jīng
【经】

wǔ nián chūn, gōng shǐ yú yú táng.
五年春，公矢鱼于棠。

xià sì yuè, zàng wèi huán gōng.
夏四月，葬卫桓公。

qiū, wèi shī rù chéng.
秋，卫师入郕。

jiǔ yuè, kǎo zhòng zi zhī gōng, chū xiàn liù yǔ.
九月，考仲子之宫，初献六羽。

zhū rén zhèng rén fá sòng. míng.
邾人、郑人伐宋。螟。

dōng shí yǒu èr yuè xīn sì, gōng zǐ chā tú zú.
冬十有二月辛巳，公子[插图]卒。

sòng rén fá zhèng, wéi cháng gě.
宋人伐郑，围长葛。

chuán
【传】

wǔ nián chūn, gōng jiāng rú táng guān yú zhě. zāng xī bó jiàn yuē:" fán wù bù zú yǐ jiǎng dà shì, qí cái bù zú yǐ bèi qì yòng, zé jūn bù jǔ yān. jūn jiāng nà mín yú guǐ wù zhě yě. gù jiǎng shì yǐ dù guǐ liàng wèi zhī guǐ, qǔ cái yǐ zhāng wù cǎi wèi zhī wù, bù guǐ bù wù wèi zhī luàn zhèng. luàn zhèng jí xíng, suǒ yǐ bài yě. gù chūn sōu xià miáo, qiū xiǎn dōng shòu, jiē yú nóng xì yǐ jiǎng shì yě. sān nián ér zhì bīng, rù ér zhèn lǚ, guī ér yǐn zhì, yǐ shù jūn shí, zhāo wén zhāng, míng guì jiàn, biàn děng liè, shùn shào zhǎng, xí wēi yí yě. niǎo shòu zhī ròu bù dēng yú zǔ, pí gé chǐ yá gǔ jiǎo máo yǔ bù dēng yú qì, zé gōng bù shè, gǔ zhī zhì yě. ruò fú shān lín chuān zé zhī shí, qì yòng zhī zī, zào lì zhī shì, guān sī zhī shǒu, fēi jūn suǒ jí yě." gōng yuē:" wú jiāng lüè dì yān." suì wǎng, chén yú ér guān zhī. xī bó chēng jí, bù cóng. shū yuē" gōng shǐ yú yú táng", fēi lǐ yě, qiě yán yuǎn dì yě.
五年春，公将如棠观鱼者。臧僖伯谏曰：“凡物不足以讲大事，其材不足以备器用，则君不举焉。君将纳民于轨物者也。故讲事以度轨量谓之轨，取材以章物采谓之物，不轨不物谓之乱政。乱政亟行，所以败也。故春蒐夏苗，秋狝冬狩，皆于农隙以讲事也。三年而治兵，入而振旅，归而饮至，以数军实，昭文章，明贵贱，辨等列，顺少长，习威仪也。鸟兽之肉不登于俎，皮革齿牙、骨角毛羽不登于器，则公不射，古之制也。若夫山林川泽之实，器用之资，皂隶之事，官司之守，非君所及也。”公曰：“吾将略地焉。”遂往，陈鱼而观之。僖伯称疾，不从。书曰“公矢鱼于棠”，非礼也，且言远地也。

qǔ wò zhuāng bó yǐ zhèng rén xíng rén fá yì, wáng shǐ yǐn shì wǔ shì zhù zhī. yì hóu bēn suí.
曲沃庄伯以郑人、邢人伐翼，王使尹氏、武氏助之。翼侯奔随。

xià, zàng wèi huán gōng. wèi luàn, shì yǐ huǎn.
夏，葬卫桓公。卫乱，是以缓。

sì yuè, zhèng rén qīn wèi mù, yǐ bào dōng mén zhī yì. wèi rén yǐ yàn shī fá zhèng. zhèng jì zú yuán fán xiè jià yǐ sān jūn jūn qí qián, shǐ màn bó yǔ zi yuán qián jūn jūn qí hòu. yàn rén wèi zhèng sān jūn ér bù yú zhì rén. liù yuè, zhèng èr gōng zǐ yǐ zhì rén bài yàn shī yú běi zhì. jūn zǐ yuē:" bù bèi bù yú, bù kě yǐ shī."
四月，郑人侵卫牧，以报东门之役。卫人以燕师伐郑。郑祭足、原繁、洩驾以三军军其前，使曼伯与子元潜军军其后。燕人畏郑三军而不虞制人。六月，郑二公子以制人败燕师于北制。君子曰：“不备不虞，不可以师。”

qiū, wáng mìng guó gōng fá qǔ wò ér lì āi hóu yú yì.
秋，王命虢公伐曲沃而立哀侯于翼。

wèi zhī luàn yě, chéng rén qīn wèi, gù wèi shī rù chéng.
卫之乱也，郕人侵卫，故卫师入郕。

jiǔ yuè, kǎo zhòng zi zhī gōng, jiāng wàn yān. gōng wèn yǔ shù yú zhòng zhòng. duì yuē:" tiān zǐ yòng bā, zhū hóu yòng liù, dài fū sì, shì èr. fū wǔ suǒ yǐ jié bā yīn ér xíng bā fēng, gù zì bā yǐ xià." gōng cóng zhī. yú shì chū xiàn liù yǔ shǐ yòng liù yì yě.
九月，考仲子之宫，将《万》焉。公问羽数于众仲。对曰：“天子用八，诸侯用六，大夫四，士二。夫舞所以节八音而行八风，故自八以下。”公从之。于是初献六羽、始用六佾也。

sòng rén qǔ zhū tián. zhū rén gào yú zhèng yuē:" qǐng jūn shì hàn yú sòng, bì yì wèi dào." zhèng rén yǐ wáng shī huì zhī. fá sòng, rù qí fú, yǐ bào dōng mén zhī yì. sòng rén shǐ lái gào mìng. gōng wén qí rù fú yě, jiāng jiù zhī, wèn yú shǐ zhě yuē:" shī hé jí?" duì yuē:" wèi jí guó." gōng nù, nǎi zhǐ, cí shǐ zhě yuē:" jūn mìng guǎ rén tóng xù shè jì zhī nán, jīn wèn zhū shǐ zhě, yuē' shī wèi jí guó', fēi guǎ rén zhī suǒ gǎn zhī yě."
宋人取邾田。邾人告于郑曰：“请君释憾于宋，敝邑为道。”郑人以王师会之。伐宋，入其郛，以报东门之役。宋人使来告命。公闻其入郛也，将救之，问于使者曰：“师何及？”对曰：“未及国。”公怒，乃止，辞使者曰：“君命寡人同恤社稷之难，今问诸使者，曰‘师未及国’，非寡人之所敢知也。”

dōng shí èr yuè xīn sì, zāng xī bó zú. gōng yuē:" shū fù yǒu hàn yú guǎ rén, guǎ rén fú gǎn wàng. zàng zhī jiā yī děng."
冬十二月辛巳，臧僖伯卒。公曰：“叔父有憾于寡人，寡人弗敢忘。葬之加一等。”

sòng rén fá zhèng, wéi cháng gě, yǐ bào rù fú zhī yì yě.
宋人伐郑，围长葛，以报入郛之役也。