁般邑以与之。酁般愠而行,告桓司马之臣子仪克。子仪克適宋,告夫人曰:“麇将纳桓氏。”公问诸子仲。初,子仲将以杞姒之子非我为子。麇曰:“必立伯也,是良材。”子仲怒,弗从。故对曰:“右师则老矣,不识麇也。”公执之。皇瑗奔晋,召之。