huò wèn yuē:" shén xiān bù sǐ, xìn kě dé hū?" bào piáo zi dá yuē:" suī yǒu zhì míng, ér yǒu xíng zhě bù kě bì jiàn yān. suī bǐng jí cōng, ér yǒu shēng zhě bù kě jǐn wén yān. suī yǒu dà zhāng shù hài zhī zú, ér suǒ cháng lǚ zhě, wèi ruò suǒ bù lǚ zhī duō. suī yǒu yǔ yì qí xié zhī zhì, ér suǒ cháng shí zhě wèi ruò suǒ bù shí zhī zhòng yě. wàn wù yún yún, hé suǒ bù yǒu, kuàng liè xiān zhī rén, yíng hū zhú sù yǐ. bù sǐ zhī dào, hé wèi wú zhī?"
或问曰:“神仙不死,信可得乎?”抱朴子答曰:“虽有至明,而有形者不可毕见焉。虽禀极聪,而有声者不可尽闻焉。虽有大章竖亥之足,而所常履者,未若所不履之多。虽有禹益齐谐之智,而所尝识者未若所不识之众也。万物云云,何所不有,况列仙之人,盈乎竹素矣。不死之道,曷为无之?”
yú shì wèn zhě dà xiào yuē:" fū yǒu shǐ zhě bì yǒu zú, yǒu cún zhě bì yǒu wáng. gù sān wǔ qiū dàn zhī shèng, qì jí liáng píng zhī zhì, duān yīng suí lì zhī biàn, bēn yù wǔ dīng zhī yǒng, ér xián sǐ zhě, rén lǐ zhī cháng rán, bì zhì zhī dà duān yě. tú wén yǒu xiān shuāng ér kū cuì, dāng xià ér diāo qīng, hán suì ér bù xiù, wèi shí ér wēi líng, wèi wén yǒu xiǎng yú wàn nián zhī shòu, jiǔ shì bù yǐ zhī qī zhě yǐ. gù gǔ rén xué bù qiú xiān, yán bù yǔ guài, dù bǐ yì duān, shǒu cǐ zì rán, tuī guī hè yú bié lèi, yǐ sǐ shēng wèi zhāo mù yě. fū kǔ xīn yuē jǐ, yǐ xíng wú yì zhī shì, lòu bīng diāo xiǔ, zhōng wú bì chéng zhī gōng. wèi ruò shū kuāng shì zhī gāo cè, zhāo dāng nián zhī lóng zhǐ, shǐ zǐ qīng zhòng yū, xuán mǔ lóng zhì, huá gǔ yì bù chí, dǐng sù dài lěi sì, bù yì měi zāi? měi sī shī rén fǔ tián zhī cì, shēn wéi zhòng ní jiē sǐ zhī zhèng, wú wéi wò wú xíng zhī fēng, bǔ nán zhí zhī yǐng, suǒ bù kě dé zhī wù, xíng bì bú dào zhī lù, qì róng huá ér shè kǔ kùn, shì shén yì ér gōng zhì nán, yǒu shì sàng zhě zhī zhú yóu nǚ, bì yǒu liǎng shī zhī huǐ, dān zhāng zhī xìn piān jiàn, jiāng sù nèi wài zhī huò yě. fū bān dí bù néng xuē wǎ shí wèi máng zhēn, ōu yě bù néng zhù qiān xī wèi gàn jiàng. gù bù kě wèi zhě, suī guǐ shén bù néng wéi yě bù kě chéng zhě, suī tiān dì bù néng chéng yě. shì jiān yì ān dé qí fāng, néng shǐ dāng lǎo zhě fù shǎo, ér yīng sǐ zhě fǎn shēng zāi? ér wú zi nǎi yù yán huì gū zhī mìng, lìng yǒu lì jì zhī shòu, yǎng cháo jūn zhī róng, shǐ lèi huì shuò zhī jī, bù yì miù hū? yuàn jiā jiǔ sī, bù yuǎn mí fù yān."
於是问者大笑曰:“夫有始者必有卒,有存者必有亡。故三五丘旦之圣,弃疾良平之智,端婴随郦之辩,贲育五丁之勇,而咸死者,人理之常然,必至之大端也。徒闻有先霜而枯瘁,当夏而凋青,含穗而不秀,未实而萎零,未闻有享於万年之寿,久视不已之期者矣。故古人学不求仙,言不语怪,杜彼异端,守此自然,推龟鹤於别类,以死生为朝暮也。夫苦心约己,以行无益之事,镂冰雕朽,终无必成之功。未若摅匡世之高策,招当年之隆祉,使紫青重纡,玄牡龙跱,华毂易步趍,鼎餗代耒耜,不亦美哉?每思诗人甫田之刺,深惟仲尼皆死之证,无为握无形之风,捕难执之影,索不可得之物,行必不到之路,弃荣华而涉苦困,释甚易而攻至难,有似丧者之逐游女,必有两失之悔,单张之信偏见,将速内外之祸也。夫班狄不能削瓦石为芒针,欧冶不能铸铅锡为干将。故不可为者,虽鬼神不能为也;不可成者,虽天地不能成也。世间亦安得奇方,能使当老者复少,而应死者反生哉?而吾子乃欲延蟪蛄之命,令有历纪之寿,养朝菌之荣,使累晦朔之积,不亦谬乎?愿加九思,不远迷复焉。”
bào piáo zi dá yuē:" fū cōng zhī suǒ qù, zé zhèn léi bù néng shǐ zhī wén, míng zhī suǒ qì, zé sān guāng bù néng shǐ zhī jiàn, qǐ hōng kē zhī yīn xì, ér lì tiān zhī jǐng wēi zāi? ér lóng fū wèi zhī wú shēng yān, gǔ zhě wèi zhī wú wù yān. yòu kuàng guǎn xián zhī hé yīn, shān lóng zhī qǐ càn, ān néng shǎng kè xié zhī yǎ yùn, wěi yè zhī lín zǎo zāi? gù lóng gǔ zài hu xíng qì, zé bù xìn fēng lóng zhī yǔ xuán xiàng yǐ. ér kuàng wù yǒu wēi yú cǐ zhě hū? àn mèi zhì hū xīn shén, zé bù xìn yǒu zhōu kǒng yú zài xī yǐ. kuàng gào zhī yǐ shén xiān zhī dào hū? fū cún wáng zhōng shǐ, chéng shì dà tǐ. qí yì tóng cēn cī, huò rán huò fǒu, biàn huà wàn pǐn, qí guài wú fāng, wù shì shì fēi, běn jūn mò guāi, wèi kě yī yě. fū yán shǐ zhě bì yǒu zhōng zhě duō yǐ, hùn ér qí zhī, fēi tōng lǐ yǐ. wèi xià bì zhǎng, ér jì mài kū yān. wèi dōng bì diāo, ér zhú bǎi mào yān. wèi shǐ bì zhōng, ér tiān dì wú qióng yān. wèi shēng bì sǐ, ér guī hè cháng cún yān. shèng yáng yí shǔ, ér xià tiān wèi bì wú liáng rì yě. jí yīn yí hán, ér yán dōng wèi bì wú zàn wēn yě. bǎi chuān dōng zhù, ér yǒu běi liú zhī hào hào. kūn dào zhì jìng, ér huò zhèn dòng ér bēng chí. shuǐ xìng chún lěng, ér yǒu wēn gǔ zhī tāng quán huǒ tǐ yí chì, ér yǒu xiāo qiū zhī hán yàn zhòng lèi yīng shěn, ér nán hǎi yǒu fú shí zhī shān qīng wù dāng fú, ér niu yáng kē yǒu shěn yǔ zhī liú. wàn shū zhī lèi, bù kě yǐ yī gài duàn zhī, zhèng rú cǐ yě jiǔ yǐ.
抱朴子答曰:“夫聪之所去,则震雷不能使之闻,明之所弃,则三光不能使之见,岂輷磕之音细,而丽天之景微哉?而聋夫谓之无声焉,瞽者谓之无物焉。又况管弦之和音,山龙之绮粲,安能赏克谐之雅韵,暐晔之鳞藻哉?故聋瞽在乎形器,则不信丰隆之与玄象矣。而况物有微於此者乎?暗昧滞乎心神,则不信有周孔於在昔矣。况告之以神仙之道乎?夫存亡终始,诚是大体。其异同参差,或然或否,变化万品,奇怪无方,物是事非,本钧末乖,未可一也。夫言始者必有终者多矣,混而齐之,非通理矣。谓夏必长,而荠麦枯焉。谓冬必凋,而竹柏茂焉。谓始必终,而天地无穷焉。谓生必死,而龟鹤长存焉。盛阳宜暑,而夏天未必无凉日也。极阴宜寒,而严冬未必无暂温也。百川东注,而有北流之浩浩。坤道至静,而或震动而崩弛。水性纯冷,而有温谷之汤泉;火体宜炽,而有萧丘之寒焰;重类应沈,而南海有浮石之山;轻物当浮,而牜羊柯有沈羽之流。万殊之类,不可以一概断之,正如此也久矣。
yǒu shēng zuì líng, mò guò hū rén. guì xìng zhī wù, yí bì jūn yī. ér qí xián yú xié zhèng, hǎo chǒu xiū duǎn, qīng zhuó zhēn yín, huǎn jí chí sù, qū shě suǒ shàng, ěr mù suǒ yù, qí wèi bù tóng, yǐ yǒu tiān rǎng zhī jué, bīng tàn zhī guāi yǐ. hé dú guài xiān zhě zhī yì, bù yǔ fán rén jiē sǐ hū?
有生最灵,莫过乎人。贵性之物,宜必钧一。而其贤愚邪正,好丑脩短,清浊贞淫,缓急迟速,趋舍所尚,耳目所欲,其为不同,已有天壤之觉,冰炭之乖矣。何独怪仙者之异,不与凡人皆死乎?
ruò wèi shòu qì jiē yǒu yí dìng, zé zhì zhī wèi shèn, què zhī wèi há, rǎng chóng jiǎ yì, chuān wā fān fēi, shuǐ lì wèi líng, xìng líng wèi qū, tián shǔ wèi rú, fǔ cǎo wèi yíng, tuó zhī wèi hǔ, shé zhī wèi lóng, jiē bù rán hū?
若谓受气皆有一定,则雉之为蜃,雀之为蛤,壤虫假翼,川蛙翻飞,水蛎为蛉,荇苓为蛆,田鼠为鴽,腐草为萤,鼍之为虎,蛇之为龙,皆不然乎?
ruò wèi rén bǐng zhèng xìng, bù tóng fán wù, huáng tiān fù mìng, wú yǒu bǐ cǐ, zé niú āi chéng hǔ, chǔ yù wèi yuán, zhī lí wèi liǔ, qín nǚ wèi shí, sǐ ér gēng shēng, nán nǚ yì xíng, lǎo péng zhī shòu, shāng zi zhī yāo, qí hé gù zāi? gǒu yǒu bù tóng, zé qí yì yǒu hé xiàn hū?
若谓人禀正性,不同凡物,皇天赋命,无有彼此,则牛哀成虎,楚妪为鼋,枝离为柳,秦女为石,死而更生,男女易形,老彭之寿,殇子之夭,其何故哉?苟有不同,则其异有何限乎?
ruò fú xiān rén, yǐ yào wù yǎng shēn, yǐ shù shù yán mìng, shǐ nèi jí bù shēng, wài huàn bù rù, suī jiǔ shì bù sǐ, ér jiù shēn bù gǎi, gǒu yǒu qí dào, wú yǐ wéi nán yě. ér qiǎn shí zhī tú, jū sú shǒu cháng, xián yuē shì xián bú jiàn xiān rén, biàn yún tiān xià bì wú cǐ shì. fū mù zhī suǒ céng jiàn, dāng hé zú yán zāi? tiān dì zhī jiān, wú wài zhī dà, qí zhōng shū qí, qǐ jù yǒu xiàn, yì lǎo dài tiān, ér wú zhī qí shàng, zhōng shēn lǚ dì, ér mò shí qí xià. xíng hái jǐ suǒ zì yǒu yě, ér mò zhī qí xīn zhì zhī suǒ yǐ rán yān. shòu mìng zài wǒ zhě yě, ér mò zhī qí xiū duǎn zhī néng zhì yān. kuàng hū shén xiān zhī yuǎn lǐ, dào dé zhī yōu xuán, zhàng qí duǎn qiǎn zhī ěr mù, yǐ duàn wēi miào zhī yǒu wú, qǐ bù bēi zāi?
若夫仙人,以药物养身,以术数延命,使内疾不生,外患不入,虽久视不死,而旧身不改,苟有其道,无以为难也。而浅识之徒,拘俗守常,咸曰世閒不见仙人,便云天下必无此事。夫目之所曾见,当何足言哉?天地之间,无外之大,其中殊奇,岂遽有限,诣老戴天,而无知其上,终身履地,而莫识其下。形骸己所自有也,而莫知其心志之所以然焉。寿命在我者也,而莫知其脩短之能至焉。况乎神仙之远理,道德之幽玄,仗其短浅之耳目,以断微妙之有无,岂不悲哉?
shè yǒu zhé rén dà cái, jiā dùn wù yòng, yì jǐng yǎn zǎo, fèi wěi qù yù, zhí tài pú yú zhì chún zhī zhōng, yí mò wù yú liú sú zhī wài, shì rén yóu xiān néng zhēn bié, huò mò zào zhì xíng yú wú míng zhī biǎo, dé jīng shén yú lòu xíng zhī lǐ, qǐ kuàng xiān rén shū qù yì lù, yǐ fù guì wèi bù xìng, yǐ róng huá wéi huì wū, yǐ hòu wán wèi chén rǎng, yǐ shēng yù wéi zhāo lù, dǎo yán biāo ér bù zhuó, niè xuán bō ér qīng bù, gǔ hé qīng chén, fēng sì yún xuān, yǎng líng zǐ jí, fǔ qī kūn lún, xíng shī zhī rén, ān dé jiàn zhī? jiǎ lìng yóu xì, huò jīng rén jiān, nì zhēn yǐn yì, wài tóng fán yōng, bǐ jiān jiē wǔ, shú yǒu néng jué hū? ruò shǐ jiē rú jiāo xián liǎng tóng zhī zhèng fāng, qióng shū zhī shuāng ěr, chū hū tóu diān. mǎ huáng chéng lóng ér xíng, zi jìn gōng yù bái hè. huò lín shēn shé qū, huò jīn chē yǔ fú, nǎi kě dé zhī ěr. zì bù ruò sī, zé fēi dòng shì zhě ān néng dí qí xíng, fēi chè tīng zhě ān néng wén qí shēng zāi? shì rén jì bù xìn, yòu duō cī huǐ, zhēn rén jí zhī, suì yì qián dùn. qiě cháng rén zhī suǒ ài, nǎi shàng shì zhī suǒ zēng. yōng sú zhī suǒ guì, nǎi zhì rén zhī suǒ jiàn yě. yīng rú wěi qì, yǎng qí hào rán zhě, yóu bù lè jiàn qiǎn bó zhī rén, fēng chén zhī tú. kuàng bǐ shén xiān, hé wéi jí jí shǐ chú gǒu zhī lún, zhī yǒu zhī hé suǒ suǒ hū, ér guài yú wèi cháng zhī yě. mù chá bǎi bù, bù néng liǎo liǎo, ér yù yǐ suǒ jiàn wèi yǒu, suǒ bú jiàn wèi wú, zé tiān xià zhī suǒ wú zhě, yì bì duō yǐ. suǒ wèi yǐ zhǐ cè hǎi, zhǐ jí ér yún shuǐ jǐn zhě yě. fú yóu xiào jù áo, rì jí liào dà chūn, qǐ suǒ néng jí zāi? wèi wén dì qióng lǎn qià wén, zì hū yú wù wú suǒ bù jīng, wèi tiān xià wú qiè yù zhī dāo, huǒ huàn zhī bù, jí zhe diǎn lùn, cháng jù yán cǐ shì. qí xián wèi qī, èr wù bì zhì. dì nǎi tàn xī, jù huǐ sī lùn. shì wú gù bì, dài wèi cǐ yě. chén sī wáng zhù shì yí lùn yún, chū wèi dào shù, zhí hū yú mín zhà wěi kōng yán dìng yǐ. jí jiàn wǔ huáng dì shì bì zuǒ cí děng, lìng duàn gǔ jìn yī yuè, ér yán sè bù jiǎn, qì lì zì ruò, cháng yún kě wǔ shí nián bù shí, zhèng ěr, fù hé yí zāi? yòu yún, lìng gān shǐ yǐ yào hán shēng yú, ér zhǔ zhī yú fèi zhī zhōng, qí wú yào zhě, shú ér kě shí, qí xián yào zhě, yóu xì zhōng rì, rú zài shuǐ zhōng yě. yòu yǐ yào fěn sāng yǐ sì cán, cán nǎi dào shí yuè bù lǎo. yòu yǐ zhù nián yào shí jī chú jí xīn shēng quǎn zǐ, jiē zhǐ bù fù zhǎng. yǐ huán bái yào shí bái quǎn, bǎi rì máo jǐn hēi. nǎi zhī tiān xià zhī shì, bù kě jǐn zhī, ér yǐ yì duàn zhī, bù kě rèn yě. dàn hèn bù néng jué shēng sè, zhuān xīn yǐ xué cháng shēng zhī dào ěr. bǐ èr cáo xué zé wú shū bù lǎn, cái zé yī dài zhī yīng, rán chū jiē wèi wú, ér wǎn nián nǎi yǒu qióng lǐ jìn xìng, qí tàn xī rú cǐ. bù dǎi ruò rén zhě, bù xìn shén xiān, bù zú guài yě. liú xiàng bó xué zé jiū wēi jí miào, jīng shēn shè yuǎn, sī lǐ zé qīng chéng zhēn wěi, yán hé yǒu wú, qí suǒ zhuàn liè xiān chuán, xiān rén qī shí yǒu yú, chéng wú qí shì, wàng zào hé wéi hū? suì gǔ zhī shì, hé kě qīn jiàn, jiē lài jì jí chuán wén yú wǎng ěr. liè xiān chuán bǐng rán qí bì yǒu yǐ. rán shū bù chū zhōu gōng zhī mén, shì bù jīng zhòng ní zhī shǒu, shì rén zhōng yú bù xìn. rán zé gǔ shǐ suǒ jì, yī qiè jiē wú, hé dàn yī shì zāi? sú rén tān róng hǎo lì, jí jí míng lì, yǐ jǐ zhī xīn, yuǎn cǔn xī rén, nǎi fù bù xìn gǔ zhě yǒu táo dì wáng zhī chán shòu, báo qīng xiàng zhī guì rèn, cháo xǔ zhī bèi, lǎo lái zhuāng zhōu zhī tú, yǐ wéi bù rán yě. kuàng yú shén xiān, yòu nán zhī yú sī, yì hé kě qiú jīn shì jiē xìn zhī zāi? duō wèi liú xiàng fēi shèng rén, qí suǒ zhuàn lù, bù kě gū jù, yóu suǒ yǐ shǐ rén tàn xī zhě yě. fū lǔ shǐ bù néng yǔ tiān dì hé dé, ér zhòng ní yīn zhī yǐ zhe jīng. zǐ cháng bù néng yǔ rì yuè bìng míng, ér yáng xióng chēng zhī wéi shí lù. liú xiàng wèi hàn shì zhī míng rú xián rén, qí suǒ jì shù, yōng kě qì zāi? fán shì rén suǒ yǐ bù xìn xiān zhī kě xué, bù xǔ mìng zhī kě yán zhě, zhèng yǐ qín huáng hàn wǔ qiú zhī bù huò, yǐ shǎo jūn luán tài wèi zhī wú yàn gù yě. rán bù kě yǐ qián lóu yuán xiàn zhī pín, ér wèi gǔ zhě wú táo zhū yī dùn zhī fù. bù kě yǐ wú yán sù liú zhī chǒu, ér wèi zài xī wú nán wēi xī shī zhī měi. jìn qū yóu yǒu bù dá zhě yān, jià sè yóu yǒu bù shōu zhě yān, shāng fàn huò yǒu bù lì zhě yān, yòng bīng huò yǒu wú gōng zhě yān. kuàng hū qiú xiān, shì zhī nán zhě, wèi zhī zhě hé bì jiē chéng zāi? bǐ èr jūn liǎng chén, zì kě qiú ér bù dé, huò shǐ qín ér zú dài, huò bù zāo hū míng shī, yòu hé zú yǐ dìng tiān xià zhī wú xiān hū?
设有哲人大才,嘉遁勿用,翳景掩藻,废伪去欲,执太璞於至醇之中,遗末务於流俗之外,世人犹鲜能甄别,或莫造志行於无名之表,得精神於陋形之里,岂况仙人殊趣异路,以富贵为不幸,以荣华为秽汙,以厚玩为尘壤,以声誉为朝露,蹈炎飙而不灼,蹑玄波而轻步,鼓翮清尘,风驷云轩,仰凌紫极,俯栖昆仑,行尸之人,安得见之?假令游戏,或经人间,匿真隐异,外同凡庸,比肩接武,孰有能觉乎?若使皆如郊閒两曈之正方,邛疏之双耳,出乎头巅。马皇乘龙而行,子晋躬御白鹤。或鳞身蛇躯,或金车羽服,乃可得知耳。自不若斯,则非洞视者安能觌其形,非彻听者安能闻其声哉?世人既不信,又多疵毁,真人疾之,遂益潜遁。且常人之所爱,乃上士之所憎。庸俗之所贵,乃至人之所贱也。英儒伟器,养其浩然者,犹不乐见浅薄之人,风尘之徒。况彼神仙,何为汲汲使刍狗之伦,知有之何所索乎,而怪於未尝知也。目察百步,不能了了,而欲以所见为有,所不见为无,则天下之所无者,亦必多矣。所谓以指测海,指极而云水尽者也。蜉蝣校巨鼇,日及料大椿,岂所能及哉?魏文帝穷览洽闻,自呼於物无所不经,谓天下无切玉之刀,火浣之布,及著典论,尝据言此事。其閒未期,二物毕至。帝乃叹息,遽毁斯论。事无固必,殆为此也。陈思王著释疑论云,初谓道术,直呼愚民诈伪空言定矣。及见武皇帝试闭左慈等,令断穀近一月,而颜色不减,气力自若,常云可五十年不食,正尔,复何疑哉?又云,令甘始以药含生鱼,而煮之於沸脂中,其无药者,熟而可食,其衔药者,游戏终日,如在水中也。又以药粉桑以饲蚕,蚕乃到十月不老。又以住年药食鸡雏及新生犬子,皆止不复长。以还白药食白犬,百日毛尽黑。乃知天下之事,不可尽知,而以臆断之,不可任也。但恨不能绝声色,专心以学长生之道耳。彼二曹学则无书不览,才则一代之英,然初皆谓无,而晚年乃有穷理尽性,其叹息如此。不逮若人者,不信神仙,不足怪也。刘向博学则究微极妙,经深涉远,思理则清澄真伪,研覈有无,其所撰列仙传,仙人七十有馀,诚无其事,妄造何为乎?邃古之事,何可亲见,皆赖记籍传闻於往耳。列仙传炳然其必有矣。然书不出周公之门,事不经仲尼之手,世人终於不信。然则古史所记,一切皆无,何但一事哉?俗人贪荣好利,汲汲名利,以己之心,远忖昔人,乃复不信古者有逃帝王之禅授,薄卿相之贵任,巢许之辈,老莱庄周之徒,以为不然也。况於神仙,又难知於斯,亦何可求今世皆信之哉?多谓刘向非圣人,其所撰录,不可孤据,尤所以使人叹息者也。夫鲁史不能与天地合德,而仲尼因之以著经。子长不能与日月并明,而扬雄称之为实录。刘向为汉世之名儒贤人,其所记述,庸可弃哉?凡世人所以不信仙之可学,不许命之可延者,正以秦皇汉武求之不获,以少君栾太为之无验故也。然不可以黔娄原宪之贫,而谓古者无陶朱猗顿之富。不可以无盐宿瘤之醜,而谓在昔无南威西施之美。进趋尤有不达者焉,稼穑犹有不收者焉,商贩或有不利者焉,用兵或有无功者焉。况乎求仙,事之难者,为之者何必皆成哉?彼二君两臣,自可求而不得,或始勤而卒怠,或不遭乎明师,又何足以定天下之无仙乎?
fū qiú cháng shēng, xiū zhì dào, jué zài yú zhì, bù zài yú fù guì yě. gǒu fēi qí rén, zé gāo wèi hòu huò, nǎi suǒ yǐ wéi zhòng lèi ěr. hé zhě? xué xiān zhī fǎ, yù de tián yú dàn bó, dí chú shì yù, nèi shì fǎn tīng, shī jū wú xīn, ér dì wáng rèn tiān xià zhī zhòng zé, zhì yāng zhǎng zhī zhèng wù, sī láo yú wàn jǐ, shén chí yú yǔ zhòu, yī jiè shī suǒ, zé wáng dào wèi kuī, bǎi xìng yǒu guò, zé wèi zhī zài yǔ. chún láo gǔ qí hé qì, yàn róng fá qí gēn gāi, suǒ yǐ jiǎn jīng sǔn lǜ xuē hū píng cuì zhě, bù kě qū jǐn ér bèi lùn yě. wén zǎn fū zé zuò bù dé ān, shī qún gōng zé wò bù dé níng. sì hǎi zhī shì, hé zhī ruò shì. ān dé yǎn yì cōng míng, lì cáng shù xī, cháng zhāi jiǔ jié, gōng qīn lú huǒ, sù xīng yè mèi, yǐ fēi bā shí zāi? hàn wǔ xiǎng guó, zuì wéi shòu kǎo, yǐ dé yǎng xìng zhī xiǎo yì yǐ. dàn yǐ shēng hé zhī zhù, bù gōng zhōng shí zhī fèi, quǎn huì zhī shū, bù gěi wěi lǘ zhī xiè ěr.
夫求长生,修至道,诀在於志,不在於富贵也。苟非其人,则高位厚货,乃所以为重累耳。何者?学仙之法,欲得恬愉澹泊,涤除嗜欲,内视反听,尸居无心,而帝王任天下之重责,治鞅掌之政务,思劳於万几,神驰於宇宙,一介失所,则王道为亏,百姓有过,则谓之在予。醇醪汩其和气,艳容伐其根荄,所以翦精损虑削乎平粹者,不可曲尽而备论也。蚊噆肤则坐不得安,虱群攻则卧不得宁。四海之事,何祗若是。安得掩翳聪明,历藏数息,长斋久洁,躬亲炉火,夙兴夜寐,以飞八石哉?汉武享国,最为寿考,已得养性之小益矣。但以升合之助,不供锺石之费,畎澮之输,不给尾闾之洩耳。
xiān fǎ yù jìng jì wú wéi, wàng qí xíng hái, ér rén jūn zhuàng qiān dàn zhī zhōng, fá léi tíng zhī gǔ, pēng kē cáo zá, jīng hún dàng xīn, bǎi jì wàn biàn, sàng jīng sāi ěr, fēi qīng zǒu xùn, diào qián yì gāo. xiān fǎ yù lìng ài dǎi chǔn rú, bù hài hán qì, ér rén jūn yǒu hè sī zhī nù, shān yí zhī zhū, huáng yuè yī huī, qí fǔ zàn shòu, zé fú shī qiān lǐ, liú xiě pāng tuó, zhǎn duàn zhī xíng, bù jué yú shì. xiān fǎ yù zhǐ jué chòu xīng, xiū liáng qīng cháng, ér rén jūn pēng féi zǎi tú, tú gē qún shēng, bā zhēn bǎi hé, fāng zhàng yú qián, jiān áo sháo yào, zhǐ jiā yàn yù. xiān fǎ yù pǔ ài bā huāng, shì rén rú jǐ, ér rén jūn jiān ruò gōng mèi, qǔ luàn tuī wáng, pì dì tà jiāng, mǐn rén shè jì, qū hé shēng rén, tóu zhī sǐ dì, gū hún jué yù, bào hái fǔ yě, wǔ lǐng yǒu xuè rèn zhī shī, běi quē xuán dà yuān zhī shǒu, kēng shēng shā fú, dòng shù shí wàn, jīng guān fēng shī, yǎng gàn yún xiāo, bào hái rú mǎng, mí shān tián gǔ. qín huáng shǐ shí shì zhī zhōng, sī luàn zhě jiǔ. hàn wǔ shǐ tiān xià áo rán, hù kǒu jiǎn bàn. zhù qí yǒu yì, zǔ yì yǒu sǔn. jié cǎo zhī dé, zé xū jì bì yuàn. zhòng fán gōng qí gāo huāng, rén guǐ qí qí dú hèn. bǐ èr zhǔ tú yǒu hǎo xiān zhī míng, ér wú xiū dào zhī shí, suǒ zhī qiǎn shì, bù néng xī xíng. yào miào shēn mì, yòu bù dé wén. yòu bù dé yǒu dào zhī shì, wèi hé chéng xiān yào yǐ yǔ zhī, bù dé cháng shēng, wú suǒ guài yě.
仙法欲静寂无为,忘其形骸,而人君撞千石之锺,伐雷霆之鼓,砰磕嘈囐,惊魂荡心,百技万变,丧精塞耳,飞轻走迅,钓潜弋高。仙法欲令爱逮蠢蠕,不害含气,而人君有赫斯之怒,芟夷之诛,黄钺一挥,齐斧暂授,则伏尸千里,流血滂沱,斩断之刑,不绝於市。仙法欲止绝臭腥,休粮清肠,而人君烹肥宰腯,屠割群生,八珍百和,方丈於前,煎熬勺药,旨嘉餍饫。仙法欲溥爱八荒,视人如己,而人君兼弱攻昧,取乱推亡,辟地拓疆,泯人社稷,駈合生人,投之死地,孤魂绝域,暴骸腐野,五岭有血刃之师,北阙悬大宛之首,坑生煞伏,动数十万,京观封尸,仰干云霄,暴骸如莽,弥山填谷。秦皇使十室之中,思乱者九。汉武使天下嗷然,户口减半。祝其有益,诅亦有损。结草知德,则虚祭必怨。众烦攻其膏肓,人鬼齐其毒恨。彼二主徒有好仙之名,而无修道之实,所知浅事,不能悉行。要妙深秘,又不得闻。又不得有道之士,为合成仙药以与之,不得长生,无所怪也。
wú tú pǐ fū, jiā zhī qìng kùn, jiā yǒu zhǎng qīng bì lì zhī pín, fù huái yì sāng jué liáng zhī něi, dōng bào róng yí hòu mén zhī hán, xià yǒu rú zhòng huán dǔ zhī yìng, yù jīng yuǎn ér fá zhōu chē zhī yòng, yù yǒu yíng ér wú dài láo zhī yì, rù wú qǐ wán zhī yú, chū wú yóu guān zhī huān, gān zhǐ bù jīng hū kǒu, xuán huáng bù guò hū mù, fēn fāng bù lì hū bí, bā yīn bù guān hū ěr, bǎi yōu gōng qí xīn qǔ, zhòng nán cuì qí mén tíng, jū shì rú cǐ, kě wú liàn yě.
吾徒匹夫,加之罄困,家有长卿壁立之贫,腹怀翳桑绝粮之馁,冬抱戎夷後门之寒,夏有儒仲环堵之暎,欲经远而乏舟车之用,欲有营而无代劳之役,入无绮纨之娱,出无游观之欢,甘旨不经乎口,玄黄不过乎目,芬芳不历乎鼻,八音不关乎耳,百忧攻其心曲,众难萃其门庭,居世如此,可无恋也。
huò de yào dào zhī jué, huò zhí bù qún zhī shī, ér yóu hèn hèn yú lǎo qī ruò zi, juàn juàn yú hú tù zhī qiū, chí chí yǐ zhēn cú luò, rì yuè bù jué shuāi lǎo, zhī cháng shēng zhī kě dé ér bù néng xiū, huàn liú sú zhī chòu shǔ ér bù néng wěi. hé zhě? ài xí zhī qíng zú nán qiǎn, ér jué sú zhī zhì wèi yì guǒ yě. kuàng bǐ èr dì, sì hǎi zhī zhǔ, qí suǒ dān wán zhě, fēi yī tiáo yě, qí suǒ qīn xìng zhě, zhì bù shǎo yǐ. zhèng shǐ zhī wèi xún yuè zhī zhāi, shù rì xián jū, yóu jiāng bù néng, kuàng hū nèi qì wǎn luán zhī chǒng, wài juān hè yì zhī zūn, kǒu duàn gān yáo, xīn jué suǒ yù, bèi róng huá ér dú wǎng, qiú shén xiān yú yōu mò, qǐ suǒ kān zāi? shì yǐ lì lǎn zài xī, dé xiān dào zhě, duō pín jiàn zhī shì, fēi shì wèi zhī rén. yòu luán tài suǒ zhī, shí zì qiǎn bó, jī kě róng guì, mào gān huò huì, xuàn xū wàng yú gǒu qiě, wàng huò huàn yú wú wéi, qū qū xiǎo zi zhī jiān wěi, qǐ zú yǐ zhèng tiān xià zhī wú xiān zāi? xī gōu jiàn shì nù liǎn ? , róng zú zhēng dǎo huǒ. chǔ líng ài xì yāo, guó rén duō è sǐ. qí huán shì yì wèi, yì yá zhēng qí zi. sòng jūn shǎng jí xiào, huǐ mò zhě bǐ wū. rén zhǔ suǒ yù, mò yǒu bù zhì. hàn wǔ zhāo qiú fāng shì, chǒng dài guò hòu, zhì lìng sī bèi, gǎn wéi xū dàn ěr. luán tài ruò shěn yǒu dào zhě, ān kě dé shā hū? fū yǒu dào zhě, shì jué wèi rú tāng huò, jiàn yìn shòu rú cuī dié, shì jīn yù rú tǔ fèn, dǔ huá táng rú láo yù. qǐ dāng è wàn kōng yán, yǐ jiǎo xìng róng huá, jū dān yíng zhī shì, shòu bù zī zhī cì, dài wǔ lì zhī yìn, shàng gōng zhǔ zhī guì, dān lún shì lì, bù zhī zhǐ zú, shí bù dé dào, duàn kě zhī yǐ. àn dǒng zhòng shū suǒ zhuàn lǐ shǎo jūn jiā lù yún, shǎo jūn yǒu bù sǐ zhī fāng, ér jiā pín wú yǐ shì qí yào wù, gù chū yú hàn, yǐ jiǎ tú qiú qí cái, dào chéng ér qù. yòu àn hàn jìn zhōng qǐ jū zhù yún, shǎo jūn zhī jiāng qù yě, wǔ dì mèng yǔ zhī gòng dēng sōng gāo shān, bàn dào, yǒu shǐ zhě chéng lóng chí jié, cóng yún zhōng xià. yún tài yǐ qǐng shǎo jūn. dì jué, yǐ yǔ zuǒ yòu yuē, rú wǒ zhī mèng, shǎo jūn jiāng shě wǒ qù yǐ. shù rì, ér shǎo jūn chēng bìng sǐ. jiǔ zhī, dì lìng rén fā qí guān, wú shī, wéi yì guān zài yān. àn xiān jīng yún, shàng shì jǔ xíng shēng xū, wèi zhī tiān xiān. zhōng shì yóu yú míng shān, wèi zhī dì xiān. xià shì xiān sǐ hòu tuì, wèi zhī shī jiě xiān. jīn shǎo jūn bì shī jiě zhě yě. jìn shì hú gōng jiāng fèi zhǎng fáng qù. jí dào shì lǐ yì qī jiāng liǎng dì zǐ qù, jiē tuō zú, sǐ, jiā bìn mái zhī. jī shù nián, ér zhǎng fáng lái guī. yòu xiāng shí rén jiàn lǐ yì qī jiāng liǎng dì zǐ jiē zài pí xiàn. qí jiā gè fā guān shì zhī, sān guān suì yǒu zhú zhàng yī méi, yǐ dān shū yú méi, cǐ jiē shī jiě zhě yě.
或得要道之诀,或值不群之师,而犹恨恨於老妻弱子,眷眷於狐兔之丘,迟迟以臻殂落,日月不觉衰老,知长生之可得而不能修,患流俗之臭鼠而不能委。何者?爱习之情卒难遣,而绝俗之志未易果也。况彼二帝,四海之主,其所耽玩者,非一条也,其所亲幸者,至不少矣。正使之为旬月之斋,数日閒居,犹将不能,况乎内弃婉娈之宠,外捐赫奕之尊,口断甘肴,心绝所欲,背荣华而独往,求神仙於幽漠,岂所堪哉?是以历览在昔,得仙道者,多贫贱之士,非势位之人。又栾太所知,实自浅薄,饥渴荣贵,冒干货贿,衒虚妄於苟且,忘祸患於无为,区区小子之奸伪,岂足以证天下之无仙哉?昔勾践式怒琏 ? ,戎卒争蹈火。楚灵爱细腰,国人多饿死。齐桓嗜异味,易牙蒸其子。宋君赏瘠孝,毁殁者比屋。人主所欲,莫有不至。汉武招求方士,宠待过厚,致令斯辈,敢为虚诞耳。栾太若审有道者,安可得煞乎?夫有道者,视爵位如汤镬,见印绶如縗绖,视金玉如土粪,睹华堂如牢狱。岂当扼腕空言,以侥倖荣华,居丹楹之室,受不訾之赐,带五利之印,尚公主之贵,耽沦势利,不知止足,实不得道,断可知矣。按董仲舒所撰李少君家录云,少君有不死之方,而家贫无以市其药物,故出於汉,以假涂求其财,道成而去。又按汉禁中起居注云,少君之将去也,武帝梦与之共登嵩高山,半道,有使者乘龙持节,从云中下。云太乙请少君。帝觉,以语左右曰,如我之梦,少君将舍我去矣。数日,而少君称病死。久之,帝令人发其棺,无尸,唯衣冠在焉。按仙经云,上士举形昇虚,谓之天仙。中士游於名山,谓之地仙。下士先死後蜕,谓之尸解仙。今少君必尸解者也。近世壶公将费长房去。及道士李意期将两弟子去,皆讬卒,死,家殡埋之。积数年,而长房来归。又相识人见李意期将两弟子皆在郫县。其家各发棺视之,三棺遂有竹杖一枚,以丹书於枚,此皆尸解者也。
xī wáng mǎng yǐn diǎn fén yǐ shì qí xié, bù kě wèi rú zhě, jiē wèi cuàn dào yě. xiàng rú yīn gǔ qín yǐ qiè wén jūn, bù kě wèi yǎ yuè zhǔ yú yín yì yě. yē sǐ zhě bù kě jī shén nóng zhī bō gǔ, shāo sǐ zhě bù kě nù suì rén zhī zuān huǒ, fù nì zhě bù kě yuàn dì xuān zhī zào zhōu, xù zhě bù kě fēi dù yí zhī wèi jiǔ. qǐ kě yǐ luán tài zhī xié wěi, wèi xiān dào zhī guǒ wú hū? shì yóu jiàn zhào gāo dǒng zhuō, biàn wèi gǔ wú yī zhōu huò guāng. jiàn shāng chén mò dú, ér yún gǔ wú bó qí xiào jǐ yě. yòu shén xiān jí zhōng yǒu zhào shén hé guǐ zhī fǎ, yòu yǒu shǐ rén jiàn guǐ zhī shù. sú rén wén zhī, jiē wèi xū wén. huò yún tiān xià wú guǐ shén, huò yún yǒu zhī, yì bù kě hé zhào. huò yún jiàn guǐ zhě, zài nán wèi xí, zài nǚ wèi wū, dāng xū zì rán, fēi kě xué ér dé. àn hàn shū jí tài shǐ gōng jì jiē yún qí rén shǎo wēng, wǔ dì yǐ wéi wén chéng jiāng jūn. wǔ dì suǒ xìng lǐ fū rén sǐ, shǎo wēng néng lìng wǔ dì jiàn zhī rú shēng rén zhuàng. yòu lìng wǔ dì jiàn zào shén, cǐ shǐ jí zhī míng wén yě. fū fāng shù jì lìng guǐ jiàn qí xíng, yòu lìng běn bú jiàn guǐ zhě jiàn guǐ, tuī cǐ ér yán, qí yú yì hé suǒ bù yǒu yě. guǐ shén shù wéi rén jiàn zuò guāng guài biàn yì, yòu jīng diǎn suǒ zài, duō guǐ shén zhī jù, sú rén shàng bù xìn tiān xià zhī yǒu shén guǐ, kuàng hū xiān rén jū gāo chù yuǎn, qīng zhuó yì liú, dēng xiá suì wǎng, bù fǎn yú shì, fēi děi dào zhě, ān néng jiàn wén. ér rú mò zhī jiā zhī cǐ bù kě yǐ xùn, gù zhōng bù yán qí yǒu yān. sú rén zhī bù xìn, bù yì yí hū? wéi yǒu shí zhēn zhě, xiào liàn zhòng fāng, dé qí zhēng yàn, shěn qí bì yǒu, kě dú zhī zhī ěr, bù kě qiáng yě. gù bú jiàn guǐ shén, bú jiàn xiān rén, bù kě wèi shì xián wú xiān rén yě. rén wú xián yú, jiē zhī jǐ shēn zhī yǒu hún pò, hún pò fēn qù zé rén bìng, jǐn qù zé rén sǐ. gù fēn qù zé shù jiā yǒu jū lù zhī fǎ, jǐn qù zé lǐ diǎn yǒu zhāo hū zhī yì, cǐ zhī wèi wù zhì jìn zhě yě. rán yú rén jù shēng, zhì hū zhōng shēn, mò huò yǒu zì wén jiàn zhī zhě yě. qǐ kě suì yǐ bù wén jiàn zhī, yòu yún wú zhī hū? ruò fú fǔ shì bào shī zhī guǐ, chéng tāng nù qí zhī líng, shēn shēng jiāo yán yú hú zi, dù bó bào hèn yú zhōu xuān, péng shēng tuō xíng yú xuán shǐ, rú yì jiǎ mào yú cāng gǒu, guàn fū shǒu tián fén, zi yì póu yàn jiǎn, rù shōu zhī jiàng yú shēn, luán hóu zhī zhǐ mín jiā, sù jiāng zhī shuō chèn wěi, xiào sūn zhī zhe wén zhāng, shén jūn yán yú shàng lín, luó yáng shì yú wú cháo, guǐ shén zhī shì, zhe yú zhú bó, zhāo zhāo rú cǐ, bù kě shèng shǔ. rán ér bì zhě yóu wèi wú zhī, kuàng cháng shēng zhī shì, shì suǒ xī wén hū! wàng shǐ bì xìn, shì lìng wén méng fù shān, yǔ jǐng má lùn hǎi yě. sú rén wèi cháng jiàn lóng lín luán fèng, nǎi wèi tiān xià wú yǒu cǐ wù, yǐ wéi gǔ rén xū shè ruì yīng, yù lìng rén zhǔ zì miǎn bù xī, jì zhì sī zhēn yě. kuàng yú lìng rén zhī xìn yǒu xiān rén hū!
昔王莽引典坟以饰其邪,不可谓儒者,皆为篡盗也。相如因鼓琴以窃文君,不可谓雅乐主於淫佚也。噎死者不可讥神农之播穀,烧死者不可怒燧人之钻火,覆溺者不可怨帝轩之造舟,酗■者不可非杜仪之为酒。岂可以栾太之邪伪,谓仙道之果无乎?是犹见赵高董卓,便谓古无伊周霍光。见商臣冒顿,而云古无伯奇孝己也。又神仙集中有召神劾鬼之法,又有使人见鬼之术。俗人闻之,皆谓虚文。或云天下无鬼神,或云有之,亦不可劾召。或云见鬼者,在男为觋,在女为巫,当须自然,非可学而得。按汉书及太史公记皆云齐人少翁,武帝以为文成将军。武帝所幸李夫人死,少翁能令武帝见之如生人状。又令武帝见灶神,此史籍之明文也。夫方术既令鬼见其形,又令本不见鬼者见鬼,推此而言,其馀亦何所不有也。鬼神数为人间作光怪变异,又经典所载,多鬼神之据,俗人尚不信天下之有神鬼,况乎仙人居高处远,清浊异流,登遐遂往,不返於世,非得道者,安能见闻。而儒墨之家知此不可以训,故终不言其有焉。俗人之不信,不亦宜乎?惟有识真者,校练众方,得其徵验,审其必有,可独知之耳,不可强也。故不见鬼神,不见仙人,不可谓世閒无仙人也。人无贤愚,皆知己身之有魂魄,魂魄分去则人病,尽去则人死。故分去则术家有拘录之法,尽去则礼典有招呼之义,此之为物至近者也。然与人俱生,至乎终身,莫或有自闻见之者也。岂可遂以不闻见之,又云无之乎?若夫辅氏报施之鬼,成汤怒齐之灵,申生交言於狐子,杜伯报恨於周宣,彭生讬形於玄豕,如意假貌於苍狗,灌夫守田蚡,子义掊燕简,蓐收之降於莘,栾侯之止民家,素姜之说谶纬,孝孙之著文章,神君言於上林,罗阳仕於吴朝,鬼神之事,著於竹帛,昭昭如此,不可胜数。然而蔽者犹谓无之,况长生之事,世所希闻乎!望使必信,是令蚊虻负山,与井蟆论海也。俗人未尝见龙麟鸾凤,乃谓天下无有此物,以为古人虚设瑞应,欲令人主自勉不息,冀致斯珍也。况於令人之信有仙人乎!
shì rén yǐ liú xiàng zuò jīn bù chéng, biàn wèi suǒ yǐn xíng guài, hǎo chuán xū wú, suǒ zhuàn liè xiān, jiē fù wàng zuò. bēi fū! cǐ suǒ wèi yǐ fēn cùn zhī xiá, qì yíng chǐ zhī yè guāng, yǐ yǐ bí zhī quē, juān wú jià zhī chún jūn, fēi jīng hé zhī yuǎn shí, fēng hú zhī shǎng zhēn yě. sī zhū gōng suǒ yǐ yù yì, xuē zhú suǒ yǐ yǒng tàn yǐ. fū zuò jīn jiē zài shén xiān jí zhōng, huái nán wáng chāo chū, yǐ zuò hóng bǎo zhěn zhōng shū, suī yǒu qí wén, rán jiē mì qí yào wén, bì xū kǒu jué, lín wén zhǐ jiě, rán hòu kě wèi ěr. qí suǒ yòng yào, fù duō gǎi qí běn míng, bù kě àn zhī biàn yòng yě. liú xiàng fù dé zhì huái nán wáng yù zhōng suǒ de cǐ shū, fēi wéi shī shòu yě. xiàng běn bù jiě dào shù, ǒu piān jiàn cǐ shū, biàn wèi qí yì jǐn zài zhǐ shàng, shì yǐ zuò jīn bù chéng ěr. zhì yú zhuàn liè xiān chuán, zì shān qín dài fū ruǎn cāng shū zhōng chū zhī, huò suǒ qīn jiàn, rán hòu jì zhī, fēi wàng yán yě. kuáng fū tóng yáo, shèng rén suǒ zé. chú ráo zhī yán, huò bù kě yí. cǎi fēng cǎi fēi, wú yǐ xià tǐ, qǐ kě yǐ bǎi lǜ zhī yī shī, ér wèi jīng diǎn zhī bù kě yòng, yǐ rì yuè céng shí zhī gù, ér wèi xuán xiàng fēi dà míng zāi? wài guó zuò shuǐ jīng wǎn, shí shì hé wǔ zhǒng huī yǐ zuò zhī. jīn jiāo guǎng duō yǒu de qí fǎ ér zhù zuò zhī zhě. jīn yǐ cǐ yǔ sú rén, sú rén shū bù kěn xìn. nǎi yún shuǐ jīng běn zì rán zhī wù, yù shí zhī lèi. kuàng yú shì jiān, xìng yǒu zì rán zhī jīn, sú rén dāng hé xìn qí yǒu kě zuò zhī lǐ zāi? yú rén nǎi bù xìn huáng dān jí hú fěn, shì huà qiān suǒ zuò. yòu bù xìn luó jí jù xū, shì lǘ mǎ suǒ shēng. yún wù gè zì yǒu zhǒng. kuàng hū nán zhī zhī shì zāi? fū suǒ jiàn shǎo, zé suǒ guài duō, shì zhī cháng yě. xìn zāi cǐ yán, qí shì suī tiān zhī míng, ér rén chù fù zèng zhī xià, yān shí zhì yán zāi?"
世人以刘向作金不成,便谓索隐行怪,好传虚无,所撰列仙,皆复妄作。悲夫!此所谓以分寸之瑕,弃盈尺之夜光,以蚁鼻之缺,捐无价之淳钧,非荆和之远识,风胡之赏真也。斯朱公所以郁悒,薛烛所以永叹矣。夫作金皆在神仙集中,淮南王抄出,以作鸿宝枕中书,虽有其文,然皆秘其要文,必须口诀,临文指解,然後可为耳。其所用药,复多改其本名,不可按之便用也。刘向父德治淮南王狱中所得此书,非为师授也。向本不解道术,偶偏见此书,便谓其意尽在纸上,是以作金不成耳。至於撰列仙传,自删秦大夫阮仓书中出之,或所亲见,然後记之,非妄言也。狂夫童谣,圣人所择。刍荛之言,或不可遗。采葑采菲,无以下体,岂可以百虑之一失,而谓经典之不可用,以日月曾蚀之故,而谓悬象非大明哉?外国作水精碗,实是合五种灰以作之。今交广多有得其法而铸作之者。今以此语俗人,俗人殊不肯信。乃云水精本自然之物,玉石之类。况於世间,幸有自然之金,俗人当何信其有可作之理哉?愚人乃不信黄丹及胡粉,是化铅所作。又不信骡及駏驉,是驴马所生。云物各自有种。况乎难知之事哉?夫所见少,则所怪多,世之常也。信哉此言,其事虽天之明,而人处覆甑之下,焉识至言哉?”