wū zhě zhǒng yǒu èr, míng tóng xìng bù tóng
烏者種有二,名同性不同。
zī xiǎo zhě cí xiào, zī dà zhě tān yōng
觜小者慈孝,觜大者貪庸。
zī dà mìng yòu zhǎng, shēng lái shí yú dōng
觜大命又長,生來十餘冬。
wù lǎo yán sè biàn, tóu máo bái róng róng
物老顏色變,頭毛白茸茸。
fēi lái tíng shù shàng, chū dàn jīng ér tóng
飛來庭樹上,初但驚兒童。
lǎo wū shēng jiān jì, yǔ wū yì qián tōng
老巫生奸計,與烏意潛通。
yún cǐ fēi fán niǎo, yáo jiàn qǐ jìng gōng
雲此非凡鳥,遙見起敬恭。
qiān suì nǎi yī chū, xǐ hè zhǔ rén wēng
千歲乃一出,喜賀主人翁。
xiáng ruì lái bái rì, shén shèng zhàn zhī fēng
祥瑞來白日,神聖占知風。
yīn zuò běi dǒu shǐ, néng wéi rén jí xiōng
陰作北斗使,能為人吉凶。
cǐ wū suǒ zhǐ jiā, jiā chǎn rì yè fēng
此烏所止家,家產日夜豐。
shàng yǐ zhì shòu kǎo, xià kě yí tián nóng
上以致壽考,下可宜田農。
zhǔ rén fù jiā zǐ, shēn lǎo xīn tóng méng
主人富家子,身老心童蒙。
suí wū bài fù zhù, fù gū yì xiāng cóng
隨巫拜復祝,婦姑亦相從。
shā jī jiàn qí ròu, jìng ruò yīn liù zōng
殺雞薦其肉,敬若禋六宗。
wū xǐ zhāng dà zī, fēi jiē zài xū kōng
烏喜張大觜,飛接在虛空。
wū jì bǎo shān xīng, wū yì xiǎng gān nóng
烏既飽膻腥,巫亦饗甘濃。
wū wū hù xiāng lì, bù fù liǎng xī dōng
烏巫互相利,不復兩西東。
rì rì yíng cháo kū, shāo shāo jìn fáng lóng
日日營巢窟,稍稍近房櫳。
suī shēng bā jiǔ zǐ, shuí biàn qí cí xióng
雖生八九子,誰辨其雌雄。
qún chú yòu chéng zhǎng, zhòng zī chěng cán xiōng
群雛又成長,眾觜逞殘凶。
tàn cháo tūn yàn luǎn, rù cù zhuó cán chóng
探巢吞燕卵,入蔟啄蠶蟲。
qǐ wú chéng qiū sǔn, jī bàn wěi gāo yōng
豈無乘秋隼,羈絆委高墉。
dàn shí wū cán ròu, wú shī bó jī gōng
但食烏殘肉,無施搏擊功。
yì yǒu néng yán yīng, chì bì zī jù hóng
亦有能言鸚,翅碧觜距紅。
zàn céng shuō wū zuì, qiú bì zài shēn lóng
暫曾說烏罪,囚閉在深籠。
qīng qīng chuāng qián liǔ, yù yù jǐng shàng tóng
青青窗前柳,鬱郁井上桐。
tān wū zhàn qī xī, cí wū dú bù róng
貪烏占棲息,慈烏獨不容。
cí wū ěr xī wèi, lái wǎng hé chōng chōng
慈烏爾奚為,來往何憧憧。
xiǎo qù xiān chén gǔ, mù guī hòu hūn zhōng
曉去先晨鼓,暮歸後昏鍾。
xīn kǔ chén tǔ jiān, fēi zhuó hé shǔ cóng
辛苦塵土間,飛啄禾黍叢。
dé shí jiāng bǔ mǔ, jī cháng bù zì chōng
得食將哺母,飢腸不自充。
zhǔ rén zēng cí wū, mìng zi xuē dàn gōng
主人憎慈烏,命子削彈弓。
xián xù kuài jī zhú, wán zhù jīng shān tóng
弦續會稽竹,丸鑄荊山銅。
cí wū qiú mǔ shí, fēi xià ěr tíng zhōng
慈烏求母食,飛下爾庭中。
shù lì wèi rù kǒu, yī wán yǐ zhōng xiōng
數粒未入口,一丸已中胸。
yǎng tiān hào yī shēng, shì yù sù cāng qióng
仰天號一聲,似欲訴蒼穹。
fǎn bǔ rì wèi zú, fēi shì xī wēi gōng
反哺日未足,非是惜微躬。
shuí néng chí cǐ yuān, yī wèi wèn huà gōng
誰能持此冤,一為問化工。
hú rán dà zī wū, jìng dé tiān nián zhōng
胡然大觜烏,竟得天年終。