hú lǜ jīn zi guāng xiàn
斛律金(子光 羨)
hú lǜ jīn, zì ā liù dūn, shuò zhōu chì lēi bù rén yě. gāo zǔ bèi hóu lì, yǐ zhuàng yǒng yǒu míng sāi biǎo, dào wǔ shí lǜ hù nèi fù, cì jué mèng dōu gōng. zǔ fān dì jīn, diàn zhōng shàng shū. fù dà nà guī, guāng lù dài fū dì yī lǐng mín qiú zhǎng. tiān píng zhōng, jīn guì, zèng sī kōng gōng.
斛律金,字阿六敦,朔州敕勒部人也。高祖倍侯利,以壯勇有名塞表,道武時 率戶內附,賜爵孟都公。祖幡地斤,殿中尚書。父大那瑰,光祿大夫、第一領民酋 長。天平中,金貴,贈司空公。
jīn xìng dūn zhí, shàn qí shè, xíng bīng yòng xiōng nú fǎ, wàng chén shí mǎ bù duō shǎo, xiù dì zhī jūn dù yuǎn jìn. chū wèi jūn zhǔ, yǔ huái shuò zhèn jiāng yáng jūn sòng rú rú zhǔ ā nà guī hái běi. guī jiàn jīn shè liè, shēn tàn qí gōng. hòu guī rù kòu gāo lù, jīn jù jī pò zhī. zhèng guāng mò, pò liù hán bá líng gòu nì, jīn yōng zhòng shǔ yān, líng jiǎ jīn wáng hào. jīn dù líng zhōng bài miè, nǎi tǒng suǒ bù wàn hù yì yún zhōu qǐng jiàng, jí shòu dì èr lǐng mín qiú zhǎng. shāo yǐn nán chū huáng guā duī, wèi dù luò zhōu suǒ pò, bù zhòng fēn sǎn, jīn yǔ xiōng píng èr rén tuō shēn guī ěr zhū róng. róng biǎo jīn wèi bié jiāng, lèi qiān dū du. xiào zhuāng lì, cì jué fù chéng xiàn nán, jiā níng shuò jiāng jūn tún qí xiào wèi. cóng pò gé róng yuán xiǎn, pín yǒu zhàn gōng, jiā zhèn nán dà jiāng jūn.
金性敦直,善騎射,行兵用匈奴法,望塵識馬步多少,嗅地知軍度遠近。初為 軍主,與懷朔鎮將楊鈞送茹茹主阿那瑰還北。瑰見金射獵,深嘆其工。後瑰入寇高 陸,金拒擊破之。正光末,破六韓拔陵構逆,金擁眾屬焉,陵假金王號。金度陵終 敗滅,乃統所部萬戶詣雲州請降,即授第二領民酋長。稍引南出黃瓜堆,為杜洛周 所破,部眾分散,金與兄平二人脫身歸爾朱榮。榮表金為別將,累遷都督。孝莊立, 賜爵阜城縣男,加寧朔將軍、屯騎校尉。從破葛榮、元顯,頻有戰功,加鎮南大將 軍。
jí ěr zhū zhào děng nì luàn, gāo zǔ mì huái kuāng fù zhī jì, jīn yǔ lóu zhāo shè dí gān děng zàn chéng dà móu, réng cóng jǔ yì. gāo zǔ nán gōng yè, liú jīn shǒu xìn dōu, lǐng héng yún yàn shuò xiǎn wèi liù zhōu dà dū dū, wěi yǐ hòu shì, bié tǎo lǐ xiū, pò zhī, jiā yòu guāng lù dài fū. huì gāo zǔ yú yè, réng cóng píng jìn yáng, zhuī miè ěr zhū zhào. tài chāng chū, yǐ jīn wèi fén zhōu cì shǐ dāng zhōu dà dū dū, jìn jué wèi hóu. cóng gāo zǔ pò hé dòu líng yú hé xī. tiān píng chū, qiān yè, shǐ jīn lǐng bù qí sān wàn zhèn fēng líng yǐ bèi xī kòu, jūn bà, hái jìn yáng. cóng gāo zǔ zhàn yú shā yuàn, bù lì bān shī, yīn cǐ dōng yōng zhū chéng fù wèi xī jūn suǒ jù, qiǎn jīn yǔ wèi jǐng shè dí gān děng tǎo fù zhī. yuán xiàng zhōng, zhōu wén dì fù dà jǔ xiàng hé yáng. gāo zǔ lǜ zhòng tǎo zhī, shǐ jīn jìng wǎng tài zhōu, wèi jǐ jiǎo zhī shì. jīn dào jìn zhōu, yǐ jūn tuì bù xíng, réng yǔ xíng tái xuē xiū yì gòng wéi qiáo shān zhī kòu. é ér gāo zǔ zhì, réng gòng tǎo píng zhī, yīn cóng gāo zǔ gōng xià nán jiàng shào jùn děng shù chéng. wǔ dìng chū, běi yù zhōu cì shǐ gāo zhòng mì jù chéng xī pàn, zhōu wén dì rù kòu luò yáng. gāo zǔ shǐ jīn tǒng liú fēng bù dà hàn sà děng bù qí shù wàn shǒu hé yáng chéng yǐ jù zhī. gāo zǔ dào, réng cóng pò mì. jūn hái, chú dà sī mǎ, gǎi fēng shí chéng jùn gōng, yì yī qiān hù, zhuǎn dì yī lǐng mín qiú zhǎng. sān nián, gāo zǔ chū jūn xí shān hú, fēn wèi èr dào. yǐ jīn wèi nán dào jūn sī, yóu huáng lú lǐng chū. gāo zǔ zì chū běi dào, dù chì hóng lǐng, huì jīn yú wū tū shù, hé jī pò zhī. jūn hái, chū wèi jì zhōu cì shǐ. sì nián, zhào jīn lǜ zhòng cóng wū sū dào huì gāo zǔ yú jìn zhōu, réng cóng gōng yù bì. jūn hái, gāo zǔ shǐ jīn zǒng dū dà zhòng, cóng guī jìn yáng.
及爾朱兆等逆亂,高祖密懷匡復之計,金與婁昭、厙狄乾等贊成大謀,仍從舉 義。高祖南攻鄴,留金守信都,領恆、雲、燕、朔、顯、蔚六州大都督,委以後事, 別討李修,破之,加右光祿大夫。會高祖於鄴,仍從平晉陽,追滅爾朱兆。太昌初, 以金為汾州刺史、當州大都督,進爵為侯。從高祖破紇豆陵於河西。天平初,遷鄴, 使金領步騎三萬鎮風陵以備西寇,軍罷,還晉陽。從高祖戰於沙苑,不利班師,因 此東雍諸城復為西軍所據,遣金與尉景、厙狄乾等討復之。元象中,周文帝復大舉 向河陽。高祖率眾討之,使金徑往太州,為掎角之勢。金到晉州,以軍退不行,仍 與行台薛修義共圍喬山之寇。俄而高祖至,仍共討平之,因從高祖攻下南絳、邵郡 等數城。武定初,北豫州刺史高仲密據城西叛,周文帝入寇洛陽。高祖使金統劉豐、 步大汗薩等步騎數萬守河陽城以拒之。高祖到,仍從破密。軍還,除大司馬,改封 石城郡公,邑一千戶,轉第一領民酋長。三年,高祖出軍襲山胡,分為二道。以金 為南道軍司,由黃櫨嶺出。高祖自出北道,度赤谼嶺,會金於烏突戍,合擊破之。 軍還,出為冀州刺史。四年,詔金率眾從烏蘇道會高祖於晉州,仍從攻玉壁。軍還, 高祖使金總督大眾,從歸晉陽。
shì zōng sì shì, hóu jǐng jù yǐng chuān jiàng yú xī wèi, zhào qiǎn jīn shuài pān lè xuē gū yán děng gù shǒu hé yáng yǐ bèi. xī wèi shǐ qí dà dū dū lǐ jǐng hé ruò gān bǎo lǐng mǎ bù shù wàn, yù cóng xīn chéng fù yuán hóu jǐng. jīn lǜ zhòng tíng guǎng wǔ yǐ yào zhī, jǐng hé děng wén ér tuì zǒu. hái wèi sì zhōu cì shǐ, réng lǜ suǒ bù yú yí yáng zhú yáng zhì bǎi jiā hū yán sān shù, zhì shǒu bèi ér hái. hóu jǐng zhī zǒu nán yù, xī wèi yí tóng sān sī wáng sī zhèng rù jù yǐng chuān. shì zōng qiǎn gāo yuè mù róng shào zōng liú fēng děng lǜ zhòng wéi zhī. fù zhào jīn dū péng lè kě zhū hún dào yuán děng chū tún hé yáng, duàn qí bēn jiù zhī lù. yòu zhào jīn lǜ zhòng huì gōng yǐng chuān. shì píng, fù shǐ jīn lǜ zhòng cóng è bǎn sòng mǐ yí yáng. xī wèi jiǔ qǔ shù jiāng mǎ shào lóng jù xiǎn yào dòu, jīn pò zhī. yǐ gōng bié fēng ān píng xiàn nán.
世宗嗣事,侯景據潁川降於西魏,詔遣金帥潘樂、薛孤延等固守河陽以備。西 魏使其大都督李景和、若干寶領馬步數萬,欲從新城赴援侯景。金率眾停廣武以要 之,景和等聞而退走。還為肆州刺史,仍率所部於宜陽築楊志、百家、呼延三戍, 置守備而還。侯景之走南豫,西魏儀同三司王思政入據潁川。世宗遣高岳、慕容紹 宗、劉豐等率眾圍之。復詔金督彭樂、可朱渾道元等出屯河陽,斷其奔救之路。又 詔金率眾會攻潁川。事平,復使金率眾從崿坂送米宜陽。西魏九曲戍將馬紹隆據險 要斗,金破之。以功別封安平縣男。
xiǎn zǔ shòu chán, fēng xián yáng jùn wáng, cì shǐ rú gù. qí nián dōng, cháo jìn yáng gōng. jīn bìng, dì xìng qí zhái lín shì, cì yǐ yī yào, zhōng shǐ bù jué. bìng yù hái zhōu. sān nián, jiù chú tài shī. dì zhēng xī zéi, jīn cóng dì xíng. jūn hái, dì xìng sì zhōu, yǔ jīn yàn shè ér qù. sì nián, jiě zhōu, yǐ tài shī hái jìn yáng. chē jià fù xìng qí dì, liù gōng jí zhū wáng jǐn cóng, zhì jiǔ zuò lè, jí yè fāng bà. dì xīn shén, zhào jīn dì èr zi fēng lè wèi wǔ wèi dà jiāng jūn, yīn wèi jīn yuē: gōng yuán xūn zuǒ mìng, fù zǐ zhōng chéng, zhèn dāng jié yǐ hūn yīn, yǒng wèi fān wèi. réng zhào jīn sūn wǔ dū shàng yì níng gōng zhǔ. chéng lǐ zhī rì, dì cóng huáng tài hòu xìng jīn zhái, huáng hòu tài zǐ jí zhū wáng děng jiē cóng, qí jiàn qīn dài rú cǐ.
顯祖受禪,封咸陽郡王,刺史如故。其年冬,朝晉陽宮。金病,帝幸其宅臨視, 賜以醫藥,中使不絕。病癒還州。三年,就除太師。帝征奚賊,金從帝行。軍還, 帝幸肆州,與金宴射而去。四年,解州,以太師還晉陽。車駕復幸其第,六宮及諸 王盡從,置酒作樂,極夜方罷。帝忻甚,詔金第二子豐樂為武衛大將軍,因謂金曰: 「公元勛佐命,父子忠誠,朕當結以婚姻,永為蕃衛。」仍詔金孫武都尚義寧公主。 成禮之日,帝從皇太后幸金宅,皇后、太子及諸王等皆從,其見親待如此。
hòu yǐ rú rú wèi tū jué suǒ pò, zhǒng luò fēn sǎn, lǜ qí fàn sāi, jīng náo biān mín, nǎi zhào jīn lǜ qí èr wàn tún bái dào yǐ bèi zhī. ér lǔ shuài dòu pó tǔ jiǔ bèi jiāng sān qiān yú hù mì yù xī guò, hòu qí hái gào, jīn lēi suǒ bù zhuī jī, jǐn fú qí zhòng. rú rú dàn bō jiāng jǔ guó xī xǐ, jīn huò qí hòu qí sòng zhī, bìng biǎo chén lǔ kě jī qǔ zhī shì. xiǎn zǔ yú shì lǜ zhòng yǔ jīn gòng tǎo zhī yú tǔ lài, huò èr wàn yú hù ér hái. jìn wèi yòu chéng xiàng, shí qí zhōu gàn, qiān zuǒ chéng xiàng.
後以茹茹為突厥所破,種落分散,慮其犯塞,驚撓邊民,乃詔金率騎二萬屯白 道以備之。而虜帥豆婆吐久備將三千餘戶密欲西過,候騎還告,金勒所部追擊,盡 俘其眾。茹茹但缽將舉國西徙,金獲其候騎送之,並表陳虜可擊取之勢。顯祖於是 率眾與金共討之於吐賴,獲二萬餘戶而還。進位右丞相,食齊州干,遷左丞相。
sù zōng jiàn zuò, nà qí sūn nǚ wèi huáng tài zǐ fēi. yòu zhào jīn cháo jiàn, tīng bù wǎn chē zhì jiē. shì zǔ dēng jí, lǐ yù mí zhòng, yòu nà qí sūn nǚ wèi tài zǐ fēi. jīn zhǎng zi guāng dà jiāng jūn, cì zǐ xiàn jí sūn wǔ dū bìng kāi fǔ yí tóng sān sī, chū zhèn fāng yuè, qí yú zi sūn jiē fēng hóu guì dá. yī mén yī huáng hòu èr tài zǐ fēi sān gōng zhǔ, zūn chǒng zhī shèng, dāng shí mò bǐ. jīn cháng wèi guāng yuē: wǒ suī bù dú shū, wén gǔ lái wài qī liáng jì děng wú bù qīng miè. nǚ ruò yǒu chǒng, zhū guì rén dù nǚ ruò wú chǒng, tiān zǐ xián zhī. wǒ jiā zhí yǐ lì xūn bào zhōng zhì fù guì, qǐ kě jí nǚ yě? cí bù huò miǎn, cháng yǐ wèi yōu. tiān tǒng sān nián hōng, nián bā shí. shì zǔ jǔ āi xī táng, hòu zhǔ yòu jǔ āi yú jìn yáng gōng. zèng jiǎ huáng yuè shǐ chí jié dū du shuò dìng jì bìng yíng qīng qí cāng yōu sì jìn fén shí èr zhōu zhū jūn shì xiāng guó tài wèi gōng lù shàng shū shuò zhōu cì shǐ, qiú zhǎng wáng rú gù, zèng qián bǎi wàn, shì yuē wǔ. zi guāng sì.
肅宗踐阼,納其孫女為皇太子妃。又詔金朝見,聽步輓車至階。世祖登極,禮 遇彌重,又納其孫女為太子妃。金長子光大將軍,次子羨及孫武都並開府儀同三司, 出鎮方岳,其餘子孫皆封侯貴達。一門一皇后、二太子妃、三公主,尊寵之盛,當 時莫比。金嘗謂光曰:「我雖不讀書,聞古來外戚梁冀等無不傾滅。女若有寵,諸 貴人妒;女若無寵,天子嫌之。我家直以立勛抱忠致富貴,豈可藉女也?」辭不獲 免,常以為憂。天統三年薨,年八十。世祖舉哀西堂,後主又舉哀於晉陽宮。贈假 黃鉞、使持節、都督朔定冀並瀛青齊滄幽肆晉汾十二州諸軍事、相國、太尉公、錄 尚書、朔州刺史,酋長、王如故,贈錢百萬,諡曰武。子光嗣。
guāng, zì míng yuè, shǎo gōng qí shè, yǐ wǔ yì zhī míng. wèi mò, cóng jīn xī zhēng, zhōu wén dì zhǎng shǐ mò xiào huī shí zài háng jiān, guāng chí mǎ shè zhòng zhī, yīn qín yú zhèn, guāng shí nián shí qī. gāo zǔ jiā zhī, jí zhuó wèi dū du. shì zōng wèi shì zǐ, yǐn wèi qīn xìn dū du, shāo qiān zhēng lǔ jiāng jūn, lěi jiā wèi jiāng jūn. wǔ dìng wǔ nián, fēng yǒng lè xiàn zi. cháng cóng shì zōng yú huán qiáo xiào liè, jiàn yī dà niǎo, yún biǎo fēi yáng, guāng yǐn gōng shè zhī, zhèng zhōng qí jǐng. cǐ niǎo xíng rú chē lún, xuán zhuǎn ér xià, zhì dì, nǎi dà diāo yě. shì zōng qǔ ér guān zhī, shēn zhuàng yì yān. chéng xiàng shǔ xíng zi gāo jiàn ér tàn yuē: cǐ shè diāo shǒu yě. dāng shí chuán hào luò diāo dū du. xún jiān zuǒ wèi jiāng jūn, jìn jué wèi bó.
光,字明月,少工騎射,以武藝知名。魏末,從金西征,周文帝長史莫孝暉時 在行間,光馳馬射中之,因擒於陣,光時年十七。高祖嘉之,即擢為都督。世宗為 世子,引為親信都督,稍遷征虜將軍,累加衛將軍。武定五年,封永樂縣子。嘗從 世宗於洹橋校獵,見一大鳥,雲表飛颺,光引弓射之,正中其頸。此鳥形如車輪, 旋轉而下,至地,乃大雕也。世宗取而觀之,深壯異焉。丞相屬邢子高見而嘆曰: 「此射鵰手也。」當時傳號落雕都督。尋兼左衛將軍,進爵為伯。
qí shòu chán, jiā kāi fǔ yí tóng sān sī, bié fēng xī ān xiàn zi. tiān bǎo sān nián, cóng zhēng chū sài, guāng xiān qū pò dí, duō zhǎn shǒu lǔ, bìng huò zá chù. hái, chú jìn zhōu cì shǐ. dōng yǒu zhōu tiān zhù xīn ān niú tóu sān shù, zhāo yǐn wáng pàn, lǚ wèi kòu qiè. qī nián, guāng lǜ bù qí wǔ qiān xí pò zhī, yòu dà pò zhōu yí tóng wáng jìng jùn děng, huò kǒu wǔ bǎi yú rén, zá chù qiān yú tóu ér hái. jiǔ nián, yòu lǜ zhòng qǔ zhōu jiàng chuān bái mǎ huì jiāo yì chéng děng sì shù. chú shuò zhōu cì shǐ. shí nián, chú tè jìn kāi fǔ yí tóng sān sī. èr yuè, lǜ qí yī wàn tǎo zhōu kāi fǔ cáo huí gōng, zhǎn zhī. bǎi gǔ chéng zhǔ yí tóng xuē yǔ shēng qì chéng bēn dùn, suì qǔ wén hóu zhèn, lì shù zhì shān ér hái. qián míng yuán nián, chú bīng zhōu cì shǐ. huáng jiàn yuán nián, jìn jué jù lù jùn gōng. shí lè líng wáng bǎi nián wèi huáng tài zǐ, sù zōng yǐ guāng shì zài chún jǐn, jiān zhe xūn wáng shì, nà qí zhǎng nǚ wèi tài zǐ fēi. dà níng yuán nián, chú shàng shū yòu pú shè, shí zhōng shān jùn gàn. èr nián, chú tài zǐ tài bǎo. hé qīng èr nián sì yuè, guāng lǜ bù qí èr wàn zhú xūn zhǎng chéng yú zhǐ guān xī, réng zhú zhǎng chéng èr bǎi lǐ, zhì shí sān shù. sān nián zhēng yuè, zhōu qiǎn jiāng dá xī chéng xìng děng lái kòu píng yáng, zhào guāng lǜ bù qí sān wàn yù zhī, xìng děng wén ér tuì zǒu. guāng zhú běi, suì rù qí jìng, huò èr qiān yú kǒu ér hái. qí nián sān yuè, qiān sī tú. sì yuè, lǜ qí běi tǎo tū jué, huò mǎ qiān yú pǐ. shì nián dōng, zhōu wǔ dì qiǎn qí zhù guó dà sī mǎ wèi chí jiǒng qí guó gōng yǔ wén xiàn, zhù guó yōng guó gōng kě chì xióng děng, zhòng chēng shí wàn, kòu luò yáng. guāng lǜ qí wǔ wàn chí wǎng fù jī, zhàn yú máng shān, jiǒng děng dà bài. guāng qīn shè xióng, shā zhī, zhǎn bǔ shǒu lǔ sān qiān yú jí, jiǒng xiàn jǐn ér huò miǎn, jǐn shōu qí jiǎ bīng zī zhòng, réng yǐ sǐ zhě jī wèi jīng guān. shì zǔ xìng luò yáng, cè xūn bān shǎng, qiān tài wèi, yòu fēng guān jūn xiàn gōng. xiān shì shì zǔ mìng nà guāng dì èr nǚ wèi tài zǐ fēi, tiān tǒng yuán nián, bài wèi huáng hòu. qí nián, guāng zhuǎn dà jiāng jūn. sān nián liù yuè, fù sàng qù guān, qí yuè, zhào qǐ guāng jí qí dì xiàn bìng fù qián rèn. qiū, chú tài bǎo, xí jué xián yáng wáng, bìng xí dì yī lǐng mín qiú zhǎng, bié fēng wǔ dé jùn gōng, xǐ shí zhào zhōu gàn, qiān tài fù.
齊受禪,加開府儀同三司,別封西安縣子。天保三年,從征出塞,光先驅破敵, 多斬首虜,並獲雜畜。還,除晉州刺史。東有周天柱、新安、牛頭三戍,招引亡叛, 屢為寇竊。七年,光率步騎五千襲破之,又大破周儀同王敬俊等,獲口五百餘人, 雜畜千餘頭而還。九年,又率眾取周絳川、白馬、澮交、翼城等四戍。除朔州刺史。 十年,除特進、開府儀同三司。二月,率騎一萬討周開府曹回公,斬之。柏谷城主 儀同薛禹生棄城奔遁,遂取文侯鎮,立戍置柵而還。乾明元年,除并州刺史。皇建 元年,進爵巨鹿郡公。時樂陵王百年為皇太子,肅宗以光世載醇謹,兼著勛王室, 納其長女為太子妃。大寧元年,除尚書右僕射,食中山郡干。二年,除太子太保。 河清二年四月,光率步騎二萬築勛掌城於軹關西,仍築長城二百里,置十三戍。三 年正月,周遣將達奚成興等來寇平陽,詔光率步騎三萬御之,興等聞而退走。光逐 北,遂入其境,獲二千餘口而還。其年三月,遷司徒。四月,率騎北討突厥,獲馬 千餘匹。是年冬,周武帝遣其柱國大司馬尉遲迥、齊國公宇文憲,柱國庸國公可叱 雄等,眾稱十萬,寇洛陽。光率騎五萬馳往赴擊,戰於邙山,迥等大敗。光親射雄, 殺之,斬捕首虜三千餘級,迥、憲僅而獲免,盡收其甲兵輜重,仍以死者積為京觀。 世祖幸洛陽,策勛班賞,遷太尉,又封冠軍縣公。先是世祖命納光第二女為太子妃, 天統元年,拜為皇后。其年,光轉大將軍。三年六月,父喪去官,其月,詔起光及 其弟羨並復前任。秋,除太保,襲爵咸陽王,並襲第一領民酋長,別封武德郡公, 徙食趙州干,遷太傅。
shí èr yuè, zhōu qiǎn jiāng wéi luò yáng, yōng jué liáng dào. wǔ píng yuán nián zhēng yuè, zhào guāng lǜ bù qí sān wàn tǎo zhī. jūn cì dìng lǒng, zhōu jiāng zhāng yē gōng yǔ wén jié zhōng zhōu cì shǐ liáng shì yàn kāi fǔ sī shuǐ dài fū liáng jǐng xìng děng yòu tún lù lú jiāo dào, guāng huàn jiǎ zhí ruì, shēn xiān shì zú, fēng rèn cái jiāo, jié zhòng dà kuì, zhǎn shǒu èr qiān yú jí. zhí dào yí yáng, yǔ zhōu qí guó gōng yǔ wén xiàn shēn guó gōng shou xī bá xiǎn jìng xiāng duì shí xún. guāng zhì zhú tǒng guān fēng huà èr chéng, yǐ tōng yí yáng zhī lù. jūn hái, xíng cì ān yè, xiàn děng zhòng hào wǔ wàn, réng niè jūn hòu, guāng cóng qí jī zhī, xiàn zhòng dà kuì, lǔ qí kāi fǔ yǔ wén yīng dū du yuè qín shì liáng hán yán děng, yòu zhǎn shǒu sān bǎi yú jí. xiàn réng lìng jié jí qí dà jiāng jūn zhōng bù gōng liáng luò dōu yǔ jǐng xìng shì yàn děng bù qí sān wàn yú lù lú jiāo sāi duàn yào lù. guāng yǔ hán guì sūn hū yán zú wáng xiǎn děng hé jī, dà pò zhī, zhǎn jǐng xìng, huò mǎ qiān pǐ. zhào jiā yòu chéng xiàng bīng zhōu cì shǐ. qí dōng, guāng yòu lǜ bù qí wǔ wàn yú yù bì zhú huá gǔ lóng mén èr chéng, yǔ xiàn xiǎn jìng děng xiāng chí, xiàn děng bù gǎn dòng. guāng nǎi jìn wéi dìng yáng, réng zhú nán fén chéng. zhì zhōu yǐ bī zhī, yí xià wàn yú hù bìng lái nèi fù.
十二月,周遣將圍洛陽,壅絕糧道。武平元年正月,詔光率步騎三萬討之。軍 次定隴,周將張掖公宇文桀、中州刺史梁士彥、開府司水大夫梁景興等又屯鹿盧交 道,光擐甲執銳,身先士卒,鋒刃才交,桀眾大潰,斬首二千餘級。直到宜陽,與 周齊國公宇文憲、申國公扌翕跋顯敬相對十旬。光置築統關、豐化二城,以通宜陽 之路。軍還,行次安鄴,憲等眾號五萬,仍躡軍後,光從騎擊之,憲眾大潰,虜其 開府宇文英、都督越勤世良、韓延等,又斬首三百餘級。憲仍令桀及其大將軍中部 公梁洛都與景興、士彥等步騎三萬於鹿盧交塞斷要路。光與韓貴孫、呼延族、王顯 等合擊,大破之,斬景興,獲馬千匹。詔加右丞相、并州刺史。其冬,光又率步騎 五萬於玉壁築華谷、龍門二城,與憲、顯敬等相持,憲等不敢動。光乃進圍定陽, 仍築南汾城。置州以逼之,夷夏萬餘戶並來內附。
èr nián, lǜ zhòng zhú píng lǒng wèi bì tǒng róng děng zhèn shù shí yǒu sān suǒ. zhōu zhù guó bāo hǎn gōng pǔ tún wēi zhù guó wéi xiào kuān děng bù qí wàn yú, lái bī píng lǒng, yǔ guāng zhàn yú fén shuǐ zhī běi, guāng dà pò zhī, fú zhǎn qiān jì. yòu fēng zhōng shān jùn gōng, zēng yì yī qiān hù. jūn hái, zhào fù lìng lǜ bù qí wǔ wàn chū píng yáng dào, gōng yáo xiāng bái tíng chéng shù, jiē kè zhī, huò qí chéng zhǔ yí tóng dà dū dū děng jiǔ rén, bǔ lǔ shù qiān rén. yòu bié fēng zhǎng lè jùn gōng. shì yuè, zhōu qiǎn qí zhù guó hé gàn guǎng lüè wéi yí yáng. guāng lǜ bù qí wǔ wàn fù zhī, dà zhàn yú chéng xià, nǎi qǔ zhōu jiàn ān děng sì shù, bǔ lǔ qiān yú rén ér hái. jūn wèi zhì yè, chì lìng biàn fàng bīng sàn. guāng yǐ wèi jūn rén duō yǒu xūn gōng, wèi dé wèi láo, ruò jí biàn sàn, ēn zé bù shī, nǎi mì tōng biǎo qǐng shǐ xuān zhǐ, jūn réng qiě jìn. cháo tíng fā shǐ chí liú, jūn hái, jiāng zhì zǐ mò, guāng réng zhù yíng dài shǐ. dì wén guāng jūn yíng yǐ bī, xīn shén è zhī, jí lìng shè rén zhuī guāng rù jiàn, rán hòu xuān láo sǎn bīng. bài guāng zuǒ chéng xiàng, yòu bié fēng qīng hé jùn gōng.
二年,率眾築平隴、衛壁、統戎等鎮戍十有三所。周柱國枹罕公普屯威、柱國 韋孝寬等步騎萬餘,來逼平隴,與光戰於汾水之北,光大破之,俘斬千計。又封中 山郡公,增邑一千戶。軍還,詔復令率步騎五萬出平陽道,攻姚襄、白亭城戍,皆 克之,獲其城主儀同、大都督等九人,捕虜數千人。又別封長樂郡公。是月,周遣 其柱國紇干廣略圍宜陽。光率步騎五萬赴之,大戰於城下,乃取周建安等四戍,捕 虜千餘人而還。軍未至鄴,敕令便放兵散。光以為軍人多有勛功,未得慰勞,若即 便散,恩澤不施,乃密通表請使宣旨,軍仍且進。朝廷發使遲留,軍還,將至紫陌, 光仍駐營待使。帝聞光軍營已逼,心甚惡之,急令舍人追光入見,然後宣勞散兵。 拜光左丞相,又別封清河郡公。
guāng rù, cháng zài cháo táng chuí lián ér zuò. zǔ tǐng bù zhī, chéng mǎ guò qí qián. guāng nù, wèi rén yuē: cǐ rén nǎi gǎn ěr! hòu tǐng zài nèi shěng, yán shēng gāo màn, guāng shì guò, wén zhī, yòu nù. tǐng zhī guāng fèn, ér lù guāng cóng nú ér wèn zhī yuē: xiāng wáng chēn xiào zhēng yé? yuē: zì gōng yòng shì, xiāng wáng měi yè bào xī tàn yuē: máng rén rù, guó bì pò yǐ! mù tí pó qiú qǔ guāng shù nǚ, bù xǔ. dì cì tí pó jìn yáng zhī tián, guāng yán yú cháo yuē: cǐ tián shén wǔ dì yǐ lái cháng zhǒng hé, sì mǎ shù qiān pǐ, yǐ nǐ kòu nán, jīn cì tí pó, wú nǎi què jūn wù yě? yóu shì zǔ mù jī yuàn.
光入,常在朝堂垂簾而坐。祖珽不知,乘馬過其前。光怒,謂人曰:「此人乃 敢爾!」後珽在內省,言聲高慢,光適過,聞之,又怒。珽知光忿,而賂光從奴而 問之曰:「相王瞋孝征耶?」曰:「自公用事,相王每夜抱膝嘆曰:『盲人入,國 必破矣!』」穆提婆求娶光庶女,不許。帝賜提婆晉陽之田,光言於朝曰:「此田 神武帝以來常種禾,飼馬數千匹,以擬寇難,今賜提婆,無乃闕軍務也?」由是祖、 穆積怨。
zhōu jiāng jūn wéi xiào kuān jì guāng yīng yǒng, nǎi zuò yáo yán, lìng jiān dié lòu qí wén yú yè, yuē bǎi shēng fēi shàng tiān, míng yuè zhào zhǎng ān, yòu yuē gāo shān bù tuī zì bēng, hú shù bù fú zì shù. zǔ tǐng yīn xù zhī yuē: máng yǎn lǎo gōng bèi shàng xià dà fǔ, ráo shé lǎo mǔ bù dé yǔ. lìng xiǎo ér gē zhī yú lù. tí pó wén zhī, yǐ gào qí mǔ lìng xuān. xuān yǐ ráo shé chì jǐ yě, máng lǎo gōng wèi tǐng yě, suì xiāng yǔ xié móu, yǐ yáo yán qǐ dì yuē: hú lǜ lěi shì dà jiāng, míng yuè shēng zhèn guān xī, fēng lè wēi xíng tū jué, nǚ wèi huáng hòu, nán shàng gōng zhǔ, yáo yán shén kě wèi yě. dì yǐ wèn hán zhǎng luán, luán yǐ wèi bù kě, shì qǐn. zǔ tǐng yòu jiàn dì qǐng jiān, wéi hé hóng zhēn zài cè. dì yuē: qián dé gōng qǐ, jí yù shī xíng, zhǎng luán yǐ wèi wú cǐ lǐ. tǐng wèi duì, hóng zhēn jìn yuē: ruò běn wú yì zé kě, jì yǒu cǐ yì ér bù jué xíng, wàn yī xiè lòu rú hé? dì yuē: hóng zhēn yán shì yě. yóu yù wèi jué. huì chéng xiàng fǔ zuǒ fēng shì ràng mì qǐ yún: guāng qián xī tǎo hái, chì lìng fàng bīng sàn, guāng lìng jūn bī dì jīng, jiāng xíng bù guǐ, shì bù guǒ ér zhǐ. jiā cáng nǔ jiǎ, nú tóng qiān shù, měi qiǎn shǐ fēng lè wǔ dū chù, yīn móu wǎng lái. ruò bù zǎo tú, kǒng shì bù kě cè. qǐ yún jūn bī dì jīng, huì dì qián suǒ yí yì, wèi hé hóng zhēn yún: rén xīn yì dà shèng, wǒ qián yí qí yù fǎn, guǒ rán. dì xìng zhì qiè nuò, kǒng jí biàn fā, lìng hóng zhēn chí zhào zǔ tǐng gào zhī. yòu kǒng zhuī guāng bù cóng mìng. tǐng yīn yún: zhèng ěr zhào zhī, kǒng yí bù kěn rù. yí qiǎn shǐ cì qí yī jùn mǎ, yǔ yún míng rì jiāng wǎng dōng shān yóu guān, wáng kě chéng cǐ mǎ tóng háng, guāng bì lái fèng xiè, yīn yǐn rù zhí zhī. dì rú qí yán. qǐng zhī, guāng zhì, yǐn rù liáng fēng táng, liú táo zhī zì hòu lā ér shā zhī, shí nián wǔ shí bā. yú shì xià zhào chēng guāng móu fǎn, jīn yǐ fú fǎ, qí yú jiā kǒu bìng bù xū wèn. xún ér fā zhào, jǐn miè qí zú.
周將軍韋孝寬忌光英勇,乃作謠言,令間諜漏其文於鄴,曰「百升飛上天,明 月照長安」,又曰「高山不推自崩,槲樹不扶自豎」。祖珽因續之曰:「盲眼老公 背上下大斧,饒舌老母不得語。」令小兒歌之於路。提婆聞之,以告其母令萱。萱 以饒舌斥己也,盲老公謂珽也,遂相與協謀,以謠言啟帝曰:「斛律累世大將,明 月聲震關西,豐樂威行突厥,女為皇后,男尚公主,謠言甚可畏也。」帝以問韓長 鸞,鸞以為不可,事寢。祖珽又見帝請間,唯何洪珍在側。帝曰:「前得公啟,即 欲施行,長鸞以為無此理。」珽未對,洪珍進曰:「若本無意則可,既有此意而不 決行,萬一泄露如何?」帝曰:「洪珍言是也。」猶豫未決。會丞相府佐封士讓密 啟云:「光前西討還,敕令放兵散,光令軍逼帝京,將行不軌,事不果而止。家藏 弩甲,奴僮千數,每遣使豐樂、武都處,陰謀往來。若不早圖,恐事不可測。」啟 雲「軍逼帝京」,會帝前所疑意,謂何洪珍云:「人心亦大聖,我前疑其欲反,果 然。」帝性至怯懦,恐即變發,令洪珍馳召祖珽告之。又恐追光不從命。珽因云: 「正爾召之,恐疑不肯入。宜遣使賜其一駿馬,語云『明日將往東山游觀,王可乘 此馬同行』,光必來奉謝,因引入執之。」帝如其言。頃之,光至,引入涼風堂, 劉桃枝自後拉而殺之,時年五十八。於是下詔稱光謀反,今已伏法,其餘家口並不 須問。尋而發詔,盡滅其族。
guāng xìng shǎo yán gāng jí, yán yú yù xià, zhì bīng dū zhòng, wéi zhàng wēi xíng. bǎn zhú zhī yì, biān tà rén shì, pō chēng qí bào. zì jié fà cóng róng, wèi cháng shī lǜ, shēn wèi lín dí suǒ shè dàn. zuì jì bù zhāng, yī dàn tú miè, cháo yě tòng xī zhī. zhōu wǔ dì wén guāng sǐ, dà xǐ, shè qí jìng nèi. hòu rù yè, zhuī zèng shàng zhù guó chóng guó gōng. zhǐ zhào shū yuē: cǐ rén ruò zài, zhèn qǐ néng zhì yè!
光性少言剛急,嚴於御下,治兵督眾,唯仗威刑。版築之役,鞭撻人士,頗稱 其暴。自結髮從戎,未嘗失律,深為鄰敵所懾憚。罪既不彰,一旦屠滅,朝野痛惜 之。周武帝聞光死,大喜,赦其境內。後入鄴,追贈上柱國、崇國公。指詔書曰: 「此人若在,朕豈能至鄴!」
guāng yǒu sì zǐ. zhǎng zi wǔ dū, lì wèi tè jìn tài zǐ tài bǎo kāi fǔ yí tóng sān sī liáng yǎn èr zhōu cì shǐ. suǒ zài bìng wú zhèng jī, wéi shì jù liǎn, qīn yú bǎi xìng. guāng sǐ, qiǎn shǐ yú zhōu zhǎn zhī. cì xū dá, zhōng hù jūn kāi fǔ yí tóng sān sī, xiān guāng zú. cì shì xióng, kāi fǔ yí tóng sān sī. cì héng jiā, jiǎ yí tóng sān sī. bìng cì sǐ. guāng xiǎo zi zhōng, nián shù suì, huò miǎn. zhōu cháo xí fēng chóng guó gōng. suí kāi huáng zhōng zú yú biāo qí jiāng jūn.
光有四子。長子武都,歷位特進、太子太保、開府儀同三司、梁兗二州刺史。 所在並無政績,唯事聚斂,侵漁百姓。光死,遣使於州斬之。次須達,中護軍、開 府儀同三司,先光卒。次世雄,開府儀同三司。次恆伽,假儀同三司。並賜死。光 小子鍾,年數歲,獲免。周朝襲封崇國公。隋開皇中卒於驃騎將軍。
xiàn, zì fēng lè, shǎo yǒu jī jǐng, yóu shàn shè yì, gāo zǔ jiàn ér chēng zhī. shì zōng zhuó wèi kāi fǔ cān jūn shì. qiān zhēng lǔ jiāng jūn zhōng sàn dài fū, jiā ān xī jiāng jūn, jìn fēng dà xià xiàn zi, chú tōng zhōu cì shǐ. xiǎn zǔ shòu lǐ, jìn hào zhēng xī, bié fēng xiǎn qīn xiàn bó. hé qīng sān nián, zhuǎn shǐ chí jié, dū du yōu ān píng nán běi yíng dōng yàn liù zhōu zhū jūn shì, yōu zhōu cì shǐ. qí nián qiū, tū jué zhòng shí yú wàn lái kòu zhōu jìng, xiàn zǒng lǜ zhū jiāng yù zhī. tū jué wàng jiàn jūn wēi shén zhěng, suì bù gǎn zhàn, jí qiǎn shǐ qiú kuǎn. lǜ qí yǒu zhà, qiě yù zhī yuē: ěr bèi cǐ xíng, běn fēi cháo gòng, jiàn jī shǐ biàn, wèi shì sù xīn. ruò yǒu shí chéng, yí sù guī cháo xué, bié qiǎn shǐ lái. yú shì tuì zǒu. tiān tǒng yuán nián xià wǔ yuè, tū jué mù hàn qiǎn shǐ qǐng cháo xiàn, xiàn shǐ yǐ wén, zì shì cháo gòng suì shí bù jué, xiàn yǒu lì yān. zhào jiā xíng tái pú shè. xiàn yǐ běi lǔ lǚ fàn biān, xū bèi bù yú, zì kù duī shù dōng jù yú hǎi, suí shān qū qǔ èr qiān yú lǐ, qí jiān èr bǎi lǐ zhōng fán yǒu xiǎn yào, huò zhǎn shān zhú chéng, huò duàn gǔ qǐ zhàng, bìng zhì lì shù luó wǔ shí yú suǒ. yòu dǎo gāo liáng shuǐ běi hé yì jīng, dōng huì yú lù, yīn yǐ guàn tián. biān chǔ suì jī, zhuǎn cáo yòng shěng, gōng sī huò lì yān. qí nián liù yuè, dīng fù yōu qù guān, yǔ xiōng guāng bìng bèi qǐ fù rèn, hái zhèn yàn jì. sān nián, jiā wèi tè jìn. sì nián, qiān xíng tái shàng shū lìng, bié fēng gāo chéng xiàn hóu. wǔ píng yuán nián, jiā biāo qí dà jiāng jūn. shí guāng zǐ wǔ dū wèi yǎn zhōu cì shǐ. xiàn lì shì shù dì, yǐ jǐn zhí jiàn tuī, suī jí róng chǒng, bù zì jīn shàng, zhì shì yǐ hé mén guì shèng, shēn yǐ wèi yōu. nǎi shàng shū tuī ràng, qǐ jiě suǒ zhí, yōu zhào bù xǔ. qí nián qiū, jìn jué jīng shān jùn wáng.
羨,字豐樂,少有機警,尤善射藝,高祖見而稱之。世宗擢為開府參軍事。遷 征虜將軍、中散大夫,加安西將軍,進封大夏縣子,除通州刺史。顯祖受禮,進號 征西,別封顯親縣伯。河清三年,轉使持節,都督幽、安、平、南、北營、東燕六 州諸軍事,幽州刺史。其年秋,突厥眾十餘萬來寇州境,羨總率諸將御之。突厥望 見軍威甚整,遂不敢戰,即遣使求款。慮其有詐,且喻之曰:「爾輩此行,本非朝 貢,見機始變,未是宿心。若有實誠,宜速歸巢穴,別遣使來。」於是退走。天統 元年夏五月,突厥木汗遣使請朝獻,羨始以聞,自是朝貢歲時不絕,羨有力焉。詔 加行台僕射。羨以北虜屢犯邊,須備不虞,自庫堆戍東拒於海,隨山屈曲二千餘里, 其間二百里中凡有險要,或斬山築城,或斷谷起障,並置立戍邏五十餘所。又導高 梁水北合易京,東會於潞,因以灌田。邊儲歲積,轉漕用省,公私獲利焉。其年六 月,丁父憂去官,與兄光並被起復任,還鎮燕薊。三年,加位特進。四年,遷行台 尚書令,別封高城縣侯。武平元年,加驃騎大將軍。時光子武都為兗州刺史。羨歷 事數帝,以謹直見推,雖極榮寵,不自矜尚,至是以合門貴盛,深以為憂。乃上書 推讓,乞解所職,優詔不許。其年秋,進爵荊山郡王。
sān nián qī yuè, guāng zhū, chì shǐ zhōng lǐng jūn hè bá fú ēn děng shí yú rén yì bǔ zhī. qiǎn lǐng jūn dà jiāng jūn xiān yú táo zhī luò zhōu xíng tái pú shè dú gū yǒng yè biàn fā dìng zhōu qí zú xù jìn, réng yǐ yǒng yè dài xiàn. fú ēn děng jì zhì, mén zhě bái shǐ rén zhōng jiǎ mǎ hàn, yí bì chéng mén. xiàn yuē: chì shǐ qǐ kě yí jù? chū jiàn zhī, fú ēn bǎ shǒu, suì zhí zhī, sǐ yú zhǎng shǐ tīng shì. lín zhōng tàn yuē: fù guì rú cǐ, nǚ wèi huáng hòu, gōng zhǔ mǎn jiā, cháng shǐ sān bǎi bīng, hé dé bù bài! jí qí wǔ zǐ shì dá shì qiān shì biàn shì qiú fú hù, yú nián shí wǔ yǐ xià zhě yòu zhī. xiàn wèi zhū qián, hū lìng qí zài zhōu zhū zi zì fú hù yǐ xià wǔ liù rén, suǒ jǐng chéng lǘ chū chéng, hé jiā jiē qì sòng zhī zhì mén, rì wǎn ér guī. lì mín mò bù jīng yì. xíng yàn jùn shǒu mǎ sì míng, yī shù zhī shì, wèi xiàn suǒ qīn ài, nǎi qiè wèn zhī, dá yuē: xū yǒu ráng yàn. shù rì ér yǒu cǐ biàn.
三年七月,光誅,敕使中領軍賀拔伏恩等十餘人驛捕之。遣領軍大將軍鮮于桃 枝、洛州行台僕射獨孤永業便發定州騎卒續進,仍以永業代羨。伏恩等既至,門者 白使人衷甲馬汗,宜閉城門。羨曰:「敕使豈可疑拒?」出見之,伏恩把手,遂執 之,死於長史廳事。臨終嘆曰:「富貴如此,女為皇后,公主滿家,常使三百兵, 何得不敗!」及其五子世達、世遷、世辨、世酋、伏護,餘年十五已下者宥之。羨 未誅前,忽令其在州諸子自伏護以下五六人,鎖頸乘驢出城,合家皆泣送之至門, 日晚而歸。吏民莫不驚異。行燕郡守馬嗣明,醫術之士,為羨所欽愛,乃竊問之, 答曰:「須有禳厭。」數日而有此變。
xiàn jí guāng bìng shǎo gōng qí shè, qí fù měi rì lìng qí chū tián, hái jí jiào suǒ huò qín shòu. guāng suǒ huò huò shǎo, bì lì guī dá yè. xiàn suī huò duō, fēi yào hài zhī suǒ. guāng cháng méng shǎng, xiàn huò bèi chuí tà. rén wèn qí gù, jīn dá yún: míng yuè bì bèi shàng zhe jiàn, fēng lè suí chù jí xià shǒu, qí shù suī duō, qù xiōng yuǎn yǐ. wén zhě xián fú qí yán.
羨及光並少工騎射,其父每日令其出畋,還即較所獲禽獸。光所獲或少,必麗 龜達腋。羨雖獲多,非要害之所。光常蒙賞,羨或被捶撻。人問其故,金答云: 「明月必背上着箭,豐樂隨處即下手,其數雖多,去兄遠矣。」聞者咸服其言。
jīn xiōng píng, biàn gōng mǎ, yǒu gàn yòng. wèi jǐng míng zhōng, shì hè diàn zhōng jiāng jūn, qiān xiāng wēi jiāng jūn. zhèng guāng mò, liù zhèn rǎo luàn, lì dà jiāng jūn wèi bīn běi tǎo. jūn bài, wèi zéi suǒ lǔ. hòu zǒu bēn qí dì jīn yú yún zhōu, jìn hào lóng xiāng jiāng jūn. yǔ jīn yōng zhòng nán chū, zhì huáng guā duī, wèi dù luò zhōu suǒ pò, bù luò lí sàn. jí guī ěr zhū róng, dài zhī shén hòu, yǐ píng xí fù jué dì yī lǐng mín qiú zhǎng. gāo zǔ qǐ yì, yǐ dū du cóng. shāo qiān píng běi jiāng jūn xiǎn zhōu cì shǐ, jiā zhèn nán jiāng jūn, fēng gù ān xiàn bó. xún jìn wèi hóu, xíng sì zhōu cì shǐ. zhōu wén dì qiǎn qí yòu jiāng jūn lǐ xiǎo guāng jù liáng zhōu, píng yǐ piān shī tǎo qín zhī. chū wèi yàn zhōu cì shǐ. rù jiān zuǒ wèi jiāng jūn, lǐng zhòng yī wàn tǎo běi xú zéi, pò zhī, chú jì zhōu cì shǐ. hóu jǐng dù jiāng, zhào píng wèi dà dū dū, lǜ qīng zhōu cì shǐ jìng xiǎn jùn zuǒ wèi jiāng jūn shè dí fú lián děng lüè dìng shòu yáng sù yù sān shí yú chéng. shì bà hái zhōu, jiā kāi fǔ, jìn wèi biāo qí dà jiāng jūn, jìn jué wèi gōng. xiǎn zǔ shòu chán, bié fēng xiàn yáng hóu. xíng yǎn zhōu cì shǐ, yǐ dú huò chú míng. hòu chú kāi fǔ yí tóng sān sī. fèi dì jí wèi, bài tè jìn, shí cāng zhōu lè líng jùn gàn. huáng jiàn chū, fēng dìng yáng jùn gōng, bài hù jūn. hòu wèi qīng zhōu cì shǐ, zú. zèng tài wèi.
金兄平,便弓馬,有干用。魏景明中,釋褐殿中將軍,遷襄威將軍。正光末, 六鎮擾亂,隸大將軍尉賓北討。軍敗,為賊所虜。後走奔其弟金於雲州,進號龍驤 將軍。與金擁眾南出,至黃瓜堆,為杜洛周所破,部落離散。及歸爾朱榮,待之甚 厚,以平襲父爵第一領民酋長。高祖起義,以都督從。稍遷平北將軍、顯州刺史, 加鎮南將軍,封固安縣伯。尋進為侯,行肆州刺史。周文帝遣其右將軍李小光據梁 州,平以偏師討擒之。出為燕州刺史。入兼左衛將軍,領眾一萬討北徐賊,破之, 除濟州刺史。侯景度江,詔平為大都督,率青州刺史敬顯俊、左衛將軍厙狄伏連等 略定壽陽、宿預三十餘城。事罷還州,加開府,進位驃騎大將軍,進爵為公。顯祖 受禪,別封羨陽侯。行兗州刺史,以黷貨除名。後除開府儀同三司。廢帝即位,拜 特進,食滄州樂陵郡干。皇建初,封定陽郡公,拜護軍。後為青州刺史,卒。贈太 尉。
shǐ chén yuē: hú lǜ jīn yǐ gāo zǔ bō luàn zhī shǐ, yì chéng wáng yè, zhōng kuǎn zhī zhì, chéng cǐ dà gōng, gù néng zhōng xiǎng xiá nián, wèi gāo bǎi pì. guān qí yíng mǎn zhī jiè, dòng zhī wēi yě, cái jí hòu sì, suì zhì zhū yí, suī wèi wēi quán zhī zhòng, gài fú dào jiā suǒ jì. guāng yǐ shàng jiāng zhī zǐ, yǒu shěn yì zhī zī, zhàn shù bīng quán, àn tóng tāo lüè, lín dí zhì shèng, biàn huà wú fāng. zì guān hé fēn gé, nián jiāng sì jì. yǐ gāo zǔ bà wáng zhī qī, shǔ yǔ wén cǎo chuàng zhī rì, chū jūn báo fá, lǚ cuò bīng fēng. ér dà níng yǐ hái, dōng lín jìn ruò, guān xī qián shōu bā shǔ, yòu tiǎn jiāng líng, yè jiàn líng ér yòng wǔ, chéng bìng tūn zhī zhuàng qì. hú lǜ zhì jūn shì zhòng, shì è biān bǐ, zhàn zé qián wú wán zhèn, gōng zé hǎn yǒu quán chéng, qí shì bì zhì jū yuán zhī shī, qín rén wú fù qǐ guān zhī cè. ér shì luàn cái shèng, zhà yǐ zhèn zhǔ zhī wēi zhǔ àn shí jiān, zì huǐ fān lí zhī gù. xī lǐ mù zhī wèi zhào jiāng yě, běi jiǎn hú kòu, xī què qín jūn, guō kāi zèn zhī, mù sǐ zhào miè. qí yì zhū guāng zhě, qǐ qín zhī fǎn jiān yú, hé tóng shù ér tóng wáng yě! nèi lìng zhū jiāng jiě tǐ, wài wèi qiáng lín bào chóu. wū hū! hòu zhī jūn zǐ, kě wèi shēn jiè.
史臣曰:斛律金以高祖撥亂之始,翼成王業,忠款之至,成此大功,故能終享 遐年,位高百辟。觀其盈滿之戒,動之微也,才及後嗣,遂至誅夷,雖為威權之重, 蓋符道家所忌。光以上將之子,有沈毅之姿,戰術兵權,暗同韜略,臨敵制勝,變 化無方。自關、河分隔,年將四紀。以高祖霸王之期,屬宇文草創之日,出軍薄伐, 屢挫兵鋒。而大寧以還,東鄰浸弱,關西前收巴蜀,又殄江陵,葉建瓴而用武,成 併吞之壯氣。斛律治軍誓眾,式遏邊鄙,戰則前無完陣,攻則罕有全城,齊氏必致 拘原之師,秦人無復啟關之策。而世亂才勝,詐以震主之威;主暗時艱,自毀藩籬 之固。昔李牧之為趙將也,北翦胡寇,西卻秦軍,郭開譖之,牧死趙滅。其議誅光 者,豈秦之反間歟,何同術而同亡也!內令諸將解體,外為強鄰報仇。嗚呼!後之 君子,可為深戒。
zàn yuē: jiū jiū xián yáng, bāng jiā zhī guāng. míng yuè zhōng zhuàng, réng shì jiāng xiāng. shēng zhèn guān yòu, shì gāo shí wàng. pò cǐ wēi míng, yì xìng chán bàng. shǐ zì gōng yán, zhōng sī jiāo sàng.
贊曰:赳赳咸陽,邦家之光。明月忠壯,仍世將相。聲振關右,勢高時望。迫 此威名,易興讒謗。始自工言,終斯交喪。