jīng
【经】
wǔ nián chūn, wáng sān yuè xīn hài shuò, rì yǒu shí zhī.
五年春,王三月辛亥朔,日有食之。
xià, guī sù yú cài.
夏,归粟于蔡。
yú yuè rù wú.
於越入吴。
liù yuè bǐng shēn, jì sūn yì rú zú.
六月丙申,季孙意如卒。
qiū qī yuè rén zǐ, shū sūn bù gǎn zú.
秋七月壬子,叔孙不敢卒。
dōng, jìn shì yāng shuài shī wéi xiān yú.
冬,晋士鞅帅师围鲜虞。
chuán
【传】
wǔ nián chūn, wáng rén shā zi cháo yú chǔ.
五年春,王人杀子朝于楚。
xià, guī sù yú cài, yǐ zhōu jí, jīn wú zī.
夏,归粟于蔡,以周亟,矜无资。
yuè rù wú, wú zài chǔ yě.
越入吴,吴在楚也。
liù yuè, jì píng zi xíng dōng yě, hái, wèi zhì, bǐng shēn, zú yú fáng. yáng hǔ jiàng yǐ yú fán liǎn, zhòng liáng huái fú yǔ, yuē:" gǎi bù gǎi yù." yáng hǔ yù zhú zhī, gào gōng shān bù niǔ. bù niǔ yuē:" bǐ wèi jūn yě, zi hé yuàn yān?" jì zàng, huán zi xíng dōng yě, jí fèi. zi xiè wèi fèi zǎi, nì láo yú jiāo, huán zi jìng zhī. láo zhòng liáng huái, zhòng liáng huái fú jìng. zi xiè nù, wèi yáng hǔ:" zi xíng zhī hū?"
六月,季平子行东野,还,未至,丙申,卒于房。阳虎将以玙璠敛,仲梁怀弗与,曰:“改步改玉。”阳虎欲逐之,告公山不狃。不狃曰:“彼为君也,子何怨焉?”既葬,桓子行东野,及费。子洩为费宰,逆劳于郊,桓子敬之。劳仲梁怀,仲梁怀弗敬。子洩怒,谓阳虎:“子行之乎?”
shēn bāo xū yǐ qín shī zhì, qín zi pú zi hǔ shuài chē wǔ bǎi chéng yǐ jiù chǔ. zi pú yuē:" wú wèi zhī wú dào." shǐ chǔ rén xiān yǔ wú rén zhàn, ér zì jì huì zhī, dà bài fū gài wáng yú yí. wú rén huò wěi shè yú bǎi jǔ. qí zi shuài bēn tú yǐ cóng zǐ xī, bài wú shī yú jūn xiáng.
申包胥以秦师至,秦子蒲、子虎帅车五百乘以救楚。子蒲曰:“吾未知吴道。”使楚人先与吴人战,而自稷会之,大败夫槩王于沂。吴人获薳射于柏举。其子帅奔徒以从子西,败吴师于军祥。
qiū qī yuè, zǐ qī zi pú miè táng. jiǔ yuè, fū gài wáng guī, zì lì yě, yǐ yǔ wáng zhàn ér bài, bēn chǔ, wèi táng xī shì 9.
秋七月,子期、子蒲灭唐。九月,夫槩王归,自立也,以与王战而败,奔楚,为堂谿氏[9]。
wú shī bài chǔ shī yú yōng shì, qín shī yòu bài wú shī. wú shī jū jūn. zǐ qī jiāng fén zhī, zi xī yuē:" fù xiōng qīn bào gǔ yān, bù néng shōu, yòu fén zhī, bù kě." zǐ qī yuē:" guó wáng yǐ! sǐ zhě ruò yǒu zhī yě, kě yǐ xīn jiù sì, qǐ dàn fén zhī?" fén zhī ér yòu zhàn, wú shī bài. yòu zhàn yú gōng xù zhī xī, wú shī dà bài, wú zǐ nǎi guī. qiú chā tú yú bà. chā tú yú bà qǐng xiān, suì táo guī. yè gōng zhū liáng zhī dì hòu zāng cóng qí mǔ yú wú, bù dài ér guī. yè gōng zhōng bù zhèng shì.
吴师败楚师于雍澨,秦师又败吴师。吴师居麇。子期将焚之,子西曰:“父兄亲暴骨焉,不能收,又焚之,不可。”子期曰:“国亡矣!死者若有知也,可以歆旧祀,岂惮焚之?”焚之而又战,吴师败。又战于公壻之谿,吴师大败,吴子乃归。囚 [插图]舆罢。 [插图]舆罢请先,遂逃归。叶公诸梁之弟后臧从其母于吴,不待而归。叶公终不正视。
yǐ hài, yáng hǔ qiú jì huán zi jí gōng fù wén bó, ér zhú zhòng liáng huái.
乙亥,阳虎囚季桓子及公父文伯,而逐仲梁怀。
dōng shí yuè dīng hài, shā gōng hé miǎo. jǐ chǒu, méng huán zi yú jì mén zhī nèi. gēng yín, dà zǔ, zhú gōng fù chù jí qín chuán, jiē bēn qí.
冬十月丁亥,杀公何藐。己丑,盟桓子于稷门之内。庚寅,大诅,逐公父歜及秦遄,皆奔齐。
chǔ zi rù yú yǐng. chū, dòu xīn wén wú rén zhī zhēng gōng yě, yuē:" wú wén zhī, bù ràng zé bù hé, bù hé bù kě yǐ yuǎn zhēng. wú zhēng yú chǔ, bì yǒu luàn. yǒu luàn zé bì guī, yān néng dìng chǔ?" wáng zhī bēn suí yě, jiāng shè yú chéng jiù, lán yǐn mén shè qí tǎng, bù yǔ wáng zhōu. jí níng, wáng yù shā zhī. zi xī yuē:" zi cháng wéi sī jiù yuàn yǐ bài, jūn hé xiào yān?" wáng yuē:" shàn. shǐ fù qí suǒ, wú yǐ zhì qián è." wáng shǎng dòu xīn wáng sūn yóu yú wáng sūn yǔ zhōng jiàn dòu cháo shēn bāo xū wáng sūn jiǎ sòng mù dòu huái. zi xī yuē:" qǐng shě huái yě." wáng yuē:" dà dé miè xiǎo yuàn, dào yě." shēn bāo xū yuē:" wú wèi jūn yě, fēi wéi shēn yě. jūn jì dìng yǐ, yòu hé qiú? qiě wú yóu zi qí, qí yòu wèi zhū 9?" suì táo shǎng. wáng jiāng jià jì mǐ, jì mǐ cí yuē:" suǒ yǐ wéi nǚ zǐ, yuǎn zhàng fū yě. zhōng jiàn fù wǒ yǐ." yǐ qī zhōng jiàn, yǐ wéi lè yǐn.
楚子入于郢。初,鬥辛闻吴人之争宫也,曰:“吾闻之,不让则不和,不和不可以远征。吴争于楚,必有乱。有乱则必归,焉能定楚?”王之奔随也,将涉于成臼,蓝尹亹涉其帑,不与王舟。及宁,王欲杀之。子西曰:“子常唯思旧怨以败,君何效焉?”王曰:“善。使复其所,吾以志前恶。”王赏鬥辛、王孙由于、王孙圉、钟建、鬥巢、申包胥、王孙贾、宋木、鬥怀。子西曰:“请舍怀也。”王曰:“大德灭小怨,道也。”申包胥曰:“吾为君也,非为身也。君既定矣,又何求?且吾尤子旗,其又为诸[9]?”遂逃赏。王将嫁季芈,季芈辞曰:“所以为女子,远丈夫也。钟建负我矣。”以妻钟建,以为乐尹。
wáng zhī zài suí yě, zi xī wèi wáng yú fú yǐ bǎo lù, guó yú pí xiè. wén wáng suǒ zài, ér hòu cóng wáng. wáng shǐ yóu yú chéng jūn, fù mìng, zi xī wèn gāo hòu yān, fú zhī. zi xī yuē:" bù néng, rú cí. chéng bù zhī gāo hòu xiǎo dà, hé zhī?" duì yuē:" gù cí bù néng, zi shǐ yú yě. rén gè yǒu néng yǒu bù néng. wáng yù dào yú yún zhōng, yú shòu qí gē, qí suǒ yóu zài." tǎn ér shì zhī bèi, yuē:" cǐ yú suǒ néng yě. pí xiè zhī shì, yú yì fú néng yě."
王之在随也,子西为王舆服以保路,国于脾洩。闻王所在,而后从王。王使由于城麇,复命,子西问高厚焉,弗知。子西曰:“不能,如辞。城不知高厚小大,何知?”对曰:“固辞不能,子使余也。人各有能有不能。王遇盗于云中,余受其戈,其所犹在。”袒而视之背,曰:“此余所能也。脾洩之事,余亦弗能也。”
jìn shì yāng wéi xiān yú, bào guān hǔ zhī yì yě.
晋士鞅围鲜虞,报观虎之役也。