yuán fān dì yuè yuè zi yù xiū yáng ní cóng sūn gù gù zi xiū zhī gù cóng xiōng zǎo zǎo zi fěi gù cóng dì yuán jǐng jiǎ sī bó zǔ yíng zi tǐng
袁翻弟躍 躍子聿脩 陽尼從孫固 固子休之 固從 兄藻藻子斐固從弟 元景 賈思伯 祖瑩子珽

yuán fān, zì jǐng xiáng, chén jùn xiàng rén yě. fù xuān, wèi sòng qīng zhōu cì shǐ shěn wén xiù fǔ zhǔ bù, suí wén xiù rù wèi. ér dà jiāng jūn liú chǎng yán shì qí wài zǔ shū jìn qīn, lìng yǔ qí fǔ zī yì cān jūn yuán jì wèi zōng. xuān shí gū hán, shén xiāng yī fù. jí fān xiōng dì guān xiǎn, yǔ jì zi guāng yǎn suì gè líng jìng, guāng děng nǎi jīng gōng fǔ, yǐ xiāng pái chì. fān shǎo rù dōng guān, wèi xú hé suǒ jiàn, lǐ biāo yǐn jiān zhù zuò zuǒ láng, cān shǐ shì. hòu bài shàng shū diàn zhōng láng. zhèng shǐ chū, zhào shàng shū mén xià yú jīn yōng zhōng shū wài shěng kǎo lùn lǜ lìng, fān yǔ mén xià lù shì cháng jǐng sūn shào tíng wèi jiān zhāng biāo lǜ bó shì hóu jiān gù shū shì yù shǐ gāo chuò qián jiāng jūn xíng miáo fèng chē dū wèi chéng líng qiú yǔ lín jiān wáng yuán guī shàng shū láng zǔ yíng sòng shì jǐng yuán wài láng lǐ yǎn zhī tài lè lìng gōng sūn chóng děng bìng zài yì xiàn. yòu zhào tài shī péng chéng wáng xié sī zhōu mù gāo yáng wáng yōng zhōng shū jiān jīng zhào wáng yú qīng zhōu cì shǐ liú fāng zuǒ wèi jiāng jūn yuán lì jiān jiāng zuò dà jiàng lǐ sháo guó zi jì jiǔ zhèng dào zhāo tíng wèi shǎo qīng wáng xiǎn děng rù yù qí shì. hòu chú yù zhōu zhōng zhèng.
袁翻，字景翔，陳郡項人也。父宣，為宋青州刺史沈文秀府主簿，隨文秀入魏。 而大將軍劉昶言是其外祖淑近親，令與其府諮議參軍袁濟為宗。宣時孤寒，甚相依 附。及翻兄弟官顯，與濟子洸、演遂各陵競，洸等乃經公府，以相排斥。翻少入東 觀，為徐紇所薦，李彪引兼著作佐郎，參史事。後拜尚書殿中郎。正始初，詔尚書 門下於金墉中書外省考論律令，翻與門下錄事常景、孫紹、廷尉監張彪、律博士侯 堅固、書侍御史高綽、前將軍邢苗、奉車都尉程靈虬、羽林監王元龜、尚書郎祖瑩、 宋世景、員外郎李琰之、太樂令公孫崇等並在議限。又詔太師彭城王勰、司州牧高 陽王雍、中書監京兆王愉、青州刺史劉芳、左衛將軍元麗、兼將作大匠李韶、國子 祭酒鄭道昭、廷尉少卿王顯等入豫其事。後除豫州中正。

shì shí, xiū míng táng bì yōng, fān yì yuē:
是時，修明堂辟雍，翻議曰：

jǐn àn míng táng zhī yì, jīn gǔ zhū rú lùn zhī bèi yǐ. gài táng yú yǐ shàng, shì nán gāi xī xià yīn yǐ jiàng, xiào kě zhī zhī. àn zhōu guān kǎo gōng suǒ jì, jiē jì qí shí shì, jù lùn xià yīn míng zhì, qǐ qí sī bǐ móu? shì zhī míng táng wǔ shì, sān dài tóng yān, pèi dì xiàng xíng, yì zé míng yǐ. jí huái nán lǚ shì yǔ yuè lìng tóng wén, suī bù zhèng bān shí, yǒu táng gè zhī bié, rán tuī qí tǐ, zé wú jiǔ shì zhī zhèng.
謹按明堂之義，今古諸儒論之備矣。蓋唐、虞以上，事難該悉；夏、殷以降， 校可知之。按《周官考工》所記，皆記其時事，具論夏、殷名制，豈其糹比繆？是 知明堂五室，三代同焉，配帝像行，義則明矣。及《淮南》、《呂氏》與《月令》 同文，雖布政班時，有堂個之別，然推其體，則無九室之證。

jì ér zhèng yì cán yǐn, wàng shuō fěi rán. míng táng jiǔ shì, zhe zì dài lǐ, tàn xù qiú yuán, wǎng zhī suǒ chū, ér hàn shì yīn zhī, zì yù wèi yī dài zhī fǎ. gù zhèng xuán yún: zhōu rén míng táng wǔ shì, shì dì yī shì yě, hé yú wǔ xíng zhī shù. zhōu lǐ yī shù, yǐ wèi zhī shì. běn zhì zhe cún, shì zhōu wǔ shì yě. yú jīn bù tóng, shì hàn yì zhōu yě. hàn wèi jiǔ shì, lüè kě zhī yǐ. dàn jiù qí cǐ zhì, yóu yǒu měng yān. hé zhě? zhāng héng dōng jīng fù yún: nǎi yíng sān gōng, bù jiào bān cháng, fù miào chóng wū, bā dá jiǔ fáng. cǐ nǎi míng táng zhī wén yě. ér xuē zōng zhù yún: fáng, shì yě. wèi táng hòu yǒu jiǔ shì. táng hòu yǒu jiǔ shì zhī zhì, fēi jù yì hū. péi wěi yòu yún: hàn shì zuò sì wéi zhī gè, bù néng lìng gè jù qí chén, jiù shǐ qí xiàng kě tú, mò néng tōng qí jū yòng zhī lǐ, cǐ wèi shè xū qì yě. shén zhī hàn shì tú yù xuē miè zhōu diǎn, juān qì jiù zhāng, gǎi wù chuàng zhì, gù bù fù jū yú zài jí. qiě zhèng xuán zhī gǔ xùn sān lǐ jí shì wǔ jīng yì yì, bìng jǐn sī qióng shén, bù zhuì zhōu gōng zhī jiù fǎ yě. bó jiē sǔn yì hàn zhì, zhāng jù fán zá, jì wéi gǔ bèi xīn, yòu bù néng yì xuán zhī miào yǐ. wèi jìn shū jì, yì yǒu míng táng sì wǔ dì zhī wén, ér bù jì qí jīng shǐ zhī zhì, shuāng wú tǎn rán kě zhǔn. guān fū jīn zhī jī zhǐ, yóu huò fǎng fú, gāo bēi guǎng xiá, pō yǔ dài lǐ bù tóng, hé dé yǐ yì yì xīn, biàn wèi jiǔ shì kě míng? qiě sān yōng yì suǒ, fù guāi lú cài zhī yì, jìn tuì wú jù, hé yòng jīng tōng? jìn cháo yì yǐ zuān záo nán míng, gù yǒu yī wū zhī lùn, bìng fēi jīng diǎn zhèng yì, jiē yǐ yì wàng zuò, zī wèi bù diǎn. xué jiā cháng tán, bù zú yǐ fàn shí guǐ shì. huáng dài jì chéng gān tǒng lì, dé yī yù chén, zì yí jī gǔ zé tiān, xiàn zhāng wén wǔ, zhuī zōng zhōu kǒng, shù ér bù zuò. qǐ róng xū zhuī zi shì fàng piān zhī fú shuō, tú sǔn jīng jì yǎ gào zhī yí xùn, ér yù yǐ zhī lí héng yì, zhǐ huà wàng tú, yí xíng yǔ zhòu ér yí lái yè zhě yě?
既而正義殘隱，妄說斐然。明堂九室，著自《戴禮》，探緒求源，罔知所出， 而漢氏因之，自欲為一代之法。故鄭玄云：「周人明堂五室，是帝一室也，合於五 行之數。《周禮》依數，以為之室。」本制著存，是周五室也。於今不同，是漢異 周也。漢為九室，略可知矣。但就其此制，猶有懵焉。何者？張衡《東京賦》云： 「乃營三宮，布教班常，復廟重屋，八達九房。」此乃明堂之文也。而薛綜注云： 「房，室也。謂堂後有九室。」堂後有九室之制，非巨異乎。裴頠又云：「漢氏作 四維之個，不能令各據其辰，就使其像可圖，莫能通其居用之禮，此為設虛器也。」 甚知漢世徒欲削滅周典，捐棄舊章，改物創製，故不復拘於載籍。且鄭玄之詁訓 《三禮》及釋《五經》異義，並盡思窮神，不墜周公之舊法也。伯喈損益漢制，章 句繁雜，既違古背新，又不能易玄之妙矣。魏、晉書紀，亦有明堂祀五帝之文，而 不記其經始之制，雙無坦然可准。觀夫今之基趾，猶或仿佛，高卑廣狹，頗與《戴 禮》不同，何得以意抑心，便謂九室可明？且三雍異所，復乖盧、蔡之義，進退無 據，何用經通？晉朝亦以鑽鑿難明，故有一屋之論，並非經典正義，皆以意妄作， 茲為不典。學家常談，不足以范時軌世。皇代既乘乾統歷，得一御宸，自宜稽古則 天，憲章文武，追蹤周孔，述而不作。豈容虛追子氏放篇之浮說，徒損經紀雅誥之 遺訓，而欲以支離橫義，指畫妄圖，儀刑宇宙而貽來葉者也？

yòu běi jīng zhì zhì, qiú jiē yǔn tiē, shàn xiū cǎo chuàng, yǐ yì liáng duō. shì yí huà biàn, cún zhě wú jǐ, lǐ gǒu yí gé, hé bì réng jiù. qiě qiān dōu zhī shǐ, rì bù huáng gěi, xiān cháo guī dù, měi shì xún gǔ, shì yǐ shù nián zhī zhōng, quān huàn fēi yī, liáng yǐ yǒng fǎ wèi nán, shù gǎi wèi yì. hé wèi gōng shì fǔ kù duō yīn gù jī, ér míng táng bì yōng dú zūn cǐ zhì? jiàn lì zhī chén, fù wèi kě zhī yǐ. jì wěi bān fǎng dǎi, zhé qīng lǜ gǔ yán, míng táng wǔ shì, qǐng tóng zhōu zhì, jiāo jiàn sān yōng, qiú yī gù suǒ, shù yǒu huì jīng gào, wú shī diǎn xíng.
又北京制置，求皆允怗，繕修草創，以意良多。事移化變，存者無幾，理苟宜 革，何必仍舊。且遷都之始，日不遑給，先朝規度，每事循古，是以數年之中，悛 換非一，良以永法為難，數改為易。何為宮室府庫多因故跡，而明堂辟雍獨遵此制？ 建立之辰，復未可知矣。既猥班訪逮，輒輕率瞽言，明堂五室，請同周制，郊建三 雍，求依故所，庶有會經誥，無失典刑。

hòu yì xuǎn biān shù shì, fān yì yuē:
後議選邊戍事，翻議曰：

chén wén liǎng hàn jǐng yú xī běi, wèi jìn bèi zài dōng nán. shì yǐ zhèn biān shǒu sāi, bì jì wēi zhòng fá pàn róu fú, shí lài wēn liáng. gù tián shū wèi shàng, shēng gāo yú shā mò dāng yáng jù píng, jī liú yú jiāng hàn. jì jí yòng wèi měi tán, jīn gǔ yǐ wèi shèng dé. zì huáng shàng yǐ ruì míng zuǎn yù, fēng qīng huà yuǎn, wēi lì qiū shuāng, huì zhān chūn lù, gù néng shǐ huái hǎi shū chéng, huá yáng jí xù, lián chéng gé miàn, bǐ wū guī rén. xiàn chē jiàn gé, qǐ yī nǎng zài gǔ zào jīn líng, fù zài zī rì. rán jīng yáng zhī mù, yí jǐn yī shí cái wàng liáng yǐng zhī jūn, yóu xū dāng jīn xiù yì.
臣聞兩漢警於西北，魏、晉備在東南。是以鎮邊守塞，必寄威重；伐叛柔服， 實賴溫良。故田叔、魏尚，聲高於沙漠；當陽、鉅平，績流於江漢。紀籍用為美談， 今古以為盛德。自皇上以睿明纂御，風清化遠，威厲秋霜，惠沾春露，故能使淮海 輸誠，華陽即序，連城革面，比屋歸仁。縣車劍閣，豈伊曩載；鼓譟金陵，復在茲 日。然荊、揚之牧，宜盡一時才望；梁、郢之君，尤須當今秀異。

zì bǐ yuán biān zhōu jùn, guān zhì biàn dēng, jiāng chǎng tǒng shù, jiē dāng jí yòng. huò féng huì dé fán rén, huò yù tān jiā è zi, bù shí zì rén wēn xù zhī fāng, wéi zhī zhòng yì cán rěn zhī fǎ. guǎng kāi shù luó, duō zhì shuài lǐng, huò yòng qí zuǒ yòu yīn qīn, huò shòu rén huò cái qǐng shǔ, jiē wú fáng kòu yù zéi zhī xīn, wéi yǒu tōng shāng jù liǎn zhī yì. qí yǒng lì zhī bīng, qū hé chāo lüè, ruò yù qiáng dí, jí wèi nú lǔ rú yǒu zhí huò, duó wèi jǐ fù. qí léi ruò lǎo xiǎo zhī bèi, wēi jiě jīn tiě zhī gōng, shǎo xián cǎo mù zhī zuò, wú bù sōu yíng qióng lěi, kǔ yì bǎi duān. zì yú huò fá mù gāo shān, huò yún cǎo píng lù, fàn huò wǎng hái, xiāng wàng dào lù. cǐ děng lù jì bù duō, zī yì yǒu xiàn, jiē shōu qí shí juàn, gěi qí xū sù. qióng qí lì, báo qí yī, yòng qí gōng, jié qí shí, mián dōng lì xià, jiā zhī jí kǔ, sǐ yú gōu dú zhě cháng shí qī bā yān. shì yǐ wú chǔ jiān cì, shěn cǐ xū shí, jiē yún liáng guì bīng pí, yì kě chéng rǎo, gù qū lǜ quǎn yáng, lǚ fàn jiāng chǎng. pín nián yǐ lái, jiǎ zhòu shēng jǐ, shí wàn zài jiāo, qiān jīn rì fèi. wèi bì zhī shēn, yī zhì yú cǐ! jiē yóu biān rèn bù dé qí rén, gù yán ruò sī zhī huàn. jiǎ shēng suǒ yǐ tòng kū, liáng yǒu yǐ yě.
自比緣邊州郡，官至便登，疆場統戍，階當即用。或逢穢德凡人，或遇貪家惡 子，不識字人溫恤之方，唯知重役殘忍之法。廣開戍邏，多置帥領，或用其左右姻 親，或受人貨財請屬，皆無防寇御賊之心，唯有通商聚斂之意。其勇力之兵，驅合 抄掠，若遇強敵，即為奴虜；如有執獲，奪為己富。其羸弱老小之輩，微解金鐵之 工，少閒草木之作，無不搜營窮壘，苦役百端。自余或伐木高山，或芸草平陸，販 貨往還，相望道路。此等祿既不多，資亦有限，皆收其實絹，給其虛粟。窮其力， 薄其衣，用其工，節其食，綿冬歷夏，加之疾苦，死於溝瀆者常十七八焉。是以吳、 楚間伺，審此虛實，皆雲糧匱兵疲，易可乘擾，故驅率犬羊，屢犯疆場。頻年已來， 甲冑生蟣，十萬在郊，千金日費。為弊之深，一至於此！皆由邊任不得其人，故延 若斯之患。賈生所以痛哭，良有以也。

fū jié qí liú zhě qīng qí yuán, lǐ qí mò zhě zhèng qí běn, jì shī zhī zài shǐ, yōng kě zhǐ hū. yú wèi zì jīn yǐ hòu, jīng yáng xú yù liáng yì zhū fān jí suǒ tǒng jùn xiàn fǔ zuǒ tǒng jūn zhì yú shù zhǔ, jiē lìng cháo chén wáng gōng yǐ xià gè jǔ suǒ zhī, bì xuǎn qí cái, bù jū jiē jí. ruò néng jià yù yǒu fāng, qīng gāo dú zhe, wēi zú lín róng, xìn néng huái yuǎn, fǔ xún jiāng shì, dé qí xīn xīn, bù yíng sī rùn, zhuān xiū gōng lì zhě, zé jiù jiā jué shǎng, shǐ jiǔ yú qí rèn, yǐ shí bāo lài, lì qí zhōng kuǎn. suǒ jǔ zhī rén, yì chuí yōu yì, jiǎng qí dé shì, jiā qí chéng jié. ruò bù néng yī xīn fèng gōng, cái fēi hàn yù, tān lán rì fù, jīng lüè wú wén, rén bù jiàn dé, bīng yàn qí láo zhě, jí jiā xiǎn lù, yòng zhāng qí zuì. suǒ jǔ zhī rén, suí shì miǎn jiàng, zé qí miù jiàn, fá qí wěi báo. rú cǐ zé jǔ rén bù dé xié qí sī, shòu rèn bù dé gū qí jǔ. shàn è jì shěn, jǔ quàn yì míng. shù biān huàn yǒng xiāo, jī yì yōu xī yǐ.
夫潔其流者清其源，理其末者正其本，既失之在始，庸可止乎。愚謂自今已後， 荊、揚、徐、豫、梁、益諸蕃及所統郡縣府佐統軍至於戍主，皆令朝臣王公已下各 舉所知，必選其才，不拘階級。若能駕御有方，清高獨著，威足臨戎，信能懷遠， 撫循將士，得其忻心，不營私潤，專修公利者，則就加爵賞，使久於其任，以時褒 賚，厲其忠款。所舉之人，亦垂優異，獎其得士，嘉其誠節。若不能一心奉公，才 非捍禦，貪婪日富，經略無聞，人不見德，兵厭其勞者，即加顯戮，用章其罪。所 舉之人，隨事免降，責其謬薦，罰其偽薄。如此則舉人不得挾其私，受任不得孤其 舉。善惡既審，沮勸亦明。庶邊患永消，譏議攸息矣。

zāo mǔ yōu qù zhí. xī píng chū, chú tíng wèi shǎo qīng, pō yǒu bù píng zhī lùn, wèi líng tài hòu suǒ zé. chū wèi yáng píng tài shǒu, shén bù zì dé, suì zuò sī guī fù.
遭母憂去職。熙平初，除廷尉少卿，頗有不平之論，為靈太后所責。出為陽平 太守，甚不自得，遂作思歸賦。

shén guī mò, qiān liáng zhōu cì shǐ. shí rú rú zhǔ ā nà guī hòu zhǔ pó luó mén bìng yǐ guó luàn lái jiàng, cháo tíng wèn ān zhì zhī jì. fān biǎo yuē:
神龜末，遷涼州刺史。時蠕蠕主阿那瑰、後主婆羅門並以國亂來降，朝廷問安 置之計。翻表曰：

jīn rú rú nèi wèi gāo chē suǒ tǎo miè, wài píng dà guó zhī wēi líng, liǎng zhǔ tóu shēn, yī qī ér zhì, bǎi xìng guī chéng, wàn lǐ xiāng shǔ. rán yí bù luàn huá, qián jiàn wú yuǎn, fù chē zài yú liú shí, huǐ zhé gù bù kě xún. jīn rú rú suī zhǔ bēn yú shàng, rén sàn yú xià, ér yú dǎng shí fán, bù luò yóu zhòng, gāo chē yì wèi néng yī shí bìng jiān, jǐn lìng lǜ fù. yòu gāo chē shì mǎ suī zhòng, zhǔ shén yú ruò, shàng bù zhì xià, xià bù fèng shàng, wéi yǐ lüè dào wèi zī, líng duó wèi yè. ér hé xī hàn yù qiáng dí, wéi liáng zhōu dūn huáng ér yǐ. liáng zhōu tǔ guǎng rén xī, liáng zhàng sù què, dūn huáng jiǔ quán, kōng xū yóu jī. ruò rú rú wú fù shù lì, lìng gāo chē dú shàn běi chuí, zé xī gù zhī yōu, fěi dàn yī xī.
今蠕蠕內為高車所討滅，外憑大國之威靈，兩主投身，一期而至，百姓歸誠， 萬里相屬。然夷不亂華，前鑒無遠，覆車在於劉、石，毀轍固不可尋。今蠕蠕雖主 奔於上，人散於下，而餘黨實繁，部落猶眾，高車亦未能一時併兼，盡令率附。又 高車士馬雖眾，主甚愚弱，上不制下，下不奉上，唯以掠盜為資，陵奪為業。而河 西捍禦強敵，唯涼州、敦煌而已。涼州土廣人稀，糧仗素闕，敦煌、酒泉，空虛尤 基。若蠕蠕無復豎立，令高車獨擅北垂，則西顧之憂，匪旦伊夕。

yú wèi rú rú èr zhǔ, bìng yí cún zhī. jū ā nà guī yú dōng piān, chù pó luó mén yú xī yì, fēn qí jiàng rén, gè yǒu yōu shǔ. nà guī zhù suǒ, fēi suǒ jīng jiàn, qí zhōng shì shì, bù kě zhé chén. pó luó mén qǐng xiū xī hǎi gù chéng yǐ ān chù zhī. xī hǎi jùn běn shǔ liáng zhōu, jīn zài jiǔ quán, zhí dǐ zhāng yē xī běi qiān èr bǎi lǐ, qù gāo chē suǒ zhù jīn shān yī qiān yú lǐ. zhèng shì běi lǔ wǎng lái zhī chōng yào, hàn jiā xíng jūn zhī jiù dào, tǔ dì wò yǎn, dà yí gēng zhí. fēi dàn jīn chù pó luó mén, yú shì wèi biàn, jí kě yǒng wèi zhòng shù, zhèn fáng xī běi. suī wài wèi shǔ rú rú zhī shēng, nèi shí fáng gāo chē zhī cè. yī èr nián hòu, zú shí zú bīng, sī gù ān biān bǎo sāi zhī zhǎng jì yě. ruò pó luó mén néng zì kè lì, shǐ yú jìn guī xīn, shōu lí jù sàn, fù xìng qí guó zhě, nǎi jiàn lìng běi zhuǎn, xǐ dù liú shā, jí shì wǒ zhī wài fān, gāo chē zhī qíng dí, xī běi zhī yú, kě wú guò lǜ. rú qí jiān huí fǎn fù, gū ēn bèi dé zhě, cǐ bù guò wèi bū táo zhī kòu, yú wǒ hé sǔn? jīn bù zǎo tú, róng xīn yī qǐ, tuō xiān jù xī hé, duó wǒ xiǎn yào, zé jiǔ quán zhāng yē, zì rán gū wēi, zhǎng hé yǐ xī, zhōng fēi guó yǒu. bù tú jué shǐ, ér qiú yōu qí zhōng, shì qí zhī hèn, huǐ jiāng hé jí.
愚謂蠕蠕二主，並宜存之。居阿那瑰於東偏，處婆羅門於西裔，分其降人，各 有攸屬。那瑰住所，非所經見，其中事勢，不可輒陳。婆羅門請修西海故城以安處 之。西海郡本屬涼州，今在酒泉，直抵張掖西北千二百里，去高車所住金山一千餘 里。正是北虜往來之衝要，漢家行軍之舊道，土地沃衍，大宜耕殖。非但今處婆羅 門，於事為便，即可永為重戍，鎮防西北。雖外為署蠕蠕之聲，內實防高車之策。 一二年後，足食足兵，斯固安邊保塞之長計也。若婆羅門能自克厲，使餘燼歸心， 收離聚散，復興其國者，乃漸令北轉，徙度流沙，即是我之外籓，高車之勍敵，西 北之虞，可無過慮。如其奸回反覆，孤恩背德者，此不過為逋逃之寇，於我何損？ 今不早圖，戎心一啟，脫先據西河，奪我險要，則酒泉、張掖，自然孤危，長河已 西，終非國有。不圖厥始，而求憂其終，噬臍之恨，悔將何及。

yú jiàn rú yǔn, qǐ qiǎn dà shǐ wǎng liáng zhōu dūn huáng jí yú xī hǎi, gōng xíng shān gǔ yào hài zhī suǒ, qīn yuè tíng zhàng yuǎn jìn zhī yí, shāng liáng shì mǎ, xiào sī jiǎn liáng zhàng, bù fèn jiàn dìng, chù zhì dé suǒ. rù chūn, xī hǎi zhī jiān, jí lìng bō zhǒng, zhì qiū, shōu yī nián zhī shí, shǐ bù fù láo zhuǎn shū zhī gōng yě. qiě xī jiǎo běi chuí, jí shì dà qì, yě shòu suǒ jù, qiān bǎi wèi qún, zhèng shì rú rú shè liè zhī chù. zhí tián yǐ zì gòng, jí shòu yǐ zì gěi, bǐ cǐ xiāng zī, zú yǐ zì gù. jīn zhī yù dù, shì rú xiǎo sǔn, suì zhōng dà jì, qí lì shí duō. gāo chē chái láng zhī xīn, hé kě zhuān xìn? jiǎ lìng chēng chén zhì kuǎn, zhèng kě wài jiā yōu nà, ér fù nèi bèi mí shēn, suǒ wèi xiān rén yǒu duó rén zhī xīn zhě yě.
愚見如允，乞遣大使往涼州敦煌及於西海，躬行山谷要害之所，親閱亭障遠近 之宜，商量士馬，校糹柬糧仗，部分見定，處置得所。入春，西海之間，即令播種， 至秋，收一年之食，使不復勞轉輸之功也。且西徼北垂，即是大磧，野獸所聚，千 百為群，正是蠕蠕射獵之處。殖田以自供，籍獸以自給，彼此相資，足以自固。今 之豫度，似如小損，歲終大計，其利實多。高車豺狼之心，何可專信？假令稱臣致 款，正可外加優納，而復內備彌深，所謂先人有奪人之心者也。

shí cháo yì shì zhī. hái, bài lì bù láng zhōng. qiān qí zhōu cì shǐ, wú duō zhèng jī. xiào chāng zhōng, chú ān nán jiāng jūn zhōng shū lìng, lǐng gěi shì huáng mén shì láng, yǔ xú hé jù zài mén xià, bìng zhǎng wén hàn. fān jì cái xué míng zhòng, yòu shàn fù huì, yì wèi líng tài hòu suǒ xìn dài. shì shí mán zéi chōng chì, liù jūn jiāng qīn tǎo zhī, fān nǎi shàng biǎo jiàn zhǐ. hòu xiāo bǎo yín dà bài yú guān xī, fān shàng biǎo, qǐng wèi xī jūn sǐ wáng jiāng shì jǔ āi, cún ér hái zhě, bìng jiā zhèn lài. hòu bài dù zhī shàng shū, xún zhuǎn dōu guān. fān shàng biǎo, yuàn yǐ ān nán shàng shū huàn yī jīn zǐ. shí tiān xià duō shì, fān suī wài qǐng xián zhì, ér nèi yǒu qiú jìn zhī xīn, shí zhě guài zhī. yú shì jiā fǔ jūn jiāng jūn. míng dì líng tài hòu céng yàn huá lín yuán, jǔ shāng wèi qún chén yuē: yuán shàng shū zhèn zhī dù yù, yù yǐ cǐ bēi jìng shǔ yuán kǎi, jīn wèi jǐn zhī. shì zuò zhě mò bù xiàn yǎng.
時朝議是之。還，拜吏部郎中。遷齊州刺史，無多政績。孝昌中，除安南將軍、 中書令，領給事黃門侍郎，與徐紇俱在門下，並掌文翰。翻既才學名重，又善附會， 亦為靈太后所信待。是時蠻賊充斥，六軍將親討之，翻乃上表諫止。後蕭寶夤大敗 於關西，翻上表，請為西軍死亡將士舉哀，存而還者，並加賑賚。後拜度支尚書， 尋轉都官。翻上表，願以安南、尚書換一金紫。時天下多事，翻雖外請閒秩，而內 有求進之心，識者怪之。於是加撫軍將軍。明帝、靈太后曾燕華林園，舉觴謂群臣 曰：「袁尚書朕之杜預，欲以此杯敬屬元凱，今為盡之。」侍坐者莫不羨仰。

fān míng wèi jù zhòng, dāng shí xián dá xián tuī yǔ zhī. rán dú shàn qí shēn, wú suǒ jiǎng bá, pái yì hòu jìn, lùn zhě bǐ zhī. jiàn yì chū, yù hài hé yīn. suǒ zhe wén bǐ bǎi yú piān, xíng yú shì. zèng shǐ chí jié shì zhōng chē qí jiāng jūn yí tóng sān sī qīng zhōu cì shǐ. dí zǐ bǎo shǒu, wǔ dìng zhōng, sī tú jì shì cān jūn shì. fān dì yuè.
翻名位俱重，當時賢達咸推與之。然獨善其身，無所獎拔，排抑後進，論者鄙 之。建義初，遇害河陰。所著文筆百餘篇，行於世。贈使持節、侍中、車騎將軍、 儀同三司、青州刺史。嫡子寶首，武定中，司徒記室參軍事。翻弟躍。

yuè zì jǐng téng, bó xué jùn cái, xìng bù jiǎo sú, dǔ jiāo yǒu. fān měi wèi rén yuē: yuè kě wèi wǒ jiā qiān lǐ jū yě. lì wèi shàng shū dōu bīng láng zhōng, jiā yuán wài sàn qí cháng shì. jiāng lì míng táng, yuè nǎi shàng yì, dāng shí chēng qí bó qià. rú rú zhǔ ā nà huán wáng pò lái bēn, cháo tíng jīn zhī, sòng fù qí guó. jì ér měi shǐ cháo gòng, cí zhǐ pō bù jǐn lǐ. yuè wèi cháo chén shū yǔ huán, chén yǐ huò fú, yán cí shén měi. hòu qiān chē qí jiāng jūn tài fù qīng hé wáng yì wén xué, yǎ wèi yì suǒ ài shǎng. yì zhī wén biǎo, duō chū yú yuè. zú, zèng guān jūn jiāng jūn lì bù láng zhōng. suǒ zhì wén jí xíng yú shì. wú zi, xiōng fān yǐ zi yù xiū jì.
躍字景騰，博學俊才，性不矯俗，篤交友。翻每謂人曰：「躍可謂我家千里駒 也。」歷位尚書都兵郎中，加員外散騎常侍。將立明堂，躍乃上議，當時稱其博洽。 蠕蠕主阿那環亡破來奔，朝廷矜之，送復其國。既而每使朝貢，辭旨頗不盡禮。躍 為朝臣書與環，陳以禍福，言辭甚美。後遷車騎將軍太傅清河王懌文學，雅為懌所 愛賞。懌之文表，多出於躍。卒，贈冠軍將軍、吏部郎中。所制文集行於世。無子， 兄翻以子聿脩繼。

yù xiū, zì shū dé. qī suì zāo sàng, jū chù lǐ ruò chéng rén. jiǔ suì, zhōu pì zhǔ bù. xìng shēn shěn, yǒu jiàn shí, qīng jìng guǎ yù, yǔ wù wú jìng. yí zhàng rén shàng shū cuī xiū shēn suǒ zhī shǎng. nián shí bā, lǐng běn zhōu zhōng zhèng, jiān shàng shū dù zhī láng zhōng. qí tiān bǎo chū, chú tài zǐ shù zǐ, yǐ běn guān xíng bó líng tài shǒu, dà yǒu shēng jī, yuǎn jìn chēng zhī. lèi qiān sī tú zuǒ zhǎng shǐ, lǐng jiān yù shǐ zhōng chéng. sī tú lù shì cān jūn lú sī dào sī dài kù qián sān shí wàn, pīng tài yuán wáng yì nǚ wèi qī, ér wáng shì yǐ xiān nà lù kǒng wén lǐ pīng wèi dìng. yù xiū wèi shǒu liáo, yòu guó zhī sī xiàn, zhī ér bù hé, miǎn zhōng chéng. xún qiān mì shū jiān.
聿脩，字叔德。七歲遭喪，居處禮若成人。九歲，州辟主簿。性深沈，有鑑識， 清靖寡慾，與物無競。姨丈人尚書崔休深所知賞。年十八，領本州中正，兼尚書度 支郎中。齊天保初，除太子庶子，以本官行博陵太守，大有聲績，遠近稱之。累遷 司徒左長史，領兼御史中丞。司徒錄事參軍盧思道私貸庫錢三十萬，娉太原王乂女 為妻，而王氏以先納陸孔文禮娉為定。聿脩為首僚，又國之司憲，知而不劾，免中 丞。尋遷秘書監。

tiān tǒng zhōng, zhào yǔ zhào jùn wáng ruì děng yì dìng sān lǐ. chū wèi xìn zhōu cì shǐ, jí qí běn xiāng yě. shí jiǔ wú lì, mò bù róng zhī. wèi zhèng qīng jìng, bù yán ér huà, zì zhǎng shǐ yǐ xià, yuán dǎi guān guǎ gū yòu, jiē dé qí huān xīn. wǔ píng chū, yù shǐ pǔ chū, guò zhū zhōu xī yǒu jǔ hé, wéi bú dào xìn zhōu. jí hái dōu, rén shù dào sú, zhuī liè mǎn dào, huò jiāng jiǔ pú, tì qì liú lián, jìng yù yuǎn sòng. shí jì shèng shǔ, kǒng qí láo bì, wǎng wǎng wèi zhī zhù mǎ, suí jǔ yī zhuó, shì lǐng qí yì, cí xiè lìng qù. hái hòu, zhōu rén zhèng bō zōng děng qī bǎi yú rén qǐng wèi lì bēi, liǎn jiān bù shù bǎi pǐ, tuō zhōng shū shì láng lǐ dé lín wèi wén, yǐ jì gōng dé. chì xǔ zhī. xún chú dōu guān shàng shū. yù xiū shào nián píng hé wēn rùn, sù liú zhī zhōng, zuì wèi guī jiǎn, yǐ míng jiā zǐ lì rèn qīng huá, shí wàng duō xiāng qì dài, xǔ qí fēng jiàn. zài láng shǔ zhī rì, shí zhào yàn shēn wèi shuǐ bù láng zhōng, tóng zài yī yuàn, yīn chéng jiāo yǒu. yàn shēn hòu zhòng bèi shā tài tíng sī, mén shēng lí huò, yù xiū yóu yǐ gù qíng yīn wèn lái wǎng. yàn shēn rèn yòng, míng jí shén shēn, suī rén cái wú kuì, gài yì yóu yàn shēn jiē yǐn. wèi lì bù shàng shū yǐ hòu, zì yǐ wù wàng dé zhī.
天統中，詔與趙郡王睿等議定三禮。出為信州刺史，即其本鄉也。時久無例， 莫不榮之。為政清靖，不言而化，自長史以下，爰逮鰥寡孤幼，皆得其歡心。武平 初，御史普出，過諸州悉有舉劾，唯不到信州。及還都，人庶道俗，追列滿道，或 將酒脯，涕泣留連，競欲遠送。時既盛暑，恐其勞敝，往往為之駐馬，隨舉一酌， 示領其意，辭謝令去。還後，州人鄭播宗等七百餘人請為立碑，斂縑布數百匹，托 中書侍郎李德林為文，以記功德。敕許之。尋除都官尚書。聿脩少年平和溫潤，素 流之中，最為規檢，以名家子歷任清華，時望多相器待，許其風鑒。在郎署之日， 時趙彥深為水部郎中，同在一院，因成交友。彥深後重被沙汰停私，門生藜藿，聿 脩猶以故情音問來往。彥深任用，銘戢甚深，雖人才無愧，蓋亦由彥深接引。為吏 部尚書以後，自以物望得之。

chū, féng zi cóng yǐ pú shè shè xuǎn, hūn yīn xiāng xún. yù xiū cháng fēi xiào zhī, yǔ rén yún: féng gōng yíng hūn, rì bù xiá gěi. jí zì jū xuǎn cáo, yì bù néng miǎn, shí lùn yǐ wèi dì shì rán yě. sù pǐn gū guān, pō yǒu yuàn xiǎng. rán zài guān lián jǐn, dāng shí shǎo pǐ. wèi qí shì, tái láng duō bù miǎn jiāo tōng xiǎng kuì. chū, yù xiū wèi shàng shū láng shí nián, wèi zēng shòu shēng jiǔ zhī yí. shàng shū xíng shào yǔ yù xiū jiù kuǎn, měi shěng zhōng yǔ xì, cháng hū yù xiū wèi qīng láng. dà níng chū, yù xiū yǐ tài cháng shǎo qīng chū shǐ xún shěng, réng lìng kǎo xiào guān rén dé shī. jīng gǔn zhōu, shí xíng shào wèi cì shǐ, bié hòu, sòng bái wèi xìn. yù xiū bù shòu, yǔ xíng shào shū yún: jīn rì yǎng guò, yǒu yì cháng xíng, guā tián lǐ xià, gǔ rén suǒ shèn, yuàn dé cǐ xīn, bù yí hòu zé. shào yì xīn rán lǐng jiě, bào shū yún: lǎo fū hū hū, yì bù jí cǐ, jìng chéng lái zhǐ, wú wú jiān rán. dì xī wèi qīng láng, jīn rì fù zuò qīng qīng yǐ. jí zài lì bù, shǔ zhèng shuāi dào sàng, ruò wéi wǔ yào shì, huò bù xuán zhǒng, suī yǐ qīng bái zì shǒu, yóu bù miǎn qǐng yè zhī lèi.
初，馮子琮以僕射攝選，婚姻相尋。聿脩常非笑之，語人云：「馮公營婚，日 不暇給。」及自居選曹，亦不能免，時論以為地勢然也。素品孤官，頗有怨響。然 在官廉謹，當時少匹。魏、齊世，台郎多不免交通餉饋。初，聿脩為尚書郎十年， 未曾受升酒之遺。尚書邢邵與聿脩舊款，每省中語戲，常呼聿脩為清郎。大寧初， 聿脩以太常少卿出使巡省，仍令考校官人得失。經袞州，時邢邵為刺史，別後，送 白為信。聿脩不受，與邢邵書云：「今日仰過，有異常行，瓜田李下，古人所慎， 願得此心，不貽厚責。」邵亦欣然領解，報書云：「老夫忽忽，意不及此，敬承來 旨，吾無間然。弟昔為清郎，今日復作清卿矣。」及在吏部，屬政衰道喪，若違忤 要勢，禍不旋踵，雖以清白自守，猶不免請謁之累。

rù zhōu, wèi yí tóng dà jiāng jūn lì bù xià dài fū dōng jīng sī zōng zhōng dài fū. suí kāi huáng chū, jiā shang yí tóng, qiān dōng jīng dū guān shàng shū. dōng jīng fèi, rù cháo, chú dōu guān shàng shū. èr nián, chū wèi xióng zhōu cì shǐ, zú. zi zhī lǐ, dà yè chū zú yú tài zǐ nèi shè rén.
入周，位儀同大將軍、吏部下大夫、東京司宗中大夫。隋開皇初，加上儀同， 遷東京都官尚書。東京廢，入朝，除都官尚書。二年，出為熊州刺史，卒。子知禮， 大業初卒於太子內舍人。

yuè dì yáng, zú yú yù zhōu guān jūn fǔ sī mǎ. yáng dì shēng, wèi zhèng yuán láng. yáng sǐ hòu, shēng tōng qí qī. fān huì, wèi zhī fā bìng, shēng zhōng bù zhǐ, shí rén bǐ huì zhī. yì yú hé yīn jiàn hài. zèng zuǒ jiāng jūn qí zhōu cì shǐ.
躍弟颺，卒於豫州冠軍府司馬。颺弟升，位正員郎。颺死後，昇通其妻。翻恚， 為之發病，昇終不止，時人鄙穢之。亦於河陰見害。贈左將軍、齊州刺史。

yáng ní, zì jǐng wén, běi píng wú zhōng rén yě. lěi shì shì yú mù róng shì. ní shǎo hǎo xué, bó tōng qún jí, yǔ shàng gǔ hóu tiān hù dùn qiū lǐ biāo tóng zhì qí míng. yōu zhōu cì shǐ hú ní biǎo jiàn zhī, zhēng bài mì shū zhù zuò láng. jí gǎi zhōng shū xué wèi guó zi. shí zhōng shū jiān gāo lǘ shì zhōng lǐ chōng děng yǐ ní shuò xué, jǔ wèi guó zi jì jiǔ. hòu jiān yōu zhōu zhōng zhèng. xiào wén lín xuān, lìng zhū zhōu zhōng zhèng gè jǔ suǒ zhī, ní yǔ qí zhōu dà zhōng zhèng fáng qiān qiū gè jǔ qí zi. dì yuē: xī yǒu yī qí, míng chuí wǎng shǐ, jīn yǒu èr xī, dāng wén lái dié. chū wèi yōu zhōu píng běi fǔ zhǎng shǐ, dài yú yáng tài shǒu, wèi bài, zuò wèi zhōng zhèng shí shòu xiāng rén huò miǎn guān. měi zì shāng yuē: wú xī wèi shì, bù céng xiàn rén, jīn rì shī guān, yǔ běn hé yì? rán fēi wú sù zhì, mìng yě rú hé! jì ér hái jiā, yǒu shū shù qiān juǎn. suǒ zào zì shì shù shí piān, wèi jiù ér zú. qí cóng sūn tài xué bó shì chéng qìng zhuàn wèi zì tǒng èr shí juǎn, xíng yú shì. chéng qìng cóng dì gù.
陽尼，字景文，北平無終人也。累世仕於慕容氏。尼少好學，博通群籍，與上 谷侯天護、頓丘李彪同志齊名。幽州刺史胡泥表薦之，征拜秘書著作郎。及改中書 學為國子。時中書監高閭、侍中李沖等以尼碩學，舉為國子祭酒。後兼幽州中正。 孝文臨軒，令諸州中正各舉所知，尼與齊州大中正房千秋各舉其子。帝曰：「昔有 一祁，名垂往史，今有二奚，當聞來牒。」出為幽州平北府長史，帶漁陽太守，未 拜，坐為中正時受鄉人貨免官。每自傷曰：「吾昔未仕，不曾羨人，今日失官，與 本何異？然非吾宿志，命也如何！」既而還家，有書數千卷。所造《字釋》數十篇， 未就而卒。其從孫太學博士承慶撰為《字統》二十卷，行於世。承慶從弟固。

gù zì jìng ān, xìng tì tǎng, bù jū xiǎo jié, shǎo rèn xiá, hǎo jiàn kè, fú shì shēng chǎn. nián èr shí liù, shǐ zhé jié hǎo xué, bó lǎn piān jí, yǒu wén cái. tài hé zhōng, cóng dà jiāng jūn sòng wáng liú chǎng zhēng yì yáng, bǎn fǔ fǎ cáo xíng cān jūn. chǎng xìng yán bào, sān jūn zhàn lì, wú gǎn yán zhě. gù qǐ jiàn, bìng miàn chén shì yí. chǎng dà nù, yù zhǎn zhī, shǐ jiān dāng gōng dào. gù zài jūn yǒng jué, yì zhì xián yǎ, le wú jù sè, chǎng shén qí zhī. jūn hái, yán zhī xiào wén. nián sān shí yú, shǐ pì dà jiāng jūn fǔ cān jūn shì, lèi qiān shū shì yù shǐ, duō suǒ hé zòu.
固字敬安，性倜儻，不拘小節，少任俠，好劍客，弗事生產。年二十六，始折 節好學，博覽篇籍，有文才。太和中，從大將軍、宋王劉昶征義陽，板府法曹行參 軍。昶性嚴暴，三軍戰慄，無敢言者。固啟諫，並面陳事宜。昶大怒，欲斬之，使 監當攻道。固在軍勇決，意志閒雅，了無懼色，昶甚奇之。軍還，言之孝文。年三 十餘，始辟大將軍府參軍事，累遷書侍御史，多所劾奏。

xuān wǔ guǎng fǎng dé shī, gù shàng dǎng yán biǎo yuē: dāng jīn zhī wù, yí zǎo zhèng dōng chǔ, lì shī fù yǐ bǎo hù, lì guān sī yǐ fáng wèi, yǐ xì cāng shēng zhī xīn. lǎn quán héng, qīn zōng shì, qiáng gàn ruò zhī, yǐ lì wàn shì zhī jì. jǔ xián liáng, chù bù xiào, shǐ yě wú yí cái, cháo wú sù cān. zī zī wàn jī, gōng qín shù zhèng, shǐ rén wú bàng dú zhī xiǎng. shěng yáo yì, báo fù liǎn, xiū xué gōng, zūn jiù zhāng, guì nóng sāng, jiàn gōng jiǎ, jué tán xū qióng wēi zhī lùn, jiǎn sāng mén wú yòng zhī fèi, yǐ jiù jī hán zhī kǔ. rán hòu bèi qì xiè, xiū jiǎ bīng, xí shuǐ zhàn, miè wú huì, zhuàn fēng chán zhī lǐ, xí xuān táng zhī guǐ, qǐ bù mào zāi!
宣武廣訪得失，固上讜言表曰：「當今之務，宜早正東儲，立師傅以保護，立 官司以防衛，以系蒼生之心。攬權衡，親宗室，強幹弱枝，以立萬世之計。舉賢良， 黜不肖，使野無遺才，朝無素餐。孜孜萬機，躬勤庶政，使人無謗讟之響。省徭役， 薄賦斂，修學宮，遵舊章，貴農桑，賤工賈，絕談虛窮微之論，簡桑門無用之費， 以救饑寒之苦。然後備器械，修甲兵，習水戰，滅吳會，撰封禪之禮，襲軒、唐之 軌，豈不茂哉！」

chū, dì wěi rèn qún xià, bù shèn qīn lǎn, hǎo sāng mén zhī fǎ. shàng shū lìng gāo zhào yǐ wài qī quán chǒng, zhuān jué cháo shì. yòu xián yáng wáng xǐ děng bìng yǒu xìn, gù zōng shì dà chén xiāng jiàn shū báo, ér wáng jī rén shù, láo bì yì shén. gù nǎi zuò nán běi èr dōu fù, chēng héng dài tián yú shēng lè chǐ mí zhī shì, jié yǐ zhōng jīng lǐ yí zhī shì, yīn yǐ fěng jiàn.
初，帝委任群下，不甚親覽，好桑門之法。尚書令高肇以外戚權寵，專決朝事。 又咸陽王禧等並有釁，故宗室大臣相見疏薄，而王畿人庶，勞弊益甚。固乃作《南 北二都賦》，稱恆代田漁聲樂侈靡之事，節以中京禮儀之式，因以諷諫。

xuān wǔ mò, zhōng wèi wáng xiǎn qǐ zhái jì chéng, jí liáo shǔ xiǎng yàn. jiǔ hān, wèn gù yuē: cǐ zhái hé rú? gù yuē: yàn yīng jiǎo ài, liú chēng yú jīn, fēng wū shēng zāi, zhe yú zhōu yì. cǐ gài tóng chuán shě ěr, wéi yǒu dé néng zú, yuàn gōng miǎn zhī. xiǎn hēi rán. tā rì yòu wèi gù yuē: wú zuò tài fǔ qīng, fǔ kù chōng shí, qīng yǐ wèi hé rú? gù duì yuē: gōng shōu bǎi guān zhī lù sì fēn zhī yī, zhōu jùn zāng shú xī rù jīng cáng, yǐ cǐ chōng fǔ, wèi zú wèi duō. qiě yǒu jù liǎn zhī chén, níng yǒu dào chén, qǐ bù jiè yú! xiǎn dà bù yuè, yǐ cǐ xián gù. yǐ yǒu rén jiān gù yú xiǎn, yīn zòu gù shèng qǐng mǐ mài, miǎn gù guān. suì hé mén zì shǒu, zhe yǎn zé fù yǐ míng yōu wēi tōng sāi zhī shì. yòu zuò cì chán jí bì xìng shī èr shǒu yuē:
宣武末，中尉王顯起宅既成，集僚屬饗宴。酒酣，問固曰：「此宅何如？」固 曰：「晏嬰湫隘，流稱於今，豐屋生災，著於《周易》。此蓋同傳舍耳，唯有德能 卒，願公勉之。」顯嘿然。他日又謂固曰：「吾作太府卿，府庫充實，卿以為何如？」 固對曰：「公收百官之祿四分之一，州郡贓贖悉入京藏，以此充府，未足為多。且 有聚斂之臣，寧有盜臣，豈不戒歟！」顯大不悅，以此銜固。以有人間固於顯，因 奏固剩請米麥，免固官。遂闔門自守，著《演賾賦》以明幽微通塞之事。又作《刺 讒疾嬖倖詩》二首曰：

qiǎo nìng qiǎo nìng, chán yán xìng xī. yíng yíng xí xí, shì qīng yíng xī. yǐ bái wèi hēi, zài rǔ kǒu xī. rǔ fēi fù chài, dú hé hòu xī. qiǎo qiǎo nìng nìng, yī hé gōng yǐ. sī xián sī fèn, yán bì cóng yǐ. péng dǎng zǔn dá, zì xiāng tóng yǐ. jìn rùn zhī zèn, qīng rén yōng yǐ. chéng rén zhī měi, jūn zǐ zé yān. gōng rén zhī è, jūn zǐ chǐ yān. rǔ hé rén sī, zèn huǐ rì fán? zi shí wú zuì, hé chěng rǔ yán? fān fān jī jī, chán yán cè rù, jūn zǐ hǎo chán, rú huò fú jí. tiān jí chán shuō, rǔ qí zhì yǐ, wú wàng zhī huò, xíng jiāng jí yǐ. fàn fàn yóu fú, fú zhì fú jū, xíng cáng zhī tú, huò zhì huò yú. wéi yú xiǎo zi, wèi míng zī lǐ, huǐ yǔ xíng jù, yán yǔ xìn qǐ. wǒ qí chéng yǐ, wǒ qí huǐ yǐ, qǐ qiú rén xī, zhōng shù zài jǐ.
巧佞巧佞，讒言興兮。營營習習，似青蠅兮。以白為黑，在汝口兮。汝非蝮蠆， 毒何厚兮。巧巧佞佞，一何工矣。司閒司忿，言必從矣。朋黨噂沓，自相同矣。 浸潤之譖，傾人墉矣。成人之美，君子責焉。攻人之惡，君子恥焉。汝何人斯，譖 毀日繁？子實無罪，何騁汝言？番番緝緝，讒言側入，君子好讒，如或弗及。天疾 讒說，汝其至矣，無妄之禍，行將及矣。泛泛遊鳧，弗制弗拘，行藏之徒，或智或 愚。維余小子，未明茲理，毀與行俱，言與釁起。我其懲矣，我其悔矣，豈求人兮， 忠恕在己。

bǐ chǎn yú xī, rén zhī dù xī. cì cù xī sù, wǎng gù chǐ rǔ, yǐ qiú mèi xī. xié gàn cè rù, rú kǒng fú jí, yǐ zì róng xī. zhì xíng biǎn xiǎo, hǎo xí bù dào. cháo xié qí chē, xī chéng qí yú, huò qí huò tú, zài bēn zài qū. huò yán huò xiào, qū shì qīn yào. zhèng lù bù yóu, xié jìng shì dǎo. bù shí dà yóu, bù zhī huà yán, qí péng qí dǎng, qí tú shí fán. yǒu guǐ qí xíng, yǒu nìng qí yīn, qú chú qī shī, xié mèi shì qīn, jì guǐ qiě dù, yǐ tōng qí xīn. shì xìn shì rèn, bài qí yǐ duō, bù shǐ bù shèn, mò rú zhī hé. xí xí zǎi pǐ, yíng yíng wú jí. liáng qiū guǎ zhì, wáng fù qiǎn shí, yī lì xī fū, yì shì tóng lì, jiāng chōng zhào gāo, gān yán shì zhí, shù diāo shàng guān, shàn shēng yǔ yì. nǎi rú zhī rén, jiàn shuǎng qí dé, qǐ tú sàng bāng, yòu yì fù guó. jiē ěr zhōng xià, qí qīn qí nì. bù wèi qí fēi, bù jué qí shī, hǎo zhī yǒu nián, chǒng zhī yǒu rì. wǒ sī gǔ rén, xīn yān kǔ jí. fán bǎi jūn zǐ, yí qí shèn yǐ, fù chē qí jiàn, jìn kě xìn yǐ. yán jì bèi yǐ, shì jì zhì yǐ, fǎn shì bù sī, wéi chén jí yǐ.
彼諂諛兮，人之蠹兮。刺促昔粟，罔顧恥辱，以求媚兮。邪干側入，如恐弗及， 以自容兮。志行褊小，好習不道。朝挾其車，夕承其輿，或騎或徒，載奔載趨。或 言或笑，曲事親要。正路不由，邪徑是蹈。不識大猷，不知話言，其朋其黨，其徒 實繁。有詭其行，有佞其音，籧篨戚施，邪媚是欽，既詭且妒，以通其心。是信是 任，敗其以多，不始不慎，末如之何。習習宰嚭，營營無極。梁丘寡智，王鮒淺識， 伊戾息夫，異世同力，江充趙高，甘言似直，豎刁上官，擅生羽翼。乃如之人，僭 爽其德，豈徒喪邦，又亦覆國。嗟爾中下，其親其昵。不謂其非，不覺其失，好之 有年，寵之有日。我思古人，心焉苦疾。凡百君子，宜其慎矣，覆車其鑒，近可信 矣。言既備矣，事既至矣，反是不思，維塵及矣。

míng dì jí wèi, chú shàng shū kǎo gōng láng zhōng. zòu zhū xiù xiào kǎo zhōng dì zhě tīng xù, zì gù shǐ. dà jūn zhēng xiá shí, chì wèi pú shè lǐ píng xíng tái qī bīng láng. píng qí gù yǒng gǎn, jūn zhōng dà shì, xī yǔ móu zhī. yòu mìng gù jié dù shuǐ jūn. gù shè qí jì, xiān qī chéng zéi, huò qí wài chéng. hòu tài fù qīng hé wáng yì jǔ gù, chú bù bīng xiào wèi, lǐng rǔ nán wáng yuè láng zhōng lìng. shí yuè nián shào, xíng duō bù fǎ, gù shàng shū jiàn yuè, yuè shén jìng dàn zhī. yì dà yuè, yǐ wèi jǔ dé qí rén. chú luò yáng lìng, zài xiàn shén yǒu wēi fēng. dīng mǔ yōu, hào mù huǐ jí, zhàng ér néng qǐ, liàn dàn zhī hòu, jiǔ ròu bù jìn. shí gù nián yú wǔ shí, ér sàng guò yú āi, xiāng dǎng qīn zú xián tàn fú yān. qīng hé wáng yì lǐng tài wèi, pì gù cóng shì zhōng láng, shǔ yì bèi hài, bù zòu. yì zhī yù hài, yuán chā zhí zhèng, cháo yě zhèn sǒng, yì zhū zi jí mén shēng liáo lì, mò bù lǜ huò, yǐn bì bù chū. gù yǐ cháng bèi pì mìng, suì dú yì sàng suǒ, jǐn āi tòng kū, liáng jiǔ nǎi hái. pú shè yóu zhào wén ér tàn yuē: suī luán bù wáng xiū, hé yǐ shàng yě? jūn zǐ zāi ruò rén! jí rǔ nán wáng yuè wèi tài wèi, xuǎn jǔ duō fēi qí rén, yòu qīng sì wō tà. gù yǐ qián wèi yuán qīng, suī lí guó, yóu shàng shū qiè jiàn, shì zài yuè chuán. hòu yuè pì gù wèi cóng shì zhōng láng, bù jiù. jīng zhào wáng jì wèi sī tú, gāo xuǎn guān liáo, pì gù cóng shì zhōng láng. fǔ jiě, chú qián jūn jiāng jūn, yòu diǎn kē yáng zhōu xūn shǎng. chū, xiá shí zhī yì, gù yǒu xiān dēng zhī gōng, ér cháo shǎng wèi jí, zhì shì, yǔ shàng shū lìng lǐ chóng sòng xūn, gèng xiāng biǎo. chóng suī guì shèng, gù jù lǐ bù náo, tán zhě chēng yān. zú, zèng fǔ guó jiāng jūn tài cháng shǎo qīng, shì yuē wén.
明帝即位，除尚書考功郎中。奏諸秀孝考中第者聽敘，自固始。大軍征硤石， 敕為僕射李平行台七兵郎。平奇固勇敢，軍中大事，悉與謀之。又命固節度水軍。 固設奇計，先期乘賊，獲其外城。後太傅、清河王懌舉固，除步兵校尉，領汝南王 悅郎中令。時悅年少，行多不法，固上疏諫悅，悅甚敬憚之。懌大悅，以為舉得其 人。除洛陽令，在縣甚有威風。丁母憂，號慕毀疾，杖而能起，練禫之後，酒肉不 進。時固年逾五十，而喪過於哀，鄉黨親族咸嘆服焉。清河王懌領太尉，辟固從事 中郎，屬懌被害，不奏。懌之遇害，元叉執政，朝野震悚，懌諸子及門生僚吏，莫 不慮禍，隱避不出。固以嘗被辟命，遂獨詣喪所，盡哀慟哭，良久乃還。僕射游肇 聞而嘆曰：「雖欒布、王脩，何以尚也？君子哉若人！」及汝南王悅為太尉，選舉 多非其人，又輕肆撾撻。固以前為元卿，雖離國，猶上疏切諫，事在《悅傳》。後 悅辟固為從事中郎，不就。京兆王繼為司徒，高選官僚，辟固從事中郎。府解，除 前軍將軍，又典科揚州勛賞。初，硤石之役，固有先登之功，而朝賞未及，至是， 與尚書令李崇訟勛，更相表。崇雖貴盛，固據理不撓，談者稱焉。卒，贈輔國將軍、 太常少卿，諡曰文。

gù gāng zhí yǎ zhèng, bù wèi qiáng yù, jū guān qīng jié, jiā wú yú cái, zhōng méi zhī rì, shì tú sì bì, wú yǐ gōng sàng, qīn gù wèi qí guān liǎn. chū, gù zhe zhōng zhì yī piān, wù cóng jiǎn yuē. lín zhōng, yòu chì zhū zi yī zūn xiān zhì. wǔ zǐ, zhǎng zi xiū zhī.
固剛直雅正，不畏強御，居官清潔，家無餘財，終沒之日，室徒四壁，無以供 喪，親故為其棺斂。初，固著《終制》一篇，務從儉約。臨終，又敕諸子一遵先制。 五子，長子休之。

xiū zhī zì zi liè, jùn shuǎng yǒu fēng gài, hǎo xué, ài wén zǎo, shí rén wèi zhī yǔ yuē: néng fù néng shī yáng xiū zhī. chū wèi zhōu zhǔ bù. xiào chāng zhōng, dù luò zhōu xiàn jì chéng, xiū zhī yǔ zōng shì nán bēn zhāng wǔ, zhuǎn zhì qīng zhōu. gé róng kòu luàn, hé běi liú rén, duō shui zòu qīng zhōu. xiū zhī zhī jiāng yǒu biàn, qǐng qí zú shū bó yàn děng qián guī jīng shī bì zhī, duō bù néng cóng. xiū zhī chuí tì bié qù. é ér gé róng xíng gǎo zuò luàn, bó yàn děng xián wèi tǔ rén suǒ shā, zhū yáng sǐ zhě shù shí rén, wéi xiū zhī xiōng dì miǎn.
休之字子烈，俊爽有風概，好學，愛文藻，時人為之語曰：「能賦能詩陽休之。」 初為州主簿。孝昌中，杜洛周陷薊城，休之與宗室南奔章武，轉至青州。葛榮寇亂， 河北流人，多氵奏青州。休之知將有變，請其族叔伯彥等潛歸京師避之，多不能從。 休之垂涕別去。俄而葛榮邢杲作亂，伯彥等咸為土人所殺，諸陽死者數十人，唯休 之兄弟免。

zhuāng dì lì, lèi qiān tài wèi jì shì cān jūn. lǐ shén jùn jiān qǐ jū zhù, qǐ xiū zhī, yǔ hé dōng péi bó mào fàn yáng lú yuán bó hé jiān xíng zi cái jù rù zhuàn cì. pǔ tài zhōng, wèi tài bǎo zhǎng sūn chéng yè fǔ shǔ. xún chì yǔ wèi shōu lǐ tóng guǐ děng xiū guó shǐ. hòu xíng tái hè bá shèng jīng lüè fán miǎn, qǐng wèi nán dào jūn sī. é ér wèi wǔ dì rù guān, shèng lìng xiū zhī fèng biǎo yì zhǎng ān cān yè. shí qí shén wǔ yì qǐ chú xiū zhī tài cháng shǎo qīng. xún shǔ shèng nán bēn, réng suí shèng zhì jiāng nán. xiū zhī wén shén wǔ tuī fèng jìng dì, nǎi bái shèng qǐ liáng wǔ qiú hái, wén xiāng yǐ wèi dà xíng tái láng zhōng. shén wǔ xìng fén yáng zhī tiān chí, chí biān dé yī shí, shàng yǒu yǐn qǐ zì, wén yuē liù wáng sān chuān. wèn xiū zhī yuē: cǐ wén zì hé yì? duì yuē: liù zhě, dài wáng zì. hé luò yī wèi sān chuān, dài wáng ruò shòu tiān mìng, zhōng yīng tǒng yǒu guān yòu. shén wǔ yuē: shì rén cháng dào wǒ yù fǎn, jīn ruò wén cǐ, gèng zhì fēn yún, shèn mò wàng yán yě. yuán xiàng chū, lù jīng zhōu jūn gōng, fēng xīn tài xiàn bó.
莊帝立，累遷太尉記室參軍。李神俊監起居注，啟休之，與河東裴伯茂、范陽 盧元伯、河間邢子才俱入撰次。普泰中，為太保長孫承業府屬。尋敕與魏收、李同 軌等修國史。後行台賀拔勝經略樊沔，請為南道軍司。俄而魏武帝入關，勝令休之 奉表詣長安參謁。時齊神武亦啟除休之太常少卿。尋屬勝南奔，仍隨勝至江南。休 之聞神武推奉靜帝，乃白勝啟梁武求還，文襄以為大行台郎中。神武幸汾陽之天池， 池邊得一石，上有隱起字，文曰「六王三川。問休之曰：「此文字何義？」對曰： 「『六』者，大王字。河、洛、伊為三川，大王若受天命，終應統有關右。」神武 曰：「世人常道我欲反，今若聞此，更致紛紜，慎莫妄言也。」元象初，錄荊州軍 功，封新泰縣伯。

wǔ dìng èr nián, chú zhōng shū shì láng. xiān shì, zhōng shū zhuān zhǔ lún gào, wèi xuān wǔ yǐ lái, shì yí mén xià. zhì shì fā zhào yī jiù, rèn yù shén xiǎn. shí wèi shōu wèi sàn qí cháng shì, lǐng jiān shì láng, yǔ xiū zhī cān zhǎng zhào mìng, shì lùn yǐ wèi zhōng xìng. yǒu rén shì xì cháo xiū zhī yún: yǒu chù fān zhī dī yáng, chéng lián qián zhī cōng mǎ, cóng jìn yáng ér xiàng yè, huái shǔ shū ér yíng bǎ. zuǒ chéng lú fěi yǐ qí wén shū qǐng yè, qǐ shén wǔ jìn zhǐ, huì shè bù wèn. lì shàng shí diǎn yù tài zǐ zhōng shù zǐ gěi shì huáng mén shì láng zhōng jūn jiāng jūn yōu zhōu dà zhōng zhèng, jiān shì zhōng, chí jié fèng xǐ shū yì bīng zhōu, dūn yù wén xuān wèi xiāng guó qí wáng. shí jiāng shòu wèi chán, fā jìn yáng zhì píng yáng jùn, wèi rén xīn wèi yī, qiě hái bīng zhōu, kǒng lòu xiè, réng duàn xíng rén. xiū zhī xìng shū fàng, shǐ hái, suì shuō qí shì, yè zhōng xī zhī. hòu gāo dé zhèng yǐ wén, wén xuān fèn zhī ér wèi fā. qí shòu chán, chú sàn qí cháng shì, jiān xiū qǐ jū zhù. qǐng zhī, zuò zhào shū tuō wù, zuǒ qiān xiāo qí jiāng jūn, jī qí qián shì yě. wén xuān jiāo tiān, bǎi liáo xián cóng, xiū zhī yī liǎng dāng jiǎ, shǒu chí bái bàng. shí wèi shōu wèi zhōng shū lìng, cháo zhī yuē: yì zhēn fú wèi? xiū zhī yuē: wǒ xī wèi cháng bó, shǒu dài chán miǎn jīn chù xiāo yóu, shēn bèi shān jiǎ. yǔn wén yǔn wǔ, hé bì jiǎn qīng. tán xiào yàn rán, yì zhě fú qí yí kuàng. yǐ chán ràng zhī jì, cān dìng lǐ yí, bié fēng shǐ píng xiàn nán. hòu chú zhōng shān tài shǒu. xiān shì, wéi dào jiàn sòng qīn dào dài wèi dìng zhōu zhǎng shǐ, dài zhōng shān tài shǒu, bìng lì zhì, jiān lín zhī guān chū xíng, bù dé guò bǎi xìng yǐn shí. yǒu zhě, jí shù qián chóu zhī. xiū zhī cháng yǐ wèi fēi. jí zhì jùn, fù xiāng yīn xún. huò wèn qí gù, xiū zhī yuē: wú xī fēi zhī zhě, wèi qí shī rén yì jīn rì xíng zhī zhě, zì yù bì xián yí. qǐ shì sù xīn, zhí shì chù shì nán ěr. zài jùn sān nián, zài zhì gān lù zhī ruì.
武定二年，除中書侍郎。先是，中書專主綸誥，魏宣武已來，事移門下。至是 發詔依舊，任遇甚顯。時魏收為散騎常侍，領兼侍郎，與休之參掌詔命，世論以為 中興。有人士戲嘲休之云：「有觸籓之羝羊，乘連錢之驄馬，從晉陽而向鄴，懷屬 書而盈把。」左丞盧斐以其文書請謁，啟神武禁止，會赦不問。歷尚食典御、太子 中庶子、給事黃門侍郎、中軍將軍、幽州大中正，兼侍中，持節奉璽書詣并州，敦 喻文宣為相國、齊王。時將受魏禪，發晉陽至平陽郡，為人心未一，且還并州，恐 漏泄，仍斷行人。休之性疏放，使還，遂說其事，鄴中悉知。後高德正以聞，文宣 忿之而未發。齊受禪，除散騎常侍，監修起居注。頃之，坐詔書脫誤，左遷驍騎將 軍，積其前事也。文宣郊天，百僚咸從，休之衣兩襠甲，手持白棓。時魏收為中書 令，嘲之曰：「義真服未？」休之曰：「我昔為常伯，首戴蟬冕；今處驍游，身被 衫甲。允文允武，何必減卿。」談笑晏然，議者服其夷曠。以禪讓之際，參定禮儀， 別封始平縣男。後除中山太守。先是，韋道建、宋欽道代為定州長史，帶中山太守， 並立制，監臨之官出行，不得過百姓飲食。有者，即數錢酬之。休之常以為非。及 至郡，復相因循。或問其故，休之曰：「吾昔非之者，為其失仁義；今日行之者， 自欲避嫌疑。豈是夙心，直是處世難耳。」在郡三年，再致甘露之瑞。

wén xuān bēng, zhēng xiū zhī zhì jìn yáng, jīng jì sàng lǐ, yǔ wèi shōu jù zhì. shàng shū lìng yáng zūn yàn yǔ xiū zhī děng kuǎn xiá, xiāng yù zhōng shū shěng, yán jí sàng shì, shōu yǎn lèi shī shēng, xiū zhī pín méi ér yǐ. tā rì zūn yàn wèi yuē: zuó wén huì, wèi shǎo fù bēi bù zì shèng, qīng hé róng dōu bù liú tì? xiū zhī yuē: tiān bǎo zhī shì, wèi hóu shí yù shén shēn, bǐ fū yǐ zhòng rén jiàn dài, nìng āi zhà qì, shí fēi běn huái.
文宣崩，徵休之至晉陽，經紀喪禮，與魏收俱至。尚書令楊遵彥與休之等款狎， 相遇中書省，言及喪事，收掩淚失聲，休之嚬眉而已。他日遵彥謂曰：「昨聞諱， 魏少傅悲不自勝，卿何容都不流涕？」休之曰：「天保之世，魏侯時遇甚深，鄙夫 以眾人見待，佞哀詐泣，實非本懷。」

huáng jiàn chū, jiān dù zhī shàng shū. zhāo dì liú xīn zhèng dào, fǎng yǐ zhèng shù, xiū zhī dá yǐ míng shǎng fá, shèn guān fāng, jìn yín chǐ, xù rén huàn, wèi zhèng jiào zhī xiān. dì shēn nà zhī. dà níng zhōng, lì dōu guān qī bīng cí bù sān shàng shū. hé qīng sān nián, chū wèi xī gǔn zhōu cì shǐ. tiān tǒng chū, zhēng wèi guāng lù qīng, jiān guó shǐ. xún chú lì bù shàng shū. xiū zhī duō shí gù shì, ān xī shì zú, fán suǒ xuǎn yòng, mò bù cái dì jù yǔn. qián guó zi zhù jiào xióng ān shēng, dāng shí shuò rú, yīn sàng jiě zhí, jiǔ ér bù jiàn diào, xiū zhī yǐn wèi guó zi bó shì, rú zhě yǐ cǐ guī zhī. jiǎn lǜ bù lè fán zhí, diǎn xuǎn shāo jiǔ, fēi qí suǒ hǎo, měi wèi rén yuē: cǐ guān shí zì qīng huá, dàn fán jù, fáng wú shǎng shì, zhí shì fán lóng yǐ. wǔ chéng bēng hòu, pín qǐ jiù xián. wǔ píng chū, chú zhōng shū jiān shàng shū yòu pú shè. sān nián, jiā wèi tè jìn, yǔ cháo shì zhuàn shèng shòu táng yù lǎn. liù nián, zhèng chú shàng shū zuǒ pú shè, lǐng zhōng shū jiān.
皇建初，兼度支尚書。昭帝留心政道，訪以政術，休之答以明賞罰，慎官方， 禁淫侈，恤人患，為政教之先。帝深納之。大寧中，歷都官、七兵、祠部三尚書。 河清三年，出為西袞州刺史。天統初，徵為光祿卿，監國史。尋除吏部尚書。休之 多識故事，諳悉氏族，凡所選用，莫不才地俱允。前國子助教熊安生，當時碩儒， 因喪解職，久而不見調，休之引為國子博士，儒者以此歸之。簡率不樂煩職，典選 稍久，非其所好，每謂人曰：「此官實自清華，但煩劇，妨吾賞適，直是樊籠矣。」 武成崩後，頻乞就閒。武平初，除中書監、尚書右僕射。三年，加位特進，與朝士 撰《聖壽堂御覽》。六年，正除尚書左僕射，領中書監。

xiū zhī zǎo dé cái míng, wèi rén wù suǒ qīng fú, wài rú shū fàng, nèi shí jǐn hòu. shào nián pō yǐ jùn jí wèi lèi, wǎn jié yǐ tōng měi jiàn chēng. zhòng jīn qī, hǎo yóu shǎng. tài cháng qīng lú yuán míng, rén dì huá zhòng, hǎn suǒ jiāo jiē, fēi yī shí míng shì, bù dé yǔ zhī yóu. xiū zhī shǐ wèi xíng tái láng, biàn tǎn rán tóu fēn, wén jiǔ huì tóng, xiāng de shén kuǎn, xiāng qū rén shì mò bù qǐ xiàn yān. tài zǐ zhōng shù zǐ píng yuán míng shǎo xiá, fēng liú míng shì yě, liáng wáng bēn yè, xī yīn tōng pìn, yǔ xiū zhī tóng yóu. jí shǎo xiá zú, qí qī qióng bì, xiū zhī jīng jì zhèn xù, ēn fēn shén hòu. shàng shū pú shè cuī xiān wèi wén xiāng suǒ qīn rèn, shì qīng cháo liè, xiū zhī wèi cháng qǐng yè. xiān zi dá ná yòu ér cōng mǐn, nián shí yú yǐ zuò wǔ yán shī. shí liáng guó tōng hé, pìn shǐ zài guǎn, xiān chí dá ná shù shǒu shī shì zhū cháo shì yǒu cái xué zhě, yòu yù shì liáng kè. yú rén wèi xiān, jiē suí yí yīng duì, xiū zhī dú zhèng yán: láng zi cōng míng, fāng chéng wěi qì. dàn xiǎo ér wén zǎo, kǒng wèi kě yǐ shì yuǎn rén. qí fāng zhí rú cǐ. yuán jǐng měi yún: dāng jīn zhí jiàn, yáng zi liè qí yǒu yān.
休之早得才名，為人物所傾服，外如疏放，內實謹厚。少年頗以峻急為累，晚 節以通美見稱。重衿期，好游賞。太常卿盧元明，人地華重，罕所交接，非一時名 士，不得與之游。休之始為行台郎，便坦然投分，文酒會同，相得甚款，鄉曲人士 莫不企羨焉。太子中庶子平原明少遐，風流名士也，梁亡奔鄴，昔因通聘，與休之 同游。及少遐卒，其妻窮敝，休之經紀振恤，恩分甚厚。尚書僕射崔暹為文襄所親 任，勢傾朝列，休之未嘗請謁。暹子達拏幼而聰敏，年十餘已作五言詩。時梁國通 和，聘使在館，暹持達拏數首詩示諸朝士有才學者，又欲示梁客。餘人畏暹，皆隨 宜應對，休之獨正言：「郎子聰明，方成偉器。但小兒文藻，恐未可以示遠人。」 其方直如此。元景每云：「當今直諫，陽子烈其有焉。」

wǎn jié, shuō zǔ tǐng zhuàn yù lǎn, shū chéng jiā tè jìn, lìng qí zi pì qiáng yù xiū yù lǎn shū. jí tǐng chù, biàn bù yán yú cháo tíng, yún xiān yǒu xì. jí dèng zhǎng yóng yán zhī tuī zòu lì wén lín guǎn, zhī tuī běn yì bù yù lìng qí jiù guì rén jū zhī, biàn xiāng fù huì, yǔ shào nián cháo qǐng cān jūn zhī tú, tóng rù dài zhào. shí lùn biǎn yān. wèi shōu jiān shǐ zhī rì, lì shén wǔ běn jì, qǔ píng xī hú zhī suì wèi qí yuán. shōu zài qí zhōu, kǒng shǐ guān gǎi duó qí zhì, shàng biǎo lùn zhī. jí shōu hái cháo, chì jí cháo xián yì qí shì, xiū zhī lì yì cóng tiān bǎo wèi xiàn duàn. wèi shōu cún rì, yóu liǎng yì wèi jué. shōu sǐ, biàn fěng dòng nèi wài, fā zhào cóng qí yì. hòu lǐng zhōng shū jiān, wèi rén yún: wǒ yǐ sān wèi zhōng shū jiān, yòng cǐ hé wèi! lóng huà hái yè, jǔ cháo duō yǒu qiān shòu, fēng xiū zhī yàn jùn wáng. nǎi wèi suǒ qīn yuē: wǒ fēi mán nú, hé hū cǐ shòu? fán cǐ zhū shì, wèi shí zhě suǒ jī. hǎo xué bù juàn, bó zōng jīng shǐ, wén zhāng suī bù huá mí, yì wèi diǎn zhèng. wèi shōu zài rì, shēn wèi shōu suǒ qīng, wèi cú hòu, yǐ xiān dá jiàn tuī. wèi wàng suī gāo, xū huái jiē wù, wèi jìn shēn suǒ ài zhòng.
晚節，說祖珽撰《御覽》，書成加特進，令其子辟強預修《御覽》書。及珽黜， 便布言於朝廷，雲先有隙。及鄧長顒、顏之推奏立文林館，之推本意不欲令耆舊貴 人居之，便相附會，與少年朝請、參軍之徒，同入待詔。時論貶焉。魏收監史之日， 立《神武本紀》，取平西胡之歲為齊元。收在齊州，恐史官改奪其志，上表論之。 及收還朝，敕集朝賢議其事，休之立議從天保為限斷。魏收存日，猶兩議未決。收 死，便諷動內外，發詔從其議。後領中書監，謂人云：「我已三為中書監，用此何 為！」隆化還鄴，舉朝多有遷授，封休之燕郡王。乃謂所親曰：「我非蠻奴，何忽 此授？」凡此諸事，為識者所譏。好學不倦，博綜經史，文章雖不華靡，亦為典正。 魏收在日，深為收所輕，魏殂後，以先達見推。位望雖高，虛懷接物，為搢紳所愛 重。

zhōu wǔ dì píng qí, yǔ lì bù shàng shū yuán yù xiū wèi wèi qīng lǐ zǔ qīn dù zhī shàng shū yuán xiū bó dà lǐ qīng sī mǎ yòu zhī sī nóng qīng cuī dá ná mì shū jiān yuán zōng sàn qí cháng shì jiān zhōng shū shì láng lǐ ruò sàn qí cháng shì jiān gěi shì huáng mén shì láng lǐ xiào zhēn gěi shì huáng mén shì láng lú sī dào gěi shì huáng mén shì láng yán zhī tuī tōng zhí sàn qí cháng shì jiān zhōng shū shì láng lǐ dé lín tōng zhí sàn qí cháng shì jiān zhōng shū shè rén lù yì zhōng shū shì láng xuē dào héng zhōng shū shè rén yuán xíng gōng xīn dé yuán wáng shào lù kāi míng shí bā rén tóng zhēng, lìng suí jià hòu fù zhǎng ān. xún chú kāi fǔ yí tóng, yī lì fēng lín zé xiàn nán. lì nà yán zhōng dài fū tài zǐ shǎo bǎo, jìn wèi shàng kāi fǔ, chú hé zhōu cì shǐ. suí kāi huáng èr nián bà rèn, zhōng yú luò yáng. suǒ zhe wén jí sì shí juǎn, yòu zhuàn yōu zhōu rén wù zhì, bìng xíng yú shì.
周武帝平齊，與吏部尚書袁聿脩、衛尉卿李祖欽、度支尚書元脩伯、大理卿司 馬幼之、司農卿崔達拏、秘書監源宗、散騎常侍兼中書侍郎李若、散騎常侍兼給事 黃門侍郎李孝貞、給事黃門侍郎盧思道、給事黃門侍郎顏之推、通直散騎常侍兼中 書侍郎李德林、通直散騎常侍兼中書舍人陸乂、中書侍郎薛道衡、中書舍人元行恭、 辛德源、王邵、陸開明十八人同徵，令隨駕後赴長安。尋除開府儀同，依例封臨澤 縣男。歷納言中大夫、太子少保，進位上開府，除和州刺史。隨開皇二年罷任，終 於洛陽。所著文集四十卷，又撰《幽州人物誌》，並行於世。

chū, xiū zhī zài luò, jiāng shì, yè mèng jiàn huáng hé běi yì dào shàng xíng, cóng dōng xiàng xī. dào nán yǒu yī zhǒng, jí gāo dà. xiū zhī bù dēng zhǒng tóu, jiàn yī tóng zhù, fū wèi lián huā xíng. xiū zhī cóng xī běi dēng yī zhù chǔ shàng, yǐ shǒu zhuō yī zhù, zhù suì yòu zhuǎn. xiū zhī zhòu yuē: zhù zhuǎn sān zā, wú zhì sān gōng, zhù suì sān zā ér zhǐ. xiū zhī xún wù, yì rú zài yè chéng dōng nán zhě, qí mèng jìng yàn yún.
初，休之在洛，將仕，夜夢見黃河北驛道上行，從東向西。道南有一冢，極高 大。休之步登冢頭，見一銅柱，趺為連花形。休之從西北登一柱礎上，以手捉一柱， 柱遂右轉。休之咒曰：「柱轉三匝，吾至三公」，柱遂三匝而止。休之尋寤，意如 在鄴城東南者，其夢竟驗雲。

zi pì qiáng, zì jūn dà, xìng shū tuō, yòu wú yì, xiū zhī yì yǐn rù wén lín guǎn, wèi shí rén suǒ chī bǐ. wǔ píng mò, wèi shàng shū shuǐ bù láng zhōng.
子辟強，字君大，性疏脫，又無藝，休之亦引入文林館，為時人所嗤鄙。武平 末，為尚書水部郎中。

xiū zhī dì chēn zhī, tiān píng zhōng rù guān. cì jùn zhī, wèi jiān tōng zhí cháng shì, pìn chén fù, shàng shū láng. dāng wén xiāng shí, duō zuò liù yán gē cí, yín dàng ér zhuō, shì sú liú chuán, míng wèi yáng wǔ bàn lǚ, xiě ér mài zhī, zài shì bù jué. jùn zhī cháng guò shì, qǔ ér gǎi zhī, yán qí zì wù. mài shū zhě yuē: yáng wǔ gǔ zhī xián rén, zuò cǐ bàn lǚ, jūn hé suǒ zhī, qīng gǎn yì lùn! jùn zhī dà xǐ. hòu dài zhào wén lín guǎn, zì yán: yǒu wén jí shí juǎn, jiā xiōng yì bù zhī wú shì cái shì yě. gù cóng xiōng zǎo.
休之弟綝之，天平中入關。次俊之，位兼通直常侍，聘陳副，尚書郎。當文襄 時，多作六言歌辭，淫蕩而拙，世俗流傳，名為《陽五伴侶》，寫而賣之，在市不 絕。俊之嘗過市，取而改之，言其字誤。賣書者曰：「陽五古之賢人，作此《伴侶》， 君何所知，輕敢議論！」俊之大喜。後待詔文林館，自言：「有文集十卷，家兄亦 不知吾是才士也。」固從兄藻。

zǎo zì jǐng dé, shǎo gū, yǒu yǎ zhì, shè liè jīng shǐ. wèi zhōng shū bó shì, zhào jiān lǐ guān, bài yàn xuān wáng miào yú zhǎng ān. hái, cì jué wèi chāng nán. lèi qiān yíng zhōu ān dōng fǔ zhǎng shǐ, yǐ nián lǎo guī jiā, wèi zéi dù luò zhōu suǒ qiú, fā bìng zú. yǒng xī zhōng, zèng yōu zhōu cì shǐ. zi péi.
藻字景德，少孤，有雅志，涉獵經史。位中書博士，詔兼禮官，拜燕宣王廟於 長安。還，賜爵魏昌男。累遷瀛州安東府長史，以年老歸家，為賊杜洛周所囚，發 病卒。永熙中，贈幽州刺史。子裴。

fěi zì shū luán, wèi xiào zhuāng shí, yú xī gǔn zhōu dū hù liú rén yǒu gōng, cì jué fāng chéng bó. lì guǎng píng wáng kāi fǔ zhōng láng, xiū qǐ jū zhù. chú qǐ bù láng zhōng, jiān tōng zhí sàn qí cháng shì, pìn liáng. liáng shàng shū yáng kǎn, wèi zhī pàn rén yě, yǔ fěi jiù gù, yù zhào fěi zhì zhái, sān zhì shū, fěi bù dá. liáng rén yuē: yáng lái yǐ jiǔ, jīng guì cháo qiān gé, lǐ lú yì yì zhái xiāng jiàn, qīng hé zhì nán? fěi yuē: liǔ xià huì zé kě, wú bù kě. liáng wǔ dì yòu qīn wèi fěi yuē: kǎn jí yuàn xiāng jiàn, jīn èr guó hé hǎo, ān dé fù lùn bǐ cǐ. fěi zhōng cí yān. hái, chú tíng wèi shǎo qīng. shí qí hé yì, qiáo huài, fěi yí jīn yú bái mǎ, zhōng hé qǐ shí shui dān, liǎng àn zào guān chéng, lěi nián nǎi jiù. dōng jùn tài shǒu lù shì pèi yǐ lí yáng guān hé xíng shèng, yù yīn shān hè yǐ wèi gōng jiā yuàn yòu. fěi shū dá yǐ guó bù shǐ kāng, rén láo wèi xī, chéng yí qīng yáo báo fù, qín xù rén yǐn, bù cóng. tiān bǎo zhōng, chú dōu shuǐ shǐ zhě. zhào fěi jiān zhú zhǎng chéng. lèi qiān diàn zhōng shàng shū, yǐ běn guān jiān yíng zhōu shì, bài yí tóng sān sī. zú, zèng zhōng shū jiān běi yù zhōu cì shǐ, shì yuē jiǎn. zi shī xiào, zhōng shū shè rén gù cóng dì zhāo.
斐字叔鸞，魏孝莊時，於西袞州督護流人有功，賜爵方城伯。歷廣平王開府中 郎，修起居注。除起部郎中，兼通直散騎常侍，聘梁。梁尚書羊侃，魏之叛人也， 與斐舊故，欲召斐至宅，三致書，斐不答。梁人曰：「羊來已久，經貴朝遷革，李、 盧亦詣宅相見，卿何致難？」斐曰：「柳下惠則可，吾不可。」梁武帝又親謂斐曰： 「侃極願相見，今二國和好，安得復論彼此。」斐終辭焉。還，除廷尉少卿。石齊 河溢，橋壞，斐移津於白馬，中河起石氵單，兩岸造關城，累年乃就。東郡太守陸 士佩以黎陽關河形勝，欲因山壑以為公家苑囿。斐書答以國步始康，人勞未息，誠 宜輕徭薄賦，勤恤人隱，不從。天保中，除都水使者。詔斐監築長城。累遷殿中尚 書，以本官監瀛州事，拜儀同三司。卒，贈中書監、北豫州刺史，諡曰簡。子師孝， 中書舍人固從弟昭。

zhāo zì yuán jǐng, xué shè shǐ chuán, yóu xián àn dú. wèi qí wén xiāng fǔ mò cáo cān jūn, shén jiàn qīn wěi, yǔ chén yuán kāng cuī xiān děng cān móu jī mì. jí cuī yǎn wèi cuī xiān suǒ gào, yuán jǐng hé chéng qí yù, lài xíng zi cái zhèng bái yǐ miǎn, shí yǐ yuán jǐng wèi gào ér shùn zhǐ. chū, wén xiāng zé rì jiāng shòu wèi chán, lìng yuán jǐng děng dìng yí zhù, cǎo zhào cè, bìng shòu guān, wèi bì ér wén xiāng cú, bà fǔ. tiān bǎo chū, chú gěi shì huáng mén shì láng. hòu yǐ fēng qì mí liú, bù kān jìn shì, chū chú qīng zhōu gāo yáng nèi shǐ, zú yú jùn. wén jí shí juǎn.
昭字元景，學涉史傳，尤閒案牘。為齊文襄府墨曹參軍，甚見親委，與陳元康、 崔暹等參謀機密。及崔甗為崔暹所告，元景劾成其獄，賴邢子才證白以免，時以元 景為告而順旨。初，文襄擇日將受魏禪，令元景等定儀注，草詔冊，並授官，未畢 而文襄殂，罷府。天保初，除給事黃門侍郎。後以風氣彌留，不堪近侍，出除青州 高陽內史，卒於郡。文集十卷。

zi jìng lì, xìng chún xiào, cāo lǚ qīng fāng, měi cí lìng, shàn chǐ dú. shì qí, wèi sān gōng láng zhōng. suí kāi huáng chū, zhōu zhǔ bù.
子靜立，性淳孝，操履清方，美詞令，善尺牘。仕齊，位三公郎中。隋開皇初， 州主簿。

jiǎ sī bó, zì shì xiū, qí jùn yì dōu rén yě. qí xiān zì wǔ wēi xǐ yān. shì fù yuán shòu, zhōng shū shì láng, yǒu xué xíng, jiàn chēng yú shí. sī bó zì fèng cháo qǐng lèi qiān zhōng shū shì láng, pō wèi xiào wén suǒ zhī. rèn chéng wáng chéng zhī wéi zhōng lí yě, yǐ sī bó chí jié wèi qí jūn sī. jí chéng shī lì, sī bó wèi hòu diàn. chéng yǐ qí rú zhě, wèi zhī bì sǐ. jí zhì, dà xǐ yuē: rén zhě bì yǒu yǒng, cháng wèi xū tán, jīn yú jūn sī jiàn zhī yǐ! sī bó tuō yǐ shī dào, bù fá qí gōng, shí lùn chēng qí zhǎng zhě. lèi qiān nán qīng zhōu cì shǐ. chū, sī bó yǔ dì sī tóng shī shì běi hǎi yīn fèng, yè jìng, wú zī chóu zhī, fèng suì zhì qí yī wù. shí rén wèi zhī yǔ yuē: yīn shēng dú shū bù miǎn chī, bù shí shuāng fèng tuō rén yī. jí sī bó zhī bù sòng jiān bǎi pǐ yí fèng, yīn jù chē mǎ yíng zhī, fèng cán bù wǎng. shí rén chēng tàn yān. zhāo dì shí, bài liáng zhōu cì shǐ, sī bó yǐ biān yuǎn bù yuàn, cí yǐ nán nǚ wèi hūn. líng tài hòu bù xǔ, yīn shè rén xú hé yán qǐ dé tíng. hòu chú tíng wèi qīng, zì yǐ rú sù wèi yè, bù hǎo fǎ lǜ, xī yán shì. é zhuǎn wèi wèi qīng.
賈思伯，字仕休，齊郡益都人也。其先自武威徙焉。世父元壽，中書侍郎，有 學行，見稱於時。思伯自奉朝請累遷中書侍郎，頗為孝文所知。任城王澄之圍鍾離 也，以思伯持節為其軍司。及澄失利，思伯為後殿。澄以其儒者，謂之必死。及至， 大喜曰：「仁者必有勇，常謂虛談，今於軍司見之矣！」思伯托以失道，不伐其功， 時論稱其長者。累遷南青州刺史。初，思伯與弟思同師事北海陰鳳，業竟，無資酬 之，鳳遂質其衣物。時人為之語曰：「陰生讀書不免痴，不識雙鳳脫人衣。」及思 伯之部送縑百匹遺鳳，因具車馬迎之，鳳慚不往。時人稱嘆焉。昭帝時，拜涼州刺 史，思伯以邊遠不願，辭以男女未婚。靈太后不許，因舍人徐紇言乞得停。後除廷 尉卿，自以儒素為業，不好法律，希言事。俄轉衛尉卿。

shí yì jiàn míng táng, duō yǒu tóng yì. sī bó shàng yì yuē:
時議建明堂，多有同異。思伯上議曰：

àn zhōu lǐ, xià hòu shì shì shì, yīn chóng wū, zhōu míng táng, jiē wǔ shì. zhèng zhù yún: cǐ sān zhě huò jǔ zōng miào, huò jǔ wáng qǐn, huò jǔ míng táng, hù yán zhī yǐ míng qí zhì tóng yě. ruò rán, zé xià yīn zhī shì yǐ yǒu míng táng yǐ. táng yú yǐ qián, qí shì wèi wén. dài dé lǐ jì yún: míng táng fán jiǔ shì shí èr táng. cài yōng yún: míng táng zhě, tiān zǐ tài miào, xiǎng gōng yǎng lǎo jiào xué xuǎn shì jiē yú qí zhōng, jiǔ shì shí èr táng. àn dài dé zhuàn jì, shì suǒ bù xíng. qiě jiǔ shì shí èr táng, qí yú guī zhì, kǒng nán dé jué zhōng. zhōu lǐ: yíng guó, zuǒ zǔ yòu shè, míng táng zài guó zhī yáng. zé fēi tiān zǐ tài miào míng yǐ. rán zé lǐ jì yuè lìng sì táng jí tài shì jiē wèi zhī miào zhě, dāng yǐ tiān zǐ zàn pèi xiǎng wǔ dì gù ěr. yòu wáng zhì yún: zhōu rén yǎng guó lǎo yú dōng jiāo. zhèng zhù yún: dōng jiāo jí bì yōng, zài wáng gōng zhī dōng. yòu shī dà yá yún: yōng yōng zài gōng, sù sù zài miào. zhèng zhù yún: gōng wèi bì yōng gōng yě, suǒ yǐ zhù wáng, yǎng lǎo zé shàng hé, zhù jì zé shàng jìng. yòu bù zài míng táng zhī yàn yǐ. àn mèng zǐ yún qí xuān wáng wèi mèng zǐ yuē: wú yù huǐ míng táng. ruò míng táng shì miào, zé bù yīng yǒu huǐ zhī wèn. qiě cài yōng lùn míng táng zhī zhì yún: táng fāng bǎi sì shí chǐ, xiàng kūn zhī cè wū yuán jìng èr bǎi yī shí liù chǐ, xiàng gān zhī cè fāng liù zhàng, jìng jiǔ zhàng, xiàng yīn yáng jiǔ liù zhī shù jiǔ shì yǐ xiàng jiǔ zhōu wū gāo bā shí yī chǐ, xiàng huáng zhōng jiǔ jiǔ zhī shù èr shí bā zhù yǐ xiàng sù wài guǎng èr shí sì zhàng yǐ xiàng qì. àn cǐ jiē yǐ tiān dì yīn yáng qì shù wèi fǎ, ér shì dú xiàng jiǔ zhōu, hé yě? ruò lì wǔ shì yǐ xiàng wǔ xíng, qǐ bù kuài yě? rú cǐ, cài yōng zhī lùn, fēi wèi tōng diǎn jiǔ shì zhī yán, huò wèi kě cóng.
案《周禮》，夏后氏世室，殷重屋，周明堂，皆五室。鄭注云：「此三者或舉 宗廟，或舉王寢，或舉明堂，互言之以明其制同也。」若然，則夏、殷之世已有明 堂矣。唐、虞以前，其事未聞。戴德《禮記》云：「明堂凡九室十二堂。」蔡邕云： 「明堂者，天子太廟，饗功、養老、教學、選士皆於其中，九室十二堂。」案戴德 撰《記》，世所不行。且九室十二堂，其於規制，恐難得厥衷。《周禮》：營國， 左祖右社，明堂在國之陽。則非天子太廟明矣。然則《禮記月令》四堂及太室皆謂 之廟者，當以天子暫配享五帝故耳。又《王制》云：「周人養國老於東膠。」鄭注 云：「東膠即辟雍，在王宮之東。」又《詩·大雅》云：「邕邕在宮，肅肅在廟。」 鄭注云：「宮謂辟雍宮也，所以助王，養老則尚和，助祭則尚敬。」又不在明堂之 驗矣。案《孟子》雲齊宣王謂孟子曰：「吾欲毀明堂。」若明堂是廟，則不應有毀 之問。且蔡邕論明堂之制云：「堂方百四十尺，象坤之策；屋圓徑二百一十六尺， 象乾之策；方六丈，徑九丈，象陰陽九六之數；九室以象九州；屋高八十一尺，象 黃鐘九九之數；二十八柱以象宿；外廣二十四丈以象氣。」案此皆以天地陰陽氣數 為法，而室獨象九州，何也？若立五室以象五行，豈不快也？如此，蔡邕之論，非 為通典；九室之言，或未可從。

qiè xún kǎo gōng jì suī shì bǔ què zhī shū, xiāng chéng yǐ jiǔ, zhū rú zhù shù, wú yán fēi zhě, fāng zhī hòu zuò, bù yì yōu hū. qí xiào jīng yuán shén qì wǔ jīng yào yì jiù lǐ tú jiē zuò wǔ shì, jí xú liú zhī lùn, wèi tóng kǎo gōng zhě duō yǐ. cháo tíng ruò dú jué jīn gǔ, zì wèi yī dài zhì zuò zhě, zé suǒ yuàn yě. ruò yóu zǔ shù jiù zhāng, guī mó qián shì, bù yīng shě yīn zhōu chéng fǎ, xí jìn dài wàng zuò. qiě sǔn yì zhī jí, jí yú sān wáng, hòu lái yí yì, nán kě zhǔn xìn. zhèng xuán yún: zhōu rén míng táng wǔ shì, shì dì gè yǒu yī shì yě, hé yú wǔ xíng zhī shù, zhōu lǐ yī shù yǐ wèi zhī shì. shī xíng yú jīn, suī yǒu bù tóng, shí shuō rán yǐ. xún zhèng cǐ lùn, fēi wèi wú dāng. àn yuè lìng yì wú jiǔ shì zhī wén, yuán qí zhì zhì, bù guāi wǔ shì. qí qīng yáng yòu gè jí míng táng zuǒ gè, míng táng yòu gè jí zǒng zhāng zuǒ gè, zǒng zhāng yòu gè jí xuán táng zuǒ gè, xuán táng yòu gè jí qīng yáng zuǒ gè. rú cǐ, zé shì yóu shì wǔ, ér bù zhèng shí èr. wǔ shì zhī lǐ, wèi wèi kě àn. qí fāng yuán gāo guǎng zì yī shí liàng. dài shì jiǔ shì zhī yán, cài zi miào xué zhī yì, zi gàn líng tái zhī shuō, péi yì yī wū zhī lùn, jí zhū jiā fēn yún, bìng wú qǔ yān.
竊尋《考工記》雖是補闕之書，相承已久，諸儒注述，無言非者，方之後作， 不亦優乎。其《孝經援神契》、《五經要義》、舊《禮圖》皆作五室，及徐、劉之 論，謂同《考工》者多矣。朝廷若獨絕今古，自為一代製作者，則所願也。若猶祖 述舊章，規摹前事，不應舍殷、周成法，襲近代妄作。且損益之極，極於三王，後 來疑議，難可准信。鄭玄云：「周人明堂五室，是帝各有一室也，合於五行之數， 《周禮》依數以為之室。施行於今，雖有不同，時說然矣。」尋鄭此論，非為無當。 案《月令》亦無九室之文，原其制置，不乖五室。其青陽右個即明堂左個，明堂右 個即總章左個，總章右個即玄堂左個，玄堂右個即青陽左個。如此，則室猶是五， 而布政十二。五室之理，謂為可按。其方圓高廣自依時量。戴氏九室之言，蔡子廟 學之議，子干靈台之說，裴逸一屋之論，及諸家紛紜，並無取焉。

xué zhě shàn qí yì. hòu wèi dōu guān shàng shū. shí cuī guāng jí shén, biǎo jiàn sī bó shì jiǎng, zhōng shū shè rén féng yuán xìng wèi shì dú. sī bó suì rù shòu míng dì dù shì chūn qiū. sī bó shǎo suī míng jīng, cóng guān fèi yè, zhì shì gèng yán rú shēng, yè jiǎng zhòu shòu. xìng qiān hé, qīng shēn lǐ shì, suī zài jiē tú, tíng chē xià mǎ, jiē yòu xún xún, céng wú juàn sè. kè yǒu wèi yuē: gōng jīn guì zhòng, níng néng bù jiāo? sī bó yuē: shuāi zhì biàn jiāo, hé cháng zhī yǒu? dāng shì yǐ wèi yǎ yán. sī bó yǔ yuán xìng tóng shì, dà xiāng yǒu nì, yuán xìng shí wèi yuán chā suǒ chǒng, lùn zhě jī qí qū shì yún. zú, zèng qīng zhōu cì shǐ, yòu zèng shàng shū zuǒ pú shè, shì yuē wén zhēn.
學者善其義。後為都官尚書。時崔光疾甚，表薦思伯侍講，中書舍人馮元興為 侍讀。思伯遂入授明帝杜氏《春秋》。思伯少雖明經，從官廢業，至是更延儒生， 夜講晝授。性謙和，傾身禮士，雖在街途，停車下馬，接誘恂恂，曾無倦色。客有 謂曰：「公今貴重，寧能不驕？」思伯曰：「衰至便驕，何常之有？」當世以為雅 言。思伯與元興同事，大相友昵，元興時為元叉所寵，論者譏其趨勢雲。卒，贈青 州刺史，又贈尚書左僕射，諡曰文貞。

zi yàn shǐ, wǔ dìng zhōng huái yáng tài shǒu.
子彥始，武定中淮陽太守。

sī bó dì sī tóng, zì shì míng, shǎo lì zhì xíng, yǎ hǎo jīng shǐ, yǔ xiōng sī bó, nián shào shí jù wèi xiāng lǐ suǒ zhòng. lèi qiān xiāng zhōu cì shǐ, suī wú míng chá zhī yù, bǎi xìng ān zhī. yuán hào zhī luàn, sī tóng yǔ guǎng zhōu cì shǐ zhèng guāng hù bìng bù jiàng. zhuāng dì hái gōng, fēng yíng líng xiàn nán. hòu yǔ guó zi jì jiǔ hán zi xī bìng wèi shì jiǎng, shòu jìng dì dù shì chūn qiū. jiā sàn qí cháng shì, jiān qī bīng shàng shū, xún bài shì zhōng. zú, zèng shàng shū yòu pú shè sī tú gōng, shì yuē wén xiàn.
思伯弟思同，字仕明，少勵志行，雅好經史，與兄思伯，年少時俱為鄉里所重。 累遷襄州刺史，雖無明察之譽，百姓安之。元顥之亂，思同與廣州刺史鄭光護並不 降。莊帝還宮，封營陵縣男。後與國子祭酒韓子熙並為侍講，授靜帝杜氏《春秋》。 加散騎常侍，兼七兵尚書，尋拜侍中。卒，贈尚書右僕射、司徒公，諡曰文獻。

chū, sī tóng wèi qīng zhōu bié jià, qīng hé cuī guāng sháo xiān wèi zhōng cóng shì, zì shì zī dì, chǐ jū qí xià, wén sī tóng hái xiāng, suì biàn qù zhí, zhōu lǐ rén wù wèi sī tóng hèn zhī. jí guāng sháo wáng, yí jiè zǐ zhí bù tīng qiú zèng. sī tóng suì biǎo sòng guāng sháo cāo yè, tè méng zèng shì, lùn zhě tàn shàng yān.
初，思同為青州別駕，清河崔光韶先為中從事，自恃資地，恥居其下，聞思同 還鄉，遂便去職，州里人物為思同恨之。及光韶亡，遺誡子侄不聽求贈。思同遂表 訟光韶操業，特蒙贈諡，論者嘆尚焉。

sī tóng zhī shì jiǎng yě, guó zi bó shì liáo xī wèi jì lóng jīng fú shì xué, shàng shū nán dù shì chūn qiū liù shí sān shì, sī tóng fù bó jì lóng guāi cuò zhě yī shí yú tiáo, hù xiāng shì fēi, jī chéng shí juǎn. zhào xià guó xué, jí zhū rú kǎo zhī, shì wèi jìng ér sī tóng zú. hòu wèi jùn yáo wén ān lè líng qín dào jìng fù shù sī tóng yì. jì lóng yì xún wù gù, fú yáng liú xiū hé yòu chí jì lóng shuō. jìng wèi néng cái zhèng.
思同之侍講也，國子博士遼西衛冀隆精服氏學，上書難杜氏《春秋》六十三事， 思同復駁冀隆乖錯者一十餘條，互相是非，積成十卷。詔下國學，集諸儒考之，事 未竟而思同卒。後魏郡姚文安、樂陵秦道靜複述思同意。冀隆亦尋物故，浮陽劉休 和又持冀隆說。竟未能裁正。

zǔ yíng, zì yuán zhēn, fàn yáng qiú rén yě. zēng zǔ mǐn, shì mù róng chuí wèi píng yuán tài shǒu. dào wǔ dìng zhōng shān, cì jué ān gù zi, bài shàng shū zuǒ chéng. zú, zèng bīng zhōu cì shǐ. zǔ yí, zì yuán dá, yǐ cóng zhēng píng yuán gōng jìn jué, wèi hóu, wèi féng yì tài shǒu, zèng yōu zhōu cì shǐ. fù jì zhēn, duō shí qián yán wǎng xíng, wèi zhōng shū shì láng jù lù tài shǒu. yíng nián bā suì néng sòng shī shū, shí èr wèi zhōng shū xué shēng, dān shū. fù mǔ kǒng qí chéng jí, jìn zhī bù néng zhǐ. cháng mì yú huī zhōng cáng huǒ, qū zhú tóng pú, fù mǔ qǐn shuì zhī hòu, rán huǒ dú shū, yǐ yì pī bì sāi chuāng hù, kǒng lòu guāng míng, wèi jiā rén suǒ jué. yóu shì shēng yù shén shèng, nèi wài qīn shǔ hū wèi shèng xiǎo ér. yóu hǎo shǔ wén, zhōng shū jiān gāo yǔn měi tàn yuē: cǐ zi cái qì, fēi zhū shēng suǒ jí, zhōng dāng yuǎn zhì. shí zhōng shū bó shì zhāng tiān lóng jiǎng shàng shū, xuǎn wèi dōu jiǎng. shēng tú xī jí. yíng yè dú láo juàn, bù jué tiān xiǎo, cuī jiǎng jì qiè, suì wù chí tóng fáng shēng zhào jùn lǐ xiào yí qū lǐ juǎn shàng zuò. bó shì yán yì, bù gǎn fù hái, nǎi zhì lǐ yú qián, sòng shàng shū sān piān, bù yí yī zì. xiào wén wén zhī, zhào rù, lìng sòng wǔ jīng zhāng jù bìng chén dà yì. dì xì lú chǎng yuē: xī liú gòng gōng yú yōu zhōu, běi yì zhī dì nà de hū yǒu cǐ zi? chǎng duì yuē: dāng shì cái wèi shì shēng. yǐ cái míng bài tài xué bó shì. zhēng shǔ sī tú péng chéng wáng xié fǎ cáo xíng cān jūn. dì gù wèi xié yuē: xiāo zé yǐ wáng yuán zhǎng wèi zi liáng fǎ cáo, jīn wèi rǔ yòng zǔ yíng, qǐ fēi lún pǐ yě? chì lìng zhǎng xié shū jì. yíng yǔ chén jùn yuán fān qí míng xiù chū, shí rén wèi zhī yǔ yuē: jīng shī chǔ chǔ yuán yǔ zǔ, luò zhōng piān piān zǔ yǔ yuán. zài qiān shàng shū sān gōng láng zhōng. shàng shū lìng wáng sù céng yú shěng zhōng yǒng bēi píng chéng shī yún: bēi píng chéng, qū mǎ rù yún zhōng. yīn shān cháng huì xuě, huāng sōng wú bà fēng. péng chéng wáng xié shén jiē qí měi, yù shǐ sù gèng yǒng, nǎi shī yǔ yún: gōng kě gèng wèi sòng bēi péng chéng shī. sù yīn xì xié yún: hé yì hū bēi píng chéng wèi bēi péng chéng yě? xié yǒu cán sè. yíng zài zuò, jí yún: bēi péng chéng, wáng gōng zì wèi jiàn. sù yún: kě wèi sòng zhī. yíng yīng shēng yún: bēi péng chéng, chǔ gē sì miàn qǐ. shī jī shí liáng tíng, xuè liú suī shuǐ lǐ. xiāo shén jiē shǎng zhī. xié yì dà yuè, tuì wèi yíng yuē: qīng dìng shì shén kǒu, jīn rì ruò bù dé qīng, jǐ wèi wú zi suǒ qū.
祖瑩，字元珍，范陽遒人也。曾祖敏，仕慕容垂為平原太守。道武定中山，賜 爵安固子，拜尚書左丞。卒，贈并州刺史。祖嶷，字元達，以從征平原功進爵，為 侯，位馮翊太守，贈幽州刺史。父季真，多識前言往行，位中書侍郎、鉅鹿太守。 瑩年八歲能誦詩書，十二為中書學生，耽書。父母恐其成疾，禁之不能止。常密於 灰中藏火，驅逐僮僕，父母寢睡之後，燃火讀書，以衣被蔽塞窗戶，恐漏光明，為 家人所覺。由是聲譽甚盛，內外親屬呼為聖小兒。尤好屬文，中書監高允每嘆曰： 「此子才器，非諸生所及，終當遠至。」時中書博士張天龍講《尚書》，選為都講。 生徒悉集。瑩夜讀勞倦，不覺天曉，催講既切，遂誤持同房生趙郡李孝怡《曲禮》 卷上座。博士嚴毅，不敢復還，乃置《禮》於前，誦《尚書》三篇，不遺一字。孝 文聞之，召入，令誦《五經》章句並陳大義。帝戲盧昶曰：「昔流共工於幽州，北 裔之地那得忽有此子？」昶對曰：「當是才為世生。」以才名拜太學博士。徵署司 徒彭城王勰法曹行參軍。帝顧謂勰曰：「蕭賾以王元長為子良法曹，今為汝用祖瑩， 豈非倫匹也？」敕令掌勰書記。瑩與陳郡袁翻齊名秀出，時人為之語曰：「京師楚 楚袁與祖，洛中翩翩祖與袁。」再遷尚書三公郎中。尚書令王肅曾於省中詠《悲平 城詩》云：「悲平城，驅馬入雲中。陰山常晦雪，荒松無罷風。」彭城王勰甚嗟其 美，欲使肅更詠，乃失語云：「公可更為誦《悲彭城詩》。」肅因戲勰云：「何意 呼《悲平城》為《悲彭城》也？」勰有慚色。瑩在座，即云：「悲彭城，王公自未 見。」肅云：「可為誦之。」瑩應聲云：「悲彭城，楚歌四面起。屍積石樑亭，血 流睢水裡。」蕭甚嗟賞之。勰亦大悅，退謂瑩曰：「卿定是神口，今日若不得卿， 幾為吳子所屈。」

wèi jì zhōu zhèn dōng fǔ zhǎng shǐ, yǐ huò huì shì fā, chú míng. hòu shì zhōng cuī guāng jǔ wèi guó zi bó shì, réng lǐng shàng shū zuǒ hù láng. lǐ chóng wèi dū du běi tǎo, yǐn yíng wèi zhǎng shǐ, zuò jié méi jūn zī chú míng. wèi jǐ, wèi sàn qí shì láng. xiào chāng zhōng, yú guǎng píng wáng dì jué dé gǔ yù yìn, chì zhào yíng yǔ huáng mén shì láng lǐ yǎn zhī biàn zhī. yíng yún: cǐ shì yú tián guó wáng jìn tài kāng zhōng suǒ xiàn. nǎi yǐ mò tú zì guān zhī, guǒ rú yíng yán, shí rén chēng wèi bó wù. lèi qiān guó zi jì jiǔ, lǐng gěi shì huáng mén shì láng yōu zhōu dà zhōng zhèng, jiān qǐ jū shì, yòu jiān yì shì.
為冀州鎮東府長史，以貨賄事發，除名。後侍中崔光舉為國子博士，仍領尚書 左戶郎。李崇為都督北討，引瑩為長史，坐截沒軍資除名。未幾，為散騎侍郎。孝 昌中，於廣平王第掘得古玉印，敕召瑩與黃門侍郎李琰之辨之。瑩云：「此是于闐 國王晉太康中所獻。」乃以墨塗字觀之，果如瑩言，時人稱為博物。累遷國子祭酒， 領給事黃門侍郎、幽州大中正，監起居事，又監議事。

yuán hào rù luò, yǐ yíng wèi diàn zhōng shàng shū. zhuāng dì hái gōng, zuò wèi hào zuò zhào zuì zhuàng ěr zhū róng, miǎn guān. hòu chú mì shū jiān, zhōng zhèng rú gù. yǐ cān yì lǜ lì, cì jué róng chéng xiàn zi. zuò shì xì yú tíng wèi. huì ěr zhū zhào rù, fén shāo lè shǔ, zhōng shí guǎn xián lüè wú cún zhě. chì yíng yǔ lù shàng shū shì zhǎng sūn chéng yè shì zhōng yuán fú diǎn zào jīn shí yǎ lè, sān zài nǎi jiù. qiān chē qí dà jiāng jūn. jí xiào wǔ dēng zuò, yíng yǐ tài cháng xíng lǐ, fēng wén ān xiàn zi. tiān píng chū, jiāng qiān yè, qí shén wǔ kùn zhào yíng yì zhī, yǐ gōng jìn jué wèi bó. zú, zèng shàng shū zuǒ pú shè sī tú gōng.
元顥入洛，以瑩為殿中尚書。莊帝還宮，坐為顥作詔罪狀爾硃榮，免官。後除 秘書監，中正如故。以參義律歷，賜爵容城縣子。坐事繫於廷尉。會爾硃兆入，焚 燒樂署，鍾石管弦略無存者。敕瑩與錄尚書事長孫承業、侍中元孚典造金石雅樂， 三載乃就。遷車騎大將軍。及孝武登阼，瑩以太常行禮，封文安縣子。天平初，將 遷鄴，齊神武困召瑩議之，以功進爵為伯。卒，贈尚書左僕射、司徒公。

yíng yǐ wén xué jiàn zhòng, cháng yǔ rén yún: wén zhāng xū zì chū jī zhù chéng yī jiā fēng gǔ, hé néng gòng rén tóng shēng huó yě. gài jī shì rén hǎo qiè tā wén yǐ wèi jǐ yòng. ér yíng zhī bǐ zhá yì wú fá tiān cái, dàn bù néng jūn diào, yù shí jiān yǒu, qí zhì cái zhī tǐ jiǎn yú yuán cháng yān. xìng shuǎng xiá, yǒu jié qì, shì yǒu qióng è, yǐ mìng guī zhī, bì jiàn cún zhěng, shí yì yǐ cǐ duō zhī. qí wén jí xíng yú shì. zi tǐng xí.
瑩以文學見重，常語人云：「文章須自出機杼成一家風骨，何能共人同生活也。」 蓋譏世人好竊他文以為己用。而瑩之筆札亦無乏天才，但不能均調，玉石兼有，其 制裁之體減於袁、常焉。性爽俠，有節氣，士有窮厄，以命歸之，必見存拯，時亦 以此多之。其文集行於世。子珽襲。

tǐng zì xiào zhēng, shén qíng jī jǐng, cí zǎo qiú yì, shǎo chí lìng yù, wèi dāng shì suǒ tuī. qǐ jiā mì shū láng, duì cè gāo dì, wèi shàng shū yí cáo láng zhōng, diǎn yí zhù. cháng wèi jì zhōu cì shǐ mò qí shòu luò zhì qīng dé sòng, qí wén diǎn lì, yóu shì qí shén wǔ wén zhī. shí wén xuān wèi bīng zhōu cì shǐ, shǔ tǐng kāi fǔ cāng cáo cān jūn. shén wǔ kǒu shòu tǐng sān shí liù shì, chū ér shū zhī, yī wú yí shī, dà wèi liáo lèi suǒ shǎng. shí shén wǔ sòng wèi lán líng gōng zhǔ chū sài jià rú rú, wèi shōu fù chū sài jí gōng zhǔ yuǎn jià shī èr shǒu, tǐng jiē hé zhī, dà wèi shí rén chuán yǒng.
珽字孝徵，神情機警，詞藻遒逸，少馳令譽，為當世所推。起家秘書郎，對策 高第，為尚書儀曹郎中，典儀注。嘗為冀州刺史万俟受洛制《清德頌》，其文典麗， 由是齊神武聞之。時文宣為并州刺史，署珽開府倉曹參軍。神武口授珽三十六事， 出而疏之，一無遺失，大為僚類所賞。時神武送魏蘭陵公主出塞嫁蠕蠕，魏收賦 《出塞》及《公主遠嫁詩》二首，珽皆和之，大為時人傳詠。

tǐng xìng shū shuài, bù néng lián shèn shǒu dào. cāng cáo suī yún zhōu jú, jí shòu shān dōng kè shū, yóu cǐ dà yǒu shòu nà, fēng yú cái chǎn. yòu zì jiě dàn pí pá, néng wèi xīn qǔ, zhāo chéng shì nián shào, gē wǔ wèi yú, yóu jí zhū chàng jiā, yǔ chén yuán kāng mù zi róng rèn zhòu yuán shì liàng děng wèi shēng sè zhī yóu. zhū rén cháng jiù tǐng sù, chū shān dōng dà wén líng bìng lián zhū kǒng què luó děng bǎi yú pǐ, lìng zhū yù zhì chū pú dǔ zhī, yǐ wèi xì lè. cān jūn yuán jǐng xiàn, gù shàng shū lìng yuán shì jùn zi yě, qí qī sī mǎ qìng yún nǚ, shì wèi xiào jìng dì gù bó líng zhǎng gōng zhǔ suǒ shēng. tǐng hū yíng jǐng xiàn qī fù xí, yǔ zhū rén dì qǐn, yì yǐ huò wù suǒ zhì. qí háo zòng yín yì rú cǐ. cháng yún: zhàng fū yī shēng bù fù shēn.
珽性疏率，不能廉慎守道。倉曹雖雲州局，及受山東課輸，由此大有受納，豐 於財產。又自解彈琵琶，能為新曲，招城市年少，歌舞為娛，游集諸倡家，與陳元 康、穆子容、任胄、元士亮等為聲色之游。諸人嘗就珽宿，出山東大文綾並連珠孔 雀羅等百餘匹，令諸嫗擲摴蒱賭之，以為戲樂。參軍元景獻，故尚書令元世俊子也， 其妻司馬慶雲女，是魏孝靜帝故博陵長公主所生。珽忽迎景獻妻赴席，與諸人遞寢， 亦以貨物所致。其豪縱淫逸如此。常云：「丈夫一生不負身。」

yǐ wén xuān bà zhōu, tǐng lì yīng suí fǔ, guī wèi cāng jú zhī jiān, zhì qǐng yú chén yuán kāng. yuán kāng wèi bái, yóu shì hái rèn cāng cáo. tǐng yòu wěi tǐ fù cān jūn shì, shè diǎn qiān lù zi xiān, wèi huà jì, qǐng liáng zhī jì, lìng zǐ xiān xuān jiào chū cāng sù shí chē. wèi liáo guān zhuō sòng. shén wǔ qīn wèn zhī, tǐng zì yán bù shǔ, guī zuì zi xiān, shén wǔ xìn ér shì zhī. tǐng chū ér yán yuē: cǐ chéng xiàng tiān yuán míng jiàn, rán shí xiào zhēng suǒ wèi. xìng bù jī, fàng zòng. céng zhì jiāo zhōu cì shǐ sī mǎ shì yún jiā yǐn jiǔ, suì cáng tóng dié èr miàn, chú rén qǐng sōu zhū kè, guǒ yú tǐng huái zhōng de zhī. jiàn zhě yǐ wèi shēn chǐ. suǒ chéng lǎo mǎ, cháng chēng liú jū. yòu yǔ guǎ fù wáng shì jiān tōng, měi rén qián xiāng wén wǎng fù. péi ràng zhī yǔ tǐng zǎo xiá, yú zhòng zhōng cháo tǐng yuē: qīng nà de rú cǐ guǐ yì, lǎo mǎ nián shí suì, yóu hào liú jū, jiān ěr shùn, shàng chēng niáng zǐ. yú shí xuān rán chuán zhī. hòu wèi shén wǔ zhōng wài fǔ gōng cáo. shén wǔ yàn liáo shǔ, yú zuò shī jīn pǒ luó, dòu tài lìng yǐn jiǔ zhě jiē tuō mào, yú tǐng jì shàng dé zhī, shén wǔ bù néng zuì yě. hòu wèi mì shū chéng, lǐng shè rén, shì wén xiāng. zhōu kè zhì, qǐng mài huá lín biàn lüè. wén xiāng duō jí shū rén, yī rì yī yè xiě bì, tuì qí běn yuē: bù xū yě. tǐng yǐ biàn lüè shù zhì zhì qián chū pú, wén xiāng zhàng zhī sì shí. yòu yǔ lìng shǐ lǐ shuāng cāng dū chéng zǔ děng zuò jìn zhōu qǐ, qǐng sù sān qiān dàn, dài gōng cáo cān jūn zhào yàn shēn xuān shén wǔ jiào, gěi chéng jú cān jūn. shì guò diǎn qiān gāo jǐng lüè, jǐng lüè yí qí bù shí, mì yǐ wèn yàn shēn. yàn shēn dá dōu wú cǐ shì, suì bèi tuī jiǎn. tǐng jí yǐn fú. shén wǔ dà nù, jué biān èr bǎi, pèi jiǎ fāng, jiā qián wán, qí gǔ bèi zhēng. wèi jí kē, huì bīng zhōu dìng guó sì chéng, shén wǔ wèi chén yuán kāng wēn zi shēng yuē: xī zuò máng shān sì bēi wén, shí chēng miào jué, jīn dìng guó sì bēi dāng shǐ shuí zuò cí yě? yuán kāng yīn jiàn tǐng cái xué bìng jiě xiān bēi yǔ. nǎi gěi bǐ zhá, jiù jìn suǒ jù cǎo, èr rì nèi chéng, qí wén shén lì. shén wǔ yǐ qí gōng ér qiě sù, tè shù bù wèn, rán yóu miǎn guān, sàn cān xiāng fǔ.
已文宣罷州，珽例應隨府，規為倉局之間，致請於陳元康。元康為白，由是還 任倉曹。珽又委體附參軍事，攝典簽陸子先，為畫計，請糧之際，令子先宣教出倉 粟十車。為僚官捉送。神武親問之，珽自言不署，歸罪子先，神武信而釋之。珽出 而言曰：「此丞相天緣明鑑，然實孝徵所為。」性不羈，放縱。曾至膠州刺史司馬 世雲家飲酒，遂藏銅疊二面，廚人請搜諸客，果於珽懷中得之。見者以為深恥。所 乘老馬，常稱騮駒。又與寡婦王氏奸通，每人前相聞往復。裴讓之與珽早狎，於眾 中嘲珽曰：「卿那得如此詭異，老馬年十歲，猶號騮駒，奸耳順，尚稱娘子。」於 時喧然傳之。後為神武中外府功曹。神武宴僚屬，於坐失金叵羅，竇太令飲酒者皆 脫帽，於珽髻上得之，神武不能罪也。後為秘書丞，領舍人，事文襄。州客至，請 賣《華林遍略》。文襄多集書人，一日一夜寫畢，退其本曰：「不須也。」珽以 《遍略》數帙質錢摴蒱，文襄杖之四十。又與令史李雙、倉督成祖等作晉州啟，請 粟三千石，代功曹參軍趙彥深宣神武教，給城局參軍。事過典簽高景略，景略疑其 不實，密以問彥深。彥深答都無此事，遂被推檢。珽即引伏。神武大怒，決鞭二百， 配甲坊，加鉗刓，其谷倍徵。未及科，會并州定國寺成，神武謂陳元康、溫子升曰： 「昔作芒山寺碑文，時稱妙絕，今定國寺碑當使誰作詞也？」元康因薦珽才學並解 鮮卑語。乃給筆札，就禁所具草，二日內成，其文甚麗。神武以其工而且速，特恕 不問，然猶免官，散參相府。

wén xiāng sì shì, yǐ wèi gōng cáo cān jūn. jí wén xiāng yù hài, yuán kāng bèi shāng chuàng zhòng, qiàn tǐng zuò shū, shǔ jiā lěi shì, bìng yún zǔ xǐ biān yǒu shǎo xǔ wù, yí zǎo suǒ qǔ. tǐng nǎi bù tōng cǐ shū, huàn zǔ xǐ sī wèn, dé jīn èr shí wǔ tǐng, wéi yǔ zǔ xǐ èr tǐng, yú jǐn zì rù, yòu dào yuán kāng jiā shū shù qiān juǎn. zǔ xǐ huái hèn, suì gào yuán kāng èr dì shū chén jì qú děng. shū chén yǐ yǔ yáng yīn, yīn pín méi dá yuē: kǒng bù yì wáng zhě. yīn cǐ dé tíng.
文襄嗣事，以為功曹參軍。及文襄遇害，元康被傷創重，倩珽作書，屬家累事， 並雲「祖喜邊有少許物，宜早索取。」珽乃不通此書，喚祖喜私問，得金二十五挺， 唯與祖喜二挺，余儘自入，又盜元康家書數千卷。祖喜懷恨，遂告元康二弟叔諶、 季璩等。叔諶以語楊愔，愔嚬眉答曰：「恐不益亡者。」因此得停。

wén xuān zuò xiāng, tǐng nǐ bǔ lìng shǐ shí yú rén, jiē yǒu shòu nà, ér zī qǔ jiào pàn, bìng dào guān biàn lüè yī bù. shí yòu chú tǐng mì shū chéng, jiān zhōng shū shè rén. hái yè hòu, qí shì jiē fā. wén xuān fù cóng shì zhōng láng wáng shì què tuī jiǎn, bìng shū yǔ píng yáng gōng yān, lìng lù tǐng fù jìn, wù lìng yuè táo. yān qiǎn tián cáo cān jūn sūn zi kuān wǎng huàn. tǐng shòu mìng, biàn ěr sī táo. huáng mén láng gāo dé zhèng fù liú tái shì, móu yún: tǐng zì zhī yǒu fàn, jīng cuàn shì cháng. dàn xuān yī mìng xiàng mì shū, chēng fèng bīng zhōu yuē shù, xū wǔ jīng sān bù, yǎng chéng qīn jiǎn xiào cuī qiǎn. rú cǐ, zé tǐng yì ān, yè dāng hái zhái, rán hòu yǎn qǔ. tǐng guǒ rú dé zhèng tú, suì hái zhái, báo wǎn, jiù jiā yǎn zhī, fù tǐng sòng tíng wèi. jù fàn wǎng fǎ chù jiǎo xíng, wén xuān yǐ tǐng fú shì xiān shì, fěng suǒ sī, mìng tè kuān qí fá, suì zòu miǎn sǐ chú míng. tiān bǎo yuán nián, fù bèi zhào cóng jià, yī chú miǎn lì, cān yú jìn yáng.
文宣作相，珽擬補令史十餘人，皆有受納，而諮取教判，並盜官《遍略》一部。 時又除珽秘書丞，兼中書舍人。還鄴後，其事皆發。文宣付從事中郎王士闕推檢， 並書與平陽公淹，令錄珽付禁，勿令越逃。淹遣田曹參軍孫子寬往喚。珽受命，便 爾私逃。黃門郎高德正副留台事，謀云：「珽自知有犯，驚竄是常。但宣一命向秘 書，稱奉并州約束，須《五經》三部，仰丞親檢校催遣。如此，則珽意安，夜當還 宅，然後掩取。」珽果如德正圖，遂還宅，薄晚，就家掩之，縛珽送廷尉。據犯枉 法處絞刑，文宣以珽伏事先世，諷所司，命特寬其罰，遂奏免死除名。天保元年， 復被召從駕，依除免例，參於晉陽。

tǐng tiān xìng cōng míng, shì wú nán xué, fán zhū jì yì, mò bù cuò huái. wén zhāng zhī wài, yòu shàn yīn lǜ, jiě sì yí yǔ jí yīn yáng zhàn hòu. yī yào zhī shù, yóu shì suǒ zhǎng. dì suī xián qí shù fàn xíng xiàn, ér ài qí cái jì, lìng zhí zhōng shū shěng zhǎng zhào gào. tǐng tōng mì zhuàng, liè zhōng shū shì láng lù yuán guī, chì lìng péi yīng tuī wèn, yuán guī yǐ yīng duì wǔ zhǐ, bèi pèi jiǎ fāng. chú tǐng shàng yào chéng, xún xuǎn diǎn yù. yòu zòu zào hú táo yóu, fù wèi gē cáng miǎn guān. wén xuān měi jiàn zhī, cháng hū wèi zéi. wén xuān bēng, pǔ xuǎn láo jiù, chú wèi zhāng wǔ tài shǒu. huì yáng yīn děng zhū, bù zhī guān. shòu zhù zuò láng. shù shàng mì qǐ, wèi xiào zhāo suǒ fèn, chì zhōng shū mén xià èr shěng duàn tǐng zòu shì.
珽天性聰明，事無難學，凡諸伎藝，莫不措懷。文章之外，又善音律，解四夷 語及陰陽占候。醫藥之術，尤是所長。帝雖嫌其數犯刑憲，而愛其才技，令直中書 省掌詔誥。珽通密狀，列中書侍郎陸元規，敕令裴英推問，元規以應對忤旨，被配 甲坊。除珽尚藥丞，尋選典御。又奏造胡桃油，復為割藏免官。文宣每見之，常呼 為賊。文宣崩，普選勞舊，除為章武太守。會楊愔等誅，不之官。授著作郎。數上 密啟，為孝昭所忿，敕中書、門下二省斷珽奏事。

tǐng shàn wèi hú táo yóu yǐ tú huà, wèi jìn zhī zhǎng guǎng wáng, yīn yán: diàn xià yǒu fēi cháng gǔ fǎ, xiào zhēng mèng diàn xià chéng lóng shàng tiān. wáng wèi yuē: ruò rán, dāng shǐ xiōng dà fù guì. jí jí wèi, shì wèi wǔ chéng huáng dì, zhuó bài zhōng shū shì láng. dì yú hòu yuán shǐ tǐng dàn pí pá, hé shì kāi hú wǔ, gè shǎng wù bǎi duàn. shì kāi jì zhī, chū wèi ān dé tài shǒu, zhuǎn qí jùn tài shǒu. yǐ mǔ lǎo qǐ hái shì yǎng, zhào xǔ zhī. huì nán shǐ rù pìn, wèi shēn láo shǐ. xún wèi tài cháng shǎo qīng sàn qí cháng shì jiǎ yí tóng sān sī, zhǎng zhào gào.
珽善為胡桃油以塗畫，為進之長廣王，因言：「殿下有非常骨法，孝徵夢殿下 乘龍上天。」王謂曰：「若然，當使兄大富貴。」及即位，是為武成皇帝，擢拜中 書侍郎。帝於後園使珽彈琵琶，和士開胡舞，各賞物百段。士開忌之，出為安德太 守，轉齊郡太守。以母老乞還侍養，詔許之。會南使入聘，為申勞使。尋為太常少 卿、散騎常侍、假儀同三司，掌詔誥。

chū, tǐng yú qián míng huáng jiàn zhī shí, zhī wǔ chéng yīn yǒu dà zhì, suì shēn zì jié nà, qū xiāng zhī fèng. wǔ chéng yú tiān bǎo pín bèi zé, xīn cháng xián zhī. tǐng zhì shì xī zhǐ, shàng shū qǐng zhuī zūn tài zǔ xiàn wǔ huáng dì wèi shén wǔ, gāo zǔ wén xuān huáng dì gǎi wèi wēi zōng jǐng liè huáng dì, yǐ yuè wǔ chéng. wǔ chéng cóng zhī.
初，珽於乾明、皇建之時，知武成陰有大志，遂深自結納，曲相祗奉。武成於 天保頻被責，心常銜之。珽至是希旨，上書請追尊太祖獻武皇帝為神武，高祖文宣 皇帝改為威宗景烈皇帝，以悅武成。武成從之。

shí huáng hòu ài shǎo zǐ dōng píng wáng yǎn, yuàn yǐ wèi sì, wǔ chéng yǐ hòu zhǔ tǐ zhèng jū zhǎng, nán yú yí yì. tǐng sī yú shì kāi yuē: jūn zhī chǒng xìng, zhèn gǔ wú èr. gōng chē yī rì wǎn jià, yù hé yǐ kè zhōng? shì kāi yīn qiú cè yān. tǐng yuē: yí shuō zhǔ shàng yún: xiāng xuān zhāo dì zi jù bù dé lì, jīn yí mìng huáng tài zǐ zǎo jiàn dà wèi, yǐ dìng jūn chén. ruò shì chéng, zhōng gōng shǎo zhǔ jiē dé jūn, cǐ wàn quán jì yě. jūn qiě wēi shuō, lìng zhǔ shàng xiàng jiě, tǐng dāng zì wài biǎo lùn zhī. shì kāi xǔ nuò. yīn yǒu huì xīng chū, tài shǐ zòu yún chú jiù bù xīn zhī zhēng, tǐng yú shì shàng shū, yán: bì xià suī wèi tiān zǐ, wèi shì jí guì. àn chūn qiū yuán mìng bāo yún: yǐ yǒu zhī suì, chú jiù gé zhèng. jīn nián tài suì yǐ yǒu, yí chuán wèi dōng gōng, lìng jūn chén zhī fēn zǎo dìng. qiě yǐ shàng yīng tiān dào. bìng shàng wèi xiàn wén chán zi gù shì. dì cóng zhī. yóu shì bài mì shū jiān, jiā yí tóng sān sī, dà bèi qīn chǒng.
時皇后愛少子東平王儼，願以為嗣，武成以後主體正居長，難於移易。珽私於 士開曰：「君之寵幸，振古無二。宮車一日晚駕，欲何以克終？」士開因求策焉。 珽曰：「宜說主上云：襄、宣、昭帝子俱不得立，今宜命皇太子早踐大位，以定君 臣。若事成，中宮少主皆德君，此萬全計也。君且微說，令主上相解，珽當自外表 論之。」士開許諾。因有慧星出，太史奏雲除舊布新之徵，珽於是上書，言：「陛 下雖為天子，未是極貴。案《春秋元命苞》云：『乙酉之歲，除舊革政。』今年太 歲乙酉，宜傳位東宮，令君臣之分早定。且以上應天道。」並上魏獻文禪子故事。 帝從之。由是拜秘書監，加儀同三司，大被親寵。

jì jiàn zhòng èr gōng, suì zhì yú zǎi xiàng. xiān yǔ huáng mén shì láng liú tì yǒu shàn, nǎi shū shì zhōng shàng shū lìng zhào yàn shēn shì zhōng zuǒ pú shè yuán wén yáo shì zhōng hé shì kāi zuì zhuàng, lìng tì zòu zhī. tì jù, bù gǎn tōng, qí shì pō xiè. yàn shēn děng xiān yì dì zì chén. dì dà nù, zhí tǐng jié yuē: hé gù huǐ wǒ shì kāi? tǐng yīn lì shēng yuē: chén yóu shì kāi dé jìn, běn wú xīn huǐ zhī. bì xià jīn jì wèn chén, chén bù gǎn bù yǐ shí duì. shì kāi wén yáo yàn shēn děng zhuān nòng wēi quán, kòng zhì cháo tíng, yǔ lì bù shàng shū wèi jǐn nèi wài jiāo tōng, gòng wèi biǎo lǐ, mài guān yù yù, zhèng yǐ huì chéng, tiān xià gē yáo. ruò wèi yǒu shí suǒ zhī, ān kě wén yú sì yì? bì xià bù yǐ wèi yì, chén kǒng dà qí zhī yè huī yǐ! dì yuē: ěr nǎi fěi bàng wǒ. tǐng yuē: bù gǎn fěi bàng, bì xià qǔ rén nǚ. dì yuē: wǒ yǐ qí jiǎn è, gù shōu yǎng zhī. tǐng yuē: hé bù kāi cāng zhèn gěi, nǎi mǎi qǔ jiāng rù hòu gōng hū? dì yì nù, yǐ dāo huán zhú kǒu, biān zhàng luàn xià, jiāng pū shā zhī. dà hū yuē: bù shā chén, bì xià de míng shā chén, chén dé míng. ruò yù de míng, mò shā chén, wèi bì xià hé jīn dān. suì shǎo huò kuān fàng. tǐng yòu yuē: bì xià yǒu yī fàn zēng bù néng yòng, zhī rú hé! dì yòu nù yuē: ěr zì zuò fàn zēng, yǐ wǒ wèi xiàng yǔ xié? tǐng yuē: xiàng yǔ rén shēn yì hé yóu kě jí, dàn tiān mìng bù zhì ěr. xiàng yǔ bù yī, lǜ wū hé zhòng, wǔ nián ér chéng bà wáng yè. bì xià jí fù xiōng zī cái dé zhì cǐ, chén yǐ wèi xiàng yǔ wèi yì kě qīng. chén hé zhǐ fāng yú fàn zēng? zòng nǐ zhāng liáng, yì bù néng jí. zhāng liáng shēn fù tài zǐ, yóu yīn sì hào, fāng dìng hàn sì. chén wèi fēi fǔ bì, shū wài zhī rén, jié lì jǐn zhōng, quàn bì xià chán wèi, shǐ bì xià zūn wèi tài shàng, zi jū chén yǐ, yú jǐ jí zi, jù bǎo xiū zuò. zuì ěr zhāng liáng, hé zú kě shù! dì yù nù, lìng yǐ tǔ sāi qí kǒu, tǐng qiě tǔ qiě yán, wú suǒ qū náo. nǎi biān èr bǎi, pèi jiǎ fāng. xún xǐ yú guāng zhōu. cì shǐ lǐ zǔ xūn yù zhī shén hòu. bié jià zhāng fèng lǐ xī dà chén yì, shàng yán tǐng suī wèi liú qiú, cháng yǔ cì shǐ duì zuò. chì bào yuē: láo zhǎng. fèng lǐ yuē: láo zhě, dì láo yě. nǎi wèi shēn kēng, zhì zhū nèi, kǔ jiā fáng jìn, zhì gù bù lí qí shēn, jiā rén qīn qī bù dé lín shì, yè zhōng yǐ wú jīng zi zhú xūn yǎn, yīn cǐ shī míng.
既見重二宮，遂志於宰相。先與黃門侍郎劉逖友善，乃疏侍中尚書令趙彥深、 侍中左僕射元文遙、侍中和士開罪狀，令逖奏之。逖懼，不敢通，其事頗泄。彥深 等先詣帝自陳。帝大怒，執珽詰曰：「何故毀我士開？」珽因厲聲曰：「臣由士開 得進，本無心毀之。陛下今既問臣，臣不敢不以實對。士開、文遙、彥深等專弄威 權，控制朝廷，與吏部尚書尉瑾內外交通，共為表里，賣官鬻獄，政以賄成，天下 歌謠。若為有識所知，安可聞於四裔？陛下不以為意，臣恐大齊之業隳矣！」帝曰： 「爾乃誹謗我。」珽曰：「不敢誹謗，陛下取人女。」帝曰：「我以其儉餓，故收 養之。」珽曰：「何不開倉振給，乃買取將入後宮乎？」帝益怒，以刀鐶築口，鞭 杖亂下，將撲殺之。大呼曰：「不殺臣，陛下得名；殺臣，臣得名。若欲得名，莫 殺臣，為陛下合金丹。」遂少獲寬放。珽又曰：「陛下有一范增不能用，知如何！」 帝又怒曰：「爾自作范增，以我為項羽邪？」珽曰：「項羽人身亦何由可及，但天 命不至耳。項羽布衣，率烏合眾，五年而成霸王業。陛下藉父兄資財得至此，臣以 謂項羽未易可輕。臣何止方於范增？縱擬張良，亦不能及。張良身傅太子，猶因四 皓，方定漢嗣。臣位非輔弼，疏外之人，竭力盡忠，勸陛下禪位，使陛下尊為太上， 子居宸扆，於己及子，俱保休祚。蕞爾張良，何足可數！」帝愈怒，令以土塞其口， 珽且吐且言，無所屈撓。乃鞭二百，配甲坊。尋徙於光州。刺史李祖勛遇之甚厚。 別駕張奉禮希大臣意，上言珽雖為流囚，常與刺史對坐。敕報曰：「牢掌。」奉禮 曰：「牢者，地牢也。」乃為深坑，置諸內，苦加防禁，桎梏不離其身，家人親戚 不得臨視，夜中以蕪菁子燭熏眼，因此失明。

wǔ chéng bēng, hòu zhǔ yì zhī, jiù chú hǎi zhōu cì shǐ. shì shí lù lìng xuān wài gàn cháo zhèng, qí zi mù tí pó ài xìng. tǐng nǎi yí lù ǎo dì xī dá shū yuē: zhào yàn shēn xīn fù yīn shěn, yù xíng yī huò shì, yí tóng zǐ dì qǐ dé píng ān! hé bù zǎo yòng zhì shì xié? hé shì kāi yì yǐ tǐng néng jué dà shì, yù yǐ wèi móu zhǔ, gù qì chú jiù yuàn, xū xīn dài zhī. yǔ lù ǎo yán yú dì yuē: xiāng xuān zhāo sān dì, qí zi jiē bù dé lì, lìng zhì zūn dú zài dì wèi zhě, shí yóu zǔ xiào zhēng. yòu yǒu dà gōng, yí zhòng bào zhī. xiào zhēng xīn xíng suī báo, qí lüè chū rén, huǎn jí zhēn kě féng zhàng. qiě qí shuāng máng, bì wú fǎn yì. qǐng huàn qǔ, wèn qí móu jì. dì cóng zhī. rù wèi yín qīng guāng lù dài fū mì shū jiān, jiā kāi fǔ yí tóng sān sī.
武成崩，後主憶之，就除海州刺史。是時陸令萱外干朝政，其子穆提婆愛幸。 珽乃遺陸媼弟悉達書曰：「趙彥深心腹陰沈，欲行伊、霍事，儀同姊弟豈得平安！ 何不早用智士邪？」和士開亦以珽能決大事，欲以為謀主，故棄除舊怨，虛心待之。 與陸媼言於帝曰：「襄、宣、昭三帝，其子皆不得立，令至尊獨在帝位者，實由祖 孝徵。又有大功，宜重報之。孝徵心行雖薄，奇略出人，緩急真可馮仗。且其雙盲， 必無反意。請喚取，問其謀計。」帝從之。入為銀青光祿大夫、秘書監，加開府儀 同三司。

hé shì kāi sǐ hòu, réng shuō lù ǎo chū yàn shēn, yǐ tǐng wèi shì zhōng. zài jìn yáng tōng mì qǐ, qǐng zhū láng yá wáng. qí jì jì xíng, jiàn bèi rèn yù. yòu líng tài hòu zhī bèi yōu yě, tǐng yù yǐ lù ǎo wèi tài hòu, zhuàn wèi dì huáng tài hòu gù shì, wèi tài jī yán zhī. wèi rén yuē: tài jī suī yún fù rén, shí shì xióng jié, nǚ wā yǐ lái wú yǒu yě. tài jī yì chēng tǐng wèi guó shī guó bǎo. yóu shì bài shàng shū zuǒ pú shè, jiān guó shǐ, jiā tè jìn, rù wén lín guǎn, zǒng jiān zhuàn shū fēng yàn jùn gōng, shí tài yuán jùn gàn, gěi bīng qī shí rén. suǒ zhù zhái zài yì jǐng fāng, páng tà lín jū, dà shì xiū zhú. lù ǎo zì wǎng àn xíng, shì qīng cháo yě.
和士開死後，仍說陸媼出彥深，以珽為侍中。在晉陽通密啟，請誅琅邪王。其 計既行，漸被任遇。又靈太后之被幽也，珽欲以陸媼為太后，撰魏帝皇太后故事， 為太姬言之。謂人曰：「太姬雖雲婦人，實是雄傑，女媧已來無有也。」太姬亦稱 珽為「國師」、「國寶」。由是拜尚書左僕射，監國史，加特進，入文林館，總監 撰書；封燕郡公，食太原郡干，給兵七十人。所住宅在義井坊，旁拓鄰居，大事修 築。陸媼自往案行，勢傾朝野。

hú lǜ guāng shén è zhī, yáo jiàn qiè mà yún: duō shì qǐ suǒ xiǎo rén, yù zuò hé jì shù! cháng wèi zhū jiāng yún: biān jìng xiāo xī, chù fēn bīng mǎ, zhào lìng héng yǔ wú děng cān lùn zhī. máng rén zhǎng jī mì lái, quán bù gòng wǒ bèi yǔ, zhǐ kǒng wù tā guó jiā shì. yòu tǐng pō wén qí yán, yīn qí nǚ huáng hòu wú chǒng, yǐ yáo yán wén shàng, yuē bǎi shēng fēi shàng tiān, míng yuè zhào zhǎng ān. lìng qí qī xiōng zhèng dào gài zòu zhī. dì wèn tǐng, tǐng zhèng shí. yòu shuō yáo yún: gāo shān bēng, hú shù jǔ, máng lǎo gōng bèi shàng xià dà fǔ, duō shì lǎo mǔ bù dé yǔ. tǐng bìng yún: máng lǎo gōng shì chén, zì yún yǔ guó tóng yōu qī, quàn shàng xíng, yǔ qí duō shì lǎo mǔ, shì dào nǚ shì zhōng lù shì. dì yǐ wèn hán zhǎng luán mù tí pó, bìng lìng gāo yuán hǎi duàn shì liáng mì yì zhī, zhòng rén wèi cóng. yīn guāng fǔ cān jūn fēng shì ràng qǐ gào guāng fǎn, suì miè qí zú.
斛律光甚惡之，遙見竊罵云：「多事乞索小人，欲作何計數！」嘗謂諸將云： 「邊境消息，處分兵馬，趙令恆與吾等參論之。盲人掌機密來，全不共我輩語，止 恐誤他國家事。」又珽頗聞其言，因其女皇后無寵，以謠言聞上，曰「百升飛上天， 明月照長安」。令其妻兄鄭道蓋奏之。帝問珽，珽證實。又說謠云：「高山崩，槲 樹舉，盲老公背上下大斧，多事老母不得語。」珽並云：「盲老公是臣」，自雲與 國同憂戚，勸上行，語「其多事老母，似道女侍中陸氏」。帝以問韓長鸞、穆提婆， 並令高元海、段士良密議之，眾人未從。因光府參軍封士讓啟告光反，遂滅其族。

tǐng yòu fù lù ǎo, qiú wèi lǐng jūn, hòu zhǔ xǔ zhī. zhào xū fù shù, qǔ shì zhōng hú lǜ xiào qīng shǔ míng. xiào qīng mì gào gāo yuán hǎi, yuán hǎi yǔ hóu lǚ fēn mù tí pó yún: xiào zhēng hàn ér, liǎng yǎn yòu bù jiàn wù, qǐ hé zuò lǐng jūn yě? míng dàn miàn zòu, jù chén tǐng bù hé zhī zhuàng, bìng shū tǐng yǔ guǎng níng wáng xiào háng jiāo jié, wú dà chén tǐ. tǐng yì qiú miàn jiàn, dì lìng yǐn rù. tǐng zì fēn shū, bìng yún: yǔ yuán hǎi sù xián, bì shì yuán hǎi zèn chén. dì ruò yán, bù néng huì, yuē: rán.
珽又附陸媼，求為領軍，後主許之。詔須覆述，取侍中斛律孝卿署名。孝卿密 告高元海，元海語侯呂芬、穆提婆云：「孝徵漢兒，兩眼又不見物，豈合作領軍也？」 明旦面奏，具陳珽不合之狀，並書珽與廣寧王孝珩交結，無大臣體。珽亦求面見， 帝令引入。珽自分疏，並云：「與元海素嫌，必是元海譖臣。」帝弱顏，不能諱， 曰：「然。

tǐng liè yuán hǎi gòng sī nóng qīng yǐn zi huá tài fǔ shǎo qīng lǐ shū yuán píng zhǔn lìng zhāng shū lüè děng jié péng shù dǎng. suì chú zi huá rén zhōu cì shǐ, shū yuán xiāng chéng jùn shǒu, shū lüè nán yíng zhōu lù shì cān jūn. lù ǎo yòu chàng hè zhī, fù chú yuán hǎi zhèng zhōu cì shǐ.
珽列元海共司農卿尹子華、太府少卿李叔元、平準令張叔略等結朋樹黨。遂除 子華仁州刺史，叔元襄城郡守，叔略南營州錄事參軍。陸媼又唱和之，復除元海鄭 州刺史。

tǐng zì shì zhuān zhǔ jī héng, zǒng zhī qí bīng wài bīng shì. nèi wài qīn qī, jiē dé xiǎn wèi. hòu zhǔ yì lìng zhōng yào shù rén fú shì chū rù, zhe shā mào zhí zhì yǒng xiàng, chū wàn chūn mén xiàng shèng shòu táng, měi tóng yù tà, lùn jué zhèng shì, wěi rèn zhī zhòng, qún chén mò bǐ. zì hé shì kāi zhí shì yǐ lái, zhèng tǐ huī huài, tǐng tuī chóng gāo wàng, guān rén chēng zhí, nèi wài chēng měi. fù yù zēng sǔn zhèng wù, shā tài rén wù. shǐ zòu bà jīng jī fǔ bìng yú lǐng jūn, shì lián bǎi xìng, jiē guī jùn xiàn sù wèi dōu dū děng hào wèi cóng jiù guān míng, wén wǔ fú zhāng bìng yī gù shì. yòu yù chù zhū yān shù jí qún xiǎo bèi, tuī chéng yán shì, wèi zhì ān zhī fāng.
珽自是專主機衡，總知騎兵、外兵事。內外親戚，皆得顯位。後主亦令中要數 人扶侍出入，著紗帽直至永巷，出萬春門向聖壽堂，每同御榻，論決政事，委任之 重，群臣莫比。自和士開執事以來，政體隳壞，珽推崇高望，官人稱職，內外稱美。 復欲增損政務，沙汰人物。始奏罷京畿府並於領軍，事連百姓，皆歸郡縣；宿衛都 督等號位從舊官名，文武服章並依故事。又欲黜諸閹豎及群小輩，推誠延士，為致 安之方。

lù ǎo mù tí pó yì pō tóng yì. tǐng nǎi fěng yù shǐ zhōng chéng lì bó lǜ, lìng hé zhǔ shū wáng zǐ chōng nà lù, zhī qí shì lián tí pó, yù shǐ zāng zuì xiāng jí, wàng yīn cǐ zuò, bìng jí lù ǎo. yóu kǒng hòu zhǔ nì yú jìn xí, yù yīn hòu dǎng wèi yuán, qǐng yǐ huáng hòu xiōng hú jūn yú wèi shì zhōng zhōng lǐng jūn, yòu zhēng jūn yú xiōng liáng zhōu cì shǐ jūn bì, yù yǐ wèi yù shǐ zhōng chéng. lù ǎo wén ér huái nù, bǎi fāng pái huǐ, jí chū jūn yú wèi jīn zǐ guāng lù dài fū, jiě zhōng lǐng jūn, jūn bì hái zhèn liáng zhōu. huáng hòu zhī fèi, pō yì yóu cǐ. wáng zǐ chōng shì ér bù wèn. tǐng rì yǐ yì shū, yòu zhū huàn zhě gèng gòng zèn huǐ zhī, wú suǒ bù zhì. hòu zhǔ wèn zhū tài jī, mǐn hēi bù duì. sān wèn, nǎi xià chuáng bài yuē: lǎo bì hé sǐ, běn jiàn hé shì kāi dào xiào zhēng duō cái bó xué, yán wèi shàn rén, gù jǔ zhī. cǐ lái kàn zhī, jí shì zuì guò, rén shí nán róng, lǎo bì hé sǐ. hòu zhǔ lìng hán fèng jiǎn àn, dé qí zhà chū chì shòu cì shí yú shì, yǐ qián yǔ qí zhòng shì bù shā, suì jiě tǐng shì zhōng pú shè, chū wèi běi xú zhōu cì shǐ.
陸媼、穆提婆議頗同異。珽乃諷御史中丞麗伯律，令劾主書王子沖納賂，知其 事連提婆，欲使贓罪相及，望因此坐，並及陸媼。猶恐後主溺於近習，欲因後黨為 援，請以皇后兄胡君瑜為侍中、中領軍，又徵君瑜兄梁州刺史君璧，欲以為御史中 丞。陸媼聞而懷怒，百方排毀，即出君瑜為金紫光祿大夫，解中領軍，君璧還鎮梁 州。皇后之廢，頗亦由此。王子沖釋而不問。珽日以益疏，又諸宦者更共譖毀之， 無所不至。後主問諸太姬，憫嘿不對。三問，乃下床拜曰：「老婢合死，本見和士 開道孝徵多才博學，言為善人，故舉之。此來看之，極是罪過，人實難容，老婢合 死。」後主令韓鳳檢案，得其詐出敕受賜十餘事，以前與其重誓不殺，遂解珽侍中、 僕射，出為北徐州刺史。

tǐng qiú jiàn fēn shū, hán zhǎng luán jī xián yú tǐng, qiǎn rén tuī chū bǎi gé. tǐng gù qiú miàn jiàn, zuò bù kěn xíng. zhǎng luán nǎi lìng jūn shì qiān yè ér chū, lì tǐng yú cháo táng, dà jiā qiào zé. shàng dào hòu, fù lìng zhuī hái, jiě qí kāi fǔ yí tóng jùn gōng, zhí wèi cì shǐ.
珽求見分疏，韓長鸞積嫌於珽，遣人推出柏閣。珽固求面見，坐不肯行。長鸞 乃令軍士牽曳而出，立珽於朝堂，大加誚責。上道後，復令追還，解其開府儀同、 郡公，直為刺史。

zhì zhōu, huì yǒu chén kòu, bǎi xìng duō fǎn. tǐng bù bì chéng mén, shǒu pí zhě jiē lìng xià chéng jìng zuò, jiē xiàng jìn duàn rén xíng, jī quǎn bù tīng míng fèi. zéi wú suǒ wén jiàn, mò cè suǒ yǐ. huò yí rén zǒu chéng kōng, bù shè jǐng bèi. zhì yè, tǐng hū lìng dà jiào, gǔ zào guā tiān. zéi zhòng dà jīng, dēng shí zǒu sàn. hòu fù jié chén xiàng chéng, tǐng chéng mǎ zì chū, lìng lù shì cān jūn wáng jūn zhí lǜ bīng mǎ, réng qīn lín zhàn. zéi xiān wén qí máng, wèi wèi bù néng jù kàng, hū jiàn qīn zài róng háng, wān hú zòng dí, xiāng yǔ jīng guài, wèi zhī ér bà. shí tí pó hàn zhī bù yǐ, yù lìng chéng xiàn méi zéi, suī zhī wēi jí, bù qiǎn jiù yuán. tǐng qiě shǒu qiě zhàn shí yú rì, zéi jìng bēn zǒu, chéng zú bǎo quán. zú yú zhōu.
至州，會有陳寇，百姓多反。珽不閉城門，守陴者皆令下城靜坐，街巷禁斷人 行，雞犬不聽鳴吠。賊無所聞見，莫測所以。或疑人走城空，不設警備。至夜，珽 忽令大叫，鼓譟聒天。賊眾大驚，登時走散。後復結陳向城，珽乘馬自出，令錄事 參軍王君植率兵馬，仍親臨戰。賊先聞其盲，謂為不能拒抗，忽見親在戎行，彎弧 縱鏑，相與驚怪，畏之而罷。時提婆憾之不已，欲令城陷沒賊，雖知危急，不遣救 援。珽且守且戰十餘日，賊竟奔走，城卒保全。卒於州。

zi jūn xìn, shè liè shū shǐ, duō ān zá yì. wèi jiān tōng zhí sàn qí cháng shì, pìn chén shǐ fù, zhōng shū láng. tǐng chū, yì jiàn fèi miǎn.
子君信，涉獵書史，多諳雜藝。位兼通直散騎常侍，聘陳使副，中書郎。珽出， 亦見廢免。

jūn xìn dì jūn yàn, róng mào duǎn xiǎo, yán cí sè nè, shǎo yǒu cái xué. suí dà yè zhōng, wèi zhì dōng píng jùn shū zuǒ. jùn xiàn dí ràng, yīn wèi lǐ mì suǒ de. mì shén lǐ zhī, shǔ wèi jì shì, jūn shū yǔ xí, jiē chéng qí shǒu. jí mì bài, wèi wáng shì chōng suǒ shā.
君信弟君彥，容貌短小，言辭澀訥，少有才學。隋大業中，位至東平郡書佐。 郡陷翟讓，因為李密所得。密甚禮之，署為記室，軍書羽檄，皆成其手。及密敗， 為王世充所殺。

tǐng dì xiào yǐn, yì yǒu wén xué, zǎo zhī míng. cí zhāng suī bù dǎi xiōng, jī jǐng yǒu kǒu biàn, jiān jiě yīn lǜ. wèi mò wèi jiān sàn qí cháng shì, yíng liáng shǐ. shí xú jūn fáng yǔ xìn lái pìn, míng yù shén gāo, wèi cháo wén ér zhòng zhī. jiē duì zhě duō qǔ yī shí zhī xiù, lú yuán jǐng zhī tú, bìng jiàng jiē shè zhí, gèng dì sī bīn. xiào yǐn shǎo chù qí zhōng, wù yì chēng měi.
珽弟孝隱，亦有文學，早知名。詞章雖不逮兄，機警有口辨，兼解音律。魏末 為兼散騎常侍，迎梁使。時徐君房、庾信來聘，名譽甚高，魏朝聞而重之。接對者 多取一時之秀，盧元景之徒，並降階攝職，更遞司賓。孝隱少處其中，物議稱美。

xiào yǐn cóng fù dì mào, pō yǒu cí qíng, rán hǎo jiǔ xìng lǜ, bù wèi shí suǒ zhòng. dà níng zhōng, yǐ jīng xué wèi běn xiāng suǒ jiàn, chú gěi shì, yǐ jí cí, réng bù fù shì. tǐng shòu rèn jì, gù lìng hū mào, mào bù huò yǐ, zàn lái jiù zhī. tǐng yù wèi zòu guān, mào nǎi táo qù.
孝隱從父弟茂，頗有辭情，然好酒性率，不為時所重。大寧中，以經學為本鄉 所薦，除給事，以疾辭，仍不復仕。珽受任寄，故令呼茂，茂不獲已，暫來就之。 珽欲為奏官，茂乃逃去。

tǐng zú dì chóng rú, shè xué yǒu cí, shǎo yǐ gàn jú zhī míng. wǔ píng mò, wèi sī zhōu bié jià tōng zhí cháng shì. rù zhōu, wèi róng chāng jùn tài shǒu. suí kāi huáng chū, zhōng dàng zhōu zhǎng shǐ.
珽族弟崇儒，涉學有辭，少以干局知名。武平末，位司州別駕、通直常侍。入 周，為容昌郡太守。隋開皇初，終宕州長史。

lùn yuē: yuán fān dì xiōng, kě wèi yī shí cái xiù yù xiū xíng yè, yì nǎi bù yǔn jiā fēng. jǐng wén xué yì jiàn chēng, jìng ān zhèng qíng zì lì, xiū zhī jiā yǐ zǎo sī, kě wèi zài dé zhě yān. sī bó jīng míng xíng xiū, nǎi wéi mén sù. zǔ yíng gàn néng yì yòng, shí yuē shí liáng xiào zhēng jùn cái suī duō, shì zú bài guó. shū luán qì huái qīng jùn, yuán jǐng cái gàn zhī míng, bìng kuāng zuǒ qí chū, yī shí tuī zhòng, měi yǐ zāi!
論曰：袁翻弟兄，可為一時才秀；聿修行業，亦乃不殞家風。景文學義見稱， 敬安正情自立，休之加以藻思，可謂載德者焉。思伯經明行修，乃惟門素。祖瑩干 能藝用，實曰時良；孝徵俊才雖多，適足敗國。叔鸞器懷清峻，元景才幹知名，並 匡佐齊初，一時推重，美矣哉！