strong zhēng qí jú wú tài zǐ wáng shēn sù jūn yíng zhōu yà fū shǒu fǎstrong
　　爭棋局吳太子亡身　肅軍營周亞夫守法

què shuō dèng tōng jìn yè shēn tú jiā, tīng tā kāi kǒu biàn shì yí gè zhǎn zì, xià dé sān hún zhōng shī qù liǎng hún, zhǐ hǎo miǎn guān xiǎn zú, guì fú dì shàng, kòu shǒu qǐ lián. jiǎ tú jiā què lì shēng dào:" cháo tíng shì gāo huáng dì de cháo tíng, yī qiè cháo yí, wú lùn hé děng rén yuán, jūn yīng zūn shǒu, rǔ nǎi yí gè xiǎo chén, shàn gǎn zài diàn shàng xì wán? yīng zuò dà bù jìng lùn, lì dāng zhǎn shǒu?" shuō zhì cǐ, biàn gù shì zuǒ yòu fǔ lì, lián shēng hè dào:" zhǎn! zhǎn!" fǔ lì mǎn kǒu dā yìng, bù guò yī shí wèi biàn dòng shǒu, dàn wèi shēn tú jiā zhù wēi dòng hè dèng tōng. tōng yǐ dǒu zuò yī tuán, jǐn guǎn xiàng jiā kē tóu, rú tóng dǎo suàn, xīn zhōng zhǐ wàng cháo shǐ dào lái, tì tā jiě jiù. nǎ zhī tóu é yǐ kē dé qīng zhǒng, shèn zhì xuè liú rú zhù, shàng bú jiàn yǒu jiù mìng ēn rén, qián lái jiě wēi. zhēn shì jí shà. nà shēn tú jiā hái shì pāi àn lián hū, dìng yào jiāng tā bǎng chū zhǎn shǒu, zuǒ yòu zǒu jiāng guò lái, zhèng yào yòng shǒu bǎng fù, hū wài miàn bào yǒu zhào shǐ, chí jié qián lái. shēn tú jiā fāng cái qǐ zuò, chū yíng zhào shǐ. shǐ rén jiàn le shēn tú jiā, dāng jí chuán zhǐ dào:" tōng bù guò shì zhèn nòng chén, yuàn chéng xiàng dài tā sǐ zuì." jiā fèng dào yù zhǐ, shǐ zhǔn jiàng tōng shì fàng, dàn shàng xiàng tōng fēn fù dào:" rǔ tā rì ruò zài fàng sì, jiù shǐ zhǔ shàng shè rǔ, lǎo fū què bù kěn ráo rǔ le." tōng zhǐ de wěi wěi shòu jiào. zhào shǐ cí bié shēn tú jiā, dài tōng rù gōng. tōng jiàn le wén dì, rěn bú zhù liǎng lèi zhí liú, wū yè shuō dào:" chén jǐ bèi chéng xiàng shā sǐ le!" wén dì jiàn tā miàn mù hóng zhǒng, sān fēn xiàng rén, qī fēn xiàng guǐ, jì hǎo xiào, yòu kě lián, biàn zhào yù yī tì tā fū zhì, qiě jiào tā cǐ hòu bù yí chōng zhuàng chéng xiàng. tōng fèng mìng wéi jǐn, bù gǎn zài yǒu shī lǐ. wén dì chǒng ài rú chū, bìng zhuó tōng wèi shàng dài fū.
　　卻說鄧通進謁申屠嘉，聽他開口便是一個斬字，嚇得三魂中失去兩魂，只好免冠跣足，跪伏地上，叩首乞憐。甲屠嘉卻厲聲道：「朝廷是高皇帝的朝廷，一切朝儀，無論何等人員，均應遵守，汝乃一個小臣，擅敢在殿上戲玩？應作大不敬論，例當斬首？」說至此，便顧視左右府吏，連聲喝道：「斬！斬！……」府吏滿口答應，不過一時未便動手，但為申屠嘉助威恫嚇鄧通。通已抖做一團，儘管向嘉磕頭，如同搗蒜，心中只望朝使到來，替他解救。那知頭額已磕得青腫，甚至血流如注，尚不見有救命恩人，前來解危。真是急煞。那申屠嘉還是拍案連呼，定要將他綁出斬首，左右走將過來，正要用手綁縛，忽外面報有詔使，持節前來。申屠嘉方才起座，出迎詔使。使人見了申屠嘉，當即傳旨道：「通不過是朕弄臣，願丞相貸他死罪。」嘉奉到諭旨，始准將通釋放，但尚向通吩咐道：「汝他日若再放肆，就使主上赦汝，老夫卻不肯饒汝了。」通只得唯唯受教。詔使辭別申屠嘉，帶通入宮。通見了文帝，忍不住兩淚直流，嗚咽說道：「臣幾被丞相殺死了！」文帝見他面目紅腫，三分象人，七分象鬼，既好笑，又可憐，便召御醫替他敷治，且叫他此後不宜衝撞丞相。通奉命維謹，不敢再有失禮。文帝寵愛如初，並擢通為上大夫。

hàn zì xǔ fù yǐ hòu, xiàng shì bù jué, zhé yǔ gōng qīng děng jiāo yóu, měi tán jí xiōng, cháng yǒu qí yàn. wén dì jì chǒng ài dèng tōng, biàn zhào rù yí gè yǒu míng xiàng shì, wèi tōng kàn xiàng. xiàng shì zhí yán bù huì, jìng shuō tōng xiàng mào qiàn jiā, jiāng lái nán miǎn pín qióng, shèn qiě è sǐ. wén dì qiǎo rán bù lè, jìng bǎ xiàng shì chì tuì, qiě kǎi rán shuō dào:" tōng yù zhì fù, yǒu hé nán chǔ? dàn zhǐ píng wǒ yī yán, guǎn jiào tā fù guì zhōng shēn, hé zhì jiāng lái è sǐ ne!" yú shì xià yī zhào mìng, jìng jiāng shǔ jùn de yán dào tóng shān, shǎng cì yǔ tōng, qiě xǔ tōng zì dé zhù qián. cóng qián gāo zǔ kāi guó, yīn xián qín qián guò zhòng, yuē yǒu bàn liǎng, suǒ yǐ gǎi zhù cè qián, měi wén zhǐ zhòng yī zhū bàn, jìng wǔ fēn, xíng rú yú cè, qián zhì tài qīng, suì zhì wù jià téng guì, mǐ shí wàn qián, wén dì nǎi fù gǎi zhì, tè zhù sì zhū qián, bìng chú dào zhù fǎ lìng, zhǔn rén mín zì yóu zhù qián. jiǎ yì jiǎ shān, jiē shàng shū jiàn zǔ, wén dì bù cóng. dāng shí wú wáng bì guǎn lǐng dōng nán, mì dé gù zhāng tóng shān, zhù qián chàng xíng, fù liè huáng jiā. zhì shì dèng tōng yě de tóng shān zhù qián, yǔ wú wáng dōng xī bìng zhì, dōng nán duō wú qián, xī běi duō dèng qián, dèng tōng de fù háo, bù wèn kě zhī.
　　漢自許負以後，相士不絕，輒與公卿等交遊，每談吉凶，嘗有奇驗。文帝既寵愛鄧通，便召入一個有名相士，為通看相。相士直言不諱，竟說通相貌欠佳，將來難免貧窮，甚且餓死。文帝愀然不樂，竟把相士叱退，且慨然說道：「通欲致富，有何難處？但只憑我一言，管教他富貴終身，何至將來餓死呢！」於是下一詔命，竟將蜀郡的嚴道銅山，賞賜與通，且許通自得鑄錢。從前高祖開國，因嫌秦錢過重，約有半兩，所以改鑄筴錢，每文只重一銖半，徑五分，形如榆筴，錢質太輕，遂致物價騰貴，米石萬錢，文帝乃復改制，特鑄四銖錢，並除盜鑄法令，准人民自由鑄錢。賈誼賈山，皆上書諫阻，文帝不從。當時吳王濞管領東南，覓得故鄣銅山，鑄錢暢行，富埒皇家。至是鄧通也得銅山鑄錢，與吳王東西並峙，東南多吳錢，西北多鄧錢，鄧通的富豪，不問可知。

wéi tōng jì dé cǐ zhòng cì, zì rán gǎn jī bù jìn, wú lùn rú hé wū yì, yě suǒ gān xīn. huì dāng wén dì bìng yōng, jìng zhì kuì làn, rì xī bù ān, tōng xiǎng chū yī fǎ, dài wéi shǔn xī, jiàn jiàn de chú qù bài nóng, dé miǎn tòng kǔ. kàn guān shì xiǎng! zhè chuāng yōng zhōng nóng xuè, yòu chòu yòu fǔ, hé rén kěn bù gù wū huì, yòng kǒu shǔn qù? dú dèng tōng qíng yuàn wèi cǐ, háo wú yàn wù, zhuǎn lìng wén dì bié shēng tā gǎn, chù qǐ chóu cháng. yī xī, yóu tōng shǔn qù yōng xuè, sòu guò le kǒu, shì lì yī páng, wén dì xiàng tōng qǐ wèn dào:" zhèn fǔ yǒu tiān xià, jù rǔ kàn lái, jiū xì hé rén, zuì wéi ài zhèn?" tōng wèi zhī wén dì mìng yì, dàn suí kǒu dá dào:" zhì qīn mò ruò fù zǐ, yǐ qíng lǐ lùn, zuì ài bì xià, yīng wú guò tài zǐ le." wén dì mò rán bù dá. dào le yì rì, tài zǐ rù gōng shěng jí, zhèng zhí wén dì yōng xuè yòu liú, biàn gù yǔ tài zǐ dào:" rǔ kě wèi wǒ shǔn qù yōng xuè!" tài zǐ wén mìng, bù yóu de zhòu qǐ méi tóu, yù xiǎng tuī cí, yòu jué de fù mìng nán wéi, mò nài hé píng zhe bí xī, xiàng chuāng shàng shǔn le yī kǒu, huāng máng tǔ qù, yǐ shì bù kān huì è, jī yù ǒu chū sù shí, miǎn qiǎng rěn zhù. què shì nán shòu. wén dì qiáo zhe tài zǐ xíng róng, jiù cháng tàn yī shēng, jiào tā tuì qù, réng zhào dèng tōng rù shǔn yú xuè. tōng zhào cháng shǔn xī, yī xiē ér méi yǒu nán sè, yì shǐ wén dì xīn wèi gǎn dòng, chǒng nì yù shén. wéi tài zǐ huí dào dōng gōng, shàng jué ě xīn, àn sī shǔn yōng yī shì, shì yóu hé rén zuò yǒng, què shǐ wǒ yě qù chéng dāng? suí jí mì zhǔ jìn chén, zǐ xì tàn tīng. xuán dé fù bào, nǎi shì dèng tōng cháng rù gōng shǔn yōng, miǎn bù dé yòu kuì yòu hèn. sì shì yǔ dèng tōng jié chéng xián xì, dài shí bào fù, shì jiàn hòu wén.
　　惟通既得此重賜，自然感激不盡，無論如何污役，也所甘心。會當文帝病癰，竟至潰爛，日夕不安，通想出一法，代為吮吸，漸漸的除去敗膿，得免痛苦。看官試想！這瘡癰中膿血，又臭又腐，何人肯不顧污穢，用口吮去？獨鄧通情願為此，毫無厭惡，轉令文帝別生他感，觸起愁腸。一夕，由通吮去癰血，嗽過了口，侍立一旁，文帝向通啟問道：「朕撫有天下，據汝看來，究系何人，最為愛朕？」通未知文帝命意，但隨口答道：「至親莫若父子，以情理論，最愛陛下，應無過太子了。」文帝默然不答。到了翌日，太子入宮省疾，正值文帝癰血又流，便顧語太子道：「汝可為我吮去癰血！」太子聞命，不由的皺起眉頭，欲想推辭，又覺得父命難違，沒奈何屏着鼻息，向瘡上吮了一口，慌忙吐去，已是不堪穢惡，幾欲嘔出宿食，勉強忍住。卻是難受。文帝瞧着太子形容，就長嘆一聲，叫他退去，仍召鄧通入吮余血。通照常吮吸，一些兒沒有難色，益使文帝心為感動，寵昵愈甚。惟太子回到東宮，尚覺噁心，暗思吮癰一事，是由何人作俑，卻使我也去承當？隨即密囑近臣，仔細探聽。旋得復報，乃是鄧通常入宮吮癰，免不得又愧又恨。嗣是與鄧通結成嫌隙，待時報復，事見後文。

qiě shuō qí wáng xiāng zhù zhū zhū lǚ, shōu bīng huí guó, wèi jǐ biàn jí bìng wáng. xiāng zi zé sì lì wèi wáng, zhì wén dì shí wǔ nián, yòu fù qù shì, hòu wú zǐ sì, suì zhì jué fēng. wén dì zhuī niàn qián gōng, bù rěn chè chú qí guó, yòu jì qǐ jiǎ yì yí yán, céng yǒu guó xiǎo lì ruò de zhǔ zhāng, jiàn zhì ān cè zhōng. nǎi fēn qí dì wèi liù guó, jǐn fēng dào huì wáng féi liù zǐ wèi wáng. zhǎng zǐ jiāng lǘ, réng shǐ wáng qí, cì zǐ zhì wèi jì běi wáng, sān zi xián wèi zāi chuān wáng, sì zǐ xióng qú wèi jiāo dōng wáng, wǔ zǐ áng wèi jiāo xī wáng, liù zǐ pì guāng wèi jǐ nán wáng. liù wáng tóng rì shòu fēng, bìng jiē lì zhèn, dài hòu zài biǎo. wèi hòu wén qī guó zào fǎn fú àn.
　　且說齊王襄助誅諸呂，收兵回國，未幾便即病亡。襄子則嗣立為王，至文帝十五年，又復去世，後無子嗣，遂致絕封。文帝追念前功，不忍撤除齊國，又記起賈誼遺言，曾有國小力弱的主張，見治安策中。乃分齊地為六國，盡封悼惠王肥六子為王。長子將閭，仍使王齊，次子志為濟北王，三子賢為菑川王，四子雄渠為膠東王，五子卬為膠西王，六子辟光為濟南王。六王同日受封，並皆蒞鎮，待後再表。為後文七國造反伏案。

dú wú wáng bì zhèn shǒu dōng nán, lì nián yǐ jiǔ, shì lì jiàn chōng, jì dé tóng shān zhù qián, jiàn shàng wén. fù zhǔ hǎi shuǐ wèi yán, lǒng duàn hòu lì, guó yì fù qiáng. wén dì zài wèi, yǐ shí shù nián, bìng wèi wén wú wáng rù cháo, dàn qiǎn zi xián rù jìn yī cì, jiù yǔ huáng tài zǐ xiāng zhēng, zì qǔ huò yāng, tài zǐ qǐ yǔ wú tài zǐ xián, běn shì zài cóng táng xiōng dì, xiàng wú chóu yuàn, cǐ shí yīn xián rù cháo, fèng le fù mìng, péi tā yóu yàn, dāng rán hé qì xiāng yíng, gé wài huān qià. pán huán le hǎo jǐ tiān, xiāng xí shēng xiá, jiàn jué de shú bù jū lǐ, rèn yì xiào tán. wú tài zǐ shēn páng, yòu yǒu suí lái de shī fū, xiāng xié chū rù, yī táo ér zhú duì xún huān, chú měi rì hān yǐn wài, yòu fù bó yì xiāo xián. liǎng rén duì zuò jǔ qí, zuǒ lì dōng gōng shì chén, yòu lì wú tài zǐ shī fū, cóng páng cān zàn, gè yǒu shèng fù. bǐ cǐ yǐ dǔ sài le hǎo jǐ cì, bù miǎn yǒu xiē jǔ yǔ, tài zǐ qǐ ǒu shòu jī cháo, yǐ dài zhe sān fēn ào nǎo, zhǐ wú tài zǐ shàng yǒu tóng xīn, wèi kěn jiàn jī bà shǒu, hái yào yǔ huáng tài zǐ jué yī cí xióng. tài zǐ qǐ yě bù kěn shì ruò, zài yǔ tā xià qí dòu shèng. fāng guà zhōng jiān, gè quān dì diǎn, dào le shēng sǐ guān tóu, huáng tài zǐ wù xià yī zhāo, bèi wú tài zǐ yī zi yǎn zhù, yǎn jiàn de qiān dòng quán jú, dōu yào shū qù. huáng tài zǐ bù kěn rèn shū, dìng yào jiāng yī zhāo cuò qí, fān huǐ zhuàn lái, wú tài zǐ rú hé kěn yī? suì qǐ zhēng lùn. zài jiā wú tài zǐ de shī fū, duō shì chǔ rén, bǐng xìng qiáng hàn, bāng zhe wú tài zǐ lì zhēng, nǐ yī yán, wǒ yī yǔ, tǒng shuō huáng tài zǐ lǐ qū, yī wèi chōng zhuàng. huáng tài zǐ jiū xì chǔ jūn, cóng wèi jīng guò zhè bān wěi qū, nù cóng xīn shàng qǐ, è xiàng dǎn biān shēng jìng shùn shǒu tí qǐ qí pán, xiàng wú tài zǐ měng lì zhì qù, wú tài zǐ wèi zēng fáng bèi, yī shí bù jí shǎn bì, bèi qí pán zhì zhōng tóu lú, lì jí yūn dǎo, shà shí jiān nǎo jiāng bèng liú, sǐ yú fēi mìng. hé kǔ xín sǐ!
　　獨吳王濞鎮守東南，歷年已久，勢力漸充，既得銅山鑄錢，見上文。復煮海水為鹽，壟斷厚利，國益富強。文帝在位，已十數年，並未聞吳王入朝，但遣子賢入覲一次，就與皇太子相爭，自取禍殃，太子啟與吳太子賢，本是再從堂兄弟，向無仇怨，此時因賢入朝，奉了父命，陪他游宴，當然和氣相迎，格外歡洽。盤桓了好幾天，相習生狎，漸覺得熟不拘禮，任意笑談。吳太子身旁，又有隨來的師傅，相偕出入，一淘兒逐隊尋歡，除每日酣飲外，又復博弈消閒。兩人對坐舉棋，左立東宮侍臣，右立吳太子師傅，從旁參贊，各有勝負。彼此已賭賽了好幾次，不免有些齟齬，太子啟偶受譏嘲，已帶着三分懊惱，只吳太子尚有童心，未肯見機罷手，還要與皇太子決一雌雄。太子啟也不肯示弱，再與他下棋鬥勝。方罫中間，各圈地點，到了生死關頭，皇太子誤下一着，被吳太子一子掩住，眼見得牽動全局，都要輸去。皇太子不肯認輸，定要將一着錯棋，翻悔轉來，吳太子如何肯依？遂起爭論。再加吳太子的師傅，多是楚人，秉性強悍，幫着吳太子力爭，你一言，我一語，統說皇太子理屈，一味衝撞。皇太子究系儲君，從未經過這般委屈，怒從心上起，惡向膽邊生；竟順手提起棋盤，向吳太子猛力擲去，吳太子未曾防備，一時不及閃避，被棋盤擲中頭顱，立即暈倒，霎時間腦漿迸流，死於非命。何苦尋死！

wú tài zǐ shī fū děng, dāng rán xuān nào qǐ lái, xìng kuī dōng gōng shì chén, bǎo hù tài zǐ chū qù, zòu míng wén dì. wén dì dào yě chī jīng, dàn yòu bù hǎo jiā zuì tài zǐ, zhǐ de xùn jiè yī fān, gèng zhào rù wú tài zǐ shī fū děng, hǎo yán quàn wèi. yī miàn hòu liàn wú tài zǐ, lìng tā shī fū děng sòng jiù huí wú. wú wáng bì bēi hèn jiāo bìng, bù yuàn shōu shòu, qiě nù shuō dào:" fāng jīn tiān xià yī jiā, sǐ zài cháng ān, biàn zàng zài cháng ān, hé bì sòng lái?" dāng xià pài lì jié zhù guān mù, réng jiào tā fā huí cháng ān. wén dì wén bào, yě jiù bǎ tā mái zàng liǎo shì, cóng cǐ wú wáng bì xīn cún yuàn wàng, bù shǒu chén jié, měi yù cháo shǐ dào lái, jiāo jù wú lǐ. cháo shǐ fǎn bào wén dì, wén dì yě zhī tā wèi zi xián hèn, yuán liàng sān fēn. fù qiǎn shǐ chén zhào bì rù jīng, yì yù dāng miàn pái jiě, shì yuàn xiū hé. piān bì bù yuàn yìng zhào, tuō cí yǒu bìng, què huí cháo shǐ. wén dì yòu shǐ rén zhì wú tàn wèn, jiàn bì bìng wú bìng róng, zì rán jù shí fǎn bào. wén dì dào yě rě dòng nù yì, jiàn yǒu wú shǐ rù jīng, jí lìng yǒu sī jiāng tā jū zhù, xià yù lùn zuì. yǐ ér yòu yǒu wú shǐ xī lái, huì tuō qián láng zhōng lìng zhāng wǔ, dài wéi xiān róng, cái dé miàn jiàn wén dì. wén dì kāi yán zé wèn, wú fēi shì shuō wú wáng hé gù zhà bìng, bù kěn rù cháo? wú shǐ cóng róng dá yǔ dào:" gǔ rén yǒu yán, chá jiàn yuān yú zhě bù xiáng, wú wáng wèi zi yuān sǐ, tuō bìng bù cháo, jīn bèi bì xià chá jué, lián xì shǐ chén, jìn rì wú wáng hěn shì yōu jù, wéi kǒng shòu zhū. ruò bì xià zài jiā jí pò, shì wú wáng yuè bù gǎn rù cháo le. chén yuàn bì xià bù jiù jì wǎng, shǐ bǐ zì xīn, rén shú wú liáng, dé bì xià rú cǐ kuān róng, nán dào shàng bù yuè fú me?" kě wèi shàn yú cuò cí. wén dì tīng le, hěn jué yǒu lǐ, suì jiāng suǒ xì wú shǐ, yī bìng fàng guī, qiě qiǎn rén jī le jǐ zhàng, wǎng cì wú wáng, chuán yǔ wú wáng nián lǎo, kě shǐ miǎn cháo. wú wáng bì zì rán bài mìng, bù gǎn shēng xīn.
　　吳太子師傅等，當然喧鬧起來，幸虧東宮侍臣，保護太子出去，奏明文帝。文帝倒也吃驚，但又不好加罪太子，只得訓戒一番，更召入吳太子師傅等，好言勸慰。一面厚殮吳太子，令他師傅等送柩回吳。吳王濞悲恨交並，不願收受，且怒說道：「方今天下一家，死在長安，便葬在長安，何必送來？」當下派吏截住棺木，仍叫他發回長安。文帝聞報，也就把他埋葬了事，從此吳王濞心存怨望，不守臣節，每遇朝使到來，驕倨無禮。朝使返報文帝，文帝也知他為子銜恨，原諒三分。復遣使臣召濞入京，意欲當面排解，釋怨修和。偏濞不願應召，託詞有病，卻回朝使。文帝又使人至吳探問，見濞並無病容，自然據實返報。文帝倒也惹動怒意，見有吳使入京，即令有司將他拘住，下獄論罪。已而又有吳使西來，賄托前郎中令張武，代為先容，才得面見文帝。文帝開言責問，無非是說吳王何故詐病，不肯入朝？吳使從容答語道：「古人有言，察見淵魚者不祥，吳王為子冤死，託病不朝，今被陛下察覺，連繫使臣，近日吳王很是憂懼，唯恐受誅。若陛下再加急迫，是吳王越不敢入朝了。臣願陛下不咎既往，使彼自新，人孰無良，得陛下如此寬容，難道尚不悅服麼？」可謂善於措詞。文帝聽了，很覺有理，遂將所系吳使，一併放歸，且遣人齎了几杖，往賜吳王，傳語吳王年老，可使免朝。吳王濞自然拜命，不敢生心。

wéi dāng shí wú wáng bù fǎn, yě kuī yǒu yī rén cóng zhōng zǔ zhǐ, suǒ yǐ néng shǐ jī jiāo jī yuàn de qiáng fān, zàn jiù jī mí. shì rén wéi shuí? jiù shì qián zhōng láng jiàng yuán àng. àng lǚ cì zhí jiàn, yě wéi wén dì suǒ yàn wén, bǎ tā wài diào, chū rèn lǒng xī dū wèi. wèi jǐ, jí qiān wèi qí xiāng, sì fù yóu qí xǐ wú. àng yǒu xiōng zi yuán zhǒng, sī xià jiàn àng dào:" wú wáng xiǎng guó yǐ jiǔ, jiāo zì rì shén, jīn gōng wǎng wèi wú xiāng, ruò yù yī fǎ jiū zhì, bì chù bǐ nù, bǐ bù shàng shū hé gōng, bì jiāng xié jiàn cì gōng le! wèi gōng shè fǎ, zuì hǎo shì yī qiè bù wèn. nán fāng dì shì bēi shī, lè de jiè jiǔ xiāo qiǎn, jì kě chú bìng, yòu kě miǎn zāi. zhǐ jiào quàn dǎo wú wáng, bù shǐ zào fǎn, biàn kě bù zhì shēng huò le." àng yī le zhǒng yán, dào wú hòu, rú fǎ bàn lǐ, guǒ dé wú wáng yōu dài. bù guò yǒu shí wù tán, zǒng quàn wú wáng ān shǒu chén dào, wú wáng dào yě tīng cóng, suǒ yǐ àng zài wú guó, wú wáng zǒng suàn miǎn yì xióng xīn, cuō tuó dù rì. hòu lái yuán àng rù dōu, wú wáng shǐ shēng biàn zhì, zhè shì hòu huà. wéi zhāng wǔ céng shòu wú lù, jiàn wéi wén dì suǒ wén, wén dì bìng bù shuō pò, suǒ xìng jiā cì wǔ jīn, jiào tā zì kuì, yǐ shǎng wèi fá. bù kě wèi fēi wén dì de quán shù ne! cǐ shì yì wèi zú wèi xùn.
　　惟當時吳王不反，也虧有一人從中阻止，所以能使積驕積怨的強藩，暫就羈縻。是人為誰？就是前中郎將袁盎。盎屢次直諫，也為文帝所厭聞，把他外調，出任隴西都尉。未幾，即遷為齊相，嗣復由齊徙吳。盎有兄子袁種，私下諫盎道：「吳王享國已久，驕恣日甚，今公往為吳相，若欲依法糾治，必觸彼怒，彼不上書劾公，必將挾劍刺公了！為公設法，最好是一切不問。南方地勢卑濕，樂得借酒消遣，既可除病，又可免災。只教勸導吳王，不使造反，便可不至生禍了。」盎依了種言，到吳後，如法辦理，果得吳王優待。不過有時晤談，總勸吳王安守臣道，吳王倒也聽從，所以盎在吳國，吳王總算勉抑雄心，蹉跎度日。後來袁盎入都，吳王始生變志，這是後話。惟張武曾受吳賂，漸為文帝所聞，文帝並不說破，索性加賜武金，叫他自愧，以賞為罰。不可謂非文帝的權術呢！此事亦未足為訓。

qiě shuō wén dì zì gǎi yuán hòu, yòu guò le hǎo jǐ nián, chéng píng rú gù, zhèng jiǎn xíng qīng, jiù shì kòng yù xiōng nú, yě zhǔ zhāng xiū hǎo, wú zhì yòng bīng. dāng gǎi yuán hòu èr nián shí, fù qiǎn shǐ zhì shū xiōng nú, tuī chéng yǔ yǔ, gè dūn mù yì, shū zhōng yǒu hé qīn yǐ hòu, hàn guò bù xiān děng yǔ. xiōng nú zhǔ lǎo shàng chán yú, jí jī zhōu, jiàn qián wén. yì lìng dàng hù qiě qú liǎng fān guān, dàng hù qiě qú jiē xiōng nú guān míng. xiàn mǎ liǎng pǐ, fù shū chēng xiè. wén dì nǎi zhào gào quán guó dào:
　　且說文帝自改元後，又過了好幾年，承平如故，政簡刑清，就是控御匈奴，也主張修好，無志用兵。當改元後二年時，復遣使致書匈奴，推誠與語，各敦睦誼，書中有和親以後，漢過不先等語。匈奴主老上單于，即稽粥，見前文。亦令當戶且渠兩番官，當戶且渠皆匈奴官名。獻馬兩匹，復書稱謝。文帝乃詔告全國道：

zhèn jì bù míng, bù néng yuǎn dé, shǐ fāng wài zhī guó, huò bù níng xī. fū sì huāng zhī wài, bù ān qí shēng, fēng qí zhī nèi, qín láo bù chǔ, èr zhě zhī jiù, jiē yóu yú zhèn zhī dé báo, bù néng dá yuǎn yě. jiān zhě lěi nián xiōng nú bìng bào biān jìng, duō shā lì mín, biān chén lì mín, yòu bù néng yù qí nèi zhì, yǐ zhòng wú bù dé, fū jiǔ jié nán lián bīng, zhōng wài zhī guó, jiāng hé yǐ zì níng? jīn zhèn sù xīng yè mèi, qín láo tiān xià, yōu kǔ wàn mín, wèi zhī cè dá bù ān, wèi cháng yī rì wàng yú xīn, gù qiǎn shǐ zhě guān gài xiāng wàng, jié zhé yú dào, yǐ yù zhèn zhì yú chán yú. jīn chán yú fǎn gǔ zhī dào, jì shè jì zhī ān, biàn wàn mín zhī lì, xīn yǔ zhèn jù qì xì guò, xié zhī dà dào, jié xiōng dì zhī yì, yǐ quán tiān xià yuán yuán zhī mín, hé qīn yǐ dìng, shǐ yú jīn nián.
　　朕既不明，不能遠德，使方外之國，或不寧息。夫四荒之外，不安其生，封圻之內，勤勞不處，二者之咎，皆由於朕之德薄，不能達遠也。間者累年匈奴並暴邊境，多殺吏民，邊臣吏民，又不能諭其內志，以重吾不德，夫久結難連兵，中外之國，將何以自寧？今朕夙興夜寐，勤勞天下，憂苦萬民，為之惻怛不安，未嘗一日忘於心，故遣使者冠蓋相望，結轍於道，以諭朕志於單于。今單于反古之道，計社稷之安，便萬民之利，新與朕俱棄細過，偕之大道，結兄弟之義，以全天下元元之民，和親以定，始於今年。

guò le liǎng nián, lǎo shàng chán yú bìng sǐ, zi jūn chén chán yú jì lì, qiǎn rén zhì hàn tíng bào gào. wén dì yòu qiǎn zōng shì nǚ wǎng jià, chóng shēn hé qīn jiù yuē, jūn chén chán yú dé le hàn nǚ wèi qī, què yě xīn mǎn yì zú, wú tā wàng xiǎng. piān hàn jiān zhōng xíng shuō, lǚ quàn jūn chén chán yú sì xì rù kòu. jūn chén chán yú qǐ chū shì bù yuàn bèi yuē, wèi cóng shuō yán, xuán jīng shuō zài sān sǒng yǒng, bǎ zhōng guó de zǐ nǚ yù bó, mǎn kǒu xíng róng, shǐ tā chuí xián, yú shì jūn chén chán yú jìng wèi suǒ dòng, jū rán xīng bīng fàn sāi, yǔ hàn jué jiāo. wén dì hòu liù nián dōng yuè, xiōng nú bīng liǎng lù qīn biān, yī rù shàng jùn, yī rù yún zhōng, tǒng gòng yǒu liù wàn yú qí, fēn dào yáng biāo, yán tú lǔ lüè. fáng biān jiāng lì, yǐ yǒu hǎo jǐ nián bù dòng bīng gē, mò wén lǔ qí nán lái, zhèng shì chū rén bù yì, huāng máng jǔ qǐ fēng huǒ, bào gào yuǎn jìn. yī chù jǔ fēng, gè chù bìng jǔ, huǒ guāng yān yàn, zhí dá dào gān quán gōng. wén dì wén jǐng, jí diào chū sān lù rén mǎ, pài jiāng tǒng shuài, wǎng zhèn sān biān. yí lù shì chū tún fēi hú, tǒng jiāng shì zhōng dài fū lìng miǎn yí lù shì chū tún jù zhù, tǒng jiāng shì qián chǔ xiāng sū yì yí lù shì chū tún běi dì, tǒng jiāng xì qián láng zhōng lìng zhāng wǔ. zhè sān lù bīng tóng rì chū fā, xīng yè qián wǎng, wén dì shàng kǒng yǒu shū yú, jīng dòng dū yì, nǎi fù lìng hé nèi tài shǒu zhōu yà fū, zhù bīng xì liǔ, zōng zhèng liú lǐ, zhù bīng bà shàng, zhù zī hóu xú lì, zhù bīng jí mén. nèi wài jiè yán, huǎn jí yǒu bèi, wén dì cái shāo shāo fàng xīn.
　　過了兩年，老上單于病死，子軍臣單于繼立，遣人至漢廷報告。文帝又遣宗室女往嫁，重申和親舊約，軍臣單于得了漢女為妻，卻也心滿意足，無他妄想。偏漢奸中行說，屢勸軍臣單于伺隙入寇。軍臣單于起初是不願背約，未從說言，旋經說再三慫恿，把中國的子女玉帛，滿口形容，使他垂涎，於是軍臣單于竟為所動，居然興兵犯塞，與漢絕交。文帝後六年冬月，匈奴兵兩路侵邊，一入上郡，一入雲中，統共有六萬餘騎，分道揚鑣，沿途擄掠。防邊將吏，已有好幾年不動兵戈，驀聞虜騎南來，正是出人不意，慌忙舉起烽火，報告遠近。一處舉烽，各處並舉，火光煙焰，直達到甘泉宮。文帝聞警，急調出三路人馬，派將統率，往鎮三邊。一路是出屯飛狐，統將是中大夫令勉；一路是出屯句注，統將是前楚相蘇意；一路是出屯北地，統將系前郎中令張武。這三路兵同日出發，星夜前往，文帝尚恐有疏虞，驚動都邑，乃復令河內太守周亞夫，駐兵細柳，宗正劉禮，駐兵霸上，祝茲侯徐厲，駐兵棘門。內外戒嚴，緩急有備，文帝才稍稍放心。

guò le shù rì, yù jià fù qīn chū láo jūn, xiān zhì bà shàng, cì zhì jí mén, tǒng shì zhí rù yíng zhōng, bù xiān tōng bào. liú xú liǎng jiāng jūn, shēn jū zhàng nèi, zhí zhì jǐng bì rù yíng, cái lǜ bù jiàng wǎng yíng wén dì, miàn sè dōu dài zháo huāng zhāng, sì hū shì qián shī hòu, jú jí bù ān, wén dì suī qiáo liào sān fēn, dàn yě bù yǐ wéi guài, suí kǒu fǔ wèi shù yǔ, biàn jí tuì chū. liǎng yíng jiàng shì, tǒng sòng chū yíng mén, bài cí yù jià, bù láo xì shù. jí yí bì zhì xì liǔ yíng, yáo jiàn yíng mén wài miàn, jiǎ shì sēn liè, huò chí dāo, huò zhí jǐ, huò zhāng gōng xié shǐ, fǎng fú shì lín dí yì bān. wén dì jiàn suǒ wèi jiàn, àn àn chēng qí, dāng lìng xiān qū chuán bào, shuō shì chē jià dào lái, yíng bīng duān lì bù dòng, hē shēng qiě zhù, bìng zhèng sè xiàng jù dào:" wǒ děng zhǐ wén jiāng jūn lìng, bù wén tiān zǐ zhào!" yǔ kě qū tiě, zhì dì zuò jīn shí shēng. xiān qū hái bào wén dì, wén dì huī dòng chē jià, zì zhì yíng mén, yòu bèi yíng bīng zǔ zhù, bù lìng jìn qù. wén dì nǎi qǔ chū fú jié, jiāo yǔ suí yuán, shǐ tā rù yíng tōng bào. yà fū cái jiē jiàn lái shǐ, chuán lìng kāi mén. yíng bīng jiàng mén kāi zhe, fàng rù chē jià, yī miàn zhǔ fù yù chē, chuán shuō jūn lìng dào:" jiāng jūn yǒu yuē, jūn zhōng bù dé chí qū!" wén dì tīng shuō, yě zhǐ hǎo àn pèi xú xíng. dào le yíng mén lǐ miàn, shǐ jiàn yà fū cóng róng chū yíng, pī jiǎ pèi jiàn, duì zhe wén dì xíng lǐ, zuò le yí gè cháng yī, kǒu zhōng shuō dào:" jiǎ zhòu zhī shì bù bài, chén zhào jūn lǐ shī xíng. qǐng bì xià wù zé!" wén dì bù jīn dòng róng, jiù jiāng shēn zi lüè fǔ, píng shì zhì jìng, bìng shǐ rén xuān yù dào:" huáng dì jìng láo jiāng jūn." yà fū dài zhe jūn shì, sù lì liǎng páng, jū gōng chēng xiè. wén dì yòu qīn zhǔ shù yǔ, rán hòu chū yíng. yà fū yě wèi zēng xiāng sòng, yī qí wén dì tuì chū, réng rán bì zhù yíng mén, yán zhěng rú gù. wén dì huí gù dào:" zhè cái suàn shì zhēn jiāng jūn le! bǐ bà shàng jí mén de jiàng shì, hǎo tóng ér xì, ruò bèi dí rén xí jī, kǒng zhǔ jiàng yě bù miǎn chéng qín, zěn néng rú yà fū jǐn yán, wú xì kě chéng ne?" shuō bà huí gōng, hái shì chēng shàn bù zhì.
　　過了數日，御駕復親出勞軍，先至霸上，次至棘門，統是直入營中，不先通報。劉徐兩將軍，深居帳內，直至警蹕入營，才率部將往迎文帝，面色都帶着慌張，似乎事前失候，跼蹐不安，文帝雖瞧料三分，但也不以為怪，隨口撫慰數語，便即退出。兩營將士，統送出營門，拜辭御駕，不勞細述。及移蹕至細柳營，遙見營門外面，甲士森列，或持刀，或執戟，或張弓挾矢，仿佛似臨敵一般。文帝見所未見，暗暗稱奇，當令先驅傳報，說是車駕到來，營兵端立不動，喝聲且住，並正色相拒道：「我等只聞將軍令，不聞天子詔！」語可屈鐵，擲地作金石聲。先驅還報文帝，文帝麾動車駕，自至營門，又被營兵阻住，不令進去。文帝乃取出符節，交與隨員，使他入營通報。亞夫才接見來使，傳令開門。營兵將門開着，放入車駕，一面囑咐御車，傳說軍令道：「將軍有約，軍中不得馳驅！」文帝聽說，也只好按轡徐行。到了營門裡面，始見亞夫從容出迎，披甲佩劍，對着文帝行禮，作了一個長揖，口中說道：「甲冑之士不拜，臣照軍禮施行。請陛下勿責！」文帝不禁動容，就將身子略俯，憑式致敬，並使人宣諭道：「皇帝敬勞將軍。」亞夫帶着軍士，肅立兩旁，鞠躬稱謝。文帝又親囑數語，然後出營。亞夫也未曾相送，一俟文帝退出，仍然閉住營門，嚴整如故。文帝回顧道：「這才算是真將軍了！彼霸上棘門的將士，好同兒戲，若被敵人襲擊，恐主將也不免成擒，怎能如亞夫謹嚴，無隙可乘呢？」說罷回宮，還是稱善不置。

sì jiē biān fáng jūn zòu bào, lǔ zhòng yǐ jīng chū sài, kě wú tā lǜ, wén dì fāng jiāng gè lù rén mǎ, yī cì chè huí, suì zhuó zhōu yà fū wèi zhōng wèi. yà fū jí jiàng hóu zhōu bó cì zǐ. bó èr cì jiù guó, bù jiǔ bìng shì. zhǎng zǐ shèng zhī xí jué, dì yà fū wèi hé nèi shǒu. wén lǎo yù xǔ fù, shàng shì huó zhe, sù chēng shàn xiāng, xǔ fù xiāng rén, lǚ jiàn qián wén zhōng. yīn tè yāo zhì shǔ zhōng, lìng tā xiāng shì. xǔ fù mò shì duō shí, fāng yǔ yà fū dào:" jù jūn guì xiāng, hé zhǐ jùn shǒu, zài guò sān nián, biàn dāng fēng hóu. bā nián yǐ hòu, chū jiàng rù xiàng, shǒu bǐng guó jūn, rén chén zhōng dú yī wú èr le. kě xī jié jú qiàn jiā!" yà fū dào:" mò fēi yào fàn zuì zāo xíng me?" xǔ fù dào:" zhè què bù zhì rú cǐ." yà fū zài yù qióng jí, xǔ fù dào:" jiǔ nián hòu zì yǒu fèn xiǎo, wú dài lǎo fù xiāo xiāo." yà fū dào:" zhè yě hé fáng zhí gào." xǔ fù dào:" yī xiāng zhí tán, kǒng jūn jiāng è sǐ." yà fū lěng xiào dào:" rǔ shuō wǒ jiāng fēng hóu, yǐ chū yì wài, shì xiǎng wǒ xiōng chéng xí fù jué, fāng shòu hóu fēng, jiù shǐ xiōng nián bù yǒng, zì yǒu xiōng zi jì rèn, yě lún bú dào wǒ shēn shàng, rú hé shuō yīng fēng hóu ne? ruò guǒ rú rǔ yán, jì dé fēng hóu, yòu jiān jiàng xiàng, wèi hé shàng zhì è sǐ? cǐ lǐ lìng rén nán jiě, hái qǐng zhǐ shì míng bái." xǔ fù dào:" zhè què fēi lǎo fù suǒ néng yù xiǎo, lǎo fù bù guò yī xiāng lùn xiāng, fāng gǎn zhí yán." shuō zhì cǐ, jí yòng shǒu zhǐ yà fū kǒu páng dào:" zhè liǎng chù yǒu zhí wén rù kǒu, fǎ yīng è sǐ." xǔ fù suǒ yán xiāng fǎ, bù zhī cóng hé chǔ xué lái? yà fū yòu jīng yòu yí, jī zhì dāi ruò mù jī, xǔ fù yī bié zì qù. shuō yě qí guài, dào le sān nián yǐ hòu, yà fū xiōng shèng zhī, zuò shā rén zuì, jìng zhì duó fēng. wén dì yīn zhōu bó yǒu gōng, lìng xuǎn bó zi jì xí, zuǒ yòu jiē tuī xǔ yà fū, dé fēng tiáo hóu. zhì xì liǔ chéng míng, jìn rèn zhōng wèi, jiù zhí láng zhōng, chà bù duō yào rù yù zhèng quán le.
　　嗣接邊防軍奏報，虜眾已經出塞，可無他慮，文帝方將各路人馬，依次撤回，遂擢周亞夫為中尉。亞夫即絳侯周勃次子。勃二次就國，不久病逝。長子勝之襲爵，弟亞夫為河內守。聞老嫗許負，尚是活着，素稱善相，許負相人，屢見前文中。因特邀至署中，令他相視。許負默視多時，方語亞夫道：「據君貴相，何止郡守，再過三年，便當封侯。八年以後，出將入相，手秉國鈞，人臣中獨一無二了。可惜結局欠佳！」亞夫道：「莫非要犯罪遭刑麼？」許負道：「這卻不至如此。」亞夫再欲窮詰，許負道：「九年後自有分曉，毋待老婦嘵嘵。」亞夫道：「這也何妨直告。」許負道：「依相直談，恐君將餓死。」亞夫冷笑道：「汝說我將封侯，已出意外，試想我兄承襲父爵，方受侯封，就使兄年不永，自有兄子繼任，也輪不到我身上，如何說應封侯呢？若果如汝言，既得封侯，又兼將相，為何尚致餓死？此理令人難解，還請指示明白。」許負道：「這卻非老婦所能預曉，老婦不過依相論相，方敢直言。」說至此，即用手指亞夫口旁道：「這兩處有直紋入口，法應餓死。」許負所言相法，不知從何處學來？亞夫又驚又疑，幾至呆若木雞，許負揖別自去。說也奇怪，到了三年以後，亞夫兄勝之，坐殺人罪，竟致奪封。文帝因周勃有功，另選勃子繼襲，左右皆推許亞夫，得封條侯。至細柳成名，進任中尉，就職郎中，差不多要入預政權了。

yuē mò guò le nián yú, wén dì hū rán dé bìng, yī yào wǎng xiào, jìng zhì mí liú. tài zǐ qǐ rù shì tà qián, wén dì gù yǔ hòu shì, qiě zhūn zhǔ tài zǐ dào:" zhōu yà fū huǎn jí kě shì, jiāng lái rú yǒu biàn luàn, jǐn kě shǐ tā zhǎng bīng, bù bì duō yí." què shì zhī rén. tài zǐ qǐ tì qì shòu jiào. shí wéi jì xià liù yuè, wén dì shòu shù yǐ zhōng, míng mù guī tiān, xiǎng nián sì shí liù suì. zǒng jì wén dì zài wèi èr shí sān nián, gōng shì yuàn yòu, chē qí fú yù, háo wú zēng yì, shǐ zhōng ài mín rú zǐ, shì yǒu bù biàn, dāng jí qǔ xiāo. cháng yù zuò yī lù tái, gū gōng fèi xū bǎi jīn, biàn kǎi rán dào:" bǎi jīn nǎi zhōng rén shí jiā chǎn yè, wǒ fèng xiān dì gōng shì, shàng kǒng bù néng xiǎng shòu, nài hé hái hǎo zhù tái ne?" suì jiāng lù tái bà yì, píng shí yī fú, wú fēi yì tí. yì hēi sè, tí hòu zēng. suǒ xìng shèn fū rén, yī bù yè dì, wéi zhàng wú wén xiù, suǒ zhù bà líng, tǒng yòng wǎ qì, fán jīn yín tóng xī děng wù, gài píng wù yòng, měi yù shuǐ hàn piān zāi, fā sù juān zū, wéi kǒng bù dǎi, yīn cǐ hǎi nèi ān níng, jiā jǐ rén zú, bǎi xìng ān jū lè yè, bù zhì fàn fǎ. měi suì duàn yù, zuì duō bù guò shù bǎi jiàn, yǒu xíng cuò fēng. shǐ chēng wén dì wèi shǒu chéng lìng zhǔ, bù yà zhōu shí chéng kāng. wéi yí zhào lìng tiān xià duǎn sàng, wèi miǎn lìng rén yí yì, shuō tā bù xún gǔ lǐ, cǐ wài què méi yǒu shèn me zhǐ zhāi le. xiǎo zi yǒu shī zàn dào:
　　約莫過了年余，文帝忽然得病，醫藥罔效，竟至彌留。太子啟入侍榻前，文帝顧語後事，且諄囑太子道：「周亞夫緩急可恃，將來如有變亂，盡可使他掌兵，不必多疑。」卻是知人。太子啟涕泣受教。時為季夏六月，文帝壽數已終，瞑目歸天，享年四十六歲。總計文帝在位二十三年，宮室苑囿，車騎服御，毫無增益，始終愛民如子，視有不便，當即取銷。嘗欲作一露台，估工費須百金，便慨然道：「百金乃中人十家產業，我奉先帝宮室，尚恐不能享受，奈何還好築台呢？」遂將露台罷議，平時衣服，無非弋綈。弋黑色，綈厚繒。所幸慎夫人，衣不曳地，帷帳無文繡，所築霸陵，統用瓦器，凡金銀銅錫等物，概屏勿用，每遇水旱偏災，發粟蠲租，唯恐不逮，因此海內安寧，家給人足，百姓安居樂業，不致犯法。每歲斷獄，最多不過數百件，有刑措風。史稱文帝為守成令主，不亞周時成康。惟遺詔令天下短喪，未免令人遺議，說他不循古禮，此外卻沒有甚麼指摘了。小子有詩讚道：

bó de qīng shí lìng zhǔ míng, niàn nián gē sòng biàn cāng shēng,
　　博得清時令主名，廿年歌頌遍蒼生，

cóng zhī wáng dào wèi rén shù, dàn jiě ān mín biàn tài píng.
　　從知王道為仁恕，但解安民便太平。

wén dì jì bēng, tài zǐ qǐ dāng rán sì wèi. yù zhī sì wèi hòu shì, róng zhì xià huí shuō míng.
　　文帝既崩，太子啟當然嗣位。欲知嗣位後事，容至下回說明。

wén dì jí wèi gǎi yuán, biàn lì huáng zǐ qǐ wèi tài zǐ, bǐ shí tài zǐ shàng yòu, wú shén biǎo jiàn, zhì wén dì èr cì gǎi yuán, tài zǐ nián yǐ yú guān yǐ. wú tài zǐ rù cháo, yǔ yǐn kě yě, yǔ bó zé bù kě. kuàng wèi qū qū zhēng dào zhī jǔ, jí jǔ bó jú zhì shā zhī, suī wèi shǐ fēi wú tài zǐ zhī zì qǔ, rán qí yīn zhì shǎo ēn, yǐ kě gài jiàn. jí rú dèng tōng shǔn yōng yī shì, yǐn wèi shēn hèn, tōng gù bù jìn rén qíng, tài zǐ yì wèi miǎn liàng xiá. jiào zhū nǎi fù zhī kuān rén, xiāng qù yuǎn yǐ. zhōu yà fū zhù jūn xì liǔ, lì fǎ sēn yán, tiān zǐ qiě bù néng jù rù, huáng wèn tā rén. jiāng cái rú cǐ, yuán kě dà yòng, rán fēi wén dì yǒu zhī rén zhī míng, jǐ hé bù zhì duàn liàn chéng yù, wū yǐ dà nì hū? sī mǎ ráng jū shòu zhī yú qí jǐng, sūn wǔ zǐ shòu zhī yú wú hé lú, zhōu yà fū shòu zhī yú hàn wén dì, yǒu liáng jiàng bì lài míng jūn, cǐ liáng chén zhī suǒ yǐ zé zhǔ ér shì yě.
　　文帝即位改元，便立皇子啟為太子，彼時太子尚幼，無甚表見，至文帝二次改元，太子年已逾冠矣。吳太子入朝，與飲可也，與博則不可。況為區區爭道之舉，即舉博局擲殺之，雖未始非吳太子之自取，然其陰鷙少恩，已可概見。即如鄧通吮癰一事，引為深恨，通固不近人情，太子亦未免量狹。較諸乃父之寬仁，相去遠矣。周亞夫駐軍細柳，立法森嚴，天子且不能遽入，遑問他人。將才如此，原可大用，然非文帝有知人之明，幾何不至鍛煉成獄，誣以大逆乎？司馬穰苴受知於齊景，孫武子受知於吳闔廬，周亞夫受知於漢文帝，有良將必賴明君，此良臣之所以擇主而事也。