dòu lú níng zi jī sūn yù yáng shào zi xióng wáng yǎ zi shì jī hán xióng zi qín hè ruò dūn zi bì dì yì
豆盧寧子勣 孫毓 楊紹子雄 王雅子世積 韓雄子禽 賀若 敦子弼 弟誼
dòu lú níng, zì yǒng ān, chāng lí tú hé rén. qí xiān běn xìng mù róng shì, yàn běi dì wáng jīng zhī hòu yě. gāo zǔ shèng, yǐ yàn. huáng shǐ chū guī wèi, shòu zhǎng lè jùn shǒu, cì xìng dòu lú shì. huò yún běi rén wèi guī yì wèi dòu lú, yīn shì yān, yòu yún bì nán gǎi yān, wèi xiáng shú shì. fù cháng, wèi róu xuán zhèn jiāng, yǒu wēi zhòng, jiàn chēng yú shí. wǔ chéng zhōng, yǐ níng xūn, zhuī zèng zhù guó dà jiāng jūn shǎo bǎo fú líng jùn gōng. níng shǎo xiāo guǒ, yǒu zhì qì, shēn zhǎng bā chǐ, měi zī róng, shàn qí shè. wèi yǒng ān zhōng, yǐ bié jiāng suí ěr zhū tiān guāng rù guān. yǐ pò mò qí chǒu nú gōng, cì jué líng shòu xiàn nán. cháng yǔ liáng dìng yù yú píng liáng chuān, xiāng yǔ yì shè, nǎi xiāng qù bǎi bù xuán suō cǎo yǐ shè zhī, qī fā wǔ zhōng. dìng fú qí néng, zèng yí shén hòu, tiān guāng bài, cóng hóu mò chén yuè. jí zhōu wén tǎo yuè, níng yǔ lǐ bì lái guī.
豆盧寧,字永安,昌黎徒何人。其先本姓慕容氏,燕北地王精之後也。高祖勝, 以燕。皇始初歸魏,授長樂郡守,賜姓豆盧氏。或雲北人謂歸義為「豆盧」,因氏 焉,又雲避難改焉,未詳孰是。父萇,魏柔玄鎮將,有威重,見稱於時。武成中, 以寧勛,追贈柱國大將軍、少保、涪陵郡公。寧少驍果,有志氣,身長八尺,美姿 容,善騎射。魏永安中,以別將隨爾硃天光入關。以破万俟丑奴功,賜爵靈壽縣男。 嘗與梁GC定遇於平涼川,相與肄射,乃相去百步懸莎草以射之,七發五中。GC 定服其能,贈遺甚厚,天光敗,從侯莫陳悅。及周文討悅,寧與李弼來歸。
xiào wǔ xī qiān, yǐ fèng yíng xūn, fēng hé yáng xiàn bó, hòu jìn jué wèi gōng. cóng qín dòu tài, fù hóng nóng, pò shā yuàn, chú wèi dà jiāng jūn jiān dà dū dū. dà tǒng qī nián, cóng yú jǐn pò jī hú shuài liú píng fú yú shàng jùn. jí liáng dìng fǎn, yǐ níng wèi jūn sī, jiān lǒng yòu zhū jūn shì. zéi píng, jìn wèi shì zhōng shǐ chí jié biāo qí dà jiāng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī. jiǔ nián, cóng zhōu wén yíng gāo zhòng mì, yǔ dōng wèi zhàn yú máng shān. qiān zuǒ wèi jiāng jūn, jìn jué fàn yáng jùn gōng. shí liù nián, bài dà jiāng jūn. qiāng shuài bàng qǐ tiě cōng jí zhèng wǔ chǒu děng fǎn pàn, níng tǎo píng zhī. gōng dì èr nián, gǎi fēng wǔ yáng jùn gōng, qiān shàng shū yòu pú shè. zhōu xiào mǐn dì jiàn zuò, shòu zhù guó dà jiāng jūn. wǔ chéng chū, chū wèi tóng zhōu cì shǐ. qiān dà sī kòu, jìn fēng chǔ guó gōng, yì wàn hù, bié shí yán tíng xiàn yī qiān hù, shōu qí zū fù. bǎo dìng sì nián, shòu qí zhōu cì shǐ. shǔ dà bīng dōng tǎo, níng yú jí cóng jūn. hōng yú tóng zhōu. zèng tài bǎo shí zhōu zhū jūn shì tóng zhōu cì shǐ, shì yuē zhāo.
孝武西遷,以奉迎勛,封河陽縣伯,後進爵為公。從禽竇泰,復弘農,破沙苑, 除衛大將軍、兼大都督。大統七年,從于謹破稽胡帥劉平伏於上郡。及梁GC定反, 以寧為軍司,監隴右諸軍事。賊平,進位侍中、使持節、驃騎大將軍、開府儀同三 司。九年,從周文迎高仲密,與東魏戰於芒山。遷左衛將軍,進爵范陽郡公。十六 年,拜大將軍。羌帥傍乞鐵匆及鄭五丑等反叛,寧討平之。恭帝二年,改封武陽郡 公,遷尚書右僕射。周孝閔帝踐祚,授柱國大將軍。武成初,出為同州刺史。遷大 司寇,進封楚國公,邑萬戶,別食鹽亭縣一千戶,收其租賦。保定四年,授岐州刺 史。屬大兵東討,寧輿疾從軍。薨於同州。贈太保、十州諸軍事、同州刺史,諡曰 昭。
chū, níng wèi yǒu zi, yǎng dì yǒng ēn zi jī. jí shēng zǐ zàn, qīn shǔ jiē qǐng zàn wèi sì. níng yuē: xiōng dì zhī zi yóu zi yě, wú hé zé yān. suì yǐ jī sì. shí yǐ cǐ duō zhī. jí níng hōng, jī xí jué.
初,寧未有子,養弟永恩子勣。及生子贊,親屬皆請贊為嗣。寧曰:「兄弟之 子猶子也,吾何擇焉。」遂以勣嗣。時以此多之。及寧薨,勣襲爵。
jī zì dìng dōng. shēng shí, zhōu wén qīn xìng níng jiā chēng qìng, shí yù xīn pò qí jūn, zhōu wén yīn zì yuē dìng dōng. jī cōng wù, yǒu qì jú. chū yǐ xūn chén zǐ fēng yì ān xiàn hóu. zhōu mǐn dì shòu chán, shòu shāo bó xià dài fū kāi fǔ yí tóng sān sī, gǎi fēng dān yáng jùn gōng. míng dì shí, wèi zuǒ wǔ bó zhōng dài fū. jī zì yǐ jīng yè wèi tōng, qǐng jiě zhí yóu lù mén xué. dì jiā zhī, chì yǐ běn guān jiù xué. qí wáng xiàn nà jī mèi wèi fēi, ēn lǐ yù hòu. wǔ dì sì wèi, wèi yuán shāo dāng qiāng yīn jī zuò luàn, yǐ jī yǒu cái lüè, bài wèi zhōu cì shǐ. shén yǒu huì zhèng, huá yí yuè fú, dà zhì xiáng ruì. wū shǔ shān sú hū wèi gāo wǔ lǒng, qí xià wèi shuǐ suǒ chū. qí shān jué bì qiān xún, yóu lái fá shuǐ, zhū qiāng kǔ zhī. jī mǎ zú suǒ jiàn, hū fēi quán yǒng chū. yǒu bái wū xiáng zhǐ qián, rǔ zi ér hòu qù, yǒu bái láng jiàn yú xiāng wǔ, rén wèi zhī yáo yuē: wǒ yǒu dān yáng, shān chū yù jiāng. jì wǒ rén yí, shén wū lái xiáng. bǎi xìng yīn hào qí quán yuē yù jiāng quán. hòu dīng fù jiān, huǐ cuì guò lǐ. xí jué chǔ guó gōng. dà xiàng èr nián, lèi qiān lì zhōu zǒng guǎn, xún bài zhù guó. suí wén dì wèi chéng xiàng, yì zhōu zǒng guǎn wáng qiān zuò luàn, jī yīng chéng gù shǒu. qiān jiāng dá xī jì děng gōng zhī, qǐ tǔ shān, záo chéng wèi qī shí yú xué, yàn jiāng yǐ guàn zhī. jī shí zhàn shì bù guò èr qiān, zhòu yè xiāng jù. jīng sì xún, liáng ruì jūn qiě zhì, zéi jiě qù, shòu shàng zhù guó, cì yī zǐ jué zhōng shān xiàn gōng. kāi huáng zhōng, wèi xià zhōu zǒng guǎn. dì yǐ qí jiā guì shèng, xūn xiào kè zhāng, hòu wèi hàn wáng liàng nà qí nǚ wèi fēi, ēn yù mí hòu. qī nián, zhuī shǒu lì zhōu gōng, zhào shí shǐ zhōu lín jīn xiàn yì qiān hù. shí nián, yǐ jí zhēng hái jīng shī, zhào zhū wáng bìng zhì jī dì, zhōng shǐ gù wèn, dào lù bù jué. zú, shì yuē xiāng.
勣字定東。生時,周文親幸寧家稱慶,時遇新破齊軍,周文因字曰定東。勣聰 悟,有器局。初以勛臣子封義安縣侯。周閔帝受禪,授稍伯下大夫、開府儀同三司, 改封丹陽郡公。明帝時,為左武伯中大夫。勣自以經業未通,請解職游露門學。帝 嘉之,敕以本官就學。齊王憲納勣妹為妃,恩禮愈厚。武帝嗣位,渭源燒當羌因飢 作亂,以勣有才略,拜渭州刺史。甚有惠政,華夷悅服,大致祥瑞。烏鼠山俗呼為 高武隴,其下渭水所出。其山絕壁千尋,由來乏水,諸羌苦之。勣馬足所踐,忽飛 泉湧出。有白烏翔止前,乳子而後去,有白狼見於襄武,人為之謠曰:「我有丹 陽,山出玉漿。濟我人夷,神烏來翔。」百姓因號其泉曰玉漿泉。後丁父艱,毀瘁 過禮。襲爵楚國公。大象二年,累遷利州總管,尋拜柱國。隋文帝為丞相,益州總 管王謙作亂,勣嬰城固守。謙將達奚惎等攻之,起土山,鑿城為七十餘穴,堰江以 灌之。勣時戰士不過二千,晝夜相拒。經四旬,梁睿軍且至,賊解去,授上柱國, 賜一子爵中山縣公。開皇中,為夏州總管。帝以其家貴盛,勛效克彰,後為漢王諒 納其女為妃,恩遇彌厚。七年,追守利州功,詔食始州臨津縣邑千戶。十年,以疾 徵還京師,詔諸王並至勣第,中使顧問,道路不絕。卒,諡曰襄。
zi xián sì. wèi xiǎn zhōu cì shǐ dà lǐ shǎo qīng wǔ bì láng jiāng. cì zǐ yù.
子賢嗣。位顯州刺史、大理少卿、武賁郎將。次子毓。
yù zì dào shēng, shǎo yīng guǒ, yǒu qì jié. hàn wáng liàng chū zhèn bīng zhōu, yù yǐ fēi xiōng wèi wáng fǔ zhǔ bù. yǐ zhēng tū jué gōng, shòu yí tóng sān sī. jí yáng dì jí wèi, liàng nà zī yì wáng kuǐ móu zuò luàn. yù kǔ jiàn bù cóng, yīn wèi qí dì yì yuē: wú pǐ mǎ guī cháo, zì dé miǎn huò. cǐ nǎi shēn jì, fēi wèi guó yě. jīn qiě wěi cóng, yǐ sī hòu jì. yù xiōng xiǎn zhōu cì shǐ xián yán yú dì yuē: chén dì yù sù huái zhì jié, bì bù cóng luàn, dàn bī xiōng wēi, bù néng kè suì. chén qǐng cóng jūn, yǔ yù wèi biǎo lǐ, liàng bù zú tú yě. dì xǔ zhī. xián mì qiǎn jiā rén jī chì shū zhì yù suǒ, yǔ zhī jì. liàng jiāng wǎng jiè zhōu, lìng yù yǔ zǒng guǎn shǔ zhū tāo liú shǒu. yù yǔ tāo yì jù zhī, tāo fú yī bù cóng, yù zhuī zhǎn zhī. shí liàng sī mǎ huáng fǔ dàn yǐ jiàn bèi qiú, yù chū zhī, yǔ xié jì, jí kāi fǔ, pán shí hóu sù qín wǔ děng bì chéng jù liàng. bù fēn wèi dìng, yǒu rén gào liàng. liàng gōng zhī, chéng xiàn, jiàn hài, shí nián èr shí bā. liàng píng, zèng dà jiāng jūn, fēng zhèng yì xiàn gōng, shì yuē mǐn.
毓字道生,少英果,有氣節。漢王諒出鎮并州,毓以妃兄為王府主簿。以征突 厥功,授儀同三司。及煬帝即位,諒納諮議王頍謀作亂。毓苦諫不從,因謂其弟懿 曰:「吾匹馬歸朝,自得免禍。此乃身計,非為國也。今且偽從,以思後計。」毓 兄顯州刺史賢言於帝曰:「臣弟毓素懷志節,必不從亂,但逼凶威,不能克遂。臣 請從軍,與毓為表里,諒不足圖也。」帝許之。賢密遣家人齎敕書至毓所,與之計。 諒將往介州,令毓與總管屬硃濤留守。毓與濤議拒之,濤拂衣不從,毓追斬之。時 諒司馬皇甫誕以諫被囚,毓出之,與協計,及開府,盤石侯宿勤武等閉城拒諒。部 分未定,有人告諒。諒攻之,城陷,見害,時年二十八。諒平,贈大將軍,封正義 縣公,諡曰愍。
zi yuàn shī sì. bài yí tóng sān sī. dà yè chū, xíng xīn lìng, wǔ děng bìng chú. wèi jǐ, dì fù xià zhào gǎi fēng yōng qiū hóu, fù yǐ yuàn shī xí.
子願師嗣。拜儀同三司。大業初,行新令,五等並除。未幾,帝復下詔改封雍 丘侯,復以願師襲。
zàn yǐ níng xūn, jiàn dé chū, cì jué huá yīn xiàn hóu. lèi qiān kāi fǔ yí tóng dà jiāng jūn, jìn jué wǔ yáng jùn gōng.
贊以寧勛,建德初,賜爵華陰縣侯。累遷開府儀同大將軍,進爵武陽郡公。
yǒng ēn shǎo yǒu shí dù, yǔ níng jù guī zhōu wén. yǐ yíng xiào wǔ gōng, fēng xīn xìng bó. lǚ cóng zhēng tǎo, jiē yǒu gōng, jìn wèi biāo qí dà jiāng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī. zhōu xiào mǐn dì jiàn zuò, shòu shàn zhōu cì shǐ, gǎi fēng wò yě xiàn gōng. bǎo dìng yuán nián, rù wèi sī huì zhōng dài fū. níng fēng chǔ guó gōng, qǐng yǐ xiān fēng wǔ yáng jùn sān qiān hù yì wò yě zhī fēng, zhào xǔ yān. zú yú guān. zèng shǎo bǎo, shì yuē jìng. zi tōng sì.
永恩少有識度,與寧俱歸周文。以迎孝武功,封新興伯。屢從征討,皆有功, 進位驃騎大將軍、開府儀同三司。周孝閔帝踐祚,授鄯州刺史,改封沃野縣公。保 定元年,入為司會中大夫。寧封楚國公,請以先封武陽郡三千戶益沃野之封,詔許 焉。卒於官。贈少保,諡曰敬。子通嗣。
tōng zì píng dōng, yī míng huì, hóng hòu yǒu qì jú. zài zhōu, yǐ fù gōng cì jué lín zhēn xiàn hóu, gǎi fēng wò yě xiàn gōng. wèi kāi fǔ běi xú zhōu cì shǐ. kāi huáng chū, jìn jué nán chén jùn gōng, shàng suí wén dì mèi chāng lè xiàn zhǎng gōng zhǔ. lì dìng xiāng èr zhōu cì shǐ xià hóng èr zhōu zǒng guǎn, bìng yǐ kuān huì chēng. zú guān. shì yuē ān. zi kuān sì.
通字平東,一名會,弘厚有器局。在周,以父功賜爵臨貞縣侯,改封沃野縣公。 位開府、北徐州刺史。開皇初,進爵南陳郡公,尚隋文帝妹昌樂縣長公主。歷定相 二州刺史、夏洪二州總管,並以寬惠稱。卒官。諡曰安。子寬嗣。
yáng shào, zì zǐ ān, hóng nóng huá yīn rén yě, zǔ xìng, wèi xīn píng jùn shǒu. fù guó, zhōng sàn dài fū. shào shǎo kāng kǎi yǒu zhì lüè, lǚ cóng zhēng fá, lì zhàn yǒu gōng. pǔ tài chū, fēng píng xiāng xiàn nán. dà tǒng yuán nián, jìn jué guān jūn xiàn gōng. sì nián, wèi fū chéng jùn shǒu. shào xìng shù zhí, jiān yǒu wēi huì, bǎi xìng ān zhī. lèi qiān biāo qí dà jiāng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī fū zhōu cì shǐ, cì xìng chì lǚ yǐn shì. zhōu xiào mǐn dì jiàn zuò, jìn jué tǎng chéng jùn gōng, wèi dà jiāng jūn. zú, zèng chéng wén děng bā zhōu cì shǐ. shì yuē xìn. zi xióng sì.
楊紹,字子安,弘農華陰人也,祖興,魏新平郡守。父國,中散大夫。紹少慷 慨有志略,屢從征伐,力戰有功。普泰初,封平鄉縣男。大統元年,進爵冠軍縣公。 四年,為鄜城郡守。紹性恕直,兼有威惠,百姓安之。累遷驃騎大將軍、開府儀同 三司、鄜州刺史,賜姓叱呂引氏。周孝閔帝踐祚,進爵儻城郡公,位大將軍。卒, 贈成、文等八州刺史。諡曰信。子雄嗣。
xióng chū míng huì, měi zī róng, yǒu qì dù, yōng róng xián yǎ, jìn zhǐ kě guān. zhōu wǔ dì shí, wèi tài zǐ sī lǚ xià dài fū. dì xìng yún yáng gōng, wèi wáng zhí zuò luàn, xí sù zhāng mén, xióng nì jù pò zhī. fēng wǔ yáng jùn gōng, qiān yòu wèi shàng dài fū. dà xiàng zhōng, jìn jué yú guó gōng. suí wén dì wèi chéng xiàng, yōng zhōu mù bì wáng xián gòu zuò nán, xióng shí wèi bié jià, zhī qí móu, yǐ gào wén dì. xián fú zhū, yǐ gōng shòu zhù guó yōng zhōu mù, réng lǐng xiāng fǔ yú hòu. zhōu xuān dì zàng, bèi zhū wáng yǒu biàn, lìng xióng lǜ liù qiān qí sòng zhì líng suǒ. jìn wèi shàng zhù guó.
雄初名惠,美姿容,有器度,雍容閒雅,進止可觀。周武帝時,為太子司旅下 大夫。帝幸雲陽宮,衛王直作亂,襲肅章門,雄逆拒破之。封武陽郡公,遷右衛上 大夫。大象中,進爵邘國公。隋文帝為丞相,雍州牧、畢王賢構作難,雄時為別駕, 知其謀,以告文帝。賢伏誅,以功授柱國、雍州牧,仍領相府虞候。周宣帝葬,備 諸王有變,令雄率六千騎送至陵所。進位上柱國。
wén dì shòu chán, chú zuǒ wèi jiāng jūn, jiān zōng zhèng qīng. qiān yòu wèi dà jiāng jūn, cān yù cháo zhèng. fēng guǎng píng wáng, yǐ yú gōng bié fēng yī zi. xióng qǐng fēng dì shì guì, cháo tíng xǔ zhī. huò zòu gāo jiǒng péng dǎng zhě, dì yán zhī yú cháo, xióng shēn míng qí xū, dì yì yǐ wèi rán. xióng shí guì chǒng, guān jué yī shí, yǔ gāo jiǒng yú qìng zé sū wēi chēng wèi sì guì. xióng kuān róng xià shì, cháo yě gù shǔ. dì yīn jì zhī, bù yù qí diǎn bīng mǎ, nǎi gǎi shòu sī kōng, wài shì yōu chóng, ér nèi shí duó qí quán yě. xióng nǎi bì mén bù tōng bīn kè. xún gǎi fēng qīng zhāng wáng. rén shòu chū, dì yǐ qīng zhāng bù yǔn shēng wàng, mìng zhí fāng jìn dì tú, zhǐ ān dé jùn shì qún chén yuē: cǐ hào zú wèi míng dé xiāng chēng. nǎi gǎi fēng ān dé wáng.
文帝受禪,除左衛將軍,兼宗正卿。遷右衛大將軍,參預朝政。封廣平王,以 邘公別封一子。雄請封弟士貴,朝廷許之。或奏高熲朋黨者,帝言之於朝,雄深明 其虛,帝亦以為然。雄時貴寵,冠絕一時,與高熲、虞慶則、蘇威稱為「四貴」。 雄寬容下士,朝野顧屬。帝陰忌之,不欲其典兵馬,乃改授司空,外示優崇,而內 實奪其權也。雄乃閉門不通賓客。尋改封清漳王。仁壽初,帝以清漳不允聲望,命 職方進地圖,指安德郡示群臣曰:「此號足為名德相稱」。乃改封安德王。
dà yè chū, shòu tài zǐ tài fù. yuán dé tài zǐ hōng, jiǎn xiào zhèng zhōu cì shǐ. qiān huái zhōu cì shǐ jīng zhào yǐn. dì qīn zhēng tǔ gǔ hún, zhào xióng zǒng guǎn jiāo hé dào zhū jūn. jí hái, gǎi fēng guān wáng. liáo dōng zhī yì, jiǎn xiào zuǒ yì wèi dà jiāng jūn, chū liáo dōng dào. cì lú hé zhèn, gòu jí sǐ, dì wèi zhī fèi cháo, zhào hóng lú jiān hù sàng shì. yǒu sī qǐng shì yuē yì, dì yuē: wáng dào gāo yǎ sú, dé guān shēng líng. nǎi shì yuē dé. zèng sī tú xiāng guó děng shí jùn tài shǒu.
大業初,授太子太傅。元德太子薨,檢校鄭州刺史。遷懷州刺史、京兆尹。帝 親征吐谷渾,詔雄總管澆河道諸軍。及還,改封觀王。遼東之役,檢校左翊衛大將 軍,出遼東道。次瀘河鎮,遘疾死,帝為之廢朝,詔鴻臚監護喪事。有司請諡曰懿, 帝曰:「王道高雅俗,德冠生靈。」乃諡曰德。贈司徒、襄國等十郡太守。
zi gōng rén, wèi lì bù shì láng.
子恭仁,位吏部侍郎。
gōng rén dì chēn, xìng hé hòu, pō yǒu wén xué. lì yì zhōu cì shǐ huái nán jùn tài shǒu. jí fù hōng, qǐ wèi sī lì dài fū. liáo dōng zhī yì, yáng xuán gǎn fǎn, qí dì xuán zòng zì dì suǒ táo fù qí xiōng, lù féng chēn, chēn bì rén ǒu yǔ jiǔ zhī. sī lì cì shǐ liú xiū wén zòu zhī, shí gōng rén jiāng bīng yú wài, dì qǐn qí shì. chēn yōu, fā bìng ér zú.
恭仁弟綝,性和厚,頗有文學。歷義州刺史、淮南郡太守。及父薨,起為司隸 大夫。遼東之役,楊玄感反,其弟玄縱自帝所逃赴其兄,路逢綝,綝避人偶語久之。 司隸刺史劉休文奏之,時恭仁將兵於外,帝寢其事。綝憂,發病而卒。
xióng dì dá, zì shì dá, yǒu xué xíng, shì zhōu, wèi yí tóng nèi shǐ xià dài fū, fēng suì níng xiàn nán. wén dì shòu chán, bài gěi shì huáng mén shì láng, jìn jué wèi zi. qiān jiān lì bù shì láng, jiā kāi fǔ. zhuǎn nèi shǐ shì láng shàn zhèng zhào sān zhōu cì shǐ, jù yǒu néng míng. píng chén hòu, dì chà pǐn tiān xià mù zǎi, dá wèi dì yī, zhuó bài gōng bù shàng shū, jiā shang kāi fǔ. dá wèi rén hóng hòu, yǒu jú dù, yáng sù měi yuē: yǒu jūn zǐ mào jiān jūn zǐ xīn zhě, wéi yáng dá ěr. xiàn huáng hòu jí wén dì shān líng zhì dù, dá bìng cān yù yān. yáng dì sì wèi, zhuǎn nà yán, lǐng yíng dōng dōu fù jiān. liáo dōng zhī yì, lǐng yòu wǔ wèi jiāng jūn. jìn wèi zuǒ guāng lù dài fū. zú yú shī. zèng lì bù shàng shū shǐ ān hóu, shì yuē gōng.
雄弟達,字士達,有學行,仕周,位儀同、內史下大夫,封遂寧縣男。文帝受 禪,拜給事黃門侍郎,進爵為子。遷兼吏部侍郎,加開府。轉內史侍郎、鄯鄭趙三 州刺史,俱有能名。平陳後,帝差品天下牧宰,達為第一,擢拜工部尚書,加上開 府。達為人弘厚,有局度,楊素每曰:「有君子貌兼君子心者,唯楊達耳。」獻皇 後及文帝山陵制度,達並參預焉。煬帝嗣位,轉納言,領營東都副監。遼東之役, 領右武衛將軍。進位左光祿大夫。卒於師。贈吏部尚書、始安侯,諡曰恭。
wáng yǎ, zì dù róng, chǎn xī xīn zhù rén yě. shǎo shěn yì, mù nè guǎ yán. yǒu dǎn yǒng, shàn qí shè. zhōu wén wén qí míng, zhào rù jūn, yǐ gōng cì jué jū yōng xiàn zi. cóng qín dòu tài yú tóng guān. shā yuàn zhī zhàn, yǎ wèi suǒ bù yuē: bǐ jūn dài yǒu bǎi wàn, jīn wǒ bù mǎn wàn rén, cháng lǐ lùn zhī, shí nán yǔ dí. dàn xiàng gōng shén wǔ, yǐ shùn tǎo nì, qǐ jì zhòng guǎ? dà zhàng fū bù yǐ cǐ shí pò zéi, hé yòng shēng wèi! nǎi huàn jiǎ chū zhàn, suǒ xiàng pī mǐ, zhōu wén zhuàng zhī. yòu cóng zhàn máng shān. shí dà jūn shī lì, zhū jiāng jiē tuì, yǎ dú jù zhī. dí rén jiàn qí wú jì, bù qí jìng jìn. yǎ zuǒ yòu fèn jī, zhǎn jiǔ jí, dí zhòng shāo tuì, yǎ nǎi hái. zhōu wén tàn yuē: wáng yǎ jǔ shēn xī shì dǎn yě! jìn jué wèi bó. lèi qiān biāo qí dà jiāng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī. míng dì chū chú fén zhōu cì shǐ. lì jīng wèi zhèng, rén shù yuè fù, zì yuǎn zhì zhě qī bǎi yú jiā. zú yú xià zhōu cì shǐ. zi shì jī sì.
王雅,字度容,闡熙新紵人也。少沈毅,木訥寡言。有膽勇,善騎射。周文聞 其名,召入軍,以功賜爵居庸縣子。從禽竇泰於潼關。沙苑之戰,雅謂所部曰: 「彼軍殆有百萬,今我不滿萬人,常理論之,實難與敵。但相公神武,以順討逆, 豈計眾寡?大丈夫不以此時破賊,何用生為!」乃擐甲出戰,所向披靡,周文壯之。 又從戰芒山。時大軍失利,諸將皆退,雅獨拒之。敵人見其無繼,步騎競進。雅左 右奮擊,斬九級,敵眾稍退,雅乃還。周文嘆曰:「王雅舉身悉是膽也!」進爵為 伯。累遷驃騎大將軍、開府儀同三司。明帝初除汾州刺史。勵精為政,人庶悅附, 自遠至者七百餘家。卒於夏州刺史。子世積嗣。
shì jī róng mào kuí àn, yāo dài shí wéi, fēng shén shuǎng bá, yǒu rén jié zhī biǎo. zài zhōu, yǐ gōng bài shàng yí tóng, fēng zhǎng zi xiàn gōng. suí wén dì shòu chán, jìn fēng yí yáng jùn gōng. gāo jiǒng měi qí cái néng, shén shàn zhī. cháng wèi yǐng yuē: wú bèi jù zhōu chén zǐ, shè jì lún méi, ruò hé? jiǒng shēn jù zhī. wèi jǐ, shòu qí zhōu zǒng guǎn, píng chén zhī yì, yǐ zhōu shī zì qí shuǐ qù jiǔ jiāng. yǐ gōng jìn wèi zhù guó jīng zhōu zǒng guǎn. hòu guì zhōu rén lǐ guāng shì zuò luàn, shì jī yǐ xíng jūn zǒng guǎn tǎo píng zhī, jìn wèi shàng zhù guó, shén jiàn lóng zhòng.
世積容貌魁岸,腰帶十圍,風神爽拔,有人傑之表。在周,以功拜上儀同,封 長子縣公。隋文帝受禪,進封宜陽郡公。高熲美其才能,甚善之。嘗謂穎曰:「吾 輩俱周臣子,社稷淪沒,若何?」熲深拒之。未幾,授蘄州總管,平陳之役,以舟 師自蘄水趣九江。以功進位柱國、荊州總管。後桂州人李光仕作亂,世積以行軍總 管討平之,進位上柱國,甚見隆重。
shì jī jiàn dì xìng jì kè, gōng chén duō huò zuì, yóu shì zòng jiǔ, bù yǔ zhí zhèng yán jí shí shì. shàng yǐ wèi yǒu jiǔ jí, shě zhī gōng nèi, lìng yī zhě liáo zhī. shì jī guǐ chēng jí yù, shǐ dé jiù dì. jí zhēng liáo dōng, shì jī yǔ hàn wáng bìng wèi xíng jūn yuán shuài. zhì liǔ chéng, yù jí ér hái. bài liáng zhōu zǒng guǎn, lìng qí shì qī bǎi rén sòng zhī guān.
世積見帝性忌刻,功臣多獲罪,由是縱酒,不與執政言及時事。上以為有酒疾, 舍之宮內,令醫者療之。世積詭稱疾愈,始得就第。及征遼東,世積與漢王並為行 軍元帥。至柳城,遇疾而還。拜涼州總管,令騎士七百人送之官。
wèi jǐ, qí qīn xìn ān dìng huáng fǔ xiào xié yǒu zuì, lì bǔ zhī, wáng dǐ shì jī, bù nà, yóu shì yǒu hàn. xiào xié jìng pèi fáng guì zhōu, shì zǒng guǎn líng hú xī, xī yòu bù lǐ yān. shén kùn qióng, yīn jiǎo xìng shàng biàn, chēng: shì jī cháng lìng dào rén xiāng qí guì bù, dào rén yún: dāng wèi guó zhǔ. wèi qí qī yuē: fū rén dāng wèi huáng hòu. yòu jiāng zhī liáng zhōu, qí suǒ qīn wèi shì jī yuē: hé xī tiān xià jīng bīng chù, kě tú dà shì. shì jī yuē: liáng zhōu tǔ kuàng rén xī, fēi yòng wǔ guó. yóu shì bèi zhēng, àn qí shì. yǒu sī zòu: zuǒ wèi dà jiāng jūn yuán mín yòu wèi dà jiāng jūn yuán zhòu zuǒ pú shè gāo jiǒng, bìng yǔ shì jī jiāo tōng, shòu qí míng mǎ zhī zèng. shì jī jìng zuò zhū, mín zhòu děng miǎn guān, bài xiào xié wèi shàng dà jiāng jūn.
未幾,其親信安定皇甫孝諧有罪,吏捕之,亡抵世積,不納,由是有憾。孝諧 竟配防桂州,事總管令狐熙,熙又不禮焉。甚困窮,因徼幸上變,稱:「世積嘗令 道人相其貴不,道人云:『當為國主。』謂其妻曰:『夫人當為皇后。』又將之涼 州,其所親謂世積曰:『河西天下精兵處,可圖大事。』世積曰:『涼州土曠人稀, 非用武國。』」由是被征,案其事。有司奏:「左衛大將軍元旻、右衛大將軍元胄、 左僕射高熲,並與世積交通,受其名馬之贈。」世積竟坐誅,旻胄等免官,拜孝諧 為上大將軍。
hán xióng, zì mù lán, hé nán dōng yuán rén yě. zǔ jǐng, xiào wén shí wèi zhě yáng jùn shǒu. xióng shǎo gǎn yǒng, lǚ lì jué rén, gōng qí shè, yǒu jiāng lǜ cái lüè. jí xiào wǔ xī qiān, xióng biàn kāng kǎi yǒu lì gōng zhī zhì. dà tǒng chū, suì yǔ qí shǔ liù shí yú rén yú luò xī jǔ bīng, shù rì jiān, zhòng zhì qiān rén, yǔ hé nán xíng tái yáng jū gòng wèi jǐ jiǎo. měi chāo lüè dōng wèi, suǒ xiàng kè huò. dōng wèi luò zhōu cì shǐ hán xián yǐ zhuàng wén, yè nǎi qiǎn qí jūn sī mù róng shào zōng yǔ xián hé shì tǎo xióng. zhàn shù shí hé, xióng zhòng lüè jǐn, xiōng jí qī zǐ jiē wèi xián suǒ huò, jiāng yǐ wèi lù. nǎi qiǎn rén gào xióng yuē: ruò xióng zhì, jiē miǎn zhī. xióng nǎi yì xián jūn. jí suí xián hái luò. qián yǐn xián dǎng, móu yù xí zhī. shì xiè, dùn miǎn. yè zhōu wén yú hóng nóng, fēng wǔ yáng xiàn hóu, qiǎn hái xiāng lǐ, gèng tú jìn qǔ. xióng nǎi zhāo jí yì zhòng, cóng dú gū xìn rù luò yáng. máng shān zhī yì, zhōu wén mìng xióng yāo qí shén wǔ yú ài dào. shén wǔ nù, mìng sān jūn bài bìng lì qǔ xióng, xióng tū wéi dé miǎn. chú dōng xú zhōu cì shǐ. dōng wèi yōng zhōu cì shǐ guō shū lüè jiē jìng, pō wèi biān huàn. xióng mì tú zhī, qīng jiāng shí qí, yè rù qí jìng, fú yú dào cè, qiǎn dū du hán shì yú lüè chéng fú dōng wèi rén yī fú, zhà ruò zì hé yáng pàn tóu guān xī zhě, lüè chū chí zhī. xióng zì hòu shè zhī, zài fā xián zhōng, suì zhǎn lüè shǒu. chú hé nán yǐn, jìn jué wèi gōng. xún jìn biāo qí dà jiāng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī shì zhōng hé nán yì zhōng zhèng. zhōu xiào mǐn dì jiàn zuò, jìn jué xīn yì jùn gōng, cì xìng yǔ wén shì. míng dì èr nián, chú dū du zhōng zhōu cì shǐ. xióng jiǔ zài biān, jù zhī dí rén xū shí, měi lǜ zhòng shēn rù, bù bì jiān nán. qián hòu jīng sì shí wǔ zhàn, suī shí yǒu shèng fù, ér xióng zhì qì yì zhuàng, dōng wèi shēn dàn zhī. zú yú zhèn. zèng dà jiāng jūn wǔ zhōu zhū jūn shì. shì yuē wēi. zi qín sì.
韓雄,字木蘭,河南東垣人也。祖景,孝文時為赭陽郡守。雄少敢勇,膂力絕 人,工騎射,有將率材略。及孝武西遷,雄便慷慨有立功之志。大統初,遂與其屬 六十餘人於洛西舉兵,數日間,眾至千人,與河南行台楊琚共為掎角。每抄掠東魏, 所向克獲。東魏洛州刺史韓賢以狀聞,鄴乃遣其軍司慕容紹宗與賢合勢討雄。戰數 十合,雄眾略盡,兄及妻子皆為賢所獲,將以為戮。乃遣人告雄曰:「若雄至,皆 免之。」雄乃詣賢軍。即隨賢還洛。潛引賢黨,謀欲襲之。事泄,遁免。謁周文於 弘農,封武陽縣侯,遣還鄉里,更圖進取。雄乃招集義眾,從獨孤信入洛陽。芒山 之役,周文命雄邀齊神武於隘道。神武怒,命三軍拜併力取雄,雄突圍得免。除東 徐州刺史。東魏雍州刺史郭叔略接境,頗為邊患。雄密圖之,輕將十騎,夜入其境, 伏於道側,遣都督韓仕於略城服東魏人衣服,詐若自河陽叛投關西者,略出馳之。 雄自後射之,再發咸中,遂斬略首。除河南尹,進爵為公。尋進驃騎大將軍、開府 儀同三司、侍中、河南邑中正。周孝閔帝踐祚,進爵新義郡公,賜姓宇文氏。明帝 二年,除都督、中州刺史。雄久在邊,具知敵人虛實,每率眾深入,不避艱難。前 後經四十五戰,雖時有勝負,而雄志氣益壯,東魏深憚之。卒於鎮。贈大將軍、五 州諸軍事。諡曰威。子禽嗣。
qín zì zi tōng, shǎo kāng kǎi, yǐ dǎn lüè chēng. róng mào kuí àn, yǒu xióng jié zhī biǎo. xìng yòu hǎo shū, jīng shǐ bǎi jiā jiē lüè zhī dà zhǐ. zhōu wén jiàn ér yì zhī, lìng yǔ zhū zi yóu jí. yǐ jūn gōng shāo qiān yí tóng sān sī, xí jué xīn yì jùn gōng. wǔ dì fá qí, qín shuō xià dú gū yǒng yè yú jīn yōng chéng. jí píng fàn yáng, jiā shang yí tóng yǒng zhōu cì shǐ. suí wén dì zuò xiāng, qiān hé zhōu cì shǐ. chén jiāng zhēn qìng rèn mán nú xiāo mó hē děng gòng wèi shēng yuán, pín kòu jiāng běi, qián hòu rù jiè. qín lǚ cuò qí fēng, chén rén duó qì.
禽字子通,少慷慨,以膽略稱。容貌魁岸,有雄傑之表。性又好書,經史百家 皆略知大旨。周文見而異之,令與諸子游集。以軍功稍遷儀同三司,襲爵新義郡公。 武帝伐齊,禽說下獨孤永業於金墉城。及平范陽,加上儀同、永州刺史。隋文帝作 相,遷和州刺史。陳將甄慶、任蠻奴、蕭摩訶等共為聲援,頻寇江北,前後入界。 禽屢挫其鋒,陳人奪氣。
kāi huáng chū, wén dì qián yǒu tūn jiāng nán zhì, bài qín lú zhōu zǒng guǎn, wěi yǐ píng chén zhī rèn, shén wèi dí rén suǒ dàn. jí dà jǔ fá chén, yǐ qín wèi xiān fēng. qín lǐng wǔ bǎi rén xiāo jì, xí cǎi shí, shǒu zhě jiē zuì, suì qǔ zhī. jìn gōng gū shú, bàn rì ér bá. cì yú xīn lín. jiāng nán fù lǎo sù wén qí wēi xìn, lái yè jūn mén, zhòu yè bù jué, qí jiāng fán xún lǔ shì zhēn tián ruì děng xiāng jì jiàng. jìn wáng qiǎn xíng jūn zǒng guǎn dù yàn yǔ qín hé jūn. chén shū bǎo qiǎn lǐng jūn cài zhēng shǒu zhū què háng, wén qín jiāng zhì, zhòng jù ér kuì. rèn mán nú wèi hè ruò bì suǒ bài, qì jūn jiàng qín. qín yǐ jīng qí zhí rù zhū què mén. chén rén yù zhàn, mán nú zǒng zhī yuē: lǎo fū shàng jiàng, zhū jūn hé shì! zhòng jiē sàn zǒu. suì píng jīn líng, zhí chén zhǔ shū bǎo. shí hè ruò bì yì yǒu gōng, nǎi xià zhào jìn wáng yuē: cǐ èr gōng zhě, zhèn běn wěi zhī, xī rú zhèn yì. yǐ míng chén zhī gōng, chéng tài píng zhī yè, tiān xià shèng shì, hé yòng guò cǐ! yòu xià yōu zhào yú qín bì yuē: shēn guó wēi yú wàn lǐ, xuān cháo huà yú yī yú, shǐ dōng nán zhī rén jù chū tāng huǒ, shù bǎi nián zéi xún rì kuò qīng, zhuān shì gōng zhī gōng yě. gāo míng sāi yú yǔ zhòu, shèng yè guāng yú tiān rǎng. tì tīng qián gǔ, hǎn wén qí pǐ. bān shī kǎi rù, chéng zhī fēi yuǎn, xiāng sī zhī shén, cùn yīn ruò suì. jí zhì jīng, bì yǔ qín zhēng gōng yú shàng qián, bì yuē: chén zài jiǎng shān sǐ zhàn, pò qí ruì zú, qín qí xiāo jiāng, zhèn yáng wēi wǔ, suì píng chén guó. qín lüè bù jiāo zhèn, qǐ chén zhī bǐ! qín yuē: běn fèng míng zhǐ, lìng chén yǔ bì tóng qǔ wěi dōu. bì nǎi gǎn xiān qī, féng zéi suì zhàn, zhì jiāng shì shāng sǐ shén duō. chén yǐ qīng qí wǔ bǎi, bīng bù xuè rèn, zhí qǔ jīn líng, jiàng rèn mán nú, zhí chén shū bǎo, jù qí fǔ kù, qīng qí cháo xué. bì zhì xī fāng kòu běi yē mén, chén qǐ guān ér nà zhī. sī nǎi jiù zuì bù xiá, ān dé yǔ chén wèi bǐ! shàng yuē: èr jiāng jù hé shàng xūn. yú shì jìn wèi shàng zhù guó, cì wù bā qiān duàn. yǒu sī hé qín zòng shì zú yín wū chén gōng. zuò cǐ bù dé guó gōng jí zhēn shí yì.
開皇初,文帝潛有吞江南志,拜禽廬州總管,委以平陳之任,甚為敵人所憚。 及大舉伐陳,以禽為先鋒。禽領五百人宵濟,襲採石,守者皆醉,遂取之。進攻姑 熟,半日而拔。次於新林。江南父老素聞其威信,來謁軍門,晝夜不絕,其將樊巡、 魯世真、田瑞等相繼降。晉王遣行軍總管杜彥與禽合軍。陳叔寶遣領軍蔡征守硃雀 航,聞禽將至,眾懼而潰。任蠻奴為賀若弼所敗,棄軍降禽。禽以精騎直入硃雀門。 陳人慾戰,蠻奴捴之曰:「老夫尚降,諸君何事!」眾皆散走。遂平金陵,執陳主 叔寶。時賀若弼亦有功,乃下詔晉王曰:「此二公者,朕本委之,悉如朕意。以名 臣之功,成太平之業,天下盛事,何用過此!」又下優詔於禽、弼曰:「申國威於 萬里,宣朝化於一隅,使東南之人俱出湯火,數百年賊旬日廓清,專是公之功也。 高名塞於宇宙,盛業光於天壤。逖聽前古,罕聞其匹。班師凱入,誠知非遠,相思 之甚,寸陰若歲。」及至京,弼與禽爭功於上前,弼曰:「臣在蔣山死戰,破其銳 卒,禽其驍將,震揚威武,遂平陳國。禽略不交陣,豈臣之比!」禽曰:「本奉明 旨,令臣與弼同取偽都。弼乃敢先期,逢賊遂戰,致將士傷死甚多。臣以輕騎五百, 兵不血刃,直取金陵,降任蠻奴,執陳叔寶,據其府庫,傾其巢穴。弼至夕方扣北 掖門,臣啟關而納之。斯乃救罪不暇,安得與臣為比!」上曰:』二將俱合上勛。」 於是進位上柱國,賜物八千段。有司劾禽縱士卒淫汙陳宮。坐此不得國公及真食邑。
dà jūn zhī shǐ chū yě, shàng chì yǒu sī yuē: wáng guó wù, wǒ yī bù yǐ rù fǔ, kě yú yuàn nèi zhú wǔ duǒ, dāng xī cì wén wǔ bǎi guān dà shè yǐ qǔ zhī. jí shì, shàng yù xuán táng, dà zhèn chén zhī nú bì huò huì, huì wáng gōng wén wǔ guān qī pǐn yǐ shàng, wǔ zhí lǐng bīng dū du yǐ shàng, jí zhū kǎo shǐ yǐ shè zhī.
大軍之始出也,上敕有司曰:「亡國物,我一不以入府,可於苑內築五垛,當 悉賜文武百官大射以取之。」及是,上御玄堂,大陣陳之奴婢貨賄,會王公文武官 七品已上,武職領兵都督已上,及諸考使以射之。
xiān shì, jiāng dōng yáo yuē: huáng bān qīng cōng mǎ, fā zì shòu yáng sì, lái shí dōng qì mò, qù rì chūn fēng shǐ. jiē bù zhī suǒ wèi. qín běn míng qín wǔ, píng chén zhī jì, yòu chéng qīng cōng mǎ, wǎng fǎn shí jié yǔ gē xiāng yīng, zhì shì fāng wù. hòu tū jué lái cháo, shàng wèi yuē: rǔ wén jiāng nán yǒu chén guó tiān zǐ hū? duì yuē: wén zhī. shàng mìng zuǒ yòu yǐn tū jué yì qín qián, yuē: cǐ shì zhí dé chén guó tiān zǐ zhě. qín lì rán gù zhī, tū jué huáng kǒng bù gǎn yǎng shì. qí wēi róng rú cǐ. bié fēng shòu guāng xiàn gōng, zhēn shí qiān hù. yǐ xíng jūn zǒng guǎn tún jīn chéng, yù bèi hú kòu, jí bài liáng zhōu zǒng guǎn.
先是,江東謠曰:「黃斑青驄馬,發自壽陽涘,來時冬氣末,去日春風始。」 皆不知所謂。禽本名禽武,平陳之際,又乘青驄馬,往返時節與歌相應,至是方悟。 後突厥來朝,上謂曰:「汝聞江南有陳國天子乎?」對曰:「聞之。」上命左右引 突厥詣禽前,曰:「此是執得陳國天子者。」禽厲然顧之,突厥惶恐不敢仰視。其 威容如此。別封壽光縣公,真食千戶。以行軍總管屯金城,御備胡寇,即拜涼州總 管。
é zhēng hái jīng, ēn lǐ shū hòu. wú hé, qí lín mǔ jiàn qín mén xià yí wèi shén shèng, yǒu tóng wáng zhě, mǔ yì ér wèn zhī. qí zhōng rén yuē: wǒ lái yíng wáng. hū bù jiàn. yòu yǒu rén jí dǔ, hū jīng zǒu zhì qín jiā yuē: wǒ yù yè wáng. zuǒ yòu wèn hé wáng, yuē: yán luó wáng. qín zǐ dì yù tà zhī, qín zhǐ zhī yuē: shēng wèi shàng zhù guó, sǐ zuò yán luó wáng, yì zú yǐ. yīn qǐn jí zú. zi shì è sì.
俄征還京,恩禮殊厚。無何,其鄰母見禽門下儀衛甚盛,有同王者,母異而問 之。其中人曰:「我來迎王。」忽不見。又有人疾篤,忽驚走至禽家曰:「我欲謁 王。左右問何王,曰:「閻羅王。」禽子弟欲撻之,禽止之曰:「生為上柱國,死 作閻羅王,亦足矣。」因寢疾卒。子世諤嗣。
shì è tì tǎng xiāo jié, yǒu fù fēng. yáng xuán gǎn luàn, yǐn wèi jiāng, měi zhàn xiān dēng. xuán gǎn bài, wèi lì suǒ jū. shí dì zài gāo yáng, sòng yì xíng zài suǒ. shì è rì lìng shǒu zhě shì jiǔ yáo yǐ hān chàng, yáng yán yuē: wú sǐ zài zhāo xī, bù zuì hé wèi! jiàn yǐ jiǔ jìn shǒu zhě, shǒu zhě xiá zhī, suì yǐn lìng zuì, yīn dé táo bèn shān zéi, bù zhī suǒ zhōng.
世諤倜儻驍捷,有父風。楊玄感亂,引為將,每戰先登。玄感敗,為吏所拘。 時帝在高陽,送詣行在所。世諤日令守者市酒肴以酣暢,揚言曰:「吾死在朝夕, 不醉何為!」漸以酒進守者,守者狎之,遂飲令醉,因得逃奔山賊,不知所終。
qín mǔ dì sēng shòu, zì xuán qìng, yì yǐ yǒng liè zhī míng. zhōu wǔ dì shí, wèi shì bó zhōng lǚ xià dài fū. suí wén dì dé zhèng, cóng wéi xiào kuān píng wèi chí jiǒng. yǐ gōng shòu dà jiāng jūn. fēng chāng lè xiàn gōng. kāi huáng chū, bài ān zhōu cì shǐ. shí qín wèi lú zhōu zǒng guǎn, cháo tíng bù yù qí xiōng dì tóng zài huái nán, zhuǎn xióng wèi èr zhōu cì shǐ, jìn jué guǎng líng jùn gōng. xún yǐ xíng jūn zǒng guǎn jī pò tū jué yú jī tóu shān. hòu zuò shì miǎn. shù suì, fù bài wèi zhōu cì shǐ. tū jué shén dàn zhī. hòu jiǎn xiào líng zhōu zǒng guǎn shì. cóng yáng sù pò tū jué, jìn wèi shàng zhù guó, gǎi fēng jiāng dū jùn gōng.
禽母弟僧壽,字玄慶,亦以勇烈知名。周武帝時,為侍伯中旅下大夫。隋文帝 得政,從韋孝寬平尉遲迥。以功授大將軍。封昌樂縣公。開皇初,拜安州刺史。時 禽為廬州總管,朝廷不欲其兄弟同在淮南,轉熊、蔚二州刺史,進爵廣陵郡公。尋 以行軍總管擊破突厥於雞頭山。後坐事免。數歲,復拜蔚州刺史。突厥甚憚之。後 檢校靈州總管事。從楊素破突厥,進位上柱國,改封江都郡公。
yáng dì jí wèi, fēng xīn cài jùn gōng, zì shì bù fù rèn yòng. dà yè wǔ nián, cóng xìng tài yuán. shí yǒu jīng zhào rén dá xī tōng qiè wáng shì, néng qīng gē, cháo chén duō xiāng mìng guān zhī, sēng shòu yì yù yān. zuò chú míng. xún mìng fù wèi, zú yú jīng shī. zi xiào jī.
煬帝即位,封新蔡郡公,自是不復任用。大業五年,從幸太原。時有京兆人達 奚通妾王氏,能清歌,朝臣多相命觀之,僧壽亦預焉。坐除名。尋命復位,卒於京 師。子孝基。
sēng shòu dì hóng, zì shū míng, shǎo xiāo yǒng, shàn qí shè, lǚ lì guò rén. shì zhōu, yǐ jūn gōng bài dà dū dū. suí wén wèi chéng xiàng, cóng wéi xiào kuān pò wèi chí jiǒng, jiā shang kāi fǔ, fēng gān táng xiàn hóu. jí dì shòu chán, jìn jué wèi gōng. kāi huáng jiǔ nián, píng chén zhī hòu, shòu xíng jūn zǒng guǎn. jí chén píng, jìn wáng guǎng dà liè yú jiǎng shān, yǒu měng shòu zài wéi zhōng, zhòng jiē jù, hóng chí mǎ shè zhī, yīng xián ér dào. chén shì zhū jiāng liè guān, jiē tàn fú yān. wáng dà xǐ, cì jiān bǎi pǐ. xún yǐ gōng jiā zhù guó, bài jiǎng zhōu cì shǐ, zhuǎn lián zhōu.
僧壽弟洪,字叔明,少驍勇,善騎射,膂力過人。仕周,以軍功拜大都督。隋 文為丞相,從韋孝寬破尉遲迥,加上開府,封甘棠縣侯。及帝受禪,進爵為公。開 皇九年,平陳之後,授行軍總管。及陳平,晉王廣大獵於蔣山,有猛獸在圍中,眾 皆懼,洪馳馬射之,應弦而倒。陳氏諸將列觀,皆嘆伏焉。王大喜,賜縑百匹。尋 以功加柱國,拜蔣州刺史,轉廉州。
shí tū jué lǚ wèi biān huàn, cháo tíng yǐ hóng xiāo yǒng, lìng jiǎn xiào shuò zhōu zǒng guǎn shì. xún bài dài zhōu zǒng guǎn. rén shòu yuán nián, tū jué dá tóu kè hán fàn sāi, hóng lǜ wèi zhōu cì shǐ liú lóng dà jiāng jūn lǐ yào wáng jù zhī. yù lǔ yú héng ān, zhòng guǎ bù dí, hóng sì miàn bó zhàn, shēn bèi zhòng chuàng, jiāng shì jǔ qì. lǔ xī zhòng wéi zhī, shǐ xià rú yǔ. hóng wěi yǔ lǔ hé, wéi shǎo xiè. hóng lǜ suǒ lǐng kuì wéi ér chū. sǐ zhě tài bàn, shā lǔ yì bèi. hóng jí yào wáng chú míng, lóng jìng zuò sǐ. yáng dì běi xún, zhì héng ān, jiàn bái gǔ bèi yě, yǐ wèn shì chén, yuē: wǎng hán hóng yǔ lǔ zhàn chù yě. dì mǐn rán shāng zhī, shōu zàng hái gǔ, mìng wǔ jùn shā mén wèi shè zhāi gōng, bài hóng lǒng xī tài shǒu.
時突厥屢為邊患,朝廷以洪驍勇,令檢校朔州總管事。尋拜代州總管。仁壽元 年,突厥達頭可汗犯塞,洪率蔚州刺史劉隆、大將軍李藥王拒之。遇虜於恆安,眾 寡不敵,洪四面搏戰,身被重創,將士沮氣。虜悉眾圍之,矢下如雨。洪偽與虜和, 圍少懈。洪率所領潰圍而出。死者太半,殺虜亦倍。洪及藥王除名,隆竟坐死。煬 帝北巡,至恆安,見白骨被野,以問侍臣,曰:「往韓洪與虜戰處也。」帝憫然傷 之,收葬骸骨,命五郡沙門為設齋供,拜洪隴西太守。
wèi jǐ, zhū yá rén wáng wàn chāng zuò luàn, zhào hóng píng zhī. yǐ gōng jiā jīn zǐ guāng lù dài fū, lǐng jùn rú gù. é ér wàn chāng dì zhòng tōng fù pàn, yòu zhào hóng píng zhī. hái shī wèi jǐ, xuán yù jí zú.
未幾,硃崖人王萬昌作亂,詔洪平之。以功加金紫光祿大夫,領郡如故。俄而 萬昌弟仲通復叛,又詔洪平之。還師未幾,旋遇疾卒。
hè ruò dūn, hé nán luò yáng rén yě. qí xiān jū mò běi, shì wèi bù luò dà rén. zēng zǔ dài, wèi xiàn wén shí rù guó, wèi dōu guān shàng shū, fēng ān fù xiàn gōng. zǔ fú lián, shì wèi, wèi yún zhōu cì shǐ. fù tǒng, yǒng jiàn bù hǎo wén xué, yǐ zǔ yìn wèi mì shū láng. yǒng ān chū, cóng tài zǎi yuán tiān mù tǎo xíng gǎo, yǐ gōng fēng dāng tíng zi. qí shén wǔ chū qǐ, yǐ tǒng wèi yǐng zhōu zhǎng shǐ. zhí cì shǐ tián xùn, yǐ zhōu jiàng, bài yǎn zhōu cì shǐ, cì jué dāng tíng xiàn gōng. lì wèi běi yōng héng èr zhōu cì shǐ. zú, zèng sī kōng gōng, shì yuē āi. dūn shǎo yǒu qì gàn. tǒng zhī jiāng zhí tián xùn yě, lǜ shì bù guǒ, yòu yǐ lèi ruò jì duō, nán yǐ zì bá, shěn yín zhě jiǔ zhī, dūn nián shí qī, jìn cè zàn chéng qí móu. tǒng liú tì cóng zhī, suì dìng móu guī xī. shí qún dào fēng qǐ, dà guī shān zéi zhāng shì xiǎn qián lái xí tǒng, dūn tǐng shēn fù zhàn, shǒu zhǎn qī bā rén, zéi nǎi zǒu. tǒng dà yuè, wèi zuǒ yòu liáo shǔ yuē: wǒ shǎo cóng jūn lǚ, zhàn zhèn fēi yī, rú cǐ ér nián shí dǎn lüè, wèi jiàn qí rén. fēi wéi chéng wǒ mén hù, yì dāng wèi guó míng jiāng.
賀若敦,河南洛陽人也。其先居漠北,世為部落大人。曾祖貸,魏獻文時入國, 為都官尚書,封安富縣公。祖伏連,仕魏,位雲州刺史。父統,勇健不好文學,以 祖廕為秘書郎。永安初,從太宰元天穆討邢杲,以功封當亭子。齊神武初起,以統 為潁州長史。執刺史田迅,以州降,拜兗州刺史,賜爵當亭縣公。歷位北雍、恆二 州刺史。卒,贈司空公,諡曰哀。敦少有氣干。統之將執田迅也,慮事不果,又以 累弱既多,難以自拔,沈吟者久之,敦年十七,進策贊成其謀。統流涕從之,遂定 謀歸西。時群盜蜂起,大龜山賊張世顯潛來襲統,敦挺身赴戰,手斬七八人,賊乃 走。統大悅,謂左右僚屬曰:「我少從軍旅,戰陣非一,如此兒年時膽略,未見其 人。非唯成我門戶,亦當為國名將。」
míng nián, cóng hé nèi gōng dú gū xìn yú luò yáng bèi wéi, dūn wān sān shí gōng, jiàn bù xū fā. xìn nǎi yán yú zhōu wén, yǐn zhì huī xià, shòu dū du, fēng ān líng xiàn bó. cháng cóng xiào liè gān quán gōng, shí wéi rén bù qí, shòu duō yuè yì. zhōu wén dà nù, rén jiē gǔ zhàn. wéi nèi wéi yǒu yī lù, é yì tū wéi ér zǒu. dūn yuè mǎ chí zhī, lù shàng dōng shān. dūn qì mǎ bù zhú, zhì shān bàn, biàn nǎi chè zhī ér xià. zhōu wén dà yuè, zhū jiāng yīn dé miǎn zé. lèi qiān tài zǐ shù zǐ. fèi dì èr nián, bài yòu wèi jiāng jūn. é jiā biāo qí dà jiāng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī, jìn jué guǎng xiāng xiàn gōng. shí mín shǔ chū kāi, rén qíng shàng gěng. bā xī rén qiào yān jù nán liáng zhōu, yǔ liáng xī jiāng zhōu cì shǐ wáng kāi yè gòng wèi biǎo lǐ, shàn dòng qún mán. zhōu wén lìng dūn tǎo píng zhī, jìn jué wǔ dū jùn gōng, bài diǎn sì zhōng dài fū. xún wèi jīn zhōu dū du. mán shuài xiàng bái biāo xiàng wǔ zi wáng děng jù zhòng wèi kòu, wéi bī xìn zhōu. zhào dūn yǔ kāi fǔ tián hóng fù jiù, wèi zhì ér chéng yǐ xiàn. nǎi jìn jūn zhuī tǎo, suì píng xìn zhōu. shì suì, jīng zhōu mán shuài wén zi róng zì hào rén zhōu cì shǐ, fù lìng dūn yǔ kāi fǔ pān zhāo tǎo qín zi róng, bìng lǔ qí zhòng.
明年,從河內公獨孤信於洛陽被圍,敦彎三石弓,箭不虛發。信乃言於周文, 引至麾下,授都督,封安陵縣伯。嘗從校獵甘泉宮,時圍人不齊,獸多越逸。周文 大怒,人皆股戰。圍內唯有一鹿,俄亦突圍而走。敦躍馬馳之,鹿上東山。敦棄馬 步逐,至山半,便乃掣之而下。周文大悅,諸將因得免責。累遷太子庶子。廢帝二 年,拜右衛將軍。俄加驃騎大將軍、開府儀同三司,進爵廣鄉縣公。時岷蜀初開, 人情尚梗。巴西人譙淹據南梁州,與梁西江州刺史王開業共為表里,扇動群蠻。周 文令敦討平之,進爵武都郡公,拜典祀中大夫。尋為金州都督。蠻帥向白彪、向五 子王等聚眾為寇,圍逼信州。詔敦與開府田弘赴救,未至而城已陷。乃進軍追討, 遂平信州。是歲,荊州蠻帥文子榮自號仁州刺史,復令敦與開府潘招討禽子榮,並 虜其眾。
wǔ chéng yuán nián, rù wèi jūn sī mǎ. chén jiāng hóu zhèn hóu ān dōu děng wéi bī xiāng zhōu, è jué liáng yuán, nǎi lìng dūn dù jiāng fù jiù. dūn lián zhàn pò zhèn, chéng shèng suì cì xiāng zhōu. é ér qiū shuǐ xùn yì, jiāng lù suì duàn. liáng yuán jì jué, kǒng zhèn děng zhī qí liáng shǎo, nǎi yú yíng nèi duō wèi tǔ jù, fù zhī yǐ mǐ, zhào cè jìn cūn rén, yáng yǒu suǒ fǎng wèn, suí jí qiǎn zhī. zhèn děng wén zhī, liáng yǐ wèi shí. dūn yòu zēng xiū yíng lěi, zào lú shě, shì yǐ chí jiǔ. xiāng luó zhī jiān suì fèi nóng yè. zhèn děng wú rú zhī hé. chū, tǔ rén jí chéng qīng chuán, zài mǐ sù jí lóng jī yā yǐ xiǎng zhèn jūn. dūn huàn zhī, nǎi wěi wèi tǔ rén, zhuāng chuán fú jiǎ shì yú zhōng. zhèn jūn rén wàng jiàn, wèi xiǎng chuán zhī zhì, nì lái zhēng qǔ, dūn jiǎ shì suì qín zhī. yòu dūn jūn shù yǒu pàn rén chéng mǎ tóu zhèn, zhèn zhé nà zhī. dūn yòu bié qǔ yī mǎ, qiān yǐ qù chuán, lìng chuán zhōng nì yǐ biān biān zhī. rú shì zhě zài sān, mǎ biàn wèi chuán bù shàng. hòu fú bīng yú jiāng àn, shǐ rén chéng wèi chuán mǎ yǐ zhāo zhèn jūn. zhà yún tóu fù. zhèn biàn qiǎn bīng yíng jiē, jìng lái qiān mǎ. mǎ jì wèi chuán bù shàng, fú bīng fā, jǐn shā zhī. cǐ hòu shí yǒu kuì xiǎng jí wáng bēn zhèn zhě, yóu wèi dūn zhī zhà, bìng bù gǎn shòu. xiāng chí suì yú, zhèn bù néng zhì, qiú jiè chuán sòng dūn dù jiāng. dūn lǜ qí huò zhà, wèi yuē: shě wǒ bǎi lǐ, dāng wèi rǔ qù. zhèn děng suì liú chuán, yú shì jiāng bīng qù jīn lù bǎi lǐ. dūn chān zhī fēi zhà, lēi zhòng ér hái. zài jūn bìng sǐ zhě shí wǔ liù. jìn gōng hù yǐ dūn shī dì wú gōng, chú qí míng.
武成元年,入為軍司馬。陳將侯瑱、侯安都等圍逼湘州,遏絕糧援,乃令敦度 江赴救。敦連戰破瑱,乘勝遂次湘州。俄而秋水汛溢,江路遂斷。糧援既絕,恐瑱 等知其糧少,乃於營內多為土聚,覆之以米,召側近村人,陽有所訪問,隨即遣之。 瑱等聞之,良以為實。敦又增修營壘,造廬舍,示以持久。湘、羅之間遂廢農業。 瑱等無如之何。初,土人亟乘輕船,載米粟及籠雞鴨以餉瑱軍。敦患之,乃偽為土 人,裝船伏甲士於中。瑱軍人望見,謂餉船之至,逆來爭取,敦甲士遂禽之。又敦 軍數有叛人乘馬投瑱,瑱輒納之。敦又別取一馬,牽以趣船,令船中逆以鞭鞭之。 如是者再三,馬便畏船不上。後伏兵於江岸,使人乘畏船馬以招瑱軍。詐雲投附。 瑱便遣兵迎接,競來牽馬。馬既畏船不上,伏兵發,盡殺之。此後實有饋餉及亡奔 瑱者,猶謂敦之詐,並不敢受。相持歲余,瑱不能制,求借船送敦度江。敦慮其或 詐,謂曰:「舍我百里,當為汝去。」瑱等遂留船,於是將兵去津路百里。敦覘之 非詐,勒眾而還。在軍病死者十五六。晉公護以敦失地無功,除其名。
bǎo dìng wǔ nián, lèi qiān zhōng zhōu cì shǐ, zhèn hán gǔ. dūn shì gōng fù qì, gù qí liú bèi jiē wèi dà jiāng jūn. dūn dú wèi dé, jiān yǐ xiāng zhōu zhī yì, quán jūn ér fǎn, fān bèi chú míng, měi chū yuàn yán. jìn gōng hù nù, zhēng hái, bī lìng zì shā. lín xíng, hū zi bì wèi yuē: wú bì yù píng jiāng nán, rán xīn bù guǒ, rǔ dāng chéng wú zhì. wú yǐ shé sǐ, rǔ bù kě bù sī. yīn yǐn zhuī cì bì shé chū xuè, jiè yǐ shèn kǒu. jiàn dé chū, zhuī zèng dà jiāng jūn. shì yuē liè.
保定五年,累遷中州刺史,鎮函谷。敦恃功負氣,顧其流輩皆為大將軍。敦獨 未得,兼以湘州之役,全軍而反,翻被除名,每出怨言。晉公護怒,徵還,逼令自 殺。臨刑,呼子弼謂曰:「吾必欲平江南,然心不果,汝當成吾志。吾以舌死,汝 不可不思。」因引錐刺弼舌出血,誡以慎口。建德初,追贈大將軍。諡曰烈。
bì zì fǔ bó. shǎo yǒu dà zhì, xiāo yǒng biàn gōng mǎ, jiě shǔ wén, bó shè shū jì, yǒu zhòng míng. zhōu qí wáng xiàn wén ér jìng zhī, yǐn wèi jì shì. fēng dāng tíng xiàn gōng, qiān xiǎo nèi shǐ. yǔ wéi xiào kuān fá chén, gōng bá shù shí chéng, bì jì jū duō. bài shòu zhōu cì shǐ, gǎi fēng xiāng yì xiàn gōng. suí wén dì wèi chéng xiàng, wèi chí jiǒng zuò luàn, dì kǒng bì wèi biàn, qiǎn zhǎng sūn píng chí yì dài zhī.
弼字輔伯。少有大志,驍勇便弓馬,解屬文,博涉書記,有重名。周齊王憲聞 而敬之,引為記室。封當亭縣公,遷小內史。與韋孝寬伐陳,攻拔數十城,弼計居 多。拜壽州刺史,改封襄邑縣公。隋文帝為丞相,尉遲迥作亂,帝恐弼為變,遣長 孫平馳驛代之。
jí dì shòu chán, yīn yǒu píng jiāng nán zhì, fǎng kě rèn zhě, gāo jiǒng jiàn bì yǒu wén wǔ cái gàn, yú shì bài wú zhōu zǒng guǎn, wěi yǐ píng chén shì, bì xīn rán yǐ wèi jǐ rèn. yǔ shòu zhōu zǒng guǎn yuán xióng bìng wèi zhòng zhèn. bì yí xióng shī yuē: jiāo hé biāo qí mù, hé pǔ fú bō yíng, wù shǐ qí lín shàng, wú wǒ èr rén míng. xiàn qǔ chén shí cè, shàng chēng shàn, cì yǐ bǎo dāo.
及帝受禪,陰有平江南志,訪可任者,高熲薦弼有文武才幹,於是拜吳州總管, 委以平陳事,弼忻然以為己任。與壽州總管源雄並為重鎮。弼遺雄詩曰:「交河驃 騎幕,合浦伏波營,勿使騏驎上,無我二人名。」獻取陳十策,上稱善,賜以寶刀。
kāi huáng jiǔ nián, dà jǔ fá chén, yǐ bì wèi xíng chē zǒng guǎn. jiāng dù jiāng, lèi jiǔ zhù yuē: bì qīn chéng miào lüè, yuǎn zhèn guó wēi, ruò shǐ fú shàn huò yín, dà jūn lì shè rú shì yǒu guāi wéi, dé zàng jiāng yú fù zhōng, sǐ qiě bù hèn. xiān shì, bì qǐng yuán jiāng fáng rén měi jiāo dài jì, bì jí lì yáng. yú shì dà liè qí zhì, yíng mù bèi yě, chén rén yǐ wèi dà bīng zhì, xī fā guó zhōng shì mǎ. jì zhī fáng rén jiāo dài, qí zhòng fù sàn. hòu yǐ wèi cháng, bù fù shè bèi. jí cǐ, bì yǐ dà jūn jì jiāng, chén rén fú jué. xí chén nán xú zhōu, bá zhī, zhí qí cì shǐ huáng kè. jūn lìng yán sù, qiū háo bù fàn, yǒu jūn shì yú rén jiān gū jiǔ zhě, bì lì zhǎn zhī. jìn tún jiǎng shān zhī bái tǔ gāng, chén jiāng lǔ guǎng dá zhōu zhì ān rèn mán nú tián ruì kǒng fàn xiāo mó hē děng yǐ jìn bīng jù zhàn. tián ruì xiān fàn, jī zǒu zhī. lǔ guǎng dá děng xiāng jì dì jìn, bì jūn lǚ què. bì chuāi zhī qí jiāo, shì zú qiě duò, yú shì dū wàn jiāng shì, shū sǐ zhàn, suì dà pò zhī. huī xià shì kāi fǔ yuán míng qín huī hē zhì, bì mìng zuǒ yòu qiān zhǎn zhī. mó hē sè zì ruò, bì shì ér lǐ zhī. cóng běi yē mén rù. shí hán qín yǐ zhí chén shū bǎo. bì zhì, hū shū bǎo shì zhī. shū bǎo huáng jù liú hàn, gǔ lì zài bài. bì wèi yuē: xiǎo guó zhī jūn dāng dà guó qīng, bài, lǐ yě. rù cháo bù shī zuò guī mìng hóu, wú láo kǒng jù.
開皇九年,大舉伐陳,以弼為行車總管。將渡江,酹酒祝曰:「弼親承廟略, 遠振國威,若使福善禍淫,大軍利涉;如事有乖違,得葬江魚腹中,死且不恨。」 先是,弼請緣江防人每交代際,必集歷陽。於是大列旗幟,營幕被野,陳人以為大 兵至,悉發國中士馬。既知防人交代,其眾復散。後以為常,不復設備。及此,弼 以大軍濟江,陳人弗覺。襲陳南徐州,拔之,執其刺史黃恪。軍令嚴肅,秋毫不犯, 有軍士於人間酤酒者,弼立斬之。進屯蔣山之白土岡,陳將魯廣達、周智安、任蠻 奴、田瑞、孔范、蕭摩訶等以勁兵拒戰。田瑞先犯,擊走之。魯廣達等相繼遞進, 弼軍屢卻。弼揣知其驕,士卒且惰,於是督萬將士,殊死戰,遂大破之。麾下士開 府員明禽麾訶至,弼命左右牽斬之。摩訶色自若,弼釋而禮之。從北掖門入。時韓 禽已執陳叔寶。弼至,呼叔寶視之。叔寶惶懼流汗,股慄再拜。弼謂曰:「小國之 君當大國卿,拜,禮也。入朝不失作歸命侯,無勞恐懼。」
jì ér bì huì hèn bù huò shū bǎo, yú shì yǔ qín xiāng gòu, tǐng rèn ér chū. lìng cài zhēng wèi shū bǎo zuò jiàng jiān, mìng chéng luó chē guī jǐ, shì bù guǒ. shàng wén bì yǒu gōng, dà yuè, xià zhào bāo yáng zhī. jìn wáng yǐ bì xiān qī jué zhàn, wéi jūn mìng, yú shì yǐ bì shǔ lì. shàng yì zhào zhī, jí jiàn. yíng láo yuē: kè dìng sān wú, gōng zhī gōng yě. mìng dēng yù zuò, cì wù bā qiān duàn, jiā wèi shàng zhù guó. jìn jué sòng guó gōng, zhēn shí xiāng yì sān qiān hù, jiā bǎo jiàn bǎo dài jīn wèng jīn pán gè yī, bìng zhì wěi shàn qū gài, zá cǎi èr qiān duàn, nǚ lè èr bù, yòu cì chén shū bǎo mèi wèi qiè. bài yòu lǐng jūn dà jiāng jūn.
既而弼恚恨不獲叔寶,於是與禽相訽,挺刃而出。令蔡徵為叔寶作降箋,命乘 騾車歸己,事不果。上聞弼有功,大悅,下詔褒揚之。晉王以弼先期決戰,違軍命, 於是以弼屬吏。上驛召之,及見。迎勞曰:「克定三吳,公之功也。」命登御坐, 賜物八千段,加位上柱國。進爵宋國公,真食襄邑三千戶,加寶劍、寶帶、金甕、 金盤各一,並雉尾扇、曲蓋,雜彩二千段,女樂二部,又賜陳叔寶妹為妾。拜右領 軍大將軍。
píng chén hòu liù nián, bì zhuàn qí huà cè shàng zhī, wèi wèi yù shòu píng chén qī cè. shàng fú shěng, yuē: gōng yù fā yáng wǒ míng, wǒ bù qiú míng, gōng yí zì zài jiā chuán. qī cè: qí yī, qǐng guǎng líng dùn bīng yī wàn, fān dài wǎng lái. chén rén chū jiàn shè bèi, hòu yǐ wèi cháng, jí dà bīng nán fá, bù fù yí yě. qí èr, shǐ bīng yuán jiāng shí liè, rén mǎ xuān zào. jí bīng lín jiāng, chén rén yǐ wèi liè yě. qí sān, yǐ lǎo mǎ duō mǎi chén chuán ér nì zhī, mǎi bì chuán wǔ liù shí sōu yú dú nèi. chén rén chān yǐ wèi nèi guó wú chuán. qí sì, jī wěi huò yú yáng zi jīn, qí gāo bì jiàn. jí dà bīng jiāng dù, nǎi zú tōng dú yú jiāng. qí wǔ, tú zhàn chuán yǐ huáng, yǔ kū dí tóng sè, gù chén rén bù yù jué zhī. qí liù, xiān qǔ jīng kǒu cāng chǔ, sù jù bái tǔ gāng, zhì bīng sǐ dì, gù yī zhàn ér kè. qí qī, chén fèng chì, bīng yǐ yì jǔ. jí píng jīng kǒu, fú wǔ qiān yú rén, biàn xī gěi liáng láo qiǎn, fù qí chì shū, mìng bié dào xuān yù. shì yǐ dà bīng dù jiāng, mò bù cǎo yǎn, shí qī rì zhī jiān, nán zhì lín yì, dōng zhì cāng hǎi, xī zhì xiàng lín, jiē xī píng dìng.
平陳後六年,弼撰其畫策上之,謂為《御授平陳七策》。上弗省,曰:「公欲 發揚我名,我不求名,公宜自載家傳。」七策:「其一,請廣陵頓兵一萬,番代往 來。陳人初見設備,後以為常,及大兵南伐,不復疑也。其二,使兵緣江時獵,人 馬喧噪。及兵臨江,陳人以為獵也。其三,以老馬多買陳船而匿之,買弊船五六十 艘於瀆內。陳人覘以為內國無船。其四,積葦獲於揚子津,其高蔽艦。及大兵將度, 乃卒通瀆於江。其五,塗戰船以黃,與枯荻同色,故陳人不預覺之。其六,先取京 口倉儲,速據白土岡,置兵死地,故一戰而克。其七,臣奉敕,兵以義舉。及平京 口,俘五千餘人,便悉給糧勞遣,付其敕書,命別道宣喻。是以大兵度江,莫不草 偃,十七日之間,南至林邑,東至滄海,西至象林,皆悉平定。」
zhuǎn yòu wǔ hòu dà jiāng jūn. bì shí guì shèng, wèi wàng lóng zhòng, qí xiōng lóng wèi wǔ dū jùn gōng, dì jiǎn wàn róng jùn gōng, bìng cì shǐ liè jiāng. bì jiā zhēn wán bù kě shèng jì, bì qiè yè qǐ luó zhě shù bǎi, shí rén róng zhī.
轉右武候大將軍。弼時貴盛,位望隆重,其兄隆為武都郡公,弟柬萬榮郡公, 並刺史、列將。弼家珍玩不可勝計,婢妾曳綺羅者數百,時人榮之。
bì zì wèi gōng míng chū cháo chén zhī yòu, měi yǐ zǎi xiàng zì xǔ. jì ér yáng sù wèi yòu pú shè, bì réng wèi jiāng jūn, shén bù píng, xíng yú yán sè, yóu shì miǎn guān, bì yuàn wàng yù shén. hòu shù zài, xià bì yù, shàng wèi yuē: wǒ yǐ gāo jiǒng yáng sù wèi zǎi xiàng, rǔ měi chāng yán cǐ èr rén wéi kān dàn fàn ěr, shì hé yì yě? bì yuē: jiǒng, chén zhī gù rén, sù, chén zhī jiù zǐ, chén bìng zhī qí wèi rén, chéng yǒu cǐ yǔ. gōng qīng zòu bì yuàn wàng, zuì dāng sǐ, shàng yuē: chén xià shǒu fǎ bù yí, gōng kě zì qiú huó lǐ. bì yuē: chén shì zhì zūn wēi líng, jiāng bā qiān bīng dù jiāng, jí qín chén shū bǎo, qiè yǐ cǐ wàng huó. shàng yuē: cǐ yǐ gé wài chóu shǎng, hé yòng zhuī lùn! bì yuē: píng chén zhī rì, zhū gōng yì bù xǔ chén xíng. tuī xīn wèi guó, yǐ méng gé wài zhòng shǎng, jīn hái gé wài wàng huó. jì ér shàng dī huí zhě shù rì, xī qí gōng, tè lìng chú míng. suì yú, fù qí jué wèi. shàng yì jì zhī, bù fù rèn shǐ, rán měi yàn cì, yù zhī shén hòu.
弼自謂功名出朝臣之右,每以宰相自許。既而楊素為右僕射,弼仍為將軍,甚 不平,形於言色,由是免官,弼怨望愈甚。後數載,下弼獄,上謂曰:「我以高熲、 楊素為宰相,汝每昌言此二人唯堪啖飯耳,是何意也?」弼曰:「熲,臣之故人, 素,臣之舅子,臣並知其為人,誠有此語。」公卿奏弼怨望,罪當死,上曰:「臣 下守法不移,公可自求活理。」弼曰:「臣恃至尊威靈,將八千兵度江,即禽陳叔 寶,竊以此望活。」上曰:「此已格外酬賞,何用追論!」弼曰:「平陳之日,諸 公議不許臣行。推心為國,已蒙格外重賞,今還格外望活。」既而上低徊者數日, 惜其功,特令除名。歲余,復其爵位。上亦忌之,不復任使,然每宴賜,遇之甚厚。
shí jiǔ nián, shàng xìng rén shòu gōng, yàn wáng gōng, zhào bì wèi wǔ yán shī, cí yì fèn yuàn, dì lǎn ér róng zhī. míng nián chūn, bì yòu yǒu zuì, zài jìn suǒ, yǒng shī zì ruò. shàng shù zhī yuē: rén yǒu xìng shàn xíng è zhě, gōng zhī wèi è, jí yǔ xíng jù. yǒu sān tài měng: jí dù xīn tài měng, zì shì fēi rén xīn tài měng, wú shàng xīn tài měng, xī zài zhōu cháo, yǐ jiào tā ér zi fǎn, cǐ xīn zhōng bù néng gǎi xié? tā rì, shàng wèi shì chén yuē: chū yù píng chén shí, bì wèi gāo jiǒng yuē: chén shū bǎo kě píng. bù zuò gāo niǎo jǐn, liáng gōng cáng xié? jiǒng yún: bì bù rán. píng chén hòu, biàn suǒ nèi shǐ, yòu suǒ pú shè. wǒ yǔ jiǒng yuē: gōng chén zhèng yí shòu xūn guān, bù kě yù cháo zhèng. bì hòu yǔ jiǒng: huáng tài zǐ yú jǐ, chū kǒu rù ěr, wú suǒ bù jǐn. gōng zhōng jiǔ hé bì bù dé bì lì, hé mài mài xié! yì tú zhèn guǎng líng, yòu qiú jīng zhōu zǒng guǎn, bìng shì zuò luàn chù, yì zhōng bù gǎi yě.
十九年,上幸仁壽宮,宴王公,詔弼為五言詩,詞意憤怨,帝覽而容之。明年 春,弼又有罪,在禁所,詠詩自若。上數之曰:「人有性善行惡者,公之為惡,及 與行俱。有三太猛:嫉妒心太猛,自是非人心太猛,無上心太猛,昔在周朝,已教 他兒子反,此心終不能改邪?」他日,上謂侍臣曰:「初欲平陳時,弼謂高熲曰: 『陳叔寶可平。不作高鳥盡,良弓藏邪?』熲云:『必不然。』平陳後,便索內史, 又索僕射。我語熲曰:『功臣正宜授勳官,不可豫朝政。』弼後語熲:『皇太子於 己,出口入耳,無所不盡。公終久何必不得弼力,何脈脈邪!』意圖鎮廣陵,又求 荊州總管,並是作亂處,意終不改也。」
hòu tū jué rù cháo, shàng cì zhī shè, tū jué yī fā zhōng de. shàng yuē: fēi bì wú néng dāng cǐ. nǎi mìng bì. bì zài bài zhù yuē: chén ruò chì chéng fèng guó, dāng yī fā pò dì rú bù rán, fā bù zhōng yě. bì shè yī fā ér zhōng. shàng dà yuè, gù wèi tū jué yuē: cǐ rén tiān cì wǒ yě!
後突厥入朝,上賜之射,突厥一發中的。上曰:「非弼無能當此。」乃命弼。 弼再拜祝曰:「臣若赤誠奉國,當一發破的;如不然,發不中也。」弼射一發而中。 上大悅,顧謂突厥曰:「此人天賜我也!」
yáng dì zhī zài dōng gōng, cháng wèi yuē: yáng sù hán qín shǐ wàn suì sān rén, jù liáng jiāng yě, yōu liè rú hé? bì yuē: yáng sù shì měng jiāng, fēi móu jiāng hán qín shì dòu jiāng, fēi lǐng jiāng shǐ wàn suì shì qí jiāng, fēi dà jiāng. tài zǐ yuē: rán zé dà jiāng shuí yě? bì bài yuē: wéi diàn xià suǒ zé. bì yì zì xǔ wèi dà jiāng. jí yáng dì sì wèi, yóu bèi shū jì. dà yè sān nián, cóng jià běi xún zhì yú lín. shí wèi dà zhàng, xià kě zuò shù qiān rén, zhào tū jué qǐ rén kè hán xiǎng zhī. bì yǐ wèi tài chǐ, yǔ gāo jiǒng yǔ wén gàn děng sī yì dé shī, wèi rén suǒ gào, jìng zuò zhū, shí nián liù shí sì. qī zǐ wèi guān nú bì, qún cóng xǐ biān.
煬帝之在東宮,嘗謂曰:「楊素、韓禽、史萬歲三人,俱良將也,優劣如何?」 弼曰:「楊素是猛將,非謀將;韓禽是斗將,非領將;史萬歲是騎將,非大將。」 太子曰:「然則大將誰也」?弼拜曰:「唯殿下所擇。」弼意自許為大將。及煬帝 嗣位,尤被疏忌。大業三年,從駕北巡至榆林。時為大帳,下可坐數千人,召突厥 啟人可汗饗之。弼以為太侈,與高熲、宇文幹等私議得失,為人所告,竟坐誅,時 年六十四。妻子為官奴婢,群從徙邊。
zi huái liàng, kāng kǎi yǒu fù fēng. yǐ zhù guó shì zǐ, bài yí tóng sān sī. zuò bì wèi nú, é yì zhū sǐ.
子懷亮,慷慨有父風。以柱國世子,拜儀同三司。坐弼為奴,俄亦誅死。
dūn dì yì. yì xìng gāng guǒ, yǒu gàn lüè. zhōu wén jù guān zhōng, yǐn zhī zuǒ yòu, lèi qiān yí tóng sān sī lüè yáng gōng fǔ zhǎng shǐ. zhōu mǐn dì shòu chán, fēng bà chéng xiàn zi, jiā kāi fǔ, lì yuán xìn èr zhōu zǒng guǎn. jí xiōng dūn yǐ chán huǐ fú zhū, zuò miǎn guān. cóng wǔ dì píng qí, bài luò zhōu cì shǐ, jìn fēng jiàn wēi xiàn hóu. kāi huáng zhōng, wèi zuǒ wǔ hòu jiāng jūn hǎi líng jùn gōng. hòu yǐ tū jué wèi biān huàn, yì sù yǒu wēi míng, bài líng zhōu cì shǐ, jìn wèi zhù guó. yì shí nián lǎo, yóu néng zhòng kǎi shàng mǎ, shén wèi běi yí suǒ dàn. shù zài, shàng biǎo qǐ hái gǔ, zú yú jiā. zi jǔ xí jué.
敦弟誼。誼性剛果,有幹略。周文據關中,引之左右,累遷儀同三司、略陽公 府長史。周閔帝受禪,封霸城縣子,加開府,歷原、信二州總管。及兄敦以讒毀伏 誅,坐免官。從武帝平齊,拜洛州刺史,進封建威縣侯。開皇中,位左武候將軍、 海陵郡公。後以突厥為邊患,誼素有威名,拜靈州刺史,進位柱國。誼時年老,猶 能重鎧上馬,甚為北夷所憚。數載,上表乞骸骨,卒於家。子舉襲爵。
lùn yuē: zhōu wén dì shǔ huò luàn zhī chén, yǐ zhēng fá ér dìng hǎi nèi, dà zé lián bīng bǎi wàn, xì zhī yǐ cún wáng, xiǎo zé zhuǎn zhàn biān tíng, bù què yú xún yuè. shì yǐ bīng wú shǎo zhǎng, shì wú xián yú, mò bù tóu bǐ yāo gōng, héng gē qǐng fèn. dòu lú níng yáng shào wáng yǎ hán xióng děng, huò pān yì yún hàn, dǐ jī tún yí, suī yùn yí nián dài, ér míng chéng zhōng shǐ, měi yǐ zāi! dòu lú jī yù xuān fēn zhú, yù jié jiàn lín wēi, kě wèi zài dé xiàng xián yě. guān dé wáng wèi dēng tái yǎn, qìng liú hòu sì, bǎo zī chǒng lù, shí rén hòu zhī suǒ zhì hū! wáng shì jī jùn cái suī duō, shì zú wèi hài zhě yǐ. hè ruò dūn zhì lüè kāng kǎi, shēn rù dí jìng, qíng kòu jué qí liáng dào, jiāng huái zǔ qí guī tú. lín wēi ér cè chū wú fāng, shì pò ér xióng xīn mí lì, gù néng lì shè sǐ dì, quán shī yǐ fǎn. ér mào xūn mò jì, yán xíng yǐ jí, tiān xià shì yǐ zhī yǔ wén hù zhī bù néng zhōng qí wèi yě. zì nán běi fēn gé, jiāng sān bǎi nián. suí wén yuán yīng qiān líng, jiāng yī hán xià. hè ruò bì kāng kǎi, shēn bì qǔ zhī zhǎng cè, hán qín fèn fā, jiǎ yú yǒng yǐ zhēng xiān. suí shì zì cǐ yī róng, wēi jiā sì hǎi. jī zhū tiān dào, huò shí yǒu fèi xìng kǎo zhī rén móu, shí èr chén zhī lì. qí chù tǎng yīng lüè, hè bì jū duō, wǔ yì wēi xióng, hán qín chēng zhòng. fāng yú jìn zhī wáng dù, xūn yōng chuò yǒu yú dì. rán hè bì gōng chéng míng lì, jīn fá bù yǐ, jìng diān yǔn yú fēi mìng, yì bù mì yǐ shī shēn. ruò niàn fù lín zhōng zhī yán, bì bù jí yú sī huò. hán qín lèi yè jiāng jiā, wēi shēng dòng sú, dí guó jì pò, míng suì shēn quán, xìng yě. guǎng líng gān táng, xián yǒu wǔ yì, xiāo xióng dǎn lüè, bìng wèi dāng shí suǒ tuī, jiū jiū gàn chéng, nán xiōng nán dì yǐ.
論曰:周文帝屬禍亂之辰,以征伐而定海內,大則連兵百萬,系之以存亡,小 則轉戰邊亭,不闋於旬月。是以兵無少長,士無賢愚,莫不投筆要功,橫戈請奮。 豆盧寧、楊紹、王雅、韓雄等,或攀翼雲漢,底績屯夷,雖運移年代,而名成終始, 美矣哉!豆盧勣譽宣分竹,毓節見臨危,可謂載德象賢也。觀德王位登台兗,慶流 後嗣,保茲寵祿,實仁厚之所致乎!王世積俊才雖多,適足為害者矣。賀若敦志略 慷慨,深入敵境,勍寇絕其糧道,江淮阻其歸途。臨危而策出無方,事迫而雄心彌 厲,故能利涉死地,全師以反。而茂勛莫紀,嚴刑已及,天下是以知宇文護之不能 終其位也。自南北分隔,將三百年。隋文爰應千齡,將一函夏。賀若弼慷慨,申必 取之長策,韓禽奮發,賈餘勇以爭先。隋氏自此一戎,威加四海。稽諸天道,或時 有廢興;考之人謀,實二臣之力。其俶儻英略,賀弼居多,武毅威雄,韓禽稱重。 方於晉之王、杜,勛庸綽有餘地。然賀弼功成名立,矜伐不已,竟顛殞於非命,亦 不密以失身。若念父臨終之言,必不及於斯禍。韓禽累葉將家,威聲動俗,敵國既 破,名遂身全,幸也。廣陵、甘棠,咸有武藝,驍雄膽略,並為當時所推,赳赳干 城,難兄難弟矣。